INFORMACJA ŚRODOWISKOWA W SPRAWOZDAWCZOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Podobne dokumenty
Zestawienie obowiązków sprawozdawczych w zakresie gospodarki odpadami w I połowie 2014 r.

Informacja środowiskowa o charakterze finansowym w zewnętrznej sprawozdawczości przedsiębiorstwa

INFORMACJA O ŚRODOWISKU

Warszawa, dnia 31 grudnia 2018 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 grudnia 2018 r.

Warszawa, dnia 16 lutego 2016 r. Poz. 182 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 10 lutego 2016 r.

z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie wzoru formularza sprawozdania za rok 2015 i za rok 2016

Należy wypełnić niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności wymagającej składania sprawozdania. 2)

WYDZIAŁ OCHRONY ŚRODOWISKA i ROLNICTWA

WYKAZ SPRAWOZDAŃ PRZEDKŁADANYCH MARSZAŁKOWI WOJEWÓDZTWA

Opłata produktowa za produkty wg przepisów obowiązujących od 2014 roku

31 stycznia 2011 r. Zarządzający składowiskiem odpadów. Przedsiębiorca. Przedsiębiorca

Prawne podstawy działań w zakresie ochrony środowiska obowiązki pracodawcy

Nowe przepisy od 2014 roku

OPAKOWANIA I ODPADY OPAKOWANIOWE ZASADY OD 2014 ROKU

OPAKOWANIA I ODPADY OPAKOWANIOWE ZASADY OD 2014 ROKU

Załącznik nr 3 Wykaz aktów prawnych zmieniający zasady gospodarowania odpadami uchwalonych w latach 2005 i 2006.

GOSPODARKA ODPADAMI Ogólne 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 185 poz z późn. zm.); 2.

WZÓR ROCZNE SPRAWOZDANIE O PRODUKTACH W OPAKOWANIACH, OPAKOWANIACH I O GOSPODAROWANIU ODPADAMI OPAKOWANIOWYMI ZA ROK 2015 I ZA ROK 2016

OPŁATY ŚRODOWISKOWE. Do ponoszenia w/w opłat zobowiązane są podmioty korzystające ze środowiska:

PRODUKTY I ODPADY POUŻYTKOWE

PRODUKT Y I ODPADY POUŻYT KOWE nowe zasady od 2014 r.

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

Spis aktów prawnych funkcjonujących w Wydziale Ochrony Środowiska

USTAWA O GOSPODARCE OPAKOWANIAMI I ODPADAMI OPAKOWANIOWYMI ORAZ SPRAWOZDAWCZOŚĆ - NOWE WYMAGANIA

Obowiązki sprawozdawcze firmy w zakresie ochrony środowiska wybrane

WYBRANE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA ogłoszone do r.

Obowiązki sprawozdawcze firmy w zakresie ochrony środowiska

WZÓR ROCZNE SPRAWOZDANIE O PRODUKTACH W OPAKOWANIACH, OPAKOWANIACH I O GOSPODAROWANIU ODPADAMI OPAKOWANIOWYMI ZA ROK 2015 I ZA ROK 2016

Obowiązki przedsiębiorców w zakresie ochrony środowiska. Krzysztof Hornicki INTERSEROH Organizacja Odzysku Opakowań S.A.

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. 1.Przedmiotem zamówienia jest usługa prowadzenia szkolenia z zakresu rachunkowości

Opłata produktowa za opakowania wg przepisów obowiązujących od 2014 roku

11. SPOSÓB MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU

Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., Nr 0, poz. 21) Ewidencja i sprawozdawczośd odpadowa

Warszawa, dnia 13 grudnia 2018 r. Poz. 2326

OCHRONA ŚRODOWISKA W POLSCE

SPIS TREŚCI. Spis treści. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym...17

Obowiązki przedsiębiorcy w ochronie środowiska

GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA RAPORT. o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2006 roku

Kogo dotyczy opłata produktowa?

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 150 z późn. zm.)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej 2)

Warszawa, dnia 18 marca 2019 r. Poz. 513

Jakie opakowania podlegają obowiązkowi odzysku i recyklingu?

Anna Gudowska dr Dominika Sułkowska

Uwarunkowania prawne recyklingu baterii

Rejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego

Dscn1100.jpg. Wymagania prawne w procesie wwozu do kraju pojazdów i ograniczenia wynikające z przepisów o m.p.o.

Art. 19 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U Nr 62 poz. 627)

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

SYSTEM EWIDENCYJNO-OPŁATOWY JAKO ŹRÓDŁO DANYCH ŚRODOWISKOWYCH

POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Obowiązki przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach wielomateriałowych i środki niebezpieczne w opakowaniach

PKO BP S.A. O/POZNAŃ

USTAWA z dnia 18 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych

GOSPODARKA ODPADAMI W FIRMIE I SPOSOBY JEJ REALIZACJI

GOSPODARKA ODPADAMI W FIRMIE I SPOSOBY JEJ REALIZACJI

Warszawa, dnia 26 lipca 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie wzoru zbiorczego sprawozdania

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH NA 2019 ROK Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie

ROZDZIAŁ 5 DEPARTAMENT ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH I ŚRODOWISKA

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

Sprawozdania z zakresu ochrony środowiska

Projekt z dnia 28 czerwca 2012 r.

Oferta współpracy na przejęcia obowiązków sprawozdawczych z zakresu Ochrony Środowiska

ISO w przedsiębiorstwie

Ulgi w opłatach za korzystanie ze środowiska

Planowane zmiany prawne w gospodarce odpadami

Dane identyfikujące podmiot składający sprawozdanie MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA Rok kalendarzowy

Nadzór i kontrola nad przedsiębiorcami w zakresie realizacji obowiązków wynikających z ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi

VIII. Zarządzanie Programem ochrony środowiska

Uchwała Nr 4260/2014 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 20 stycznia 2014 roku

Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata

PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY

Obowiązki przedsiębiorcy wprowadzającego produkty w opakowaniach wielomateriałowych. McDonald s Polska

Informacje ekologiczne w przedsiębiorstwie i ich znaczenie w zwiększaniu jego konkurencyjności

Siła ekobiznesu. Spis treści: E K O L O G I A I B I Z N E S W J E D N Y M M I E J S C U. Siła ekobiznesu nr 1/2014. Odpady opakowaniowe

Wstęp Opłaty i podatki ekologiczne w teorii ekonomii środowiska Pojęcie efektów zewnętrznych i ekologicznych kosztów zewnętrznych

Opłaty za korzystanie ze środowiska

STATYSTYKA EKONOMICZNA

Prawodawstwo obowiązujące w Polsce w zakresie gospodarki odpadami (stan na 31 października 2004 r.)

A. Wykaz nowych aktów prawnych związanych z gospodarką odpadami tzn. wchodzących w życie po dniu 30 września 2001 r.

Program ochrony środowiska dla Powiatu Poznańskiego na lata

STYCZEŃ TERMINY SPRAWOZDAŃ

ROZSZERZONA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRODUCENTA

Nowe regulacje i rozwiązania prawne w gospodarce odpadami

Załącznik Nr 1. Wykaz najważniejszych aktów prawnych. Prawodawstwo polskie

Zagadnienia/pytania egzaminacyjne oraz podstawowe materiały źródłowe Prawo ochrony środowiska SNP(W)V 2017

Program ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.

Oferta świadczenia usług w zakresie ryzyka z tytułu opłaty produktowej

RACHUNKI BANKOWE DO WNOSZENIA OPŁAT ZA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA

OPŁATY ZA KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa

1. Podmiot składający sprawozdanie 1)

ZAWIERANIE POROZUMIEŃ Z MARSZAŁKIEM WOJEWÓDZTWA

Prawodawstwo obowiązujące w Polsce w zakresie gospodarki odpadami (stan na dzień 31 marca 2005 r.)

Informacja dla podmiotów o obowiązku sprawozdawczym względem Marszałka Województwa Małopolskiego

Pojazdy wycofane z eksploatacji

KOSZTY W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO

2. W sprawach dotyczących postępowania z odpadami opakowaniowymi w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy o odpadach.

Broszura informacyjna

- WPROWADZANIE GAZÓW LUB PUŁÓW DO ŚRODOWISKA, - POBÓR WÓD, - WPROWADZANIE ŚCIEKÓW DO WÓD LUB ZIEMI, - SKŁADOWANIE ODPADÓW, - OPŁATY ZA PRZYZNANE

Transkrypt:

Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 284 2016 Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Zarządzania, Informatyki i Finansów Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu anna.balicka@ue.wroc.pl INFORMACJA ŚRODOWISKOWA W SPRAWOZDAWCZOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA Streszczenie: W artykule przedstawiono rozważania na temat informacji środowiskowych w sprawozdawczości przedsiębiorstwa. Celem artykułu jest określenie kategorii informacji środowiskowych ujawnianych w poszczególnych raportach sporządzanych przez przedsiębiorstwa. Scharakteryzowano pojęcie informacji środowiskowej oraz przedstawiono złożoność sprawozdawczości przedsiębiorstwa uwzględniającej informacje ekologiczne. Zidentyfikowano również rodzaje informacji środowiskowych, które są ujawniane w raportach jednostek gospodarczych. Zastosowano następujące metody badawcze: studia literaturowe, analizę i wnioskowanie. Słowa kluczowe: sprawozdawczość, informacja środowiskowa, ujawnianie informacji środowiskowych. Wprowadzenie Głównym celem artykułu jest określenie kategorii informacji środowiskowych ujawnianych w poszczególnych raportach sporządzanych przez przedsiębiorstwa. Informacje środowiskowe coraz częściej pojawiają się zarówno w fakultatywnej, jak i obligatoryjnej sprawozdawczości przedsiębiorstwa. Dlatego też, aby osiągnąć zamierzony cel główny artykułu, w artykule wyznaczono następujące cele cząstkowe: scharakteryzowanie pojęcia informacji środowiskowej, przedstawienie złożoności sprawozdawczości przedsiębiorstwa, zidentyfikowanie rodzajów informacji środowiskowych, które są ujawniane w raportach jednostek gospodarczych. Dążąc do osiągnięcia wymienionych celów, sformułowano również następującą tezę: kategorie informacji środowiskowych ujawniane w poszczególnych sprawozdaniach przedsiębiorstwa zależą od charakteru sporządzanych raportów.

88 Przy pisaniu artykułu zastosowano następujące metody badawcze: studia literaturowe, analizę i wnioskowanie. Niezbędne również były raporty, literatura przedmiotu, akty prawne oraz dane i informacje publikowane na oficjalnych stronach internetowych. 1. Pojęcie informacji środowiskowej Informacja to uporządkowana i przeanalizowana wiadomość, sygnał, którą otrzymuje odbiorca, przekazana mu w odpowiedniej (zrozumiałej) postaci, a na którą zgłasza on zapotrzebowanie w związku z realizacją określonych celów [Świderska, 2003, s. 52]. Informacja środowiskowa, inaczej nazywana informacją o środowisku lub informacją ekologiczną, jest definiowana zarówno w regulacjach prawnych, jak i w kręgach naukowych. Wybrane definicje informacji o środowisku przedstawione zostały w tabeli 1. Tabela 1. Wybrane definicje informacji o środowisku Autor/ Definicja Akt prawny Ustawa z dnia Informacje o środowisku to informacje udostępniane w formie ustnej, pisemnej, wizualnej, 3 października dźwiękowej, elektronicznej lub innej formie dotyczące: 2008 r. o udostępnianiu informacji kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia Ziemi, o środowisku i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych oddzia- i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które wpływają lub ływań między tymi elementami, środowiska oraz mogą wpłynąć na elementy środowiska, o ocenach oddziaływania na śro- środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony środków takich jak: środki administracyjne, polityczne, przepisy prawne dotyczące dowisko środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska oraz na emisje i zanieczyszczenia, jak również środków i działań, które mają na celu ochronę tych elementów, raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska, analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w ramach wymienionych środków i działań, stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi oraz stanu obiektów kultury i obiektów budowlanych w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać: stany elementów środowiska lub wpływające na nie wymienione emisje i zanieczyszczenia oraz środki. M. Szafraniec Informacja środowiskowa obejmuje wpływ wybranego podmiotu na środowisko (w tym aspekty środowiskowe), efekty działalności środowiskowej oraz efekty ich ciągłego dosko- Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu nalenia. Informacja dotycząca środowiska oznacza każdą informację w pisemnej, wizualnej, słownej, elektronicznej lub jakiejkolwiek innej materialnej formie, dotyczącą: stanu elementów środowiska, takich jak powietrze i atmosfera, woda, gleba, grunty, krajobraz i obiekty przyrodnicze, różnorodność biologiczna oraz jej składniki, w tym genetycznie zmodyfikowane organizmy, oraz wzajemnego oddziaływania pomiędzy tymi elementami,

Informacja środowiskowa w sprawozdawczości przedsiębiorstwa 89 cd. tabeli 1 decyzji oraz dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska sporządzona w Aarhus, w Danii, 25 czerwca 1998 r. B. Poskrobko, T. Poskrobko czynników takich jak: substancje, energia, hałas i promieniowanie, a także działań i środków, włączając w to środki administracyjne, porozumienia dotyczące ochrony środowiska, wytyczne polityki, ustawodawstwo, plany i programy, które mają lub mogą mieć wpływ na elementy środowiska w zakresie określonym powyżej oraz rachunków zysków i strat i innych ekonomicznych analiz lub opracowań wykorzystywanych przy podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska, stanu zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, warunków życia ludzkiego, miejsc o znaczeniu kulturowym oraz obiektów budowlanych, w zakresie, w jakim wpływa lub może wpływać na nie stan elementów środowiska lub, za pośrednictwem tych elementów, czynniki, działania lub środki wymienione powyżej. Informację ekologiczną należy traktować jako specyficzny rodzaj informacji, odnoszącej się do stanu środowiska przyrodniczego i oddziaływania na środowisko wynikającego z aktywności gospodarczej człowieka. Źródło: Opracowanie własne na podstawie: [Ustawa z dnia 3 października 2008 r.; Kiełczewski, Dobrzańska (red.), 2007, s. 310; Konwencja z dnia 25 czerwca 1998 r.; Poskrobko, Poskrobko, 2012, s. 69]. Ze względu na charakter informacji środowiskowych można wyróżnić ich następujące kategorie [Sej-Kolasa, 2002]: 1. Informacja o charakterze prawnym odzwierciedlanie stanu prawnego dotyczącego środowiska przyrodniczego oraz wskazywanie odpowiednich przepisów wykonawczych. 2. Informacja o charakterze politycznym baza do podejmowania decyzji dotyczących środowiska oraz prezentowanie działań instytucji rządowych i organizacji społecznych, opisywanie zasad kompetencji i odpowiedzialności. 3. Informacja o charakterze społecznym odzwierciedlanie m.in. stanu proekologicznej postawy społeczeństwa lub stanu świadomości ekologicznej. 4. Informacja o charakterze ekonomicznym prezentowanie zagregowanych danych charakteryzujących stopień realizacji polityki ekologicznej państwa, funkcjonowanie środków i instytucji zarządzania środowiskiem oraz instrumentów zarządzania środowiskiem. 5. Informacja o charakterze technicznym opisywanie: stanu środowiska przyrodniczego w układzie jego podstawowych elementów oraz podstawowych ekosystemów, obciążenia środowiska przyrodniczego z wyodrębnieniem jego rodzaju i źródeł, stopnia pozatechnicznej antropopresji na środowisko w układzie terytorialnym i według jego rodzaju, stanu podstawowych ekosystemów.

90 Inną klasyfikacją informacji ekologicznych stanowi podział na dane o stanie środowiska, dane o działalności ludzkiej naruszającej środowisko oraz dane o działaniach ochronnych [Boć, Nowacki i Samborska-Boć, 2005, s. 380]. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje informacji środowiskowych generowane przez przedsiębiorstwa. Są to informacje dotyczące aktualnego stanu środowiska, które wynikają z oceny ponoszonych obciążeń z tytułu korzystania ze środowiska lub jego zanieczyszczania oraz informacje opisujące pożądany stan środowiska, które wyznaczają strategię rozwoju firmy, w tym budowę ekologicznego wizerunku jednostki gospodarczej [Czaja, Becla, 2007, s. 303]. 2. Sprawozdawczość w jednostce gospodarczej Sprawozdawczość w działalności przedsiębiorstwa obejmuje gromadzenie i przetwarzanie informacji oraz sporządzanie raportów i sprawozdań opisujących różne aspekty działania przedsiębiorstwa [Nita, 2014, s. 22]. Wyróżnia się następujące rodzaje sprawozdań sporządzanych w jednostkach gospodarczych [Kowalak (red.), 2014, s. 15]: obligatoryjne i fakultatywne ze względu na obowiązek sporządzania, wewnętrzne i zewnętrzne ze względu na obszar zastosowania, roczne, półroczne, kwartalne, miesięczne ze względu na horyzont czasowy, szczegółowe i uproszczone ze względu na szczegółowość sprawozdań, dotyczące zaopatrzenia, produkcji, zbytu, logistyki, jakości ze względu na obszar działalności, sporządzane dla najwyższego, średniego lub operacyjnego szczebla zarządzania ze względu na szczebel zarządzania, historyczne, bieżące i prognostyczne ze względu na rodzaj danych. W przypadku informacji środowiskowych największe znaczenie ma podział sprawozdań na obligatoryjne i fakultatywne, gdyż przymus uwzględniania tego typu informacji ma dla wielu jednostek decydujące znaczenie przy podejmowaniu decyzji o ich generowaniu. Informacje o środowisku są uwzględniane w sprawozdawczości: obligatoryjnej: sprawozdanie finansowe, inne sprawozdania zdeterminowane przepisami prawa z zakresu ochrony środowiska, fakultatywnej: raporty zrównoważonego rozwoju, środowiskowe, społecznej odpowiedzialności biznesu, itp. Wybrane sprawozdania obligatoryjne zdeterminowane przepisami prawa z zakresu ochrony środowiska zostały przedstawione w tabeli 2.

Informacja środowiskowa w sprawozdawczości przedsiębiorstwa 91 Tabela 2. Wybrane sprawozdania obligatoryjne zdeterminowane przepisami prawa z zakresu ochrony środowiska Rodzaj sprawozdania Zakres informacyjny Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Zbiorcze zestawienie informacji o ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej oraz informacje o wysokości należnych opłat, oraz dane o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości o ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi oraz należnych opłat informacje o wysokości należnych opłat, o wielkości, rodzaju i sposobie zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są ścieki, o wielkości produkcji ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych oraz powierzchni użytkowej stawów eksploatowanych w cyklu produkcyjnym w obiektach chowu lub hodowli tych ryb lub tych organizmów, za okres od dnia 1 maja roku rozpoczynającego cykl do dnia 30 kwietnia roku następującego po zakończeniu tego cyklu produkcyjnego, o składowanych odpadach oraz informacje o wysokości należnych opłat, o ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, dane, na podstawie których określono te ilości, oraz informacje o wysokości należnych opłat, Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej sprawozdania o emisji zanieczyszczeń powietrza oraz o stanie urządzeń oczyszczających, OS-1 OS-3 o gospodarowaniu wodą, ściekach i ładunkach zanieczyszczeń, OS-4 o poborze wody do nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz o napełnianiu stawów rybnych, OS-5 o oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich, OS-6 o odpadach, załącznik do sprawozdań: dotyczący nakładów na środki trwałe służących ochronie środowiska F-03, SP i SG-01 i gospodarce wodnej oraz uzyskanych efektów rzeczowych, OS-29/k kwestionariusz o kosztach bieżących poniesionych na ochronę środowiska, Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi, które sporządzają wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania, w zakresie opakowań i odpadów opakowaniowych o masie wytworzonych i przywiezionych z zagranicy opakowań według rodzajów materiałów, z jakich zostały wykonane, o masie opakowań, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty, z podziałem na poszczególne ich rodzaje, o masie poddanych odzyskowi i recyklingowi odpadów opakowaniowych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje oraz z uwzględnieniem podziału na odpady pochodzące z gospodarstw domowych i z innych źródeł niż gospodarstwa domowe, a także według sposobu ich odzysku i recyklingu, o osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje, o wysokości należnej opłaty produktowej, obliczonej oddzielnie, z podziałem na poszczególne rodzaje opakowań w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu, o masie wywiezionych za granicę opakowań, według rodzajów materiałów, z jakich zostały wykonane, z wyszczególnieniem opakowań wielokrotnego użytku w przypadku przedsiębiorcy, który eksportuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy opakowań lub produktów w opakowaniach, informacje o sposobie wykonania obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych, a w przypadku samodzielnego wykonania tego obowiązku także o przeprowadzonych przez przedsiębiorcę publicznych kampaniach edukacyjnych wraz ze wskazaniem poniesionych na ten cel kosztów,

92 cd. tabeli 2 Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej OŚ-OP 1 sprawozdanie o wysokości należnej opłaty produktowej, Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Roczne sprawozdanie o masie i rodzajach odpadów, o wytwarzanych odpadach o sposobie gospodarowania odpadami, i o gospodarowaniu odpadami o instalacjach i urządzeniach służących do przetwarzania tych odpadów, informacje o ilości siarczanów lub chlorków w odpadach przypadających na Mg wyprodukowanego dwutlenku tytanu w przypadku posiadacza odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów, Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Sprawozdanie w zakresie sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o ilości i masie sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego do obrotu na terytorium kraju, z podziałem na grupy i rodzaje sprzętu, o masie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego zebranego, poddanego przetwarzaniu, odzyskowi, w tym recyklingowi, oraz unieszkodliwianiu, o osiągniętych poziomach zbierania, odzysku i recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, o wysokości należnej opłaty produktowej, obliczonej oddzielnie, dla poszczególnych grup sprzętu w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu zbierania, odzysku lub recyklingu, informacje o wysokości środków przeznaczonych na publiczne kampanie edukacyjne. Źródło: Opracowanie własne na podstawie: [Micherda (red.), 2007, s. 531-532; www 1; Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r.; Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.; Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r.; Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.; Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r.; Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r.]. 3. Kategorie informacji o środowisku zawierane w poszczególnych sprawozdaniach przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwa ujawniają coraz większą ilość informacji o środowisku zarówno ze względu na rosnące obowiązki sprawozdawcze, jak i większe zdeterminowanie jednostek gospodarczych do zaspokajania potrzeb informacyjnych swoich interesariuszy. Kategorie informacji o środowisku uwzględniane w poszczególnych sprawozdaniach przedsiębiorstwa zostały przedstawione w tabeli 3. Tabela 3. Kategorie informacji o środowisku zawierane w obligatoryjnych i fakultatywnych sprawozdaniach przedsiębiorstwa Rodzaj sprawozdania Kategorie informacji Zbiorcze zestawienie informacji i dane o zakresie korzystania ze informacje o charakterze technicznym i ekonomicznym, środowiska oraz o wysokości należnych opłat

Informacja środowiskowa w sprawozdawczości przedsiębiorstwa 93 cd. tabeli 3 sprawozdania OS-1 OS-3 OS-4 OS-5 OS-6 załącznik do sprawozdań: F-03, SP i SG-01 OS-29/k Roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi, które sporządzają wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania, w zakresie opakowań i odpadów opakowaniowych OŚ-OP 1 Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami Sprawozdanie w zakresie sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego Bilans Rachunek zysków i strat Informacja dodatkowa Sprawozdanie z działalności Sprawozdanie zrównoważonego rozwoju Sprawozdanie środowiskowe Sprawozdanie społecznej odpowiedzialności biznesu Źródło: Opracowanie własne. społecznym i ekonomicznym, ekonomicznym i społecznym, politycznym, prawnym i ekonomicznym, politycznym, prawnym, społecznym i ekonomicznym Kategorie informacji środowiskowych ujawniane w poszczególnych sprawozdaniach przedsiębiorstwa zdecydowanie zależą od charakteru sporządzanych raportów. Elementy sprawozdania finansowego mają charakter ekonomiczny, natomiast sprawozdania wynikające z regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska to w przeważającej części informacje techniczne. Największą różnorodnością cechują się sprawozdania fakultatywne, które mogą zawierać pełen wachlarz informacji, jednak należy pamiętać, że są to raporty nieobligatoryjne i każde przedsiębiorstwo w sposób dowolny decyduje o jego zawartości. Informacje te mogą, ale nie muszą, zostać ujawnione.

94 Informacje środowiskowe są wyrażane w sposób ilościowy i jakościowy. Niestety przeważają dane niefinansowe, zdecydowanie brakuje wyraźnego wyróżnienia kategorii finansowych dotyczących kwestii środowiskowych. Podsumowanie Ze względu na rosnącą świadomość ekologiczną społeczeństwa oraz postępującą degradację środowiska naturalnego wynikającą z działalności człowieka, przedsiębiorstwa przez podejmowane działania zwracają coraz większą uwagę na kwestie środowiskowe. Jednym z przejawów tego zachowania są informacje ekologiczne uwzględniane w fakultatywnej sprawozdawczości przedsiębiorstwa. Przejawem powagi problemu, jakim jest ochrona środowiska, jest również mnogość sprawozdań obligatoryjnych, które muszą sporządzać poszczególne jednostki gospodarcze są one zobligowane do ujawniania informacji o środowisku przez instytucje państwowe. Pojawia się jednak kilka pytań. Czy ujawniane informacje są wystarczające dla ich odbiorców? Czy sprawozdawczość dotycząca problemów występujących na styku przedsiębiorstwo a środowisko jest rzetelna? Czy poszczególne sprawozdania uwzględniają odpowiednie kategorie informacji o środowisku? Czy ujawnianie informacji ekologicznych wpływa na poprawę ochrony środowiska? Literatura Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E. (2005), Ochrona środowiska, Kolonia Limited, Wrocław. Czaja S., Becla A. (2007), Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu. Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska z dnia 25 czerwca 1998 r., Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 124/4. Kowalak R. (red.) (2014), Sprawozdawczość zarządcza, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nita B. (2014), Sprawozdawczość zarządcza, Wydawnictwo PWN, Warszawa. Poskrobko B., Poskrobko T. (2012), Zarządzanie środowiskiem w Polsce, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.

Informacja środowiskowa w sprawozdawczości przedsiębiorstwa 95 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat, Dz.U. z 2014 r., poz. 274. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie wzorów formularzy służących do składania rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań, Dz.U. z dnia 10 stycznia 2005 r. Sej-Kolasa M. (2002), Podstawy zarządzania informacją o środowisku, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu. Szadziewska A. (2007), Informacje ekologiczne i ich ujęcie w sprawozdawczości przedsiębiorstwa [w:] B. Micherda (red.), Sprawozdawczość i rewizja finansowa w kształtowaniu wiarygodności informacji ekonomicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Szafraniec M. (2007), Informacyjne uwarunkowania zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwie [w:] D. Kiełczewski, B. Dobrzańska (red.), Zrównoważony rozwój i ochrona środowiska w gospodarce, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku. Świderska G.K. (2003), Informacja zarządcza w procesie formułowania i realizacji strategii firmy wyzwanie dla polskich przedsiębiorstw, Difin, Warszawa. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, Dz.U. z 2001 r., nr 63, poz. 639. Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, Dz.U. z 2013 r., poz. 888. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz.U. z 2013 r., poz. 21. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. z 2001 r., nr 62, poz. 627. Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, Dz.U. z 1995 r., nr 88, poz. 439. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, Dz.U. z 2005 r., nr 180, poz. 1495. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz.U. z 2008 r., nr 199, poz. 1227. [www 1] www.stat.gov.pl (dostęp: 12.09.2015).

96 ENVIRONMENTAL INFORMATION IN THE REPORTING OF COMPANY Summary: The article presents a reflection on the environmental information in the reporting of company. This article aims to define a category of environmental information disclosed in the various reports drawn up by companies. It characterized the concept of environmental information and presents the complexity of the reporting enterprise, taking into account ecological information. Also identified the types of environmental information that is disclosed in the reports of business entities. The following test methods: literature studies, analysis and inference. Keywords: reporting, environmental information, disclosure of environmental information.