Ankieta dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w sektorze małych przedsiębiorstw (zatrudniających do 49 osób) Szanowni Państwo! Celem niniejszych badań jest zebranie opinii na temat planowania działalności firmy oraz roli analizy strategicznej w planowaniu działalności i rozwoju Państwa firmy. Opinie te zostaną wykorzystane do opracowania pracy doktorskiej na temat: Zastosowanie narzędzi analizy strategicznej w procesie zarządzania małą firmą. Bardzo proszę o rzetelne i przemyślane odpowiedzi. Na pytania proszę odpowiadać zaznaczając znak X przy odpowiedniej kratce lub udzielając odpowiedzi słownej. Ankieta jest anonimowa, a informacje w niej uzyskane będą traktowane jako poufne i zostaną wykorzystane wyłącznie w opracowaniu naukowym. Dziękuję za okazaną pomoc i za poświęcony czas. W razie wątpliwości lub pytań proszę o kontakt telefoniczny 602 52 07 02 lub mailowy m.szczepanczyk@oizet.p.lodz.pl. Z wyrazami szacunku mgr Maciej Szczepańczyk Asystent w Katedrze Systemów Zarządzania PŁ Wydział Organizacji i Zarządzania Politechniki Łódzkiej. 1
1. Czy przedsiębiorstwo posiada plan działalności? (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Jeśli wybrano jedną z dwóch pierwszych odpowiedzi proszę przejść do pytania nr 3). W formie spisanego dokumentu. sformalizowany, istniejący w świadomości właściciela/menedżera najemnego. W przedsiębiorstwie nie realizuje się funkcji planowania 2. Jakie są powody braku planów w przedsiębiorstwie? (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Następnie proszę przejść do pytania nr 8.) Brak czasu na planowanie Brak lub niewystarczająca ilości środków finansowych Brak wykwalifikowanej kadry Brak wiedzy potrzebnej do planowania Pozytywne doświadczenia w działalności opartej tylko na intuicji Planowanie nie jest konieczne w tej wielkości przedsiębiorstwie 3. Które z wymienionych poniżej obszarów funkcjonalnych, objęte są planowaniem? W którym z wymienionych niżej obszarów planowanie odgrywa najistotniejszą rolę? Proszę wstawić znak x w kolumnach skali ocen: od 1 do 4, gdzie: 1 planowanie jest zbędne, 2 planowanie nie jest konieczne, 3 planowanie jest ważne, 4 planowanie jest niezbędne Produkcja Marketing Finanse Sprzedaż Inwestycje Kadry Badania i rozwój Obszary funkcjonalne Proszę wskazać obszar objęty planowaniem (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź wstawiającw odpowiednim miejscu znak x ) 4. Czy firma posiada długookresowe plany działania? Posiadamy plany na najbliższy rok działalności Posiadamy plan działania na najbliższe dwa lata Posiadamy ponad dwuletnie plany działalności planujemy długookresowo przejdź do pytania nr 7 5. Czy ustalając długookresowe plany działalności przedsiębiorstwa korzystano: z zaawansowanych narzędzi wspomagających planowanie. Skala ocen 1 2 3 4 Jeśli tak, to jakich...... z narzędzi analizy finansowej wyłącznie z własnej intuicji i doświadczenia w prowadzeniu biznesu z własnej intuicji i ogólnej wiedzy o uwarunkowaniach gospodarczych 6. Czy ustalając dla firmy cele długookresowe przeprowadzono analizę: Realności ich osiągnięcia w zakresie możliwości/wydajności firmy Realności ich osiągnięcia w kontekście działań konkurencji Realności ich osiągnięcia w kontekście mogących nastąpić zdarzeń gospodarczych 2
7. Jeżeli działalność firmy planowana jest jedynie w wymiarze krótkookresowym/bieżącym, to czego dotyczą te plany? (wybrane odpowiedzi proszę zaznaczyć znakiem x ) Stanów magazynowych Wielkości sprzedaży Zatrudnienia Poziomu przychodów i kosztów Kondycji finansowej Inne: (proszę wymienić) 8. Jakie są zalety planowania działalności przedsiębiorstwa. (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać maksymalnie trzy odpowiedzi) Łatwiejsze osiąganie założonych celów Wpływa na wzrost efektywności przedsiębiorstwa Wpływa na poprawę jakości procesów komunikacyjnych i informacyjnych Pozwala kontrolować działalność przedsiębiorstwa Ułatwia zbudowanie przewagi konkurencyjnej 9. Jakie są wady planowania działalności przedsiębiorstwa. (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać maksymalnie trzy odpowiedzi) Ogranicza przedsiębiorczość i elastyczność podmiotów Powoduje utrudnienia w zarządzaniu firmą Planowanie działalności jest drogie Planowanie działalności jest czasochłonne Wymaga wyspecjalizowanej wiedzy i odpowiednich kwalifikacji 10. Czy w okresie ostatnich trzech lat przedsiębiorstwo korzystało z zewnętrznych źródeł finansowania: (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać więcej niż jedną odpowiedzi) Kredyty inwestycyjne Kredyty obrotowe Dotacje budżetowe Dotacje unijne Fundusze inwestycyjne 11. Czy na potrzeby otrzymania zewnętrznego źródła finansowania firma zobligowana była (przez instytucję udzielającą kredytu, pożyczki, dofinansowania, itp.) sporządzić plan/prognozę działalności w formie np. biznes planu, programu rozwoju, studium wykonalności, prognozy sprzedaży, prognozy przychodów, itd.. Proszę wymienić, jaki to dokument:.. Jeśli wybraną tę odpowiedź przejdź do pytania nr 19 12. Czy dokument wspomniany w pytaniu 11 sporządzony był przez: Właściciela/menedżera najemnego Właściciela wspólnie z wybranymi pracownikami Pracownika lub grupę pracowników Doradcę zewnętrznego Inne, proszę wskazać :. 13. Jeśli przedsiębiorstwo posiada dokument planistyczny, to czy wyniki uzyskiwane z bieżącej działalności są porównywane z założeniami tego dokumentu? 3
14. Czy zbieranie i przetwarzanie informacji we wskazanych poniżej obszarach realizowane jest regularnie, w oparciu o formalnie obowiązujący system informacyjny? (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x, dla każdego z podanych obszarów) UWAGA: za sformalizowany system informacyjny uważa się taki, w którym ustalono jasne procedury zbierania informacji ze wskazanych, konkretnych źródeł informacyjnych, np. analizowsnie danych sprzedażowych na podstawie faktur, pozycjonowanie klientów na podstawie ich obrotów, ocena kondycji konkurentów na podstawie ich ofert rynkowych, rozmieszczenie terytorialne klientów, ocena kondycji finansowej klientów na podstawie terminowości płatności, itp. informacje księgowe informacje o konkurencji informacje o klientach informacje o ogolnej sytuacji społeczno-gospodarczej informacje o nowościach techniczno/technologicznych w obszarze działalności firmy Działania regularne w zakresie zbierania informacji 15. Czy przedsiębiorstwo jest zarządzane przez: Właściciela Menedżera najemnego (jeśli wybrano tę odpowiedź, przejdź do pytania 18) W firmie funkcjonuje system informacyjny o formalnym charakterze przetwarzania informacji tak nie 16. Proszę podać poziom wykształcenia właściciela firmy i określić czy jest on zbieżny z główną domeną działalności firmy. Wyksztacenie, poziom: Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie zawodowe Średnie ogólne Wyższe Wykształcenie, profil Humanistyczny Techniczny Ekonomiczno-menedżerskie Prawne Inne Cz wykształcenie właściciela jest zbieżne z charakterem prowadzonej działalności TAK NIE Czy właściciel firmy podnosił swoje kwalifikacje menedżerskie uczestnicząc w kursach, szkoleniach? TAK NIE 17. Proszę podać doświadczenie właściciela w chwili rejestracji obecnego przedsiębiorstwa: Brak doświadczenia Doświadczenie w branży, w której działa obecne przedsiębiorstwo (proszę podać liczbę lat) Doświadczenie w innej branży (proszę podać liczbę lat) Doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej (proszę podać liczbę lat).lat.lat.lat KONDYCJA FIRMY 18. Analizując sytuację rynkową przedsiębiorstwa w okresie ostatnich trzech lat, firma odnotowała: proszę ocenić każdy z poniższych czynników wstawiąc x w odpowieniej komórce Zyski Przychody Koszty Inwestycje Zatrudnienie Liczba klientów spadek stały poziom wzrost 4
19. Czy w okresie ostatnich trzech lat przedsiębiorstwo rozwinęło swoją działalność? 20. Proszę określić dynamikę rozwoju przedsiębiorstwa w okresie ostatnich trzech lat: (proszę ocenić każdy z poniższych czynników wstawiąc x w odpowieniej komórce) zaznacz odpowiedź wstawiąc X w odpowienij rubryce wyższa porównywalna niższa w stosunku do głównych konkurentów była w stosunku do branży, w której działa była w stosunku do oczekiwań właścicieli/kierowników najemnych 21. Proszę określić grupy odbiorców kooperujących z firmą: Proszę wskazać grupy odbiorców, z którym kooperuje firma i określić ich udział w strukturze sprzedaży zaznaczając X w odpowiedniej rybryce Klienci detaliczni/indywidualni Sklepy/hurtownie Małe i średnie firmy Duże firmy Tylko i wyłącznie Dominująca grupa klientów Sporadyczne transakcje KONKURENCYJNOŚĆ 22. Czy przedsiębiorstwo potrafi wskazać swoich głównych konkurentów. 23. Proszę wskazać czynniki konkurencyjności najistotniejsze z punktu widzenia branży działania przedsiębiorstwa: Jakość Cena Dystrybucja Inne, proszę wymienić niżej:... 24. Proszę ocenić pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa względem głównych konkurentów. Nasza pozycja jest lepsza od konkurencji Nasza pozycja jest porównywalna z konkurencją Nasza pozycja jest gorsza od konkurencji Trudno to ocenić 5
25. Co zdecydowało O O BECNEJ pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku: Proszę ocenić wagę każdego wskazanego poniżej czynnika- od 0 (bez znaczenia) do 3 (kluczowe znaczenie) wstawijąc x w odpowiednij rubryce. Jakość oferowanych produktów/usług Polityka cenowa/cena Lokalizacja firmy Jakość/sprawność obsługi klienta Serwis/relacje z klientami Elastyczność dostosowania oferty do oczekiwań klientów Dostępność usług/produktów Terminowość realizacji zamówień Szybkość realizacji zamówień Proekologiczne właściwości technologii, produktu/usługi System dystrybucji Wpowadzenienowych produtków/usług Nasilenie działań reklamowo/promocyjnych Pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania Wzrost kapitału zakładowego Inne, proszę wymienić jakie 0 1 2 3 26. Proszę ocenić rolę wymienionych czynników w kształtowaniu pozycji konkurencyjnej G Ł Ó W N YC H KO N KU R E NT Ó W przedsiębiorstwa? Proszę ocenić wagę każdego wskazanego poniżej czynnika- od 0 (bez znaczenia) do 3 (kluczowe znaczenie) wstawijąc x w odpowiednij rubryce Jakość oferowanych produktów/usług Polityka cenowa/cena Lokalizacja firmy Jakość/sprawność obsługi klienta Serwis/relacje z klientami Elastyczność dostosowania oferty do oczekiwań klientów Dostępność usług/produktów Terminowość realizacji zamówień Szybkość realizacji zamówień Proekologiczne właściwości technologii, produktu/usługi System dystrybucji Wpowadzenienowych produtków/usług Nasilenie działań reklamowo/promocyjnych Pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania Wzrost kapitału zakładowego Inne, proszę wymienić jakie 0 1 2 3 6
27. Proszę określić, które z poniższych czynników zapewnią przedsiębiorstwu dogodną pozycję konkurencyjną W P RZ Y SZŁOŚCI : Proszę ocenić wagę każdego wskazanego poniżej czynnika- od 0 (bez znaczenia) do 3 (kluczowe znaczenie) wstawijąc x w odpowiednij rubryce 0 1 2 3 Jakość oferowanych produktów/usług Polityka cenowa/cena Lokalizacja firmy Jakość/sprawność obsługi klienta Serwis/relacje z klientami Elastyczność dostosowania oferty do oczekiwań klientów Dostępność usług/produktów Terminowość realizacji zamówień Szybkość realizacji zamówień Proekologiczne właściwości technologii, produktu/usługi System dystrybucji Wpowadzenienowych produtków/usług Nasilenie działań reklamowo/promocyjnych Pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania Wzrost kapitału zakładowego Inne, proszę wymienić jakie 28. Przedsiębiorstwo w perspektywie najbliższych trzech lat planuje. Proszę wstawić znak X w odpowienij rubryce przy założeniu, że: - wzrost, rozwój, powiększenie, podniesienie - bez zmian, na obecnym poziomie - ograniczenie, zmniejszanie, obniżenie Zasięg obsługiwanego rynku Nowe produkty/usługi Poprawa aktualnie oferowanych produktów/usług Profil działalności/nowe branże Koszty działalności Wielkość sprzedaży Zewnętrzne źródła finansowania działalności ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE 29. Czy firma posiada jasno sprecyzowane cele działalności? 30. Czy firma posiada wizję swojego rozwoju i swojej pozycji w przyszłości?, w formie sformalizowanej, w formie niesprecyzowanych założeń, nie posiada wizji 31. Czy pracownicy zatrudnieni w firmie znają cel/cele działalności swojej firmy oraz wizję przyszłości przedsiębiorstwa? Cele Wizja 7
32. Czy cele wyznaczone dla przedsiębiorstwa są efektem: Wcześniejszych działań planistycznych Wizji przedsiębiorcy właściciela firmy Wizji kierownictwa kadry zarządzającej przedsiębiorstwem, nie będącej właścicielami przedsiębiorstwa Inne. Proszę podać co było podstawą wyznaczenia celów dla firmy: 33. Czy w okresie ostatnich trzech lat firma realizowała działania rozwojowe? (np. wprowadzała nowe produkty/usługi, uruchomiła nowe sposoby wytwarzania lub punkty sprzedaży, inwestowała w środki trwałe, nieruchomości. Wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x ) 34. Czy realizowane działania rozwojowe były wynikiem: (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać maksymalnie trzy odpowiedzi) Planów rozwojowych przedsiębiorstwa Nadarząjącej się okazji rynkowej Zmieniających się regulacji prawnych Reakcji na działania podejmowane przez konkurencję Zmian rynkowych wywołanych czynnikami innymi niż prawne 35. Czy podjęte działania rozwojowe zakończyły się powodzeniem: (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać więcej niż jedną odpowiedź), osiągnięto założone cele Założone cele osiągnięto częściowo Podczas realizacji działań wystąpiły nieprzewidziane zdarzenia o niekorzystnym charakterze Podczas realizacji działań wystąpiły nieprzewidziane zdarzenia o korzystnym charakterze osiągnięto założonych celów, ponieważ przerwano realizację przedsięwzięcia osiągnięto założonych celów, pomimo realizacji działań Osiągnięto rezultaty odmienne od zakładanych 36. Czy planując działalność firmy właściciel/menedżer najemny widzi potrzebę stosowania zaawansowanych narzędzi zarządzania? 37. Czy w procesie planowania działalności firmy wykorzystywane są wymienione poniżej narzędzia analizy strategicznej? (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Można wskazać dowolną liczbę odpowiedzi) Znam, ale nie Wykorzystuje Korzystałem w widze potrzeby regularnie przeszłości korzystywania Analiza PEST Scenariusze otoczenia Analiza luki strategicznej Mapa grup strategicznych Analiza Stakeholders Analiza pięciu sił M. Portera Punktowa ocena atrakcyjności sektora Benchmarking Analiza kluczowych czynników sukcesu Analiza zasobów Hofera-Schendela Analiza łańcucha wartości Cykl życia produktu Krzywa doświadczeń Macierz BCG Macierz GE Macierz ADL Macierz Hofera Macierz Ansoffa i McDonella Portfel technologiczny Analiza SPACE Analiza SWOT Analiza TOWS/SWOT znam tych narzędzi 8
38. Jakie są bariery wykorzystywania narzędzi analizy strategicznej w planowaniu działalności małych firm? (wybraną odpowiedź proszę zaznaczyć znakiem x. Wskaż dowolną liczbę odpowiedzi.) Brak czasu na wykorzystywania tego typu narzędzi Brak lub niewystarczająca ilości środków finansowych na skorzystanie z usługi zewnętrznych konsultantów Brak wykwalifikowanej kadry, znającej narzędzia analizy strategicznej Brak wiedzy niezbędnej do stosowania analizy strategicznej w planowaniu działalności firmy Niska przydatność narzędzi analizy strategicznej w warunkach małych firm znajomość nowoczesnych technik zarządzania Brak umiejętności wykorzystania informacji z otoczenia Brak skłonności do uczenia się Dotychczasowe, pozytywne doświadczenia w działalności opartej tylko na intuicji Korzystywanie z zaawansowanych narzędzi (analizy strategicznej) nie jest konieczne w tej wielkości przedsiębiorstwie METRYCZKA 39. W jakiej branży działa przedsiębiorstwo? Branża budowlana Branża meblarska, wyposażenia wnętrz Branża odzieżowa Branża spożywcza Branża elektryczna, elektroniczna Branża informatyczna Inne (jaka?).. 40. Jaki jest przedmiot działalności przedsiębiorstwa? Produkcyjny Handlowy Usługowy 41. Jak jest forma prawna prowadzonego przedsiębiorstwa? Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Spółka cywilna Spółka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowa Spółka komandytowo-partnerska Spółka posiadająca osobowość prawną (Sp. z o.o./s.a.) 42. Siedziba firmy znajduje się miejscowości, którą zamieszkuje: do 10 tys. mieszkańców 10 50 tys, mieszkańców 50-100 tys. mieszkańców 100 500 tys. mieszkańców Powyżej 500 tys. mieszkańców 43. Proszę podać rok rozpoczęcia działalności gospodarczej. (proszę podać rok, w którym zarejestrowano firmę). 9
44. Proszę podać liczbę zatrudnionych osób (na pełen etat, łącznie z właścicielem) 1-9 osób 10-49 osób 45. Proszę określić zasięg oraz strukturę działalności przedsiębiorstwa: (proszę wybrać zasięg obsługiwanych rynków znak x oraz podać strukturę udziałów wybranych rynków - w %) Zasięg obsługiwanego rynku Zasięg (x) Struktura (w %) Rynek lokalny (województwo) Rynek regionalny (co najmniej trzy województwa) Rynek krajowy (co najmniej pięć województw) Rynek zagraniczny 46. Proszę podać płeć właściciela/kierownika najemnego firmy. Kobieta Mężczyzna 47. Proszę podać wiek właściciela firmy. 30 i mniej 31-40 41-50 51-60 61 więcej 10