Opis parametrów roboczych SUNNY TRIPOWER 60

Opis parametrów roboczych SUNNY TRIPOWER 60 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Wersja 1.0 POLSKI

SMA Solar Technology AG Spis treści Spis treści 1 Informacje na temat niniejszego dokumentu........................................ 5 2 Ustawienia ochrony sieci........................................................ 6 2.1 Napięcie znamionowe.................................................................. 6 2.2 Częstotliwość znamionowa.............................................................. 6 2.3 Odłączanie urządzenia w zależności od napięcia............................................ 6 2.3.1 Odłączanie wskutek niskiego napięcia........................................................ 6 2.3.2 10-minutowa wartość średnia............................................................... 6 2.3.3 Odłączanie wskutek nadmiernego napięcia.................................................... 6 2.4 Odłączanie wskutek częstotliwości........................................................ 7 2.4.1 Odłączanie wskutek zbyt niskiej częstotliwości.................................................. 7 2.4.2 Odłączanie wskutek zbyt wysokiej częstotliwości................................................ 7 2.5 Podłączanie, ponowne podłączenie i rozłączenie się.......................................... 7 2.5.1 Czas podłączania........................................................................ 7 2.5.2 Czas ponownego podłączenia.............................................................. 7 2.5.3 Czas krótkotrwałej przerwy................................................................. 8 2.5.4 Czas do wygenerowania alarmu............................................................ 8 2.5.5 Wartości napięcia i częstotliwości dla podłączania.............................................. 8 2.5.6 Rampa rozruchowa....................................................................... 8 3 Awaria sieci................................................................... 9 3.1 Aktywne przesunięcie częstotliwości....................................................... 9 3.2 Wykrywanie braku fazy................................................................. 9 3.3 Współczynnik zmiany częstotliwości....................................................... 9 4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT).............................. 10 5 Ustawienia usług sieciowych.................................................... 14 5.1 Ustawienia podstawowe............................................................... 14 5.1.1 Wybór sposobu regulacji oddawania mocy biernej.............................................14 5.1.2 Tryb nocny.............................................................................15 5.1.3 Ograniczenie mocy czynnej przy oddawaniu mocy biernej do sieci................................15 5.1.4 Znamionowa moc pozorna w punkcie przyłączenia do sieci (PCC)................................15 5.1.5 Różnice napięcia pomiędzy punktem przyłączenia do sieci (PCC) a instalacją fotowoltaiczną...........16 5.1.6 Napięcie znamionowe...................................................................16 5.2 Regulacja bezpośrednia................................................................ 16 5.2.1 Sygnał startowy.........................................................................16 5.2.2 Współczynnik wzrostu przy podłączaniu / ponownym podłączaniu................................17 5.2.3 Opóźnienie do momentu wyłączenia........................................................17 5.2.4 Współczynniki wzrostu mocy biernej........................................................17 5.2.5 Współczynniki wzrostu mocy czynnej........................................................17 5.2.6 Ustawienie maksymalnej mocy czynnej.......................................................17 5.2.7 Ustawienie mocy biernej..................................................................17 5.2.8 Ustawienie współczynnika mocy (PF)........................................................18 5.2.9 Ustawienie mocy pozornej................................................................18 Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 3

Spis treści SMA Solar Technology AG 5.3 Sposoby regulacji.................................................................... 18 5.3.1 Q(U) - Moc bierna w zależności od napięcia sieciowego........................................19 5.3.2 Q(P) - Moc bierna w zależności od mocy czynnej..............................................19 5.3.3 Q(S) - Moc bierna w zależności od mocy pozornej.............................................19 5.3.4 Q(ext) - Moc bierna w zależności od zewnętrznej wartości zadanej................................19 5.3.5 PF(P) - Współczynnik mocy w zależności od mocy czynnej.......................................19 5.3.6 PF(U) - Współczynnik mocy w zależności od napięcia sieciowego.................................20 5.3.7 PF(ext) - Współczynnik mocy w zależności od zewnętrznej wartości zadanej.........................20 5.3.8 P(U) - moc czynna w zależności od napięcia sieciowego........................................20 5.3.9 P(f) - Moc czynna w zależności od częstotliwości...............................................21 4 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 1 Informacje na temat niniejszego dokumentu 1 Informacje na temat niniejszego dokumentu Niniejszy dokument dotyczy falowników STP 60-10 (Sunny Tripower 60) z zainstalowanym oprogramowaniem sprzętowym w wersji 1.32 lub nowszej. Niniejszy dokument ma ułatwić użytkownikowi zrozumienie działania falownika. Opisy dotyczą numerów identyfikacyjnych parametrów (ID), które znajdują się również w Raporcie z konfiguracji. Podane w kolejnych rozdziałach wartości nie określają dopuszczalnych zakresów wartości zgodnie z obowiązującą normą, lecz odnoszą się jedynie do wydajności falownika. Dla wszystkich regulowanych parametrów podane są zakresy oraz kroki regulacji. Ponieważ jednak nie każdy parametr znajduje zastosowanie w każdej normie, nieużywane parametry są dezaktywowane w pliku Ustawienia falownika. 2 Ustawienia ochrony sieci Poniższe parametry ustawień ochrony sieci są zapisywane na falowniku i stosowane w nim. Ustawienia są podzielone na kilka grup. Grupy dotyczą różnych usług sieciowych. Wszystkie wymagania wobec ustawień sieciowych są wprowadzane w punkcie przyłączenia falownika do sieci. 2.1 Napięcie znamionowe Ten parametr dotyczy znamionowego napięcia w danym kraju. W większości krajów obowiązuje tylko jedno oficjalne napięcie sieciowe. W krajach, w których występuje kilka oficjalnych napięć, wprowadzane są dodatkowo kodeksy sieci, aby użytkownik mógł ustawić wartość napięcia wymaganą przez operatora sieci przesyłowej. Nazwa parametru UNOM Zakres nastaw 220 V AC 277 V AC (L-N) 2.2 Częstotliwość znamionowa Częstotliwość znamionowa wynosi 50 Hz lub 60 Hz, przy czym w większości przypadków stosowana jest tylko jedna z tych wartości. W krajach, w których występuje kilka oficjalnych częstotliwości, wprowadzane są dodatkowo kodeksy sieci, aby użytkownik mógł ustawić wartość częstotliwości znamionowej wymaganą przez operatora sieci przesyłowej. Nazwa parametru FNOM Zakres nastaw 50 Hz lub 60 Hz 2.3 Odłączanie urządzenia w zależności od napięcia 2.3.1 Odłączanie wskutek niskiego napięcia Funkcja odłączania urządzenia wskutek niskiego napięcia wykorzystuje dwie powiązane ze sobą wartości: wartość napięcia w woltach oraz czas rozłączania w sekundach. Przy odłączaniu wskutek niskiego napięcia spadek napięcia poniżej wartości określonej parametrem UMIN sprawia, że falownik pozostanie podłączony do sieci przez czas określony parametrem T_UMIN. Po upływie tego czasu falownik musi odłączyć się od sieci. W zależności od zastosowanej normy te wartości są podawane jako wartości maksymalne, minimalne lub średnie. Informacja o tym, która z tych wartości jest zastosowana w indywidualnym pliku, podana jest w stosownej normie. UMIN 23 V AC (L-N) UNOM 0,1 V AC (L-N) T_UMIN 0,05 sek. 90,0 sek. 0,01 sek. Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 5

2 Ustawienia ochrony sieci SMA Solar Technology AG 2.3.2 10-minutowa wartość średnia 10-minutowa wartość średnia jest określona w normie EN 50160 jako maksymalna wartość graniczna ciągłego, wysokiego napięcia w sieci, przy której przekroczeniu falownik odłączy się od sieci. U10M_AVG UNOM 350 V AC (L-N) 0,1 V AC (L-N) T_U10M_AVG 0,05 sek. 90,0 sek. 0,01 sek. 2.3.3 Odłączanie wskutek nadmiernego napięcia Funkcja odłączania urządzenia wskutek nadmiernego napięcia wykorzystuje dwie powiązane ze sobą wartości: wartość napięcia w woltach oraz czas rozłączania w sekundach. Przy odłączaniu wskutek nadmiernego napięcia wzrost napięcia powyżej wartości określonej parametrem UMAX sprawia, że falownik pozostanie podłączony do sieci przez czas określony parametrem T_UMAX. Po upływie tego czasu falownik musi odłączyć się od sieci. W zależności od zastosowanej normy te wartości są podawane jako wartość maksymalna, minimalna lub średnia. Informacja o tym, która z tych wartości jest zastosowana w indywidualnym pliku, podana jest w stosownej normie. UMAX UNOM 350 V AC (L-N) 0,1 V AC (L-N) T_UMAX 0,05 sek. 90,0 sek. 0,01 sek. 2.4 Odłączanie wskutek częstotliwości 2.4.1 Odłączanie wskutek zbyt niskiej częstotliwości Funkcja odłączania urządzenia wskutek niskiej częstotliwości wykorzystuje dwie powiązane ze sobą wartości: wartość częstotliwości w Hz oraz czas rozłączania w sekundach. Przy odłączaniu wskutek niskiej częstotliwości spadek częstotliwości poniżej wartości określonej parametrem FMIN sprawia, że falownik pozostanie podłączony do sieci przez czas określony parametrem T_FMIN. Po upływie tego czasu falownik musi odłączyć się od sieci. W zależności od zastosowanej normy te wartości są podawane jako wartość maksymalna, minimalna lub średnia. Informacja o tym, która z tych wartości jest zastosowana w indywidualnym pliku, podana jest w stosownej normie. FMIN 45 Hz FNOM 0,01 Hz T_FMIN 0,05 sek. 90,0 sek. 0,01 sek. 2.4.2 Odłączanie wskutek zbyt wysokiej częstotliwości Funkcja odłączania urządzenia wskutek zbyt wysokiej częstotliwości wykorzystuje dwie powiązane ze sobą wartości: wartość częstotliwości w Hz oraz czas rozłączania w sekundach. Przy odłączaniu wskutek zbyt wysokiej częstotliwości wzrost częstotliwości napięcia w sieci powyżej wartości określonej parametrem FMAX falownik pozostanie podłączony do sieci przez czas określony parametrem T_FMAX. Po upływie tego czasu falownik musi odłączyć się od sieci. W zależności od zastosowanej normy te wartości są podawane jako wartości maksymalne, minimalne lub średnie. Informacja o tym, która z tych wartości jest zastosowana w indywidualnym pliku, podana jest w stosownej normie. FMAX FNOM 66 Hz 0,01 Hz T_FMAX 0,05 sek. 90,0 sek. 0,01 sek. 6 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 2 Ustawienia ochrony sieci 2.5 Podłączanie, ponowne podłączenie i rozłączenie się 2.5.1 Czas podłączania Czas podłączania jest to okres czasu pomiędzy uruchomieniem falownika i rozpoczęciem oddawania przez niego energii do sieci, w którym występuje monitorowanie sieci. T_CON 0 sek. 1 800 sek. 0,01 sek. 2.5.2 Czas ponownego podłączenia Jeśli falownik odłączył się od sieci wskutek jej usterki, a po pewnym czasie wartości napięcia i częstotliwości w sieci ustabilizują się w dopuszczalnym zakresie częstotliwości i napięcia, falownik podłącza się do sieci po upływie tego czasu opóźnienia. Zazwyczaj czas ponownego podłączenia jest krótszy niż czas podłączania; czasami jednak może być on taki sam lub dłuższy. T_RECON 0 sek. 1 800 sek. 0,01 sek. 2.5.3 Czas krótkotrwałej przerwy Czas krótkotrwałej przerwy określa dopuszczalny okres czasu, po upływie którego falownik musi ponownie rozpocząć cały proces włączania. Jeśli usterka sieci zostanie usunięta w krótkim czasie, falownik może ponownie włączyć się do sieci w czasie określonym parametrem T_RECON. T_SHT_INT 0 sek. 1 800 sek. 0,01 sek. 2.5.4 Czas do wygenerowania alarmu Czas do wygenerowania alarmu jest to okres czasu, który falownik musi odczekać przed wygenerowaniem alarmu. Pozwala to zapobiec ciągłemu generowaniu przez falownik alarmów. T_ALARM 0 sek. 1 800 sek. 0,01 sek. 2.5.5 Wartości napięcia i częstotliwości dla podłączania Minimalna i maksymalna wartość napięcia i częstotliwości podłączania określają zakres wartości wymagany dla podłączenia się falownika do sieci. UMIN_CON UMIN1 UNOM 0,1 V UMAX_CON UNOM UMAX1 0,1 V FMIN_CON FMIN1 FNOM 0,01 Hz FMAX_CON FNOM FMAX1 0,01 Hz 2.5.6 Rampa rozruchowa Rampa rozruchowa określa współczynnik wzrostu przy starcie falownika. Szczegółowe omówione znajduje się w punkcie dotyczącym usług sieciowych i parametru Connection/reconnection ramp rate. Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 7

3 Awaria sieci SMA Solar Technology AG 3 Awaria sieci 3.1 Aktywne przesunięcie częstotliwości Aktywne przesunięcie częstotliwości jest funkcją, która w przypadku niestabilnych warunków w sieci powoduje odłączenie falownika od sieci na podstawie zmiany częstotliwości lub innego parametru określającego warunki odłączenia. Nazwa parametru Możliwości ustawień LOM_F_SHF_K0/_K1 on (1) off (0) 3.2 Wykrywanie braku fazy Wykrywanie braku fazy umożliwia stwierdzenie zaniku jednej lub kilku faz w sieci. Przy awarii sieci otwierają się przekaźniki sieciowe. Nazwa parametru Możliwości ustawień OPEN_PH_DETECT on (1) off (0) 3.3 Współczynnik zmiany częstotliwości Parametr Współczynnik zmiany częstotliwości lub RoCoF (skrót od angielskiego terminu Rate of Change of Frequency") określa zmiany częstotliwości. Jeśli zmiana częstotliwości przekroczy przez dłuższy czas określoną wartość maksymalną, falownik odłącza się od sieci. Przy zaniku jednej lub kilku faz częstotliwość może się bardzo szybko zmieniać. LOM_ROC 0 Hz/sek. 10 Hz/sek. 0,01 Hz/sek. LOM_ROC 0 Hz/sek. 10 Hz/sek. 0,01 Hz/sek. T_LOM_ROC 0 sek. 1 800 sek. 0,01 sek. LOM_ROC_THR 0 Hz 5,0 Hz 0,01 Hz 8 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT) 4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT) Funkcja Fault Ride-Through" chroni falownik zarówno przed zbyt niskim napięciem (LVRT), jak i przed przepięciem (HVRT/OVRT). Choć w zasadzie należy ona do usług sieciowych, to znajduje się ona na wyposażeniu falownika. Funkcja FRT umożliwia podtrzymywanie pracy przez dowolny okres czasu przy zanikach napięcia do nawet 0% UNOM. Potwierdzenie odbywa się poprzez test mocy FRT, zatrzymywany ręcznie po 60 sekundach (patrz ilustracja 1). Ilustracja 1: Funkcja FRT falownika została przetestowana przy mocy 60 kw i zanikach napięcia w 3 fazach do wartości 80 % UNOM, 50 % UNOM, 20 % UNOM i 5 % UNOM. Test mocy został ręcznie zatrzymany po 60 sekundach. Parametr FRT_MODE służy do ustawienia trybu pracy FRT przy oddawaniu energii do sieci. Do wyboru jest sześć różnych trybów pracy. Przy oddawaniu mocy biernej układy o zgodnej i odwrotnej kolejności faz są rozpatrywane odrębnie. Półokresowe wartości skuteczne napięcia sieciowego w układzie o zgodnej i odwrotnej kolejności faz występujące podczas usterki sieci są porównywane ze średnimi wartościami skutecznymi przed usterką. Okno czasowe dla określania średniego napięcia przed usterką sieci można określić za pomocą parametru FRT_T_U_AVG (ustawienie domyślne: 10 minut). Na ilustracji 2 przedstawiony jest sposób funkcjonowania parametru FRT_T_U_AVG. Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 9

4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT) SMA Solar Technology AG Ilustracja 2: Średnia wartość napięcia dla funkcji FRT w zależności od czasu (IEC 61850-90-7) Odchyłki napięcia (DeltaU_pos i DeltaU_neg) są określane na podstawie jednej z poniższych charakterystyk Iq(U). Wybór charakterystyki zależy od parametru FRT_IQ_MODE (wartość domyślna: 0) ab. Ilustracja 3: FRT_IQ_MODE = 0: wg BDEW (IEC 62850-90-7) 10 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT) Ilustracja 4: FRT_IQ_MODE = 1: wg SDLWind (IEC 62850-90-7) Oba tryby pracy posiadają szereg wspólnych parametrów, które należy ustawić w celu prawidłowego działania funkcji FRT: 1. Martwy zakres jest określany przez dwie wartości graniczne: FRT_ULOW (dolna wartość graniczna) i FRT_UUP (górna wartość graniczna). 2. W układzie o zgodnej kolejności faz współczynnik K określający nachylenie dla spadków napięcia jest definiowany poprzez parametr FRT_DIDU_POS_LVRT, a nachylenie dla wzrostów napięcia poprzez FRT_DIDU_POS_HVRT. 3. W układzie o odwrotnej kolejności faz współczynnik K określający nachylenie dla spadków napięcia jest definiowany poprzez parametr FRT_DIDU_NEG_LVRT, a nachylenie dla wzrostów napięcia poprzez FRT_DIDU_NEG_HVRT. Dodatkowy prąd bierny jest sumowany z wartością prądu biernego przed usterką sieci. Układ zgodnej kolejności faz jest traktowany priorytetowo względem układu o odwrotnej kolejności faz. Dlatego przy osiągnięciu wartości granicznej prąd najpierw ograniczane są wartości w układzie o odwrotnej kolejności faz. Jeśli Id posiada wyższy priorytet niż Iq, następuje redukcja prądu biernego, aby nie została przekroczona łączna wartość graniczna prądu. Po usunięciu usterki oddawanie mocy biernej pozostaje aktywne przez pewien okres przejściowy. Ten okres czasu można ustawić parametrem usług sieciowych FRT_T_TRANS. Moc czynna jest oddawana do sieci w następujących warunkach: 1. Włączone zostało oddawanie mocy czynnej do sieci zgodnie z wybranym ustawieniem FRT_MODE (tryb pracy 3, 4 i 5). 2. Aktualna składowa bierna prądu pozwala na dodatkowe oddawanie do sieci składowej czynnej prądu bez przekroczenia wartości znamionowej prądu przez prąd łączny. 3. Moc wejściowa po stronie pierwotnej jest wystarczająca. Ograniczenie: Oddawanie mocy czynnej do sieci jest ograniczone do maksymalnej wartości mocy czynnej sprzed usterki sieciowej, również wtedy, gdy podczas usterki dostępna jest (lub będzie) wyższa moc wejściowa po stronie pierwotnej. Po usunięciu usterki moc skuteczna powraca do wartości sprzed usterki z dynamiką pierwszego rzędu. Czas tego powrotu można ustawić za pomocą parametru FRT_T_P_RECOV. Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 11

4 Ustawienia usług sieciowych: Fault Ride-Through (FRT) SMA Solar Technology AG W razie potrzeby na czas usterki sieci można ustawić tzw. strefę blokady: jeśli napięcie spadnie poniżej wartości granicznej określonej parametrem FRT_U_BLK, po upływie czasu określonego parametrem FRT_T_BLK nastąpi wyłączenie produkcji energii. Nad strefą blokady FRT_U_BLK znajduje się określone parametrem FRT_U_BLK_HYS pasmo histerezy. Gdy napięcie ponownie przekroczy owe pasmo histerezy, produkcja energii będzie kontynuowana. Nazwa parametru Zakres nastaw / możliwe nastawy Wielkość kroku regulacji / wyjaśnienie FRT_ULOW 10 % 100 % 1 % FRT_UUP 100 % 130 % 1 % FRT_MODE 0: Frt_Off Funkcja FRT jest wyłączona. 1: Frt_ZeroCurrent Prąd nie jest oddawany do sieci. 2: Frt_ReactiveOnly Składowa bierna prądu jest oddawana do sieci, a składowa czynna nie. 3: Frt_ActiveOnly Składowa czynna prądu jest oddawana do sieci, a składowa bierna nie. 4: Frt_Full_IqPriority Do sieci jest oddawana składowa bierna prądu. Jeśli dostępna jest moc fotowoltaiczna, oddawana jest składowa czynna prądu aż do osiągnięcia wartości granicznej przez prąd łączny. 5: Frt_Full_IdPriority Do sieci oddawana jest maksymalna wartość składowej czynnej prądu. Na podstawie charakterystyki określone w kodeksie sieci oddawana jest składowa bierna prądu aż do osiągnięcia wartości granicznej przez prąd łączny. FRT_DIDU_POS_LVRT 1 10 0,1 FRT_DIDU_POS_HVRT 1 10 0,1 FRT_DIDU_NEG_LVRT 1 10 0,1 FRT_DIDU_NEG_HVRT 1 10 0,1 FRT_IQ_MODE 0 lub 1 - FRT_T_BLK 0 sek. 10 sek. 0,01 sek. FRT_T_TRANS 0 sek. 10 sek. 0,01 sek. FRT_T_U_AVG 0 sek. 1 800 sek. 1 sek. FRT_U_BLK 0 % 100 % 1 % FRT_U_BLK_HYS 0 % 100 % 1 % 12 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 5 Ustawienia usług sieciowych 5 Ustawienia usług sieciowych Poniższe parametry usług sieciowych są wczytywane do modułu SMA Inverter Manager (IM) i używane w nim. Ustawienia są podzielone na kilka grup. Grupy dotyczą różnych usług sieciowych (rodzajów regulacji). Podane w kolejnych rozdziałach wartości nie określają dopuszczalnych zakresów wartości zgodnie z obowiązującym kodeksem sieci, lecz odnoszą się jedynie do wydajności falownika. Ponieważ jednak nie każdy parametr znajduje zastosowanie w każdej normie, nieużywane parametry są dezaktywowane w pliku Kodeks sieci. Przy podawaniu wartości mocy biernej i współczynnika mocy (PF) znak plus" umieszczony przed wartością oznacza przewzbudzenie (wzrost napięcia sieciowego), a znak minus" niedowzbudzenie (obniżanie napięcia sieciowego). Wszystkie wymogi dotyczące usług sieciowych odnoszą się do punktu przyłączenia do sieci (PCC). Ilustracja 5: Schemat instalacji fotowoltaicznej z falownikami Sunny Tripower 60, modułem SMA Inverter Manager, odbiornikiem, licznikiem energii oraz punktem przyłączenia do sieci Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 13

5 Ustawienia usług sieciowych SMA Solar Technology AG 5.1 Ustawienia podstawowe 5.1.1 Wybór sposobu regulacji oddawania mocy biernej Moc bierną można ustawiać bezpośrednio (Q) lub pośrednio - poprzez współczynnik mocy (PF). Ustawienia można dokonać za pomocą następujących sposobów regulacji (możliwości ustawień), które są ustawiane cyframi od 1 do 9 w parametrze ModeSelect. Nazwa parametru Możliwe Objaśnienie ustawienie ModeSelect 1 Q(U) - Moc bierna w zależności od napięcia sieciowego 2 Q(P) - Moc bierna w zależności od mocy czynnej 3 Q(S) - Moc bierna w zależności od mocy pozornej 4 Sposób regulacji znajduje się w fazie wdrażania. 5 Q(ext) - Moc bierna w zależności od zewnętrznej wartości zadanej (ustawienie domyślne) 6 PF(U) - Współczynnik mocy w zależności od napięcia sieciowego 7 PF(P) - Współczynnik mocy w zależności od mocy czynnej 8 Sposób regulacji znajduje się w fazie wdrażania. 9 PF(ext) - Współczynnik mocy w zależności od zewnętrznej wartości zadanej 5.1.2 Tryb nocny Instalacja fotowoltaiczna z falownikiem Sunny Power 60 dostarcza mocy biernej również podczas pracy nocą. Dlatego po zachodzie słońca nie wyłącza się falowników. Wskazówka: Jeśli nie jest stosowane pierwotne źródło energii, moc bierną można dostarczać tylko korzystając ze sposobów regulacji od 1 do 5.* Nazwa parametru Możliwe Objaśnienie ustawienie NightMode 0 Wyłączony (ustawienie domyślne) 1 Włączony 5.1.3 Ograniczenie mocy czynnej przy oddawaniu mocy biernej do sieci Niektóre kodeksy sieci wymagają, aby instalacja fotowoltaiczna mogła pracować ze znamionową mocą czynną także przy oddawaniu do sieci znamionowej mocy biernej. Przykład: Wymóg eksploatacji instalacji fotowoltaicznej ze sterowalnym współczynnikiem mocy (PF) pomiędzy ±0,9 a 1,0 bez negatywnego wpływu na generowanie mocy czynnej. W takiej sytuacji znamionowa moc czynna jest osiągana nie przy 100 %, lecz 90 %, o sprawia, że parametr P_LIM_IF_Q powinien zostać ustawiony na wartość 90 %. Nazwa parametru Możliwe ustawienie P_LIM_IF_Q 80 % 100 % (wartość domyślna: 100 %) * W falownikach typu Sunny Tripower 60 nie ma układu rozruchowego. Dlatego po zaniku napięcia nie można uruchomić falownika lub podłączyć go do sieci bez napięcia DC. Napięcie na szynie zbiorczej DC jest nocą bezpośrednio podłączone do obwodu generatorów fotowoltaicznych. Umożliwia to przepływ prądu do generatorów. Można temu zapobiec poprzez jeden z następujących środków: poprzez zastosowanie diod zamiast bezpieczników ciągu ogniu fotowoltaicznych w skrzynce przyłączeniowej DC lub poprzez zastosowanie sterowalnego przełącznika w skrzynce przyłączeniowej DC. 14 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 5 Ustawienia usług sieciowych 5.1.4 Znamionowa moc pozorna w punkcie przyłączenia do sieci (PCC) Wszystkie wprowadzone do falownika usługi sieciowe bazują na znamionowej mocy pozornej w punkcie przyłączenia do sieci (PCC). Przykład: Przy ograniczeniu mocy czynnej do 50 % moc czynna w punkcie przyłączenia do sieci jest ograniczana do 50 % poprzez parametr Sgrid_nom. Wartością domyślną jest leer (jałowy), tzn. że instalacja fotowoltaiczna korzysta z całkowitej mocy pozornej uruchomionych falowników. Czasami zainstalowana moc instalacji fotowoltaicznej jest wyższa od uzgodnionej z operatorem sieci przesyłowej. Dlatego parametr Sgrid_nom należy ustawić zgodnie z ustaleniami umownymi. W przypadkach, gdy instalacja fotowoltaiczna zasila miejscowe odbiorniki (konieczność zainstalowania zewnętrznego licznika energii) i nie oddaje do sieci mocy czynnej, parametr Sgrid_nom należy pozostawić na wartości leer (jałowy), a parametr P_ref ustawić na 0 %. Nazwa parametru Sgrid_nom Możliwe ustawienie leer, 0 kva 4 000 kva (wartość domyślna: leer ) 5.1.5 Różnice napięcia pomiędzy punktem przyłączenia do sieci (PCC) a instalacją fotowoltaiczną Ten parametr umożliwia wyrównanie ewentualnych różnic napięcia na przewodach pomiędzy falownikami a punktem przyłączenia do sieci; jest on wywoływany przy stosowaniu sposobów regulacji na podstawie napięcia tzn. Q(U), PF(U) i P(U). W ten sposób do sterowania pracą różnych instalacji fotowoltaicznych wystarcza tylko jedna charakterystyka i dla każdej instalacji fotowoltaicznej należy tylko ustawić odrębną wartość parametru UNOMOffset (napięcie pomiędzy przewodami). Nazwa parametru UNOMOffset Możliwe ustawienie 0, z reguły pomiędzy ±10 V dla sieci niskiego napięcia i ±1 000 V dla sieci średniego napięcia (wartość domyślna: 0) 5.1.6 Napięcie znamionowe Ten parametr określa napięcia znamionowe w sieci w punkcie przyłączenia do sieci (PCC). Umożliwia on skalowanie napięcia sieciowego dla sposobów regulacji, w których napięcie stanowi niezależną zmienną, tzn. Q(U), PF(U) i P(U). Jeśli nie jest stosowany zewnętrzny licznik energii, parametr ów powinien mieć taką samą wartość jak UNOM. Ten wymóg obowiązuje również wtedy, gdy zewnętrzny licznik energii jest podłączony po stronie niskiego napięcia (LV) w transformatorze. Jeśli zewnętrzny licznik energii będzie podłączony po stronie średniego napięcia (MV) transformatora, należy ustawić odpowiednie wartości znamionowe napięcia sieciowego, np. 33 kv. Nazwa parametru UNOM_LL Możliwe ustawienie 200 V 480 V (wartość domyślna: 398 V) w sieci niskiego napięcia 3 300 V 33 000 V w sieciach średniego napięcia Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 15

5 Ustawienia usług sieciowych SMA Solar Technology AG 5.2 Regulacja bezpośrednia 5.2.1 Sygnał startowy Instalacja fotowoltaiczna może odłączać się od sieci natychmiastowo lub można wprowadzić w niej takie ustawienia, aby podłączała się do sieci dopiero wtedy, gdy parametry sieci (napięcie i częstotliwość) będą znajdowały się w wymaganym w tym celu zakresie (patrz rozdział 2 Ustawienia ochrony sieci, strona 5). Nazwa parametru Możliwe Objaśnienie ustawienie ReleaseToStart 0 Natychmiastowe rozłączenie 1 Podłączenie następuje, gdy parametry sieci znajdują sie w dopuszczalnym zakresie (ustawienia domyślne). 5.2.2 Współczynnik wzrostu przy podłączaniu / ponownym podłączaniu Przy każdym podłączeniu się lub ponownym podłączeniu się falownika do sieci, następuje zwiększenie lub redukcja mocy skutecznej zgodnie z tym nastawieniem, tzn. przy uruchomieniu falownika rano, przy jego uruchomieniu po wcześniejszym ustawieniu parametru ReleaseToStart na wartość 1 i po odłączeniu się falownika od sieci w przypadku zbyt niskiego lub wysokiego napięcia, zbyt wysokiej lub niskiej częstotliwości itp. RmpIncTmm_ONLINE 0,6 %/min 1 200 %/min (wartość 0,1 % domyślna: 10 %/min) 5.2.3 Opóźnienie do momentu wyłączenia Sterowane wyłączenie falownika przez określony okres czasu, tzn. następuje redukcja mocy w czasie opóźnienia. T_DELAY_SHUTDOWN 0 sek. 600 sek. (wartość domyślna: 0,2 sek. 2 sek.) 5.2.4 Współczynniki wzrostu mocy biernej Przy każdej zmianie wartości zadanej mocy biernej następuje redukcja lub zwiększenie mocy biernej; ma to miejsce zarówno przy zewnętrznych wartościach zadanych, jak i przy innych sposobach regulacji, jak np. Q(U) lub PF(P). Wskazówka: istnieją dwa parametry - jeden zwiększający, a drugi zmniejszający wartości zadane. RmpDecTmm_Q -0,6 %/min -1 200 %/min (wartość 0,1 % domyślna) RmpIncTmm_Q 0,6 %/min 1 200 %/min (wartość domyślna) 0,1 % 16 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 5 Ustawienia usług sieciowych 5.2.5 Współczynniki wzrostu mocy czynnej Przy każdej zmianie wartości zadanej mocy czynnej zostaje ona zwiększona lub zmniejszona zgodnie z tą nastawą. Wskazówka: istnieją dwa parametry - jeden zwiększający, a drugi zmniejszający wartości zadane. RmpDecTmm_EXT -0,6 %/min -1 200 %/min (wartość 0,1 % domyślna) RmpIncTmm_EXT 0,6 %/min 1 200 %/min (wartość domyślna) 0,1 % 5.2.6 Ustawienie maksymalnej mocy czynnej Ten parametr określa ograniczenie mocy czynnej. P_ref 0 % 100 % (wartość domyślna) 0,1 % 5.2.7 Ustawienie mocy biernej Ten parametr określa wartość zadaną mocy biernej (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 5). Q_ref 0 % ±100 % (wartość domyślna: 0 %) 0,1 % 5.2.8 Ustawienie współczynnika mocy (PF) Ten parametr określa wartość zadaną współczynnika mocy (PF) (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 9). PF_ref 0,8 1,0 przewzbudzenie -0,8-1,0 niedowzbudzenie (wartość domyślna) 0,01 5.2.9 Ustawienie mocy pozornej Niektóre kodeksy sieci wymagają, aby instalacja fotowoltaiczna zawsze generowała pewną ilość moc pozornej, tzn. aby instalacja pracowała w obrębie okręgu na wykresie PQ. Jeśli parametr S_ref jest ustawiony na wartość 60 %, instalacja fotowoltaiczna nie generuje mocy biernej dopóty, dopóki moc czynna wynosi ponad 60 %. Gdy moc czynna spadnie poniżej 60%, instalacja fotowoltaiczna rozpoczyna wymianę mocy biernej, aby moc pozorna pozostała na poziomie 60%. Jeśli znak przed parametrem jest dodatni, instalacja fotowoltaiczna oddaje moc bierną do sieci. Jeśli znak przed parametrem jest ujemny, instalacja fotowoltaiczna pobiera moc bierną z sieci. Tego sposobu regulacji nie powinno się używać przy podłączeniu miejscowego odbiornika, gdyż może to skutkować redukcją mocy czynnej generowanej przez instalację fotowoltaiczną (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 3). S_ref 0 % ±100 % (wartość domyślna: 0 %) 0,1 % Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 17

5 Ustawienia usług sieciowych SMA Solar Technology AG 5.3 Sposoby regulacji Sposoby regulacji bazują na strukturze określonej w raporcie technicznym do normy IEC 61850-90-7 (patrz poniższa ilustracja). Do programowania przedstawionego powyżej, lokalnego sterownika służy do pięciu parametrów. Parametr RmpTmsPT1 określa czas narastania z 0 % do 95 % (równy 3τ) dla filtra dolnoprzepustowego filtrującego niezależną zmienną (np. napięcie sieciowe). Tabela odniesienia składa się z dwóch charakterystyk, obejmujących do 10 punktów przegięcia krzywej. Jedna charakterystyka jest używana przy wzroście, a druga przy spadku zmiennej. W ten sposób w tabeli odniesienia zostaje także uwzględniona histereza. Parametry RmpIncTmm i RmpDecTmm określają współczynniki wzrostu przy zwiększaniu i zmniejszaniu wartości wyjściowej (zmiennej zależnej) z tabeli odniesienia. Niezależne współczynniki wzrostu są dostępne tylko w sposobach regulacji mocy czynnej, natomiast współczynniki wzrostu mocy biernej są zawsze określane przez parametry RmpDecTmm_Q i RmpIncTmm_Q. Jeśli wartość wejściowa (zmienna niezależna) w tabeli odniesienia przekracza wartości określone przez charakterystyki, wartość wyjściowa (zmienna zależna) w tabeli odniesienia będzie zawsze określana jako pierwsza lub ostatnia wartość na charakterystyce. 5.3.1 Q(U) - Moc bierna w zależności od napięcia sieciowego Ten sposób regulacji wykorzystuje napięcie sieciowe w celu określenia wartości odniesienia dla mocy biernej, aby móc regulować napięciem sieciowym w punkcie przyłączenia do sieci. Ten sposób regulacji zawiera dwa dodatkowe parametry określające jego aktywację. Ten sposób regulacji zostaje aktywowany, gdy moc czynna jest wyższa od ustawionej wartości granicznej, a dezaktywowany, gdy moc czynna jest niższa od ustawionej wartości granicznej. Wartość graniczna dla aktywacji musi być równa lub wyższa od wartości granicznej dla dezaktywacji. Jeśli ten sposób regulacji ma być zawsze dostępny, należy ustawić lock_in_uq = lock_out_uq = 0 % (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 1). RmpTmsPT1_UQ 0,6 sek. 3 600 sek. 0,01 sek. lock_in_uq 0 % 100 % mocy czynnej 0,1 % lock_out_uq 0 % 100 % mocy czynnej (musi być niższa 0,1 % niż lock_in_uq) Q_of_U U: Napięcie sieciowe (wartości niezależne) - od 80 % do 120 % napięcia znamionowego Q: Moc bierna (wartości zależne) od -100 % do 100 % mocy znamionowej - 18 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 5 Ustawienia usług sieciowych 5.3.2 Q(P) - Moc bierna w zależności od mocy czynnej Ten sposób regulacji wykorzystuje moc czynną w celu określenia wartości odniesienia dla mocy biernej, aby móc regulować napięciem sieciowym w punkcie przyłączenia do sieci. Niezależna zmienna (moc sieci) może mieć wartość ujemną, gdy jest zainstalowany zewnętrzny licznik energii i instalacja fotowoltaiczna musi kompensować lokalny odbiornik (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 2). RmpTmsPT1_PQ 0,6 sek. 3 600 sek. 0,01 sek. Q_of_P P: Moc czynna (wartości niezależne) od - -100 % do 100 % mocy znamionowej Q: Moc bierna (wartości zależne) od -100 % do 100 % mocy znamionowej - 5.3.3 Q(S) - Moc bierna w zależności od mocy pozornej Patrz powyżej, punkt Maksymalna moc pozorna (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 3). 5.3.4 Q(ext) - Moc bierna w zależności od zewnętrznej wartości zadanej Patrz powyżej, punkt Maksymalna moc bierna (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 5). 5.3.5 PF(P) - Współczynnik mocy w zależności od mocy czynnej Ten sposób regulacji wykorzystuje moc czynną sieci w celu określenia wartości odniesienia dla współczynnika mocy (PF), aby móc regulować napięciem sieciowym w punkcie przyłączenia do sieci. Ten sposób regulacji zawiera dwa dodatkowe parametry określające jego aktywację. Ten sposób regulacji zostaje aktywowany, gdy napięcie sieciowe jest wyższe od ustawionej wartości granicznej Lock-in", a dezaktywowany, gdy napięcie sieciowe jest niższe od ustawionej wartości granicznej Lock-out". Wartość graniczna dla aktywacji musi być równa lub wyższa od wartości granicznej dla dezaktywacji. Jeśli ten sposób regulacji ma być zawsze dostępny, należy ustawić lock_in_ppf = lock_out_ppf = 90 % (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 6). RmpTmsPT1_PPF 0,6 sek. 3 600 sek. 0,01 sek. lock_in_ppf 80 % 120 % napięcia sieciowego 0,1 % lock_out_ppf 80 % 120 % napięcia sieciowego (musi 0,1 % być niższa niż lock_in_ppf) PF_of_P P: Moc czynna (wartości niezależne) od -100 % do 100 % znamionowej mocy pozornej - PF: Współczynnik mocy (wartości zależne) od ±0,8 do 1,0 - Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 19

5 Ustawienia usług sieciowych SMA Solar Technology AG 5.3.6 PF(U) - Współczynnik mocy w zależności od napięcia sieciowego Ten sposób regulacji wykorzystuje napięcie sieciowe w celu wygenerowania wartości referencyjnej współczynnika mocy (PF), aby móc regulować napięciem sieciowym w punkcie przyłączenia do sieci (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 7). RmpTmsPT1_UPF 0,6 sek. 3 600 sek. 0,01 sek. PF_of_U U: Napięcie sieciowe (wartości niezależne) - od 80 % do 120 % napięcia znamionowego PF: Współczynnik mocy (wartości zależne) od ±0,8 do 1,0-5.3.7 PF(ext) - Współczynnik mocy w zależności od zewnętrznej wartości zadanej Patrz powyżej, punkt Maksymalny współczynnik mocy (dostępny tylko wtedy, gdy w parametrze ModeSelect wybrano sposób regulacji 9). 5.3.8 P(U) - moc czynna w zależności od napięcia sieciowego Ten sposób regulacji opiera się na napięciu sieciowym w celu wygenerowania wartości granicznej mocy czynnej, aby móc regulować napięciem sieciowym w punkcie przyłączenia do sieci. Charakterystykę P(U) należy dopasować do sposobu regulacji Q(U) lub PF(U). RmpTmsPT1_UP 0,6 sek. 3 600 sek. 0,01 sek. RmpDecTmm_UP -0,6 %/min -1 200 %/min (wartość 0,1 % domyślna) RmpIncTmm_UP 0,6 %/min 1 200 %/min (wartość 0,1 % domyślna) P_of_U U: Napięcie sieciowe (wartości niezależne) - od 80 % do 120 % napięcia znamionowego P: Moc czynna (wartości zależne) od -100 % do 100 % mocy znamionowej - 5.3.9 P(f) - Moc czynna w zależności od częstotliwości Ten sposób regulacji częstotliwości pierwotnej (z pewnymi rozszerzeniami, patrz ilustracja poniżej) jest najczęściej stosowanym i jest wymagany w technicznych wytycznych Niemieckiego Zrzeszenia Energetyki i Gospodarki Wodnej (BDEW). Parametr tdelay_on umożliwia ustawienia opóźnienia czasowego pomiędzy chwilą, w której częstotliwość osiągnie swoją wartość graniczną (np. 50,2 Hz) a chwilą, w której rozpocznie się spadek mocy czynnej. To opóźnienie czasowe ma na celu podwyższenie odporności na przejściowe zmiany częstotliwości oraz zwiększenie poziomu niezawodności przy wykrywaniu awarii sieci. Ilość generowanej mocy czynnej pozostanie bez zmian i zostanie utrzymana na poziomie, na którym była w momencie przekroczenia wartości granicznej przez częstotliwość. Niektóre kodeksy sieci, jak np. CEI 0-16, wymagają, aby moc czynna generowana po powrocie częstotliwości do normalnego zakresu wartości przez pewien czas miała niewielką wartość. Można to ustawić za pomocą parametru tdelay_off. Po powrocie częstotliwości do normalnego zakresu wartości moc czynna będzie zwiększana na podstawie pewnej rampy wzrostu. Służy do tego parametr RmpIncTmm_FPReg. Niektóre kodeksy sieci, jak np. CEI 0-16, wymagają, aby współczynnik wzrostu zmieniał swą wartość. Można to zaprogramować za pomocą parametru Variable" (zmienna). Do charakterystyki P(f) można wprowadzić histerezę (jak np. w wytycznych BDEW), programując dwie charakterystyki P(f) przy użyciu takich samych wartości. Wskazówka: Wzrost mocy czynnej nastąpi dopiero wtedy, gdy wartość wyjściowa z tabeli odniesienia będzie równa 100%. 20 STP60-10-Parameter-TI-pl-10 Informacja techniczna

SMA Solar Technology AG 5 Ustawienia usług sieciowych tdelay_on 0 sek. 2 sek. (wartość domyślna: 0) 0,01 sek. tdelay_off 0 sek. 600 sek. (wartość domyślna: 0) 0,01 sek. RmpIncTmm_FPReg 0,6 %/min 1 200 %/min 0,1 % Variable (np. wg CEI 0-16) FP_of_f 0 w celu stałej redukcji współczynnika i 1 w celu zmiennej redukcji współczynnika FP: Częstotliwość sieciowa (wartości niezależne) od 45 Hz do 65 Hz f: Moc czynna (wartości zależne) od 0 % do 100 % mocy znamionowej - - - Ilustracja 6: Pozycja A B C D Parametryzacja regulacji częstotliwości Objaśnienie Typowe programowanie charakterystyki FP_of_f, jeśli histereza nie jest wymagana, np. wg VDE AR-N 4105. W ten sposób obie charakterystyki w tabeli odniesienia otrzymują te same współrzędne (x, y). Przykład programowania charakterystyki FP_of_f, jeśli histereza jest wymagana, np. wg wytycznych BDEW. W ten sposób obie charakterystyki w tabeli odniesienia otrzymują te różne współrzędne (x, y). Moc wyjściowa instalacji fotowoltaicznej przy częstotliwości napięcia powrotnego (przy nastawie czasu = 0), gdy została ustawiona stała redukcja współczynnika i nie określono żadnego opóźnienia, np. wg wytycznych BDEW. Moc wyjściowa instalacji fotowoltaicznej przy częstotliwości napięcia powrotnego (przy nastawie czasu = 0), gdy została ustawiona zmienna redukcja współczynnika i pewne opóźnienie, np. wg normy CEI 0-16. Informacja techniczna STP60-10-Parameter-TI-pl-10 21

SMA Solar Technology www.sma-solar.com