Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii MŁODZIEś A SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNE W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2015 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UśYWANIA U ALKOHOLU I NARKOTYKÓW ESPAD Badanie zostało o wykonane na zlecenie Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego
Wprowadzenie Badania ankietowe w szkołach dostarczają informacji o rozpowszechnieniu eksperymentalnego i okazjonalnego uŝywania substancji psychoaktywnych Zmiany w tym zakresie jako wskaźnik efektów realizacji działań zapobiegawczych stąd potrzeba monitorowania ESPAD - ogólnopolskie badanie ankietowe zrealizowane w maju-czerwcu 1995 r., 1999 r., 2003 r., 2007 r., 2011 r. oraz obecnie, w 2015 r., wśród uczniów dwóch roczników - wiek: 15-16 lat i 17-18 lat w ramach międzynarodowego projektu badawczego ZróŜnicowanie terytorialne zarówno co do rozmiarów zjawiska, jak i jego charakteru badanie na osobnej próbie uczniów Województwa Zachodniopomorskiego zrealizowane w 2003 r., 2011 r., 2015 r.
Cel badań Ocena rozmiarów zjawiska uŝywania substancji psychoaktywnych wśród młodzieŝy szkolnej Identyfikacja i pomiar czynników wpływających na rozmiary zjawiska, zarówno po stronie popytu jak podaŝy Śledzenie trendów w zakresie uŝywania substancji przez młodzieŝ oraz czynników warunkujących to zjawisko
Przedmiot badań Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych Wzory picia alkoholu Rozmiary zjawiska nietrzeźwości Rozpowszechnienie uŝywania substancji nielegalnych Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych Postawy wobec róŝnych substancji psychoaktywnych Wybrane wyniki jako przedmiot prezentacji
Metoda W 2015 r. badanie zrealizowano na próbie losowej młodzieŝy trzecich klas gimnazjów i drugich klas szkół ponadgimnazjalnych W badaniu zastosowano wystandaryzowany kwestionariusz do samodzielnego wypełniania przez uczniów W ankiecie pytano o osobiste doświadczenia z kaŝdą z substancji osobno wymieniając ich nazwy W badaniu zadbano o zapewnienie anonimowości zarówno na poziomie pojedynczych uczniów jak i całych szkół
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy pili napoje alkoholowe:
Picie napojów w alkoholowych (wiek 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy pili napoje alkoholowe:
Picie napojów w alkoholowych w czasie ostatnich 30 dni, wg płcip (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat)
Picie napojów w alkoholowych w czasie ostatnich 30 dni wg płci p (wiek 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy w czasie 30 dni pili:
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy w czasie 30 dni pili:
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy upili się na tyle, Ŝeby zataczać się lub bełkota kotać:
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy upili się na tyle, Ŝeby zataczać się lub bełkota kotać:
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy upili się na tyle, Ŝeby zataczać się lub bełkota kotać:
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uŝywali u poszczególnych środków w chociaŝ raz w swoim Ŝyciu
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uŝywali u poszczególnych środków w chociaŝ raz w swoim Ŝyciu
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy uŝywali u poszczególnych środków w chociaŝ raz w swoim Ŝyciu
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uŝywali u przetworów w konopi:
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uŝywali u przetworów w konopi w Województwie Zachodniopomorskim wg płcip
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy uŝywali u przetworów w konopi:
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy uŝywali u przetwo-rów konopi w Województwie Zachodniopomorskim wg płcip
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uŝywali u dopalaczy:
UŜywanie dopalaczy (wiek 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy uŝywali u dopalaczy:
Picie wódki, w a palenie przetworów w konopi i uŝywanie dopalaczy w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem (uczniowie w wieku 15-16 16 lat)
Oczekiwania wobec alkoholu uczniów w w wieku 15-16 16 lat : (odsetki badanych)
Oczekiwania wobec alkoholu uczniów w w wieku 17-18 18 lat : (odsetki badanych)
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy oceniają jako bardzo ryzykowne:
Ocena ryzyka związanego zanego z uŝywaniem prze-twor tworów w konopi duŝe e ryzyko (wiek 15-16 16 lat)
Ocena dostępno pności tytoniu i alkoholu - odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat z bardzo łatwym dostępem
Dostępno pność napojów alkoholowych postrzegana jako bardzo duŝa a (wiek 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów, którzy dokonywali zakupów w napojów w alkoholowych w czasie ostatnich 30 dni (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów, którzy dokonywali zakupów w napojów w alkoholowych w czasie ostatnich 30 dni (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat)
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uznali poszczególne substancje za bardzo łatwe do zdobycia
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy uznali poszczególne substancje za bardzo łatwe do zdobycia
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy otrzymali propozycje substancji w czasie 12 miesięcy
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy otrzymali propozycje substancji w czasie 12 miesięcy
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy grali w gry hazardowe:
Odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat, którzy grali w gry hazardowe:
Pozwolenie ze strony rodziców w na picie napojów w alkoholowych (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat)
Pozwolenie ze strony rodziców w na picie napojów w alkoholowych (odsetki uczniów w w wieku 17-18 18 lat)
Podsumowanie wyników - alkohol MłodzieŜ w większości zalicza się do konsumentów alkoholu, pije przede wszystkim piwo - rzadziej sięga po inne napoje, powaŝnym problemem jest upijanie się Trend spadkowy wskaźników picia alkoholu i upijania się Wskaźniki picia napojów alkoholowych przez gimnazjalistów pozostają na poziomie wyŝszym od średniej krajowej Zmniejszanie się róŝnic miedzy chłopcami i dziewczętami w rozpowszechnieniu picia za sprawą szybszego spadku u chłopców Zahamowanie spadku dostępności napojów alkoholowych wedle ocen badanych, ale spadek zakupów piwa
Podsumowanie wyników inne substancje Rozpowszechnienie uŝywania substancji nielegalnych jest znaczne, chociaŝ o wiele niŝsze niŝ legalnych spośród substancji nielegalnych najbardziej rozpowszechnione są przetwory konopi Trend wzrostowy rozpowszechnienia uŝywania przetworów konopi wskaźniki wyŝsze od ogólnopolskich Zahamowanie trendu spadkowego przekonań o duŝym ryzyku związanym z regularnych uŝywaniem przetworów konopi takŝe ten wskaźnik w województwie wyŝszy od ogólnopolskiego Spadek rozpowszechniania uŝywania dopalaczy w stosunku do 2011 r.
Wnioski i rekomendacje Potrzeba rozbudowy oferty dla młodych ludzi pijących nadmiernie lub uŝywających przetworów konopi wczesna interwencja i redukcja szkód Znaczna gotowość rodziców do pozwalania swoim pociechom na picie alkoholu sugeruje potrzebę szerszej edukacji rodziców. Potrzeba rozwijania profilaktyki adresowanej do dziewcząt Nowym problemem ujawnionym przez ESPAD są gry hazardowe. Wprawdzie rozpowszechnienie tego problemu nie jest jeszcze duŝe, to jednak warto pomyśleć o ofercie profilaktycznej w tym zakresie.
Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Wydział Współpracy Społecznej ul. Korsarzy 34 70-540 Szczecin www.wws.wzp.pl