Zaległy urlop wypoczynkowy powinien być udzielony pracownikowi do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Zaległy urlop za 2007 r. - czyli jak zgodnie z prawem zmusić pracownika do jego wykorzystania Zaległy urlop - tylko w pierwszym kwartale następnego roku Zaległy urlop wypoczynkowy powinien być udzielony pracownikowi do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Termin ten zostanie zachowany, jeżeli pracownik rozpocznie wykorzystywanie zaległego urlopu wypoczynkowego przed wskazaną datą. Przepisy prawa pracy nie zezwalają na dalsze przesunięcie tego terminu. A zatem nieprawidłowe będzie postępowanie pracodawcy, który samodzielnie bądź na wniosek pracownika wyraża zgodę na wykorzystanie zaległego urlopu w późniejszym terminie, np. w maju czy w lipcu. Uwaga! Pracodawca może zmusić pracownika, by wziął zaległy urlop wypoczynkowy w pierwszym kwartale następnego roku kalendarzowego (wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2006 r.; sygn. akt I PK 124/05). 1 / 5
Przypadek szczególny - choroba pracownika Jednak w sytuacji, gdy pracownik przez cały I kwartał następnego roku kalendarzowego był nieobecny z powodu choroby, pracodawca będzie zmuszony udzielić mu zaległego urlopu wypoczynkowego po 31 marca i nie będzie to stanowiło naruszenia Kodeksu pracy. Kiedy zaległy urlop się przedawnia? Postępowanie pracodawcy, który nie udziela pracownikowi urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego nie skutkuje jednak utratą przez pracownika prawa do zaległego urlopu. Zgodnie bowiem z uchwałą SN z 20 lutego 1980 r (sygn. akt V PZP 6/79; OSNC 1980/7-8/131) urlop ten powinien zostać udzielony pracownikowi w późniejszym terminie, aż do czasu przedawnienia się roszczenia o urlop. Zgodnie z wyrokiem SN z 11 kwietnia 2001 (sygn. akt I PKN 367/00; OSNP2003/2/38) roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne (art. 291 1 kp). Przy czym rozpoczęcie biegu tego terminu następuje: 2 / 5
z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 kp) albo najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 kp). Uwaga! Jeżeli pracodawca wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu, podlega karze grzywny (art. 282 pkt 2 kp). Czy pracownik może sam zdecydować o wykorzystaniu urlopu zaległego? Fakt, że pracodawca nie dopełnił obowiązku udzielania pracownikowi urlopu wypoczynkowego za dany rok do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego nie uprawnia pracownika do rozpoczęcia po tym terminie urlopu bez zgody pracodawcy. Zawiadomienie pracodawcy o rozpoczęciu zaległego urlopu wypoczynkowego nie usprawiedliwia nieobecności pracownika w pracy. Potwierdza to wyrok SN z 5 grudnia 2000 r. (sygn. akt I PKN 121/00; OSNP 2002/15/353). 3 / 5
Zaległy urlop po zmianie wymiaru zatrudnienia Jak prawidłowo udzielić zaległego urlopu wypoczynkowego, jeżeli pracownik nabył ten urlop pracując w niepełnym wymiarze czasu pracy, natomiast w nowym roku nastąpiła zmiana jego wymiaru zatrudnienia na pełen etat? Pracownik nabył prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze właściwym do wymiaru jego zatrudnienia. Natomiast wykorzystanie tego urlopu nastąpi w sposób właściwy dla obecnego wymiaru jego czasu pracy, czyli dla pełnego wymiaru. Podstawa prawna: ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm). 4 / 5
Agnieszka Konarska Specjalista prawa pracy 5 / 5