Platforma Obywatelska spoleczne zainteresowanie i oczekiwania

Platforma Obywatelska spoleczne zainteresowanie i oczekiwania Warszawa, luty 2001 Trzy czwarte spoleczenstwa slyszalo o powstaniu Platformy Obywatelskiej: 49% slyszalo, ale sie tym nie interesowalo, a 27% - interesowalo. Nie slyszalo o tym 24% osób. Niemal polowa Polaków (46%) nie potrafi powiedziec, czyje interesy reprezentowac bedzie Platforma Obywatelska. Opinie pozostalych nie byly jednoznaczne: zdaniem 15% ogólu pytanych dbac bedzie o interesy zwyklych ludzi, po 13% wypowiedzi wskazywalo na elity polityczne i prywatnych przedsiebiorców z malych firm, a 12% - inteligencje. Wsród osób, które slyszaly o powolaniu Platformy (niezaleznie od tego czy sie tym interesowaly, czy tez nie) hierarchia grup interesów byla taka sama jak w przypadku ogólu badanych, przy nieco wyzszych odsetkach wskazan. Nieco inaczej prezentuja sie opinie osób, które nie tylko slyszaly, ale takze interesowaly sie informacjami o inicjatywie Olechowskiego, Plazynskiego i Tuska. Dominuje poglad, ze Platforma reprezentowac bedzie przede wszystkim interesy przedsiebiorców z malych firm (28%). Nieco mniej osób uwaza, ze adresatami programu tej formacji bedzie inteligencja (25%) lub zwykli ludzie (23%). Po kilkanascie procent osób uznawalo, ze PO dzialac bedzie glównie na rzecz elit politycznych (18%), prywatnych przedsiebiorców prowadzacych duze firmy (17%), mlodziezy (16%) lub robotników (15%). Wsród osób, które deklarowaly, ze w wyborach do Sejmu glosowalyby na Platforme Obywatelska ponad polowa (52%) sadzi, ze formacja ta reprezentowac bedzie przede wszystkim interesy zwyklych ludzi. Na drugim miejscu elektorat PO wskazywal i to juz zdecydowanie rzadziej na wlascicieli malych firm (34%), a na trzecim inteligencje (28%). Jedynie 7% osób popierajacych Platforme nie potrafilo powiedziec, jakie grupy beda adresatami jej programu. Po programie Platformy Obywatelskiej pytani najrzadziej spodziewaja sie, ze bedzie reprezentowac ona interesy kobiet, ludzi wierzacych lub osoby bezdomne. Stosunkowo rzadko (opinie te wystepowaly juz jednak nieco czesciej) uwazano, ze formacja ta dzialac bedzie na rzecz dyrektorów duzych firm panstwowych. Relatywnie niewiele osób (choc juz nieznacznie wiecej niz w poprzednio opisywanych przypadkach) uwazalo takze, ze program Platformy Obywatelskiej moze byc skierowany do emerytów i rencistów, zagranicznych korporacji lub pracowników sfery budzetowej. We wszystkich analizowanych populacjach wypowiedzi takich udzielalo co najwyzej 10% osób. TNS OBOP ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: obop@obop.com.pl www.obop.com.pl Biura w ponad 40 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres

TNS OBOP Platforma Obywatelska... ; sondaz z 27-29.01.2001 r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. * * * Na naszej scenie politycznej zaistniala niedawno nowa formacja polityczna Platforma Obywatelska. Wkrótce po jej powolaniu, juz po zjezdzie w gdanskiej hali Olivii, gdzie doszlo do podpisania deklaracji Platformy, przeprowadzilismy sondaz poswiecony tej organizacji 1. Zapytalismy w nim Polaków, czy slyszeli o powolaniu Platformy, czy sie tym interesowali i do jakiego elektoratu bedzie ich zdaniem skierowana oferta programowa tego ugrupowania: czyje interesy bedzie reprezentowac. * * * Zdecydowana wiekszosc polskiego spoleczenstwa (trzy czwarte) slyszala o powstaniu Platformy Obywatelskiej, przy czym ponad jedna czwarta (27%) interesowala sie informacjami na ten temat; polowa sie tym nie interesowala. Nie slyszalo o tym 24% pytanych. NIEDAWNO Z INICJATYWY ANDRZEJA OLECHOWSKIEGO, MACIEJA PLAZYNSKIEGO ORAZ DONALDA TUSKA POWSTALA NOWA FORMACJA POLITYCZNA PLATFORMA OBYWATELSKA. CZY SLYSZAL(A) PAN(I) O TYM? Tak, slyszalem(am) i sie tym interesowalem(am) 27% Tak, slyszalem(am), ale sie tym nie interesowalem(am) 49% Nie, nie slyszalem(am), nic o tym nie wiem 24% Zainteresowani Powstawaniem Platformy Obywatelskiej interesowali sie bardziej mezczyzni (34%) niz kobiety (21%), raczej ludzie w srednim wieku i starsi (33%-37% wsród osób od 40. roku zycia) niz mlodzi (11% nastolatków i 20%-22% osób miedzy 20. a 39. rokiem zycia), przede wszystkim prywatni przedsiebiorcy (40%), kierownicy i specjalisci (39%) oraz emeryci i rencisci (34%). Im wyzsze wyksztalcenie (17% osób z wyksztalceniem podstawowym, 22% - z zasadniczym zawodowym, 35% - ze srednim i 52% - z wyzszym) i wieksze miejsce zamieszkania (na wsiach 20%, w najmniejszych i sredniej wielkosci 1 Sondaz TNS OBOP z 27-29 stycznia 2001 r., przeprowadzono na reprezentatywnej, losowej 1096 -osobowej ogólnopolskiej próbie osób powyzej 15 roku zycia. Maksymalny blad statystyczny dla takiej wielkosci próby wynosi +/-3% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2

TNS OBOP Platforma Obywatelska... ; sondaz z 27-29.01.2001 r. miastach 28%-29%, w miastach o ludnosci 100-500 tys. mieszkanców 32%, a w najwiekszych aglomeracjach 36%), tym wieksze zainteresowanie towarzyszace powstawaniu formacji Olechowskiego, Plazynskiego i Tuska. Najwieksze znaczenie ma jednak zainteresowanie polityka. Informacje dotyczace powstawania Platformy Obywatelskiej interesowaly 4% osób zupelnie nie zainteresowanych polityka, 18% - raczej sie tym nie interesujacych, 45% - troche zainteresowanych i juz 80% bardzo zainteresowanych. Inicjatywa ta przykuwala uwage czesciej osób o przekonaniach centroprawicowych (48%) i prawicowych (43%) niz lewicowych (32%) i centrolewicowych (36%). Wiadomosci te interesowaly przede wszystkim te osoby, które deklarowaly, ze w ewentualnych wyborach parlamentarnych gotowe bylyby zaglosowac na Platforme Obywatelska (65%). Jednakze niewiele mniejsze zainteresowanie ta sprawa towarzyszylo ludziom, którzy decydowali sie na poparcie Unii Wolnosci (53%). Powstawanie tej nowej formacji czesciej niz innych - przyciagalo uwage takze potencjalnych wyborców Sojuszu Lewicy Demokratycznej (34%). W tym miejscu warto dodac, ze zainteresowanie ta inicjatywa czesciej niz pozostale osoby zglaszaly takze, te które na poparcie Platformy Obywatelskiej decydowaly sie dopiero w drugiej kolejnosci (dwie trzecie sposród nich), takze takie które odrzucaly mozliwosc przekazania poparcia tej formacji (polowa) a wiec zarówno jej elektorat zapasowy jak i negatywny. Wsród elektoratów niedawnych kandydatów na prezydenta, pod wzgledem zainteresowania informacjami towarzyszacymi powstawaniu Platformy Obywatelskiej wyróznial sie przede wszystkim elektorat Andrzeja Olechowskiego (61%), ale takze Mariana Krzaklewskiego (39%). Nie slyszeli Osoby, które nie tylko nie interesowaly sie powolywaniem Platformy Obywatelskiej, ale i nic o tym nie wiedza, to czesciej kobiety (30%) niz mezczyzni (17%), czesciej ludzie mlodzi (49% nastolatków i 34% dwudziestolatków) niz w srednim wieku i starsi (10% piecdziesieciolatków, 13% - czterdziestolatków, 21% - trzydziestolatków i 23% - osób powyzej 60. roku zycia). Najmniej zorientowani w tej sprawie sa uczniowie i studenci (42%) oraz gospodynie domowe (31%). Im nizsze wyksztalcenie pytanych, tym czesciej deklarowali oni, ze nic o Platformie Obywatelskiej nie wiedza (wsród osób z wyksztalceniem wyzszym 5%, ze srednim 17%, z zasadniczym zawodowym 26%, 3

TNS OBOP Platforma Obywatelska... ; sondaz z 27-29.01.2001 r. a z podstawowym 34%). Brak informacji na ten temat wiaze sie przede wszystkim z zainteresowaniem polityka najmniejsza wiedza dysponuja osoby, które w ogóle sie nia nie interesuja (53%). Równiez osoby o niesprecyzowanych pogladach politycznych (37%) oraz takie, które choc deklarowaly zamiar uczestnictwa w wyborach, ale nie mialy sprecyzowanych preferencji (42%) czesciej niz inne przyznawaly, ze nic o tym nie slyszaly. * * * Wszystkie osoby niezaleznie od tego czy slyszaly, czy tez nie, o powolaniu Platformy zapytalismy czyje interesy, ich zdaniem, formacja ta bedzie reprezentowac. Niemal polowa Polaków (46%) nie zdecydowala sie wyrokowac. Opinie pozostalych osób nie byly jednoznaczne: zdaniem 15% - bedzie dbac o interesy zwyklych ludzi, po 13% wypowiedzi, wskazywalo na elity polityczne i prywatnych przedsiebiorców z malych firm, a 12% - ze inteligencje. Wsród osób, które slyszaly o powolaniu Platformy Obywatelskiej hierarchia grup interesów byla taka sama jak w przypadku ogólu badanych, przy nieco wyzszych odsetkach wskazan. Wsród osób, które slyszaly o powolaniu nowej formacji juz tylko 33% nie podejmuje sie prognozowac, w czyim imieniu bedzie ona wystepowac. Nieco inaczej prezentuja sie opinie osób, które nie tylko slyszaly, ale takze interesowaly sie informacjami o inicjatywie Olechowskiego, Plazynskiego i Tuska. Dominuje poglad, ze Platforma reprezentowac bedzie przede wszystkim interesy przedsiebiorców z malych firm (28%). Nieco mniej osób uwaza, ze adresatami programu tej formacji bedzie inteligencja (25%) lub zwykli ludzie (23%). Po kilkanascie procent osób uznawalo, ze PO dzialac bedzie glównie na rzecz elit politycznych (18%), prywatnych przedsiebiorców prowadzacych duze firmy (17%), mlodziezy (16%) lub robotników (15%). Tymczasem czego innego po Platformie Obywatelskiej niz osoby, które slyszaly i interesowaly sie informacjami o jej powstawaniu oczekuja osoby, które zadeklarowaly, ze w wyborach do Sejmu glosowalyby na PO. Ponad polowa sposród nich (52%) sadzi, ze formacja ta reprezentowac bedzie przede wszystkim interesy zwyklych ludzi. Na drugim miejscu elektorat Platformy wskazywal i to juz zdecydowanie rzadziej na wlascicieli malych firm (34%), a na trzecim inteligencje (28%). Jedynie 7% osób 4

TNS OBOP Platforma Obywatelska... ; sondaz z 27-29.01.2001 r. popierajacych PO nie potrafilo powiedziec, jakie grupy beda adresatami programu Platformy Obywatelskiej. A JAK PAN(I) SADZI, CZYJE INTERESY PRZEDE WSZYSTKIM BEDZIE REPREZENTOWAC NOWO POWSTALE UGRUPOWANIE PLATFORMA OBYWATELSKA? Ogólem Osoby, które o powolaniu Platformy Obywatelskiej Elektorat Platformy badani Slyszaly Slyszaly i sie Obywatelskiej interesowaly Zwyklych ludzi 15% 19% 23% 52% Prywatnych przedsiebiorców z malych firm 13% 17% 28% 34% Inteligencji 12% 16% 25% 28% Robotników 10% 12% 15% 22% Mlodziezy 8% 10% 16% 19% Rolników 7% 9% 9% 14% Elit politycznych 13% 17% 18% 10% Prywatnych przedsiebiorców prowadzacych duze firmy 10% 13% 17% 10% Pracowników sfery budzetowej 7% 8% 9% 10% Wielkich, zagranicznych firm, korporacji 7% 8% 10% 8% Emerytów i rencistów 6% 7% 10% 8% Bezdomnych 3% 4% 3% 5% Ludzi wierzacych 2% 2% 3% 3% Kobiet 1% 1% 0% 3% Dyrektorów duzych firm panstwowych 4% 4% 6% 2% Trudno powiedziec 46% 33% 20% 7% inne 1% 1% 0% 0% Po programie Platformy Obywatelskiej pytani najrzadziej spodziewaja sie, ze bedzie reprezentowac ona interesy kobiet, ludzi wierzacych lub osoby bezdomne. Stosunkowo rzadko (opinie te wystepowaly juz jednak nieco czesciej) uwazano, ze formacja ta dzialac bedzie na rzecz dyrektorów duzych firm panstwowych. Relatywnie niewiele osób (choc juz nieznacznie wiecej niz w poprzednio opisywanych przypadkach) uwazalo takze, ze program Platformy Obywatelskiej moze byc skierowany do emerytów i rencistów, zagranicznych korporacji lub pracowników sfery budzetowej. We wszystkich analizowanych populacjach wypowiedzi takich udzielalo co najwyzej 10% osób. 5

NIEDAWNO, Z INICJATYWY ANDRZEJA OLECHOWSKIEGO, MACIEJA PŁAŻYŃSKIEGO ORAZ DONALDA TUSKA POWSTAŁA NOWA FORMACJA POLITYCZNA - PLATFORMA OBYWATELSKA. CZY SŁYSZAŁ(A) PAN(I) O TYM? 1.tak, słyszałem(am) i się tym interesowałem(am); 2.tak, słyszałem(am), ale się tym nie interesowalem(am); 3.nie, nie słyszałem(am), nic o tym nie wiem DANE W PROC. 1 2 3 LICZBA OSÓB OGÓŁEM 27 49 24 1094 PŁEĆ mężczyźni 34 49 17 524 kobiety 21 49 30 570 15-19 11 40 49 118 20-29 20 46 34 209 WIEK 30-39 22 57 21 177 40-49 33 54 13 220 50-59 37 53 10 145 60 + 34 43 23 224 podstawowe 17 49 34 336 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe 22 52 26 316 średnie i pomaturalne 35 47 17 335 wyższe i licencjat 52 44 5 101 wieś 20 53 27 407 miasta do 20 tys. 29 47 24 136 MIEJSCE ZAMIESZKANIA miasta 20-100 tys. 28 50 22 218 miasta 100-500 tys. 32 48 19 204 miasta pow. 500 tys. 36 38 26 129 GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA kierownicy, specjaliści 39 53 7 75 prywatni przedsiębiorcy 40 51 9 58 pracownicy administracji i usług 25 56 19 103

robotnicy 24 49 27 147 rolnicy 16 72 12 40 gospodynie domowe 19 50 31 55 emeryci i renciści 34 47 19 302 uczniowie i studenci 18 40 42 162 bezrobotni 23 48 29 152 regularnie praktykujący 27 50 24 627 PRAKTYKI RELIGIJNE nieregularnie praktykujący 25 50 25 329 niepraktykujący 35 42 23 134 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ dobra 27 46 27 225 średnia 28 51 21 593 zła 24 49 27 264 w ogóle się nie interesują 4 43 53 243 ZAINTERESOWNIE POLITYKĄ raczej się nie interesują 18 60 22 446 raczej się interesują 45 46 8 320 bardzo zainteresowani 80 17 3 76 lewicowe 32 54 14 223 centrolewicowe 36 53 11 117 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 48 45 7 73 prawicowe 43 49 8 134 trudno powiedzieć 17 47 37 547 A JAK PAN(I) SĄDZI, CZYJE INTERESY - PRZEDE WSZYSTKIM - BĘDZIE REPREZENTOWAĆ NOWO POWSTAŁE UGRUPOWANIE PLATFORMA OBYWATELSKA? 1.robotników; 2.rolników; 3.emerytów i rencistów; 4.pracowników sfery budżetowej; 5.inteligencji; 6.młodzieży; 7.kobiet; 8.bezdomnych; 9. ludzi wierzących; 10.elit politycznych; 11.zwykłych ludzi; 12.prywatnych przedsiębiorców z małych firm; 13.prywatnych przedsiębiorców prowadzących duże firmy; 14.dyrektorów dużych firm państwowych; 15.wielkich, zagranicznych korporacji; 16.nie wiem, trudno powiedzieć; 17.inne DANE W PROC. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 LICZB A OSÓB

OGÓŁEM 10 7 6 7 12 8 1 3 2 13 15 13 10 4 7 46 1 1096 PŁEĆ mężczyźni 14 10 8 6 14 9 1 2 2 15 15 17 10 4 7 39 1 526 kobiety 6 5 4 7 10 7 1 4 2 11 15 10 11 3 7 52 1 570 15-19 8 4 4 6 9 10 2 5 7 15 3 6 3 66 118 20-29 9 7 5 6 12 13 1 4 0 7 17 12 7 2 7 52 210 WIEK 30-39 12 5 4 11 11 11 2 3 16 17 11 10 2 7 41 1 177 40-49 15 11 6 10 14 6 2 6 3 14 17 21 13 8 7 34 1 220 50-59 9 10 6 8 17 7 1 2 2 21 17 18 13 3 7 35 1 145 60 + 7 5 9 2 9 3 1 1 2 13 9 10 13 4 8 52 2 225 podstawowe 9 9 6 3 7 4 2 4 1 8 12 6 7 1 2 59 1 336 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne 16 10 8 10 7 10 1 5 2 11 17 12 8 5 5 44 1 316 8 3 6 8 15 10 1 3 2 16 16 18 12 3 8 42 0 337 wyższe i licencjat 3 7 1 8 35 9 2 25 21 25 27 9 21 21 101 wieś 11 8 6 7 7 8 0 4 2 9 12 9 6 2 4 53 1 407 miasta do 20 tys. 10 7 2 12 8 9 1 6 1 10 15 11 10 1 5 46 1 136 MIEJSCE ZAMIESZKANIA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA miasta 20-100 tys. miasta 100-500 tys. miasta pow. 500 tys. kierownicy, specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług 9 4 6 4 13 9 1 3 1 16 20 17 15 6 6 45 1 219 12 9 8 6 19 8 3 2 14 19 16 13 4 8 37 0 205 7 6 7 8 18 6 3 1 3 21 13 17 12 4 16 41 129 8 7 15 34 10 1 4 19 19 35 21 7 17 22 75 3 6 4 11 20 6 6 3 3 17 20 30 18 4 14 26 58 5 1 5 11 18 12 2 2 16 19 14 10 2 8 46 103 robotnicy 18 11 5 7 9 9 5 3 12 18 13 6 4 3 43 147 rolnicy 8 15 4 13 7 4 3 10 2 21 15 5 6 7 2 35 3 40 gospodynie domowe emeryci i renciści 13 13 6 8 8 14 8 6 11 16 5 7 5 11 48 55 6 7 10 2 9 5 1 1 2 14 11 12 14 5 7 47 2 302

uczniowie i studenci 9 4 5 6 11 13 2 4 8 18 5 6 3 59 163 bezrobotni 18 7 3 7 7 4 1 4 9 13 10 6 2 4 53 1 152 PRAKTYKI RELIGIJNE regularnie praktykujący Nieregularnie praktykujący 10 8 6 8 12 8 1 5 2 12 16 11 9 3 6 46 1 629 10 7 5 6 11 9 0 2 1 13 14 14 10 3 5 49 1 329 niepraktykujący 10 6 7 4 15 8 2 2 16 14 21 18 9 13 37 1 134 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ dobra 12 7 7 9 15 8 1 3 3 11 17 14 14 1 7 44 1 226 średnia 10 8 6 7 14 10 1 3 2 14 17 14 10 4 7 42 0 593 zła 10 5 6 6 5 4 0 4 1 12 11 11 8 5 5 54 2 264 ZAINTERESOWNIE POLITYKĄ w ogóle się nie interesują raczej sięnie interesują raczej się interesują bardzo zainteresowani 6 6 5 7 4 3 1 3 2 2 10 5 3 3 73 0 243 9 6 5 7 8 8 1 5 2 13 16 8 7 3 6 49 1 447 13 8 7 7 20 12 2 2 3 18 19 22 17 5 8 28 1 321 15 12 9 4 27 8 1 22 18 31 25 13 19 17 76 lewicowe 11 8 5 11 15 6 2 4 22 12 12 14 5 9 35 1 223 centrolewicowe 18 11 9 5 16 13 2 6 4 12 17 19 18 5 9 31 117 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 11 6 7 11 22 17 4 1 15 47 37 10 3 7 19 73 prawicowe 12 13 9 7 18 9 3 2 2 17 19 22 10 3 6 28 2 134 trudno powiedzieć 7 4 5 5 7 7 1 4 1 8 11 6 7 3 5 62 1 548