Efektywność energetyczna w budownictwie

Efektywność energetyczna w budownictwie Nowe prawo UE a przyszłość praktyki architektonicznej Aleksander Panek Narodowa Agencja Poszanowania Energii Zrzeszenie Audytorów Energetycznych 14 czerwiec 2010 Warszawa

PLAN WYSTĄPIENIA 1. PAKIET KLIMATYCZNY, RECAST, NET ZERO ENERGY BUILDINGS 2. WYMAGANIA ENERGETYCZNE FPE, EURIMA, FEWE 3. OCENA SYSTEMU ŚWIADECTW 4. STANDARD NEUTRALNY 5. WNIOSKI

Polityka europejska (pakiet klimatyczny).20% redukcji gazów cieplarnianych do 2020.20% udziału energii odnawialnych w całkowitym zużyciu energii końcowej (final energy ) do 2020 Polska 15%.20% oszczędności energii pierwotnej (primary energy) do 2020.10% udział bio paliw w transporcie do 2020

EU 27: CO2 emissions from energy consumption 4,200 4,100 4,000 3,900 3,800 3,700 3,600 3,500 3,400 3,300 Million tonnes CO 2 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 IEA: CO2 emissions from fossil fuel combustion, 2006 PRIMES baseline, 2006, from 1990 onwards

EU 27 Zależność od importu scenariusz bazowy 90% 80% 70% 60% 50% 2000 2010 2020 2030 40% Ropa naftowa Gaz

EU sektor budowlany. Budynki (mieszkalne i pozostałe) 40 % energii zużywanej w Unii. Ważny z punktu widzenia wartości kulturowych, historycznych i ekonomicznych 150 milionów budynków raz zbudowane trwają dziesiątki lat ogromny rynek potencjał dla aktywności przedsiębiorstw z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Potencjał efektywnych ekonomicznie oszczędności energii spadek zużycia energii o 11%

Potencjał oszczędności w budynkach - do 2020 vs. scenariusz bazowy 80 70 60 Mtoe 50 40 30 20 10 0 Residential Budynki mieszkalne Buildings Commercial Pozostałe Buildings appliances Urządzenia Ogrzewanie Straty przez przegrody nowe Straty przez przegrody istniejące heating system building shell new building shell renovation Source: Wuppertal Institute/ WWF

Dyrektywa o charakterystyce energetycznej. budynków Przyszłość Intensywne prace oceniające wdrożenie w krajach członkowskich są. kontynuowane Nowelizacja dyrektywy na wniosek Komisji i Parlamentu Przejrzystość i uproszczenie Zwiększenie zakresu Wzmocnienie wybranych wymagań Publiczne Konsultacje zakończone Określenie harmonogramu. Kontynuacja działań wspierających

W wyniku wspólnej inicjatywy Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej wezwały (2007) do szybkiego wdrożenia priorytetów Planu Działania na Rzecz Efektywności Energetycznej (państwa członkowskie miały obowiązek przygotowania takich planów w 2008 roku) włączając w to dalszy rozwój zapisów Dyrektywy EPBD. Ten bardzo ambitny cel ma zadanie skierowania Unii na ścieżkę budynków o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię http://www.europarl.europa.eu/activities/committ ees/reports.do

EPBD Głównym celem dyrektywy EPBD jest promowanie opłacalnej ekonomicznie poprawy ogólnej charakterystyki energetycznej budynków. Jej przepisy obejmują potrzeby energetyczne w odniesieniu do ogrzewania pomieszczeń i wody, chłodzenia, wentylacji i oświetlenia w nowych i istniejących budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych. Większość obowiązujących przepisów dotyczy wszystkich budynków, niezależnie od ich wielkości i od tego, czy są to budynki mieszkalne. Niektóre przepisy dotyczą jedynie konkretnych rodzajów budynków. Dyrektywa łączy w jednym tekście prawnym różne instrumenty regulacyjne (takie jak wymóg ustanowienia przez państwa członkowskie wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dla nowych i istniejących dużych budynków, które podlegają ważniejszej renowacji) oraz instrumenty oparte na informacji (takie jak świadectwa charakterystyki energetycznej czy przeglądy instalacji ogrzewania i klimatyzacji).

CEL RECASTU - PRZEKSZTAŁCENIA wyjaśnienie brzmienia niektórych przepisów; rozszerzenie zakresu przepisu nakazującego państwom członkowskim ustanowienie minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej w przypadku przeprowadzania ważniejszej renowacji; wzmocnienie przepisów dotyczących świadectw charakterystyki energetycznej, przeglądów systemów ogrzewania i klimatyzacji, wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej, informacji i niezależnych ekspertów;

CEL RECASTU - PRZEKSZTAŁCENIA zapewnienie państwom członkowskim i zainteresowanym podmiotom instrumentu obliczeniowego, umożliwiającego porównanie ustalonych na poziomie krajowym lub regionalnym minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej z poziomem optymalnym pod względem kosztów; stymulowanie państw członkowskich do rozwijania ram mających na celu upowszechnienie na rynku budynków charakteryzujących się niskim lub zerowym poziomem zużycia energii i emisji CO2; zachęcanie do bardziej aktywnego zaangażowania sektora publicznego jako wzoru do naśladowania.

RECAST GŁÓWNE ZMIANY Dyrektywa (najprawdopodobniej na początku 2014 roku), będzie obejmowała wszystkie budynki niezależnie od ich wielkości, ponieważ próg 1000 m² dla większych inwestycji renowacyjnych został zniesiony. Ponadto, wprowadzono minimalne wymagania dla komponetów budowlanych, również w przypadku małych remontów i renowacji. Metodologia określania minimalnych wymagań wykorzystująca koncepcję optymalnego poziomu kosztów została zawarta w załączniku do Dyrektywy i będzie rozwijana w procesie komitologii. Jeśli różnica pomiędzy obecnymi wymaganiami a optymalnymi pod względem kosztów wynosi więcej niż 15% Państwo Członkowskie będzie musiało uzasadnić dlaczego tak jest. Wszystkie budynki wybudowane po 31 grudnia 2020 r. będą musiały spełniać wysokie standardy energooszczędności i być zasilane w dużej mierze przez energię odnawialną (budynki użyteczności publicznej do 31 grudnia 2018).

RECAST GŁÓWNE ZMIANY Alternatywne rozwiązania takie jak zdecentralizowane systemy dostaw energii, systemy centralnego ogrzewania i chłodzenia będą musiały zostać wzięte pod uwagę dla wszystkich nowo wznoszonych budowli. Rola i jakość świadectw energetycznych oraz kontroli zostanie zwiększona. Wskaźnik charakterystyki energetycznej podany na świadectwie będzie musiał być umieszczany w ogłoszeniach o sprzedaży i wynajmie. Świadectwa charakterystyki energetycznej staną się bardziej użyteczne ponieważ zawierać będą przydatne wskazówki dotyczące możliwości poprawy efektywności energetycznej. Państwa Członkowskie muszą również ustanowić niezależny system kontroli i wprowadzić kary za nieprzestrzeganie przepisów. Rola sektora publicznego jako dającego przykład innym jest jeszcze bardziej podkreślana poprzez wyższe wymagania dotyczące wystawiania i eksponowania świadectw dla budynków należących do władz publicznych.

Budynki o niskim zapotrzebowaniu na energię Sformułowania używane w RECASTcie celowo unikają terminu budynek pasywny. Budynki pasywne w potocznym rozumieniu to budynki bardzo dobrze ocieplone, szczelne, w których zastosowano zaawansowane urządzenia do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody i wentylacji, koniecznie z odzyskiem ciepła. Jest to jedna z propozycji osiągania standardu nisko energetycznego, ale istnieją inne rozwiązania techniczne które prowadzą do niskiego zużycia energii. Termin budynki pasywne został wprowadzony przez Instytut Budynków Pasywnych wraz z systemem certyfikacji takich budynków. Komisja uznając prawo krajów członkowskich do własnych rozwiązań technicznych celowo unikała pasywności w swoich dokumentach.

Artykuł 9 Budynki charakteryzujące się niskim lub zerowym poziomem zużycia energii i emisji CO 2 1.Państwa członkowskie opracowują krajowe plany mające na celu zwiększenie liczby budynków charakteryzujących się niskim lub zerowym poziomem zużycia energii i emisji CO 2. Ustalają one minimalną wartość procentową, jaką docelowo w 2020 r. ma osiągnąć udział takich budynków w ogólnej liczbie budynków i jaką mają one stanowić w stosunku do łącznej powierzchni użytkowej. Ustala się oddzielne poziomy docelowe dla: a) nowych i odnowionych budynków mieszkalnych; b) nowych i odnowionych budynków niemieszkalnych; c) budynków zajmowanych przez władze publiczne. Państwa członkowskie ustalają poziomy docelowe, o których mowa w lit. c), przy uwzględnieniu wiodącej roli, jaką organy publiczne powinny odgrywać w zakresie charakterystyki energetycznej budynków.

Artykuł 9 cd 2. Plan krajowy, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać między innymi następujące elementy: a)stosowaną przez dane państwo członkowskie definicję budynków, których emisje dwutlenku węgla i zużycie energii pierwotnej są niskie lub równe zeru; b)pośrednią wartość procentową udziału takich budynków w ogólnej liczbie budynków i w stosunku do łącznej powierzchni użytkowej w 2015 r.; c)informacje na temat środków podjętych w celu promowania tych budynków. 3. Państwa członkowskie przekazują Komisji plany krajowe, o których mowa w ust. 1, najpóźniej do dnia 30 czerwca 2011 r. i co trzy lata składają Komisji sprawozdanie z postępów w ich wdrażaniu. Plany krajowe i sprawozdania z postępów mogą być włączone do planów działań na rzecz efektywności energetycznej, o których mowa w art. 14 ust. 2 dyrektywy 2006/32/WE.

Artykuł 9 cd 4. Komisja ustanawia wspólne zasady definiowania budynków, których emisje dwutlenku węgla i zużycie energii pierwotnej są niskie lub równe zeru. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 21 ust. 2. 5. Komisja publikuje sprawozdanie z postępów państw członkowskich w zwiększaniu liczby budynków, których emisje dwutlenku węgla i zużycie energii pierwotnej są niskie lub równe zeru. Na podstawie tego sprawozdania Komisja opracowuje strategię oraz w razie potrzeby proponuje środki mające na celu zwiększenie liczby takich budynków.

OCENA DZIAŁANIA SYSTEMU ŚWIADECTW ENERGETYCZNYCH NA PODSTAWIE DOTYCHCZASOWYCH DOŚWIADCZEŃ

Zakres działania systemu Nakaz sporządzania świadectw został w ustawie sformułowany jako obowiązek, ale bez sankcji za jego nie realizowanie, a kontrola spełnienia tego obowiązku dotyczy tylko budynków oddawanych do użytkowania. W konsekwencji, jedynie właściciele nowych budynków i deweloperzy przestrzegają wprowadzonego obowiązku. W tych środowiskach można także zaobserwować istotny wzrost zainteresowania jakością energetyczną projektowanych i budowanych budynków.

Zakres działania systemu W dziedzinie sprzedaży i wynajmu istniejących budynków i mieszkań sporządzanie świadectw ma niewielki zasięg. Przy sporządzaniu aktów notarialnych notariusze informują, że sporządzenie świadectwa jest nieobowiązkowe. Nie można się dziwić, że unika się wydatku, który nie jest koniecznością. Ponieważ system nie przewiduje ewidencji świadectw, nie można nawet w przybliżeniu ocenić liczby świadectw dotychczas sporządzonych.

Osoby sporządzające świadectwa Powstały liczne studia podyplomowe na wyższych uczelniach, w wyniku czego już wkrótce po zakończeniu ich pierwszej edycji około 1 2 tysiące ich absolwentów będzie upoważnionych do sporządzania świadectw. Uzyskiwanie uprawnień do sporządzania świadectw w trybie szkolenia kursowego i egzaminu państwowego przebiega znacznie gorzej, gdyż kolejne grupy są egzaminowane w dużych odstępach czasu. Tak wiec oczekiwanie na egzamin trwa wiele miesięcy i w rezultacie liczba osób uzyskujących uprawnienia tą drogą jest bardzo niewielka i powiększa się bardzo powoli.

Osoby sporządzające świadectwa Ujawnia się niekorzystne zjawisko niskiego poziomu niektórych szkoleń i studiów, w związku z czym istnieje obawa,że osoby niewystarczająco wyszkolone będą błędnie wykonywały świadectwa, a fakt ten nie będzie stwierdzany, gdyż przepisy nie przewidujążadnej formy kontroli. Obawa o prawidłowość działania dotyczy także osób z uprawnieniami budowlanymi do projektowania, które prawo do sporządzania świadectw uzyskały na mocy ustawy. Z tego grona wiele osób uczestniczy w szkoleniach przygotowujących do sporządzania świadectw, gdyż bez szkolenia nie czują się wystarczająco przygotowani. Nie ma jednak pewności, że wszyscy inni, którzy uważają, że są wystarczająco przygotowani i podejmują się opracowania świadectw wykonają to prawidłowo.

Metodyka świadectw W sprawie metodyki świadectw zgłoszono bardzo liczne i słuszne uwagi krytyczne i niewątpliwa jest konieczność wprowadzenia korekt i zmian. Krytyka dotyczy w największym stopniu metody obliczeń zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem istniejących problemów byłoby wycofanie z rozporządzenia wszystkich szczegółowych ustaleń w tej dziedzinie i odesłanie do odpowiednich zapisów normy.

Koszty świadectw Dość szybko ustaliły się rynkowe ceny świadectw. Niektórzy wykonawcy świadectw podają ceny w Internecie. Nie potwierdzają się katastroficzne prognozy podawane w końcu ubiegłego roku, ze będą to koszty tak wielkie, że spowodują wzrost cen budynków i mieszkań. Pojawiło się jednak zjawisko naciągania potencjalnych zleceniodawców, którym oferuje się wykonanie świadectwa za kwotę kilkudziesięciu złotych na podstawie przysłania mailem kilku danych o budynku bez jego obejrzenia. Brak form kontroli stwarza pole do takich zjawisk.

Metodyka świadectw W sprawie metodyki świadectw zgłoszono bardzo liczne i słuszne uwagi krytyczne i niewątpliwa jest konieczność wprowadzenia korekt i zmian. Krytyka dotyczy w największym stopniu metody obliczeń zapotrzebowania energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem istniejących problemów byłoby wycofanie z rozporządzenia wszystkich szczegółowych ustaleń w tej dziedzinie i odesłanie do odpowiednich zapisów normy.

Koszty świadectw Dość szybko ustaliły się rynkowe ceny świadectw. Niektórzy wykonawcy świadectw podają ceny w Internecie. Nie potwierdzają się katastroficzne prognozy podawane w końcu ubiegłego roku, ze będą to koszty tak wielkie, że spowodują wzrost cen budynków i mieszkań. Pojawiło się jednak zjawisko naciągania potencjalnych zleceniodawców, którym oferuje się wykonanie świadectwa za kwotę kilkudziesięciu złotych na podstawie przysłania mailem kilku danych o budynku bez jego obejrzenia. Brak form kontroli stwarza pole do takich zjawisk.

Programy komputerowe W ciągu krótkiego jeszcze okresu stosowania świadectw kilka firm opracowało i rozpoczęło rozpowszechnianie programów komputerowych przeznaczonych do opracowania świadectw. Programy te są już stosowane, ale w miarę uzyskiwania doświadczeń i uwag użytkowników są jeszcze testowane, poprawiane i rozszerzane. Dla prostych standardowych przypadków wystarczającą pomocą dla opracowujących świadectwa są proste arkusze Excela. Należałoby jednak wprowadzić procedurę sprawdzania poprawności działania programów, gdyż bez takiego sprawdzenia programy mogą kreowaćświadectwa z licznie rozpowszechnianymi błędami.

Znajdowanie wykonawcy świadectwa Problem znajdowania wykonawcy świadectw nie jest na razie zadowalająco rozwiązany. Osoby, które zdadzą egzamin państwowy lub ukończą studium podyplomowe są umieszczane na liście na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury, która jest jednocześnie źródłem informacji dla potencjalnych zleceniodawców. Natomiast osoby z uprawnieniami nie mogą być umieszczane na tej liście, a więc nie mają dostępu do tej formy urzędowej promocji. Pojawiły się firmy i instytucje publikujące w Internecie listy osób przyjmujących zlecenia na opracowanie świadectw, listy te jednak nie stwarzają pełnej gwarancji, że osoby umieszczone na liście rzeczywiście posiadają uprawnienia i że posiadają niezbędną wiedzę i umiejętności. Wydaje się, że potrzebna jest ogólna lista osób wykonujących świadectwa. Lista taka byłaby dałaby jednocześnie pogląd na liczbę osób działających w tej dziedzinie

Opinie o systemie świadectw Wprowadzenie obowiązku sporządzania świadectw energetycznych spotkało się z licznymi negatywnymi opiniami. Świadectwa ocenia się jako zbędny wymysł biurokratyczny i dodatkowe obciążenie finansowe. Opinie publikowane w Internecie są często skrajnie krytyczne i wyrażane w bardzo ostrej formie. Te krytyczne opinie są rezultatem tego, że przed wprowadzeniem świadectw nie przeprowadzono kampanii informacyjnej wyjaśniającej cele i zadania system świadectw. Krytyczne opinie wiążą się także z występującymi błędami w metodyce opracowania świadectw, co sprawia, że są one dokumentami o niskiej wiarygodności. Ponadto obecna forma świadectwa bez klas energetycznych generalnie obniża praktyczną ich przydatność.

Jak wprowadzać system świadectw Wprowadzenie systemu świadectw według założeń przyjętych przez Unię Europejską jest elementem szerokiego planu dążenia do znacznego zmniejszenia zużycia energii w budynkach. Świadectwa są tylko jednym z elementów tego planu..

Jak wprowadzać system świadectw Wprowadzenie świadectw powinno byćłączone z wprowadzeniem ostrzejszych wymagań w zakresie efektywności energetycznej w przepisach technicznobudowlanych. Uzyskanie oceny jakości energetycznej projektowanego, budowanego i użytkowanego budynku w ramach świadectwa powinno mieć związek z systemami kredytów, dotacji, podatków itp., w których dobra jakość energetyczna powinna być podstawa do uzyskania finansowych korzyści.

Jak wprowadzać system świadectw Wprowadzenie świadectw powinno byćłączone z szeroką kampanią edukacyjno informacyjną wyjaśniającą cele systemu świadectw i możliwości wykorzystania świadectw przez właścicieli, zarządców, nabywców itd.

System świadectw w Polsce? Przepisy o świadectwach BRAK BRAK Zaostrzone przepisy technicznobudowlane Związek z systemem kredytów, podatków itp. BRAK Edukacja społeczna

System świadectw w Polsce W systemie świadectw wprowadzonym w Polsce na razie nie widaćżadnej koncepcji tworzenia spójnego systemu podniesienia efektywności energetycznej. W tej sytuacji krytyczne uwagi o systemie są w znacznym stopniu uzasadnione.

WNIOSKI Konieczne jest pilne uporządkowanie przepisów dotyczących świadectw Konieczne jest przeprowadzenie kampanii informacyjnej wyjaśniającej cele i zadania świadectw Konieczne jest połączenie systemu świadectw z przepisami technicznymi i finansowymi

Określanie wymagań energetycznych - wybrane aspekty metodyczne Jaka Energia COiW 1997 EURIMA 2005 i 2007 FEWEW i WWF 2009 NAPE 2010

Jaki wskaźnik do wymagań Charakterystyki komponentów, współczynniki - U Straty ciepła Energia użyteczna Energia końcowa Energia pierwotna Emisja CO 2 cwu? Oświetlenie? Profile użytkowania, klimat

Wymagania energetyczne, ocena energetyczna W Polsce wybrano wymagania mieszane dla komponentów budynku i energię pierwotną weryfikowane obliczeniowo 1) W budynkach mieszkalnych do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (EP H+W ) w ciągu roku: a) dla A/V e 0,2; EP H+W = 73 + EP; [kwh/(m 2 rok)], b) dla 0,2 A/V e 1,05; EP H+W = 55 + 90 (A/V e + EP; [kwh/(m 2 rok)], c) dla A/V e 1,05; EP H+W = 149,5 + EP; [kwh/(m 2 rok)] 2) W budynkach mieszkalnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (EP HC+W ) w ciągu roku: EP HC+W = EP H+W + (5 + 15 A w,e /A f ) (1 0,2 A/V e ) A f,c /A f ; [kwh/(m 2 rok)] 3) W budynkach zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjnych do ogrzewania, wentylacji i chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej i oświetlenia wbudowanego (EP HC+W+L ) w ciągu roku: EP HC+W+L = EP H+W + (10 + 60 A w,e /A f ) (1 0,2 A/V e ) A f,c /A f ; [kwh/(m2 rok)]

LUB Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Współczynnik przenikania ciepła U(max) Lp. Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Współczynnik przenikania ciepła U(max) [W/(m 2 K)] 1 2 3 1 Ściany zewnętrzne (stykające się z powietrzem zewnętrznym, niezależnie od rodzaju ściany): a) przy t i > 16 C 0,30 [W/(m 2 K)] 1 2 3 1 Ściany zewnętrzne (stykające się z powietrzem zewnętrznym, niezależnie od rodzaju ściany): a) przy ti > 16 C 0,30 b) przy ti 16 C 0,65 b) przy ti 16 C 0,80 2 Ściany wewnętrzne pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi a nieogrzewanymi, klatkami schodowymi lub korytarzami 3 Ściany przyległe do szczelin dylatacyjnych o szerokości: a) do 5 cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją cieplną na głębokości co najmniej 20 cm b) powyżej 5 cm, niezależnie od przyjętego sposobu zamknięcia i zaizolowania szczeliny 1,00 1,00 0,70 4 Ściany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych bez wymagań 2 Ściany wewnętrzne między pomieszczeniami ogrzewanymi a klatkami schodowymi lub korytarzami 3 Ściany przylegające do szczelin dylatacyjnych o szerokości: a) do 5 cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją cieplną na głębokość co najmniej 20 cm b) powyżej 5 cm, niezależnie od przyjętego sposobu zamknięcia i zaizolowania szczeliny 3,00* ) 3,00 0,70 5 Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami: a) przy ti > 16 C 0,25 b) przy 8 C < ti 16 C 0,50 6 Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi, podłogi na gruncie 0,45 7 Stropy nad ogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi bez wymagań 4 Ściany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych bez wymagań 5 Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami: a) przy ti > 16 C 0,25 b) przy 8 C < ti 16 C 0,50 6 Stropy nad nieogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi, posadzki na gruncie 0,45 8 Ściany wewnętrzne oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego ti Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2 rozporządzenia. 1,00 7 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagań ti Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2 rozporządzenia. * ) Jeżeli przy drzwiach wejściowych do budynku nie ma przedsionka, to wartość współczynnika U ściany wewnętrznej przy klatce schodowej na parterze nie powinna być większa niż 1,0 W/(m 2 K). Budynek mieszkalny Budynek użyteczności publicznej

Ciepłownictwo, ogrzewnictwo i wentylacja nr 2 i 3 1997 Metoda szacowania wskaźnika E 0 kwh/m 2 rok do ogrzewania budynków nowo wznoszonych

Odzysk ciepłą z powietrza wentylacyjnego 60% w całym okresie grzewczym

Wariant 1: Wariant został wyznaczony w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy Warunki Techniczne 2008 r (WT). Wariant 2: Wariant został wyznaczony w oparciu o rozporządzenie o audycie energetycznym (WP). Wariant 3: Optymalny (WO). Wariant został wyznaczony w oparciu o analizę opłacalności dodatkowego ocieplenia ścian zewnętrznych i dachu wg kryterium NPV Wariant 4: Wariant maksymalny (WM). Możliwy technicznie do wykonania wariant, w którym zakłada się maksymalne grubości izolacji termicznej przegród zewnętrznych. Wariant 5. Wariant maksymalny, możliwy technicznie do wykonania (WM) w którym dodatkowo zastosowano wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła (WMO). Tutaj wartości z mostkami ciepła w wymaganiach bez mostków

Wyznaczono koszt redukcji emisji (CCC [zł/tco2]) oraz koszt zaoszczędzonej energii (CCE [zł/gj]) dla poszczególnych wariantów. Założenia przyjęte do powyższych analiz są następujące: Stopa dyskonta 5%, Żywotność inwestycji 50 lat, Średni wskaźnik emisji dla budynku jednorodzinnego 92,2 kg/gj Średni wskaźnik emisji dla budynku jednorodzinnego 65,9 kg/gj

Standard neutralny termomodernizacji Cena energii przyjęta do obliczeń Biomasa Wegiel Gaz Zdalaczynne Olej Elektryczność 21 24 45,71 44 62,5 66,67 Roczne oszczędności zł/m 2 /rok przy termomodernizacji i zmianie zasilania Po termomodernizacji Biomasa Wegiel Gaz Zdalaczynne Olej Elektryczność Biomasa 11 9-2 -1-10 -12 Wegiel 14 12 1 2-7 -9 Gaz 35 34 23 24 14 12 Zdalaczynne 21 32 21 22 13 11 Olej 41 51 40 41 31 29 Elektryczność 35 55 44 45 35 33 Przed termomodernizacją

S Zdyskontowana wartość oszczędności n=25 lat, r=10% Przykład Aktualna zdyskontowana wartość oszczędności zł/m 2 Biomasa Wegiel Gaz Zdalaczynne Olej Elektryczność Biomasa 96 83-17 -9-94 -113 Wegiel 124 110 10 18-66 -86 Gaz 323 309 210 217 133 114 Zdalaczynne 194 293 194 202 117 98 Olej 371 463 364 371 287 267 Elektryczność 325 501 402 410 325 306 A A A A A A 1 2 3 n-1 n n+1

Wnioski I. Osiągnięcie standardu budynku niskoenergetycznego w tym pasywnego będzie kosztowne, a z przedstawionych obliczeń wynika że nie będzie neutralne kosztowo. Należałoby zadać pytanie czy jesteśmy w stanie jako kraj przygotować programy wsparcia dla inwestorów realizujących takie budynki. Jak duże powinno być takie wsparcie? II. Czy środowisko architektów i projektantów jest odpowiednio przygotowane do tego by sprostać nowym wyzwaniom. Może należałoby jak najszybciej uzupełnić programy edukacyjne w tym zakresie. III. Istotna rola Państwa polega na wsparciu badań i wznoszenia budynków modelowych IV. A może lepiej nic nie robić i poczekać aż wzrastające ceny energii wyeliminują inwestorów z rynku, wtedy mamy kłopot z głowy, a rząd może ogłosić sukces.

Wnioski v. Przedstawiona prosta procedura analizy nie wyczerpuje problemu określenia standardu budynku niskoenergetycznego. Tym niemniej wykorzystując przedstawioną koncepcję można przeprowadzić bardziej zaawansowane rozważania i porównać je z rezultatami otrzymanymi z audytów energetycznych. vi. Ta sama procedura może zostać zastosowana dla budynków nowych, jeśli za standard wyjściowy przyjmie się wartości zużycia zgodnie z aktualnymi wymaganiami (w naszym przypadku wymagania są niejednoznaczne i ich ustalenie będzie trudne).

Dziękuję za uwagę i Zapraszam do dyskusji i wypowiedzi na łamach Energii i Budynku Aleksander Panek apanek@nape.pl