APROBATA TECHNICZNA ITB AT /2012

APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-9044/2012 Zestaw wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków WARSZAWA

Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Stanisława BARANIAKA Projekt okładki: Ewa Kossakowska GW X Kopiowanie aprobaty technicznej jest dozwolone jedynie w całości Wykonano z oryginałów bez opracowania wydawniczego Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2013 ISBN 978-83-249-6272-3 Dział Wydawniczy, 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 Format: pdf Wydano w lutym 2013 r. Zam. 115/2013

Seria: APROBATY TECHNICZNE Egzemplarz archiwalny APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-9044/2012 Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie, na wniosek firmy: WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o. ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą: Zestaw wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 12 grudnia 2017 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne D Y R E K T O R Instytutu Techniki Budowlanej Jan Bobrowicz Warszawa, 12 grudnia 2012 r. Aprobata Techniczna ITB AT-15-9044/2012 jest nowelizacją Aprobaty Technicznej COBRTI INSTAL AT/2006-02-1628. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-9044/2012 zawiera 32 strony. Tekst tego dokumentu można kopiować tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.

AT-15-9044/2012 2/32 ZAŁĄCZNIK POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY TECHNICZNEJ... 3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA... 7 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA... 8 3.1. Surowce i materiały... 8 3.2. Wyroby... 10 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT... 12 5. OCENA ZGODNOŚCI... 12 5.1. Zasady ogólne... 12 5.2. Wstępne badanie typu... 13 5.3. Zakładowa kontrola produkcji... 13 5.4. Badania gotowych wyrobów... 14 5.5. Częstotliwość badań... 14 5.6. Metody badań... 15 5.7. Pobieranie próbek do badań... 15 5.8. Ocena wyników badań... 15 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE... 16 7. TERMIN WAŻNOŚCI... 17 INFORMACJE DODATKOWE... 17 RYSUNKI... 21

AT-15-9044/2012 3/32 1. PRZEDMIOT APROBATY TECHNICZNEJ Przedmiotem Aprobaty Technicznej ITB jest zestaw wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków, przeznaczony do retencji, bezciśnieniowego rozprowadzania i rozsączania wody deszczowej odprowadzanej z dachów budynków i utwardzonych powierzchni terenu oraz oczyszczonych ścieków sanitarnych, produkowany przez firmę WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o., ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk. Wyroby wchodzące w skład zestawu wytwarzane są w zakładach produkcyjnych: WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o., ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk, WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o., ul. Kościńskiego 23, 96-501 Sochaczew, WAVIN GmbH Kunststoff-Rohrsysteme, Industriestrasse 20, 49767 Twist, Niemcy, KFC-Kunststoffabriek Coevorden BV, Lorentzweg 2, 7741LA Coevorden, Holandia. W skład zestawów wyrobów systemu Q-Bic wchodzą: 1. Elementy podstawowe: skrzynki retencyjno-rozsączające Q-Bic z kanałami inspekcyjnymi wg rys. 1, owijane geowłókniną filtracyjną lub geowłókniną filtracyjną i geomembraną, skrzynki retencyjno-rozsączające Q-Bic bez kanałów inspekcyjnych wg rys. 2, owijane geowłókniną filtracyjną lub geowłókniną filtracyjną i geomembraną, akcesoria skrzynek Q-Bic: przyłącza rurowe, rurki i klipsy do łączenia skrzynek w moduły, adaptery, zaślepki, element stabilizujący (wg rys. 3 13), 2. Elementy dodatkowe: studzienki osadnikowe WAVIN: DN 315, Tegra 425, Tegra 600, Tegra 1000 z filtrem, filtry hydrodynamiczne WAVIN Certaro HDS, rura karbowana i elementy studzienki osadnikowej Wavin: DN 315 i Tegra 600, rury i kształtki tworzywowe oraz uszczelki gumowe do połączenia elementów systemu Q-Bic z siecią kanalizacyjną. Zestawienie elementów wchodzących w skład zestawu wyrobów systemu Q-Bic i ich ogólny opis techniczny przedstawiono w tablicy 1. Woda deszczowa odprowadzana ze zlewni (dachu budynku, tarasu, parkingu itp.) kierowana jest do urządzenia oczyszczającego, w celu separacji zanieczyszczeń mechanicznych, a następnie do układu retencyjno-rozsączającego, złożonego ze skrzynek

AT-15-9044/2012 4/32 Q-Bic owiniętych geowłókniną filtracyjną, w celu retencji i rozsączania wody do gruntu lub owiniętych geowłókniną filtracyjną i geomembraną, w celu retencji (magazynowania wody). Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej przedstawiono na rys. 14. Zestaw wyrobów systemu Q-Bic Tablica 1 Nazwa wyrobu Opis techniczny Parametry, materiał Skrzynki Q-Bic z kanałem inspekcyjnym Skrzynki Q-Bic bez kanału inspekcyjnego Akcesoria skrzynek Q-Bic: a) Geowłóknina b) Geomembrana c) Przyłącze rurowe Q-Bic d) Rurka łącząca skrzynki e) Klips łączący skrzynki f) Adapter prowadzący stożkowy Elementy podstawowe Skrzynki z ażurowymi ściankami, łączone w moduły za pomocą rurek i klipsów łączących wyposażone w kanał inspekcyjny, przeznaczone do retencji i rozsączania wody deszczowej lub oczyszczonych ścieków Skrzynki z ażurowymi ściankami, bez kanału inspekcyjnego, łączone w moduły za pomocą rurek i klipsów łączących, przeznaczone do retencji i rozsączania wody deszczowej lub oczyszczonych ścieków a) Włóknina syntetyczna z włókien polipropylenowych, przeznaczona do owijania skrzynek Q-Bic b) Folia wykonana z PEHD, PP lub PVC stosowana dla zapewnienia szczelności zbiornika retencyjnego c) Króciec z kołnierzem o ściance perforowanej do połączenia skrzynek z rurą kanalizacyjną d) Rurka z bosymi końcami do łączenia skrzynek w moduły w pionie(do dziesięciu warstw) e) Element do łączenia skrzynek w moduły w poziomie f) Króciec z kołnierzem o ściance perforowanej stosowany dla ułatwienia wprowadzania kamer inspekcyjnych i urządzeń czyszczących do modułu skrzynek Wymiary: 1200 x 600 x 600 mm, Pojemność: 432 l, Masa: ok. 19 kg, Przyłącza: DN 160, DN 315, DN 400 i DN 500, Materiał: PP Wymiary: 1200 x 600 x 600 mm, Pojemność: 432 l, Masa: ok. 19 kg, Przyłącza: DN 160 Materiał: PP a) wg PN-EN 13252:2002 +A1:2006 b) wg PN-EN 13967:2012 lub Aprobat Technicznych c) Średnica: DN 160/315, Materiał: PP d) Średnica: φ 39,5 mm, Materiał: PP e) Materiał: PP f) Średnica: DN 315, Materiał: PP

AT-15-9044/2012 5/32 Zestawu wyrobów systemu Q-Bic c.d. tablicy 1 Nazwa wyrobu Opis techniczny Parametry, materiał g) Adapter do trzonu studzienki lub rur kanalizacyjnych h) Zaślepka boczna (ażurowa) i) Zaślepka górna (pełna) j) Element stabilizujący g) Króciec z kołnierzem do połączenia trzonu studzienki Wavin: DN 315 Tegra 600 i rur kanalizacji sanitarnej z modułem skrzynek h) Zaślepka o ściance perforowanej do zamknięcia ścian bocznych skrzynek Q-Bic z otworami inspekcyjnymi, stosowana przy obciążeniach długotrwałych bocznych 40 kpa i) Zaślepka o ściance pełnej do zamknięcia ścian górnych skrzynek Q-Bic z otworami inspekcyjnymi, stosowana przy obciążeniach długotrwałych górnych 65 kpa j) element stosowany w celu zapewniania stabilizacji połączenia pomiędzy łączonymi skrzynkami przy działaniu większych obciążeń Elementy dodatkowe g) Średnice: DN 600, DN 500, DN 400, DN 315 Materiał: PP h) Średnice: DN 600, DN 500 Materiał: PP i) Średnice: DN 600, DN 500 Materiał: PP j) Materiał: PP a) Studzienka osadnikowa WAVIN (DN 315, Tegra 425, Tegra 600, Tegra 1000) b) Osadnik wirowy Certaro HDS a) Studzienka inspekcyjna wyposażona w kinetę ślepą. Na króćcu wylotowym studzienki znajduje się filtr z siatką do separacji zanieczyszczeń mechanicznych b) Konstrukcje oparte na obudowie studzienki Tegra 1000 lub wykonanej z rury spiralnie zgrzewanej lub spawanej albo dwuściennej z PP lub PE z wbudowanym elementem filtracyjnym a) wg PN-EN 13598-2:2009 +AC:2009 lub Aprobat Technicznych b) wg AT-15-8531/2011 c) Rura karbowana i elementy studzienki osadnikowej WAVIN: DN 315 i Tegra 600 c) Do budowy studzienki kontrolnej zapewniającej dostęp do modułu skrzynek c) wg PN-EN 13598-2:2009 +AC:2009 lub Aprobat Technicznych d) Rury i kształtki tworzywowe e) Uszczelki d) Do połączenia elementów systemu Q-Bic z siecią kanalizacyjną oraz do połączenia urządzenia oczyszczającego z modułem skrzynek Q-Bic e) Do połączenia elementów systemu Q-Bic z siecią kanalizacyjną d) PN-EN 1401-1:2009 PN-EN 13476-2:2008 PN-EN 12666-1+A1:2011 PN-EN 1852-1:2010 +Ap1:2010 Materiał: PP, PE, PVC-U e) PN-EN 681-1:2002 +A3:2006 Materiał: EPDM

AT-15-9044/2012 6/32 W przypadku retencji lub rozsączania oczyszczonych ścieki pochodzących np. z kompaktowych biologicznych oczyszczalni ścieków, stosowanie urządzeń oczyszczających z zanieczyszczeń mechanicznych nie jest wymagane, a oczyszczone ścieki mogą być kierowane bezpośrednio do układu retencyjno-rozsączającego. Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania oczyszczonych ścieków przedstawiono na rys. 15. Układ retencyjno-rozsączający tworzą skrzynki układane w wykopie na podłożu (podsypce) żwirowym, a przy gruntach słaboprzepuszczalnych również w obsypce żwirowej, łączone w moduły za pomocą rurek i klipsów łączących. Wielkość modułu zależy od wielkości i rodzaju powierzchni, z której zbierana jest woda, natężenia deszczu oraz w przypadku rozsączania, stopnia przepuszczalności gruntu. Zastosowanie skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic z kanałami inspekcyjnymi umożliwia przeprowadzanie czynności eksploatacyjnych systemu takich jak inspekcja za pomocą kamer inspekcyjnych oraz czyszczenie za pomocą głowic czyszczących. Jako urządzenia oczyszczające wodę deszczową z zanieczyszczeń mechanicznych stosuje się osadniki wirowe CERTARO HDS wg Aprobaty Technicznej ITB AT-15-8531/2011 i/lub studzienki osadnikowe WAVIN (DN 315, Tegra 425, Tegra 600 lub Tegra 1000) spełniające wymagania normy PN-EN 13598-2:2009+AC:2009 lub Aprobat Technicznych. W celu zapewnienia dostępu do modułu skrzynek z powierzchni terenu, w systemie Q-Bic może być stosowana studzienka kontrola zabudowana bezpośrednio na module skrzynek, wykonana z elementów studzienek WAVIN: DN 315 lub Tegra 600. Elementy podstawowe zestawu wyrobów systemu Q-Bic wykonywane są z polipropylenu (PP) metodą wtrysku komponentów. Jako elementy łączące system kanalizacji z urządzeniem oczyszczającym z zanieczyszczeń mechanicznych i dalej z modułem skrzynek stosuje się rury i kształtki z PVC-U spełniające wymagania normy PN-EN 1401-1:2009, rury o ściance strukturalnej z PVC-U, PP lub PE spełniające wymagania normy PN-EN 13476-2:2008 lub rury PE i PP spełniające wymagania norm PN-EN 12666-1+A1:2011 lub PN-EN 1852-1:2010+Ap1:2010 oraz uszczelki z EPDM spełniające wymagania normy PN-EN 681-1:2002+A3:2006. Wymagane właściwości techniczne zestawu wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej podano w p. 3.

AT-15-9044/2012 7/32 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Zestaw wyrobów systemu Q-Bic jest przeznaczony do bezciśnieniowego rozprowadzania, retencji i rozsączania wody deszczowej odprowadzanej z dachów budynków oraz zebranej z utwardzonych powierzchni terenu, takich jak tarasy, parkingi, ulice, itp. Może być również stosowany do bezciśnieniowego rozprowadzania, retencji i rozsączania oczyszczonych ścieków bytowych z oczyszczalni biologicznej, spełniających wymagania rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137 z 2006 r., poz. 984). Zestaw wyrobów systemu Q-Bic, w zależności od wytrzymałości konstrukcji może być stosowany w miejscach obciążonych ruchem pieszym i ruchem kołowym samochodów osobowych i ciężarowych, przy obciążeniach do 60 kn/m 2. Zestaw wyrobów systemu Q-Bic może być stosowany w gruntach o niskim poziomie wód gruntowych, gruntach lekkich i przepuszczalnych oraz gruntach spoistych (słaboprzepuszczalnych) przy zastosowaniu obsypki żwirowej w celu zwiększenia retencji. W gruntach o wysokim poziomie wód gruntowych oraz spoistych (nieprzepuszczalnych) możliwe jest zastosowanie systemu Q-Bic jako szczelnego zbiornika retencyjnego (magazynującego). Przy stosowaniu zestawu wyrobów systemu Q-Bic powinny być spełnione następujące warunki: zestaw wyrobów systemu Q-Bic powinien być stosowany zgodnie z wytycznymi i wymaganiami projektowania i montażu opracowanymi przez Producenta, zwieńczenia studzienek inspekcyjnych i urządzeń oczyszczających powinny spełniać wymagania PN-EN 124:2000 lub Aprobat Technicznych, skrzynki Q-Bic owijane geowłókniną należy sytuować na głębokości powyżej poziomu wód gruntowych, skrzynki Q-Bic owijane geomembraną mogą być stosowane poniżej poziomu wód gruntowych przy odpowiednim zabezpieczeniu przed działaniem siły wyporu (zabezpieczenie to uzyskuje się np. przez zastosowanie odpowiedniej wysokości przykrycia skrzynek gruntem lub innymi materiałami np. płytami żelbetowymi, co przeciwdziała sile wyporu),

AT-15-9044/2012 8/32 rury kanalizacji deszczowej należy układać ze spadkiem, wysokość przykrycia skrzynek retencyjno-rozsączających w zależności od obciążenia terenu i konfiguracji modułu skrzynek powinna wynosić od 0,4 m do 4 m, głębokość posadowienia skrzynek retencyjno-rozsączających w odniesieniu do ich dna nie może być większa niż 7,0 m (w przypadku projektowania większej głębokości posadowienia należy przeprowadzić konsultacje projektu z Producentem), ilość warstw skrzynek retencyjno-rozsączających w module nie powinna być większa niż 10, odległość usytuowania skrzynek retencyjno-rozsączających od budynku powinna wynosić nie mniej niż 1,5 głębokości posadowienia fundamentu budynku bez izolacji wilgotnościowej (dla budynku z izolacją wilgotnościową zachowanie minimalnej odległości nie jest wymagane), odległość usytuowania skrzynek retencyjno-rozsączających od poziomu wody gruntowej powinna wynosić nie mniej niż 1,0 m (w przypadku funkcji rozsączania wody deszczowej). Przy instalowaniu systemu Q-Bic należy uwzględnić wymagania norm: PN-EN 1610:2002 + Ap1:2007, PN-ENV 1046:2007, PN-EN 1295-1:2002 oraz PN-B-10736:1999. Zastosowanie systemu Q-Bic powinno opierać się na projekcie budowlanym uwzględniającym lokalne warunki wodno-gruntowe, wpływ na sąsiadujące obiekty, przewidywane obciążenia i technologię prac, wytyczne podane przez producenta oraz wymagania przepisów techniczno-budowlanych, w szczególności rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. Nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami). 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Surowce i materiały Skrzynki retencyjno-rozsączające Q-Bic oraz ich akcesoria powinny być wykonane z blokowego kopolimeru polipropylenu (PP-B) z dodatkami, którymi są: stabilizatory, środki smarne, wypełniacze, barwniki i inne. Właściwości surowca stosowanego do produkcji wyrobów przenoszących obciążenia, do których należą: skrzynki retencyjno-rozsączające, zaślepki (boczne i górne), przyłącza rurowe oraz adaptery prowadzące stożkowe

AT-15-9044/2012 9/32 przedstawiono w tablicy 2, a właściwości surowca stosowanego do produkcji pozostałych akcesoriów skrzynek Q-Bic w tablicy 3. Poz. Właściwości techniczne granulatu PP Wymagania Metody badań 1 2 3 4 1 Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR (230 o C; 2,16 kg), g/10 min 5 PN-EN ISO 1133-1:2011 2 Gęstość, kg/m 3 > 900 PN-EN ISO 1183-1:2006 Metoda A Tablica 2 3 Wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne (na próbkach w postaci rur) Bez uszkodzeń podczas badania i po badaniu PN-EN ISO 1167-1:2007 PN-EN ISO 1167-2:2007 (T = 80 o C, p = 4,2 MPa, t 140 h) oraz (T = 90 o C, p = 2,5 MPa, t 1000 h) 4 Wydłużenie przy zerwaniu, % 50 5 Granica plastyczności, MPa 21 PN EN ISO 527-2:2012 (50 mm/min, T = 23 ± 2 o C) PN EN ISO 527-2:2012 (50 mm/min, T = 23 ± 2 o C) 6 Stabilność termiczna OIT (w temp. 200 o C), min 8 PN-EN 728:1999 Tablica 3 Poz. Właściwości techniczne granulatu PP Wymagania Metody badań 1 2 3 4 1 Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR (230 o C; 2,16 kg), g/10 min 5 PN-EN ISO 1133-1:2011 Do produkcji skrzynek retencyjno-rozsączających systemu Q-Bic oraz ich akcesoriów powinien być stosowany pierwotny surowiec z oryginalnych opakowań producenta. Może być dodawany surowiec wtórny tego samego rodzaju, z własnej produkcji, pod warunkiem nie pogorszenia jego właściwości, w stosunku do surowca pierwotnego. W przypadku akcesoriów skrzynek Q-Bic nieprzenoszących obciążeń, dopuszcza się dodawanie surowca wtórnego tego samego rodzaju pochodzącego z przemiału zewnętrznego, pod warunkiem nie pogorszenia jego właściwości, w stosunku do surowca pierwotnego. Do owijania modułów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic powinny być stosowane geowłókniny z włókien syntetycznych spełniających wymagania normy PN-EN 13252:2002+A1:2006 charakteryzujące się następującymi właściwościami: masa powierzchniowa: nie mniejsza niż 200 g/m 2,

AT-15-9044/2012 10/32 wytrzymałość na rozciąganie: 14 kn/m, wodoprzepuszczalność w kierunki prostopadłym do geowłókniny: 0,078 m/s. W przypadku budowy zbiorników retencyjnych (magazynujących) do owijania modułów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic powinna być stosowana dodatkowo geomembrana z PEHD, PP lub PVC, o grubości nie mniejszej niż 1,5 mm, spełniająca wymagania normy PN-EN 13967:2012 lub Aprobat Technicznych. Pozostałe elementy składowe zestawu wyrobów Q-Bic powinny odpowiadać wymaganiom podanym w tablicy 1. 3.2. Wyroby 3.2.1. Skrzynki retencyjno-rozsączające Q-Bic. Właściwości techniczne skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic przedstawiono w tablicy 4. Poz. Właściwości Wymagania Metody badań 1 2 3 4 1 Wymiary, mm: - długość - szerokość - wysokość 1200 ± 1% 600 ± 1% 600 ± 1% 2 Masa, kg 19,6 ± 2% Tablica 4 PN-EN ISO 3126:2006 Pomiar na wadze z dokładnością ± 10 g 3 Konstrukcja, wygląd zewnętrzny p. 3.2.1.1 Ocena wizualna w świetle rozproszonym z odległości 1 m 4 Wytrzymałość na ściskanie przy działaniu jednoczesnego obciążenia długotrwałego w kierunku pionowym i poziomym Brak uszkodzeń mających wpływ na funkcjonalność wyrobu. Ekstrapolowane odkształcenie w kierunku pionowym po 50 latach działania obciążenia o wartości nie mniejszej niż 65 kpa (w kierunku pionowym) oraz o wartości nie mniejszej niż 40 kpa (w kierunku poziomym) powinno być nie większe niż 26 mm p. 5.6.1. 5 Wytrzymałość na ściskanie przy działaniu obciążenia krótkotrwałego działającego w kierunku pionowym, kpa 220 kpa p. 5.6.2.

AT-15-9044/2012 11/32 3.2.1.1. Konstrukcja, wygląd zewnętrzny. Skrzynki Q-Bic powinny mieć kształt prostopadłościanu o konstrukcji przedstawionej na rys. 1 i 2. Skrzynki powinny mieć ścianki o gładkich krawędziach, bez zadziorów i ostrych krawędzi. Ściany skrzynek powinny być płaskie i proste oraz powinny mieć otwory przystosowane do elementów montażowych. Ścianki otworów skrzynek powinny być gładkie, nie powinny występować nierówności, które utrudniałyby montaż skrzynek. Skrzynki powinny być łączone w moduły za pomocą klipsów łączących przy łączeniu skrzynek w poziomie lub za pomocą rurki łączącej przy łączeniu skrzynek w pionie. W ścianie skrzynki powinny znajdować się 4 otwory do połączenia skrzynki w pionie. Ściany skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic z kanałami inspekcyjnymi powinny być ażurowe, za wyjątkiem ścian bocznych prostopadłych do osi otworów kanałów inspekcyjnych, które powinny być ścianami pełnymi. Ściany skrzynek retencyjnorozsączających Q-Bic bez kanałów inspekcyjnych powinny być ażurowe. Barwa skrzynek powinna być jednolita pod względem odcienia i intensywności na całej powierzchni skrzynki. 3.2.2. Akcesoria skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic. Właściwości techniczne akcesoriów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic przedstawiono w tablicy 5. Poz. Właściwości Wymagania Metody badań Tablica 5 1 2 3 4 1 Kształt i wymiary, mm wg rys. 3 13 Odchyłki wymiarów nietolerowanych powinny mieścić w granicach: - ± 0,1, dla wymiarów 3 mm, - ± 0,3, dla wymiarów > 3 i 30 mm, - ± 0,5, dla wymiarów >30 i 300 mm, - ± 1,0 dla wymiarów > 300 mm. PN-EN ISO 3126:2006 Powierzchnie wewnętrzne i zewnętrzne powinny być gładkie, 2 Wygląd zewnętrzny czyste, pozbawione zarysowań, Ocena wizualna w pęcherzy, zanieczyszczeń, porów i świetle rozproszonym jakichkolwiek innych z odległości 1 m niejednorodności powierzchni. Barwa powinna być jednolita pod względem odcienia i intensywności 3 Zmiany w wyniku ogrzewania: - temp. 150 C, - czas ogrzewania: 30 min. Brak jakichkolwiek uszkodzeń mających wpływ na funkcjonalność wyrobu. Głębokość pęknięć, rozwarstwień lub pęcherzy wokół punktu wtrysku nie powinna być większa niż 20% grubości ścianki. Żadna z części linii łączenia nie powinna mieć rozwarcia większego niż 20% grubości ścianki PN-EN ISO 580:2006 Metoda A

AT-15-9044/2012 12/32 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE, TRANSPORT Wyroby wchodzące w skład zestawu, objętego niniejszą Aprobatą Techniczną, powinny być dostarczane w oryginalnych opakowaniach producenta oraz przechowywane i transportowane zgodnie z wytycznymi producenta. Na każdym opakowaniu powinna znajdować się etykieta zawierająca co najmniej następujące informacje: - nazwę i adres producenta, - nazwę wyrobu, - nr Aprobaty Technicznej ITB AT-15-9044/2012, - nr i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności, - znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobu znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami). 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. Zasady ogólne Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) zestaw wyrobów, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, może być wprowadzany do obrotu i stosowany przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9044/2012 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami) oceny

AT-15-9044/2012 13/32 zgodności zestawu wyrobów objętych Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9044/2012 dokonuje Producent, stosując system 4. W przypadku systemu 4 oceny zgodności, Producent może wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9044/2012 na podstawie: a) wstępnego badania typu przeprowadzonego przez Producenta lub na jego zlecenie, b) zakładowej kontroli produkcji. 5.2. Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości techniczno-użytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobów do obrotu. Wstępne badanie typu obejmuje: a) w przypadku skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: masę, wytrzymałość na ściskanie przy działaniu jednoczesnego obciążenia długotrwałego w kierunku pionowym i poziomym, wytrzymałość na ściskanie przy działaniu obciążenia krótkotrwałego działającego w kierunku pionowym, b) w przypadku akcesoriów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: zmiany w wyniku ogrzewania. Badania, które w procedurze aprobacyjnej były podstawą do ustalenia właściwości techniczno-użytkowych wyrobu, stanowią wstępne badanie typu w ocenie zgodności. 5.3. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1. specyfikację i sprawdzanie surowców i materiałów, 2. kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4) prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach. Kontrola produkcji powinna zapewniać, że wyroby są zgodne z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9044/2012. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane.

AT-15-9044/2012 14/32 Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyrób spełnia kryteria oceny zgodności. Poszczególne wyroby lub partie wyrobów i związane z nimi szczegóły produkcyjne muszą być w pełni możliwe do identyfikacji i odtworzenia. 5.4. Badania gotowych wyrobów 5.4.1. Program badań. Program badań obejmuje: a) badania bieżące, b) badania okresowe. 5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie: a) w przypadku skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: wymiarów, konstrukcji i wyglądu zewnętrznego, b) w przypadku akcesoriów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: kształtu i wymiarów, wyglądu zewnętrznego. 5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują sprawdzenie: a) w przypadku skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: - wytrzymałości na ściskanie przy działaniu obciążenia krótkotrwałego działającego w kierunku pionowym, b) w przypadku akcesoriów skrzynek retencyjno-rozsączających Q-Bic: - zmian w wyniku ogrzewania. 5.5. Częstotliwość badań Badania bieżące powinny być wykonywane zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie rzadziej niż dla każdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe powinny być wykonywane nie rzadziej niż raz na 3 lata.

AT-15-9044/2012 15/32 5.6. Metody badań Badania właściwości technicznych powinny być wykonywane metodami podanymi w tablicach 4 i 5 oraz według poniższych opisów. 5.6.1. Sprawdzenie wytrzymałości na ściskanie przy działaniu jednoczesnego obciążenia długotrwałego w kierunku pionowym i poziomym. Badaną próbkę podaje się działaniu obciążenia ciśnieniem poduszki powietrznej, działającego w kierunku pionowym na ściany górną i dolną o wartości nie mniejszej niż 65 kpa oraz w kierunku poziomym na dłuższe boczne ściany skrzynki o wartości nie mniejszej niż 40 kpa, przez czas 5000 h. Krótsze boczne ściany skrzynki są podparte nieruchomą płytą. Podczas badania rejestruje się odkształcenie skrzynki w kierunku pionowym. Po zakończeniu badania należy określić poprzez ekstrapolację odkształcenie skrzynki w kierunku pionowym dla pięćdziesięcioletniego okresu oddziaływania obciążenia i dokonać oględzin badanej próbki pod względem występowania jakichkolwiek uszkodzeń. 5.6.2. Sprawdzenie wytrzymałości na ściskanie przy działaniu obciążenia krótkotrwałego działającego w kierunku pionowym. Badaną próbkę poddaje się działaniu obciążenia ciśnieniem poduszki powietrznej, działającego w kierunku pionowym na ściany górną i dolną wzrastającego aż do zniszczenia wyrobu lub spadku siły. Początkowa wartość ciśnienia powinna wynosić 74 kpa. Ciśnienie należy zwiększać o 10 kpa w odstępach czasu nie krótszych niż 4 min. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki do badań należy pobierać losowo, zgodnie z normą PN-N-03010:1983. 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowane wyroby należy uznać za zgodne z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są pozytywne.

AT-15-9044/2012 16/32 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-9044/2012 zastępuje Aprobatę Techniczną COBRTI INSTAL AT/2006-02-1628. 6.2. Aprobata Techniczna ITB AT-15-9044/2012 jest dokumentem stwierdzającym przydatność zestawu wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) zestaw wyrobów, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, może być wprowadzany do obrotu i stosowany przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-9044/2012 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.3. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119, poz. 1117 z późniejszymi zmianami). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.4. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.5. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producenta zestawu wyrobów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków od odpowiedzialności za właściwą jakość wyrobów oraz projektantów obiektów i wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe ich zastosowanie. 6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie zestawu wyrobów systemu

AT-15-9044/2012 17/32 Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej oraz oczyszczonych ścieków należy zamieszczać informację o udzielonej temu wyrobowi Aprobacie Technicznej ITB AT-15-9044/2012. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-9044/2012 jest ważna do 12 grudnia 2017 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca lub formalny następca wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. KONIEC INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-EN 124:2000 Zwieńczenia wpustów i studzienek kanalizacyjnych do nawierzchni dla ruchu pieszego i kołowego. Zasady konstrukcji badania typu, znakowanie, sterowanie jakością PN-EN 681-1:2002 +A3:2006 Uszczelki elastomerowe. Wymagania materiałowe dla uszczelek w połączeniach rur stosowanych w systemach drenarskich i odwodnieniowych. Część 1: Gumy wulkanizowane PN-EN 728:1999 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Rury i kształtki z poliolefin. Oznaczanie czasu indukcji utleniania. PN-EN 1295-1:2002 Obliczenia statyczne rurociągów ułożonych w ziemi w różnych warunkach obciążenia. Część 1: Wymagania ogólne

AT-15-9044/2012 18/32 PN-EN 1401-1:2009 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji. Nieplastyfikowany poli(chlorek winylu) (PVC-U). Część 1: Specyfikacje rur, kształtek i systemu PN-EN 1610:2002 Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych +Ap1:2007 PN-EN 1852-1:2010 +Ap1:2010 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego odwadniania i kanalizacji. Polipropylen (PP). Część 1: Specyfikacje dotyczące rur, kształtek i systemu PN-EN 12666-1+A1:2011 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego bezciśnieniowgo odwadniania i kanalizacji Polietylen (PE). Część 1: Specyfikacje rur, kształtek i systemu PN-EN 13252:2002 +A1:2006 Geotekstylia i wyroby pokrewne. Właściwości wymagane w odniesieniu do wyrobów stosowanych w systemach drenażowych PN-EN 13476-2:2008 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji. Systemy przewodów rurowych o ściankach strukturalnych z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U), polipropylenu (PP) i polietylenu (PE). Część 2: Specyfikacje rur i kształtek o gładkich powierzchniach wewnętrzych i zewnętrznych oraz systemu, typ A PN-EN 13598-2:2009 +AC:2009 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnej bezciśnieniowej kanalizacji deszczowej i sanitarnej. Nieplastyfikowany poli(chlorek winylu) (PVC-U), polipropylen (PP) i polietylen (PE). Cześć 2: Specyfikacje studzienek włazowych i niewłazowych instalowanych w obszarach ruchu kołowego głęboko pod ziemią PN-EN 13967:2012 Elastyczne wyroby wodochronne. Wyroby z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwilgociowej łącznie z wyrobami z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwodnej części podziemnych. Definicje i właściwości PN-ENV 1046:2007 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych. Systemy poza konstrukcjami budynków do przesyłania wody lub ścieków. Praktyka instalowania pod ziemią i nad ziemią

AT-15-9044/2012 19/32 PN-EN ISO 527-2:2012 Tworzywa sztuczne. Oznaczanie właściwości mechanicznych przy statycznym rozciąganiu. Część 2: Warunki badań tworzyw sztucznych przeznaczonych do prasowania, wtrysku i wytłaczania PN-EN ISO 1133-1:2011 Tworzywa sztuczne. Oznaczanie masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR) i objętościowego wskaźnika szybkości płynięcia (MVR) tworzyw termoplastycznych. Część 1: Metoda standardowa PN-EN ISO 1183-1:2006 Tworzywa sztuczne. Metody oznaczania gęstości tworzyw sztucznych nieporowatych. Część 1: Metoda zanurzeniowa, metoda piknometru cieczowego i metoda miareczkowa PN-EN ISO 1167-1:2007 Rury kształtki i połączenia z termoplastycznych tworzyw sztucznych do przesyłania płynów. Oznaczanie wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne. Cz.1 Ogólna metoda. PN-EN ISO 1167-2:2007 Rury, kształtki i zestawy z termoplastycznych tworzyw sztucznych do przesyłania płynów. Oznaczanie wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne. Część 2: Przygotowanie próbek do badań w postaci rur PN-EN ISO 3126:2006 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych. Elementy z tworzyw sztucznych. Sprawdzanie wymiarów PN-B-10736:1999 Roboty ziemne. Wykopy otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania PN-83/N-03010 Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki AT-15-8531/2011 Filtry i regulatory przepływu WAVIN do systemów odprowadzania wody deszczowej

AT-15-9044/2012 20/32 Raporty z badań i oceny 1. Raport z badań nr R 11152 Short term compression tests on Q-Bic1 unit according to Wavinorm 312 rev 2012 wykonanych w laboratorium Producenta WAVIN Technology & Innovation Holandia. 2. Raport z badań nr R 11017 Long term compression tests on Q-Bic infiltration units with DOW D153.00 wykonanych w laboratorium Producenta WAVIN Technology & Innovation Holandia. 3. Opinia specjalistyczna nr 2381/12/Z00NF do wniosku o wprowadzenie zmian do AT/2006-02-1628 dla zestawu elementów systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej (WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o.), Zakład Fizyki Cieplnej, Instalacji Sanitarnych i Środowiska ITB, Ksawerów 21, 02-656 Warszawa

AT-15-9044/2012 21/32 RYSUNKI Rys. 1. Skrzynka Q-Bic z kanałem inspekcyjnym... 22 Rys. 2. Skrzynka Q-Bic bez kanału inspekcyjnego... 22 Rys. 3. Przyłącze rurowe Q-Bic... 23 Rys. 4. Rurka łącząca skrzynki Q-Bic w pionie... 24 Rys. 5. Klips łączący skrzynki Q-Bic w poziomie... 24 Rys. 6. Adapter prowadzący stożkowy... 25 Rys. 7. Adapter do trzonu studzienki Wavin DN 315 lub rur kanalizacyjnych DN 315... 25 Rys. 8. Adapter do rur kanalizacyjnych DN 400... 26 Rys. 9. Adapter do rur kanalizacyjnych DN 500... 26 Rys. 10. Adapter do trzonu studzienki Wavin Tegra 600 lub rur kanalizacyjnych DN 600... 27 Rys. 11. Zaślepka skrzynki Q-Bic, boczna (ażurowa)... 28 Rys. 12. Zaślepka skrzynki Q-Bic, górna (pełna)... 29 Rys. 13. Element stabilizujący połączenie skrzynek Q-Bic... 30 Rys. 14. Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej... 31 Rys. 15. Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania oczyszczonych ścieków... 32 Str.

AT-15-9044/2012 22/32 Rys. 1. Skrzynka Q-Bic z kanałem inspekcyjnym Rys. 2. Skrzynka Q-Bic bez kanału inspekcyjnego

AT-15-9044/2012 23/32 Rys. 3. Przyłącze rurowe Q-Bic

AT-15-9044/2012 24/32 Rys. 4. Rurka łącząca skrzynki Q-Bic w pionie Rys. 5. Klips łączący skrzynki Q-Bic w poziomie

AT-15-9044/2012 25/32 Rys. 6. Adapter prowadzący stożkowy Rys. 7. Adapter do trzonu studzienki Wavin DN 315 lub rur kanalizacyjnych DN 315

AT-15-9044/2012 26/32 Rys. 8. Adapter do rur kanalizacyjnych DN 400 Rys. 9. Adapter do rur kanalizacyjnych DN 500

AT-15-9044/2012 27/32 Rys. 10. Adapter do trzonu studzienki Wavin Tegra 600 lub rur kanalizacyjnych DN 600

AT-15-9044/2012 28/32 Rys. 11. Zaślepka skrzynki Q-Bic, boczna (ażurowa)

AT-15-9044/2012 29/32 Rys. 12. Zaślepka skrzynki Q-Bic, górna (pełna)

AT-15-9044/2012 30/32 Rys. 13. Element stabilizujący połączenie skrzynek Q-Bic

AT-15-9044/2012 31/32 Rys. 14. Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania wody deszczowej

AT-15-9044/2012 32/32 Rys. 15. Podstawowy schemat funkcjonalny systemu Q-Bic do zagospodarowania oczyszczonych ścieków

ISBN 978-83-249-6272-3