Zestawienie zidentyfikowanych problemów i podjętych środków zaradczych w zakresie PPI na podstawie opinii EIOPA
Lp. Kraj Zidentyfikowane problemy Środki zaradcze 1. Francja Wprowadzanie przez instytucje kredytowe Regulacje ustawowe obowiązku ubezpieczenia kredytu hipotecznego; Kodeks ubezpieczeń Udzielanie kredytów hipotecznych w pakiecie z PPI. spersonalizowanej rekomendacji. Obowiązek udzielenia konsumentowi przez pośrednika porady w formie Kodeks konsumencki Zakaz sprzedaży wiązanej; Obowiązek zaakceptowania PPI udzielanego przez jakiegokolwiek ubezpieczyciela, choćby nie należał do tej samej grupy co bank; Obowiązek uzasadnienia odmowy zaakceptowania danego PPI; Zakaz oferowania korzystniejszych warunków kredytobiorcom wybierającym PPI udzielane przez ubezpieczyciela należącego do tej samej grupy co bank; Obowiązek wyraźnego informowania o wolności wyboru ubezpieczyciela; Obowiązek dostarczenia wraz z ofertą kredytu ustandaryzowanego dokumentu informacyjnego, wskazującego na wszystkie ryzyka i główne warunki ubezpieczenia; Modyfikacja warunków PPI dopuszczalna tylko za zgodą kredytobiorcy. 2. Węgry Zawieranie większości PPI w formie grupowej umowy ubezpieczenia, skutkujące brakiem stosunku umownego między konsumentem a ubezpieczycielem. Działań nie podjęto.
3. Irlandia Skupianie się na kwalifikowalności (eligibility) konsumenta do danego PPI bardziej niż na przydatności (suitability) PPI dla konsumenta; Udzielanie konsumentowi kluczowych informacji, w tym co do warunków umowy, dopiero po zawarciu umowy PPI; Niezwracanie uwagi konsumenta na ważne informacje w rodzaju wyłączeń przewidywanych w polisie; Nieujawnianie informacji o opcjonalności PPI czy o jego cenie; Brak jasnych kryteriów zwrotu środków w przypadku przedterminowej spłaty kredytu lub polisy; Słabe wyszkolenie personelu. Regulacje nadzoru Kodeks ochrony konsumenta wydany przez Bank Centralny (wiążący) Obowiązki informacyjne; Obowiązek badania przydatności (suitability) produktu dla konsumenta; Obowiązek utrzymywania dokumentacji; Obowiązek podawania wysokości składki osobno od szacunku kosztów kredytu; Obowiązek sporządzania osobnych formularzy wnioskowych dla kredytu i dla PPI. 4. Włochy Sprzedaż wiązana; traktowanie PPI przez banki jako warunku udzielenia kredytu; Udzielanie PPI z jednorazową składką (single premium); Nieuwzględnianie interesu konsumenta; Wysokie prowizje. Regulacje ustawowe Dekret N.1 z dnia 24.1.2012 Obowiązek banków i innych pośredników finansowych przedstawienia przynajmniej dwóch dodatkowych darmowych szacunków pochodzących od różnych, niezależnych od kredytodawcy ubezpieczycieli (w przypadku uzależnienia udzielenia kredytu hipotecznego lub konsumenckiego od zawarcia umowy ubezpieczenia na życie); Prawo konsumenta do wyboru innego ubezpieczenia na życie od innego ubezpieczyciela; obowiązek banku lub pośrednika zaakceptowania tego ubezpieczenia bez zmiany uprzednio zaoferowanych warunków kredytu. Kodeks konsumencki Uznanie za nieuczciwą praktykę rynkową wszelkich praktyk pośrednika finansowego wymagających od konsumenta w celu uzyskania kredytu kupna polisy sprzedawanej przez tego samego pośrednika. Regulacje nadzoru (ISVAP) Obowiązek zgromadzenia dogłębnych informacji o potrzebach konsumenta i oferowanie odpowiadających im produktów; Obowiązek ujawnienia wszystkich kosztów w przedkontraktowej nocie informacyjnej, jak również w samej polisie; W przypadku polis z jednorazową składką, obowiązek zwrotu proporcjonalnej części środków w razie przedterminowej spłaty lub zmiany
kredytu (z prawem zatrzymania jedynie faktycznie poniesionych kosztów administracyjnych); Obowiązek unikania operacji prowadzących do konfliktu interesów; Zakaz bycia w tym samym czasie, bezpośrednio lub pośrednio, beneficjentem danej umowy i pośrednikiem w jej zawarciu; Wprowadzenie minimalnej treści związanych z kredytem umów ubezpieczenia na życie; Obowiązek przedstawiania informacji w ustandaryzowanej formie; Obowiązek informowania konsumenta o prawie do przedstawienia oferty od alternatywnego ubezpieczyciela w ciągu 10 dni (gdy udzielenie kredytu jest uzależnione od ubezpieczenia na życie); Obowiązek spółek sprzedających tego typu ubezpieczenia na życie umieszczenia na stronach internetowych darmowego quotation service. 5. Holandia Asymetria informacyjna między dostawcami produktów a konsumentami oraz ograniczone kompetencje finansowe konsumentów; Nieuczciwa sprzedaż (mis-selling) hipotecznego PPI z jednorazową składką; Brak przeprowadzania oceny, czy PPI leży w interesie konsumenta; Brak oparcia informacji udzielanych konsumentowi na jego osobistej sytuacji; Brak udzielania informacji ze stosownym wyprzedzeniem; Bezprawne prowizje. Wytyczne nadzoru (AFM) Wytyczne co do sposobu udzielania konsumentowi stosownej porady (np. wskazanie, że w przypadku niewielkiego kredytu konsumenckiego, PPI zazwyczaj nie leży w interesie konsumenta); Obowiązek sprawdzenia istniejącego zakresu PPI; Obowiązek oparcia wyliczeń na osobistej sytuacji konsumenta; Obowiązek sprawdzenia, jakie ryzyko konsument jest skłonny i zdolny podjąć oraz oparcie porady na apetycie na ryzyko; Działania nadzoru (AFM) Kary administracyjne nakładane na podmioty udzielające konsumentom niewłaściwych porad.
6. Portugalia Nie wyszczególniono. Wytyczne nadzoru (ISP) Obowiązek uwzględnienia charakterystyk rynku przy konstruowaniu produktu; Obowiązek uwzględnienia profilu i potrzeb konsumentów, tak w kryteriach kwalifikowalności, jak i w warunkach umowy; Obowiązek dostarczenia wystarczającej, adekwatnej i przejrzystej informacji przedkontraktowej; Obowiązek przestawienia stronom standardowych warunków umowy pod rygorem ich nieważności; Szczególne obowiązki informacyjne w odniesieniu do dokładnego zakresu ubezpieczenia (np. wyłączeń); Obowiązki w odniesieniu do prostoty języka wyrażenia polisy; Obowiązek przeprowadzenia sprawdzianu przydatności (suitability check) we właściwym czasie przed sprzedaniem PPI konsumentowi. 7. Hiszpania Zwodniczy sposób oferowania PPI, wywołujący wśród konsumentów nieporozumienia np. co do zakresu lub wysokości ubezpieczenia. Regulacje ustawowe Ustawa o kredycie konsumenckim Obowiązek kredytodawcy dostarczenia przed zawarciem umowy informacji umożliwiających konsumentowi porównanie ofert i dokonanie świadomego wyboru; Obowiązek dostarczenia informacji, czy PPI jest koniecznym warunkiem uzyskania kredytu; Wygaśnięcie PPI wraz ze spłatą kredytu; obowiązek zwrotu konsumentowi niewykorzystanej składki; W przypadku ubezpieczeń na życie, prawo konsumenta do odstąpienia od umowy w terminie 30 dni od otrzymania polisy. Regulacje nadzoru (Bank Narodowy Hiszpanii) Okólnik o regulacji PPI związanych z kredytem hipotecznym (wiążący) Rozszerzenie obowiązków informacyjnych z ustawy o kredycie konsumenckim na PPI związane z kredytem hipotecznym; Wygaśnięcie PPI wraz ze spłatą kredytu; obowiązek zwrotu konsumentowi niewykorzystanej składki; Zapewnienie procedur sprawdzania, czy PPI może skutecznie chronić kredytobiorcę, zważywszy na jego osobiste uwarunkowania i charakterystyki.
8. Wielka Brytania Ogólne nieprawidłowości w procesie sprzedaży; Nieprawidłowości co do kwalifikowalności, wyłączeń i ograniczeń; Nieprawidłowości co do sprzedaży bez udzielenia porad; Nieprawidłowości co do sprzedaży z udzieloną poradą; Nieprawidłowości co do ujawniania cen; Nieprawidłowości co do PPI z jednorazową składką; Brak konkurencji między dostawcami PPI, skutkujący ich nadmiernymi zyskami, zwłaszcza w porównaniu z ubezpieczycielami. Działania nadzoru (DGSFP) Wydawanie opinii i przeprowadzanie inspekcji w celu wyeliminowania mis-selingu i zwiększenia przejrzystości w dystrybucji PPI; Działania mające na celu zwiększanie kompetencji finansowych konsumentów w odniesieniu do PPI z jednorazową składką. Samoregulacja organizacji ubezpieczycieli Niewiążący kodeks dobrych praktyk UNESPA Minimalna treść informacji: m.in. wskazanie, że PPI jest sprzedawane jako niezależny produkt i/lub razem z kredytem; wskazanie, do której z tych kategorii dana polisa należy; Dozwolenie PPI z jednorazową składką pod warunkiem udzielenia dokładnych informacji i uregulowania procesu refundacji; Obowiązek udzielenia dokładnych informacji co do ograniczeń zakresu i uzyskania wyraźnej zgody konsumenta nań. Regulacje nadzoru (CC) Zakaz sprzedaży PPI w punkcie udzielania kredytu przed upływem 7 dni od sprzedaży kredytu lub udzielenia personal PPI quote; Zakaz sprzedaży PPI z jednorazową składką; nakaz stosowania składek miesięcznych lub rocznych; nakaz proporcjonalnej refundacji składki rocznej w razie spłaty kredytu w ciągu roku; zakaz stosowania opłat za wcześniejszą spłatę; Obowiązek dostarczenia personal quote; Obowiązek udzielenia informacji co do: miesięcznego kosztu PPI, opcjonalności PPI, dostępności PPI od innych dostawców, źródła informacji; Obowiązek dostarczania informacji agencjom regulacyjnym; Obowiązek sporządzania rocznego zestawienia. Działania nadzoru (FSA) Wydanie podręcznika dotyczącego uczciwej oceny i zadośćuczynienia skargom związanym z PPI; Oświadczenia co do analizy przyczyn źródłowych skarg na PPI; Wydanie listu otwartego wyliczającego częste nieprawidłowości w sprzedaży PPI; Przeprowadzanie postępowań, często kończących się nałożeniem kary;
Wydanie wytycznych wskazujących na prawidłowy sposób komunikacji z konsumentami; Wydanie (wspólnie z OFT) wytycznych co do sposobu projektowania nowych produktów PPI.