Inkscape Inkscape jest opesourceowym programem do tworzenia grafiki wektorowej. Autorzy Inkscape a twierdzą, że jego możliwości porównywalne są z możliwościami oferowanymi przez programy takie, jak Illustrator, CorelDraw lub Xara X. Najistotniejszą zaletą Inkscape jest jednak to, że bazuje on na standardzie Scalable Vector Graphics (SVG) stworzonym przez W3C. 1 Obsługa Inkscape a jest bardzo intuicyjna i bardzo szybko można osiągnąć ciekawe efekty. Inkcape sprawdza się zarówno jako typowy program do tworzenia grafiki artystycznej, jak i grafiki na potrzeby WWW czy też różnego rodzaju wykresów i ilustracji do wykorzystania w pracach naukowych. Inkscape pozwala również na edycję grafiki niewektorowej (w szczególności wektoryzację bitmap). Menu Menu programu jest bardzo standardowe i przypomina nieco menu stosowane w programie O.O. Draw. Na górze mamy główne menu programu i dwa paski narzędziowe, zawierające informacje o edytowanych obiektach oraz podstawowe opcje ustawień i konfiguracji. Boczny pasek zawiera narzędzia tworzenia rozmaitych obiektów rysunkowych. Na dole okna programu znajduje się paleta kolorów oraz informacje o wybranym kolorze wypełnienia i obramowań obiektów rysunkowych. 1 SVG (ang. Scalable Vector Graphics) uniwersalny format dwuwymiarowej, statycznej i animowanej grafiki wektorowej, nieobwarowany licencjami i patentami, stworzony w 1999 roku przez W3C z myślą o zastosowaniu go na stronach WWW. Używany również jako niezależny od platformy systemowej format grafiki. SVG należy do rodziny XML, więc może być integrowany z innymi językami, jak na przykład XHTML. [http://pl.wikipedia.org/wiki/svg] 1
Tworzenie i edycja obiektów rysunkowych Tworzenie obiektów rysunkowych przebiega standardowo. Wybieramy odpowiednie narzędzie z bocznego paska narzędziowego (kwadrat, okrąg lub wielokąt) i trzymając lewy klawisz myszy przeciągamy po obszarze dokumentu ustawiając jego wielkość. Przy rysowaniu prostokąta/kwadratu, po utworzeniu obiektu, możemy dowolnie zaokrąglić jego rogi. Wystarczy wybrać podświetlony punkt na obramowaniu i przeciągnąć myszką w dół. Wszystkie rogi obiektu zostaną zaokrąglone. Podobnej manipulacji możemy poddać koło/elipsę. Tym razem manipulowanie podświetlonym punktem na obramowaniu obiektu pozwala na wycinanie fragmentów koła. Wielkość i położenie Utworzone obiekty możemy dowolnie modyfikować. Zaznaczenie obiektu pojedynczym kliknięciem pozwala na modyfikowanie jego wielkości i położenia (wokół obiektu pojawią się strzałki). 2
Kolejne kliknięcie umożliwia dowolne obracanie obiektu (strzałki zmienią wygląd). W jego centrum pojawi się krzyżyk, który oznacza punkt odniesienia przy obracaniu. Możemy go dowolnie ustawiać na obszarze edytowanego obiektu w zależności od potrzeb. W górnym pasku narzędziowym (lewa krawędź) znajdują się narzędzia pozwalające na obracanie obiektu o 90 w lewo lub w prawo oraz odbijanie obiektu pionowo lub poziomo ( ). Ćwiczenie 1 Przygotuj następujący zbiór obiektów. Wypełnienie i kontur Ustawienia dotyczące wypełnienia i obramowania obiektów znajdziemy w oknie dialogowym uruchamianym po wybraniu ikony pędzla z górnego paska narzędziowego lub skrótu klawiszowego Ctrl + Shift + F. W pierwszej zakładce okna właściwości możemy ustawić rodzaj i kolor wypełnienia. Ustawiamy tu również poziom nieprzepuszczalności koloru obiektu oraz poziom jego rozmycia (te parametry pozwalają na osiągnięcie ciekawych efektów). Druga i trzecia zakładka pozwala na ustawienia koloru, grubości i wykończenia konturu obiektu. 3
Jeśli wybraliśmy gradient jako rodzaj wypełnienia obiektu lub kontury możemy go dowolnie modyfikować. Wystarczy wybrać ikonę z paska narzędziowego z boku okna programu. Ćwiczenie 2 Narysuj następujący zbiór obiektów: Warstwy Aby zarządzać położeniem obiektów względem siebie wystarczy zaznaczyć interesujący nas obiekt i wybrać ikonę z paska kontekstowego (opcje od lewej: 4
przesuń na spód, warstwa niżej, warstwa wyżej, przesuń na wierzch). Grupowanie obiektów Aby zgrupować obiekty: (1) wybierz ikonkę strzałki z lewego paska narzędziowego, (2) zaznacz obiekty, które chcesz zgrupować, (3) wybierz ikonkę grupowania z paska menu. Aby rozgrupowac obiekty zaznacz je i wybierz ikonkę rozgrupowania z menu. 5
Ćwiczenie 3 Przygotuj poniższe obiekty, ustaw je odpowiednio w warstwach po czym je zgrupuj. Strzałki i inne łączniki Aby uzyskać łącznik (np. strzałkę), użyj narzędzia Pióro aby narysować linię. Następnie uruchom okienko wypełnienia i konturu i zakładce Styl konturu określ odpowiedni znacznik na końcu lub na początku narysowanej linii. Import/eksport dokumentów Domyślnie Inkscape zapisuje wszystkie pliki jako SVG (czyli w formacie wektorowym). Takie pliki możemy później wykorzystywać i edytować np. w Scirbusie lub GIMPie (po dodaniu odpowiedniej wtyczki). Inkscape umożliwia też import i eksport grafiki w formatach innych niż wektorowe (np. *.jpg, *.gif, *.png). Import obrazu jest bardzo prosty wystarczy wybrać ikonę importu z górnego paska narzędziowego i wskazać plik do importu. Obraz zostanie wstawiony jako obiekt do naszego dokumentu. 6
Eksport grafiki odbywa się analogicznie. Możemy wyeksportować cały obrazek, lub tylko wskazany zaznaczeniem fragment. Eksportowana grafika zapisywana jest w formacie *.png. Rysunek Inscape możemy również zapisać bezpośrednio do formatu PDF. Aby to zrobić wybierz Plik Zapisz jako i PDF jako format pliku do zapisu. Przy wyborze opcji eksportu do PDF polecam zawsze zazanczyć opcję Konwertuj teksty w ścieżki. Wektoryzacja bitmapy Zaimportowane pliki, które nie są w formacie wektorowym możemy na taki przekształcić. Dzięki temu możemy je lepiej edytować w Inkscape. Aby to zrobić zaznaczamy zaimportowaną grafikę i wybieramy z menu Ścieżka Wektoryzuj bitmapę. W oknie dialogowym wybieramy odpowiadający nam rodzaj wektoryzacji. Zanim zatwierdzimy wybór możemy obejrzeć efekty na podglądzie po prawej stronie okna dialogowego (kolejne zmiany wymagają uaktualnienia podglądu przyciskiem [Update]). 7
Po uzyskaniu odpowiedniego efektu zatwierdzamy zmiany przyciskiem [OK]. Ćwiczenie 4 Pobierz katalog Inkscape ze strony zajęć. Zaimportuj do Inkscape plik cwiczenie04.png. Zwektoryzuj ten rysunek (parametry: rozdzielanie jasności, wartości domyślne). Ćwiczenie 5 Z katalogu Inkscape zaimportuj plik cwiczenie05.png Zwektoryzuj ten rysunek (parametry: kolory, liczba przebiegów 3, usuń tło). (!) Uwaga. Przy wektoryzacji bitmap w pracowni 67 nie wybieraj więcej niż 8 przebiegów. 8
Gotowe pliki SVG Doskonałym źródłem gotowych plików SVG, które można edytować później w Inkscape jest serwis http://openclipart.org/. 9