RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 171073 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 300602 (22) Data zgłoszenia: 04.10.1993 (51) IntCl6: G08B 13/22 B60R 25/10 (54) Elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą (43) Zgłoszenie ogłoszono: 18.04.1995 BUP 08/95 (73) Uprawniony z patentu: HSK DATA LTD Sp. z o.o., Kraków, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 28.02.1997 WUP 02/97 (72) Twórcy wynalazku: Marian Kopecki, Czeladź, PL Wojciech Pasławski, Wieliczka, PL Sobiesław Zasada, Wiedeń, AT PL 171073 B1 (5 7 ) Elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą wykorzystujące wyłączniki krańcowe drzwi, bagażnika i maski, oraz obwód stacyjki, zasilanie i sygnalizację świetlną samochodu, składające się z obwodów wejściowych, członu warunkującego, bloku sterowania, zasilan ia dodatkowego, przekaźników wyjściowych blokujących podzespoły samochodu oraz urucham iających alarm świetlny i dźwiękowy, znam ienny tym, że wyłącznik krańcowy drzwi (WD), wyłącznik krańcowy bagażnika (WB), wyłącznik krańcowy maski (WM), styk stacyjki (WS) i obwód zasilania (WZ) należące do instalacji samochodowej oraz czujnik ultradźwiękowy (WU) i co najmniej j eden styk rezerwowy (WR) przyłączone są każdy z osobna, poprzez człon formująco-filtrujący (FF) i szeregowo połączony z nim separator (SP) do wejść bloku sterowania (BS) do którego włączony Jest również człon warunkujący (CW). w postaci czytnika (CK) karty magnetycznej (KM) z indywidualnym kodem, a po stronie wyjściowej bloku sterowania (BS) włączone są obwody wyjściowe (OW) złożone z szeregowo połączonych bloków separacyjno-wzmacmających (SW) i odpowiednio przekaźnika obwodu zapłonu (PZ), przekaźnika obwodu paliwowego (PP), przekaźn ik a obwodu ro zru szn ik a (PR), przekaźnika kierunkowskazów (PK), syreny bateryjnej (SB) i syreny piezoelektrycznej (SP), przy czym blok sterowania (BS) składa się z zaprogramowanego mikroprocesora (MP) połączonego z pamięcią cyfrową (PC) porównującą kod karty magnetycznej (KM) z w zorcem, n a to m ia s t k ażd y z członów filtrująco-formujących (FF) n a wejściu m a kondensator (C) i rezystor (R). a na wyjściu m a drugi koniec rezystora (R) połączony z katodą diody Zenera (D), zaś druga strona kondensatora (C) i anoda diody Zenera (D) są uziemione Fig. 1
Elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą Zastrzeżenie patentowe Elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą, wykorzystujące wyłączniki krańcowe drzwi, bagażnika i maski, oraz obwód stacyjki, zasilanie i sygnalizację świetlną samochodu, składające się z obwodów wejściowych, członu warunkującego, bloku sterowania, zasilania dodatkowego, przekaźników wyjściowych blokujących podzespoły samochodu oraz uruchamiających alarm świetlny i dźwiękowy, znamienny tym, że wyłącznik krańcowy drzwi (WD), wyłącznik krańcowy bagażnika (WB), wyłącznik krańcowy maski (WM), styk stacyjki (WS) i obwód zasilania (WZ) należące do instalacji samochodowej oraz czujnik ultradźwiękowy (WU) i co najmniej jeden styk rezerwowy (WR) przyłączone są każdy z osobna, poprzez człon formująco-filtrujący (FF) i szeregowo połączony z nim separator (SP), do wejść bloku sterowania (BS) do którego włączony jest również człon warunkujący (CW), w postaci czytnika (CK) karty magnetycznej (KM) z indywidualnym kodem, a po stronie wyjściowej bloku sterowania (BS) włączone są obwody wyjściowe (OW) złożone z szeregowo połączonych bloków separacyjno-wzmacniających (SW) i odpowiednio przekaźnika obwodu zapłonu (PZ), przekaźnika obwodu paliwowego (PP), przekaźnika obwodu rozrusznika (PR), przekaźnika kierunkowskazów (PK), syreny bateryjnej (SB) i syreny piezoelektrycznej (SP), przy czym blok sterowania (BS) składa się z zaprogramowanego mikroprocesora (MP) połączonego z pamięcią cyfrową (PC) porównującą kod karty magnetycznej (KM) z wzorcem, natomiast każdy z członów filtrująco-formujących (FF) na wejściu ma kondensator (C) i rezystor (R), a na wyjściu ma drugi koniec rezystora (R) połączony z katodą diody Zenera (D), zaś druga strona kondensatora (C) i anoda diody Zenera (D) są uziemione. * * * Przedmiotem wynalazku jest elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą. Znanych jest wiele urządzeń wykorzystujących jako czujniki, takie elementy instalacji samochodowej, jak wyłącznik otwarcia drzwi, pokrywy silnika czy bagażnika, a jako element alarmujący klakson i światła samochodu. Znane jest już z polskiego opisu patentowego nr 14990 urządzenie, które utrudnia kradzież i alarmuje publiczność. Zaopatrzone jest w odpowiedni zamek, który zabezpiecza równocześnie drzwiczki, zamyka osłonę silnika oraz dopływ benzyny, a nadto wyłącza przewód zapalający. W urządzeniu tym zastosowano też dodatkowe zasilanie z suchej baterii. Znane są też rozwiązania elektroniczne, między innymi z polskiego opisu patentowego nr 102382. Układ ten wykorzystujący zespoły wyłączników i przekaźników samochodowych, zasilany z akumulatora samochodowego poprzez układ podtrzymania, zawierający zespół sterowania alarmem i układ wyłączania alarmu, posiada człon warunkujący alarm składający się z klucza w postaci płytki z obwodem drukowanym zawierającym indywidualny kod, z gniazda i z dekodera. Dekoder steruje układem podtrzymania i zespołem sterowania alarmem, który współpracuje z zespołem przekaźników. W skład układu wchodzi również układ wyłączania alarmu. Gniazdo tego członu warunkującego znajduje się w miejscu umożliwiającym dostęp z zewnątrz, a klucz jako oddzielny mechanicznie element, osadzony jest przez użytkownika w gnieździe. Znane są też inne sposoby wykonania członu warunkującego - od najprostszych z ukrytym wyłącznikiem, poprzez zespoły przekaźników, klawiatury lub złącza z indywidualnym układem połączeń, aż do zespołów nadawczo-odbiorczych pracujących na falach radiowych lub podczerwieni, transmitujących indywidualne kody.
171 073 3 Znany jest też elektroniczny układ alarmowy, z polskiego opisu patentowego nr 152 186, wykorzystujący, podobnie jak poprzednie, elementy samochodowej instalacji elektrycznej będący rozbudowanym układem elektronicznym opartym na tranzystorach. Urządzenie takie podobnie jak inne tej generacji cechuje spora zawodność, a także brak możliwości indywidualnego kodowania. Wadą prostych rozwiązań jest łatwość kradzieży samochodu przez osoby znające ukryty wyłącznik lub kod. Wadą rozwiązania z kluczem w postaci płytki z obwodem drukowanym jest możliwość podrobienia takiej płytki. Wadą rozwiązań z transmisją radiową jest możliwość zlikwidowania blokady innym nadajnikiem. Celem wynalazku jest wyeliminowanie szeregu wad stosowanych urządzeń i zabezpieczenie samochodu przed coraz bardziej fachowo działającymi złodziejami. Urządzenie, według wynalazku, wykorzystuje niektóre elementy instalacji elektrycznej samochodu. Jako czujniki wykorzystuje wyłączniki krańcowe drzwi, bagażnika i maski oraz obwód stacyjki i zasilanie, a jako element alarmujący kierunkowskazy samochodu. Istotą urządzenia składającego się z obwodów wejściowych, członu warunkującego czyli likwidującego stan czuwania, bloku sterowania, zasilania dodatkowego, przekaźników wyjściowych blokujących podzespoły samochodu oraz uruchamiających alarm świetlny i dźwiękowy, jest to, że wyłącznik krańcowy drzwi, wyłącznik krańcowy bagażnika, wyłącznik krańcowy maski, styk stacyjki i obwód zasilania oraz czujnik ultradźwiękowy i co najmniej jeden styk rezerwowy przyłączone są każdy z osobna, poprzez człon formująco-filtrujący i szeregowo połączony z nim separator, do wejść bloku sterowania. Każdy z członów filtrująco -formujących na wejściu ma kondensator i rezystor, a na wyjściu ma drugi koniec rezystora połączony z katodą diody Zenera, zaś druga strona kondensatora i anoda diody Zenera są uziemione. Do kolejnego wejścia bloku sterowania włączony jest człon warunkujący w postaci czytnika karty magnetycznej. Karta magnetyczna posiada indywidualny kod i stanowi osobny element urządzenia. Po stronie wyjściowej bloku sterowania włączone są obwody wyjściowe złożone z szeregowo połączonych bloków separacyjno-wzmacniających i elementów wykonawczych. Są nimi przekaźnik obwodu zapłonu, przekaźnik lub zawór obwodu paliwowego, przekaźnik obwodu rozrusznika, przekaźnik kierunkowskazów, oraz bezpośrednio syrena bateryjna i syrena piezoelektryczna. Blok sterowania, stanowiący główny element urządzenia składa się z mikroprocesora połączonego z pamięcią cyfrową. Mikroprocesor kontroluje pracę całego układu, w szczególności ma zaprogramowany czas opóźnienia alarmowania i czas alarmowania, dekoduje sygnały z czytnika karty magnetycznej i porównuje go z wzorcem przechowywanym w pamięci cyfrowej oraz steruje obwodami wyjściowymi. Dzięki zastosowaniu wymienionych elementów, połączonych w opisany sposób, urządzenie, według wynalazku, jest skuteczną i nie kłopotliwą dla użytkownika ochroną samochodu. Zastosowanie mikroprocesora daje pewność zadziałania, a jednocześnie możliwość zgodnego z aktualnymi wymogami ustawiania parametrów. Wprowadzenie karty magnetycznej w charakterze klucza pozwala na uzyskanie wielkiej ilości kombinacji, co nie jest możliwe przy prostych technikach kodowania i dzięki temu podrobienie klucza metodą prób i błędów jest praktycznie nieosiągalne. Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 jest schematem blokowym całego urządzenia, a fig. 2 jest schematem ideowym członu filtrująco-formującego. Elektroniczne urządzenie zabezpieczające samochód przed włamaniem i kradzieżą wykorzystuje, jako czujniki wejściowe: wyłącznik krańcowy drzwi WD, wyłącznik krańcowy bagażnika WB i wyłącznik krańcowy maski WM, styk stacyjki WS i obwód zasilania WZ będące elementami elektrycznej instalacji samochodu. Innym czujnikiem wejściowym jest znany czujnik ultradźwiękowy WU. Wszystkie wymienione czujniki a także styk rezerwowy W R przyłączone są, każdy z osobna poprzez człon formująco-filtrujący FF i szeregowo połączony z nim separator SP, do wejść bloku sterowania BS. Każdy z członów filtrująco-formujących FF na wejściu ma kondensator C i rezystor R a na wyjściu ma drugi koniec rezystora R połączony z katodą diody Zenera D, zaś druga okładzina kondensatora C i anoda diody Zenera D są
4 171 073 uziemione. Człon filtrująco-formujący FF pełni podwójną funkcję. Kondensator C, rezystor R i pojemność pasożytnicza diody Zenera D tworzą filtr dolnoprzepustowy, a rezystor R i dioda Zenera D tworzą układ formujący, ograniczający napięcie wyjściowe. Częstotliwość zaporowa dobrana jest tak aby skutecznie tłumić zakłócenia pochodzące od instalacji samochodowej i radiotelefonów. Sygnał podawany na wejście bloku sterowania jest, przez te elementy, uformowany i ujednolicony. Na wejście bloku sterowania BS włączony jest również człon warunkujący CW w postaci czytnika CK karty magnetycznej KM. Człon ten umożliwia użytkownikowi samochodu przestawienie urządzenia ze stanu czuwania w stan spoczynku, przez wsunięcie do szczeliny czytnika CK indywidualnie zakodowanej karty magnetycznej KM. Po stronie wyjściowej bloku sterowania BS włączone są obwody wyjściowe OW złożone z szeregowo połączonych separacyjno-wzmacniających SW i odpowiednio przekaźnika obwodu zapłonu PZ, przekaźnika lub zaworu obwodu paliwowego PP, przekaźnika obwodu rozrusznika PR, przekaźnika kierunkowskazów PK, syreny bateryjnej SB i syreny piezoelektrycznej SP. Blok sterowania BS składa się z zaprogramowanego mikroprocesora MP połączonego z pamięcią cyfrową PC. Blok sterowania BS zapewnia odczyt sygnałów z urządzeń wejściowych, ustala czas opóźnienia alarmowania przy wejściu do samochodu oraz czas alarmowania, dekoduje sygnały z czytnika CK karty magnetycznej KM i porównuje je z wzorcem przechowywanym w pamięci cyfrowej PC, oraz steruje obwodami wyjściowymi OW. Obwody wyjściowe OW zapewniają wysterowanie urządzeń alarmowych (syren i świateł alarmowych) oraz zapewniają przerywanie lub zawieranie obwodów blokujących pracę silnika. Posługiwanie się urządzeniem, według wynalazku, jest następujące. Po zakończeniu jazdy, wyłączeniu kluczykiem stacyjki, opuszczeniu pojazdu i zamknięciu drzwi, urządzenie przechodzi w stan czuwania. Wtedy silnik jest zablokowany, a każda próba otwarcia drzwi, bagażnika lub uruchomienia silnika przez włamywacza wywoła, po krótkim czasie zwłoki, alarm sygnalizowany światłami i syrenami. Aby dostać się do samochodu bez wywoływania alarmu należy niezwłocznie po otwarciu drzwi wsunąć do czytnika CK właściwą kartę magnetyczną KM. Jeżeli kod odczytany z karty będzie zgodny z zapisanym w pamięci cyfrowej PC, to blok sterowania BS nie wyzwoli alarmu i odblokuje silnik.
171 073
171 073 Fig. 1 Fig. 2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł