Phylum MOLLUSCA (2) Mięczaki

Podobne dokumenty
Typ Mollusca, mięczaki

OWOCE MORZA CZĘŚĆ I KRYSTIAN FIBIK III TŻ UCZESTNIK PROJEKTU

46 Olimpiada Biologiczna

Typ Mollusca, mięczaki

Zwierzęta część III 1. SZKARŁUPNIE 2. STRUNOWCE 3. KRĄGŁOUSTE

Zoologia 6. MIĘCZAKI. Jerzy Dzik. Instytut Paleobiologii PAN Instytut Zoologii UW. Warszawa 2015

Zwierzęta część II 6. PIERŚCIENICE 7. STAWONOGI 8. MIĘCZAKI

Temat: Świat gadów. Gady pierwotnie lądowe lądzie wtórnie w wodzie zmiennocieplne ciepłolubne

Temat: Ryby kręgowce wodne.

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6

Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych

Jerzy Dzik. Instytut Paleobiologii PAN Instytut Zoologii UW. Warszawa 2006

Zjawisko synantropizacji na przykładzie ślimaków lądowych

TEST DO DZIAŁU TEMATYCZNEGO: POZNAJEMY SWÓJ ORGANIZM KLASA IV

Temat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach.

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...

Model odpowiedzi ze schematem punktowania

1) Brak układu krążenia - transport przez dyfuzje Gąbki, parzydełkowce (jamochłony) żebropławy, płazińce i nicienie trawienia krążenia

Temat: Płazińce i nicienie.

Zwierzęta część IV. dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI

Zestaw pytań Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie

Pytania na zaliczenie II-gie poprawkowe z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego

Imię i nazwisko ucznia Klasa Data

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów

Phylum Arthropoda stawonogi

Zwierzęta budowa i czynności życiowe

Pomorski Program Edukacji Morskiej

ANATOMIA FUNKCJONALNA

Spis treści ZWIERZĘTA BEZKRĘGOWCE 1 WIADOMOŚCI WSTĘPNE PIERWOTNIAKI OGÓLNE WIADOMOŚCI O ZWIERZĘTACH PARZYDEŁKOWCE...

Małże jako podłoże dla innych organizmów: składanie jaj przez ryby na muszli Unio crassus

Temat: Gąbki i parzydełkowce.

Sprawdzian a. białka, tłuszcze, glicerol, cukry proste, kwasy tłuszczowe, aminokwasy (0 2) Imię i nazwisko Klasa. pokarm A B C D.

3 3.Tkanki roślinne-twórcze klasyfikacja tkanek na twórcze i stałe charakterystyka tkanek twórczych

Wynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego Biologia z tangramem

I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ

KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY

FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz.

Uczeń: wiedzy biologicznej nauki wymienia cechy organizmów żywych. podaje funkcje poszczególnych organelli. wyjaśnia, czym zajmuje się systematyka

Quenstedtoceras vertumnum

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS

Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

SPIS TREŚCI. CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawy histologii. CZĘŚĆ DRUGA Podstawy anatomii i fizjologii człowieka. Przedmowa 11 Wykaz skrótów 13

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Skóra mm. prosty. Wątroba lewy płat. Żołądek - artefakty. Żyła wrotna. Trzustka - trzon. ŻGD Żyła śledzionowa. Aorta

KONKURS PRZEDMIOTOWY BIOLOGICZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH. ETAP WOJEWÓDZKI - rozwiązania zadań

CZĘŚĆ 1 PIES DOMOWY vii

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 2a. Gimnazjum Publicznego im. Jana Pawła II w Żarnowcu na rok szkolny 2015/2016

Pakiet edukacyjny - W słowach kilku o wydrze, bobrze i wilku. Wydra - opis

Zaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D.

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Wydział Ogólnomedyczny. praktyczny ECTS:1. 20 h /0 h h 1

2. Plan wynikowy klasa druga

a/ narząd słuchu b/ narząd statyczny

Podstawy anatomii, wykłady

Zadanie 1 Zaznacz kwadracik literą X przy poprawnych uzupełnieniach zdań. Schemat:

Środki dydaktyczne karty odpowiedzi dla ucznia, formularz testu z zadaniami dla dwóch grup: grupy A i grupy B, instrukcja pracy dla ucznia

Kręgowce Podkreśl cechy, które świadczą o przystosowaniu żaby do życia na lądzie. (0 2) grupa a

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

Układ nerwowy. /Systema nervosum/

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej

Prawidłowe odpowiedzi Punktacja Uwagi. Nr zad. Za poprawne wykonanie poleceń A, B, C i D po 1 pkt.

1. Zarys historii embriologii 3 Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 13

Zadania na styczeń/luty

typ budowy = bauplan parenchymowce ENTEROCEOLIA SCHIZOCEOLIA TRIPLOBLASTICA DIPLOBLASTICA METAZOA nitnikowce kolcoglowy niezmogowce płazińce wstężnice

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej

KRĘGOWCE- CZĘŚCI ZEWNĘTRZNE WPROWADZENIE

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6

Morfologia i anatomia owadów Budowa i funkcjonowanie narządów wewnętrznych. Opracował Mgr Łukasz Dylewski

Zagadnienia do sprawdzianu powtórzeniowego z biologii dla klasy II

I. BIOLOGIA NAUKA O ŻYCIU Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący - wymienia czynniki. - podaje przykłady niezbędne do życia

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y , DE, DEUTSCHE SEE GMBH, Bremerhaven, DE BUP 10/11. MARTIN VOLKELT, Bremerhaven, DE

Projekt pt: Ekologia w regionie - województwo kujawsko-pomorskie perłą w przyrodzie Polski

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

Ryby poziomy troficzne

Marian Bartkowiak Nastawienia 1

Praca kontrolna z biologii LO dla dorosłych semestr IV

ANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus

Praca kontrolna z biologii LO dla dorosłych semestr IV

wm OKREŚLANIE DŁUGOŚCI, SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE ZWROTY LICZEBNIKI CZAS 22 OBJĘTOŚCI, WAGI 30

Narządy płciowe Gruczoły płciowe Drogi przewodzące komórki płciowe Narządy płciowe zewnętrzne

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać?

Za zadanie pierwsze można uzyskać 12 punktów, za zadanie drugie 6 punktów, za zadanie trzecie 12 punktów, łącznie można zdobyć 30 punktów.

WYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA KL. I Półrocze I Ocena dopuszczająca Uczeń: - wyjaśnia znaczenie pojęcia biologia, wymienia dziedziny biologii,

Zmysł słuchu i równowagi

Biologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny

Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego

1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

Pochodzenie, budowa i ważniejsze czynności życiowe pierścienic Scenariusz lekcji w klasie I Liceum Ogólnokształcącego

3. Wymagania edukacyjne

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI

Transkrypt:

Phylum MOLLUSCA (2) Mięczaki

Gromada: Bivalvia - małże żołądek wątrobo-trzustka zwieracz przedni SCHEMAT BUDOWY serce nerka zwieracz tylny odbyt otwór gębowy płaty gębowe jelito syfon wyrzutowy syfon wpustowy noga noga muszla skrzele dwuklapowy płaszcz (palium) wytwarza muszlę i nie zrasta się z workiem trzewiowym

zwieracz przedni żołądek otwór gębowy aorta przednia Gromada: Bivalvia - małże noga otwór płciowy SCHEMAT BUDOWY otwór wydalniczy serce osierdzie przedsionek nerka aorta tylna jelito proste zwieracz tylny odbyt syfon wyrzutowy syfon wpustowy wątrobo-trzustka gonada jelito płaszcz skrzele

Gromada: Bivalvia - małże syfon wpustowy syfon wypustowy noga korytarz

osierdzie serce jama skrzelowa zwieracz przedsionek jelito proste nerki (= przekształcone metanefridium) naczynia krwionośne afferentne płaszcz (odchylony) syfon wyrzutowy syfon wpustowy naczynia krwionośne efferentne gonady skrzela (= lamellae) kanały wodne rynienka pokarmowa jelito środkowe noga płaszcz muszla pory połączenia międzyfilamentarne skrzele

Gromada: Bivalvia - małże STRUKTURY WEWNĘTRZNE MUSZLI retraktor tylny więzadło zęby boczne zamek umbone dziób retraktor przedni zwieracz tylny zatoka tylna linia płaszcza zwieracz przedni

Gromada: Bivalvia - małże WIĘZADŁO (LIGAMENTUM) więzadło zewnetrzne więzadło wewnetrzne muszla umbone muszla więzadło zewnetrzne więzadło wewnetrzne zwieracz (mięsień) więzadło chondrophor

Gromada: Bivalvia - małże ROZMNAŻANIE rozdzielnopłciowe i hermafrodyty; u rozdzielnoplciowych słabo zaznaczony dymorfizm płciowy; hermafrodyty mogą zniemiać płeć w ciągu sezonu lub życia; Tridacna ta sama gonada prdukuje i jaja i plemnik, choć mogą być wyrzucane do wody w odstępach kilku godzin; larwa trochofora i/lub veliger; Unionidae (skójkowate) - glochidium trochofora

Gromada: Bivalvia - małże GLOCHIDIUM larwa słodkowodnych małży z rodziny UNIONIDAE haki nić szczeciny czuciowe zwieracz

wydalanie gamet JESIEŃ peknięcie cyst - uwolnienie młodych ososbników prądy wody wytworzenie cyst prądy wody zapłodnienie modyfikacja skrzeli rozwój zarodków w skrzelach kontakt z rybą (skrzela skóra) hak glochidium dno zbiornika uwolnienie larw WIOSNA

Małże (Bivalvia) słodkowodne Unio sp. Anodonta sp.

Małże (Bivalvia) słodkowodne Unio - skójka Anodonta szczeżuja

Małże (Bivalvia) słodkowodne Sphaerium sp.groszkówka

Małże (Bivalvia) słodkowodne Dreissena polymorpha racicznica zmienna

Małże (Bivalvia) morskie Macoma baltica - rogowiec Cardium sp. - sercówka Mya arenaria małgiew piaskołaz

Małże (Bivalvia) morskie Mytilus edulis omułek bisior: substancja rogowa formowana w pęczek nitek, którymi małże przyczepiają sie do przedmiotów zanurzonych

Małże (Bivalvia) morskie Attrina sp. - przyszynka

Małże (Bivalvia) morskie Ostrea sp.- ostryga

Małże (Bivalvia) morskie Pecten sp. - przegrzebek

Małże (Bivalvia) morskie Tridacna sp. - przydacznia

Gromada: Bivalvia - małże organizmy wodne: słodkowodne, słonawowodne i morskie wielkość od 2 mm do 1.5 m i ponad 250 kg wagi (Tridacna gigas); wyraźna symetria dwuboczna; muszla dwuklapowa, połówki połączone na górnej krawędzi elastycznym więzadłem (ligamantum) oraz zwieraczami; brak głowy i gardzieli z radulą (filtratory); otwór gębowy położony w przedniej części ciała między płatami gębowymi; w jamie płaszczowej leżą parzyste skrzela, noga, otwór gębowy oraz ujścia układów wydalniczego, pokarmowego i rozrodczego;

Gromada: Bivalvia - małże woda wpływa do jamy płaszczowej przez syfon wpustowy, a wypływa przez syfon wypustowy; skrzela służą również do odfiltrowywania pokarmu; układ krwionośny otwarty; układ wydalniczy nerka (typ metanefridium) narząd Bojanusa słabo rozwinięte narządy zmysłów; Pecten oczy lustrzane rozdzielnopłciowe (w większości) lub obojnaki; larwa typu trochofora lub glochidium (Unionidae); współcześnie żyje ponad 20 000 gatunków istotne znaczenie gospodarcze (farmy omułkowe, ostygowe, perłowe);

Gromada: Cephalopoda - głowonogi wyłącznie morskie, zazwyczaj duże bezkręgowce; wyrażna symetria dwuboczna; noga przekształcona w ramiona oraz w lejek; otwor gębowy między ramionami zaopatrzony w dziób; płaszcz całkowicie zrośnięty z ciałem; szkielet zewnetrzny (fragmokon), wewnętrzny (os sepiae lub gladius) lub całkowicie zredukowany (dwa chrzęstne pręty u ośmiornic);

Gromada: Cephalopoda - głowonogi doskonale rozwinięty układ nerwowy; obecna chrzęstna puszka otaczająca zwoje mózgowe; narządy zmysłów oczy i statocysty osadzone w chrzęstnych elementach Układ krwionośny wysoko zorganizowany (zamknięty); krew z barwnikiem hemocjaniną (niebieska zawiera miedź); rozdzielnopłciowe; rozwój prosty

Gromada: Cephalopoda - głowonogi Podgromada: Tetrabranchiata - czteroskrzelne Podgromada: Dibranchiata - dwuskrzelne Rząd: Octobrachia - ośmiornice Rząd: Decabrachia - dziesięciornice

gromada: Tetrabranchiata - czteroskrzelne 11 gatunków kaptur prymitywne oko czułki (bez przyssawek) fragmokon

Podgromada: Tetrabranchiata - czteroskrzelne muszla łodzika Nautilus sp.

Podgromada: Tetrabranchiata -czteroskrzelne kaptur czułki zwoje nerwowe kaptur oko ramiona lejek muszla komory muszli dziób radula syfon jelito lejek jama płaszczowa skrzela odbyt serce

Podgromada: Tetrabranchiata - czteroskrzelne muszla zewnętrzna, spiralnie zwinięta w jednej płaszczyźnie, podzielona przegrodami na szereg komór (fragmokon) liczne ramiona (w dwóch wieńcach), bez przyssawek; lejek słabo wyksztalcony dwie pary skrzeli, serce z 4 przedsionkami; brak woreczka czernidłowego; pelagiczny tryb życia (wedrówki dobowe)

Gromada: Cephalopoda - głowonogi Podgromada: Tetrabranchiata - czteroskrzelne Podgromada: Dibranchiata - dwuskrzelne Rząd: Octobrachia - ośmiornice Rząd: Decabrachia - dziesięciornice

Podgromada: Dibranchiata dwuskrzelne na głowie dziesięć (Decabrachia) lub osiem (Octobrachia) ramion z licznymi przyssawkami; muszla całkowicie obrośnięta płaszczem, silnie zredukowana lub w zaniku (gladius lub os sepia); jedna para skrzeli i jedna para przedsionków serca; posiadają worek czernidłowy gladius os sepia

schemat budowy wewnętrznej mątwy Sepia sp. otwór gębowy oko lejek gniazdo zatrzasku guzek zatrzasku płaszcz skrzele odbyt worek czernidłowy płetwa

schemat budowy mątwy Sepia sp. ramiona otwór gębowy oko lejek płaszcz płetwa

Octobrachia ramiona (8) spięte błoną; przyssawki szerokie, bez haków; brak płetwy; często przydeny tryb życia; brak szkieletu wewnętrznego; Decabrachia ramiona (10) nie spięte błoną; przyssawki na nóżkach, z hakami; płetwa obecna; często pelagiczny tryb życia; szkielet wew. os sepia, gladius;