AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA w Bielsku-Białej Katedra Techlgii Maszy i Autmatyzacji Ćwiczeie wyka: dia:... Wykał:... Wydział:... Kieruek:... Rk akadem.:... Semestr:... Ćwiczeie zalicz: dia:... cea:... LABORATORIUM OBRÓBKI SKRAWANIEM Temat: POMIAR TEMPERATURY SKRAWANIA 1) Cel ćwiczeia Praktycze zapzaie ze spsbami pmiaru temperatury skrawaia raz z wpływem parametrów bróbki a temperaturę skrawaia. 2) Wymagae wiadmści a) Pjęcie temperatury skrawaia, b) Metdy pmiaru temperatury skrawaia: Kalrymetrycze, Ftelektrycze, Barw altwych, Termelemetu aturaleg, Jedarzędziwa, Dwuarzędziwa, Termelemetu wkładaeg, Termelemetu przeciaeg, Termelemetu półbceg, Termelemetu bceg, Ostrza składaeg. 3) Literatura [1] Aaaswicz Z.: Ćwiczeia labratryje z bróbki skrawaiem". Gliwice 1981. [2] Grzesik W.: Pdstawy skrawaia materiałów metalwych. [3] Pradik Iżyiera: Obróbka skrawaiem, Tm I. [4] Cichsz P.: Rzkład temperatury wierzchiach rbczych strza ceramiczeg zajdująceg się w kreślym stadium zużycia. [5] Jemieliak K.: Obróbka skrawaiem. [6] Istrukcja d ćwiczeia [7] Ntatki z wykładów
4) Przebieg ćwiczeia 4.1.) Metda jedarzędziwa. Rys. 1. Metda jedarzędziwa W metdzie tej (rys. l) termgiw twrzy materiał arzędzia i materiał skraway. Przy tczeiu przedmit brabiay mcuje się w uchwycie i pdpiera kłem. Układ pwyższy jest rzeczywistym układem labratryjym i iec różi się d układów sptykaych w literaturze. Czas serii badań jest krótki dzięki czemu materiał skraway ie agrzewa się zaczie, pmiięt więc izlację uchwytu i kła kika, c ie wpływa a zwiększeie błędu pmiaru. Sygał elektryczy pbieray jest z wrzecia tkarki pprzez ślizgacz rtęciwy raz bezpśredi z ża. Nóż zamcway w imaku jest izlway i chłdzy sprężym pwietrzem. Dla ustaleia rzeczywistej w daych warukach temperatury skrawaia a pdstawie dkaeg dczytu a miliwltmierzu kiecze jest sprządzeie wykresu wzrcwaia T (U) dla zestawu materiałów S20-45. Gemetria strza ża: 4.2.) Wyiki pmiarów. κ λ 60 κ' 30 γ 3 α 9 α' 5 Ndstawie wyików pmiarów zawartych w arkuszu pmiarwym wykać wykresy zależści: ( v ), Q ( ) Q ( ) Q, c Temperaturę skrawaia dczytać z krzywej wzrcwaia dla metdy jedarzędziwej. 4
4.3.) Metda dwuarzędziwa. Rys. 2. Metda dwuarzędziwa Metda tlega miarze siły termelektryczej występującej pdczas skrawaia materiału dwma arzędziami jedcześie. Przy tczeiu stsuje się dwa że jedakwej gemetrii (rys. 2) wykae z różych materiałów dających w złżeiu mżliwie dużą siłę termelektryczą. Nże zamcwae są w imaku żwym i izlwae d siebie. Skrawaie dbywa się jedcześie dwma żami z jedakwą szybkścią, psuwem i głębkścią. Obwód termelektryczy stawi tu óż A-materiał brabiay-óż B raz miliwltmierz, włączy pmiędzy trzki ży w puktach stawiących zime kńce termelemetu. Dla ustaleia rzeczywistych temperatur iezbędy jest (pdbie jak w metdzie jedarzędziwej) wykres wzrcwairzedstawiający zależść T (U). Gemetria strza ży: 4.4.) Wyiki pmiarów. 60 κ' 30 γ 3 α 9 α' 5 κ λ Ndstawie wyików pmiarów zawartych w arkuszu pmiarwym wykać wykresy zależści: ( v ), Q ( ) Q ( ) Q, c Temperaturę skrawaia dczytać z krzywej wzrcwaia dla metdy dwuarzędziwej. 5) FIAT - wykrzystaie metdy dwuarzędziwej FIAT przyjmując d prdukcji materiał z huty, stsuje metdę dwuarzędziwą d ustaleia wskaźika brabialści dla daej partii stali. Wyzaczeie teg wskaźika ma a celu, dstarczeie wiadmści przebiegu bróbki mechaiczej a tkarce, jakiejklwiek stali w kreślym staie w diesieiu d stali wzrcwej 9SM26Tr. Zasadrzeprwadzaych badań jest taka sama jak w pmiarze temperatury skrawaia metdą dwuarzędziwą (bwiązuje rys. 2). 4
Stswaymi arzędziami są płytki lutwae w krpusach ze stali C50. Jed arzędzie jest ze stali szybktącej SW18 drugie z węglików spiekaych typu P20. Waruki strzeia są idetycze dla bu arzędzi. κ λ 45 γ 18 α 10 ε 10 0 Prmień arzędzia: 0,2, Długść arzędzia: 160. Waruki badań kreślają astępujące parametry skrawaia: a) Głębkść skrawaia: 0,4, b) Psuw: 0,115 [mm/br]. Średicróbki jest dpwiedia d ilści brtów dstępych a tkarce i d prędkści bwdwej, jaką pwi się uzyskać, która jest związaa z brabialścią materiału. Spsób przeprwadzaia badań Badaą stal brabia się p uprzediej bróbce zgrubej (usuięcie warstwy wierzchiej) dpwiedi w częściach: pczątkwej, kńcwej i śrdkwej, a bwdzie i w śrdku pręta krągłeg, tak aby uzyskać statystyczy wskaźik brabialści bez błędów, ewetualie spwdwaych lkalymi ieprawidłwściami strukturalymi. Dbiera się taką prędkść skrawaia, aby różictecjału wyikająca ze zjawiska termelektryczeg, wysiła 8,3 8,6 [mv]. Obliczaie wyików W celu uzyskaia diesieia stałej wskaźika brabialści i umżliwieirsteg spsbu ktrli aparatury, badaie przeprwadza się ie tylk a badaej stali, lecz rówież a stali wzrcwej 9SM 28Tr. Stal ta ma wskaźik brabialści przyjęty kwecjalie jak: 100. Wskaźikiem brabialści badaej stali będzie: v W. O. 100 v gdzie: v p - prędkść skrawaia uzyskaa a badaej stali, - prędkść skrawaia uzyskaa a stali wzrcwej. p c
Krzywa wzrcwaia dla metdy jedarzędziwej T 81,23 U 29,29 Krzywa wzrcwaia dla metdy dwuarzędziwej T 38,01 U + 19,86
[mm/br] Arkusz pmiarwy - metda jedarzędziwa Arkusz pmiarwy - metda dwuarzędziwa Materiał skraway Materiał skraway Rdzaj Cecha Włas. wytrzym. Średica Rdzaj Cecha Włas. wytrzym. Średica Przyrząd pmiarwy Przyrząd pmiarwy Nazwa Nże Nazwa Nże Gemetria Gemetria α κ α γ κ ' γ κ κ ' λ r λ r Wyiki pmiarów Wyiki pmiarów Wyzaczeie zależści Q ( ) Wyzaczeie zależści Q( ) [br/mi] wzrcwaia [mm/br] [br/mi] wzrcwaia [mm/br] Wyzaczeie zależści Q (p) [br/mi] wzrcwaia [mm/br] Wyzaczeie zależści Q(p) [br/mi] wzrcwaia [mm/br] Wyzaczeie zależści Q (g) [br/mi] wzrcwaia [mm/br] Wyzaczeie zależści Q(g) [br/mi] wzrcwaia