INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE HISTORYK SZTUKI kod 263303 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW, ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY, BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Historyk sztuki (kod 263303) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 01.01.2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145). Do zawodu przygotowuje kierunek studiów - historia sztuki. Historyk sztuki zajmuje się dokumentacją i naukowym opracowaniem dzieł sztuki, badaniem ich stanu zabezpieczenia, autorstwa, autentyczności; poszukuje, gromadzi, chroni i rozpowszechnia dzieła sztuki. Zadania zawodowe: prowadzenie kwerend w muzeach, archiwach i instytucjach mających zbiory dzieł sztuki lub dokumenty; udział w urządzaniu wnętrz ekspozycyjnych zabytkami, rekonstrukcjami i nowymi nabytkami; prowadzenie inwentaryzacji, dokumentacji i wykonywanie opracowań naukowych; sprawowanie opieki nad obiektami zabytkowymi; nadzór nad prawidłowym eksponowaniem dzieł sztuki; opiniowanie i wycenianie oferowanych do zakupu dzieł sztuki; opracowywanie publikacji naukowych i popularnonaukowych; udział w przygotowywaniu wystaw organizowanych przez własną instytucję bądź pełnienie funkcji komisarza wystaw organizowanych przez inne instytucje; prowadzenie katalogu naukowego i kartoteki rzeczowej; udział w posiedzeniach komisji muzealnych i architektoniczno-konserwatorskich; udział w szkoleniach przewodników po muzeach, galeriach, itp. 1 Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury - kod 26 3 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury prowadzą badania, opracowują koncepcje, teorie i metody działania lub stosują wiedzę w dziedzinach: prawa, zarządzania informacją, ekonomią, socjologią, filozofią, historią, religią, psychologią, opieką socjalną oraz sztuką i rozrywką 4. Przykładowe zawody: adwokat, archiwista, historyk sztuki, dziennikarz, socjolog, filozof, politolog, psycholog, specjalista pracy socjalnej, mediator sądowy, duchowny wyznania rzymsko-katolickiego, tłumacz, artysta malarz, piosenkarz, reżyser filmowy, aktor. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle 1 Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 2014 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 07.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. 2014 poz. 1145). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014 2
określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2) Otwartość na innych - pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 3) Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji rozumienie złożonych sytuacji i relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciąganie na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. 4) Komunikacja interpersonalna przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY W 2015 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim odnotowano 25 rejestracji w zawodzie historyk sztuki (84,0% stanowiły kobiety). 12,0% z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W końcu 2015 roku w ewidencji pozostawało 7 osób z zawodem historyk sztuki. Kobiety stanowiły 85,7%. Nie odnotowano osób do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W 2015 roku do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 2 wolne miejsce pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie historyk sztuki (m. Bydgoszcz - 1 oferta pracy, m. Toruń - 1 oferta pracy). BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE HISTORYK SZTUKI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2010-2015 5 Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu w końcu okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej ogółem 29 20 15 21 25 25 w tym kobiety 26 16 14 20 21 21 osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 11 5 1 4 11 3 ogółem 18 16 11 10 9 7 w tym kobiety 16 12 10 8 6 6 osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki zgłoszone w okresie aktualne w końcu okresu 5 1 1 2 1 0 2 2 1 1 1 2* 0 0 0 0 0 0 *oferty pracy subsydiowanej (miejsca aktywizacji zawodowej) 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za 2015r. Raporty z lat 2010-2014 znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 3
W 2015r. w skali województwa zawód historyk sztuki został określony jako zawód maksymalnie nadwyżkowy 6. Większa liczba nowych rejestracji niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód historyk sztuki w latach 2010-2014 został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie 7. LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA 1 OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE HISTORYK SZTUKI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2010-2015 2015 12,5 2014 25 2013 21 2012 15 2011 10 2010 14,5 0 5 10 15 20 25 30 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za lata 2010-2015. BEZROBOTNI Z ZAWODEM HISTORYK SZTUKI WEDŁUG POWIATÓW Wyszczególnienie Bezrobotni wg stanu w końcu okresu 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. 2015r. Województwo kujawsko-pomorskie 18 16 11 10 9 7 Bydgoszcz grodzki 4 2 2 2 2 2 Bydgoszcz ziemski 1 1 0 0 0 1 Grudziądz grodzki 0 0 0 0 0 0 6 W 2015 roku zmieniono metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zmianę zainicjował Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Metodologia dostępna jest na stronie internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka. Informacja o zawodach deficytowych i nadwyżkowych za rok 2015 dostępna jest na stronie www.mz.praca.gov.pl 7 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 4
Grudziądz ziemski 0 0 0 0 0 0 Toruń grodzki 5 4 5 5 1 1 Toruń ziemski 0 0 0 1 1 0 Włocławek grodzki 1 0 0 0 0 0 Włocławek ziemski 1 1 1 0 1 1 Aleksandrów Kujawski 1 0 0 0 0 0 Brodnica 0 1 0 0 0 0 Chełmno 2 1 1 0 0 0 Golub Dobrzyń 0 0 1 0 0 0 Inowrocław 2 3 1 2 2 1 Lipno 0 0 0 0 0 0 Mogilno 0 0 0 0 0 0 Nakło nad Notecią 0 0 0 0 2 1 Radziejów 0 0 0 0 0 0 Rypin 0 0 0 0 0 0 Sępólno Krajeńskie 1 2 0 0 0 0 Świecie 0 0 0 0 0 0 Tuchola 0 0 0 0 0 0 Wąbrzeźno 0 0 0 0 0 0 Żnin 0 1 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności za lata 2010-2015. 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY, BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu historyk sztuki 8. W badaniach sondażowych zrealizowanych w latach 2010-2013 pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem historyk sztuki 9. Raport z monitoringu internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu historyk sztuki 10. 8 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 9 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 10 Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 5
Wyniki badań losów absolwentów: 11 METODY I SPOSOBY SKUTECZNEGO POSZUKIWANIA ORAZ UZYSKANIA ZATRUDNIENIA PRZEZ ABSOLWENTÓW 11 Badanie losów absolwentów UMK Toruń. Informacja z badań znajduje się na stronie internetowej https://www.biurokarier.umk.pl/badanie-losow-absolwentow 6
7
MIEJSCA PRACY NIEKONTYNUUJĄCYCH NAUKI ABSOLWENTÓW HISTORII SZTUKI Wykres przedstawia strukturę miejsc pracy absolwentów historii sztuki, którzy ukończyli studia wyższe na UMK w latach 2011-2012 i nie kontynuują nauki (bez względu na to czy ukończyli studia stacjonarne/niestacjonarne, czy też inżynierskie/licencjackie/magisterskie). W ankiecie wzięło udział 8 osób. 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na 2016 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów (poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały zgrupowane w 177 grup), dla których prognozuje się, iż będą charakteryzować się deficytem, równowagą lub nadwyżką osób poszukujących pracy. Do grupy zawodów Politolodzy, historycy i filozofowie zalicza się zawód historyk sztuki. W skład omawianej grupy wchodzą również inne zawody (specjalista do spraw stosunków międzynarodowych, archeolog, etnograf, kulturoznawca) oraz grupa elementarna zawodów KZiS 12 : filozofowie, historycy i politolodzy. Według ww. prognozy na 2016r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa zawodów Politolodzy, historycy i filozofowie będzie grupą nadwyżkową 13, to znaczy taką, w której znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na niskie zapotrzebowanie oraz wielu kandydatów spełniających wymagania pracodawców. 12 Klasyfikacja Zawodów i Specjalności 13 Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 8
PROGNOZA NA 2016, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW POLITOLODZY, HISTORYCY I FILOZOFOWIE WG POWIATÓW PROGNOZA NA 2016, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW POLITOLODZY, HISTORYCY I FILOZOFOWIE WG POWIATÓW Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 9
5. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE W roku akademickim 2016/17 na terenie województwa kujawsko-pomorskiego kształcenie na kierunku historia sztuki oferuje Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 14. W 2015 roku kierunek historia sztuki ukończyło 27 osób. W roku akademickim 2015/16 kształcenie na tym kierunku odbywało się w jednej uczelni posiadającej siedzibę na terenie województwa. Łączna liczba studentów na kierunku historia sztuki wyniosła 98 15. ABSOLWENCI KIERUNKU HISTORIA SZTUKI W LATACH 2010-2015 (STAN NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU) 2015 27 2014 52 2013 39 2012 25 2011 42 2010 46 0 10 20 30 40 50 60 ABSOLWENCI I STUDENCI KIERUNKU HISTORIA SZTUKI WEDŁUG UCZELNI Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Województwo kujawskopomorskie 2010 Absolwenci 2011 Absolwenci 2012 Absolwenci 2013 Absolwenci 2014 Absolwenci 2015 Studenci 2015/16 ogółem 46 42 25 39 52 27 98 studia I stopnia 16 25 14 24 34 15 55 studia II stopnia - 7 11 13 18 1 40 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 30 10-2 - 11 - - - - - - - 3 ogółem 46 42 25 39 52 27 98 studia I stopnia 16 25 14 24 34 15 55 studia II stopnia - 7 11 13 18 1 40 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 30 10-2 - 11 - - - - - - - 3 14 Zestawienie prowadzonych kierunków studiów https://polon.nauka.gov.pl/opi/aa/kierunki/studia?execution=e2s1 15 Informacja przygotowana na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2015/16 oraz absolwentów z lat 2010-2015. 10
6. INFORMACJE DODATKOWE Stowarzyszenie Historyków Sztuki http://www.shs.pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa http://www.nid.pl/pl/ Portale tematyczne http://historiasztuki.com/ http://www.historiasztuki.com.pl/ http://rynekisztuka.pl/ Opracowała: Marzena Kunecka doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: czerwiec 2016r. 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE HISTORYK SZTUKI W KRAJACH EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako historyk sztuki w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód historyk sztuki jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage 11
Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód historyk sztuki nie jest regulowany. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu historyk sztuki w poszczególnych językach: art historian (język angielski), Kunsthistoriker (język niemiecki). W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM HISTORYK SZTUKI WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem historyk sztuki zgłoszone zostały 2 oferty pracy na terenie Niemiec - dane wg stanu na dzień 16.02.2015 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie historyk sztuki powinny dysponować doświadczeniem zawodowym z zakresu historii sztuki wraz z odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z uzyskanego wykształcenia bądź kursów, ponadto mieć ukończone studia wyższe o kierunku: historia sztuki bądź pokrewne oraz posiadać wiedzę dotyczącą oceny dzieł sztuki. Kandydaci powinni dysponować również biegłą znajomością programów pakietu Microsoft Office oraz innych aplikacji internetowych. Pracodawcy oczekują również wysokich umiejętności komunikacyjnych, negocjacyjnych oraz umiejętności pracy w zespole. Ponadto należy pamiętać, że wymagana jest znajomość języka kraju, w którym wykonywana będzie praca (często wymagana jest znajomość innego języka) jak również posiadania prawa jazdy (mile widziany własny samochód). Wg stanu na dzień 16.02.2015 r. nie zamieszczono w żadnej ofercie pracy na portalu EURES informacji o stawkach płacy w zawodzie historyk sztuki. Opracowała: Justyna Grębicka pośrednik pracy WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy O/Z WUP we Włocławku 12