SP Emergency Communications SPRAWOZDANIE

SP Emergency Communications ŁĄCZNOŚĆ KRYZYSOWA PZK POLSKI ZWIĄZEK KRÓTKOFALOWCÓW Organizacja pożytku publicznego nr KRS 0000088401 Wrocław, dn. 5.01.2012 r. SPRAWOZDANIE z Ogólnopolskich Ćwiczeo Łączności Kryzysowej SP EmCom 2011 (Edycja II 24.09.2011 r.) /Sprawozdanie zawiera wykaz krótkofalowców wyróżnionych dyplomem za udział zarówno w majowej jak i wrześniowej edycji SP EmCom 2011 / W dniu 24 września 2011 r. w godzinach 15:00 16:45 UTC została przeprowadzona druga edycja Ogólnopolskich Dwiczeo Łączności Kryzysowej SP EmCom 2011. Dwiczenia te opierały się na jednoczesnym uruchomieniu regionalnych sieci łączności kryzysowej KF/UKF działających na terytorium Polski oraz aktywności trzech krajowych stacji koordynujących w zakresie KF, tj.: 1) Stacja organizatora: 2) Stacja północna: 3) Stacja południowa: SP0PZK/6, SP2KDS, SP8KKM, QTH: WROCŁAW QTH: GDAOSK QTH: DĘBICA Swoją aktywnością w ramach wrześniowej edycji SP EmCom 2011 zaszczyciły różne środowiska, od harcerskich, klubowych aż nawet po szkolne, o czym w dalszej części sprawozdania. W niespodziewanie kreatywny sposób zostały przeprowadzone lokalne dwiczenia UKF w różnych częściach kraju. SP EmCom pod względem aktywności jak i skuteczności nadawania, przekazywania i odbierania komunikatów zgodnie z procedurami Międzynarodowej Unii Radioamatorskiej IARU wypadły bardzo dobrze. Łączna ilośd stacji, które włączyły się w dwiczenia wynosi 113. Komunikaty były przekazywane poprawnie, co świadczy o tym, że zasady na jakich się opierają nie sprawiają większych problemów. Z każdym kolejnym etapem dwiczeo sprawnośd w prowadzeniu łączności była zdecydowanie 1

wyższa. W porównaniu z majową edycją SP EmCom 2011 uczestnicy wykazali się zdecydowanie większymi umiejętnościami wykorzystania międzynarodowych procedur prowadzenia łączności kryzysowej. Jedynym mankamentem przy zapisywaniu logów była niekiedy zbyt mała dokładnośd przy zapisywaniu informacji, co jest jednym z podstawowych oraz najważniejszych elementów łączności kryzysowej IARU. Na szczęście były to pojedyncze przypadki. W dalszym ciągu niektóre stacje stawiały na szybkośd oraz ilośd (jak w zawodach), pomijając dokładnośd przekazywania komunikatów. Jest to element na który należy zwrócid uwagę. I - PRZEBIEG DWICZEO. Dwiczenia przebiegły zgodnie z harmonogramem (link do Regulaminu). Warunki propagacyjne w skali kraju w zakresie KF były mocno zróżnicowane o czym na bieżąco informowali korespondenci biorący udział w dwiczeniach. Niejednokrotnie można było się o tym przekonad osobiście. Stacja organizatora, SP0PZK/6, nadająca z Wrocławia ze Studenckiego Klubu Krótkofalowców Politechniki Wrocławskiej (SP6PWT), nie miała zasadniczych problemów z nawiązaniem łączności z uczestnikami. Bardziej dotkliwe utrudnienia łączności stacja organizatora miała tylko z niektórymi stacjami z województw warmiosko-mazurskiego oraz podlaskiego. Warunki propagacyjne w poszczególnych częściach kraju zostaną ogólnie przedstawione w relacjach uczestników, zamieszczonych w dalszej części niniejszego sprawozdania. W pierwszym etapie dwiczeo stacje główne każdej z regionalnych sieci łączności kryzysowej, biorących udział we wrześniowej edycji SP EmCom 2011, rejestrowały uczestników dwiczeo pracujących lokalnie w zakresie UKF. W zależności od danej sieci rejestrowanych było od kilku do kilkudziesięciu krótkofalowców. Z kolei w zakresie KF lokalne stacje główne meldowały do stacji organizatora SP0PZK/6 swoją obecnośd. Tą samą czynnośd uczyniły dwie pozostałe krajowe stacje koordynujące KF północna SP2KDS oraz południowa SP8KKM. Drugi etap polegał na przeprowadzeniu przez regionalne sieci łączności kryzysowej lokalnych dwiczeo w zakresie UKF, których regulamin sieci te określały we własnym zakresie, oraz na rozpoczęciu nadawania przez stację organizatora komunikatów w zakresie KF. Zadaniem uczestników odbierających komunikaty od stacji SP0PZK/6 było odszukanie a następnie przekazanie wiadomości do jej adresata, czyli stacji północnej SP2KDS. Stacja po odebraniu komunikatu podawała korespondentowi inny, który w analogiczny sposób uczestnik musiał dostarczyd tym razem do stacji południowej SP8KKM, gdzie następnie stacja ta kierowała rozmówcę ponownie do stacji organizatora SP0PZK/6. Komunikaty były nadawane zgodnie z formatem IARU. Zaliczeniem zadania było bezbłędne przekazanie do adresatów wiadomości odebranych od stacji koordynujących KF. Zalecane było aby zadanie to wykonad co najmniej dwukrotnie. Większośd stacji spełniła to zalecenie. Należy przyznad, że na 2

początku drugiego etapu było nieco zamieszania z kolejnością przekazywania wiadomości, jednak uczestnicy w kreatywny sposób, wzajemnie sobie podpowiadając, szybko opanowali sytuację. W trzecim etapie wrześniowej edycji SP EmCom 2011, stacje główne koordynujące lokalne dwiczenia UKF, zgłaszały zakooczenie oraz krótko informując o ich przebiegu. II - OCENA PRZYDATNOŚCI DWICZEO. Przydatnośd przeprowadzania dwiczeo jest bezdyskusyjna. Praktyczne prowadzenie tego typu łączności na paśmie jest bardzo ważnym i przydatnym doświadczeniem dla każdego krótkofalowca. Nigdy nie wiadomo w jakiej sytuacji może znaleźd się każdy z nas, dlatego znajomośd zasad oraz praktyk stosowanych w łączności kryzysowej jest bardzo ważna. W czasie zdarzenia kryzysowego krótkofalowiec może okazad się jedynym medium, za pośrednictwem którego będzie można przekazad ważne informacje, np. o potrzebie pilnej pomocy medycznej czy potrzebie ewakuacji. Swoimi umiejętnościami oraz możliwościami w czasie sytuacji kryzysowych możemy nieśd pomoc rodzinie, osobom przebywającym w najbliższym otoczeniu oraz lokalnej społeczności w której się znajdujemy. Dwiczenia o charakterze ogólnopolskim mają również na celu propagowanie oraz zwiększenie zainteresowania tematyką łączności kryzysowej w SP, co miejmy nadzieję, będzie skutkowało tworzeniem nowych lokalnych sieci łączności kryzysowej. Kapitał jaki budujemy wspólnie uczestnicząc w dwiczeniach, tak ogólnopolskich jak i lokalnych, utrwalając umiejętności oraz procedury zachowao w sytuacjach kryzysowych, będzie procentował w kontekście postrzegania środowiska krótkofalarskiego jako zwiększającego bezpieczeostwo oraz odgrywającego pozytywną rolę wśród społeczeostwa. III - CZĘSTOŚD PRZEPROWADZANIA DWICZEO. Częstośd przeprowadzania dwiczeo na szczeblu krajowym została ustalona na 2 razy do roku. Tak jak w ubiegłym, tak w kolejnych latach ogólnopolskie dwiczenia łączności kryzysowej będą odbywały się najprawdopodobniej w miesiącach maju i wrześniu. Czas pomiędzy edycjami SP EmCom należy przeznaczyd na dwiczenia lokalne, doskonaląc sprawnośd lokalnych sieci łączności kryzysowej działających na obszarze kraju. 3

IV - WYKAZ STACJI SP EmCom 2011 W DNIU 24.09.2011 r. Uwaga! Wykaz opracowany na podstawie nadesłanych dzienników oraz relacji. SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SQ1BVW SP2ALT SN0MIS SP3JNV SP3ZKP SQ3NVW SP4AVG SP5ENG SQ1PSA SP2AYC SP3AYA SP3KWA SQ3FUB SQ3OOG SP4ETO SP5KVW SP2HMR SP3DG SP3MFC SQ3KAS SQ3OOK SP4FDF SQ5NWE SP2KDS SP3DOG SP3N SQ3KLF SQ3OOM SP4IRX SQ5OQO SP3ENI SP3NUR SQ3LMF SQ3OZ SP4KA SQ5OUW SP3GZJ SP3SPK SQ3MKT SQ3PAL SP4KSY SQ5OVA SP3HSZ SP3WXH SQ3NMT SQ3POS SP4PIN SQ5OVB SP3HUF SP3ZAC SQ3NQH SQ3REF SP4SHL SQ5PFG SQ3RPG SP6 SP7 SP8 SP9 Inne 3Z6AET SP6PLH SQ6JNQ SQ6OCZ SP7WNY SP8KJX SP9-28029 SP0PZK SP6BGF SP6PSR SQ6JNX SQ6ODL SQ7JHC SP8KKM SP9BQM SP6GTN SP6UOQ SQ6KBX SQ6OES SP8LOK SP9DAP SP6LTO SP6VXU SQ6KOI SQ6PLH SP8TJQ SP9MZX SP6LTP SP6ZDA SQ6LJN SQ6ROK SQ8AQO SP9PSB SP6MLK SQ6BOX SQ6LJR SQ6STC SQ8MNA SQ9AOL SP6MMM SQ6COE SQ6LN SQ6UV SQ8MXC SQ9ATG SP6OPM SQ6HHY SQ6NLZ SQ6VY SQ8MXK SQ9IAE SP6OW SQ6JNM SQ6NZS SQ8NQZ SQ9MLI SQ8RFS SQ8SBZ V - DYPLOMY SP EmCom 2011. Za spełnienie warunków określonych w regulaminach I jak i II edycji SP EmCom 2011, dyplomy otrzymują: 1. DJ9OZ 11. SP3ZKP 21. SP6PSR 31. SQ3NVW 2. SO4R 12. SP4AVG 22. SP6PWT 32. SQ3OOK 3. SP1KRF 13. SP4KA 23. SP6PZG 33. SQ3POS 4. SP1KZO 14. SP4KSY 24. SP8KKM 34. SQ5NWE 5. SP2ALT 15. SP4PIN 25. SP8ZOC 35. SQ5OUW 6. SP2KDS 16. SP5ENG 26. SP9PSB 36. SQ5PFG 7. SP2PAQ 17. SP5KVW 27. SP9PTA 37. SQ5VJZ 8. SP3KWA 18. SP5LBS 28. SQ1PSA 38. SQ6OCZ 9. SP3NUR 19. SP5NVX 29. SQ2MTK 39. SQ6OET 10. SP3ZAC 20. SP5NZH 30. SQ2RGB 40. SQ8MXE 4

VI - RELACJE, UWAGI ORAZ SUGESTIE UCZESTNIKÓW SP EmCom 2011. Relacja SP2HMR/SP2KDS Na początku pragnę bardzo podziękowad za wspaniałą pracę w SP EmCom 2011. Jestem szalenie zaskoczony ilością stacji które brały udział w akcji, byłem wręcz bombardowany wiadomościami. Dwiczenia były przygotowane bardzo rzetelnie i Tu należy się ukłon dla organizatorów, mi jako krótkofalowcowi zabrakło kontaktu telefonicznego z organizatorami. Również na paśmie przed przystąpieniem do Dwiczeo Łączności Kryzysowej np. 20 min. przed można byłoby w wielkim skrócie wyjaśnid zasady pracy i wypełniania dziennika, uniknęlibyśmy wielu pomyłek przed którymi również mi nie udało się uchronid. Jeszcze raz bardzo dziękuję za współpracę i oczywiście deklarujemy swój udział w następnych Dwiczeniach Łączności Kryzysowej. Relacja SP3NUR SP2HMR w czasie SP EmCom 2011 Pogoda zgodnie z prognozami dopisała znakomicie. Dlatego podobnie jak inni koledzy podjąłem decyzję, aby uczestniczyd w dwiczeniach możliwie aktywnie w terenie. Wraz z kolegami z klubu SP3ZAC, wybrałem się do położonego około 20 km od Poznania Rogalina. Jako, że jechaliśmy w znane już sobie miejsce, nie było żadnych problemów z doborem sprzętu, sprawdzeniem trasy dojazdu, rozłożeniem anten itp. Korzystając z anteny zrobionej na wzór AS2259 przeszło pół roku temu, specjalnie na takie okazje, nawiązałem kilka łączności w ramach EmCom-u. Tą samą anteną posługiwała się też nasza stacja klubowa SP3ZAC. Czas szybko płynął na robieniu łączności i rozmowach z kolegami, którzy również postanowili popracowad w polowych warunkach. Oczywiście, zasilanie mojej radiostacji stanowił akumulator. Zgodnie z warunkami określonymi w regulaminie dwiczeo, moc nadawcza była poniżej 100W. 5

Przed zmierzchem dokuczały nieco komary, ale jako, że miejsce, w którym byliśmy, w większości otoczone jest polami, widok zachodzącego stopniowo słooca odwracał uwagę od tej niedogodności. Jako, że także wspomagałem pracę stacji klubowej, ilośd łączności w dwiczeniach wykonanych przeze mnie pozostaje niewielka, ale liczy się fakt wzięcia udziału. Mam nadzieję, że Kolega Rafał SQ6IYR, jako główny organizator tych dwiczeo i koledzy ze stacji głównych, podobnie jak ja, ocenią ogólny wynik tych dwiczeo pozytywnie. Myślę, że zainteresowanie dwiczeniami na paśmie KF-owym dopisało. Wyraźnie można było stwierdzid, że wiele stacji z różnych stron kraju, radziło sobie dobrze z przekazywaniem wiadomości zachowując formę depeszy ustaloną przez IARU. Dodatkowo, teraz po kilku dniach, pojawiają się informacje, że tu i ówdzie nasze krótkofalarskie dwiczenia kryzysowe zostały również zauważone przez innych. Przykładem jest wzmianka o stacji SP3KWA. To bardzo pozytywny wydźwięk naszych starao. Do usłyszenia następnym razem! (Oby w dwiczeniach!) Relacja SP3ZAC Drugą edycję tegorocznych Dwiczeo Łączności Kryzysowej EmCom, w dniu 24 września 2011 r. stacja Klubowa SP3ZAC realizowała pracując w warunkach polowych. Nasz rzut kołowy osiągnął wcześniej wyznaczoną pozycję w terenie, (52 15 18 N, 16 55 57 E) około 18 km na pd/pd-wsch od Poznania, na przeszło godzinę przed oznaczonym czasem rozpoczęcia dwiczeo. Operatorzy stacji: Konrad SP3GZJ, Bogdan SP3DOG i Paweł SP3NUR rozwinęli polowe stanowisko łączności stacji SP3ZAC/3, do działao w zakresie pasma KF i UKF. Zadanie zrealizowano przy użyciu następującego sprzętu, zarówno Klubowego jak i prywatnego: Radiostacja KF Yaesu FT 747GX, moc max. 100 W. Radiostacja UKF Yaesu VX3000V, moc max. 5/50W. Anteny: dla pasma UKF 2m antena typu J, umieszczona na niewielkim maszcie zamocowanym do samochodu osobowego; dla pasma KF antena polowa na wzór AS 2259, zestrojona do pracy w pasmach 80 i 40 metrów. Zasilanie: agregat prądotwórczy mocy ok. 500W; zapasowo akumulator 88Ah/12V. Obsada stacji: 3 operatorów. Warunki propagacyjne podczas dwiczeo 24 września 2011 r. oceniamy jako dobre do bardzo dobrych. Nie było większych problemów z łącznością o zasięgu krajowym. Warunki pogodowe dopisały wyśmienicie, było słonecznie, temperatura około 18 stopni Celsjusza, spadająca stopniowo z upływem dnia. Ciśnienie stabilne w granicach 1021 hpa. 6

Przebieg dwiczeo. Zgodnie z planem rozstawiliśmy nasze stanowisko łącznościowe nieopodal Rogalina, koło Poznania. Sprzęt jaki wykorzystywaliśmy do przeprowadzenia tych dwiczeo niewiele różnił się od użytego poprzednio. Podczas pracy na radiostacji odwiedzili nas w polu Koledzy Daniel SQ3MKT i Artur SQ3FUB, którzy zbliżając się do naszego terenowego stanowiska nie tylko nawiązali z nami łącznośd w zakresie UKF, ale również pracowali w zakresie KF. Nie było większych problemów w odnalezieniu wyznaczonych stacji głównych czynnych podczas EmCom-u na paśmie 3,5 MHz. Po zgłoszeniu się do stacji prowadzącej SP0PZK/6 rozpoczęliśmy wykonywanie zadao wyznaczonych w regulaminie dwiczeo. Nasłuchując ilośd korespondentów zgłaszających się do stacji sztabowej organizatora, można było wysnud wniosek, że zainteresowanie dwiczeniami EmCom tym razem było wyższe niż w wiosennej edycji. Podczas przekazywania do stacji SP2KDS pierwszego komunikatu odebranego przez nas - SP3ZAC/3 od stacji SP0PZK/6, nie otrzymaliśmy komunikatu, jaki mieliśmy przekazad dalej do stacji SP8KKM. Jak się okazało z prowadzonych nasłuchów łączności innych kolegów, uczestników dwiczeo, nie był to odosobniony przypadek. W dalszej części dwiczeo sytuacja ta uległa poprawie. Koocowe pół godziny, może 20 minut dwiczeo, to z kolei problem z nawiązaniem łączności ze stacją SP8KKM. Nie było jej na wyznaczonej częstotliwości. Tutaj zareagowała stacja organizatora dwiczeo, SP0PZK/6, która przyjęła komunikaty w zastępstwie kolegów z Głobikowej. Ogółem stacja SP3ZAC/3 podczas dwiczeo odebrała i przekazała do wskazanych odbiorców 4 komunikaty. Głównym operatorem naszej radiostacji był Kolega Bogdan SP3DOG, wspomagany przez Konrada SP3GZJ i Pawła SP3NUR. Dodatkowo w zakresie UKF uruchomiona była łącznośd z kolegami z Poznania, czym osobiście zawiadywał nasz koordynator łączności kryzysowej w Poznaniu, Kolega Daniel SQ3MKT. Początkowo zaalarmował on Kolegów nasłuchujących na UKF-ie ze swojego QTH i pozostawał z nimi w łączności podczas całych dwiczeo, również będąc z wizytą na naszym stanowisku terenowym. W ramach dwiczeo, jedna z wiadomości odebranych przez stację SP3ZAC/3 została przekazana na paśmie UKF do Poznania. Tam, z zachowaniem właściwego formatu (zgodnie z zaleceniami IARU) była ona przekazywana kolejnym Kolegom uczestniczącym w dwiczeniach lokalnych w paśmie UKF. Ostatecznie wróciła ona do Kolegi SQ3MKT. Treśd nadanego pierwotnie komunikatu i treśd otrzymanej zwrotnie wiadomości, która obiegła kilku kolejnych uczestników dwiczeo, były zgodne. Podsumowując, można powiedzied, że z naszego punktu widzenia, zarówno w wymiarze lokalnym jak i krajowym, dwiczenia przebiegły zgodnie z planem. Łącznośd została nawiązana we wszystkich wcześniej wyznaczonych kierunkach i w wyznaczonym czasie. Stacja polowa SP3ZAC/3 została rozwinięta w terenie na czas, i zapewniła utrzymanie łączności w zakresie KF i UKF podczas całych dwiczeo. Cieszy nas, że tak wielu kolegów było słyszalnych podczas dwiczeo, również z terenowych lokalizacji, a tym bardziej na pochwałę zasługuje uczestnictwo kolegów pracujących QRP. 7

Opracował: SP3NUR. Radiostacja SP3ZAC SP EmCom 2011. Relacja SQ5PFG Red.: Lokalne dwiczenia w ramach SP EmCom 2011 zorganizowane przez Grzegorza SQ5PFG miały charakter typowo praktyczny. Zaangażował w nie sporą ilośd młodzieży szkolnej. Oto relacja: Przygotowania przed dwiczeniami: Wśród zgromadzonych w szkole został przeprowadzony pisemny egzamin z przepisów. Najlepszy wynik miał objąd obowiązki oficera łączności KF, w związku z tym było sporo emocji, bo to "walka o dyplom". Najlepiej zdał Adrian SQ5OUW i to jego można było usłyszed na pasmach. Rozmawiałem z dyrektorami szkół. Ponieważ to była sobota nikomu z nich nie chciało się pofatygowad do szkoły, żeby ją otworzyd. Powiedziałem, że nie ma takiej potrzeby, ale żeby zawiadomili ochronę, względnie osoby dozorujące, że ktoś się ode mnie będzie kręcił przy szkole. Okazuje się, że przy organizacji tego typu dwiczeo okazuje się to ważne. 8

Ćwiczenia: Dwiczenia przebiegały w następujący sposób: Adrian SQ5OUW pełnił obowiązki oficera łączności KF, ja (SQ5PFG) objąłem obowiązki oficera łączności stacji UHF. Pozostali otrzymali zadania w rękę i udali się do miejsc, w których była udzielana umowna pierwsza pomoc, wynikająca ze scenariusza lokalnych dwiczeo. W sumie było nas 5-ciu z Piastowa oraz 3 osoby z Piaseczna, które utworzyły osobną podgrupę sieci SQ5OQO, SQ5OVA i SQ5OVB. Podgrupa z Piaseczna uczyła się przekazywania suchego komunikatu IARU i wygląda na to, że im się udało. Otrzymaliśmy komunikat od nich w niezmienionej formie. Przez cały czas dwiczeo na KF mieliśmy stosunkowo duży QRM, ale jakoś sobie poradziliśmy dzięki DSP. Propagacja była według średniej krajowej, bez jakiś zaskoczeo, stacja KF pracowała z mocą 50W. Po dotarciu na posterunek operatorzy stacji mieli się zameldowad do Stacji Głównej i utworzyd do OSP Piastów wiadomośd IARU z opisu, który dostali na kartce. Następnie mieli byd gotowi do przesyłania wiadomości wewnątrz sieci. Trudnością, z jaką spotkali się uczestnicy dwiczeo było: 1) ustalenie miejsca pobytu konkretnej osoby z imienia i nazwiska (cała moja klasa z technikum została wskrzeszona na potrzeby dwiczeo :)) 2) przekazywanie danych medycznych pomiędzy posterunkami. 3) spiętrzenie się komunikatów do przekazania. 4) Uwalnianie co jakiś czas informacji o sytuacji, o tym co się dzieje na mieście. Zrezygnowałem z przetasowania pomiędzy posterunkami, która miała byd dodatkową atrakcją. Dodatkową atrakcją była awaria sprzętu na jednym z posterunków, ale udało się nam ją opanowad i to też był dobry sprawdzian umiejętności i technicznych i logistycznych. Po dwiczeniach: 1). Dwiczenia były bardzo trudne ale i realistyczne i jak patrzyłem na nich na odprawie po dwiczeniach miałem wrażenie, że przerzucili po trzy tony węgla każdy. Myślę, że po to są dwiczenia, żeby się sprawdzid. Trzeba się przyznad, że w rzeczywistych warunkach byłoby kilka zastrzeżeo do pracy sieci, przede wszystkim z powodu terminowości dostarczania komunikatów (nie zeszliśmy poniżej 3 minut) w związku z tym nie mogę zagwarantowad "gotowości bojowej" sieci, ale możemy zgłosid "gotowośd bojową" posterunku KF. Relacje pomiędzy OSP Piastów a krótkofalowcami nabrały rumieoców i to jest fajna rzecz. 2). Okazało się, że trudnością jaka wyszła podczas dwiczeo lokalnych nie były trudne nazwy np. leków, ale interpretacja ilości słów, kiedy trzeba było podad jednostki np. "20mg" bywało interpretowane jako "20mg", "20 mg" lub "20 miligramów", co powodowało 9

nieporozumienia i zajmowało czas na paśmie. To samo będzie się działo - jak podejrzewam - przy każdej próbie podania wartości w konkretnych jednostkach "13,8 V" czy "13,8V" oraz w wypadku używania skrótów oficjalnych/nieoficjalnych i podczas szkolenia warto na to zwrócid uwagę. 3). Doszliśmy do wniosku, że ktoś taki, jak kurier bardzo się przydaje. 4). Doszliśmy do wniosku, że potrzebujemy dwiczeo na zasadzie "każdy siedzi w domu z radiem" raz w miesiącu. 5). Doszliśmy do wniosku, że warto prowadzid dokument "dziennik sieci", gdzie wpisywane są dwiczenia i konsultacje (a to z OSP, a to ze szkołami itd.), gdyż taki dokument jest łatwy w prowadzeniu a potem otwiera drzwi i budzi respekt. Warto, polecam. Każda ze stacji, która wzięła udział w lokalnych dwiczeniach otrzyma dyplom podpisany przeze mnie i przez dowódcę Straży Pożarnej. Czekamy z niecierpliwością na dwiczenia w maju 2012! SQ5PFG SP EmCom 2011 10

Relacja SP3ZKP Towarzyszyli nam zaprzyjaźnieni harcerze. Była to nasza pierwsza aktywnośd na tych dwiczeniach. Ale mam nadzieję, że w następnych będzie o wiele lepiej. Operatorzy stacji (w/g kolejności alfabetycznej): SP3JNV, SP3MFC, SP3WXH. Rozbiliśmy się zaraz za Piłą, pośród meandr rzeki Gwdy. SP3ZKP/p w podczas SP EmCom 2011 Relacja SP4KA/SP4PIN W dniu 24-09-2011r. w godzinach od 15:15 do 16:15 czasu UTC przeprowadzono dwiczenia łączności alarmowej [w ramach SP EmCom przyp. red.] członków ROSA Olsztyoskiego Oddziału PZK. Dwiczenia na 80m odbywały razem z ogólnokrajowymi otwartymi dwiczeniami SP EmCom. 1. Zawiadomienie członków ROSA o dwiczeniach: O planowanych dwiczeniach uprzedziłem w dniu 17-09-2011r. Regulamin dwiczeo wraz z załącznikami rozesłałem na podane przez członków adresy email w dniu 18-09-2011r. Dodatkowo informacja o dwiczeniach została umieszczona na oddziałowej stronie internetowej. W dniu 21-09-2011r. 11

rozesłałem informację SMS o terminie dwiczeo na znane numery telefonów komórkowych członków ROSA razem 17 SMS. 2. Frekwencja w dwiczeniach ROSA słaba (26,3%): Na 19 zdeklarowanych radiostacji członków ROSA wzięli udział w dwiczeniach koledzy: SP4AVG Lubomir z Mrągowa, SP4ETO Andrzej z Olsztyna jako operator radiostacji SP4PIN / d na stanowisku KF. SP4FDF Robert z Bukwałdu, SP4IRX Janusz z Olsztyna, SP4KA Andrzej z Olsztyna jako operator radiostacji SP4PIN / d na stanowisku UKF. SP4PIN/d Radiostacja główna ROSA z operatorami: SP4ETO (KF) i SP4KA (UKF). 3. Ocena przebiegu dwiczeo i znajomości regulaminu. - Dwiczenia odbyły się w planowanym czasie na paśmie KF i UKF na częstotliwościach podanych w Regulaminie Dwiczeo. - W czasie dwiczeo radiostacja główna SP4PIN/d odebrała 8 QTC na KF i 7 QTC na UKF. - W czasie dwiczeo radiostacja główna SP4PIN/d przekazała dla stacji organizatora 3 QTC. - Wymiana korespondencji była prowadzona prawidłowo. - W porównaniu do dwiczeo [lokalne dwiczenia ROSA przyp. red.] z Sierpnia frekwencja uczestniczących radiostacji członków ROSA Olsztyoskiego Oddziału PZK była słaba - mniejsza prawie o połowę. - Największym zaangażowaniem jak zwykle wykazał się kolega Lubomir SP4AVG z Mrągowa, który nie opuścił żadnych z dwiczeo, wyróżnił się ilością wymienionej korespondencji i zasługuje na szczególne wyróżnienie za poważne podejście do sprawy. Serdecznie dziękuję uczestnikom za poważne podejście do dwiczeo i za poświęcony czas. Relacja SP8KKM Podczas Dwiczeo Podkarpackiego Amatorskiego Centrum Łączności Ratunkowej PACŁR 24 września 2011, które były częścią lokalną Ogólnopolskich Dwiczeo Łączności Ratunkowej SP EmCom nasza stacja klubowa SP8KKM pełniła rolę stacji południowej. Przy pięknej słonecznej pogodzie montażem anten na wieży widokowej i obsługą stacji w miejscowości Głobikowa zajęli się koledzy: Cezary SQ8MXC, Krzysztof SQ8MXK, Jacek SQ8AQO, Waldek SP9MZX, Piotr SP9-28029 oraz Hubert (harmoniczny SQ8MXK). Gotowośd do udziału w dwiczeniach na przemiennikach: jasielskim SR8JS, tarnowskim SR9A i częstotliwości 145.300 MHz zgłosiły stacje: 12

SP9DAP Stanisław, Dębica SP8KJX Marek, Jasło SQ9IAE Jarek, Grybów SP8LOK/p Grzegorz, Bistuszowa SQ8SBZ Zbigniew, Borek Wielki SP9BQM/p Zbyszek, Wola Mieszkowska SQ8NQZ Arek, Tarnobrzeg SP8TJQ Marian, Błaszkowa SQ9AOL Hubert, Brzeźnica SQ9ATG/p Leszek, Zakopane SQ8RFS Ryszard, Nagoszyn SQ8NMA Andrzej, Dębica Podczas dwiczeo wymieniono krótkie komunikaty o stanie pogody, lokalnej temperatury, dysponowanych urządzeniach i warunkach antenowych. Dziękujemy wszystkim za udział w dwiczeniach. Waldemar SP9MZX. Relacja SP6PSR W dniu 24.09.2011 r. pomiędzy godziną 17 a 18 czasu lokalnego miała miejsce próba gotowości DASR, która odbyła się w ramach Ogólnopolskich Dwiczeo Łączności Kryzysowej SP EmCom 2011. Zgodnie z harmonogramem, od godziny 17:00 do 17:15 radiostacje koordynujące DASR (SQ6OCZ oraz 3Z6AET) rozpoczęły rejestrowanie uczestników dwiczeo (odpowiednio na 145.550 MHz oraz przemienniku SR6S). Dla stacji, które miały problemy z wejściem na przemiennik SR6S, Kolega SP6UOQ uruchomił radiostację na górze Orlica 1080 m.n.p.m. przekazując raporty pogodowe do Wrocławia. Dla stacji pracujących na KF jako stacja przekazująca terenowo uruchomił się Kolega Tomasz SQ6STC. Po godzinie 17:15 zarejestrowani uczestnicy, na częstotliwościach na jakich się zgłosili, byli wywoływani przez stacje koordynujące. Uczestnicy podawali raport pogodowy ze swoich QTH oraz ew. dodatkowe informacje, np. opisujące warunki pracy radiostacji. W próbie gotowości DASR (SP EmCom) wzięło łącznie udział 36 krótkofalowców: SQ6KBX, SQ6VY, SQ6ROK, SP6ZDA, SP6VXU, SP6OW, SP6UOQ/m, SQ6OES, SQ6JNM, SQ6LJN, SQ6LJR/p, SQ6BOX/6, SQ6ODL/p, SQ6HHY, SP6PLH, SQ6KOI, SQ6NZS, SQ6NLZ, 3Z6AET, SP7WNY, SQ6UV, SQ6LN, SP6MMM, SP6LTP, SP6GTN, SQ6PLH/m, SP6LTO, SQ6COE/m, SQ6JNQ/m, SQ6JNX/m, SP6BGF, SQ6OCZ/p, SP6MLK, SP6OPM, SQ6STC. 13

Relacja SQ5NWE Operator: Patryk SQ5NWE + 1 osoba wspomagająca nie-radiowa (pomoc w rozwieszaniu anteny, czuwanie nad bezpieczeostwem, odganianie komarów HI) TRX: FT- 857D + zmodyfikowany mikrofon ręczny K-40 SpeechProcessor + nadawanie przez wąski filtr InRad 2000 Hz. Zasilanie: 2 akumulatory żelowe po ~8 Ah każdy, równolegle; do dyspozycji również panel słoneczny 10W (ok. 0,5 A), jednak ze względu na krótką planowaną operację (1h), porę dnia i roku (mało światła, już nieefektywny) nie był wykorzystywany. Awaryjnie w samochodzie dostępny dodatkowy akumulator żelowy 33Ah, ładowany z instalacji pojazdu. Antena: własnej konstrukcji lekki (0,35mm2, w izolacji) dipol półfalowy w konfiguracji EFHW (zasilany na koocu przez równoległy układ/transformator LC na rdzeniu T130-2) rozwieszony pomiędzy dwoma drzewami na wysokości ok. 12m. Antena zapewnia efektywnośd pełnowymiarowego dipola, jednak daje znacznie większą elastycznośd w zakresie zawieszenia wymagając jednocześnie krótszego feedera; doskonale nadaje się do podczepienia pod latawiec - zwarta elektrycznie i bez poł. galwanicznego z TRX (osobiście jestem na etapie wyboru latawca do testów); małe LC/trafo doskonale pełni także rolę baluna + użyty kondensator zmienny umożliwia szybkie "dojechanie" anteną do częstotliwości w zal. od warunków rozwieszenia. Lokalizacja: KO02LI, Warszawa, Kępa Tarchomioska, taras zalewowy pomiędzy Wisłą a wałem przeciwpowodziowym (link do mapy) - w widoku sat i dużym przybliżeniu widad schemat rozwieszenia anteny + opisy miejsc Stacja rozłożona na kocu (na dłuższą metę niewygodnie), po złożeniu mieści się w wygodnym (pomimo wagi i objętości) plecaku (rozłożenie i złożenie stacji po ~5 min; rozwieszenie i zwinięcie anteny po ~20-25 min) Łączność: Wszystkie 3 stacje sztabowe doskonale słyszalne (5/9+) - pozostałe biorące udział w dwiczeniach również - chod nawet przy tak nisko zawieszonej antenie momentami przeszkadzały zakłócenia od stacji spoza SP. Przy pierwszej łączności z SP0PZK/6 ustawiona została moc <10W (bezczelnie HI, by załapad się na wywołanie QRP), wszystkie kolejne łączności z mocą ustawioną na 90W (minus spadek napięcia na aku = pewnie ok. 70-80W) - uzyskiwałem odpowiedzi za pierwszym wywołaniem (czyli w sytuacji realnej 20W powinno wystarczyd do stabilnej łączności i wydłużenia czasu pracy, z możliwością chwilowego podniesienia mocy w trudnych warunkach lub do zainicjowania łączności). Komentarz do ćwiczeo: Wydaje mi się, że tryb "zadaniowy" (konkretny komunikat do konkretnego adresata) tej edycji dwiczeo dużo lepiej symuluje warunki faktycznej łączności kryzysowej niż samodzielne wymyślanie komunikatów i przekazywanie ich do losowej stacji, z którą akurat udało się połączyd (jak było częściowo w wiosennej edycji - nota bene bloki 30 min były wtedy za krótkie na poszczególne zadania przy tej ilości stacji). W tym drugim 14

przypadku wiele komunikatów szło w papier i nie było presji na ich przekazanie komukolwiek. Podstawową naszą rolą jest sprawne (ma dotrzed! najlepiej szybko!) i wiarygodne (literalnie! treśd) przekazywanie wiadomości, a nie ich tworzenie i dublowanie lub co gorsza "poprawianie" roboty właściwych Służb - do tego najczęściej właściwego przeszkolenia nie mamy! Abstrahując od powyższego świetnym pomysłem jest pozostawienie dowolności regionalnym sieciom łączności kryzysowej - to Oni powinni najlepiej wiedzied jak się samoorganizowad, na jakie zagrożenia się przygotowad i jak reagowad w konkretnych przypadkach (chociażby lokalnej rzeźby terenu czy dostępności przemienników z podtrzymaniem zasilania). Ubolewam jedynie, że na Mazowszu żadna sied formalnie nie funkcjonuje - przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo. Przypuszczam, że Warszawa i okolice ma złudne poczucie takiego nasycenia służbami i infrastrukturą przy względnie małym prawdopodobieostwie zagrożeo, że łącznośd kryzysowa jest tylko śpiewką dla administracji budynku przy dyskusji o instalacji anteny. Z drugiej strony, o ile chętnie brałbym udział w pracach takiej sieci, to nie byłbym w stanie sobie pozwolid na zaangażowanie sięgające jej utworzenia czy utrzymywania :( W lokalnych rozmowach z kolegami doszliśmy do wniosku, że podstawowe umiejętności i możliwości sprzętowe ma większośd z nas, ale w sytuacji zagrożenia nie wiedzielibyśmy co z nimi zrobid - gdzie pójśd ze sprzętem (straż pożarna? najbliższy szpital? urząd gminy/miasta? ), komu zaoferowad pomoc, z kim i gdzie się łączyd w celu przekazania wiadomości - czyli kluczowa wydaje się współpraca ze służbami i dynamiczna samoorganizacja - a z tym chyba mogą sobie poradzid tylko lokalne sieci. Inne uwagi/pytania: Na stronie emcom.pzk.org.pl brakuje łatwo dostępnego dedykowanego działu Download, skąd szybko, bez zbędnego szukania można by było ściągnąd wzory dzienników łączności, listę częstotliwości EmCom dla regionu, a byd może także mocno skrócone "plany awaryjne" poszczególnych sieci lokalnych (częstotliwości/godziny stacji ew. mogących prowadzid sied/nasłuch, częstotliwości i lokalizacje przemienników wytypowanych do EmCom, lub inne podobne informacje logistyczne - max 1 czytelna kartka A4 per sied), itp. Czy nie dałoby się utworzyd dziennika w postaci FORMULARZA PDF (tzn. z możliwością wypełniania bezpośrednio w Reader i zapisu do osobnego pliku) - najlepiej przy zachowaniu minimalnego rozmiaru (możliwośd szybkiego przekazywania odebranych komunikatów mailem do jednostek z zachowanym dostępem do Internetu lub idąc dalej via Winlink/Airmail) Czy w SP do łączności kryzysowej są przewidziane/wykorzystywane emisje/protokoły cyfrowe (Packet AX.25; Winlink, PSK, itp), które mam wrażenie, że są podstawą planu np. w USA - rozumiem, że tam są całkiem inne realia na wielu płaszczyznach (w pełni wyposażone i zawsze gotowe schrony, rozbudowana organizacja i formalizacja, etc), ale czy ktoś u nas próbował (sprawdziło się czy nie?) czy z góry można przyjąd, że to przerost formy nad treścią 15

i ew. zastanowid się na możliwością wykorzystania nieźle rozwiniętej (przynajmniej w okolicy miast) sieci APRS. Patryk SQ5NWE. Relacja SP2ALT QTH: Chojnice, województwo pomorskie, sprzęt terenowy: TRX: IC-706, moc ok. 80W, antena dipol, środek maszt 6m, ramiona opadają do wys. 2m, zasilanie akumulator 38Ah. QSO i nasłuchy: 15:11 QSO z SP0PZK i zgłoszenie udziału, oczekiwanie na możliwośd dowołania się do SP0PZK, a wiele stacji woła. 15:32 QSO z SP0PZK i otrzymanie komunikatu nr 14 dla SP2KDS. Na QRG SP2KDS pile-up stacji wołających posiadających komunikat dla SP2KDS, stacje wołają jak w zawodach, stacja SP2KDS odbiera tylko te najsilniejsze, odbiera komunikaty i co drugiej, trzeciej stacji wydaje komunikat adresowany do SP0PZK, potem także dla SP8KKM. 15:54 QSO z SP8KKM, który nie ma korespondentów i otrzymanie komunikatu do SP0PZK. 15:57 QSO z SP2KDS i przekazanie komunikatu od SP8KKM (mój błąd! W natłoku wołających nie zauważyłem, że nawiązuję QSO z SP2KDS, a miałem woład SP0PZK), ale informacja przyjęta, nie wiem czy została przekazana dalej. 16:03 QSO z SP2KDS i przekazanie je właściwego komunikatu nr 14. 16:20 QSO z SP0PZK i przekazanie komunikatu 1 do właściwego adresata. Moje krytyczne uwagi: - przekazywanie w formacie IARU opanowała większośd uczestników (wiele stacji pracowało tu drugi raz), nowe stacje nie od razu wiedziały o co chodzi. - Stacja SP2KDS nie słyszała dobrze wszystkich potencjalnych korespondentów, w szczególności stacje QRP z SP9. Dobrze odbierała stacje SP2, SP3 SP4 i SP5. SQ1PSB nie mógł się przebid, a wołał na różne sposoby. - Stacja SP8KKM nie miała korespondentów i łatwo było zrobid QSO nawet z SP2 - Stacja SP8KKM generowała komunikaty o treści z poprzednich dwiczeo. - Stacja SP4??? generowała własne komunikaty z regulaminu poprzednich dwiczeo i starała się je przekazad dalej, np. do SP8KKM. - Obiecanie dyplomu uczestnictwa spowodowało nieco sportowy charakter dwiczeo, każdy koniecznie chciał przekazad informację za wszelką cenę. - Brak przygotowanych komunikatów w stacjach SP2KDS i SP8KKM, które powinny byd zredagowane przed dwiczeniami. Operator stacji bazowej powinien skupid się na zarządzaniu korespondentami, nadaniu i odebraniu komunikatów, przekazaniu komunikatów dla innych odbiorców. Nie powinien redagowad komunikatów. Powinien mied wsparcie kogoś, kto by zajmował się komunikatami przekazywał komunikaty do nadania, przyjmował komunikaty 16

odebrane, przekazywał komunikaty do nadania, jeżeli odebrany został komunikat dla innego odbiorcy. - SP2ALT - wygenerowałem opóźnienie w przekazaniu swojego komunikatu do SP2KDS, chod przebijałem się przez innych bezproblemowo mój pierwszy błąd. - SP2ALT - przekazałem QTC do niewłaściwej stacji mój drugi błąd. Wnioski i propozycje Uporządkowad pracę stacji bazowych. Dwiczyd zarządzanie stacjami operatorów przekazujących wiadomości. Wszystkim uczestnikom należą się podziękowania, że chcieli poświęcid czas na dwiczenia. Relacja SP4AVG 1. Godzina przeznaczona na dwiczenia sieci oddziałowych, została zdominowana przez zadania wykonywane w ramach dwiczeo ogólnopolskich. Zajmowały one dużo czasu. Ponadto, nie słyszałem wielu stacji pracujących w ramach dwiczeo oddziałowych. Myślę, że nie należało by ich łączyd. 2. Słyszalnośd stacji SP0PZK/6 w Mrągowie była bardzo słaba. Odbierałem ją z trudem, przy żądaniu większości zawartości komunikatów (nawet kilkakrotnym). RS = 32 do 33. Relacja SQ3POS/SN0MIS W sobotę, 24.09.2011 odbyła się druga częśd Ogólnopolskich Dwiczeo Łączności Kryzysowej SP EmCom. Spora grupa osób zrzeszonych w Wielkopolskiej Amatorskiej Sieci Ratunkowej uczestniczyła w tym czasie na zlocie krótkofalowców "Radiowe Zakooczenie Sezonu Letniego" w Niedźwiedziu k. Ostrzeszowa organizowanego przez kluby SP3POW oraz SP3ZIR. Korzystając z tej okazji przeprowadzono tam lokalne dwiczenia łączności kryzysowej. Przygotowania rozpoczęły się kilka godzin przed dwiczeniami. Omówiony został "scenariusz", którego głównym autorem był koordynator WASR - Mariusz SQ3NVW. Stworzono siedem dwuosobowych grup, które miały za zadanie dotrzed w wyznaczone miejsce (na terenie lub w okolicach agroturystyki Cicho-Sza, w której się znajdowaliśmy), oraz przekazanie stosownego komunikatu. Ustalono także, że koordynacją zajmie się jedna osoba. Chwilę przed rozpoczęciem dwiczeo wszyscy uczestnicy udali się we wskazane miejsca. O godzinie 15.00 UTC rozpoczęła się rejestracja stacji biorących udział w dwiczeniach. Z terenu agroturystyki zgłosiło się 7 zespołów, na przemienniku ostrowskim SR3O kolejnych trzech krótkofalowców. 15 minut później stacja koordynująca SN0MIS zaczęła przyjmowad komunikaty. Najpierw na przemienniku SR3O odebrano 3 komunikaty od stacji: SP3HUF, 17

SQ3KLF, SQ3OOK, następnie kolejne informacje przekazywały osoby będące w Niedźwiedziu. Zagrożeo nie zauważono, nie zabrakło także wątków humorystycznych. Dwiczenia lokalne trwały nieco ponad pół godziny. Kolejnym etapem był udział w dwiczeniach ogólnopolskich na 80m. Stacja SN0MIS przekazała komunikat stacji SP0PZK, a następnie odebrany od Rafała komunikat dotarł do stacji północnej SP2KDS. Od tej stacji komunikatu nie otrzymaliśmy. Na tym nasz czynny udział w dwiczeniach ogólnopolskich się zakooczył, pozostaliśmy na nasłuchu. Krótkofalowcy, którzy brali udział w dwiczeniach lokalnych w Niedźwiedziu: SQ3NVW, SQ3REF, SP3AYA, SP3HSZ, SP3SPK, SQ3NQH, SQ3KAS, SQ3PAL, SQ3NMT, SQ3OOG, SQ3RPG, SQ3OOM, SQ3LMF, SQ3OZ, SQ3POS, gościnnie SQ1BVW (który dotarł do nas ze Szczecina) oraz kilka osób towarzyszących. Odnosząc się do uwag oraz sugestii dotyczących wrześniowych dwiczeo mogę zapewnid, że zostaną z nich wyciągnięte daleko idące wnioski skutkujące ewentualnymi zmianami, które będą miały na celu udoskonalenie trybu ich przeprowadzania oraz samej organizacji. Za wszystkie pozytywne oraz krytyczne opinie dziękuję. Wszystkim, którzy wzięli udział w Ogólnopolskich Ćwiczeniach Łączności Kryzysowej SP EmCom 24.09.2011 r. w imieniu Polskiego Związku Krótkofalowców oraz swoim, składam najserdeczniejsze podziękowania za zaangażowanie w to przedsięwzięcie oraz zapraszam do udziału w kolejnej edycji, najprawdopodobniej już w maju 2012 r. Tych, którzy tylko słuchali zachęcam do aktywnego włączenia się w działania SP EmCom. Rafał Wolanowski SQ6IYR Koordynator Łączności Kryzysowej PZK (EmCom Manager PZK) Tel. 697 307 522 e-mail: sq6iyr@pzk.org.pl SP EmCom: http://emcom.pzk.org.pl/ 18