Typoszereg Small Instrukcja obsługi P_311519_4
COPYRIGHT Wszelkie prawa zastrzeżone. Nic z tej publikacji nie może być bez uprzedniej pisemnej zgody GEA Refrigeration Germany GmbH zwanej dalej producentem, powielane i rozpowszechniane w żadnej formie (druk, kopia, mikrofilm lub inne nośniki). To ograniczenie ma zastosowanie również do zawartych w niniejszej dokumentacji rysunków i wykresów.. WSKAZóWKA USTAWOWA Niniejsza publikacja została napisana z należytą starannością. Producent nie odpowiada jednak za błędy zawarte w niniejszej instrukcji bądź za ich ewentualne następstwa. 2
STOSOWANE SYMBOLE Niebezpieczeństwo! Istnieje niebezpieczeństwo bezpośredniego zagrożenia mogącego doprowadzić do poważnych obrażeń ciała lub śmierci. Uwaga! Istnieje możliwość wystąpienia zagrożenia mogącego doprowadzić do poważnych obrażeń ciała lub śmierci. Ostrzeżenie! Istnieje możliwość wystąpienia zagrożenia mogącego doprowadzić do lekkich obrażeń ciała lub uszkodzenia mienia. Wskazówka! Należy zwrócić uwagę na zawarte wskazówki, których stosowanie jest ważne przy prawidłowej obsłudze urządzenia. 3
4
SPIS TREŚCI 1 OPIS DZIAŁANIA I KONSTRUKCJI 9 1.1 Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 9 1.2 Technologiczny schemat przepływowy 10 1.3 Sposób działania 12 1.4 Obieg czynnika chłodniczego 12 1.5 Obieg oleju 12 1.5.1 Oddzielanie oleju 13 1.5.2 Oddzielanie oleju przy użyciu freonu 13 1.5.3 Chłodzenie oleju 13 1.5.4 Filtr oleju i pompa oleju (zintegrowana ze sprężarką) 13 1.5.4.1 Filtr oleju (zintegrowany ze sprężarką) 13 1.5.4.2 Pompa olejowa (zintegrowana ze sprężarką) 13 1.5.5 Zewnętrzna pompa oleju i wspólny filtr oleju 13 1.5.6 Wtrysk oleju 14 1.5.7 Zawory elektromagnetyczne do zasilania olejem 14 1.5.8 Obieg oleju, pozostałe informacje 14 1.6 Urządzenia zabezpieczające 14 1.7 Elementy nadzoru 15 1.8 Regulacja mocy 16 1.9 Uruchomienie 16 2 INSTRUKCJA OBSŁUGI 18 2.1 Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 18 2.2 Ważne wskazówki dla operatora 18 2.3 Transport i magazynowanie 18 2.4 Ustawianie 19 2.4.1 Ustawienie sztywne 19 2.4.2 Ustawienie umożliwiające izolację dźwięku materiałowego 19 2.5 Montaż 19 2.5.1 Podłączanie przewodów rurowych 19 2.5.2 Elektryczne przewody przyłączeniowe 19 2.6 Przebieg rozruchu 19 2.6.1 Kontrola szczelności 19 2.6.2 Suszenie, próżnia 20 2.6.3 Napełnianie olejem 20 2.6.4 Kontrola monitorowania zakłóceń 21 2.6.5 Kontrola kierunku obrotów silnika pompy oleju (w zewnętrznych pompach oleju) 21 2.6.6 Regulacja ciśnienia oleju 22 2.6.7 Kontrola monitorowania obiegu oleju przy pracującym agregacie z zewnętrzną pompą oleju 22 2.6.8 Sprawdzanie wyłączenia awaryjnego w razie przekroczenia temperatury 22 2.6.9 Sprawdzanie kierunku obrotów silnika napędowego 22 2.6.10 Montaż sprzęgła 23 2.6.11 Napełnianie czynnika chłodniczego 23 2.6.12 Położenie robocze zaworów 25 2.6.13 Kontrolowanie obiegów wody 29 2.6.14 Pierwsze uruchomienie 29 2.6.15 Kontrola przestawiania suwaka regulacyjnego 29 2.6.16 Kontrola czasów przesuwu suwaka regulacyjnego 29 2.6.17 Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą wody 30 2.6.18 Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą czynnika chłodniczego 30 2.6.19 Kontrola chłodzenia oleju 30 2.6.20 Regulowanie ilości wtryskiwanego oleju i temperatury oleju 30 2.6.20.1 Agregaty ze sprężarką śrubową bez wtrysku czynnika chłodniczego 30 2.6.20.2 Agregaty sprężarek z wtryskiem czynnika chłodniczego 30 2.7 Normalne uruchamianie 30 2.8 Regulacja mocy sprężarki 31 2.9 Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 31 2.10 Wyłączanie z ruchu 31 2.10.1 Normalne wyłączanie z ruchu 31 2.10.2 Wyłączanie agregatów sprężarek śrubowych z eksploatacji na dłuższy czas 31 5
2.10.3 Środki w okresie przestojów 32 2.10.3.1 Działania comiesięczne podczas przestoju 32 2.10.3.2 Cztery tygodnie przed ponownym uruchomieniem 32 2.11 Ponowne uruchamianie po upływie około 1 roku przestoju 32 3 INSTRUKCJA KONSERWACJI 33 3.1 Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 33 3.2 Informacje ogólne 33 3.3 Prace konserwacyjne 35 3.3.1 Spuszczanie, wlewanie, wymiana oleju 35 3.3.1.1 Wymiana oleju, znaczenie 35 3.3.1.2 Wymiana oleju, prace związane z konserwacją 35 3.3.1.3 Wymiana oleju, przeprowadzanie 35 3.3.2 Konserwacja sprzęgła 36 3.3.3 Konserwacja pompy olejowej 36 3.3.4 Kontrola momentów dokręcania elementów ustalających cokół mocujący 37 3.3.5 Wymiana wkładów dokładnych do oddzielania oleju 37 3.3.6 Odpowietrzanie obiegu czynnika chłodniczego 37 3.3.7 Rozpoznawanie i usuwanie wycieków 38 3.3.8 Napełnianie i uzupełnianie poziomu czynnika chłodniczego 38 3.3.8.1 Napełnianie czynnika chłodniczego 38 3.3.8.2 Spuszczanie czynnika chłodniczego 38 3.4 Przedsięwzięcia przed ponownym uruchomieniem po większych naprawach 39 3.4.1 Informacje dotyczące napraw 39 3.4.2 Próba ciśnieniowa, próba szczelności 39 3.4.3 Próba próżni 39 3.5 Prace remontowe 39 3.6 Informacje o zakłóceniach, ich przyczyny i sposób usuwania 40 6
SPIS RYSUNKÓW Rys. 1 Schemat Small, pompa olejowa wewnętrzna 11 Rys. 2 Schemat Small, pompa olejowa zewnętrzna 12 Rys. 3 Wymagana próżnia do usuwania wilgoci z instalacji chłodniczych 20 Rys. 4 Kierunek obrotów silnika 23 Rys. 5 Zawór odcinający otwarty 25 Rys. 6 Zawór odcinający zamknięty 25 Rys. 7 Zawór zwrotny 25 Rys. 8 Zamykany zawór zwrotny 25 Rys. 9 Zawór regulacyjny 26 Rys. 10 Zamykany zawór zwrotny ze zintegrowaną funkcją regulacji 26 Rys. 11 Zawór elektromagnetyczny 26 Rys. 12 Zawór trójdrogowy 26 Rys. 13 Zawór regulacji ciśnienia oleju 27 Rys. 14 Zawór przelewowy, zawór bezpieczeństwa 27 Rys. 15 Sterowany ciśnieniem zawór zwrotny 28 Rys. 16 Zawór szybko zamykający się, sprężynowy 28 Rys. 17 Zawór do napełniania, zawór spustowy 28 Rys. 18 Zawór serwisowy 28 Rys. 19 Ogranicznik temperatury oleju 29 Rys. 20 Zawór regulacyjny sterowany temperaturą 29 Rys. 21 Wkład dokładnego oddzielacza oleju 37 7
8
1 1.1 Opis działania i konstrukcji OPIS DZIAŁANIA I KONSTRUKCJI Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 Niebezpieczeństwo! W kwestii zastosowania agregatów sprężarek śrubowych w strefach zagrożonych wybuchem należy zapoznać się parametrami funkcji i konstrukcji opisanymi w odpowiedniej instrukcji eksploatacji. Jako uzupełnienie do tych przepisów należy przestrzegać następujących wskazówek: 1. Wszelkie elementy konstrukcji, istotne z punktu widzenia zastosowania agregatów sprężarek śrubowych w strefach zagrożonych wybuchem (dotyczy elementów elektrycznych i nie elektrycznych), podlegają odrębnym przepisom i dokumentacji patrz opis produktu! 2. Dodatkowe informacje na temat sposobu działania Zastosowanie agregatów sprężarek śrubowych zostało rozszerzone w strafach zagrożonych wybuchem także na kompresję gazów procesowych (tylko kompresja do celów podwyższenia ciśnienia). nie są jednak przeznaczone do przenoszenia substancji wybuchowych. Oznacza to, że w stanie zasysania sprężarki czynnik transportujący nie może zawierać tlenu. Stan zasysania odnosi się do sytuacji ciśnieniowych w zakresie nadciśnienia. Użytkownik i konstruktor instalacji są zobowiązani do kontrolowania i zabezpieczania tego zjawiska poprzez zastosowanie odpowiednich czujników spełniających standardy techniczne. 3. Dodatkowe informacje dotyczące instalacji bezpieczeństwa Zastosowanie ogrzewania olejowego w strefach zagrożonych wybuchem (patrz też specyfikacja elementów konstrukcji w opisie produktu) wiąże się z koniecznością instalacji dodatkowego czujnika celem zapewnienia minimalnego poziomu oleju w strefie nad elementami grzejnymi. W tym celu niezbędne jest zastosowanie osobnego przełącznika poziomu oleju odpowiednio do wymaganej specyfikacji ochrony przeciwwybuchowej patrz też specyfikacja elementów konstrukcji w opisie produktu. 9
Opis działania i konstrukcji 1.2 Technologiczny schemat przepływowy Grasso z serii Small składają się z następujących podzespołów głównych i elementów: 10 Sprężarka śrubowa 60 Zawór zwrotny - strona tłoczna 15 Silnik napędowy sprężarki 175 Zawór odcinający - strona tłoczna sprężarki 20 Odolejacz 260 Zawór odcinający - strona tłoczna 35/ 36 Filtr oleju 280 Zawór odcinający - strona ssąca 40 Pompa olejowa * 500 Zawór elektromagnetyczny - zasilanie olejem 46 Element filtra ssącego 1675 Zawór bezpieczeństwa ciśnienia oleju 55 Zawór zwrotny - strona ssąca * w przypadku zewnętrznej pompy oleju: Silnik pompy oleju z przetwornicą częstotliwości Wskazówka! Szczegółowa lista wszystkich pozycji jest zamieszczona w odpowiednim wykazie części klienta oraz właściwym schemacie R+I! 10
Opis działania i konstrukcji Rys.1: Schemat Small, pompa olejowa wewnętrzna 11
Opis działania i konstrukcji Rys.2: 1.3 Schemat Small, pompa olejowa zewnętrzna Sposób działania są podzespołami instalacji chłodniczych i służą do sprężania czynników chłodniczych, takich jak Amoniak i R22 (inne media robocze, np. R134a, R404a, R507 itp., na zapytanie). Możliwe jest zastosowanie jako pompa ciepła. 1.4 Obieg czynnika chłodniczego Sprężarka śrubowa zasysa parę czynnika chłodniczego przez filtr ssący i tłoczy skompresowaną parę przez zawór zwrotny po stronie tłocznej (zintegrowany w sprężarce) przez odolejacz oraz zawór zwrotny po stronie tłocznej za odolejaczem (060 zintegrowany w odolejaczu) do instalacji. Wskazówka! Zawór zwrotny po stronie tłocznej i filtr ssący są zintegrowane z obudową sprężarki. 12 Zawór zwrotny po stronie tłocznej zapobiega nagłemu wyrównaniu ciśnienia ze stroną niskiego ciśnienia instalacji po wyłączenie z ruchu sprężarki. Zawór zwrotny po stronie tłocznej za odolejaczem (060) uniemożliwia wtórne skraplanie się czynnika chłodniczego do odolejacza. Filtr ssący uniemożliwia przedostanie się do sprężarki zanieczyszczeń porywanych przez strumień ssący. Element filtracyjny posiada bardzo dużą powierzchnię filtracji uzyskaną w wyniku gwieździstego sfałdowania elementu. Dokładność filtracji wynosi 60 µm. 1.5 Obieg oleju Sprężarki śrubowe są podczas pracy w całości wypełnione olejem. Podczas procesu sprężania do sprężarek doprowadzany jest olej chłodniczy, służący do smarowania, uszczelniania, minimalizacji hałasu i odprowadzania części ciepła, wydzielanego podczas sprężania. Po sprężaniu olej jest ponownie oddzielany od czynnika chłodniczego w oddzielaczu oleju.
Opis działania i konstrukcji Zasilanie olejem obu sprężarek w Duo Pack jest realizowane za pomocą jednej pompy oleju i jednej chłodnicy oleju w obiegu oleju. 1.5.1 Oddzielanie oleju Mieszanina czynnika chłodniczego z olejem jest doprowadzana do pierwszej części oddzielacza. Tutaj następuje oddzielenie oleju przez kombinowany aglomerator/odmgławiacz. Ta część oddzielacza oleju służy równocześnie jako kolektor oleju. W drugiej części oddzielacza oleju następuje dokładne oddzielenie aerozolowej zawiesiny oleju z czynnika chłodniczego za pomocą wymiennych wkładów dokładnego oddzielania oleju. Olej oddzielony w części dokładnego oddzielania oleju w oddzielaczu oleju jest doprowadzany z powrotem do sprężarki poprzez kryzę. 1.5.2 Oddzielanie oleju przy użyciu freonu W przypadku zastosowania freonu jako czynnika chłodniczego można zrezygnować z używania wkładów do dokładnego oddzielania oleju. Oddzielanie oleju następuje w zespolonym aglomeratorze/ odmgławiaczu jak w przypadku zastosowania NH 3. W górnej części oddzielacza oleju pracuje dodatkowo odkraplacz. 1.5.3 Chłodzenie oleju Przed doprowadzeniem do zastosowania w sprężarce, ogrzany w sprężarce olej, musi zostać schłodzony do takiej temperatury, która zapewnia odpowiednią lepkość oleju. Agregat standardowy posiada zawsze chłodnicę oleju, chłodzoną wodą (na wodę nie zawierającą czynników korozyjnych). 1.5.4 Filtr oleju i pompa oleju (zintegrowana ze sprężarką) Przypadek użycia Instalacje chłodnicze/klimatyzacyjne i instalacje jednostopniowe 1.5.4.1 Filtr oleju (zintegrowany ze sprężarką) Po chłodzeniu olej przepływa do filtra oleju, który zatrzymuje cząsteczki stałe z całego strumienia oleju. Następnie część oleju kierowana jest bezpośrednio do chłodzenia w przestrzeni wirnika, a pozostała część doprowadzana jest do zasilania olejem sprężarki śrubowej. Element z włókna szklanego sfałdowany gwieździście charakteryzuje się, ze względu na swoją dużą powierzchnię, wysoką pojemnością i długim okresem użytkowania. Względna dokładność filtracji wynosi 10-15 µm. 1.5.4.2 Pompa olejowa (zintegrowana ze sprężarką) Wewnętrzna pompa oleju stosowana jest tylko wtedy, kiedy we wszystkich możliwych stanach pracy zapewni zasilanie olejem. Pompa oleju jest napędzana bezpośrednio przez sprężarkę i pracuje bezustannie podczas eksploatacji sprężarki. Wytwarza ona odpowiednie ciśnienie oleju niezbędne do zmiany pozycji suwaka regulacyjnego. Nieprzydatny do regulacji mocy olej tłoczony przez pompę oleju przepływa przez zawór regulacji ciśnienia oleju (sprężynowy zawór zwrotny) do kanału zasilania olejem w sprężarce śrubowej. Zawór zwrotny reguluje różnicę ciśnienia (6 ± 0,5 bar) pomiędzy stroną tłoczną a ssącą pompy. 1.5.5 Zewnętrzna pompa oleju i wspólny filtr oleju Przypadek użycia Zastosowanie: przy sprężarce z boosterem lub stanach pracy, w których mogą wystąpić niskie warunki ciśnienia między stroną tłoczną i ssącą. Dla pewnego zasilania olejem sprężarki przy niskich ciśnieniach przewidziano jako wariant wykonania zewnętrzną pompę oleju i zewnętrzny filtr oleju. Pompa olejowa jest napędzana przez silnik elektryczny i pracuje bezustannie podczas eksploatacji sprężarki. Wytwarza ona dostateczne ciśnienie oleju do zasilania łożysk oraz uszczelnienia pierścieniem ślizgowym. Różnica ciśnień pomiędzy stroną tłoczną pompy a stroną ciśnienia końcowego realizowana jest automatycznie przez regulację obrotów silnika pompy oleju. Pompa oleju wbudowana w sprężarki odpada wtedy, kiedy zastosowany zostanie dodatkowy zawór bezpieczeństwa ciśnienia oleju. 13
Opis działania i konstrukcji 1.5.6 Wtrysk oleju Przez przyłącze (C) przy sprężarce jest ona zasilana olejem funkcyjnym. Olej wtryskowy jest podawany do sprężarki przez zawór regulacyjny wtrysku oleju. Zawór regulacyjny wtrysku oleju umożliwia ustawienie wymaganej temperatury końcowej sprężania. Zawór regulacyjny posiada funkcję zwrotną, uniemożliwiającą zassanie czynnika chłodniczego przez pompę oleju. Olej funkcyjny gwarantuje zasilanie olejem łożysk, tłoka wyrównawczego i dławnicy. 1.5.7 Zawory elektromagnetyczne do zasilania olejem Zawory elektromagnetyczne otwierają zasilanie olejem w momencie uruchomienia silnika napędowego ze sprężarką. Uniemożliwiają one przy wyłączeniu z ruchu sprężarki dalszy dopływ oleju i wyrównanie ciśnienia pomiędzy stroną ssącą a tłoczną agregatu. 1.5.8 Obieg oleju, pozostałe informacje Agregat sprężarek śrubowych posiada zawór odcinający do spuszczania i napełniania oleju, do którego można podłączyć oddzielną pompę oleju bądź zasobnik zbiorczy oleju. Wewnętrzna pompa olejowa W celu wymiany filtra oleju można spuścić olej w obudowie filtra oleju przy użyciu osobnego zaworu odcinającego. Aby umożliwić prace konserwacyjno-naprawcze, na obudowie sprężarki śrubowej i na pokrywie montażowej obudowy filtra oleju zamieszczono zawory odpowietrzające i spustowe oleju. Zewnętrzna pompa olejowa W zależności od warunków zastosowania na filtrze oleju może być umieszczony na kołnierzu blok wielofunkcyjny pełniący rolę układu rozdzielania oleju. Do bloku są przymocowane wszystkie armatury regulacyjne i odcinające niezbędne do regulacji obiegu oleju. Dzięki temu istnieje skoncentrowany panel obsługi agregatu. Filtr oleju z blokiem wielofunkcyjnym posiada zawór odcinający do spuszczania i napełniania oleju, do którego można podłączyć osobną pompę olejową lub zasobnik zbiorczy oleju. 1.6 Urządzenia zabezpieczające Agregaty standardowe SMALL są wyposażone w następujące urządzenia zabezpieczające: Urządzenia zabezpieczające przed przekroczeniem ciśnienia końcowego sprężania (przetwornik ciśnienia 105) Po przekroczeniu wartości granicznej sterownik sprężarki wyłączy agregat. Wartość graniczna p = patrz wykaz parametrów Urządzenie zabezpieczające przed zbyt małym ciśnieniem różnicowym pomiędzy ciśnieniem oleju (przetwornik ciśnienia 110) i ciśnieniem końcowym sprężania (przetwornik ciśnienia 105) Monitorowanie obiegu oleju Jeśli różnica ciśnienia między ciśnieniem oleju a ciśnieniem końcowym sprężania przybierze wartość niższą niż zadana wartość graniczna, układ sterowania wyłączy agregat. Wartość graniczna Δp 0,5 bara. Urządzenie zabezpieczające przed przekroczeniem temperatury końcowej sprężania (termometr oporowy 120) Po przekroczeniu wartości granicznej sterownik sprężarki wyłączy agregat. Wartość graniczna t = 100 C Urządzenie zabezpieczające przed przekroczeniem temperatury oleju (termometr oporowy 125) Po przekroczeniu wartości granicznej sterownik sprężarki wyłączy agregat. Wartość graniczna dla NH 3 : t olej = 70 C Wartość graniczna R22: t olej = 45±5 C 1 Minimalna lepkość oleju do niezawodnej eksploatacji sprężarek śrubowych wynosi 7 cst. W przypadku olejów rozpuszczanych przez czynniki chłodnicze należy zagwarantować zachowanie minimalnej lepkości oleju w zależności od ciśnienia końcowego sprężania, temperatury końcowej sprężania, temperatury oleju oraz gatunku oleju. Temperatura oleju dla R22 stanowi dlatego tylko wartość orientacyjną. Urządzenia zabezpieczające silnika napędowego 1 pozostałe czynniki chłodnicze na zapytanie 14
Regulacja ograniczenia prądu znamionowego (016), realizowana przez odpowiedni sterownik sprężarki. W razie przekroczenia znamionowego prądu silnika suwak regulacyjny sprężarki przesunie się w kierunku MIN, do momentu aż prąd silnika znajdzie się w dopuszczalnym zakresie. W efekcie nastąpi przywrócenie normalnej regulacji mocy. Opis działania i konstrukcji stwa, chroniący go przed ciśnieniem cieczy. Rozmieszczenie wg DIN 8975-7, 7.5.1.1. Wartość nastawy = patrz lista parametrów Zawór zwrotny - strona ssąca (055) (zintegrowany ze sprężarką) wyłącza ogrzewanie oleju, jeżeli przekroczona zostanie określona temperatura powierzchni ogrzewania oleju. Ciśnienie reakcji = patrz wykaz parametrów oraz diagram P+I Uwaga! Zawór zwrotny - strona tłoczna za separacją oleju (060) Przy zabudowie agregatu w instalacji chłodniczej zawór przelewowy musi zostać połączony ze stroną ssącą! uniemożliwia wtórne skraplanie się czynnika chłodniczego do odolejacza. Zawór bezpieczeństwa na odolejaczu (345) chroni agregat sprężarki śrubowej przed niedopuszczalnie wysokim ciśnieniem. Zawór bezpieczeństwa ciśnienia oleju (1675) Jeżeli agregat sprężarki śrubowej jest zintegrowany w instalacji chłodniczej ze stacją wydmuchu awaryjnego, wykorzystywane jest tylko przyłącze na odolejaczu. ogranicza ciśnienie różnicowe oleju między stroną tłoczną pompy olejowej a ciśnieniem końcowym. W agregacie standardowym zawór bezpieczeństwa ciśnienia oleju jest zintegrowany w bloku wielofunkcyjnym. Przy specjalnych warunkach roboczych oraz przy zastosowaniu oddzielnego filtra oleju zawór bezpieczeństwa ciśnienia oleju jest umieszczony oddzielnie. Zawór występuje opcjonalnie, w zależności od wymaganego odbioru. Wartość nastawy = patrz wykaz parametrów oraz schemat R+I Ciśnienie reakcji = patrz wykaz parametrów oraz diagram P+I Zawór przelewowy (540) chroni sprężarkę przed niedopuszczalnie wysokimi ciśnieniami. chroni po wyłączeniu agregat sprężarki śrubowej przed gwałtownym wyrównaniem ciśnienia z przewodem ssącym. Ogranicznik temperatury (362) ogrzewanie oleju Wartość nastawy = patrz lista parametrów Termistor (017), wyłączający silnik napędowy sprężarki, gdy temperatura uzwojeń silnika napędowego sprężarki przekroczy dopuszczalną wartość. Termostat (361) ogrzewanie oleju Zabezpieczający ogranicznik ciśnienia (350): z dwoma oddzielnymi blokadami przełączenia zwrotnego, przy czym jedna może być cofana tylko przy użyciu narzędzi (patrz niemieckie przepisy o zapobieganiu nieszczęśliwym wypadkom VBG 20). Zabezpieczający ogranicznik ciśnienia wyłącza silnik napędowy sprężarki, gdy ciśnienie końcowe sprężania przekroczy ustawioną wartość. Ciśnienie wyłączenia 1 = patrz wykaz parametrów Ciśnienie wyłączenia 2 = patrz wykaz parametrów Jeżeli nie można wykluczyć, że oddzielacz oleju może się napełnić cieczą do poziomu powyżej 90% jego objętości, nabywca musi dodatkowo zamontować w odolejaczu zawór bezpieczeń- 1.7 Elementy nadzoru Na wyświetlaczu sterownika sprężarki można ciągle nadzorować następujące parametry robocze: Ciśnienie ssania Ciśnienie końcowe sprężania Ciśnienie oleju nadzór obiegu oleju Temperatura ssania Temperatura końcowa sprężania Temperatura oleju Bezwzględne ustawienie zasuwy pierwotnej Prąd silnika Temperatura nasycenia ciśnienia ssania Temperatura nasycenia ciśnienia skraplania 15
Opis działania i konstrukcji Licznik godzin pracy Różnica ciśnienia oleju i ciśnienia końcowego sprężania (nadzór obiegu oleju) Wartość zadana wielkości regulacji w C Wartość rzeczywista wielkości regulacji w C wewnętrzny stosunek objętości stosowany czynnik chłodniczy wielkość regulowana użyte opcje ciśnienie oleju za filtrem oleju - opcja - Różnica ciśnienia oleju za filtrem oleju i ciśnienia końcowego sprężania (nadzór filtra oleju) - opcja - 1.8 Zawory elektromagnetyczne są sterowane z osobna impulsami sterującymi. MV Y1 MV Y2 MV Y3 MV Y4 Wydajność OTW. ZAM. ZAM. OTW. Wydajność ZAM. OTW. OTW. ZAM. MV Y5 MV Y6 Wydajność ZAM. OTW. Praca z pełnym obciążeniem ZAM. OTW. Wydajność OTW. ZAM. Regulacja mocy Wszystkie sprężarki śrubowe wyposażone są w bezstopniową regulację wydajności w zakresie 10-100% (dolna wartość procentowa może różnić się w zależności od zastosowania i warunków eksploatacji). Regulacja mocy odbywa się za pomocą przesuwanego osiowo suwaka regulacyjnego zamocowanego poniżej wirnika i przebiega następująco: para czynnika chłodniczego, która już napłynęła do przestrzeni luk międzyzębnych, może wrócić do przestrzeni ssania przez otwór otwierany za pomocą suwaka regulacyjnego, zanim rozpocznie się proces sprężania. Położenie suwaka regulacyjnego określa wielkość otworu dla strumienia zwrotnego (regulacja obejściowa), a tym samym określa każdorazowo wydajność chłodniczą. Pozycja suwaka regulacyjnego jest rejestrowana przez czujnik położenia (drogomierz). W urządzeniu sterującym następuje optyczna sygnalizacja diodami świecącymi pozycji krańcowej MIN lub MAX suwaka regulacyjnego, a na wyświetlaczu można zobaczyć względną pozycję suwaka regulacyjnego w procentach. Do sterowania hydrauliką suwaka regulacyjnego służą 4 zawory elektromagnetyczne (Y1... Y4 do Vi stały) bądź 6 zaworów elektromagnetycznych (Y1... Y6 do Vi zmienny), umieszczone w bloku zaworowym bezpośrednio na sprężarce. Dla zapewnienia lepszej zdolności regulacyjnej sprężarki prędkości poruszania suwaka regulacyjnego w kierunku MIN i MAX w warunkach roboczych powinny być możliwie równe. Do tego celu występują śruby dławiące, mające wpływ na prędkość regulacji. 16 Zawór ograniczający ciśnienie uniemożliwia powstanie w warunkach wysokiego ciśnienia nadmiernej różnicy ciśnienia między ciśnieniem w tylnej komorze układu regulacyjnego a ciśnieniem ssania sprężarki. Wskazówka! Szczegółowe informacje dotyczące regulacji wydajności oraz regulacji Vi dostępne są w instrukcji montażu sprężarki śrubowej. 1.9 Uruchomienie W chwili uruchomienia agregatu sprężarki śrubowej uruchamia się pompa oleju, aby wytworzyć wystarczające ciśnienie oleju do przestawiania suwaka regulacyjnego. Warunkiem włączenia silnika napędowego sprężarki jest ustawienie suwaka regulacyjnego sprężarki w pozycji krańcowej MIN. W przypadku gdy sprężarka jest wyłączona lub znajduje się w stanie przestoju, pozycja krańcowa MIN ustawiana jest za pomocą sprężyny naciągowej. Jeżeli suwak regulacyjny sprężarki nie znajduje się w pozycji krańcowej MIN, wydawane jest polecenie zmniejszenia mocy i suwak regulacyjny zostaje ustawiony w pozycji krańcowej MIN. Blok zaworów elektromagnetycznych może być stosowany we wszystkich warunkach roboczych dla wszystkich sprężarek ze stałym Vi. Zawory elektromagnetyczne są cyklicznie wysterowywane przez sterownik i włączane odpowiednio parami.
Opis działania i konstrukcji Prędkość poruszania suwaka regulacyjnego w kierunku MIN zależy od dokładnego ustawienia śruby regulacyjnej (DS6). Prędkość poruszania suwaka regulacyjnego w kierunku MAX zależy od dokładnego ustawienia śruby regulacyjnej (DS5). Śruba regulacyjna (DS7) jest otwarta na około 2 obroty i jest przestawiana tyko wtedy, gdy pomimo całkowicie otwartej śruby regulacyjnej (DS6) prędkość suwaka regulacyjnego w kierunku MAX jest za mała. Zawór ograniczania ciśnienia (DBV) gwarantuje maksymalne nadciśnienie przy kierunku regulacji MAX rzędu Δp = 7 bar w stosunku do ciśnienia ssania. Dławienie śrubami regulacyjnymi DS5 i DS6 powoduje zmniejszenie prędkości przestawiania. 17
Instrukcja obsługi 2 2.1 INSTRUKCJA OBSŁUGI Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 Niebezpieczeństwo! W kwestii obsługi agregatów ze sprężarką śrubową w strefach zagrożonych wybuchem należy stosować się do przepisów określonych w odpowiedniej instrukcji eksploatacji. Jako uzupełnienie do tych przepisów należy przestrzegać następujących wskazówek: 1. Personel odpowiedzialny za obsługę agregatów ze sprężarką śrubową jest dodatkowo zobowiązany stosować się do przepisów bezpieczeństwa pracy w zakresie transportu, montażu, eksploatacji i konserwacji oraz ewentualnej wymiany podzespołów itd. w strefach zagrożonych wybuchem. W tym kontekście należy koniecznie przestrzegać przepisów użytkowania patrz też rozdział: Wskazówki bezpieczeństwa dla sprężarek, załącznik E i agregatów ze sprężarką śrubową, załącznik E. Obydwa dokumenty wchodzą w skład dokumentacji. 2. W kwestii montażu i podłączenia elektrycznych elementów konstrukcji należy przestrzegać odpowiednich przepisów w zakresie elektrotechniki dotyczących wykonywania czynności instalacyjnych w strefach zagrożonych wybuchem, w szczególności zaś EN 60079-10. Należy stosować odpowiedni zalecany materiał okablowania. 3. Użytkownik jest zobowiązany do uziemienia całego agregatu ze sprężarką śrubową. 2.2 Ważne wskazówki dla operatora Agregat ze sprężarką śrubową może być obsługiwany wyłącznie przez wykwalifikowany personel, który zapoznał się z treścią instrukcji obsługi agregatów ze sprężarką śrubową firmy GEA Refrigeration Germany GmbH. Należy przy tym we właściwy sposób przestrzegać przepisów bezpieczeństwa dotyczących instalacji chłodniczych, aby chronić personel przed ewentualnymi obrażeniami i agregat sprężarek śrubowych przed uszkodzeniami. Wskazówka! Obsługę agregatu ze sprężarką śrubową umożliwia panel operatorski układu sterowania. W przypadku gdy sterownik GSC TP jest objęty zakresem dostawy, personel obsługi musi znać treść całej dokumentacji sterownika. Dokumentacja sterownika jest częścią dokumentacji produktu. 2.3 Transport i magazynowanie są produktami o wysokiej jakości, z którymi podczas transportu należy obchodzić się z najwyższą starannością. Należy unikać jakichkolwiek uderzeń oraz nieostrożnego odstawiania. 18 Transport agregatów sprężarek śrubowych przy użyciu dźwigów musi zawsze przebiegać w pozycji zabudowy. Do tego celu wolno używać tylko odpowiednio oznakowanych zaczepów. Zaczepianie gdzie indziej jest niedozwolone. Uwaga! Zabrania się zaczepiania agregatu sprężarki śrubowej za armatury lub przewody rurowe. Tak przymocować agregat sprężarki śrubowej na pojeździe transportowym, aby był on zabezpieczony przed zsunięciem się i przewróceniem. Odpowiedzialność za zabezpieczenie spoczywa na pracowniku upoważnionym do wykonania transportu wzgl. na firmie transportowej. należy składować pod dachem, na utwardzonym podłożu i zabezpieczone przed ingerencjami osób trzecich. Chronić agregat przed uderzeniami i wstrząsami. Co najmniej raz na 4 tygodnie należy obracać wał sprężarki (ok. 10 obrotów). Równocześnie należy sprawdzić napełnienie azotem i w razie potrzeby uzupełnić gaz aż do uzyskania wymaganego nadciśnienia 2 bar. W tym celu zastosować suchy azot o wilgotności końcowej 300 ppm.
Uwaga! Podłączyć należy: Agregaty ze sprężarkami śrubowymi należy odpowiednio zabezpieczyć podczas transportu i magazynowania przed wpływem warunków zewnętrznych. Przewód ssący Przewód tłoczny Przyłącze wody do chłodnicy oleju Dotyczy to z reguły dłuższego czasu przestoju w wolnym otoczeniu przed instalacją i uruchomieniem urządzenia chłodniczego. Producent zaleca stosowanie folii pokryciowych na całym urządzeniu. Pokrycie szczelin wentylacyjnych silników elektrycznych jest niezbędne! 2.4 2.4.1 Ustawianie Ustawienie sztywne Rama agregatu sprężarek śrubowych / chłodziarki cieczy jest mocowana do przygotowanego fundamentu za pomocą śrub kotwowych. Rama musi zostać ustawiona za pomocą odpowiednich podkładek niwelacyjnych. Następnie należy dociągnąć śruby kotwowe. 2.4.2 Instrukcja obsługi Ustawienie umożliwiające izolację dźwięku materiałowego w przypadku agregatów odbieranych przez UDT (w Niemczech: TÜV) Integracja zaworu przelewowego w przewodzie ssącym przy stosowaniu zaworu bezpieczeństwa na oddzielaczu oleju podłączyć zawór bezpieczeństwa do przewodu wydmuchowego przy zastosowaniu chłodnicy oleju chłodzonej czynnikiem chłodniczym dopływ czynnika chłodniczego z kolektora wysokociśnieniowego (zwrócić uwagę na wysokość geodetyczną ponad chłodnicą oleju) przewód pary czynnika chłodniczego do skraplacza przy zastosowaniu wtrysk czynnika chłodniczego dopływ czynnika chłodniczego z skraplacza lub kolektora wysokociśnieniowego przy zastosowaniu układu oszczędnościowego Economizer Ramę agregatu sprężarki śrubowej należy regulować za pomocą śrub niwelacyjnych. 2.5 2.5.2 Montaż przewód ssący Economizera do przyłącza ładowania Elektryczne przewody przyłączeniowe Przewody rurowe i elektryczne przewody przyłączeniowe muszą być bezwzględnie podłączane bez naprężeń mechanicznych. Podłączyć należy: Silnik napędowy sprężarki 2.5.1 zasilanie sterownika sprężarki Podłączanie przewodów rurowych jeżeli występuje Przed podłączeniem przewodów rurowych należy spuścić ładunek azotu z agregatu sprężarki śrubowej przez otwarcie zaworów odpowietrzających. Ogrzewanie oleju Pompa oleju Wszystkie przyłącza przewodów rurowych należy podłączać w taki sposób, aby zminimalizować przenoszenie wydłużeń termicznych i drgań na agregat sprężarki śrubowej. 2.6 W przewodach czynnika chłodniczego i oleju można zastosować kompensatory stalowe i metalowe przewody giętkie, natomiast do przyłączy wody kompensatory gumowe. 2.6.1 Wszystkie przyłącza przewodów rurowych należy unieruchomić bezpośrednio za agregatem. Przebieg rozruchu Należy wykonać następujące czynności w podanej kolejności: Kontrola szczelności Wskazówka! Dopuszczalne ciśnienie robocze znajduje się na tabliczce znamionowej. 19
Instrukcja obsługi Przed rozpoczęciem kontroli szczelności należy przedsięwziąć niezbędne środki ostrożności. W celu kontroli przeprowadza się test spadku ciśnienia z suchym azotem, trwający ok. 3 godziny. Ciśnienie kontrolne: 7 bar Przez pierwsze 3 godziny dopuszczalny jest spadek ciśnienia wynoszący 2%, przy czym należy uwzględnić wahania temperatury otoczenia. Ostrzeżenie! Przed kontrolą szczelności należy zdemontować lub odciąć wszystkie organy regulacyjne i urządzenia sterujące, które mogłyby ulec uszkodzeniu przez podane ciśnienie próbne. Z kontroli szczelności należy sporządzić protokół, w którym należy co godzinę zanotować ciśnienie w badanych przewodach, temperaturę otoczenia i temperaturę na zewnątrz w cieniu. 1. Wszystkie miejsca połączeń (spoiny spawane, połączenia kołnierzowe, śrubunki itd.) pokryć środkiem spieniającym. Występujące wycieki, rozpoznawalne z powodu wyraźnego tworzenia się piany, usunąć. 2.6.2 Suszenie, próżnia Po zakończeniu próby szczelności należy wytworzyć próżnię w urządzeniu i przeprowadzić próbę próżni, trwającą 3 godziny. Wytwarzanie próżni służy z jednej strony usunięciu powietrza, a z drugiej strony usunięciu wilgoci z urządzenia. Do wytworzenia próżni należy użyć pompy próżniowej. W okresie 3 godzin osiągnięta próżnia może pogorszyć się o maksymalnie 6,66 mbar. Po zakończeniu kontroli szczelności i stwierdzeniu szczelności agregatu/chłodziarki cieczy należy ponownie zamontować zdemontowane wcześniej przyrządy pomiarowe, urządzenia sterujące i organy regulacyjne. Strategia kontroli Jako medium kontrolne stosuje się suchy azot. Po osiągnięciu ciśnienia kontrolnego następuje pomiar spadku ciśnienia poprzez pomiar ciśnienia różnicowego. Może się ono zmienić w ciągu godziny o jedynie 0,02 bar. Jeśli wskaźnik nie wskaże żadnego wycieku z powodu tworzenia się piany, instalacja jest szczelna. Środki kontroli Jako środki kontroli należy stosować manometry o dokładności 0,5% w przedziale pomiarowym o rozdzielczości cyfrowej 0,01 bar. Opisane tutaj przeprowadzenie kontroli odnosi się do manometrów z trybem manometru i LEAK firmy Keller. Rys.3: A Próżnia B Temperatura pomieszczenia bądź ścianki Przy osiągnięciu wymaganej próżni należy co godzinę protokołować wartości pomiarowe. Oprócz wartości podciśnienia należy notować temperaturę w maszynowni i temperaturę na zewnątrz w cieniu. Po zakończeniu próby próżni należy przeprowadzić wyrównanie ciśnienia z NH3. Uwaga! Wskaźniki Jako wskaźniki wycieków należy stosować czynniki spieniające. Jako czynnik spieniający można wykorzystać roztwór 50 miarek wody i 1 miarki środka do zmywania naczyń, ponieważ w procesie spieniania możliwe jest wykrycie wycieków W obszarach problemowych można zastosować spray do wyszukiwania przecieków. Przeprowadzenie kontroli 20 Wymagana próżnia do usuwania wilgoci z instalacji chłodniczych Przy wytwarzaniu próżni odciąć pompę oleju! Patrz również "Wytwarzanie próżni po stronie czynnika chłodniczego" w rozdziale "Prace konserwacyjne". 2.6.3 Napełnianie olejem Do pierwszego napełniania olejem można wykorzystać próżnię agregatu/chłodziarki cieczy przed wyrównaniem ciśnienia. Po wyrównaniu ciśnienia i do uzu-
pełniania oleju konieczna jest oddzielna pompa do napełniania oleju. Uwaga! Sprawdzić zastosowany gatunek oleju! Patrz umowa/projekt lub zalecenie firmy GEA Refrigeration Germany GmbH. Połączyć przyłącze zaworu odcinającego spuszczania oleju i napełniania oleju (090) ze zbiornikiem napełniania oleju. Przed napełnianiem oleju ustawić zawory w położeniu roboczym. Zawór odcinający (090) należy otwierać dotąd, aż poziom oleju osiągnie górną trzecią część podłużnego wziernika w studzience oddzielacza oleju. Napełnianie olejem oddzielacza oleju należy przeważnie przeprowadzać przez chłodnicę oleju. Przy pierwszym uruchomieniu wskazane jest krótkie napełnienie olejem przez sprężarkę w celu zasilenia olejem sprężarki. Uwaga! Ze względu na użycie wybranych składników oleje chłodnicze mają tendencję do zwiększonego wchłaniania wilgoci. Dlatego przy napełnianiu sprężarki olej powinien mieć jak najkrótszy kontakt z powietrzem. Zawartość napoczętego pojemnika należy zużyć w ciągu jednego dnia roboczego. Pomiędzy poszczególnymi procedurami napełniania pojemnik musi być należycie zamknięty. 2.6.4 Kontrola monitorowania zakłóceń 1. W celu sprawdzenia urządzenia zabezpieczającego odłączyć zasilanie silnika napędowego sprężarki i silnika pompy oleju od sieci zasilającej (np. przez wyjęcie bezpieczników). 2. Podłączyć urządzenie zabezpieczające do napięcia. 3. Sprawdzić prawidłowe okablowanie zamontowanych przetworników ciśnienia i termometrów rezystancyjnych. W tym celu należy rozłączyć odpowiednie połączenia. Na wyświetlaczu sterownika pojawia się komunikat Przerwa w przewodach <czujnik XXX>. Po przywróceniu połączenia instalacyjnego należy sprawdzić wskazanie wyświetlacza. Instrukcja obsługi Szczegółowe informacje są podane w instrukcji do sterownika. 4. Sprawdzić wartości graniczne. Wartości graniczne = patrz wykaz parametrów 5. Podłączyć agregat ze sprężarką śrubową / instalację chłodniczą / chłodziarkę cieczy do sterownika. 6. Po upływie opóźnienia rozruchu 20 s musi pokazać się komunikat Zakłócenie kontroli obiegu oleju. 7. Podłączyć ponownie silnik pompy oleju do sieci zasilającej. 8. Sprawdzić wzbudzanie zaworów elektromagnetycznych układu regulacyjnego mocy w kierunku minimum. 9. Symulować pozycję skrajną minimum suwaka regulacyjnego i sprawdzić działanie wyłącznika głównego oraz trójkątnego gwieździstego stycznika przełączającego (w przypadku silników z rozruchem trójkątnym gwiaździstym). 10. Sprawdzić funkcję przełączającą zaworów elektromagnetycznych przy użyciu przycisków zwiększania lub zmniejszania mocy: moc? - MV1 i MV4 ulegną wzbudzeniu moc? - MV2 i MV3 ulegną wzbudzeniu 11. Kontrola zakłóceń obiegu oleju tylko przy zewnętrznej pompie olejowej. Po 6 s musi nastąpić wyłączenie silnika napędowego sprężarki. W tym celu należy tak zdławić zawór, żeby wartość alarmowa ciśnienia różnicowego oleju z listy parametrów została przekroczona w dół. 12. Ustawić ograniczenie prądu znamionowego silnika napędowego sprężarki zgodnie z danymi znamionowymi silników. Patrz wykaz parametrów! 2.6.5 Kontrola kierunku obrotów silnika pompy oleju (w zewnętrznych pompach oleju) Rozruch pompy oleju następuje przy elektrycznie zablokowanym silniku napędowym (Serwis). Zawory odcinające znajdują się w położeniu roboczym. Strzałka kierunku obrotów na pompie oleju silnika musi być zgodna z kierunkiem obrotów silnika pompy oleju. 21
Instrukcja obsługi Silnik pompy oleju może być wyposażony w przetwornicę częstotliwości. Kierunek obrotów został już w tym przypadku ustawiony fabrycznie na przetwornicy częstotliwości silnika pompy oleju. 2.6.7 Kontrola monitorowania obiegu oleju przy pracującym agregacie z zewnętrzną pompą oleju Ostrzeżenie! 1. Pompa oleju pracuje. Ponieważ uszczelnienie pierścieniem ślizgowym wału pompy oleju jest zależne od kierunku obrotów i przy niewłaściwym kierunku obrotów może ulec zniszczeniu, kontrola kierunku obrotów może trwać tylko bardzo krótko (czas pracy poniżej 2 sekund). 2. Zdławić zawór odcinający (190). Przy prawidłowym kierunku obrotów pompy oleju należy sprawdzić ustawioną różnicę ciśnień. Nie może ona być mniejsza od wymaganej wartości nastawy wg diagramu P+I. Ciśnienie różnicowe oleju = ciśnienie oleju poz. (110) - ciśnienie końcowe sprężania poz. (105) Przy bezruchu sprężarki i gdy olej nie osiągnął jeszcze temperatury roboczej, różnica ciśnienia może być nieznacznie większa od podanej wartości. 3. Jeżeli różnica ciśnień 1 bar nie będzie osiągana przez ponad 6 sekund, musi nastąpić wyłączenie. 2.6.8 Sprawdzanie wyłączenia awaryjnego w razie przekroczenia temperatury 1. W menu Wartości czujnika wpisać zadane wartości graniczne poniżej aktualnych wartości rzeczywistych. 2. Sprawdzić wartości graniczne na wyświetlaczu sterownika. Wartości graniczne = patrz wykaz parametrów Ustawienie ciśnienia różnicowego jest możliwe poprzez obracanie wrzeciona zaworu regulacji ciśnienia oleju (wkręcanie oznacza zwiększenie różnicy ciśnienia, natomiast wykręcanie jej zmniejszenie). 3. Sprawdzić komunikaty zakłócenia w sterowniku sprężarki. 2.6.6 2.6.9 Regulacja ciśnienia oleju 4. Ustawić wartości zmienione w punkcie 1 na pierwotne wartości. (w zewnętrznej pompie oleju) Przed uruchomieniem silnika napędowego sprężarki, a tym samym agregatu ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej należy wprowadzić prawidłowe ciśnienie oleju w menu parametrów sterowania. Wartość nastawy = patrz wykaz parametrów Uwaga! Nie łączyć jeszcze ze sobą połówek sprzęgła silnika i sprężarki. Zabezpieczyć elektryczną instalację sterującą przed przypadkowym włączeniem silnika napędowego sprężarki. W położeniu MIN i MAX suwaka regulacyjnego, wał sprężarki musi pozwalać obracać się ręką lekko i równomiernie. Przy kontroli kierunku obrotów silnika napędowego sprężarki należy przestrzegać warunków włączania sprężarki. Uwaga! Ustawienie ciśnienia oleju na za małym lub za dużym poziomie może doprowadzić nawet po krótkim czasie eksploatacji do poważnych defektów bądź do całkowitego uszkodzenia sprężarki! Sprawdzanie kierunku obrotów silnika napędowego Regulacja ciśnienia oleju odbywa się podczas pracy w pełni automatycznie poprzez regulację prędkości obrotowej pompy. Podczas fazy włączania sprężarki niewielkie odchylenia wskazywanego ciśnienia oleju są stanem normalnym. 22
Instrukcja obsługi pomiędzy silnikiem napędowym sprężarki a sprężarką śrubową. 4. Parametry ustawienia należy zaprotokołować w arkuszu danych w dokumentacji sprzęgła. Kopię wypełnionego arkusza danych należy odesłać na następujący adres: GEA Refrigeration Germany GmbH Holzhauser Straße 165 13509 Berlin Faks: +49 (0)30-43 592 759 Ostrzeżenie! Rys.4: A Sprężarka B Silnik W trybie pracy 1 (ręcznie + ręcznie) silnik napędowy sprężarki jest bezpośrednio uruchamiany, a następnie ponownie wyłączany. Wskazówka! Przed rozruchem silnika napędowego sprężarki należy koniecznie przestrzegać informacji producenta, np. odnośnie do smarowania silnika. Przestrzegać instrukcji konserwacji! Kierunek obrotów silnika W przypadku nieprawidłowego kierunku obrotów silnika należy zmienić ten kierunek przy zabezpieczeniu elektrycznej instalacji sterującej przed przypadkowym włączeniem. Następnie silnik musi pracować bez obciążenia i bez zakłóceń przez co najmniej 1 godzinę. Jest to ważne, żeby osuszyć resztki wilgoci w silniku (powstałej podczas transportu lub składowania). Smarować sprzęgło w podanych odstępach czasu (jeżeli jest to przewidziane w instrukcji konserwacji sprzęgła)! 2.6.11 Napełnianie czynnika chłodniczego Uwaga! Do napełniania czynnika chłodniczego sprężarka musi się znajdować w gotowości roboczej! 1. Podłączyć zbiornik czynnika chłodniczego do zaworu do napełniania. 2. Otworzyć zawór do napełniania. 3. Ostrożnie otworzyć zawór zbiornika i przeprowadzić wyrównanie ciśnienia. 4. Zamknąć zawór. 5. Ponownie sprawdzić szczelność urządzenia. Dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas fazy docierania musi być zamontowana osłona sprzęgła. 6. Uruchomić sprężarkę. Po zakończeniu kontroli kierunku obrotów silnika napędowego można połączyć sprzęgło z silnikiem elektrycznym. 8. Przy małej wydajności sprężarki zassać czynnik chłodniczy do obiegu. 2.6.10 7. Otworzyć zawór zbiornika. Montaż sprzęgła 1. Zabezpieczyć elektryczną instalację sterującą przed przypadkowym włączeniem. 2. Zmontować sprzęgło przestrzegając oddzielnej dokumentacji. 3. Należy bezwzględnie przestrzegać podanych w dokumentacji sprzęgła wartości pionowego i poziomego odchylenia. Sprawdzić odstęp osi 23
Instrukcja obsługi 9. Zamknąć zawór zbiornika, gdy ciśnienie ssania zbliży się do wymaganej wartości. Pozwolić sprężarce pracować dalej, aż czynnik chłodniczy ulegnie odpowiedniemu rozprowadzeniu w obiegu. W oparciu o odpowiednie wartości można teraz ocenić, czy konieczne jest jeszcze uzupełnienie czynnika chłodniczego, czy też jego poziom jest wystarczający. Wskazówka! W razie potrzeby powtórzyć operację Napełniania czynnika chłodniczego, aż ciśnienie ssania osiągnie wymaganą wartość. 10. Przy oddzielnym obiegu czynnika chłodniczego dla chłodnicy oleju: Zawór wtryskowy do sprężarki, służący do obniżania temperatury końcowej, należy pozostawić zamknięty podczas napełniania, aby ocenić ilość czynnika chłodniczego w obiegu oleju. 11. Po zakończeniu procesu napełniania zamknąć zawór do napełniania i zawór butli. 12. Opróżnić i zdemontować przewód do napełniania. 24
2.6.12 Instrukcja obsługi Położenie robocze zaworów Ustawienia ręcznie regulowanych armatur do eksploatacji agregatu/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy podane są w diagramie P+I. Koncepcja i symbole schematów orurowania i oprzyrządowania odpowiadają wymaganiom normy EN 1861, wydanie z kwietnia 1998. Ostrzeżenie! Należy zapewnić, żeby zawory przed rozruchem agregatu/instalacji chłodniczej / chłodziarki cieczy znajdowały się w ustawieniu roboczym. Tylko w ten sposób możliwa jest praca wolna od usterek. Wskazówka! Kierunek przepływu: z A do B i C Zawór odcinający Zamykany zawór zwrotny ze zintegrowaną funkcją regulacji otwarty podczas normalnej pracy Rys.5: Zawór odcinający otwarty Zawór odcinający zamknięty podczas normalnej pracy Rys.6: Zawór zwrotny Zawór zwrotny podczas normalnej pracy Rys.7: Zamykany Zawór odcinający zamknięty Zawór zwrotny Zamykany zawór zwrotny otwarty podczas normalnej pracy Zawór zwrotny Rys.8: Zamykany zawór zwrotny 25
Instrukcja obsługi Zawór regulacyjny Zawór regulacyjny ustawiony podczas:: Rozruch zmienionych warunkach roboczych Rys.9: Zawór regulacyjny Zamykany zawór zwrotny z zintegrowaną funkcją regulacji Zamykany zawór zwrotny ze zintegrowaną funkcją regulacji otwarty podczas normalnej pracy Rys.10: Zamykany zawór zwrotny ze zintegrowaną funkcją regulacji Zawór elektromagnetyczny Sterowany przez sterownik (np. GSC TP) Rys.11: Zawór elektromagnetyczny Zawór trójdrogowy Zawór trójdrogowy, otwarty z A do C Rys.12: Zawór trójdrogowy 26
Zawór regulacji ciśnienia oleju Instrukcja obsługi Δp x,x ± x bar ciśnienie regulacji do ustawienia w stosunku do ciśnienia odniesienia (patrz schemat orurowania i oprzyrządowania) Położenie robocze: ustawiony Rys.13: Zawór regulacji ciśnienia oleju Ostrzeżenie! Ustawienie ciśnienia oleju na za małym lub za dużym poziomie może doprowadzić nawet po krótkim czasie eksploatacji do poważnych defektów bądź do całkowitego uszkodzenia sprężarki! Zawór przelewowy, Zawór bezpieczeństwa Rys.14: Zawór przelewowy, zawór bezpieczeństwa 27
Instrukcja obsługi Sterowany ciśnieniowo Zawór zwrotny sterowany niezależnie Rys.15: Sterowany ciśnieniem zawór zwrotny Zawór szybko zamykający się, sprężynowy w razie potrzeby uruchamiany ręcznie Rys.16: Zawór szybko zamykający się, sprężynowy Zawór do napełniania, Zawór spustowy Przyłącza ½ z zatyczką Rys.17: Zawór do napełniania, zawór spustowy Zawór serwisowy Przyłącze Rp ¼ Do manometru i przetwornika ciśnienia Rys.18: Zawór serwisowy 28
Ogranicznik temperatury oleju sterowany niezależnie modułem regulacyjnym Rys.19: Zawór regulacyjny sterowany temperaturą Ogranicznik temperatury oleju niezależna regulacja poprzez czujniki Rys.20: 2.6.13 Instrukcja obsługi Zawór regulacyjny sterowany temperaturą Kontrolowanie obiegów wody Należy sprawdzić czy pompy wody chłodzącej i zimnej pracują oraz czy armatury odcinające w obiegu wody chłodzącej znajdują się w położeniu roboczym. W przypadku występowania regulatora wody chłodzącej należy go tak ustawić w warunkach eksploatacyjnych, aby temperatura skraplania i oleju znajdowała się w dopuszczalnym zakresie. 2.6.14 Pierwsze uruchomienie Po wykonaniu wymienionych wcześniej prac można uruchomić agregat ze sprężarką śrubową zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia sterującego (GSC TP). 1. Włączanie napięcia sterującego urządzenia sterującego. 2. Usuwanie i potwierdzanie dostępnych komunikatów o zakłóceniach. 3. Wybrać tryb Ręczny + ręczny (1). 4. Włączyć agregat ze sprężarką śrubową. 2.6.15 Kontrola przestawiania suwaka regulacyjnego 1. Agregat ze sprężarką śrubową działa. 2. Wybrać tryb Ręczny + ręczny (1). 3. Po naciśnięciu przycisku Zwiększyć wydajność sprężarki musi zostać osiągnięta i zasygnalizowana pozycja skrajna maksimum (100%). 4. Po naciśnięciu przycisku Zmniejszyć wydajność sprężarki musi zostać osiągnięta i zasygnalizowana pozycja skrajna minimum (0%). 5. Odpowietrzanie układu regulacyjnego następuje przez poruszenie suwaka regulacyjnego tam i z powrotem około 10 razy. 2.6.16 Kontrola czasów przesuwu suwaka regulacyjnego Ostrzeżenie! Dopuszczalne są czasu przesuwu pomiędzy 30 a 60 sekund. 29
Instrukcja obsługi Zawory dławiące zaworów elektromagnetycznych są fabrycznie ustawione tak, żeby zagwarantować optymalny czas przesuwu suwaka regulacyjnego pomiędzy 30 a 60 sekund. Podczas pracy w temperaturze roboczej i przy ciśnieniu roboczym należy ustalić czasy niezbędne do ciągłego przesuwania suwaka regulacyjnego z pozycji krańcowej maksimum do pozycji krańcowej minimum. Aby zapewnić należyte działanie automatycznej regulacji, czasy przesuwu w obie strony powinny być mniej więcej równe. Dopasowanie czasu przesuwu można przeprowadzić za pomocą zaworów dławiących DS5 i DS6. Wskazówka! 2.6.20 Regulowanie ilości wtryskiwanego oleju i temperatury oleju 2.6.20.1 Agregaty ze sprężarką śrubową bez wtrysku czynnika chłodniczego Ilość oleju wtryskiwanego i temperatura oleju mają bezpośredni wpływ na temperaturę końcową sprężania. Ustawienie ilości wtryskiwanego oleju w warunkach roboczych umożliwia zawór regulacyjny oleju wtryskiwanego. Wskaźniki temperatury końcowej sprężania Patrz instrukcja montażu sprężarki śrubowej. t tmaks. NH3/WS t tolej + 20K... 30K 95 C NH3/NC t tolej ok. 45... 60 C 80 C Tak wyregulować ilość wody, aby w punkcie pracy temperatura oleju znajdowała się w dopuszczalnym zakresie. Freon/WS t tolej + 15K 80 C Wartość orientacyjna temperatury oleju = patrz wykaz parametrów R22/niskie ciśnienie t 45... 60 C 80 C 2.6.17 2.6.18 Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą wody Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą czynnika chłodniczego Za pomocą zaworu w przewodzie zasilającym w czynnik chłodniczy ze zbiornika, należy tak wyregulować stabilny obieg, aby temperatura oleju znajdowała się w dopuszczalnym zakresie. Wartość orientacyjna = patrz wykaz parametrów 2.6.19 Kontrola chłodzenia oleju Wartość orientacyjna temperatury oleju = patrz wykaz parametrów Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą wody Ilość wody należy wyregulować tak, żeby ilość wody chłodzącej odpowiadała wartości projektowej. Armatura na wlocie i wylocie musi być skontrolowana. Temperatura oleju ustawia się samoczynnie za pośrednictwem zaworu trójdrogowego. Chłodzenie oleju w chłodnicy oleju za pomocą czynnika chłodniczego Nie ma konieczności regulacji i kontroli. 30 2.6.20.2 Agregaty sprężarek z wtryskiem czynnika chłodniczego Ustawienie zaworu regulacyjnego wtrysku oleju pozwala na zmienianie temperatury oleju. Znaczne zdławienie zaworu odcinającego powoduje obniżenie temperatury oleju. Jeżeli temperatura oleju będzie zbyt niska lub osiągnie dolny zakres, należy odpowiednio wyżej ustawić wartość zadaną temperatury końcowej sprężania. Przy pierwszej regulacji obiegu oleju należy otworzyć zawór regulacyjny wtrysku oleju o około 1/2 obrotu. Następnie temperatura końcowa sprężania jest regulowana za pomocą termostatycznego zaworu rozprężnego na wartość podaną na wykazie parametrów. Wartość odniesienia dla temperatury końcowej sprężania: t = 60 + 10 C (dla NH3) Inne czynniki chłodnicze na zapytanie. 2.7 Normalne uruchamianie Urządzenie jest przewidziane do automatycznej pracy chłodzącej, sterownik przejmuje włączanie i wyłączanie sprężarki oraz dopasowywanie jej wydajności.
W automatycznym trybie pracy nie ma konieczności ciągłej obserwacji maszyny. Niezbędne informacje na temat uruchamiania podane są w dokumentacji sterownika sprężarki. Instrukcja obsługi 2.9 Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 W przypadku ręcznej eksploatacji urządzenia konieczna jest obsługa z pomieszczenia chłodziarki przy szczególnym uwzględnieniu wskazówek dotyczących napraw i konserwacji. Niebezpieczeństwo! Wyłączanie z ruchu i ponowne uruchamianie agregatów sprężarek śrubowych w strefach zagrożonych wybuchem wiąże się z koniecznością przestrzegania przepisów określonych w odpowiedniej instrukcji eksploatacji. 1. Ustawić zawory w położeniu roboczym. 2. Poziom oleju w oddzielaczu oleju musi mieścić się w dopuszczalnym zakresie. Jako uzupełnienie do tych przepisów należy przestrzegać następujących wskazówek: 3. Pompy wody chłodzącej i wody zimnej muszą pracować. 4. Należy sprawdzić dopływ wody chłodzącej bądź wody zimnej do chłodnicy oleju. 5. Ogrzewanie oleju w oddzielaczu oleju może być włączane przy nieruchomym agregacie/nieruchomej chłodziarce cieczy. Po uruchomieniu agregatu/chłodziarki cieczy zostanie ono automatycznie wyłączone, a po zatrzymaniu ponownie automatycznie włączone. Jeżeli temperatura otoczenia wynosi mniej niż 5 C, ogrzewanie oleju musi zostać włączone co najmniej na 1 godzinę przed uruchomieniem agregatu/chłodziarki cieczy. 6. Ustawić ograniczenie prądu znamionowego zgodnie z danymi znamionowymi silników. 7. Uruchomić agregat/chłodziarkę cieczy zgodnie z instrukcją obsługi sterownika sprężarki. 2.8 Regulacja mocy sprężarki Wydajność sprężarki może byś regulowana automatycznie bądź ręcznie. Wskazówka! Patrz dokumentacja sterownika. Przed ponownym uruchomieniem agregatu po 4 tygodniach, w szczególności zaś po 1 roku, przeprowadzić: 1. kontrolę sprzęgła pod kątem należytego zamocowania na wałach sprężarki i silnika, 2. kontrolę połączeń gwintowych i zabezpieczenia sprzęgła pod kątem należytego zamocowania. 2.10 2.10.1 Normalne wyłączanie z ruchu Jeżeli agregat sprężarki jest wyłączany na krótki czas, nie ma potrzeby przełączania zaworów, które mogą pozostać w położeniu roboczym. Jeżeli istnieje możliwość wystąpienia w parowniku wyższej temperatury niż temperatura wody chłodzącej, należy zamknąć dopływ wody chłodzącej lub zamknąć zawór odcinający strony ssącej sprężarki. Jeżeli istnieje możliwość wystąpienia w parowniku wyższej temperatury niż temperatura otoczenia agregatu sprężarki, należy również zamknąć zawór odcinający strony ssącej sprężarki. 2.10.2 Wyłączanie z ruchu Wyłączanie agregatów sprężarek śrubowych z eksploatacji na dłuższy czas Wyłączyć sprężarkę zgodnie z zaleceniami instrukcji obsługi rozdzielni elektrycznej. Zamknąć zawór odcinający strony ssącej i zawór odcinający strony tłocznej (wzgl. zamykane zawory zwrotne). Zamknąć zawory odcinające (wzgl. zamykane zawory zwrotne) w przewodzie ssącym ekonomizera. 31
Instrukcja obsługi Zamknąć dopływ czynnika chłodniczego do termosyfonowej chłodnicy oleju. Zamknąć ręczny zawór odcinający wtrysku czynnika chłodniczego. Wyłączyć ogrzewanie oleju. Pokrycie szczelin wentylacyjnych silników elektrycznych jest niezbędne! 2.10.3 Środki w okresie przestojów Przy dłuższych okresach przestoju, przekraczających pół roku, należy pomimo nadciśnienia w agregacie ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/ chłodziarce cieczy sprawdzić zawartość wilgoci w czynniku chłodniczym i w oleju chłodniczym. Zawartość wilgoci nie może znacznie się różnić od parametrów początkowych. 2.10.3.1 Działania comiesięczne podczas przestoju Sprawdzić, czy agregat ze sprężarką śrubową/ instalacja chłodnicza / chłodziarka cieczy znajduje się ciągle pod nadciśnieniem. Agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy należy kontrolować urządzeniem do wyszukiwania przecieków pod względem szczelności. Uruchomić pompę oleju na około 5 minut. Ręcznie obrócić wał sprężarki (co najmniej 10 obrotów). 2.10.3.2 Cztery tygodnie przed ponownym uruchomieniem 2.11 Ponowne uruchamianie po upływie około 1 roku przestoju Wymienić wkłady filtrów oleju (patrz instrukcja konserwacji). Przynajmniej na 1 godzinę przed uruchomieniem agregatu ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy włączyć ogrzewanie oleju. Otworzyć zawór odcinający strony ssącej i zawór odcinający strony tłocznej (bądź zamykane zawory zwrotne). Jeśli dostępne: Otworzyć zawory odcinające (ew. zamykalne zawory zwrotne) w przewodzie ssącym ekonomizera. Jeśli dostępne: Otworzyć dopływ czynnika chłodniczego do termosyfonu - chłodnicy oleju. Jeśli dostępne: Otworzyć ręczny zawór odcinający wtrysku czynnika chłodniczego. Usunąć przez odpowietrzenie wszystkie gazy nie ulegające skropleniu. W tym celu należy sprawdzić ciśnienie skraplania i temperaturę skraplania (patrz wykaz parametrów). Sprawdzić i w razie potrzeby opróżnić zbiornik wyłapywania oleju. Włączyć sprężarkę zgodnie z zaleceniami instrukcji obsługi instalacji sterowniczej. Praca funkcyjna agregatu ze sprężarką śrubową/ instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy w celu sprawdzenia czujników i członów wykonawczych (działanie i dokładność wskazań). Sprawdzić zawartość wilgoci i stan starzenia oleju chłodniczego. Dodatkowo należy przeprowadzić analizę oleju, Wartości wyników analizy należy porównać z danymi oleju świeżego. Wymianę oleju zaleca się po upływie 1 roku (amoniak jako czynnik chłodniczy; patrz instrukcja konserwacji). Sprawdzić rezystancję izolacji silników napędowych (patrz instrukcja obsługi silników elektrycznych). Uruchomić pompę oleju. Sprawdzić szczelność agregatu ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy. 32
3 3.1 Instrukcja konserwacji INSTRUKCJA KONSERWACJI Zastosowanie w strefach zagrożonych wybuchem, miejsce ustawienia w strefach 1 i 2 Niebezpieczeństwo! W kwestii konserwacji agregatów sprężarek śrubowych w strefach zagrożonych wybuchem należy stosować się do przepisów określonych w odpowiedniej instrukcji eksploatacji. Jako uzupełnienie do tych przepisów należy przestrzegać następujących wskazówek: 1. Personel odpowiedzialny za konserwację agregatów sprężarek śrubowych jest dodatkowo zobowiązany stosować się do przepisów bezpieczeństwa pracy w zakresie konserwacji poszczególnych elementów konstrukcji, podzespołów bądź ich całkowitej wymiany z punktu widzenia miejsca ustawienia agregatów w strefach zagrożonych wybuchem. 2. Konserwacja jest dopuszczalna jedynie po powiadomieniu o tym fakcie zakładu pracy oraz uzyskaniu zgody w tym zakresie. 3. Należy przestrzegać przepisów wynikających z instrukcji eksploatacji w kwestii konserwacji oraz wymiany poszczególnych elementów. 4. Stosowanie specjalnych narzędzi dopuszczonych do użytku w stefach zagrożonych wybuchem jest niezbędne. 5. Dozwolone jest jedynie stosowanie oryginalnych części zamiennych. W przeciwnym razie roszczenia z tytułu gwarancji nie będą uwzględniane. Odpowiedzialność za powstałe defekty poniesie użytkownik. 6. Podczas każdego przeglądu konserwacyjnego (patrz instrukcja konserwacji) należy dodatkowo skontrolować złącza śrubowe osłony sprzęgła pod kątem należytego osadzenia. 3.2 Informacje ogólne Niebezpieczeństwo! Zabrania się bezpośredniego dotykania części pod napięciem. Przed rozpoczęciem pracy należy zapewnić, żeby wszystkie części, które będą poddawane konserwacji, były odłączone od napięcia (np. poprzez usunięcie bezpiecznika głównego lub montaż mostka zwarciowego). Konserwacja sprężarki śrubowej/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy może być przeprowadzana wyłącznie przez wykwalifikowany personel. Podczas wykonywania wszystkich prac konserwacyjnych należy przestrzegać niniejszej instrukcji konserwacji. Ponadto należy przestrzegać wskazówek bezpieczeństwa pracy i ochrony przeciwpożarowej oraz przepisów bezpieczeństwa dotyczących instalacji chłodniczych. Dołączona książka serwisowa zawiera przepisy konserwacji i poświadczenia wykonywania prac serwisowych przez pierwsze 10 lat eksploatacji sprężarki śrubowej/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy. W celu potwierdzenia wykonania przeglądów technicznych i prac konserwacyjnych poświadczenie wymaga wypełnienia i podpisania przez autoryzowanego montera. W okresie gwarancyjnym poświadczenie wykonania prac konserwacyjnych jest niezbędne także do ewentualnego uznania gwarancji przez GEA Refrigeration Germany GmbH. O ewentualnej konieczności przeprowadzenia prac naprawczych należy powiadomić serwis GEA Refrigeration Germany GmbH. Uwaga! Wszystkie prace konserwacyjne należy przeprowadzać starannie, aby zachować sprawność sprężarki śrubowej/ instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy. W razie nieprzestrzegania instrukcji konserwacji wygasają wszystkie prawa gwarancyjne. Ostrzeżenie! Przestrzegać częstotliwości konserwacji zgodnie z książką serwisową. 33
Instrukcja konserwacji Kontrola co 24 do 72 h co tydzień co miesiąc Uwaga temperatura końcowa sprężania X Przegrzanie musi osiągnąć wartość min. 25 K. Maksymalna temperatura końcowa sprężania 100 C. Temp. oleju X Ciśnienie oleju X Patrz wykaz parametrów! Przy maksymalnej prędkości obrotowej lepkość nie może spaść poniżej 7 cst. Ciśnienie oleju musi wynosić co najmniej 0,5 bar więcej niż ciśnienie końcowe sprężania. Przyczyną ewentualnego zakłócenia ciśnienia oleju może być zabrudzony filtr oleju. ciśnienie końcowe sprężania Poziom oleju w oddzielaczu oleju X X Patrz wartość projektowa (wykaz parametrów). Przegrzanie po stronie tłocznej należy ustalić przez porównanie z temperaturą końcową sprężania. Poziom oleju musi być zawsze widoczny we wzierniku. Jeżeli poziom oleju spadnie poniżej jednej trzeciej wziernika należy uzupełnić olej. Ogrzewanie oleju X Jeśli sprężarka znajduje się w stanie bezruchu, ogrzewanie musi się włączyć automatycznie. Wyłączenie ogrzewania przez ogranicznik może oznaczać brak oleju. Ustawienia urządzeń zabezpieczających Regulacja mocy X Liczba godzin pracy X X Patrz wartości nastawcze podane na wykazie parametrów. Przy zmienianiu mocy słychać przełączanie zaworów elektromagnetycznych. Kontrola w trybie pracy "1 (ręcznie + ręcznie). Patrz niezbędne prace konserwacyjne podane w książce serwisowej. Zbiornik wyłapywania oleju z pompy oleju Zbiornik wyłapywania oleju ze ślizgowym pierścieniem uszczelniającym X X Opróżnić zbiornik wyłapywania oleju z pompy oleju. Opróżnić zbiornik wyłapywania oleju ze ślizgowym pierścieniem uszczelniającym. Wymiennik ciepła (tylko do instalacji chłodniczych) X Kontrola wzrokowa szczelności i w razie potrzeby wymiana pierścieni uszczelniających. Patrz dokumentacja wymiennika ciepła. 34
3.3 Prace konserwacyjne Wskazówka! Dokumentacja głównych elementów jest częścią dokumentacji produktu. Zawiera ona ważne informacje, które muszą być przestrzegane przed rozpoczęciem prac związanych z konserwacją. 3.3.1 3.3.1.1 Spuszczanie, wlewanie, wymiana oleju Wymiana oleju, znaczenie Wraz z procesem starzenia coraz bardziej spada zdolność smarowa oleju. Stanowi to zagrożenie dla wszystkich obracających się elementów sprężarki. Wkłady filtracyjne filtrów oleju ulegają przedwczesnemu zabrudzeniu i muszą być czyszczone w krótkich odstępach czasu bądź wymieniane. Instrukcja konserwacji po 5 000 roboczogodzin lub po upływie roku eksploatacji lub po usunięciu większych uszkodzeń lub w przypadku silnego ciemnego zabarwienia lub utraty przejrzystości oleju. 3.3.1.2 Wymiana oleju, prace związane z konserwacją Regularne pobieranie próbek oleju do analizy i porównania z danymi świeżego oleju. Wizualna ocena zabarwienia oleju i ocena stopnia zabrudzenia. W zależności od wyników badań użytkownik podejmuje decyzję o dopuszczeniu oleju do kolejnego terminu oceny, ew. zleca wymianę oleju. Wymiana oleju jest wymagana dla oleju znajdującego się w agregacie ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarce cieczy Niedopuszczalnie wilgotny olej należy bezzwłocznie usunąć z agregatu sprężarki/instalacji chłodniczej/ chłodziarki cieczy. 3.3.1.3 jeśli czas pracy wlanego oleju przekroczy uzasadniony technicznie okres na jego wymianę, Uwaga! Terminy wymiany oleju Wymianę oleju przy stosowaniu amoniaku jako czynnika chłodniczego należy przeprowadzać co 5 000 roboczogodzin bądź najpóźniej po 1 roku. Wymianę oleju przy stosowaniu freonów jako czynnika chłodniczego należy przeprowadzać co 10 000 roboczogodzin bądź najpóźniej po 2 latach. Wymiana oleju, przeprowadzanie 1. Przed dokonaniem wymiany oleju należy włączyć agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy na co najmniej pół godziny, aby osiągnąć temperaturę roboczą. 2. Następnie należy najpierw wyłączyć agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy z ruchu zgodnie z instrukcją obsługi. jeśli z powodu awarii (np. przedostanie się wody do obiegu czynnika chłodniczego) olej został w sposób niedopuszczalny zanieczyszczony. Starzenie oleju występujące w instalacjach chłodniczych należy sprawdzać przez analizę oleju i porównanie z danymi świeżego oleju. Starzenie oleju można rozpoznać również wizualnie po ciemnym kolorze oleju oraz osadach w filtrach oleju. Jeżeli laboratoryjna ocena starzenia byłaby niemożliwa, a ocena wizualna byłaby niepewna, należy przestrzegać zalecanych terminów wymiany oleju (patrz zeszyt konserwacji). Ocena stanu zużycia oleju chłodniczego poprzez wstępną ocenę wizualną (zanieczyszczenia), ew. badanie laboratoryjne następuje: 35
Instrukcja konserwacji 3. Otworzyć zawór odcinający w przewodzie obejściowym wokół zaworu zwrotnego strony ssącej oraz zawór odcinający strony ssącej, aby zapewnić wyrównanie ciśnienia pomiędzy agregatem ze sprężarką śrubową/instalacją chłodniczą/chłodziarką cieczy a przewodem ssącym. Jeżeli występują równolegle pracujące agregaty ze sprężarką śrubową lub inne, oddzielne instalacje chłodnicze/chłodziarki cieczy, należy w miarę możliwości odessać tyle czynnika chłodniczego, aż ciśnienie będzie wynosić około 1...3 bar powyżej ciśnienia atmosferycznego. Następnie należy ponownie zamknąć zawór odcinający przewodu obejściowego i zawór odcinający w przewodzie ssącym. W przeciwnym razie należy doprowadzić do spadku ciśnienia przez otwarcie zaworu odpowietrzającego na filtrze ssącym i następne usunięcie czynnika chłodniczego zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawowymi. 9. Przez zawór odcinający przewodu obejściowego zaworu zwrotnego strony tłocznej doprowadzić niewielkie nadciśnienie do agregatu ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy. 4. Następnie należy spuścić zużyty olej przez zawory spustu oleju/napełniania oleju i usunąć go (Uwaga! Odpady o charakterze szczególnym!). Po zakończeniu tej operacji należy ponownie zamknąć zawór i w miarę możliwości dokonać dalszego odsysania czynnika chłodniczego z równolegle połączoną sprężarką lub urządzeniami do usuwania aż do osiągnięcia prawie poziomu ciśnienia atmosferycznego. 2. Zabezpieczyć silnik elektryczny przed niezamierzonym włączeniem. 5. W przeciwnym razie należy pozbawić agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy ciśnienia przez otwarcie zaworu odpowietrzającego filtra ssącego przy uwzględnieniu przepisów bezpieczeństwa dotyczących instalacji chłodniczych. 6. Przesmarować sprzęgło (jeżeli jest to przewidziane w instrukcji konserwacji sprzęgła). 6. W celu spuszczenia pozostałego oleju otworzyć zawory na chłodnicy oleju, oddzielaczu oleju oraz filtrze oleju w bloku OMC. Następnie należy ponownie zamknąć śruby do opróżniania bądź zawory. 7. Wymienić lub oczyścić wkład filtracyjny filtra oleju i wkład filtracyjny kombinacji filtrów ssących SFC. 8. Pompą próżniową wytworzyć próżnię w agregacie ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/ chłodziarce cieczy. Uwaga! Odciąć pompę oleju! 36 10. Następnie należy sprawdzić szczelność wszystkich elementów konstrukcji. Po zakończeniu tej operacji należy dokonać całkowitego wyrównania ciśnienia z przewodem tłocznym i powtórzyć kontrolę szczelności agregatu ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy. Napełnianie olejem i uruchamianie ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarki cieczy należy przeprowadzić zgodnie z instrukcją obsługi. 3.3.2 Konserwacja sprzęgła 1. Wyłączyć z ruchu agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy. 3. Sprawdzić wzrokowo pakiety płytek. 4. Sprawdzić momenty dokręcania śrub pasowanych. 5. Sprawdzić ustawienie silnika elektrycznego i ew. skorygować je zgodnie z dokumentacją stalowego sprzęgła wielopłytkowego. 3.3.3 Konserwacja pompy olejowej Przy prawidłowym rozplanowaniu odpowiednio do warunków zastosowania i prawidłowym montażu pompy zębate spełniają wymogi konstrukcyjne dla długiej i wolnej od usterek pracy. Pompy zębate wymagają niewielkich nakładów na konserwację, które są jednak niezbędna dla wolnej od zakłóceń pracy, ponieważ zgodnie z doświadczeniem duży odsetek występujących usterek i uszkodzeń sprowadza się do zabrudzeń i braku konserwacji. Okresy czasu ustalono w zeszycie konserwacji (część dokumentacji produktu). Przeciek oleju na poziomie do jednej kropli na minutę jest niezbędny do smarowania uszczelnienia pierścieniem ślizgowym i w związku z tym dopuszczalny.
Uszczelnienie pierścieniem ślizgowym nie wymaga serwisowania. Przy zbyt dużym przecieku oleju należy je wymienić zgodnie z dokumentacją pompy oleju. 3.3.4 Instrukcja konserwacji 5. Zdemontować zawór zwrotny zabudowany w oddzielaczu oleju. W przypadku używania zamykanego zaworu zwrotnego po stronie tłocznej ten krok staje się zbędny. Wskazówka! 6. Usnąć drut zabezpieczający [3]. Regularna kontrola wszystkich danych roboczych, jak ciśnienie, temperatura, pobór mocy, stopień zabrudzenia filtrów itp., przyczynia się do wczesnego wykrycia usterek. 7. Odkręcić śrubę z łbem sześciokątnym/ kotwę [2], mocujące wkłady dokładnego oddzielacza oleju. Kontrola momentów dokręcania elementów ustalających cokół mocujący 8. Wyjąć wkład dokładnego oddzielacza oleju [1]. 9. Zamontować nowy wkład dokładnego oddzielacza oleju w odwrotnej kolejności. Uwaga! Koniecznie ponownie założyć drut zabezpieczający [3]! Momenty dokręcania zmieniają się w zależności od wytrzymałości i rozmiaru zastosowanych śrub. Wartości momentów dokręcania należy odczytać z obowiązujących norm DIN, o ile nie podano inaczej. maks. moment dokręcania = 15 Nm Wskazówka! Momenty dokręcania na utrwalaczach znajdują się w dokumentacji Arkusz danych 990290. 3.3.5 Wymiana wkładów dokładnych do oddzielania oleju Wkłady dokładnego oddzielacza oleju muszą być wymienione najpóźniej po 20 000 roboczogodzin lub po 3 latach. W przypadku znacznego zwiększenia zużycia oleju przez agregat ze sprężarką śrubową/instalację chłodniczą/chłodziarkę cieczy (uzupełnianie poziomu oleju w nietypowo krótkich odstępach czasu) może to być konieczne wcześniej. Wymiana wkładów dokładnych do oddzielania oleju 1. Zamknąć armatury odcinające przewody tłoczne i ssące. 2. Odessać czynnik chłodniczy. Wytworzyć próżnię w agregacie ze sprężarką śrubową/instalacji chłodniczej/chłodziarce cieczy. 3. Sprawdzić ciśnienie na wyświetlaczu sterownika lub podłączyć w tym celu manometr kontrolny. 4. Zdemontować kolektor rurowy z oddzielacza oleju. Rys.21: Wkład dokładnego oddzielacza oleju 1 Wkład dokładnego oddzielacza oleju 2 Kotew 3 Pierścień mocujący 3.3.6 Odpowietrzanie obiegu czynnika chłodniczego Powietrze, które dostało się do obiegu czynnika chłodniczego, przejawia się spadkiem wydajności urządzenia, przy czym manometr po stronie tłocznej sprężarki pokazuje zwiększone ciśnienie w stosunku do temperatury kondensacji. Należy prawidłowo uszczelnić ewentualnie nieszczelne miejsca. W ekstremalnych przypadkach powietrze w obiegu może spo- 37