Wydział: Psychologia Nazwa kierunku kształcenia: Psychologia Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Andrzej Tarłowski Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb studiów: Stacjonarne Profil kształcenia (ogólnoakademicki czy praktyczny): ogólnoakademicki Nazwa modułu (przedmiotu) kształcenia: (PSY-M.D/5569) Forma zajęć i punkty ECTS Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia 0 zaliczenie z oceną 0 egzamin konsultacje 40 bez oceny laboratoria 0 zaliczenie z oceną praca własna * 5 Razem 205 Cele kształcenia. Zaznajomienie studentów z rolą statystyki w psychologii naukowej, powiązanie wiedzy na temat statystyki z wiedzą metodologiczną zdobytą w semestrze III. Przedstawienie wybranych statystyk opisowych, logiki wnioskowania / 9
statystycznego oraz założeń teoretycznych podstawowych testów statystycznych. 2. Przygotowanie studentów do samodzielnego wykonywania analiz statystycznych przy pomocy pakietu SPSS w zakresie podstawowych statystyk opisowych oraz metod wnioskowania statystycznego. 2 / 9
Efekty kształcenia Kategoria: WIEDZA OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_W Rozumie znaczenie badań empirycznych i wnioskowania statystycznego dla tworzenia i weryfikowania teorii psychologicznych. Rozumie związek między twierdzeniami teoretycznymi i obserwacyjnymi, a także miedzy obserwacjami a ich reprezentacją liczbową. P_W2 Rozumie probabilistyczną naturę badań empirycznych, oraz logikę wnioskowania statystycznego, umie wskazać ograniczenia związane z klasycznym modelem testowania hipotez. Posługując się konkretnymi przykładami zdarzeń losowych potrafi wyjaśnić podstawowe zagadnienia związane z wnioskowaniem statystycznym (takie jak centralne twierdzenie graniczne, rozkład średniej z próby, błąd standardowy, przedział ufności, poziom istotności, obszar odrzucenia hipotezy zerowej) P_W Odróżnia i definiuje podstawowe pojęcia z zakresu statystyk opisowych i wnioskowania statystycznego. Potrafi przedstawić wzajemne związki między tymi pojęciami. Kategoria: UMIEJĘTNOŚCI OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_U Potrafi zaprojektować i przeprowadzić proste badanie empiryczne testujące hipotezę o związku między zmiennymi, różnicy między grupami lub wartości zmiennej w populacji. Na podstawie wybranego modelu badania, oraz charakterystyki próby potrafi wybrać odpowiedni test statystyczny, wykonać analizę statystyczną oraz zinterpretować jej wyniki. Ps_A_U04 P_U2 Sprawnie posługuje się danymi liczbowymi, umie je zbierać (tworzyć numeryczną reprezentację obserwacji), wprowadzać do arkusza kalkulacyjnego, wstępnie oceniać ich poprawność i adekwatność, potrafi tworzyć i odczytywać graficzne reprezentacje danych liczbowych, takie jak histogramy, czy wykresy rozrzutu, potrafi samodzielnie obliczyć podstawowe statystyki, takie jak miary tendencji centralnej, rozproszenia, r, t, czy chi2 Ps_A_U04 / 9
Kategoria: KOMPETENCJE SPOŁECZNE OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_K Jest aktywnym uczestnikiem wymiany informacji naukowej. Potrafi komunikować wyniki badań empirycznych, a także krytycznie oceniać raporty z badań empirycznych innych autorów. Jest propagatorem/propagatorką naukowego podejścia do psychologii, potrafi wyjaśnić jego zalety i ograniczenia. Ps_A_K0 P_K2 Potrafi współpracować w grupie badawczej. Wymieniać się informacjami, przekazywać rzetelne, czytelne i jednoznaczne dane współpracownikom, odpowiedzialnie wykonuje zadania w ramach wspólnego projektu badawczego. Ps_A_K04 Ps_A_K0 Szczegółowe treści kształcenia NUMER OPIS ZAGADNIENIA FORMA ZAJĘĆ ILOŚĆ GODZIN Cele statystyki - opis i wnioskowanie, wnioskowanie statystyczne a teorie naukowe, relacja między szczegółowymi twierdzeniami obserwacyjnymi a ogólnymi twierdzeniami teoretycznymi, zmienne i ich pomiar, zmienne dyskretne i ciągłe, skale pomiarowe, przykłady zmiennych i sposobów ich mierzenia / 4 / 4 2 opis statystyczny, statystyki opisowe - miary tendencji centralnej, miary rozproszenia, częstości, tabele krzyżowe, własności rozkładu - kurtoza, skośność, obliczanie średniej, mediany, wariancji, odchylenia standardowego 6 / 4 / próba i populacja. rozkład zmiennej w próbie - histogram. przykłady prób o różnych parametrach rozkładu zmiennych demonstracja: pobieranie próby z populacji o znanych parametrach (podgrupa studentów), pomiar zmiennych, obliczanie statystyk opisowych, graficzna prezentacja zebranych danych 2 / 4 2 / 4 4 prawdopodobieństwo - przykłady - rozumienie prawdopodobieństwa - częstościowe, subiektywne, liczebności względnych, przykłady zdarzeń losowych, demonstracja 2 / 2 5 rozkład zmiennej w populacji rozkład zmiennej losowej przykłady rozkładów zmiennej ciągłej i dyskretnej rozkład normalny interpretacja powierzchni pod krzywą rozkładu zmiennej losowej 2 / 2 4 / 9
NUMER OPIS ZAGADNIENIA FORMA ZAJĘĆ ILOŚĆ GODZIN 6 wnioskowanie statystyczne rozkład średniej z próby demonstracja centralnego twierdzenia granicznego - komputerowa symulacja wielokrotnego losowania próby własności rozkładu średniej z próby: średnia i odchylenie standardowe - błąd standardowy poziom istotności przedział ufności 2 / 2 testowanie hipotez (wprowadzenie) hipotezy na temat związku między zmiennymi i na temat różnic między grupami, na temat wartości zmiennej w populacji, hipoteza alternatywn i hipoteza zerowa, demonstracja przykładów na podstawie danych uzyskanych od studentów. 2 / 2 Testy związku między zmiennymi. Związek między zmiennymi ilościowymi: Test parametryczny r-pearsona, Obliczanie r-pearsona na podstawie danych z próby. sprawdzanie założeń do parametrycznego testu związku. Związek między zmiennymi porządkowymi, testy nieparametryczne rho-spearmana, tau-kendalla.. Związek między zmiennymi nominalnymi: Chi2. Tabele krzyżowe, liczebności oczekiwane i obserwowane. Obliczanie Chi2. Ocena siły i kierunku związku dla r, tau i rho. Ocena siły związku dla Chi2. 6 / 4 / 9 Wprowadzanie danych liczbowych do arkusza kalkulacyjnego, przedstawienie podstawowych funkcji programu SPSS. Testy różnic między grupami. Grupy zależne i niezależne. Kodowanie danych. Testy parametryczne - test t dla grup zależnych i niezależnych oraz dla jednej grupy. Sprawdzanie założeń dla testów parametrycznych. Rozkład t, stopnie swobody dla testu t, grupy zależne i niezależne. Testy nieparametryczne U-Manna Whitneya, Wilcoxon. Rozkład t, stopnie swobody dla rozkładu t, przedział ufności dla statystyki t, obszar odrzucenia hipotezy zerowej, poziom istotności dla testu t. Obliczanie statystyki t. Testy jedno i dwustronne. 6 / 4 / Analiza wariancji. Plany badawcze w których stosowana jest ANOVA. Własności rozkładu F, obliczanie statystyki F na podstawie srednich kwadratów między i wewnątrzgrupowych, stopnie swobody statystyki F, sprawdzanie założeń analizy wariancji, kontrasty, porównania post hoc (NIR), nieparametryczny test rang H Kruskala-Wallisa. 6 / 4 / 2 Ograniczenia tradycyjnej metody wnioskowania statystycznego. Subiektywne rozumienie prawdopodobieństwa, wnioskowanie Bayesowskie, prawdopodobieństwa warunkowe. Demonstracja błędnych przekonań o zależnościach statystycznych / 5 / 9
Warunki zaliczenia ĆWICZENIA FORMA ZALICZENIA WAGA FORMY ZALICZENIA Praca na zajęciach 20 Zaliczenie 0 WYKŁADY FORMA ZALICZENIA WAGA FORMY ZALICZENIA Egzamin (tylko dla wykładów) 0 Praca na zajęciach Projekt LABORATORIA FORMA ZALICZENIA WAGA FORMY ZALICZENIA Brak ustalonych wag. Metody nauczania Ćwiczenia prowadzone metodą interaktywną Interaktywny wykład z wykorzystaniem sprzętu audiowizualnego. konsultacje Krótki wykład, definiujący omawiana tematykę i wyjaśnienie ćwiczeń, które przeprowadzają studenci. multimedialna prezentacja wyników badań praca indywidualna kierowana przez nauczyciela Praca indywidualna samodzielna. Praca w grupach () rozwiązywanie zadań i przykładów symulacja udział w eksperymencie w trakcie zajęć Wspólne roziązywanie zadań, testów weryfikujących wiedzę przekazaną na wykładzie elementy e-learningu 6 / 9
Literatura przedmiotu (obowiązkowa) Ferguson G.A., Takane Y.. Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice 2009 Francuz P. Mackiewicz R.. Liczby nie wiedza skad pochodza. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów 2005 Pracownicy dydaktyczni WSFiZ. Materiały dla Studentów laboratoria ze statystyki (materiały wewnętrzne) 20 Literatura przedmiotu (uzupełniająca) Brzezinski J.. Metodologia badan psychologicznych 202 Field, A.. Discovering Statistics Using SPSS 200 / 9
Odniesienie efektów kształcenia do efektów kierunkowych, treści kształcenia, metod weryfikacji TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI WIEDZA P_W 4 test kompetencji test plus pytania udzial w konsultacjach udział w na forum owym P_W2 4 5 6 2 część test i pytania udział w konsultacjach wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych Praca projektowa udział w symulacji szacowanie prawdopodobieństwa zdarzeń losowych P_W 2 4 5 6 część test i pytania kolokwium zaliczeniowe / 9
TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI UMIEJĘTNOŚCI P_U Ps_A_U04 2 test plus pytania test kompetencji udział w na forum owym udział w symulacji P_U2 Ps_A_U04 2 9 do wykonania test plus pytania Praca projektowa test kompetencji udzial w konsultacjach wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI KOMPETENCJE SPOŁECZNE P_K Ps_A_K0 6 2 Praca projektowa test plus pytania udział w na forum owym P_K2 Ps_A_K04 Ps_A_K0 9 do wykonania Praca projektowa test kompetencji udział w na forum owym 9 / 9