Geneza, właściwości i przestrzenne zróżnicowanie gleb w Polsce

Company LOGO Geneza, właściwości i przestrzenne zróżnicowanie gleb w Polsce Marcin Świtoniak

Gleba Gleba - integralny składnik wszystkich ekosystemów lądowych i niektórych płytkowodnych utworzony w powierzchniowych warstwach litosfery, specyficznie przekształconych (i nadal przekształcanych) pod wpływem roślinności i pozostałych czynników glebotwórczych

Czynniki glebotwórcze Gleba = f (K, O, S, R, W, T, C) K klimat O organizmy żywe S skała macierzysta R rzeźba terenu W warunki wodne T czas C człowiek

Czynniki glebotwórcze Czynniki glebotwórcze Proces glebotwórczy Poziomy genetyczne

Proces glebotwórczy C Z A S

Poziomy genetyczne (glebowe) O poziom organiczny A poziom próchniczny E poziom wymywania B poziom wzbogacania C skała macierzysta

Układ poziomów genetycznych O A E B O A B A C C C

Właściwości fizyczne gleb Uziarnienie i frakcje granulometryczne Porowatość Właściwości wodne Właściwości powietrzne

Właściwości fizyczne gleb Trójfazowy układ gleb

Właściwości fizyczne gleb Frakcje granulometryczne kamienie >7,5 cm żwir 7,5 cm 2 mm piasek 2 0,05 mm pył 0,05 0,002 mm ił < 0,002

Właściwości fizyczne gleb Uziarnienie

Właściwości fizyczne gleb Grupy granulometryczne

Właściwości fizyczne gleb Porowatość

Właściwości fizyczne gleb Właściwości wodne i powietrzne

Właściwości biochemiczne Zawartość próchnicy Odczyn Składniki pokarmowe

Właściwości biochemiczne Zawartość próchnicy

Właściwości biochemiczne Odczyn gleby Kwaśny Obojętny Zasadowy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 najodpowiedniejsze większość gleb uprawnych ph większości gleb mineralnych

Właściwości biochemiczne Składniki pokarmowe

Klasy bonitacyjne gleb ornych w Polsce Mocek, Drzymała, Maszner

Gleby Polski

Klasy strefowości gleb Gleby strefowe (zonalne) gleby nawiązujące swoimi właściwościami do stref klimatyczno-roślinnych (Polska leży w strefie umiarkowanej wilgotnej). Są rozwinięte ze skał charakterystycznych dla danej strefy a ich właściwości nie zależą od wód gruntowych. Gleby pozastrefowe (ekstrazonalne) gleby występujące w wyspowych zasięgach poza właściwą sobie strefą. Gleby śródstrefowe (intrazonalne) gleby rozwinięte ze skał, które pod względem hydrotermicznym nie odpowiadają warunkom danej strefy lub objęte silnym wpływem wody gruntowej. Gleby niestrefowe (azonalne) gleby inicjalne i słabo ukształtowane lub zaburzone działalnością człowieka.

Klasy strefowości gleb

Gleba (poziomy) Proces glebotwórczy (geneza) Skała macierzysta i uziarnienie Właściwości (odczyn, próchnica, składniki odżywcze, warunki wod-pow) Roślinność potencjalna /użytkowanie Występowanie i udział % płowa i brunatna (A-E-B-C, A-B-C) rdzawa (A-B-C) bielicowa i bielica czarnoziem czarna ziemia rędzina torfowa mada litosol i ranker

Gleby strefowe Gleby płowe i brunatne A A E B B Grąd C C

Gleby strefowe Gleby płowe

Gleby strefowe Gleby brunatne

Gleby strefowe Gleby płowe i brunatne Pojezierze Myśliborskie

Krajobraz morenowy - Suwalszczyzna Gleby strefowe Gleby płowe i brunatne

Gleby strefowe Gleby płowe i brunatne Beskidy

Gleby strefowe Gleby rdzawe A B C Świetlista dąbrowa

Gleby strefowe Gleby rdzawe

Gleby strefowe Gleby bielicowe, bielice A E E B B C C Bór sosnowy

Gleby strefowe Gleby bielicowe, bielice

Gleby pozastrefowe Czarnoziemy A C Wyżyna lessowa

Gleby pozastrefowe Czarnoziemy 9 8 5 4 3 6 1 2 7 Występowanie czarnoziemów w Polsce: Wyżyna Lubelska: Wyżyna Małopolska: Pogórze Karpackie: Przedgórze Sudeckie: 1 Hrubieszów 2 Tomaszów Lubelski 3 Sandomierz 4 Opatów 5 Proszkowice 6 Jarosław 7 Przemyśl 8 Głubczyce 9 Prudnik

Gleby pozastrefowe Czarnoziemy

Gleby śródstrefowe Czarne ziemie A C Łęg

Gleby śródstrefowe Czarne ziemie

Gleby śródstrefowe Rędziny A R Jura Krakowsko-Częstochowska

Gleby śródstrefowe Rędziny

Gleby śródstrefowe Gleby torfowe O C Torfowisko

Gleby śródstrefowe Gleby torfowe

Gleby śródstrefowe Mady A C Równina zalewowa

Gleby śródstrefowe Mady

Gleby niestrefowe Litosole i rankery A O A R R Obszar górski

Gleby niestrefowe Litosole i rankery

Cycle Diagram Add Your Text Text Text Text Cycle name Text Text

Progress Diagram Phase 1 Phase 2 Phase 3

Block Diagram TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT

Table TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT Title A Title B Title C Title D Title E Title F

3-D Pie Chart TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT TEXT

Marketing Diagram Title TEXT TEXT TEXT TEXT