RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 117344 (22) Data zgłoszenia: 11.03.2008 (19) PL (11) 64934 (13) Y1 (51) Int.Cl. E04F 11/18 (2006.01) E04G 21/32 (2006.01) (54) Element bocznego mocowania słupka barierki (43) Zgłoszenie ogłoszono: 14.09.2009 BUP 19/09 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: BETOMAX POLSKA Sp. z o.o., Końskie, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.05.2010 WUP 05/10 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: Artur Mączyński, Piła, PL PL 64934 Y1
2 PL 64 934 Y1 Opis wzoru Przedmiotem wzoru użytkowego jest element bocznego mocowania słupka barierki, przeznaczony do zabezpieczania powierzchni roboczych i elementów konstrukcji budynków, takich jak na przykład biegi schodowe, płyty balkonów, spoczników i innych. Względy bezpieczeństwa związane z użytkowaniem takich przestrzeni nakładają na układy mocujące słupki balustrad lub same balustrady szereg wymagań, zarówno dotyczących materiałów, z jakich je wykonano, jak też dla solidności ich konstrukcji i sposobu montażu i stabilizacji w podłożu. Dodatkowo balustrady są składnikami budowli i budynków montowanymi na końcu realizacji projektów, z uwagi na możliwość uszkodzenia wyrobu (na przykład szklanych płycin wypełniających) lub z uwagi na utrudnienia w prowadzeniu prac budowlanych, jakie zamontowana balustrada lub poręcz spowoduje (na przykład podczas wykładania terakoty). Historycznie pierwsze zabezpieczenia stosowane w procesach budowlanych mające na celu ograniczenie zagrożenia wynikającego z możliwości wypadnięcia na przykład z biegu schodów, polegały na ograniczeniu dostępu do stref niebezpiecznych poprzez ustawianie tablic informacyjnoostrzegawczych. Niestety w dalszym ciągu wiele zdarzeń wypadkowych związanych było nie z brakiem świadomości zagrożenia, lecz z brakiem fizycznej ochrony zdrowia i życia ludzkiego. Ochronę taką stanowią z pewnością uprzęże do prac na wysokościach, lecz upowszechniły się one stosunkowo niedawno. Dodatkowo stosowanie środków ochrony indywidualnej powinno mieć miejsce dopiero wtedy, gdy nie ma możliwości innego ograniczenia zagrożenia, na przykład przez środki ochrony zbiorowej. Wynika to z faktu, iż każdy element ubioru stanowi dodatkowe obciążenie wagowe, a ponadto niewłaściwe korzystanie z niego może prowadzić do podobnych urazów, jak zagrożenie, przed którym chroni. Dla zmiany tego stanu wprowadzono na placach budów tymczasowe elementy zabezpieczające pracowników technicznych przed wypadnięciem. Należy także zauważyć, iż niezależnie od rodzaju konstrukcji właśnie wznoszonej, tymczasowe bariery wykonywane były przeważnie z drewna, często nie najlepszej jakości i wytrzymałości, dla ograniczenia wydatków. Drewniane barierki i pochwyty, mimo często nie najlepszego surowca wykorzystanego do ich budowy znacznie podniosły stan bezpieczeństwa podczas prac przy krawędziach. Ich umieszczenie w pozycji roboczej wymaga jednak wcześniejszego wejścia na powierzchnię, która nie jest zabezpieczona, a sam moment budowy tymczasowej bariery może stanowić zagrożenie. Problematyczne jest także umocowanie drewnianego słupka do powierzchni innej niż drewno. Przykładowo mocowanie w betonie lub żelbecie wymaga wykonania od kilku do kilkunastu otworów, stanowiących gniazda dla kotew lub kołków rozporowych. W ten sam sposób mocowane są zabezpieczenia stalowe, charakteryzujące się znacznie większą wytrzymałością, ale także ciężarem, co ma znaczenie w wypadku zabezpieczeń wiszących oraz wyższą ceną. Stalowe barierki wymagają często również dodatkowych osób zabezpieczających sam proces montażu. W wypadku niskich budynków rozwiązaniem tego problemu jest ustawienie wokół przestrzeni roboczej zabezpieczających rusztowań, co jest celowe zwłaszcza podczas zewnętrznych prac wykończeniowych, ale tych nie wykonuje się zbyt często równocześnie z wznoszeniem całej konstrukcji budynku. Dodatkowo w wypadku budynków wysokich, problematyczne staje się także zabezpieczenie samych rusztowań, tak, aby korzystanie z nich było bezpieczne. Patent EP 0493325 określa sposób mocowania bariery zabezpieczającej, polegający na nasunięciu jej na przykręcone do elementów konstrukcyjnych kształtowniki. Bariera utrzymywana jest na miejscu przez zagięcie górnej półki kształtownika oraz wchodzącą pod elementy konstrukcyjne półkę dolną bariery. Podstawową zaletą tego rozwiązania jest to, iż montaż bariery jest stosunkowo prosty, a dodatkowo nie wymaga przebywania poza obrysem budynku. Do zabezpieczania stref niebezpiecznych przy krawędziach budynków mogą służyć także uchwyty stosowane w rusztowaniach. Patent US 2006102820 przedstawia wyposażoną w zęby oraz zaczepy, blokujące ją w pozycji roboczej. Jedynym ograniczeniem, jakie występuje w tym rozwiązaniu jest jedynie grubość elementu, na którym montowany jest uchwyt barierki. Innym rodzajem zabezpieczeń są wyroby, wymagające zastosowania kotew lub kołków, utrzymujących element we właściwej pozycji roboczej. Patent EP 644307 ujawnia konstrukcję montowaną do spodniej części spocznika lub innego elementu konstrukcyjnego, za pomocą kotwy przechodzącej blisko krawędzi strefy niebezpiecznej.
PL 64 934 Y1 3 Innym przykładem wykorzystania elementów kotwiących jest ujawniony w patencie EP 686736 sposób zabezpieczania krawędzi za pomocą elementu mocowanego do czoła konstrukcji. Przez element zabezpieczający przechodzi kotwa, która jest zabezpieczana podkładką i nakrętką w dodatkowym, wierconym w podłożu gnieździe. Gniazdo jest następnie zalewane masą, na przykład cementową która zabezpiecza nakrętkę przed odkręcaniem się. Inną metodę mocowania elementów zabezpieczających przedstawia patent US 4002322. Barierka lub pochwyt mocowane są do podłoża poprzez wsporniki, które przykręca się do gniazd zatopionych w elemencie konstrukcyjnym. Barierka przedstawiona w opisie patentowym, mimo, iż stanowi element ostatecznego wyposażenia, może zostać zdemontowana w wypadku na przykład prac renowacyjnych lub konserwacji ścian. Możliwe jest to dzięki wyposażeniu bariery w połączenie skręcane mocujące ją w zatopionym w ścianie gnieździe. W wypadku zabezpieczania spoczników, biegów schodów lub krawędzi balkonów, konieczne jest jednak wyposażenie w odpowiednie gniazdo powierzchni czołowej konstrukcji na przykład balkonu. Wówczas praca -skręcanie zabezpieczenia poza obrysem budynku stanowi istotne zagrożenie. Dlatego operacja ta powinna zostać maksymalnie skrócona i powinna odbywać się bez potrzeby wychylania się poza płytę na przykład balkonu. Stan taki zapewnia przedmiot wzoru użytkowego według niniejszego opisu. Wraz ze wznoszeniem budynku lub podczas wykonywania elementów prefabrykowanych, takich jak na przykład płyty balkonowe lub schodowe, w ich powierzchniach bocznych zatapiane są kształtki montażowe. Korzystnie, kiedy wykonane są one z tworzywa sztucznego lub gumy, korzystnie o dużej twardości. Wnętrze kształtki montażowej stanowi gniazdo montażowe, zamknięte podstawą z wyprowadzonymi poza obrys kształtki montażowej krawędziami. Korzystnie, gdy gniazdo montażowe ma długość (głębokość) co najmniej 100 mm. Korzystnie, gdy wejście gniazda montażowego wyposażone jest w kołnierz. Korzystnie, gdy przednia część kształtki montażowej, po zewnętrznej stronie posiada żebra wzmacniające. Korzystnie, gdy żebra wzmacniające są umieszczone symetrycznie na co najmniej dwóch przeciwległych płaszczyznach zewnętrznych kształtki montażowej. Korzystnie, gdy na każdą płaszczyznę przypada co najmniej jedno żebro wzmacniające, wyposażone w co najmniej jedno, Wnętrze gniazda montażowego wyposażone jest korzystnie dwa, a co najmniej w jeden wewnętrzny chwyt, współpracujący z ruchomym hakiem wyposażonym w język umożliwiający przemieszczanie haka wokół punktu mocowania. Hak umieszczony jest pomiędzy dwoma płytami tworzącymi wchodzący do wnętrza gniazda montażowego trzpień. Płyty od strony języka przyspawane lub przygrzane są do kształtownika o profilu zamkniętym, będącego miejscem barierki. Korzystnie, gdy profil zamknięty ma przekrój kołowy. Przeciwległy koniec trzpienia wyposażony został w sprężynę dociskającą hak. Sprężyna blokowana jest przez umieszczoną pomiędzy płytami i trwale z nimi połączoną blokadę. Po umieszczeniu elementu wyposażonego w kształtki montażowe w miejscu przeznaczenia, do wnętrza kształtek wsuwane są utworzone przez płyty trzpienie, a do wnętrza profili zamkniętych wsuwane są słupki barierek lub całe barierki. Stabilność połączenia zapewnia hak, utrzymywany w chwycie przez sprężynę dociskającą. Podczas demontażu słupki barierek lub balustrad usuwane są z wnętrza profili zamkniętych, a następnie po naciśnięciu języka i wyjęciu trzpieni z gniazd montażowych mogą zostać zasłonięte tynkiem lub inną zabudową. Przedmiot według wzoru przedstawiono na rysunku, na którym Fig. 1 pokazuje kształtkę mocującą w widoku z boku, a Fig. 2 przedstawia wprowadzany do jej wnętrza element. Fig. 3 przedstawia współpracujące ze sobą elementy w widoku z boku, a Fig. 4 przedstawia współpracę haka z chwytem. Wnętrze kształtki montażowej 1 stanowi gniazdo montażowe 2, zamknięte podstawą 3 z wyprowadzonymi poza obrys kształtki montażowej 1 krawędziami 4. Korzystnie, gdy gniazdo montażowe 2 ma długość (głębokość) co najmniej 100 mm. Korzystnie, gdy wejście gniazda montażowego 2 wyposażone jest w kołnierz 5. Korzystnie, gdy przednia część kształtki montażowej 1, po zewnętrznej stronie posiada żebra wzmacniające 6. Korzystnie, gdy żebra wzmacniające 6 są umieszczone symetrycznie na co najmniej dwóch przeciwległych płaszczyznach 7 zewnętrznych kształtki montażowej 1. Korzystnie, gdy na każdą płaszczyznę 7 przypada co najmniej jedno żebro wzmacniające 6. Wnętrze gniazda montażowego 2 wyposażone jest korzystnie w dwa, a co najmniej w jeden wewnętrzny chwyt 8, współpracujący z ruchomym hakiem 9 wyposażonym w język 10 umożliwiający przemieszczanie haka 9 wokół punktu mocowania 11. Hak 9 umieszczony jest pomiędzy dwoma płytami 12 tworzącymi wchodzący do wnętrza gniazda montażowego trzpień 13. Wolny koniec trzpienia 13 wyposażony jest w blokadę 14. Płyty od strony
4 PL 64 934 Y1 języka 10 przyspawane lub przygrzane są do kształtownika o profilu zamkniętym 16. Korzystnie, gdy profil zamknięty 16 ma przekrój kołowy. Przeciwległy koniec trzpienia 13 wyposażony został w sprężynę dociskającą 15 hak 9. Sprężyna 15 blokowana jest przez umieszczoną pomiędzy płytami 12 i trwale z nimi połączoną blokadę 14. Po umieszczeniu elementu wyposażonego w kształtki montażowe 1 w miejscu przeznaczenia, do wnętrza kształtek 1 wsuwane są utworzone przez płyty 12 i hak 9 trzpienie 13, a do wnętrza profili 16 zamkniętych wsuwane są słupki barierek lub całe barierki. Stabilność połączenia zapewnia hak 9, utrzymywany w chwycie przez sprężynę dociskającą 15. Podczas demontażu słupki barierek lub balustrad usuwane są z wnętrza profili zamkniętych 16, a następnie po naciśnięciu języka 10 i wyjęciu trzpieni 13 z gniazd montażowych 2 mogą zostać zasłonięte tynkiem lub inną zabudową. Zastrzeżenia ochronne 1. Element bocznego mocowania słupka barierki wyposażony w kształtki montażowe, znamienny tym, że wnętrze kształtki montażowej 1 stanowi gniazdo montażowe 2, zamknięte podstawą 3 z wyprowadzonymi poza obrys kształtki montażowej 1 krawędziami 4. 2. Element według zastrz. 1, znamienny tym, że gdy gniazdo montażowe 2 ma długość (głębokość) co najmniej 100 mm, a wejście gniazda montażowego 2 wyposażone jest w kołnierz 5. 3. Element według zastrz. 2, znamienny tym, że przednia część kształtki montażowej 1, po zewnętrznej stronie posiada żebra wzmacniające 6. 4. Element według zastrz. 3, znamienny tym, że żebra wzmacniające 6 są umieszczone symetrycznie na co najmniej dwóch przeciwległych płaszczyznach 7 zewnętrznych kształtki montażowej 1. 5. Element według zastrz. 4, znamienny tym, że na każdą płaszczyznę 7 przypada co najmniej jedno żebro wzmacniające 6, wyposażone w co najmniej jedno wnętrze gniazda montażowego 2, które wyposażone jest w co najmniej w jeden wewnętrzny chwyt 8, współpracujący z ruchomym hakiem 9 wyposażonym w język 10. 6. Element według zastrz. 5, znamienny tym, że hak 9 umieszczony jest pomiędzy dwoma płytami 12 tworzącymi wchodzący do wnętrza gniazda montażowego 2 trzpień 13. 7. Element według zastrz. 6, znamienny tym, że wolny koniec trzpienia 13 wyposażony jest w blokadę 14. 8. Element według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że płyty 12 od strony języka 10 przyspawane lub przygrzane są do kształtownika 16 o profilu zamkniętym. 9. Element według zastrz. 8, znamienny tym, że kształtownik o profilu zamkniętym 16 ma przekrój kołowy, a przeciwległy koniec trzpienia 13 wyposażony został w sprężynę 15 dociskającą hak 9. 10. Element według zastrz. 9, znamienny tym, że sprężyna 15 blokowana jest przez umieszczoną pomiędzy płytami 12 i trwale z nimi połączoną blokadę 14.
PL 64 934 Y1 5 Rysunki
6 PL 64 934 Y1 Departament Wydawnictw UP RP