GRUPA A Zadanie 1. Uzupełnij zdania, wpisując w miejsce kropek odpowiednią literę z taśmy chronologicznej. (3 pkt) A B C D E F G H I 1350 1400 1450 1500 1550 1600 1650 1700 1750 1800 1. Półwiecze, w którym doszło do wydarzeń uznanych przez historyków za koniec średniowiecza, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... 2. Półwiecze, w którym wybuchła rewolucja francuska, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... 3. Półwiecze, w którym doszło do wydarzenia rozpoczynającego reformację w Europie, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... Zadanie 2. Określ, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Do tabeli wpisz słowo prawda lub fałsz. (3 pkt) A. Nowo wybrany król Rzeczypospolitej przysięgał przestrzegać Artykułów henrykowskich. B. Rzeczpospolitą Obojga Narodów tworzyły Polska i Ruś. C. Konstytucja 3 maja zniosła w Polsce liberum veto. Zadanie 3. Na podstawie tekstu uzupełnij zdanie. Wpisz właściwe odpowiedzi spośród odpowiedzi oznaczonych literami A C. (2 pkt) Fragment listu polskiego króla Bóg [ ] dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu [ ]. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyjaciel, zasławszy trupem [okopy], pola i obóz ucieka w [zamieszaniu]. [ ] Wezyr tak uciekł od wszystkiego, że ledwo na jednym koniu i w jednej sukni. [ ] Mam wszystkie znaki jego wezyrskie, które nad nim noszą; chorągiew mahometańską, którą mu dał cesarz jego na wojnę i którą dziś jeszcze posłałem do Rzymu Ojcu Św. [ ] pocztą. Źródło: K. Zawadzki, Losy listu, s. 33, 35. List został napisany przez króla 3.1...................., po zwycięskiej dla niego bitwie pod 3.2........... 3.1 A. Władysława Jagiełłę B. Stefana Batorego C. Jana III Sobieskiego 3.2 A. Wiedniem B. Grunwaldem C. Kircholmem 2 Wydawnictwo Szkolne PWN
Zadanie 4. Na podstawie mapy zaznacz poprawne zakończenia zdań. (3 pkt) 1. Polska odzyskała terytorium oznaczone na mapie cyfrą 3 za panowania A. Władysława Jagiełły. B. Kazimierza Jagiellończyka. C. Zygmunta I Starego. D. Stefana Batorego. 2. Wojsko Rzeczypospolitej stoczyło zaznaczoną na mapie bitwę A. z Turkami. B. ze Szwedami. C. z Rosjanami. D. z Kozakami. 3. W XVII w. Rzeczpospolita straciła ziemie, które na mapie oznaczono cyfrą B. 3. C. 4. D. 9. Wydawnictwo Szkolne PWN 3
Zadanie 5. Do widocznych na ilustracjach budowli dopasuj nazwy stylów architektonicznych, w których te budowle zostały wzniesione. Wybierz je spośród poniższych nazw. (3 pkt) gotyk, renesans, barok, klasycyzm A.............. B.................. C............ Zadanie 6. Do zasad wiary dopasuj nazwy wyznań chrześcijańskich, w których te zasady obowiązywały. Wybierz je spośród poniższych nazw. (2 pkt) katolicyzm, prawosławie, protestantyzm A. B. [ ] Pismo Święte nie uczy, abyśmy wzywali świętych lub ubiegali się o ich pomoc, jedynego bowiem Chrystusa stawia przed nami jako pośrednika, [...] najwyższego kapłana i orędownika [ ]. Wyznaję również, że [ ] w Najświętszym Sakramencie Eucharystii [ ] dokonuje się przemiana całej substancji chleba w Ciało i całej substancji wina w Krew, którą to przemianę [ ] Kościół nazywa przeistoczeniem. Wyznaję także, iż nawet pod jedną tylko postacią przyjmujemy całego [ ] Chrystusa oraz prawdziwy sakrament. Wierzę niezachwianie, że istnieje czyściec i że duszom tam zatrzymanym pomagać może wstawiennictwo wiernych. Źródło: S.B. Lenard, Historia dla każdego. Przewodnik metodyczny do tomu 1, Warszawa 2002, s. 99, 105 106. Zadanie 7. Zaznacz szereg, w którym królowie Polski zostali uporządkowani według kolejności panowania. (1 pkt) A. Jan Kazimierz August III Sas Zygmunt II August Władysław Jagiełło B. Władysław Jagiełło Zygmunt II August Jan Kazimierz August III Sas C. Zygmunt II August Władysław Jagiełło August III Sas Jan Kazimierz D. Władysław Jagiełło August III Sas Zygmunt II August Jan Kazimierz 4 Wydawnictwo Szkolne PWN
Zadanie 8. Na podstawie wykresu, ilustracji oraz fragmentu tablicy genealogicznej Hohenzollernów odpowiedz na pytania. (3 pkt) Udział państw w I rozbiorze Rzeczypospolitej w 1772 roku Królestwo Prus 36 tys. km 2 Imperium Rosyjskie 92 tys. km 2 Fryderyk Wilhelm elektor 1640 1688 Fryderyk III elektor 1688 1713 jako Fryderyk I król pruski 1701 1713 Austria 83 tys. km 2 Fryderyk Wilhelm I król pruski 1713 1740 Fryderyk II Wielki król pruski 1740 1786 Alegoria I rozbioru Rzeczypospolitej 1 2 3 4 2 król Stanisław August Poniatowski, 3 cesarz Józef II A. Jak nazywał się władca, którego oznaczono na ilustracji cyfrą 4?... B. Którym państwem rządziła władczyni oznaczona na ilustracji cyfrą 1?... C. Czy państwo, którego władcę oznaczono na ilustracji cyfrą 3, zagarnęło podczas I rozbioru największą część Rzeczypospolitej?... Wydawnictwo Szkolne PWN 5
Zadanie 9. Na podstawie mapy oraz ilustracji zaznacz poprawne zakończenia zdań. (4 pkt) 1 2 6 Wydawnictwo Szkolne PWN
3 4 1. Satyryczny obraz społeczeństwa państwa oznaczonego na mapie cyfrą 1 został przedstawiony na ilustracji C. 3. D. 4. 2. Strój przedstawiony na ilustracji 3 był noszony przez grupę społeczną żyjącą w państwie ozna czonym na mapie cyfrą C. 4. D. 5. 3. Jedną z reform przeprowadzonych przez władcę państwa oznaczonego na mapie cyfrą 5 przedstawiono na ilustracji C. 3. D. 4. 4. Postać przedstawiona na ilustracji 4 brała udział w powstaniu, które było skierowane przeciwko państwu oznaczonemu na mapie cyfrą C. 3. D. 5. Wydawnictwo Szkolne PWN 7
Zadanie 10. Na podstawie schematu zaznacz poprawne zakończenia zdań. (2 pkt) Król panuje, ale nie rządzi Gabinet ministrów Parlament Izba Lordów w jej skład wchodzą dziedziczni przedstawiciele arystokracji i dostojnicy Kościoła anglikańskiego Izba Gmin w jej skład wchodzą przedstawiciele hrabstw i miast 1. Państwo rządzone według zasad przedstawionych na schemacie to A. republika parlamentarna. B. monarchia parlamentarna. C. monarchia absolutna. D. demokracja szlachecka. 2. Przedstawione na schemacie zasady sprawowania władzy obowiązywały A. w Anglii. B. we Francji. C. w Rzeczypospolitej. D. w Stanach Zjednoczonych. 8 Wydawnictwo Szkolne PWN
GRUPA B Zadanie 1. Uzupełnij zdania, wpisując w miejsce kropek odpowiednią literę z taśmy chronologicznej. (3 pkt) A B C D E F G H I 1350 1400 1450 1500 1550 1600 1650 1700 1750 1800 1. Półwiecze, w którym uchwalono pierwszą na świecie ustawę zasadniczą, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... 2. Półwiecze, w którym rozegrały się wydarzenia uznane przez historyków za początek epoki nowożytnej, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... 3. Półwiecze, w którym w Europie toczyła się wojna trzydziestoletnia, oznaczono na taśmie chronologicznej literą... Zadanie 2. Określ, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Do tabeli wpisz słowo prawda lub fałsz. (3 pkt) A. Polski sejm składał się z Izby Lordów i Izby Gmin. B. Konstytucja 3 maja zniosła w Rzeczypospolitej wolną elekcję. C. Nowo wybrany król Rzeczypospolitej zaprzysięgał pacta conventa. Zadanie 3. Na podstawie tekstu uzupełnij zdanie, wpisując właściwe odpowiedzi spośród odpowiedzi oznaczonych literami A C. (2 pkt) Fragment pamiętnika [Pod koniec sierpnia] poszliśmy [ ][na pomoc] królowi duńskiemu, który [odwrócił losy] wojny szwedzkiej u nas w Polszcze. [ ]. [Król duński] przychylny narodowi polskiemu [ ] [wykorzystał okazję], za którą mógł się krzywd swoich wtenczas, kiedy król szwedzki był [zajęty] wojną w Polszcze, pomścić, wpadł mu z wojskiem w państwo, bił, ścinał i zabijał. Gustaw [ ] powróciwszy stąd, [ ] potężnie [przycisnął] Duńczyków, tak że i swoje od nich odebrał, i państwo ich prawie wszystko opanował [ ]. Król tedy nasz posyła Czarnieckiego z sześciu tysięcy wojska naszego [ ]. Źródło: staropolska.pl/barok/jch_pasek/pam1658_01.html [dostęp: 19.11.2013]. Fragment pamiętnika dotyczy działań wojennych prowadzonych w czasie 3.1.................., kiedy Polska była związana sojuszem 3.2.................. 3.1 A. wojny trzynastoletniej B. potopu C. powstania Chmielnickiego 3.2 A. z Danią B. ze Szwecją C. z Krzyżakami Wydawnictwo Szkolne PWN 9
Zadanie 4. Na podstawie mapy zaznacz poprawne zakończenia zdań. (3 pkt) 1. Ziemie, które Krzyżacy zwrócili Polsce w drugiej połowie XV w., oznaczono na mapie cyfrą C. 3. D. 4. 2. Zaznaczone na mapie miasto wojsko Rzeczypospolitej oblegało za panowania króla A. Kazimierza Jagiellończyka. B. Zygmunta I Starego. C. Stefana Batorego. D. Zygmunta III Wazy. 3. Ziemie, które w XVII w. przestały być lennem Rzeczpospolitej, oznaczono na mapie cyfrą C. 8. D. 5. 10 Wydawnictwo Szkolne PWN
Zadanie 5. Do widocznych na ilustracjach budowli dopasuj nazwy stylów architektonicznych, w których te budowle zostały wzniesione. Wybierz je spośród poniższych nazw. (3 pkt) gotyk, renesans, barok, klasycyzm A.............. B.............. C.............. Zadanie 6. Do zasad wiary dopasuj nazwy wyznań chrześcijańskich, w których te zasady obowiązywały. Wybierz je spośród poniższych nazw. (2 pkt) katolicyzm, prawosławie, protestantyzm A. B. Kościoły nasze nauczają także, iż ludzie nie mogą być usprawiedliwieni przed Bogiem własnymi siłami, zasługami lub uczynkami, lecz bywają usprawiedliwieni darmo dla Chrystusa przez wiarę, gdy wierzą, że są przyjęci do łaski i że grzechy są im odpuszczone dla Chrystusa, który swą śmiercią dał zadośćuczynienie za nasze grzechy. Rzymskiemu Biskupowi, następcy księcia Apostołów, błogosławionego Piotra, jako namiestnikowi Jezusa Chrystusa, ślubuję i przyrzekam prawdziwe posłuszeństwo. Źródło: S.B. Lenard, Historia dla każdego. Przewodnik metodyczny do tomu 1, Warszawa 2002, s. 99, 105 106. Zadanie 7. Zaznacz szereg, w którym królowie Polski zostali uporządkowani według kolejności panowania. (1 pkt) A. August II Mocny Kazimierz Jagiellończyk Zygmunt III Waza Jan III Sobieski B. Kazimierz Jagiellończyk Zygmunt III Waza Jan III Sobieski August II Mocny C. Jan III Sobieski Zygmunt III waza August II Mocny Kazimierz Jagiellończyk D. Zygmunt III Waza Jan III Sobieski Kazimierz Jagiellończyk August II Mocny Wydawnictwo Szkolne PWN 11
Zadanie 8. Na podstawie wykresu, ilustracji oraz fragmentu tablicy genealogicznej Habsburgów odpowiedz na pytania. (3 pkt) Udział państw w I rozbiorze Rzeczypospolitej w 1772 roku Królestwo Prus 36 tys. km 2 Imperium Rosyjskie 92 tys. km 2 Józef I cesarz 1705 1711 Leopold I cesarz 1658 1705 Karol VI cesarz 1711 1740 Austria 83 tys. km 2 Maria Teresa cesarzowa 1740 1780 Józef II cesarz 1765 1790 Alegoria I rozbioru Rzeczypospolitej 1 2 3 4 1 caryca Katarzyna, 4 Fryderyk II Wielki A. Jak nazywał się władca, którego oznaczono na ilustracji cyfrą 3?... B. W którym państwie panował władca oznaczony na ilustracji cyfrą 2?... C. Czy państwo, którego władcę oznaczono na ilustracji cyfrą 4, zagarnęło podczas I rozbioru najmniejszą część Rzeczypospolitej?... 12 Wydawnictwo Szkolne PWN
Zadanie 9. Na podstawie ilustracji i mapy zaznacz poprawne zakończenia zdań. (4 pkt) 1 2 Wydawnictwo Szkolne PWN 13
3 4 1. W państwie oznaczonym na mapie cyfrą 4 szlachta nosiła strój przedstawiony na ilustracji C. 3. D. 4. 2. Ilustracja 1 to satyra przedstawiająca społeczeństwo państwa oznaczonego na mapie cyfrą C. 4. D. 5. 3. Na ilustracji 4 przedstawiono uczestników powstania, które wybuchło w państwie oznaczonym na mapie cyfrą C. 4. D. 5. 4. Ilustracja 2 jest związana ze zmianami obyczajowymi, które miały miejsce w XVIII w. w państwie oznaczonym na mapie cyfrą C. 4. D. 5. 14 Wydawnictwo Szkolne PWN
Zadanie 10. Na podstawie schematu zaznacz poprawne zakończenia zdań. (2 pkt) NARÓD Reprezentanci stanów proporcjonalnie do liczby mieszkańców Senatorowie po dwóch z każdego stanu Kolegium elektorów elektorzy stanów proporcjonalnie do liczby mieszańców IZBA REPREZENTANTÓW KONGRES SENAT SĄD mianowany przez prezydenta za zgodą Senatu PREZYDENT 1. Państwo rządzone według zasad przedstawionych na schemacie to A. monarchia parlamentarna. B. republika związkowa. C. monarchia absolutna. D. demokracja szlachecka. 2. Przedstawione na schemacie zasady sprawowania władzy obowiązywały A. w Anglii. B. we Francji. C. w Rzeczypospolitej. D. w Stanach Zjednoczonych. Wydawnictwo Szkolne PWN 15