INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE SPECJALISTA DO SPRAW STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH kod 242224 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW, ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY, BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku 1

1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Specjalista do spraw stosunków międzynarodowych (kod 242224) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). Do zawodu przygotowuje kierunek studiów - stosunki międzynarodowe. Specjalista do spraw stosunków międzynarodowych bada i analizuje relacje między państwami i innymi uczestnikami życia międzynarodowego, odpowiada za współpracę i kontakty międzynarodowe w organizacji, opracowuje raporty w sprawach wdrażania przez Polskę zaleceń, rezolucji i programów organizacji międzynarodowych, interpretuje informacje płynące z innych krajów, umożliwia właściwe poruszanie się w świecie dyplomacji, polityki i gospodarki, doradza i pomaga podejmować decyzje polityczne i gospodarcze, negocjuje i rozwiązuje konflikty w instytucjach międzynarodowych. Zadania zawodowe: analizowanie i gromadzenie stosowanych w innych państwach rozwiązań dotyczących spraw społecznych, politycznych i gospodarczych, opracowywanie raportów w sprawach wdrażania przez Polskę zaleceń, rezolucji i programów organizacji międzynarodowych, analizowanie projektów krajowych i dokumentów z zakresu integracji europejskiej, instrukcji dla przedstawicieli Polski uczestniczących w pracach grup roboczych Rady UE i Komisji Europejskiej oraz opinii i stanowisk Rządu do dokumentów UE, przygotowywanie projektów odpowiedzi do sprawozdań z realizacji postanowień międzynarodowych oraz dokumentów podpisanych i ratyfikowanych przez Polskę, obsługa gości zagranicznych w organizacji, współpraca międzynarodowa oraz organizowanie kontaktów międzynarodowych w organizacji, przygotowywanie syntetycznych informacji o różnych kwestiach międzynarodowych, opracowywanie projektów odpowiedzi na kwestie dotyczące problemów międzynarodowych ważnych dla organizacji, gromadzenie i upowszechnianie informacji o działaniach prowadzonych przez organy Unii Europejskiej, doradztwo i pomoc w podejmowaniu decyzji politycznych i gospodarczych, analizowanie i dociekanie przyczyn konfliktów między narodami, regionami, kulturami, negocjowanie i rozwiązywanie konfliktów w instytucjach międzynarodowych 1. 1 Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow 2

Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania - kod 24 3 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania realizują zadania analityczne, pojęciowe i praktyczne w celu świadczenia usług z zakresu finansów, rozwoju polityki kadrowej, public relations, marketingu, sprzedaży w branży technicznej, medycznej i technologii informacyjno - komunikacyjnych; zajmują się przeprowadzaniem rewizji struktur, metod i systemów. organizacyjnych oraz analiz ilościowych informacji wywierających wpływ na programy inwestycyjne 4. Przykładowe zawody: biegły rewident, specjalista do spraw rachunkowości, doradca inwestycyjny, koordynator projektów unijnych, audytor, specjalista administracji publicznej, specjalista zarządzania kryzysowego, doradca zawodowy, specjalista do spraw rekrutacji pracowników, specjalista do spraw stosunków międzynarodowych, specjalista do spraw szkoleń, przedstawiciel medyczny, zarządca nieruchomości. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2) Obsługa komputera i wykorzystanie Internetu - Korzystanie z dostępnych urządzeń technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji komputerowych do usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w celu szybkiego dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki. Skuteczne wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w taki sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie merytorycznym, bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania. 3) Kierowanie - Planowanie, organizowanie, kontrolowanie i motywowanie do pracy członków zespołu lub organizacji. Wykorzystywanie wszystkich zasobów, w tym wiedzy o sytuacji rynkowej oraz sytuacji wewnętrznej firmy lub branży. Elastyczne dostosowanie realizacji zadań zespołu do zaistniałych okoliczności. 4) Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji rozumienie złożonych sytuacji i relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciąganie na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 2014 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. 2014 poz. 1145). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014 3

2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W 2016 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim odnotowano 130 rejestracji w zawodzie specjalista do spraw stosunków międzynarodowych, 38 osób z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W końcu grudnia 2016 roku w ewidencji pozostawały 52 osoby z zawodem specjalista do spraw stosunków międzynarodowych. Wśród osób bezrobotnych z tym zawodem 3,9% stanowiły osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W 2016 roku do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 2 wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie specjalista do spraw stosunków międzynarodowych. Oferty pracy odnotowano w powiecie : Bydgoszcz grodzki. BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE SPECJALISTA DO SPRAW STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2012-2016 5 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2016 130 52 38 7 2 0 2015 150 57 45 6 2 0 2014 160 86 43 13 0 0 2013 151 69 55 6 5 0 2012 108 52 51 15 2 0 Większa liczba nowych rejestracji niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód specjalista do spraw stosunków międzynarodowych w latach 2012-2014 był zawodem nadwyżkowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie 6. 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za 2016r. Raporty z lat ubiegłych znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 6 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 4

Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 7. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W I i II półroczu 2016 roku oraz w 2015r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna Specjaliści do spraw administracji i rozwoju, w której ujęto zawód specjalista do spraw stosunków międzynarodowych nie miała określonego statusu na rynku pracy 8. LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA 1 OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE SPECJALISTA DO SPRAW STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2012-2016. 2016 65 2015 75 2014 0 2013 30,2 2012 54 0 20 40 60 80 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- 01 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za lata 2012-2016. Brak wartości w 2014 roku oznacza, iż w danym roku nie zgłoszono ofert pracy w zawodzie specjalista do spraw stosunków międzynarodowych. 7 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i 6apływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 8 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa http://mz.praca.gov.pl 5

BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE SPECJALISTA DO SPRAW STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH WEDŁUG POWIATÓW WYSZCZEGÓLNIENIE SPECJALISTA DO SPRAW STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH Wolne miejsca pracy Bezrobotni i miejsca aktywizacji Bezrobotni wg stanu nowozarejestrowani zawodowej zgłoszone w dniu 31.12.2016r. w 2016r. w 2016r. Województwo kujawsko-pomorskie 130 2 52 Bydgoszcz grodzki 18 2 6 Bydgoszcz ziemski 5 0 1 Grudziądz grodzki 4 0 0 Grudziądz ziemski 7 0 1 Toruń grodzki 9 0 5 Toruń ziemski 5 0 2 Włocławek grodzki 14 0 7 Włocławek ziemski 4 0 1 Aleksandrów Kujawski 1 0 1 Brodnica 5 0 2 Chełmno 4 0 0 Golub-Dobrzyń 3 0 1 Inowrocław 18 0 6 Lipno 10 0 10 Mogilno 1 0 0 Nakło nad Notecią 3 0 1 Radziejów 5 0 1 Rypin 6 0 2 Sępólno Krajeńskie 1 0 1 Świecie 0 0 0 Tuchola 1 0 1 Wąbrzeźno 3 0 2 Żnin 3 0 1 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- 01 o rynku pracy 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY, BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu specjalista do spraw stosunków międzynarodowych 9. W badaniach sondażowych zrealizowanych w latach 2012-2013 pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem specjalista do spraw stosunków międzynarodowych 10. 9 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 10 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu 6

Raport z badania internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego zawiera informacje dotyczące zawodu specjalista do spraw stosunków międzynarodowych 11. W ww. badaniu dostępnych było 11 miejsc pracy w zawodzie specjalista do spraw stosunków międzynarodowych.. Były to miejsca pracy zgłoszone w Bydgoszczy -powiat grodzki. Wyniki badań losów absolwentów: 12 Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 11 Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z założeniami Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Celem badania internetowych ofert pracy jest uzupełnienie informacji pochodzących z powiatowych urzędów pracy na temat zapotrzebowania na zawody na regionalnym rynku pracy. Materiał badawczy stanowiły ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 2015r. dostępne w portalu Zielona Linia (tj. ogłoszenia skupione z następujących portali internetowych: praca.pl, gazeta praca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl), które zostały zweryfikowane przez pracowników WUP w Toruniu, a następnie uogólnione dla całego 2015 roku. Raport z badania znajduje się na stronie http://wup.torun.pl/wp-content/uploads/2016/04/da_20160425_oferty-internetowe-2015-r.pdfnternetowe-2015-r.pdf 12 Badanie losów absolwentów UMK Toruń. Informacja z badań znajduje się na stronie internetowej https://www.biurokarier.umk.pl/badanie-losow-absolwentow 7

METODY I SPOSOBY SKUTECZNEGO POSZUKIWANIA ORAZ UZYSKANIA ZATRUDNIENIA PRZEZ ABSOLWENTÓW 8

4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na kolejny rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów, dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy. Według prognozy na 2017 rok, w województwie kujawsko-pomorskim, poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały ujęte w 165 grup. Z uwagi na to, że zawód specjalista do spraw stosunków międzynarodowych nie występuje na otwartym rynku pracy nie został objęty badaniem. 9

PROGNOZA NA 2016, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW SOCJOLODZY I SPECJALIŚCI DS. BADAŃ SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH WG - POWIATÓW NOZA NA 2016, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW SOCJOLODZY I SPECJALIŚCI DS. BADAŃ SPOŁECZNO-EKONOMICZNYCH WG POWIATÓW Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 10

5. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE W roku akademickim 2016/17 na terenie województwa kujawsko-pomorskiego kształcenie na kierunku stosunki międzynarodowe oferują: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy oraz Toruńska Szkoła Wyższa 13. W 2016 roku kierunek stosunki międzynarodowe ukończyły 184 osoby. Łączna liczba studentów w roku akademickim 2016/17 na kierunku stosunki międzynarodowe wyniosła 338 14. ABSOLWENCI KIERUNKU STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE W LATACH 2011-2015 (STAN NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU) 2016 184 2015 2014 267 291 2013 2012 404 429 0 100 200 300 400 500 ABSOLWENCI I STUDENCI UCZELNI WYŻSZYCH KIERUNEK STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2012-2016 Nazwa szkoły Ogółem Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wyszczególnienie Absolwenci 2012 Absolwenci 2013 Absolwenci 2014 Absolwenci 2015 Absolwenci 2016 Studenci 2016/17 Ogółem 429 404 291 267 184 338 Studia I stopnia 229 187 151 134 108 212 Studia II stopnia 187 215 139 130 75 126 Studia jednolite 13 2 1 3 1 - magisterskie Po ostatnim roku bez 0 0 0 0 0 0 egzaminu Ogółem 50 46 32 26 25 98 Studia I stopnia 50 46 32 26 25 63 Studia II stopnia 0 0 0 0 0 35 Studia jednolite 0 0 0 0 0 0 magisterskie Po ostatnim roku bez 0 0 0 0 0 0 egzaminu Ogółem 210 235 194 143 99 220 Studia I stopnia 104 109 101 87 64 129 Studia II stopnia 93 124 92 53 34 91 Studia jednolite 13 2 1 3 1 - magisterskie 13 Zestawienie prowadzonych kierunków studiów https://polon.nauka.gov.pl/opi/aa/kierunki/studia?execution=e2s1 14 Informacja przygotowana na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2015/16 oraz absolwentów z lat 2010-2015. 11

Kujawsko Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy Toruńska Szkoła Wyższa Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku Po ostatnim roku bez 0 0 0 - - 0 egzaminu Ogółem 34 16 9 11 15 3 Studia I stopnia 34 16 9 11 15 3 Studia II stopnia 0 0 0 - - - Studia jednolite 0 0 0 - magisterskie Po ostatnim roku bez 0 0 0 - - 0 egzaminu Ogółem 109 107 55 87 45 17 Studia I stopnia 15 16 9 10 4 17 Studia II stopnia 94 91 47 77 41 Studia jednolite 0 0 0 0 0 - magisterskie Po ostatnim roku bez 0 0 0 0 0 0 egzaminu Ogółem 26 0 0 0 0 0 Studia I stopnia 26 0 0 0 0 0 Studia II stopnia 0 0 0 0 0 0 Studia jednolite 0 0 0 0 0 0 magisterskie Po ostatnim roku bez 0 0 0 0 0 0 egzaminu Zasady kształcenia w odniesieniu do studiów wyższych są regulowane przez następujące przepisy: - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005, Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20051641365 - Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1 (Dz. U. Nr 84 poz. 455), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20110840455 - Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 253, poz. 1520), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20112531520 - Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. 2014, Nr 0, poz. 1370). http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20140001370. 6. INFORMACJE DODATKOWE Stosunki międzynarodowe- Magazyn poświęcony polityce zagranicznej i sytuacji międzynarodowej http://www.stosunki.pl/ Stosunki międzynarodowe kwartalnik https://pl.wikipedia.org/wiki/stosunki_międzynarodowe_kwartalnik Unia Europejska http://europa.eu/ Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie http://www.unic.un.org.pl/ 12

NATO http://www.nato.int/ Stosunki Międzynarodowe http://www.stosunki-miedzynarodowe.pl Stosunki międzynarodowe Geneza, struktura, dynamika http://ksiegarnia.pwn.pl/produkt/15991/stosunki-miedzynarodowe-geneza-struktura-dynamika.html Opracowała: Bożena Antoszewska - Woźniak Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja, maj 2017 r. 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów europejskiego obszaru gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie specjalista do spraw stosunków międzynarodowych w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako specjalista do spraw stosunków międzynarodowych w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód specjalista do spraw stosunków międzynarodowych jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód specjalista do spraw stosunków międzynarodowych nie jest regulowany. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu specjalista do spraw stosunków międzynarodowych w poszczególnych językach: a specialist in international relations (język angielski), ein Spezialist für internationale Beziehungen (język niemiecki). 13

W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem specjalista do spraw stosunków międzynarodowych wg europejskiego portalu mobilności zawodowej http://eures.europa.eu Wg stanu na dzień 01.12.2015 r. dla osób z zawodem specjalista do spraw stosunków międzynarodowych nie zamieszczono żadnej oferty pracy na portalu EURES. Opracowała: Justyna Grębicka WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy O/Z WUP we Włocławku 14