EGZEMPLARZ ARCHIWALNY RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 112704 (22) Data zgłoszenia: 14.11.2001 (19) PL (11)62245 (13) Y1 (51) Int.CI. F04B 45/00 (2006.01) F04B 45/10 (2006.01) F04B 45/04 (2006.01) (54) Pompa przeponowo-tłokowa (43) Zgłoszenie ogłoszono: 19.05.2003 BUP 10/03 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: Wargocki Marian, Warszawa, PL Wargocki Grzegorz.Warszawa, PL (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.05.2006 WUP 05/06 Marian Wargocki, Warszawa, PL Grzegorz Wargocki, Warszawa, PL >- 1A ^- CM CM <L>
I 12 7 CU \ POMPA PRZEPONOWO-TŁOKOWA Przedmiotem wzoru użytkowego jest pompa przeponowo-tłokowa przeznaczona do tłoczenia cieczy chemicznie agresywnej, zwłaszcza w rolnictwie dla aparatury ochrony roślin. Jest znana konstrukcja pompy przeponowo-tłokowej RAU-KOLBRAN-PUMPE" niemieckiej firmy Maschinenfabrik RAU GmbH z Weilheim/Teck, która posiada tłok dwu stronnego działania. Tłok jest napędzany prostopadłościennym kamieniem umieszczo nym wewnątrz odpowiedniego otworu wykonanego w środkowej części tłoka, przy czym kamień jest osadzony swoim okrągłym otworem na krzywce wałka napędowego. Tłok przemieszcza się ruchem posuwisto-zwrotnym w cylindrze zamkniętym na końcach za pomocą przepon elastycznych wykonanych z jednorodnego tworzywa, przy czym prze pony nie są połączone z tłokiem, a ciecz jest zasysana i tłoczona pod wpływem odkształ ceń jakim podlegają przepony podczas pracy tłoka, przy zastosowaniu odpowiednich zaworów. Wspomniana pompa posiada zabezpieczenie w postaci pierścienia o przekroju trójkątnym pomiędzy tłokiem a przeponą na obwodzie tłoka, a cylinder ma postać kształtowego korpusu wykonanego z metalu metodą odlewu ciśnieniowego i zawiera wewnątrz olejowe komory dekompresyjne. Pompę o zbliżonej konstrukcji przedstawia polski opis patentowy nr 47727. W odmianie pompy znanej z opisu ochronnego polskie go wzoru użytkowego nr Ru-59035 wspomniany cylinder jest zaopatrzony w dwa współ osiowe gniazda wystające symetrycznie ponad powierzchnię cylindra, przy czym oś gniazd jest prostopadła do osi cylindra. Ponadto pompa ma sprężynę zamocowaną jed nym końcem w pokrywie i zaopatrzoną na drugim końcu w odbojnik współpracujący
2 z przeponą przy czym przepona posiada w swoim wnętrzu tekstylną wkładkę, a pomiędzy cylindrem a przeponą na obwodzie tłoka znajduje się uszczelniający pierścień typu 0". Modyfikację przepony wprowadza opis ochronny polskiego wzoru użytkowego nr W-111966, gdzie przedstawiono przeponę w postaci elastycznego krążka posiadającego na obwodzie dwustronną krawędź uszczelniającą, przy czym krążek ma w środku osiowy otwór, w któ rym jest usytuowana wkładka wykonana z metalu o znacznym współczynniku przewodze nia ciepła. Wspomniana wkładka wystaje ponad płaszczyznę krążka przepony, a stosu nek średnicy przepony do średnicy wkładki jest mniejszy od liczby 2 a większy od liczby 4. Z opisu polskich patentów nr nr 49285 i 153230 jest znana pompa przeponowa, w której przepony są połączone trwale z wodzikami napędzanymi z mimośrodowego wałka po przez kamień ślizgowy. Istotę wzoru użytkowego stanowi konstrukcja pompy przeponowo-tłokowej zaopa trzonej w cylindryczny korpus zamknięty z obu stron elastycznymi przeponami, wewnątrz którego jest umieszczony tłok dwustronnego działania posiadający poprzeczny otwór dla umieszczenia mimośrodu wałka napędowego, przy czym korpus w centralnej części tworzy komorę olejową o szerokości wewnętrznej znacznie większej niż średnica tłoka, a także posiadającej króciec wlotowy oraz kolektor tłoczny zamykane zaworami, a prze pony mają osiowy otwór, w którym znajduje się wkładka z metalu o znacznym współ czynniku przewodzenia ciepła, gdzie na mimośrodzie wałka napędowego jest osadzona obrotowo tuleja współpracująca ze ściankami owalnego otworu wykonanego w tłoku pro stopadle do jego osi, a na powierzchni tłoka, w niewielkiej odległości od jego końców, są umieszczone sprężyste pierścienie uszczelniające współpracujące z wewnętrzną powierz chnią cylindrycznego korpusu. Centralna część cylindrycznego korpusu w postaci komory olejowej posiada występy równoległe do osi korpusu, przy czym odległość pomiędzy przeciwległymi występami mierzona w płaszczyźnie prostopadłej do osi korpusu jest rów na wewnętrznej średnicy cylindrycznego korpusu. Wspomniane sprężyste pierścienie usz czelniające są umieszczone w rowkach wykonanych obwodowo na powierzchni tłoka. Ponadto każdy ze wspomnianych zaworów ssących posiada indywidualny króciec wloto wy. Taka konstrukcja w znaczący sposób upraszcza napęd tłoka dwustronnego działania
3 zmniejszając jednocześnie zużycie współpracujących elementów, a zastosowanie pier ścieni zapewnia oddzielenie komory olejowej od gumowych przepon, co wpływa dodatnio na ich trwałość, przy jednoczesnym zachowaniu prowadzenia tłoka równolegle do ścia nek cylindrycznego korpusu. Wykonanie występów w komorze olejowej korpusu ułatwia montaż pierścieni w rowkach tłoka, a zastosowanie niezależnych króćców wlotowych dla każdego zaworu poprawia wydajność pompy. / / Przedmiot wzoru użytkowego został pokazany na rysunku, na którym fig. 1 przed stawia pompę w połwidoku-półprzekroju poprowadzonym przez oś tłoka, a fig. 2 - rzut boczny pompy z fig. 1 w przekroju poprowadzonym przez oś wałka napędowego. Pompa posiada symetryczny cylindryczny korpus 1, do którego z dwóch stron są zamocowane identyczne pokrywy 2 za pomocą śrub 3. Korpus I ma postać przelotowe go cylindra zaopatrzonego w dwa współosiowe gniazda 4 wystające symetrycznie ponad powierzchnię korpusu I, przy czym oś gniazd 4 jest prostopadła do osi korpusu 1 Wew nątrz korpusu 1 jest usytuowany przesuwnie tłok 5 dwustronnego działania posiadający w centralnej części owalny otwór 6 o osi owalu prostopadłej do osi tłoka 5. Ze ściankami owalnego otworu 6 tłoka 5 współpracuje tuleja 7 usytuowana obrotowo na mimośrodzie 8 wałka napędowego 9 ułożyskowanego w gniazdach 4 korpusu 1, przy czym dłuższy wymiar owalu otworu 6 jest większy niż średnica tulei 7, a tuleja 7 posiada kanały olejowe W. Na powierzchni tłoka 5, w niewielkiej odległości od jego końców, są wykonane obwodowo rowki H, w których są umieszczone sprężyste pierścienie uszczelniające Xl współpracujące z wewnętrzną powierzchnią cylindrycznego korpusu 1. W centralnej części cylindrycznego korpusu 1 jest utworzona komora olejowa 13 o szerokości znacznie większej niż średnica tłoka 5, która posiada symetrycznie rozmieszczone występy 14 równoległe do osi korpusu 1, przy czym odległość pomiędzy przeciwległymi występami j4 mierzona w płaszczyźnie pro stopadłej do osi korpusu 1 jest równa wewnętrznej średnicy cylindrycznego korpusu 1 Wloty korpusu 1 są zamknięte elastycznymi przeponami 15 zamocowanymi wewnątrz pokryw 2, wyposażonymi we wkładkę j6 z metalu o znacznym współczynniku przewodzenia ciepła, umieszczoną w centralnie wykonanym otworze. Pomiędzy korpusem 1 a przeponą 15 znaj duje się elastyczny pierścień zabezpieczający IZ- Usytuowane w pokrywach 2 kanały
4 robocze 18 są połączone z jednej strony z zaworami ssącymi 19, przy czym każdy zawór ssący 19 posiada indywidualny króciec wlotowy 20, a z drugiej strony z zaworami tłocz nymi 21 zakończonymi wspólnym kolektorem 22. Działanie pompy jest następujące: wprowadzenie w ruch ułożyskowanego w gniaz dach 4 wałka napędowego 9, związanego na przykład z WOM ciągnika rolniczego, uru chamia tuleję 7 usytuowaną obrotowo na mimośrodzie 8, która tocząc się po ściankach owalnego otworu 6 wymusza ruch posuwisto-zwrotny tłoka 5 wewnątrz cylindrycznego korpusu 1, przy czym komora olejowa 13 oraz owalny otwór 6, jak również kanały ole jowe 10 w tulei 7 są wypełnione odpowiednio olejem. Tłok 5 naciskając przemiennie na obydwie przepony 15 powoduje ich odkształcenie i zasysanie cieczy na przemian przez prawy lub lewy króciec wlotowy 20 przy otwartym odpowiednim zaworze ssącym 19, a przy ruchu w stronę przeciwną powoduje tłoczenie cieczy do kolektora 22 przy właści wie ustawionych zaworach 19 i 21 Zastosowanie sprężystych pierścieni 12 praktycznie uniemożliwia przedostanie się oleju do przestrzeni między tłokiem 5 a przeponą 15, na tomiast zastosowanie występów 14 w komorze olejowej 13 umożliwia łatwy montaż pier ścieni 12 w rowkach H tłoka 5, przy zapewnieniu właściwego usytuowania pierścieni 12 na drugim końcu tłoka 5 wewnątrz komory olejowej 13, przy czym zostaje zachowana praktycznie nie zmieniona pojemność komory olejowej 13.
1 12 7(H Zastrzeżenia ochronne 1. Pompa przeponowo-tłokowa zaopatrzona w cylindryczny korpus zamknięty z obu stron elastycznymi przeponami, wewnątrz którego jest umieszczony tłok dwustronnego dzia łania posiadający poprzeczny otwór dla umieszczenia mimośrodu wałka napędowego, przy czym korpus w centralnej części tworzy komorę olejową o szerokości wewnętrznej znacznie większej niż średnica tłoka, a także posiadająca króciec wlotowy oraz kolektor tłoczny zamykane zaworami, a przepony mają osiowy otwór, w którym znajduje się wkładka z metalu o znacznym współczynniku przewodzenia ciepła, znamienna tym, że na mimośrodzie (8) wałka napędowego (9) jest osadzona obrotowo tuleja (7) współpra cująca ze ściankami owalnego otworu (6) wykonanego w tłoku (5) prostopadle do jego osi, a na powierzchni tłoka (5), w niewielkiej odległości od jego końców, są umieszczone sprężyste pierścienie uszczelniające (12) współpracujące z wewnętrzną powierzchnią cylindrycznego korpusu (1). 2. Pompa według zastrz. 1 znamienna tym, że centralna część cylindrycznego korpusu (1) w postaci komory olejowej (13) posiada występy (14) równoległe do osi korpusu (U, przy czym odległość pomiędzy przeciwległymi występami (14) mierzona w płaszczyźnie prosto padłej do osi korpusu (U jest równa wewnętrznej średnicy cylindrycznego korpusu (1). 3. Pompa według zastrz. 1 znamienna tym, że sprężyste pierścienie uszczelniające (12) są umieszczone w rowkach (ID wykonanych obwodowo na powierzchni tłoka (5). 4. Pompa według zastrz. 1 znamienna tym, że każdy zawór ssący Q9) posiada indywi dualny króciec wlotowy (20).
1 12 7 0 4 Fig. 1 łuj^jl-
f 12704 Fig. 2 Ć0Mti^