Konsultacje społeczne projektu uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji dla Miasta Grybów na lata 2016 2022 Urząd Miasta w Grybowie, 17 czerwiec 2016R.
Przedmiot konsultacji Wprowadzenie Przedmiotem konsultacji jest poznanie opinii mieszkańców Miasta Grybów na temat wyznaczonych obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji zapewni możliwość opracowywania Gminnego Programu Rewitalizacji, który stanowić będzie podstawowe narzędzie prowadzenia rewitalizacji, zapewniające kompleksowość oraz działania w ścisłej współpracy ze społecznością lokalną. Podstawa prawna prowadzonych konsultacji Konsultacje społeczne przeprowadzono na podstawie art. 6 ust. 2-9 i art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777) oraz art. 30 ust. 2 pkt. 1a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1515 - j.t ze zm.) oraz Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 opracowanymi przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju (MIiR/H 2014-2020/20(01)/07/2015) w lipcu 2015 roku.
Co to Rewitalizacja? REWITALIZACJA to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe, integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji. (Wytyczne Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 2022) Stan kryzysowy stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer: a. gospodarczej (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw), b. środowiskowej (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia, ludzi bądź stanu środowiska), c. przestrzenno-funkcjonalnej (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych), d. technicznej (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska).
Harmonogram prac Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji art. 8 uor /lipiec 2016r./ Uwaga: Uchwała rady gminy w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji stanowi akt prawa miejscowego art. 13 uor. Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia gminnego programu rewitalizacji art. 17 ust. 1 uor /lipiec 2016r./ - Konsultacje społeczne Projektu gminnego programu rewitalizacji dla Miasta Grybów na lata 2016-2022 /sierpień- wrzesień 2016r./ Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie przyjęcia gminnego programu rewitalizacji /wrzesień 2016r./ -Konsultacje społeczne dotyczące określenia zasad wyznaczania składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji /sierpień- wrzesień 2016r./ Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie zasad wyznaczania składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji /wrzesień 2016r./ Wdrażanie przedsięwzięć zawartych w programie rewitalizacji
Podmioty uprawnione do uczestnictwa w konsultacjach Do udziału w konsultacjach uprawnieni są: mieszkańcy gminy; mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczystych nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze; podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą; podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne; jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne; organy władzy publicznej; inne podmioty realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa.
Cel rewitalizacji Głównym i najważniejszym celem rewitalizacji jest polepszenie warunków życia mieszkańców. Cele szczegółowe: 1. pobudzenie życia społeczno gospodarczego danego obszaru, 2. stworzenie bodźców do aktywności gospodarczej (tworzenie miejsc pracy poprzez oferowanie infrastruktury do prowadzenia działalności gospodarczej), 3. zwiększenie potencjału turystyczno kulturalnego poprzez nadawanie terenom i obiektom zdegradowanym nowych funkcji społeczno gospodarczych oraz rozwiązywanie problemów społecznych, poprzez walkę z patologiami.
Cechy programu Rewitalizacji 1. KOMPLEKSOWY (gospodarcza, społeczna, przestrzenna) (wielosektorowy) (miękkie i infrastrukturalne) 2. SKOORDYNOWANY /tworzony przez Gminy w drodze konsultacji ze społecznością lokalną/ 3. WIELOLETNI /obejmujący perspektywę min. 5 lat/ 4. INICJOWANY PRZEZ JST /tworzony na podstawie Uchwały Rady Gminy/ 5. TWORZONY NA OBSZARZE ZDEGRADOWANYM /Obszar zdegradowany obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy/ 6. JEGO CELEM JEST WYPROWADZENIE Z SYTUACJI KRYZYSOWEJ
Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Wyznaczenie granic obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Ust. o rewitalizacji: art. 9 ust. 2 i art. 10 Wytyczne: Rozdz. 3 pkt 2, 3 i 4; Załącznik pn. Cechy i elementy programu rewitalizacji, cz. 5 Minimalna zawartość programu rewitalizacji, pkt 3) Uszczegółowienie: Obszar zdegradowany: obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Obszar rewitalizacji: obszar o szczególnej koncentracji zjawisk kryzysowych, mający istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego (ograniczenie do 20% powierzchni i 30% mieszkańców gminy). Na terenie gminy wyznaczamy jeden obszar zdegradowany oraz jeden obszar rewitalizacji z możliwością podziału na podobszary, w tym nieposiadające wspólnych granic. W gminie może obowiązywać jeden program rewitalizacji, nawet jeśli obszar rewitalizacji jest podzielony na podobszary niemające wspólnych granic.
GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI Obszar zdegradowany to obszar spełniający co najmniej trzy kryteria określone w art. 47 ust. 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006, a także obszar poprzemysłowy, powojskowy, popegeerowski objęty programem rewitalizacji tj.: a)wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia; b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia; c) niekorzystne trendy demograficzne; d) niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji; e) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń; f) szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska; g) wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców; h) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego; i) niski poziom wydajności energetycznej budynków
Obszar do rewitalizacji- wstępne wyniki z analizy wskaźnikowej
Tab. 1. Wartości wskaźników opracowanych na podstawie diagnozy ilościowej dla poszczególnych osiedli Miasta Grybów (wg danych za 2014-2015) Wskaźnik Biała Wyżna Sośnie Strzylawki Śródmieście Śródmieście II Razem miasto CZYNNIKI SPOŁECZNE Poziom bezrobocia (liczba zarejestrowanych bezrobotnych w stosunku do 20,6% 6,4% 1,8% 54,4% 16,7% liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2015 r. - w skali miasta - dane za 2015 r. 3,7% 4,5% 2,1% 5,1% 5,0% 4,6% Poziom długotrwałego bezrobocia (liczba zarejestrowanych bezrobotnych w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2015 r. 39,7% 6,1% 20,0% 42,5% 38,3% 40,6% - w skali miasta - dane za 2015 r. 20,2% 6,1% 0,9% 57,0% 15,8% Poziom przestępczości (liczba przestępstw w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2015 r. 0,10% 0,00% 0,00% 0,10% 0,00% 0,05% - w skali miasta - dane za 2015 r. 0,016% 0,000% 0,000% 0,032% 0,000% 0,049% poziom ubóstwa i wykluczenia (osoby korzystające z pomocy społecznej ze względu na ubóstwo w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2015 r. 4,1% 3,2% 3,8% 3,5% 2,1% 3,4% - w skali miasta - dane za 2015 r. 30,2% 6,1% 4,3% 50,0% 9,4% poziom bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (osoby korzystające z pomocy społecznej ze względu na bezradność w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2015 r. 0,89% 0,50% 0,42% 0,63% 0,95% 0,73% - w skali miasta - dane za 2015 r. 31,1% 4,4% 2,2% 42,2% 20,0% wskaźnik depopulacji obszaru zdegradowanego (roczny ubytek liczby ludności w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla średnia z przestrzeni ostatnich trzech lat, liczba ludności na początku roku bazowego = 100%) 0,8% 2,5% 3,5% -3,5% 3,0% -0,8% udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności osiedla-dane za 2014 r. 13,6% 14,8% 13,9% 21,6% 14,3% 17,7% - osoby w wieku poprodukcyjnym w skali miasta 19,5% 5,4% 2,9% 60,1% 12,1% liczba mieszkańców narodowości innej niż polska w stosunku do liczby ludności obszaru z miejscowości 0,0% 0,0% 0,0% 0,4% 0,1% 0,2% - w skali gminy 0,0% 0,0% 0,0% 92,9% 7,1% ilość wydarzeń kulturalnych (festyny, jarmarki, koncerty, inne) w roku w poszczególnych miejscowościach 1 0 0 15 0 16
Wyniki z analizy wskaźnikowej problemy społeczne Jak wynika przeprowadzonej diagnozy do głównych problemów w sferze społecznej Miasta Grybowa zaliczymy: -Duża liczba osób objętych pomocą społeczną- zg. z danymi z OPS w M. Grybów (31.12.2015) aż 390 osób korzysta z pomocy społecznej w tym najwięcej na osiedlu: Śródmieście (188os), Biała Wyżna (131 os.) i Śródmieście II (37); -Wysokie bezrobocie- zg. z danymi PUP dla Powiatu Nowosądeckiego w I kw. 2016r. łączna liczba osób bezrobotnych z obszaru Miasta Grybów wynosiła 294 os. w tym os. znajdujące się w trudnej sytuacji na rynku pracy: 252. Najwyższe bezrobocie występuje na os. Śródmieście, oś. Śródmieście II i oś. Sośnie. -Duża liczba osób w wieku poprodukcyjnym aż 17,7% ogółu ludności, w tym najwięcej takich osób zamieszkuje na oś. Śródmieście, Śródmieście II i oś. Sośnie -Duża liczba osób objętych pomocą ośrodka pomocy społecznej ze względu na bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych aż 45 os, w tym najwięcej na obszarze oś. Śródmieście, Śródmieście II i Biała Wyżna -Mały dostęp do wydarzeń kulturalnych oraz wysokiej jakości infrastruktury kultury Podsumowanie: Jak wynika z danych zaprezentowanych w tabeli 1 najwięcej negatywnych czynników społecznych występuje na osiedlu Śródmieście (8 czynników) oraz na osiedlu Śródmieście II (7 czynników)
Tab. 2 Wartości wskaźników opracowanych na podstawie diagnozy ilościowej dla poszczególnych osiedli Miasta Grybów (wg danych za 2014-2015) Wskaźnik Biała Wyżna Sośnie Strzylawki Śródmieście Śródmieście II Razem miasto CZYNNIKI TECHNICZNE liczba budynków wybudowanych przed 1989r 130 53 26 379 80 668 -w skali osiedla 38,3% 48,2% 38,8% 61,0% 38,5% 48,0% - w skali miasta 19,5% 7,9% 3,9% 56,7% 12,0% CZYNNIKI GOSPODARCZE niski wskaźnik aktywności gospodarczej (zarejestrowana aktywna działalność gosp. ogółem w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) - dane za 2014 r. 3,87 6,02 3,48 4,16 6,77 4,57 - w skali miasta - dane za 2014 r 21,6% 8,5% 2,8% 44,9% 22,3% niski wskaźnik aktywności gospodarczej (zarejestrowana nowa działalność gospodarcza w danym roku w stosunku do liczby ludności obszaru osiedla) 1,0% 1,3% 0,9% 1,3% 3,4% 1,4% - w skali miasta 17,4% 5,8% 2,3% 46,5% 37,2% liczba terenów inwestycyjnych występujących w poszczególnych miejscowościach 0 0 0 0 0 liczba terenów mogących pełnić funkcje terenów pod inwestycje o pow. min. 2 ha 0 0 0 0 1 CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE liczba mieszkań niewyposażonych w 385 110 67 248 135 945 wodociąg - w liczbie budynków 100,0% 100,0% 100,0% 39,9% 64,9% 67,9% - w skali miasta 40,7% 11,6% 7,1% 26,2% 14,3% liczba mieszkań niewyposażonych w kanalizację 335 110 67 144 83 744 - w liczbie budynków 87,0% 100,0% 100,0% 23,2% 39,9% 53,5% - w skali miasta 45,0% 14,8% 9,0% 19,4% 11,2%
Wyniki z analizy wskaźnikowej problemy techniczne, gospodarcze i środowiskowe Do głównych problemów w sferze przestrzenno- funkcjonalnej, technicznej oraz gospodarczej i środowiskowej zaliczymy (źr. UM Grybów, 31.12.2015): -Niski wskaźnik skanalizowania gminy oraz niski wskaźnik sieci wodociągowej- łączna liczba budynków bez kanalizacji wynosi:744, zaś liczba budynków bez sieci wodociągowej wynosi 945 na 1391 w mieście. Brak sieci kanalizacyjnej oraz sieci wodociągowej dominuje na osiedlu: Biała Wyżna, Śródmieście oraz Śródmieście II. -Zły stan techniczny budynków: łączna liczba obiektów wybudowanych przed 1989 rokiem w mieście wynosi: 668 z czego na os. Śródmieście aż 379 obiektów; na os. Biała Wyżna- 130; na osiedlu Śródmieście II- 80. -Brak przygotowanych terenów inwestycyjnych pod przedsiębiorców- obszar całego Miasta -Brak placów zabaw oraz miejsc rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców i turystów- w Grybowie jest tylko 1 publiczny plac zabaw. -Zły stan techniczny obiektów użyteczności publicznej- głównie na os. Śródmieście. -Niewydolny układ komunikacyjny- brak obwodnicy Grybowa oraz zły stan techniczny części dróg lokalnych (głównie na os. Śródmieście, Śródmieście IIi Biała Wyżna).
Wnioski Bazując na danych dotyczących problemów w sferze społecznej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej oraz gospodarczej w Mieście Grybów oraz w poszczególnych osiedlach można stwierdzić, iż największe natężenie problemów występuje na: os. Śródmieście oraz os. Śródmieście II. Do głównych potencjałów rozwojowych tych obszarów zaliczono m.in: -poprawę stanu infrastruktury drogowej, -budowę sieci kanalizacji i wodociągów, -stworzenie turystycznej strefy aktywności gospodarczej, -aktywizację społeczno- zawodową mieszkańców, -budowa nowej oraz modernizacja istniejącej infrastruktury turystyczno- rekreacyjnej, -termomodernizację obiektów użyteczności publicznej.
Planowane przedsięwzięcia do rewitalizacji na obszarze rewitalizacji tj. Osiedle Śródmieście i Śródmieście II
Obszary do rewitalizacji zg. z danymi w zakresie ilości zjawisk kryzysowych to osiedle Śródmieście i Śródmieście II- v. 2.0 ZADANIA INWESTYCYJNE MIASTA GRYBOWA DO REALIZACJI W LATACH 2016-2022 W SFERZE PRZESTRZENNEJ Lp. TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO ŁĄCZNY KOSZT PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO 1. Remont, modernizacja i budowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej na obszarze kryzysowym objętym rewitalizacją. 2. Budowa małej architektury wraz z wyznaczeniem i zagospodarowaniem terenów zielonych oraz poprawa bezpieczeństwa mieszkańców osiedli wspólnot mieszkaniowych poprzez modernizację dróg gminnych, chodników oraz oświetlenia ulicznego. 3. Wymiana tradycyjnego oświetlenia ulicznego na energooszczędne na obszarach rewitalizowanych. INWESTOR 26 000 000,-zł Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Grybowie Sp. z o.o. Miasto Grybów 3 000 000,-zł Wspólnoty Mieszkaniowe Realizacja: Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Grybowie Sp. z o.o. 1 700 000,-zł Miasto Grybów 4. Renowacja i modernizacja obiektu użyteczności publicznej - Urzędu Miejskiego. 3 000 000,-zł Miasto Grybów 5. Rewitalizacja zabytkowego obiektu sakralnego - Synagogi przy ul. Kilińskiego wraz z drogą dojazdową. 10 000 000,-zł Gmina Żydowska Inwestor prywatny RAZEM: 43 700 000
ZADANIA INWESTYCYJNE MIASTA GRYBOWA DO REALIZACJI W LATACH 2016-2022 W SFERZE GOSPODARCZEJ Lp. TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO ŁĄCZNY KOSZT PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTOR INWESTYCYJNEGO 1. Modernizacja i rozbudowa byłego budynku dworca PKP z przeznaczeniem na usługi publiczne i 3 000 000,-zł Miasto Grybów mieszkalne oraz adaptacja placu rozładowczego z przeznaczeniem na targowisko miejskie. 3. Modernizacja budynku Pawilonu Handlowego S.H.P. SKŁADNICA przy ul. 600-lecia w Grybowie. 845 208,-zł S.H.P. SKŁADNICA w Grybowie 4. Wytycznie oraz zagospodarowanie terenu pod turystyczną strefę aktywności gospodarczej na obszarze Osiedla Śródmieście II. 10 000 000,-zł Miasto Grybów Inwestorzy prywatni 5. Stara Baśń- III etap budowy 2 000 000, -zł Krzysztof Broński RAZEM: 15 845 208 ZADANIA INWESTYCYJNE MIASTA GRYBOWA DO REALIZACJI W LATACH 2016-2022 W SFERZE SPOŁECZNEJ Lp. TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO ŁĄCZNY KOSZT PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTOR INWESTYCYJNEGO 1. Remont i modernizacja obiektu b. Sokoła - Miejskiego Domu Kultury w Grybowie, połączona 8 000 000,-zł Miasto Grybów z renowacją przyległego terenu parku miejskiego z przeznaczeniem obiektów na Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i Rekreacji. 2. Rewitalizacja kompleksu budynków Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego Caritas Diecezji Tarnowskiej w Grybowie wraz z otaczającym je terenem. 1 200 000,-zł Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Caritas Diecezji Tarnowskiej w Grybowie 3. Modernizacja budynku przy ulicy Jakubowskiego 15 w Grybowie. 1 000 000,-zł Spółdzielnia Mieszkaniowa ZACISZE w Grybowie 4. Modernizacja obiektu dawnego internatu Zespołu Szkół Zawodowych w Grybowie na potrzeby Liceum 7 000 000, -zł Powiat Nowosądecki Ogólnokształcące im. Artura Grottgera. RAZEM: 17 200 000
Źródła finansowania PROGRAMU REWITALIZACJI ŹRÓDŁA FINANSOWANIA REWITALIZACJI - środki własne podmiotów realizujących inwestycje; -dotacje celowe z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; -dotacje i pożyczki z Funduszu Ochrony Środowiska; -kredyty i pożyczki komercyjne; -zwrotne instrumenty finansowania, jak np. inicjatywa JESSICA; -bezzwrotne dotacje z funduszy europejskich Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.
RPO 2014-2020 11 Oś Priorytetowa REWITALIZACJA PRZESTRZENI REGIONALNEJ Działanie 11.2 ODNOWA OBSZARÓW WIEJSKICH Wspierane będą działania inwestycyjne służące rozwiązywaniu zdiagnozowanych problemów społecznych, tj.: A. przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastrukturalnych z przeznaczeniem na cele społeczne, obejmujące: placówki oferujące wsparcie dzienne dla dzieci i młodzieży (np. żłobki, przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły, świetlice, w tym środowiskowe); obiekty rekreacyjne (np. ścieżki zdrowia, place zabaw, boiska); obiekty, w których świadczone są usługi służące aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców; obiekty wielofunkcyjne, w których łączone są różne funkcje społeczne; B. budowa, przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastruktury kulturalnej (maksymalna kwota kosztów kwalifikowanych projektu w zakresie kultury nie może przekroczyć 8 mln PLN); C. działania prowadzące do ożywienia gospodarczego rewitalizowanych obszarów (np. zagospodarowanie przestrzeni na cele gospodarcze); D. zagospodarowanie (przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja) przestrzeni publicznej na cele społeczne (np. place, skwery, parki); E. modernizacje, renowacje budynków użyteczności publicznej poprawiające ich estetykę zewnętrzną; F. modernizacje, renowacje części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych, tj. odnowienie elementów strukturalnych budynku (dachy, fasady, okna i drzwi w fasadzie, klatki schodowe i korytarze, windy). Max. poziom dofinansowania dla projektów nie objętych pomocą publiczną: 75% Planowany termin naboru: I kw. 2017r.
Dziękuję za uwagę.