PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej z 1991 r., który wszedł w życie w 1993 r. Fundusz Spójności został powołany w celu zmniejszania różnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Unii Europejskiej. Różnice w poziomie ekonomicznym pojawiły się wraz z przyjmowaniem do Unii kolejnych państw członkowskich, których wyniki gospodarcze odbiegały od państw najbardziej rozwiniętych. W dalszej perspektywie zapewnienie równowagi gospodarczej i społecznej krajów członkowskich wiązało się z planami wprowadzenia unii gospodarczo-walutowej. Fundusz Spójności miał dostarczyć wsparcia finansowego na realizację dużych inwestycji związanych z rozwojem lub modernizacją infrastruktury transportowej i ochrony środowiska. Od dnia 1 maja 2004 r. z pomocy Funduszu Spójności korzysta 10 nowych państw członkowskich, w tym Polska. Narzędziem do osiągnięcia założonych celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. W ramach programu realizuje się duże inwestycje infrastrukturalne w zakresie ochrony środowiska, transportu, energetyki, kultury, dziedzictwa narodowego, ochrony zdrowia oraz szkolnictwa wyższego. Głównym celem programu jest podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Łączna wielkość środków finansowych zaangażowanych w realizację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 wynosi 37,6 mld euro, z czego wkład unijny to 27,9 mld euro, zaś wkład krajowy 9,7 mld euro. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizowane są następujące osie priorytetowe: 1. Gospodarka wodno-ściekowa 2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi 3. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska 4. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska 5. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych 6. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T 7. Transport przyjazny środowisku 8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe 9. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku
10. Bezpieczeństwo energetyczne 11. Kultura i dziedzictwo kulturowe 12. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia 13. Infrastruktura szkolnictwa wyższego 14. Pomoc techniczna Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 15. Pomoc techniczna Fundusz Spójności. Przedsięwzięcie realizowane przez Ozorkowskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. jest zgodne z Programem Operacyjnym oraz polityką Polski i UE w zakresie ochrony środowiska. Jednym z podstawowych problemów Miasta Ozorków jest brak pełnej możliwości oczyszczania ścieków komunalno-bytowych, co powoduje systematyczne pogarszanie stanu środowiska, a w szczególności stwarza znaczne zagrożenie dla wód powierzchniowych i środowiska gruntowo-wodnego oraz zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne. Jednocześnie brak odpowiedniej infrastruktury na terenie miasta stanowi barierę rozwojową, która nie pozwala wykorzystać atrybutu atrakcyjności Ozorkowa oraz potencjału rozwojowego regionu ze względu na wynikające stąd niedogodności dla firm i mieszkańców oraz negatywny wpływ na stan środowiska. Powyżej opisane problemy warunkują obecną sytuację Miasta Ozorków i mają wpływ na obszar objęty oddziaływaniem przedmiotowego projektu. W związku z powyższym Ozorkowskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., jako podmiot świadczący usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych Miasta Ozorków m.in. w zakresie usług wodociągowych, odprowadzania ścieków wraz z ich oczyszczaniem, a także wywozu nieczystości stałych i płynnych, na zniwelowanie omawianych zaniedbań ubiegało się o dofinansowanie ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, w oparciu o: Priorytet I Gospodarka wodno-ściekowa, Działanie 1.1 Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM. Podstawowym celem działań planowanych do realizacji w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, w tym Priorytetu I, jest zapewnienie szeroko pojętej podstawowej infrastruktury technicznej, włączając w to także ochronę środowiska, która może przyczynić się do długookresowej stabilności wzrostu gospodarczego, zmniejszenia zewnętrznych kosztów środowiskowych dla gospodarki, jak również stymulować tworzenie miejsc pracy. Celem działania 1.1. jest wyposażenie do końca 2015 roku aglomeracji powyżej 15 tys. RLM w systemy kanalizacji zbiorczej oraz oczyszczalnie ścieków zgodnie z wymogami dyrektywy Rady 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych.
Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie miasta Ozorków, a tym samym realizacja przedmiotowego projektu wpisuje się w założenia Działania 1.1 POIŚ, gdyż: w wyniku realizacji przedmiotowego projektu nastąpi dostosowanie aglomeracji ozorkowskiej do wymogów prawa polskiego i unijnego, w szczególności w zakresie: dyrektywa Rady 91/217/EWG 1 z dnia 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych poprzez realizację Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych Rozporządzeniem Nr 5/07 z dnia 15.02.2007r., Wojewoda Łódzki ustanowił aglomerację Ozorków, która została ujęta w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych (id aglomeracji PLLO016); tym samym poprzez realizacje celów KPOŚ, przedmiotowy projekt przyczyni się do zwiększenia stopnia skanalizowania aglomeracji ozorkowskiej poprzez jej wyposażenie w odpowiednią infrastrukturę techniczną umożliwiającą odbiór i oczyszczenie ścieków komunalnych; dyrektywa Rady 98/83/WE 2 z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi projekt będzie realizowany na terenie naturalnej zlewni rzeki Bzury, która pełni funkcję odbiornika wód po oczyszczaniu z oczyszczalni ścieków oraz wód z systemów deszczowych miasta; ponadto przedsięwzięcie przyczyni się do ochrony zasobów wody do picia dla aglomeracji ozorkowskiej o jakości odpowiadającej przyjętym standardom; dyrektywa Rady 2006/11/WE 3 z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie zanieczyszczenia spowodowanego przez niektóre substancje niebezpieczne odprowadzane do środowiska wodnego Wspólnoty, zmieniająca dyrektywę 76/464/EWG poprzez realizację zadań związanych z ograniczeniem odprowadzania do wód substancji niebezpiecznych w tym programu redukcji substancji niebezpiecznych z listy II do dyrektywy w wyniku realizacji przedmiotowej inwestycji nastąpi poprawa stanu środowiska naturalnego, czystości wód i gleby w rejonie oddziaływania projektu; dyrektywa Rady 2000/60/WE 4 z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej projekt przyczyni się do większej ochrony i poprawy stanu środowiska wodnego poprzez zmniejszenie ilości zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiorników, a także poprawę zarządzania środowiskiem; budowa kanalizacji ściekowej, która nastąpi w wyniku realizacji przedmiotowej inwestycji, zapewni skuteczny i efektywny system zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych w aglomeracji ozorkowskiej (w której RLM wynosi zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym omawianą aglomerację 32 188); zaplanowane w ramach projektu działania przyczynią się również do wyeliminowania ze ścieków niektórych substancji niebezpiecznych bezpośrednio
zagrażających życiu i zdrowiu ludzi, a także dotrzymywania bezpiecznych wskaźników emisyjnych w odniesieniu do pozostałych substancji zagrażających ekosystemom wodnym; tym samym realizacja przedsięwzięcia zapewni dostarczenie mieszkańcom Ozorkowa wody do picia o jakości odpowiadającej przyjętym standardom, przyczyniając się do realizacji dyrektywy 91/271/EWG; dodatkowo, jednym z elementów inwestycji była rozbudowa oczyszczalni ścieków o zakup i montaż linii do higienizacji osadu, co podniosło aspekt bezpieczeństwa oraz efektywność działań oczyszczalni ścieków poprzez neutralizację ewentualnych pasożytów i drobnoustrojów chorobotwórczych poprzez czasowe podniesienie ph. Ponadto niniejszy projekt zgodny jest z zapisami POIŚ, w tym Działania 1.1 ponieważ: zgodny jest z przykładowym rodzajem projektów przedstawionym w Działaniu 1.1., w oparciu o które Wnioskodawca ubiegał się o dofinansowanie ze środków unijnych, jakim jest budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej; ponadto, wartością dodaną projektu jest budowa i modernizacja systemów zaopatrzenia w wodę, przyczyniając się tym samym do realizacji dyrektywy 91/271/EWG; należy jednak również podkreślić, iż budowa i modernizacja sieci wodociągowej jest wyłącznie elementem uzupełniającym projekt i nie przekracza 50% kosztów całkowitych inwestycji; Wnioskodawcą projektu jest Ozorkowskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., będące podmiotem świadczącym usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych Gminy Ozorków, co jest zgodne z dopuszczalnym typem beneficjentów, którzy mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Działania 1.1 POIŚ; realizacja przedmiotowej inwestycji przyczyni się do osiągnięcia celów, które wykazują spójność i odpowiadają głównym kierunkom polityki wyznaczonym w nadrzędnych, strategicznych dokumentach na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym, jak i wspólnoty, określonych dla okresu programowania 2007-2013, w tym w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych; w wyniku realizacji projektu infrastruktura wodno-ściekowa na terenie miasta Ozorkowa będzie spełniała wymagania dyrektyw środowiskowych UE; przedmiotowa inwestycja ma na celu kompleksowe uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie aglomeracji ozorkowskiej, w której RLM wynosi zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym omawianą aglomerację 32 188, przekraczając tym samym 15 000 RLM; wskaźnik koncentracji opisujący projekt: Gospodarka wodno ściekowa w aglomeracji miasta Ozorków jest wyższy niż 120 os / km i wynosi 238,78 osoby/km. Nowobudowana sieć kanalizacyjna nie dotyczy obszarów, o których mowa w 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji (Dz. U. 2004 nr 283 poz. 2841 ze zm.); Przedmiotowy projekt przygotowany jest do realizacji zarówno pod względem technicznym, administracyjnym, jak i finansowym. Przedstawiony sposób realizacji
działań jest najbardziej optymalny oraz przejrzysty i zapewniający pełną kontrolę i monitoring realizacji całego projektu. Z uwagi na czytelny charakter przewidzianych do realizacji działań objętych wnioskiem o dotację, wybrana jest optymalna metodologia, z punktu widzenia jej zastosowania przez Wnioskodawcę, nie powodująca dodatkowych kosztów oraz komplikacji związanych z wdrażaniem przedmiotowego projektu; Projekt realizuje preferencje i wymogi wskazane w opisie Priorytetu I., w tym Działania 1.1 POIŚ na etapie wdrażania Programu. Należy zatem stwierdzić, iż przedmiotowy projekt wpisuje się w pełni w cele Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, co uzasadnia zgodność inwestycji z wymogami aplikacyjnymi oraz podkreśla celowość wnioskowanego dofinansowania. Procent kosztów kwalifikowalnych projektu, stanowiących koszty elementów projektu, które przyczyniają się bezpośrednio do realizacji celów POIiŚ wynosi 92,63%. Materiały źródłowe: www.pois.gov.pl www.funduszspojnosci.gov.pl