Protokół nr 14 z XIV posiedzenia Krajowej Rady do spraw Onkologii w dniu 14 grudnia 2016 r. Posiedzenie Rady odbyło się w dniu 14 grudnia 2016 r. w Sali Dużej Kinowej w Ministerstwie Zdrowia. W spotkaniu wzięli udział: Członkowie Rady: Pan Prof. dr hab. n. med. Maciej Krzakowski Konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej Przewodniczący Rady, Pani Prof. dr hab. n. med. Magdalena Bielska-Lasota Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, Pani Dr n. med. Aleksandra Ciałkowska-Rysz Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, Pani Dr n. med. Joanna Didkowska Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej- Curie w Warszawie, Pan Prof. dr hab. n. med. Jacek Fijuth Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Pan Dr hab. n. med. Stanisław Góźdź Konsultant wojewódzki ds. onkologii klinicznej dla województwa świętokrzyskiego, Pan Prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Pan Dr n. med. Michał F. Kamiński - Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej- Curie w Warszawie, Pan Prof. dr hab. n. med. Jerzy Kowalczyk Konsultant krajowy w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej, Pani Prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Konsultant krajowy w dziedzinie rehabilitacji medycznej, Pan Prof. dr hab. n. med. Piotr Majcher Konsultant wojewódzki w dziedzinie rehabilitacji medycznej, Pan Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii, Pani Prof. dr hab. n. med. Anna Nasierowska-Guttmejer Przedstawicielka Polskiego Towarzystwa Patologów, Pan Prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła Konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii, Strona 1 z 7
Pan Dr n. med. Wojciech Rogowski Konsultant wojewódzki ds. onkologii klinicznej dla województwa warmińsko-mazurskiego, Pan Prof. dr hab. Kazimierz Roszkowski-Śliż Dyrektor Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, Pan Prof. dr hab. Piotr Rutkowski Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Pani Prof. dr hab. n. med. Maria Małgorzata Sąsiadek Konsultant krajowy w dziedzinie genetyki klinicznej, Pan Prof. dr hab. n. med. Jan Walewski Dyrektor Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, Pan Dr n. przyr. Bogdan Wojtyniak Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny, Pani Agnieszka Beniuk-Patoła Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej w Ministerstwie Zdrowia. Przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia: Pan Piotr Warczyński Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Pani Katarzyna Chmielewska Dyrektor w Departamencie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Pani Magdalena Klimek Naczelnik w Departamencie Polityki Zdrowotnej, Pani Ewelina Nawojska Specjalista w Departamencie Polityki Zdrowotnej, Pozostali uczestnicy: Pan Prof. dr hab. n. med. Krzysztof Składowski Dyrektor Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach, Pan Prof. dr hab. n. med. Jerzy Walecki Konsultant krajowy w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej, Pan Prof. dr hab. n. med. Artur Antoniewicz Konsultant krajowy w dziedzinie urologii, Pan Prof. dr hab. n. med. Piotr Wysocki Prezes Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, Pan Prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jeziorski Konsultant krajowy w dziedzinie chirurgii onkologicznej, Pani Dr n. med. Urszula Wojciechowska Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Porządek obrad: 1. Rozpoczęcie; 2. Planowane zmiany w kształceniu lekarzy i lekarzy dentystów w kontekście rekomendacji Zespołu Ekspertów ds. opracowania zmiany systemu kształcenia podyplomowego lekarzy Strona 2 z 7
i lekarzy dentystów (Katarzyna Chmielewska Dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Ministerstwie Zdrowia); 3. Dyskusja; 4. Wskaźniki efektywności postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w onkologii (Piotr Warczyński Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia); 5. Dyskusja; 6. Inne zagadnienia; 7. Podsumowanie spotkania. Sprawozdanie z przebiegu posiedzenia: Czternaste posiedzenie Krajowej Rady ds. Onkologii rozpoczął Przewodniczący Rady, Profesor Maciej Krzakowski, który przywitał zebranych gości i zaprezentował porządek obrad. Następnie, oddał głos Pani Dyrektor Katarzynie Chmielewskiej, która przedstawiła rekomendacje Zespołu ekspertów ds. opracowania zmiany systemu kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów w zakresie planowanych zmian w systemie kształcenia podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów (Załącznik 2). Pani Dyrektor szczegółowo omówiła opracowane przez Zespół propozycje zmian dotyczące zasad odbywania stażu podyplomowego, rezydentur oraz organizacji i przebiegu szkoleń specjalizacyjnych. Pani Dyrektor nadmieniła także, iż wkrótce, do wszystkich konsultantów krajowych, zostaną wystosowane pisma, z prośbą o aktualizację programów specjalizacji. Powiedziała, że prezentacja stanowi kompendium opracowanych przez Zespół rekomendacji oraz zachęciła do zapoznania się z pełną treścią dokumentu. Prof. Maciej Krzakowski otworzył dyskusję. Głos zabrał Prof. Arkadiusz Jeziorski, który poprosił o udostępnienie wykazu specjalizacji i podspecjalizacji. Pani Dyrektor Chmielewska zaznaczyła, że wykaz, będący załącznikiem do opracowania Zespołu, jest także częścią rekomendacji, a nie ostatecznym i obowiązującym dokumentem. Prof. Jerzy Walecki zwrócił się z zapytaniem, w jaki sposób rozwiązane zostaną kwestie dotyczące wynagrodzeń dla lekarzy prowadzących specjalizacje. Pani Dyrektor Chmielewska powiedziała, że eksperci rekomendowali zapewnienie wynagrodzeń dla opiekunów stażu podyplomowego oraz kierowników specjalizacji. Aktualnie trwa analiza skutków finansowych wdrożenia takiego rozwiązania. Strona 3 z 7
Prof. Jarosław Reguła wyraził aprobatę zarówno dla przywrócenia egzaminu po module podstawowym, jak i wdrożenia systemu elektronicznego monitorowania specjalizacji. Zwrócił także uwagę na mogące wystąpić zagrożenia, związane z akredytacją jednostek. Przewodniczący Rady zaproponował, aby uczestnicy posiedzenia kierowali swoje uwagi dotyczące przedstawionego tematu na adres e-mailowy Pani Dyrektor Chmielewskiej. Ponadto Pan Profesor zapytał, czy liczba lat trwania modułu podstawowego będzie zależeć od decyzji konsultanta krajowego, który opiniował program specjalizacji w danej dziedzinie. Pani Dyrektor Chmielewska wyjaśniła, że aktualnie trwa analiza wszelkich uwag w tym zakresie, wpływających do Departamentu, wobec czego poprosiła o przekazanie sformułowanego na piśmie wniosku z rekomendacjami. Ponadto, przedstawiła wykaz specjalizacji, o który prosił Prof. Jeziorski. Prof. Jeziorski, nawiązując do wypowiedzi Prof. Reguły, wskazał, że niektóre procedury, wykonywane przez kształcących się lekarzy bez specjalizacji, nie są ujęte w formie płatności ze środków publicznych, co w przypadku specjalizacji z chirurgii onkologicznej jest bardzo dużym problemem. Zwrócił się do Pani Dyrektor Chmielewskiej z zapytaniem, w jaki sposób można prawnie rozwiązać kwestie dotyczące obaw przed powierzaniem wykonywania zabiegów chirurgicznych lekarzom w trakcie specjalizacji. Ponadto, Pan Profesor wyraził swoje zaniepokojenie faktem, iż specjalizacja z chirurgii onkologicznej nie znalazła się w wykazie specjalizacji podstawowych, przedstawionym przez Panią Dyrektor. Pani Dyrektor Chmielewska poprosiła o przedstawienie rekomendacji w formie pisemnej. Prof. Jeziorski zaznaczył, że w przedmiotowej sprawie zostało już wystosowane pismo do Ministra Zdrowia datowane na dzień 26 listopada br. Pani Dyrektor zadeklarowała, że zajmie się tą sprawą. Jednocześnie, zwróciła się z zapytaniem, czy zdaniem członków Rady celowe jest zastosowanie w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty zapisu, że lekarz w trakcie specjalizacji jest uprawniony do wykonywania wszystkich procedur medycznych. Pani Minister Piotr Warczyński powiedział, że jego zdaniem, regulowanie powyższych kwestii w ustawie nie jest zasadne, ponieważ są one określone w tzw. rozporządzeniach koszykowych. Prof. Piotr Rutkowski zwrócił się z wnioskiem o podjęcie uchwały przez członków Krajowej Rady ds. Onkologii, w sprawie umieszczenia specjalizacji z chirurgii onkologicznej w wykazie specjalizacji podstawowych. Strona 4 z 7
Przewodniczący Rady poddał pod głosowanie sprawę dotyczącą umieszczenia chirurgii onkologicznej w wykazie specjalizacji podstawowych. 15 głosów za, 0 głosów przeciw, 5 wstrzymało się od głosu. W wyniku głosowania podjęto uchwałę dotyczącą umieszczenia chirurgii onkologicznej w wykazie specjalizacji podstawowych (Załącznik nr 1). W dalszej części posiedzenia, głos został przekazany Panu Ministrowi Piotrowi Warczyńskiemu, który przedstawił propozycje planowanych zmian organizacyjno-prawnych w zakresie funkcjonowania tzw. pakietu onkologicznego (Załącznik nr 3). Jako jedną z kluczowych propozycji wskazał ogłaszanie, w drodze obwieszczenia, po zasięgnięciu opinii AOTMiT, zaleceń postępowania medycznego w zakresie diagnostyki i leczenia onkologicznego, opracowanych przez towarzystwa naukowe. Nadmienił, że planuje się wdrożyć zasadę corocznego obliczania przez świadczeniodawców (po raz pierwszy za 2017 r.) wskaźników efektywności diagnostyki i leczenia onkologicznego, w oparciu o mierniki oceny ogłaszane przez Ministra Zdrowia w drodze obwieszczenia. W związku z powyższym, Pan Minister zwrócił się do członków Rady z prośbą o opracowanie wskaźników efektywności postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w onkologii. Pan Minister przedstawił także proponowane rozwiązania systemowe w zakresie rejestrów medycznych i klinicznych wskaźników jakości, w kontekście projektu założeń do projektu ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta. Następnie, Przewodniczący Rady oddał głos Prof. Arturowi Antoniewiczowi, który przedstawił prezentację dotyczącą Krajowego Rejestru Nowotworów w zakresie raka gruczołu krokowego w Polsce (Załącznik 4), na przykładzie rejestru raka prostaty funkcjonującego od 30 lat w Szwecji. Dr Joanna Didkowska zaznaczyła, że stworzone w niektórych krajach rejestry narządowe są bardzo dobrze zintegrowane z rejestrami krajowymi, co zasługuje na uznanie. Prof. Antoniewicz zaproponował, aby w celu poprawy systemu rejestracji nowotworów, rozważyć połączenie danych z różnych baz: PESEL, DiLO, NFZ, KRN. Dr Michał Kamiński podkreślił, że tworzenie rejestrów narządowych jest istotnym przedsięwzięciem, gdyż gromadzą one dane, które nie występują w Krajowym Rejestrze Nowotworów. Zwrócił jednak uwagę, że rejestry narządowe nie powinny służyć do oceny korzyści wynikających z leczenia, natomiast powinny dostarczać informacji o pacjentach Strona 5 z 7
przediagnozowanych, u których wystąpiły powikłania spowodowane zastosowaniem niepotrzebnej terapii przeciwnowotworowej. W dalszej części posiedzenia, Pani Dr Urszula Wojciechowska przedstawiła koncepcję modernizacji Krajowego Rejestru Nowotworów (Załącznik 5). Projekt zakłada zmiany we wprowadzaniu i gromadzeniu danych m.in. poprzez minimalizację czasu wypełniania Karty Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego (KZNZ) przez lekarzy, a dzięki temu obniżenie kosztów związanych z wprowadzaniem danych do KRN. Ponadto, założenia obejmują wdrożenie 12-miesięcznego pilotażu, w czasie którego KZNZ zostałaby stworzona jako zdefiniowany dokument w elektronicznej dokumentacji medycznej. Automatyczne wypełnianie KZNZ zostałoby wdrożone w 5 wybranych szpitalach i 2 laboratoriach patomorfologicznych w miarę możliwości używających oprogramowania różnych producentów. Wyniki pilotażu zostałyby opublikowane. Prof. Anna Nasierowska-Guttmejer powiedziała, że w wielu krajach, dane do narodowych rejestrów nowotworów spływają z zakładów patomorfologii i są to dane najbardziej dokładne. Pani Profesor zaznaczyła, że w ubiegłym roku, wraz z zespołem patomorfologów, wystąpiła z projektem dofinansowania w ramach NPZChN zakupu oprogramowania informatycznego dla zakładów patomorfologii, jednakże NPZChN w 2016 r. nie przewidywał realizacji takiego zadania. Prof. Magdalena Bielska-Lasota dostrzegła, że powiązanie danych z rejestrów medycznych i populacyjnych jest konieczne do prawidłowej analizy problemów i potrzeb zdrowotnych w populacjach. Jednocześnie podkreśliła, że wszystkie pojawiające się inicjatywy powinny być wdrażane rozważnie, najlepiej w drodze pilotażu, w sposób spójny i zgodny z określoną strategią. Przewodniczący Rady przypomniał o konieczności opracowania przez członków Krajowej Rady ds. Onkologii wskaźników służących ocenie jakości i efektywności diagnostyki i leczenia onkologicznego. Jako termin opracowania propozycji powyższych wskaźników wyznaczył dzień 31 stycznia 2017 r. Dr Janusz Meder zaproponował, aby Rada podjęła uchwałę w sprawie uwzględnienia w NPZChN na rok 2017 zadań dotyczących wsparcia finansowego dotyczącego wyposażenia zakładów patomorfologii w oprogramowanie informatyczne. Ze względu na brak kworum, Prof. Krzakowski zaproponował, aby Dr Meder wraz z Prof. Nasierowską-Guttmejer przygotowali formułę uchwały wraz z uzasadnieniem, która może zostać poddana głosowaniu drogą elektroniczną. Strona 6 z 7
Dr Didkowska przypomniała, że przedstawiony projekt modernizacji funkcjonowania KRN, zakłada wdrożenie w kilku szpitalach i laboratoriach patomorfologicznych programu pilotażowego, polegającego na przetestowaniu spójności działania KZNZ z elektroniczną dokumentacją medyczną. Podkreśliła, że wprowadzenie takiego rozwiązania eliminowałoby problem zasygnalizowany przez Prof. Nasierowską-Guttmejer. Na tym Przewodniczący Rady zakończył 14. obrady Krajowej Rady do spraw Onkologii, dziękując wszystkim gościom za udział w posiedzeniu i cały rok współpracy. Podpis Przewodniczącego Rady Strona 7 z 7