Cechy i elementy dobrego programu rewitalizacji

Podobne dokumenty
Kluczowe elementy i cechy programu rewitalizacji

Nowe podejście do rewitalizacji

Elementy i cechy dobrego programu rewitalizacji

O REWITALIZACJI. Rewitalizacja to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych.

Zasady programowania i wsparcia projektów rewitalizacyjnych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

ASPEKTY PRAWNE REWITALIZACJI Ustawa o rewitalizacji, Wytyczne w zakresie rewitalizacji. Łódź, 6-7 czerwca 2016 r.

Nowe podejście do rewitalizacji

Projekt dofinansowany ze środków Unii Europejskiej oraz Funduszu Europejskiego Pomoc Techniczna

REWITALIZACJA OD NOWA

Programy rewitalizacji

Ustawa o rewitalizacji

Konferencja rozpoczynająca opracowanie. Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Siedliszcze na lata

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY CZEMIERNIKI NA LATA PODSTAWOWE INFORMACJE O GMINNYCH PROGRAMACH REWITALIZACJI.

Załącznik nr 1 Karta oceny programów rewitalizacji dla gmin województwa podlaskiego

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Pobiedziska na lata

Rewitalizacja. Rewitalizacja jako kluczowy element polityki miejskiej. Rajmund Ryś Dyrektor Departamentu Polityki Przestrzennej w MIiR

REWITALIZACJA NOWE PODEJŚCIE. Jędrzejów 3 marca 2016 r.

Co to jest rewitalizacja? Lubycza Królewska, 29 września 2016 r. Jarosław Kadłubowski, Rajmund Ryś

REWITALIZACJA NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE. Bielsko Biała r. Rybnik r. Częstochowa r.

Karta Oceny Programu Rewitalizacji

Materiał szkoleniowy Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS

OPRACOWANIE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY JAWORZE

Rewitalizacja w pracach MIiR

Lokalne/Gminne Programy Rewitalizacji najczęściej popełniane błędy przy ich opracowywaniu, zgodność LPR z Wytycznymi i Instrukcją

REWITALIZACJA OD A DO Z Teoretyczne i prawne aspekty rewitalizacji oraz wyznaczenie granic obszaru zdegradowanego w Wałczu

Zasady regionalne w zakresie rewitalizacji

Czym jest rewitalizacja?

Nowe uwarunkowania prawne i organizacyjne a praktyka planowania procesu rewitalizacji

Warszawa, 13 stycznia 2016r.

Zasady weryfikacji programów rewitalizacji

Rewitalizacja. Komplementarny proces. Kompleksowa zmiana

Raport z konsultacji społecznych dotyczących Projektu Gminnego. Program Rewitalizacji. Gminny Program Rewitalizacji Gminy Dąbrowa Zielona

Załącznik do uchwały nr 1000/16 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 31 sierpnia 2016 r.

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Lutowiska na lata Warsztat konsultacyjny. Lutowiska, 12 kwietnia 2017 r.

Gminny Program Rewitalizacji. II spotkanie konsultacyjne

Program Rewitalizacji Konstancin-Jeziorna 2020+

Ogólne zasady współfinansowania rewitalizacji Żarowa ze środków UE w okresie programowania Przygotowanie do aplikowania o dofinansowanie.

Rewitalizacja Spotkanie konsultacyjne w Białowieży

Środki RPO WK-P na lata jako instrument realizacji procesów rewitalizacyjnych

REWITALIZACJA W PUŁAWACH. Puławy,

Prace legislacyjne Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji. Płock, 27 marca 2015 roku

Praktyczne aspekty planowania systemu wdrażania, monitorowania i ewaluacji programów rewitalizacji

Rewitalizacja źródłem zrównoważonego rozwoju społecznego. dr Aleksandra Jadach-Sepioło Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Instytut Rozwoju Miast

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Lubsko na lata Marek Karłowski Instytut Badawczy IPC Sp. z o.o.

Zasady regionalne w zakresie rewitalizacji

Regulamin wpisu do Wykazu programów rewitalizacji Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Definicje

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Dynów na lata

Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji doświadczenia miast województwa wielkopolskiego

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Opoczno

Lublin, 21 września 2016 r. Wspieranie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie działań rewitalizacyjnych

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Załącznik 1 do Regulaminu konkursu dotacji Przygotowanie programów rewitalizacji edycja II

Rewitalizacja w RPO WZ Zasady realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych

REWITALIZACJA W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ Łódź, 6-7 czerwca 2016 r.

Program Rewitalizacji dla Gminy Miasta Rypin na lata

Przygotowanie Programu Rewitalizacji w okresie

Gminny Program Rewitalizacji Miasta Ostrów Mazowiecka na lata Spotkanie konsultacyjne 18/10/16 Ostrów Mazowiecka

Rewitalizacja w RPO WK-P

Rewitalizacja w perspektywie finansowej Unii Europejskiej , w tym w projektach realizowanych w ramach RPO WM

Definicja rewitalizacji oraz cechy i elementy programów rewitalizacji 1

Gminny Program Rewitalizacji Wasilkowa

Raport z konsultacji społecznych w sprawie wyznaczenia obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji

Program Rewitalizacji dla Gminy Miasta Rypin. na lata

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Brzeszcze do roku 2023 I posiedzenie Komitetu Rewitalizacji 3 października 2017 roku

Załącznik 1 do Regulaminu Konkursu dotacji

Prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek

Rewitalizacja w ramach RPO WM

Załącznik 1 do Regulaminu konkursu

RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH DOTYCZĄCYCH WYZNACZENIA OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH ORAZ OBSZARÓW REWITALIZACJI

Raport z konsultacji społecznych. Gminny Program Rewitalizacji Gminy Zawoja

Zasady regionalne w zakresie rewitalizacji

KONSULTACJE W SPRAWIE OPRACOWANIA LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY BRZEG NA LATA

Komplementarność w ramach RPO WO jako narzędzie zwiększania efektywności realizacji celów

BROSZURA INFORMACYJNA

Program Rewitalizacji Gminy i Miasta Żuromin na lata

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA MIASTA KOŚCIERZYNA. Kościerzyna, 24lutego 2016r.

Gminny Program Rewitalizacji Szklarskiej Poręby

Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce. Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej MRR

PROGRAM REWITALIZACJI GMINY ZŁAWIEŚ WIELKA NA LATA

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 288/2015 Prezydenta Miasta Radomska z dnia 21 grudnia 2015 r.

"Program Rewitalizacji Gminy Bytom Odrzański na lata "

OPRACOWANIE PROGRAMU REWITALIZACJI GMINY LELÓW

BROSZURA INFORMACYJNA BROSZURA INFORMACYJNA

"Program Rewitalizacji Gminy Bytom Odrzański na lata "

Program Rewitalizacji Gminy Szczaniec na lata " Szczaniec, 2016 r.

OŚ PRIORYTETOWA X RPO WO INWESTYCJE W INFRASTRUKTURĘ SPOŁECZNĄ KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Rymanów na lata Warsztat projektowy nr 2. Rymanów, 19 kwietnia 2017 r.

Nowe podejście do rewitalizacji co zmieniło się od 18 listopada 2015 r.

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Płocka

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA MIASTA KALISZA KONSULTACJE SPOŁECZNE

Ogólne zasady współfinansowania rewitalizacji. w okresie programowania Przygotowanie do aplikowania o dofinansowanie

Rewitalizacja podsumowanie

Program Rewitalizacji Gminy Zbąszynek do roku 2020, z perspektywą do 2030 roku" Zbąszynek, 2016 r.

Program Rewitalizacji Gminy i Miasta Żuromin na lata

"Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Trzciel do roku 2020, z perspektywą do 2030 roku

Rewitalizacja w gminach wiejskich w świetle Wytycznych MR na lata

jest poprawa kompetencji pracowników JST w zakresie przygotowania, koordynowania i tworzenia warunków do prowadzenia rewitalizacji.

Dobre praktyki w przygotowaniu procesu rewitalizacji na podstawie łódzkiego Projektu Pilotażowego

LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY PSZCZYNA NA LATA

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY OCHOTNICA DOLNA NA LATA Ochotnica Dolna, I

Transkrypt:

projektymiejskie.pl pomagamy miastom mądrze się rozwijać Cechy i elementy dobrego programu rewitalizacji Spotkanie edukacyjne dla miast i gmin z woj. lubuskiego Zielona Góra, 23 czerwca 2016 r. Andrzej Brzozowy Projekty Miejskie

Plan wystąpienia 11:00 12:00 Istota nowego podejścia do rewitalizacji 12:00 13:00 Struktura i etapy przygotowywania programu rewitalizacji 13:00 13:15 Przerwa kawowa 13:15 14:30 Cechy dobrego programu rewitalizacji 14:30 15:00 Dyskusja

Istota nowego podejścia do rewitalizacji

Dlaczego rewitalizacja jest teraz tak ważna? Dziesięciolecia degradacji i zaniedbania w różnych sferach miast Akcent na zrównoważony rozwój miast i miejskich obszarów funkcjonalnych Krajowe dokumenty strategiczne (KSRR, KPZK 2030) OSI/OP Krajowa Polityka Miejska 2023 Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Umowa Partnerstwa 2014-2020 i programy operacyjne (RPO i KPO) Potrzeba zwiększenia efektywności funduszy europejskich i krajowych Rozkwit świadomości miejskiej i ruchów miejskich Kolejny etap myślenia o rozwoju lokalnym w Polsce

Rewitalizacja i rewitalizacja DOTYCHCZAS: wiele ważnych, dobrych przedsięwzięć, zmiany w centrach miast, zahamowanie negatywnych zjawisk, interwencje w substancję mieszkaniową, poprawa warunków życia, poprawa stanu zabytków, podniesienie atrakcyjności turystycznej, inwestycyjnej ALE CZĘSTO: nadużywanie pojęcia rewitalizacja, rozproszenie działań, słaby nacisk na przedsięwzięcia miękkie, słaba partycypacja społeczna, fragmentaryczność działań (brak kompleksowości), niedostateczna diagnoza kryzysu oraz jego przyczyn

Rewitalizacja i rewitalizacja

Wnioski dla nowego systemu rewitalizacji WNIOSKI SĄ DLA WSZYSTKICH (CHYBA) OCZYWISTE (choć wynikają z ewaluacji, dyskusji, prac): potrzeba ZINTEGROWANEGO podejścia dążenie do REALNEJ trwałości efektów koncentracja TERYTORIALNA i TEMATYCZNA potrzeba montaży finansowych na rzecz rewitalizacji potrzeba znacznego wsparcia ZDOLNOŚCI INSTYTUCJONALNYCH podnoszenie znaczenia KWESTII SPOŁECZNYCH i GOSPODARCZYCH

Definicja rewitalizacji Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji

Rewitalizacja ważny cel i wątek Krajowej Polityki Miejskiej 2023 Cele szczegółowe KPM MIASTO: SPRAWNE ZWARTE I ZRÓWNOWAŻONE SPÓJNE KONKURENCYJNE SILNE promowanie idei powrotu do miast rewitalizacja - czynnik warunkujący rozwój i poprawę warunków życia, narzędzie hamowania suburbanizacji i innych zjawisk realizacja hasła brownfield ponad greenfield zintegrowane podejście multi-level governance http://www.mr.gov.pl/miasta

Interesariusze rewitalizacji klucz! Rewitalizację prowadzi się (nie tylko programuje) z ludźmi i dla ludzi! Interesariusze to zbiór szeroki i otwarty: mieszkańcy obszaru rewitalizacji właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na OR (w tym spółdzielnie, wspólnoty, TBSy) pozostali mieszkańcy gminy podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne organy władzy publicznej i inne podmioty realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa i wszystkie pozostałe osoby i podmioty które zainteresowane są procesem rewitalizacji w mieście!

Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych 2014-2020 (1) Ramowy dokument warunkujący wydawanie środków unijnych na lata 2014-2020 na przedsięwzięcia rewitalizacyjne Kierowane do Instytucji zarządzających regionalnymi i krajowymi programami operacyjnymi Wskazują kryteria i wymogi, jakie muszą spełniać projekty rewitalizacyjne, które ubiegają się o wsparcie ze środków UE Główny akcent na przygotowanie dobrych programów rewitalizacji (stanowiących wymóg konieczny uznania projektu z niego wynikającego za rewitalizacyjny )

Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych 2014-2020 (2) ujednolicenie warunków realizacji projektów rewitalizacyjnych koordynacja wsparcia dla projektów rewit. w ramach RPO i KPO uporządkowanie pojęć: Rewitalizacja Program rewitalizacji Stan kryzysowy Obszar zdegradowany Obszar rewitalizacji Projekt rewitalizacyjny ułatwienie monitorowania wydatków ze śr. UE na rewitalizację

Wytyczne przesłanie merytoryczne (zgodne z KPM) Rewitalizacja to istotny element całościowej wizji rozwoju gminy Pełna diagnoza służąca wyznaczeniu OR i występujących na nim problemów Konieczne ustalenie hierarchii potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych Narzędzia i zakres interwencji dopasowane do potrzeb i uwarunkowań OR Niezbędna synchronizacja działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej, środowiskowej Podstawą wdrożenia programu jest koordynacja działań, monitorowanie rezultatów i ewaluacja skuteczności oraz efektywności realizacji programu

Ustawa o rewitalizacji (1) ustawa zachowuje fakultatywny charakter ma na celu wprowadzenie ram formalnoprawnych przygotowania i prowadzenia procesów kompleksowej rewitalizacji obszarów zdegradowanych definiuje podstawowe pojęcia przede wszystkim samo pojęcie rewitalizacji ustanawia przygotowanie, koordynowanie i tworzenie warunków do prowadzenia rewitalizacji, a także jej prowadzenie w zakresie właściwości gminy, jako jej fakultatywne zadania własne reguluje zawartość i tryb powstawania gminnego programu rewitalizacji jako podstawy prowadzenia przez gminy działań w zasadach ogólnych wprowadza zasadę partycypacji dla większego uspołecznienia działań rewitalizacyjnych

Ustawa o rewitalizacji (2) umożliwia wprowadzenie Specjalnej Strefy Rewitalizacji i ustanowienie na jej obszarze szeregu rozwiązań prawnych wspomagających przeprowadzenie tego procesu Ustawa przewiduje szereg zmian w ustawach odrębnych, w tym wprowadzenie dodatkowego instrumentu planowania przestrzennego dla obszarów zdegradowanych miejscowego planu rewitalizacji (specjalnej formy miejscowego planu zagospodarowana przestrzennego) Wszystkie rozwiązania ustawy o rewitalizacji mają na celu ułatwienie prowadzenia rewitalizacji w gminach

Główne zasady prowadzenia rewitalizacji podkreślone w ustawie wymóg prowadzenia rewitalizacji w sposób jawny i przejrzysty, z zapewnieniem aktywnego udziału interesariuszy na każdym etapie zasada inkluzji społecznej zasada uniwersalnego projektowania, w rozumieniu art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Pojęcie uniwersalnego projektowania rozumiane jest przez Konwencję jako projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania) katalog zasad ogólnych uzupełniono o przepis zobowiązujący gminę do współpracy przy procesie rewitalizacji, zarówno z jednostkami samorządu terytorialnego wyższego stopnia (powiatem, województwem), jak i administracją rządową oraz innymi podmiotami realizującymi uprawnienia Skarbu Państwa (np. spółkami)

Specjalna Strefa Rewitalizacji (SSR) Uchwała akt prawa miejscowego na okres nie dłuższy niż 10 lat Społeczne budownictwo czynszowe jako cel publiczny Tryby bezprzetargowe Prawo pierwokupu nieruchomości przez gminę Możliwość sprzedaży nieruchomości z bonifikatą / dotacje na remonty Podwyższenie stawki podatku od nieruchomości niezabudowanych pod zabudowę w planie Zakaz wydawania decyzji o warunkach zabudowy

Miejscowy Plan Rewitalizacji (MPR) Zasady kompozycji nowej zabudowy i harmonizowania planowanej zabudowy z istniejącą Ustalenia dot. zagospodarowania i wyposażenia terenów przestrzeni publicznych Zasady i ograniczenia dot. działalności handlowej lub usługowej Maksymalne powierzchnie sprzedaży obiektów handlowych Zakres wybudowania infrastruktury technicznej, społecznej lub usługowej [umowa urbanistyczna]

Rewitalizacja w pierwszej kolejności ma rozwiązywać problemy społeczne Dążenie do spójności społecznej Ograniczanie wykluczenia społecznego Grupy defaworyzowane/ wrażliwe dzieci, młodzież, seniorzy, ubodzy, długotrwale bezrobotni, uzależnieni, Usługi zdrowotne i społeczne Integracja zawodowa Przedsiębiorczość społeczna Struktura demograficzna

Zaklęte kręgi biedy i wykluczenia

Rewitalizacja w pierwszej kolejności ma rozwiązywać problemy społeczne Mapowanie problemów Praca w społeczności w oparciu o zasoby i potencjały talenty ludzi, instytucie, ngos, inicjatywy, grupy nieformalne, ekonomia społeczna, lokalny biznes, newcomers, studenci mobilizowanie instytucji, ludzi, organizacji, praca bezpośrednia z mieszkańcami praca MOPS, CIS i innych instytucji i jednostek oraz: wolontariat, partnerstwo, kampanie społeczne, wydarzenia, rzecznictwo, informacje obywatelska upodmiotowienie empowerment Walka z wykluczeniem Praca Aktywność lokalna Kultura Przedsiębiorczość Edukacja Mieszkalnictwo

Rewitalizacja a mieszkalnictwo Konieczne gwarantowanie mieszkańcom OR poczucia stabilności i możliwości stopniowego przezwyciężania problemów Klarowne zasady najmów Dobra (uporządkowana) współpraca ze wspólnotami Pomoc w dostosowaniu warunków mieszkaniowych do sytuacji rodzinnej Polityka w zakresie realizacji obowiązków wynikających z wyroków sądowych Zawsze dążymy do równoważenia struktury mieszkańców - social mix!

Rewitalizacja a ożywienie gospodarcze Wspieranie drobnej przedsiębiorczości Szyldy, estetyka siedzib, zmiany siedzib Zapewnienie funkcji Spotkania z przedsiębiorcami Inwentaryzacja przed procesem Rzetelna informacja o planowanych pracach Konkursy dla przedsiębiorców Programy ochrony rzemiosł, dla kreatywnych itd. Przestrzenie tematyczne - bazarki, giełdy, jarmarki Polityka czynszowa wobec najemców lokali handlowych/usługowych

Mobilność miejska i planowanie przestrzenne a rewitalizacja

Przykład transformacji ulicy woonerf (podwórzec miejski)

Rewitalizacja a smart city Źródło: http://www.onevizag.org/ Mądrze zarządzane miasto (MOF) Wykorzystanie nowych technologii to nie cel sam w sobie Smart city 3.0 silne powiązania z rewitalizacją

Rewitalizacja a dziedzictwo i kultura Obok dziedzictwa przyrodniczego, równie zagrożone jest dziedzictwo historyczne, artystyczne i kulturowe. Jest ono częścią tożsamości danego miejsca i podstawą do budowania miasta o dogodnych warunkach życia. Nie chodzi o niszczenie czy tworzenie nowych miast, hipotetycznie bardziej ekologicznych, w których nie zawsze chciałoby się żyć. Trzeba uwzględnić historię, kulturę i architekturę określonego miejsca, warunkujące jego oryginalną tożsamość.

Rewitalizacja a dziedzictwo i kultura Celem ochrony zabytków jest odkrycie i zachowanie wszystkiego, co da się zachować, celem dziedzictwa zaś jest współczesna konsumpcja przeszłości Dziedzictwo jest funkcją miejsca i opcją rozwoju dr Gregory Ashworth

Zespół i zdolność instytucjonalna http://ofta.cinemasight.com/awards/film/2001.html Commitment (zaangażowanie+zobowiązanie) - rewitalizacja jako z priorytetów burmistrza/ rady Zespół z silnym i stałym wsparciem burmistrza Pełnomocnik/koordynator to cały etat! Koordynacja to stałe zadanie aż przerodzi się w normę działania miasta Wykorzystanie zewnętrznych ekspertów Ale wcześniej wiedza i energia lokalnych interesariuszy, ruchów miejskich, organizacji Centrumwiedzy.org i inne źródła wiedzy Studia dot. rewitalizacji

Rewitalizacja to nie rocket science

Struktura i etapy przygotowania programu rewitalizacji

Program rewitalizacji dwie ścieżki A - Program rewitalizacji tzw. LPR (na podstawie ustawy o samorządzie gminnym) vide Wytyczne MIR B - Gminny program rewitalizacji (na podstawie ustawy o rewitalizacji) W każdym przypadku cel to kompleksowe wyprowadzanie obszarów ze stanu kryzysowego! Podstawa merytoryczna Krajowa Polityka Miejska (zwł. rozdz. 4.5) Podstawa finansowania z funduszy europejskich Umowa Partnerstwa (1.2.3, 3.1.3 i in.) i Programy Operacyjne (zwłaszcza RPO) Przepisy przejściowe (data graniczna: 31 grudnia 2023)

Ustawa a wytyczne Ustawa o rewitalizacji Ustawa ma charakter zbioru narzędzi, służących prowadzeniu efektywnych procesów rewitalizacji Wytyczne Ramowy dokument warunkujący wydawanie środków unijnych na lata 2014-2020 na przedsięwzięcia rewitalizacyjne Mieszkańcy, władze publiczne, w tym samorządowe, organizacje społeczne, przedsiębiorcy Stworzenie ram prawnych dla skutecznych procesów rewitalizacyjnych, które zachęcać będą podmioty publiczne i prywatne do współpracy i koncentracji środków i działań na obszarach zdegradowanych Dostępność do szerokiego wachlarza narzędzi ułatwiających procesy rewitalizacji Instytucje zarządzające regionalnymi i krajowymi programami operacyjnymi Dotyczą kryteriów i wymogów, jakie muszą spełniać projekty rewitalizacyjne, które ubiegają się o wsparcie ze środków UE Główny nacisk został położony na odpowiednie przygotowanie programów rewitalizacji stanowiących wymóg konieczny uznania projektu z niego wynikającego za rewitalizacyjny EFEKT (ZAWSZE): DOBRY PROGRAM REWITALIZACJI!

Jak programować i prowadzić rewitalizację? Dla prowadzenia rewitalizacji wymagane są: a. uwzględnienie rewitalizacji jako istotnego elementu całościowej wizji rozwoju gminy; b. pełna diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru rewitalizacji oraz analizie dotykających go problemów; diagnoza obejmuje kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe; c. ustalenie hierarchii potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych; d. właściwy dobór narzędzi i interwencji do potrzeb i uwarunkowań danego obszaru; e. zsynchronizowanie działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej, środowiskowej; f. koordynacja prowadzonych działań oraz monitorowanie i ewaluacja skuteczności rewitalizacji; g. realizacja wynikającej z art. 5 ust. 1 rozporządzenia ogólnego zasady partnerstwa polegającej na włączeniu partnerów w procesy programowania i realizacji projektów rewitalizacyjnych w ramach programów operacyjnych oraz konsekwentnego, otwartego i trwałego dialogu z tymi podmiotami i grupami, których rezultaty rewitalizacji mają dotyczyć. Rewitalizacja jest prowadzona zgodnie z zasadami zawartymi w UP, a w szczególności z zasadami polityki przestrzennej zawartymi w rozdziale 1.5.4 UP

Obszar zdegradowany a obszar rewitalizacji Obszar zdegradowany obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Dotyczy to najczęściej obszarów miejskich, ale także wiejskich. Obszar zdegradowany może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z podobszarów. Obszar rewitalizacji - obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym, z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, lecz nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. W skład obszaru rewitalizacji mogą wejść obszary występowania problemów przestrzennych, takich jak tereny poprzemysłowe (w tym poportowe i powydobywcze), powojskowe lub pokolejowe, wyłącznie w przypadku, gdy przewidziane dla nich działania są ściśle powiązane z celami rewitalizacji dla danego obszaru rewitalizacji.

Program rewitalizacji ( nieustawowy ; LPR) Program rewitalizacji (wg Wytycznych MIR) - inicjowany, opracowany i uchwalony przez radę gminy, na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.), wieloletni program działań w sferze społecznej oraz gospodarczej lub przestrzennofunkcjonalnej lub technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju, stanowiący narzędzie planowania, koordynowania i integrowania różnorodnych aktywności w ramach rewitalizacji.

Projekt rewitalizacyjny (wg Wytycznych MIR) Projekt rewitalizacyjny - projekt w rozumieniu art. 2 pkt 18 uozppr, wynikający z programu rewitalizacji, tj. zaplanowany w programie rewitalizacji i ukierunkowany na osiągnięcie jego celów albo logicznie powiązany z treścią i celami programu rewitalizacji zgłoszony do objęcia albo objęty współfinansowaniem UE z jednego z funduszy strukturalnych albo Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego. Wynikanie projektu rewitalizacyjnego z programu rewitalizacji oznacza zatem albo wskazanie (wymienienie) go wprost w programie rewitalizacji albo określenie go w ogólnym (zbiorczym) opisie innych, uzupełniających rodzajów działań rewitalizacyjnych.

Powiązanie projektów rewitalizacyjnych z rodzajami priorytetów inwestycyjnych (1)

Powiązanie projektów rewitalizacyjnych z rodzajami priorytetów inwestycyjnych (2)

Elementy programów rewitalizacji (1) Program rewitalizacji zawiera co najmniej: a. opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy; b. diagnozę czynników i zjawisk kryzysowych oraz skalę i charakter potrzeb rewitalizacyjnych; c. zasięgi przestrzenne obszaru/obszarów rewitalizacji; d. wizję stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji (planowany efekt rewitalizacji); e. cele rewitalizacji oraz odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom rewitalizacyjnym kierunki działań mających na celu eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk; f. listę planowanych, podstawowych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych wraz z ich opisami; g. charakterystykę pozostałych rodzajów przedsięwzięć rewitalizacyjnych; h. mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy na obszarze objętym programem rewitalizacji;

Elementy programów rewitalizacji (2) Program rewitalizacji zawiera co najmniej: i. indykatywne ramy finansowe w odniesieniu do przedsięwzięć, o których mowa w lit. f oraz g, z indykatywnymi wielkościami środków finansowych z różnych źródeł (także spoza funduszy polityki spójności na lata 2014-2020 publiczne i prywatne środki krajowe w celu realizacji zasady dodatkowości środków UE); j. mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji; k. system realizacji (wdrażania) programu rewitalizacji; l. system monitoringu i oceny skuteczności działań i system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu programu.

Przykładowe wskaźniki do analiz mających na celu wyznaczanie OZ/OR (1)

Przykładowe wskaźniki do analiz mających na celu wyznaczanie OZ/OR (2)

Projekt zintegrowany jedno z możliwych rozwiązań Projekt zintegrowany to co najmniej dwa projekty powiązane ze sobą tematycznie w ramach wspólnego celu, jaki ma zostać osiągnięty dzięki ich realizacji, ich wybór do dofinansowania lub realizacja jest koordynowana przez właściwe instytucje. Koordynacja polega w szczególności na określeniu wzajemnych relacji między projektami w zakresie warunków wyboru i oceny wniosków o dofinansowanie projektu lub postanowień umów o dofinansowanie projektu lub decyzji o dofinansowaniu projektu (art. 29 ustawy o zppr)

Finansowanie rewitalizacji nie tylko fundusze UE! Programy rewitalizacji integrują różne źródła finansowania przedsięwzięć mogących oddziaływać na poprawę stanu obszaru zdegradowanego zarówno bezpośrednio, jak i w sposób pośredni Publiczne środki krajowe (BGK, WFOŚiGW, NFOŚiGW, nowe inicjatywy i programy Środki prywatne nie tylko duży, zewnętrzny inwestor!

Gminny program rewitalizacji ( ustawowy ) etapy opracowania Diagnoza określenie OZ i PR Konsultacje uchwała o wyznaczeniu OZ i OR Uchwała o przystąpieniu do sporządzenia GPR Projekt GPR Konsultacje /uzgodnienia z podmiotami Uchwała o przyjęciu GPR Uchwała o zasadach wyznaczania składu i działania Komitetu Rewitalizacji (poprzedzona konsultacjami) Powołanie Komitetu Rewitalizacji Uchwała o SSR Uchwała o MPR Uchwała o zmianie SUiKZP Uchwała o zmianie MPZP

Komitet Rewitalizacji Komitet Rewitalizacji stanowi forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełni funkcję opiniodawczo-doradczą wójta, burmistrza albo prezydenta miasta Zasady wyznaczania składu oraz zasady działania Komitetu Rewitalizacji ustala się uwzględniając funkcję Komitetu oraz zapewniając wyłanianie przez interesariuszy ich przedstawicieli Uchwała o zasadach wyznaczania składu i zasadach działania KR poprzedzona konsultacjami Przedstawiciele gminy i jej jednostek w KR wyłączani z głosowań dot. stanowisk wobec dokumentów opracowanych przez wójta/burmistrza Komitet opiniuje ocenę aktualności i stopnia realizacji GPR (oprac. przez wójta co najmniej raz na 3 lata)

Monitorowanie i ocena procesów rewitalizacji i projektów (1) to nie powinno być tylko zadanie IZ RPO! monitorowanie i ocena to nie tylko wymóg unijny to efektywne narzędzia ma służyć ciągłemu optymalizowaniu działań i poprawianiu lokalnego systemu rewitalizacji rozsądne, obiektywne miary; wskaźniki rezultatów do oceny i monitorowania należy wykorzystać różne grupy interesariuszy, w tym zwłaszcza lokalnych ngos rola Komitetu Rewitalizacji lub podobnych ciał

Monitorowanie i ocena procesów rewitalizacji i projektów (2)

Przepisy przejściowe LPR/GPR Art. 52. ustawy o rewitalizacji 1. Do dnia 31 grudnia 2023 r. dopuszcza się realizację przedsięwzięć wynikających z programu zawierającego działania służące wyprowadzeniu obszaru zdegradowanego ze stanu kryzysowego, przyjmowanego uchwałą rady gminy, bez uchwalania gminnego programu rewitalizacji. W takim przypadku wyznaczenie w drodze uchwały obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, Strefy, a także uchwalenie miejscowego planu rewitalizacji nie jest dopuszczalne. 2. Jeżeli program, o którym mowa w ust. 1, uchwalony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zawiera co najmniej opis procesu wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów gminy oraz diagnozę pozwalającą na wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, na jego podstawie może zostać opracowany i uchwalony gminny program rewitalizacji.

Wnioski Rewitalizacja w każdym mieście wygląda inaczej.ale zasady są wspólne LPR czy GPR decyzja na podstawie potrzeb i zamierzeń Przygotowanie rewitalizacji to praca zespołowa Urząd Miasta/Gminy nie zrobi wszystkiego rola ngos, grup nieformalnych, przedsiębiorców, właścicieli nieruchomości itd. Koordynacja to stałe zadanie Potrzeba ciągłego, jasnego informowania mieszkańców i interesariuszy nt. procesu rewitalizacji Potrzeba stałej obserwacji zmian na obszarze rewitalizacji Otwartość na nowe pomysły, możliwości, źródła finansowania

Cechy dobrego programu rewitalizacji

Cechy programów rewitalizacji Kompleksowość programu rewitalizacji Koncentracja Komplementarność projektów rewitalizacyjnych/ przedsięwzięć rewitalizacyjnych Realizacja zasady partnerstwa i partycypacja Te cechy będą przedmiotem oceny programu rewitalizacji zanim zostanie uznany jako podstawa aplikowania o środki RPO!

Komplementarność przestrzenna Wzajemne dopełnianie się działań w przestrzeni gminy Zapobieganie przenoszeniu problemów na inne tereny Ciągła analiza następstw podejmowanych decyzji dla polityki przestrzennej gminy A

Komplementarność problemowa Wzajemne dopełnianie się działań sektorowych Parametryzacja pożądanego stanu, do którego dążymy realizując PR Ocena spójności działań z efektami analiz na obszarze województwa B

Komplementarność proceduralno-instytucjonalna Efektywny system zarządzania rewitalizacją Spójność działań i procedur Wypracowanie trwałych standardów C

Komplementarność międzyokresowa Analiza dotychczasowych działań gminu, ocena skuteczności, osiągnięć i efektywności Wykorzystanie wniosków z dotychczasowych działań i ewaluacji D

Komplementarność źródeł finansowania Uzupełnianie i łączenie form wsparcia (EFRR, EFS, FS, publiczne środki krajowe) Tworzenie warunków do włączenia środków prywatnych w finansowanie procesów rewitalizacji Lokalny biznes, wspólnoty, deweloperzy, PPP, inwestorzy zewnętrzni itd. E

Koncentracja 20% powierzchni/30% mieszkańców Koncentracja działań i zasobów przez kilka lat Koncentracja uwagi społeczności i władz

Źródła, referencje, przydatne strony http://www.mr.gov.pl/miasta http://www.mr.gov.pl/rewitalizacja Ustawa o rewitalizacji http://www.dziennikustaw.gov.pl/du/2015/1777/1 Praktyczny komentarz MIB do ustawy o rewitalizacji http://mib.gov.pl/2-514324a4ec938-1797139-p_1.htm Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/dokumenty/wytyczne-w-zakresierewitalizacji-w-programach-operacyjnych-na-lata-2014-2020/ Centrum wiedzy (Projekt Pilotażowy Łódź) http://centrumwiedzy.org/ Modelowa Rewitalizacja Miast https://www.popt.gov.pl/strony/o-programie/wydarzenia/konkurs-dlasamorzadow-modelowa-rewitalizacja-miast/ Publikacje Instytutu Rozwoju Miast nt. rewitalizacji http://irm.krakow.pl/pl/publikacje_instytutu_rozwoju_miast_ntrewitalizacji.html Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji http://www.forumrewitalizacji.pl/ Przegląd Urbanistyczny (znajdź Tom X) http://www.przegladurbanistyczny.pl/#!tomy/cwmo Portal funduszy europejskich https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/ Krajowy Punkt URBACT http://www.urbact.pl/ NFOŚiGW https://www.nfosigw.gov.pl/ BGK https://www.bgk.pl/samorzady/ Projekty Miejskie Andrzej Brzozowy ;) http://projektymiejskie.pl/

Na zakończenie GENERAŁ Akulino Iwanowna, czy pozwolisz, że zadam ci trzy pytania? BABUSZKA Pytaj, synku, pytaj. GENERAŁ Kto tu rządzi? Gdzie są pieniądze? Jak to się skończy? I dodam jeszcze czwarte: jak żyć? http://www.encyklopediateatru.pl/przedstawienie/12497/czwarta-siostra Janusz Głowacki Czwarta siostra źródło: http://www.januszglowacki.com/

Dyskusja

Proponowane tematy dyskusji: Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji Problemy i potrzeby mieszkańców i obszarów Znaczenie obszaru rewit. dla miasta i gminy Potencjały obszarów zdegradowanych Interesariusze Środki, narzędzia, instrumenty, sposoby rewitalizacji

!!!?!?!?

Dziękuję za uwagę! Andrzej Brzozowy PROJEKTY MIEJSKIE pomagamy miastom mądrze się rozwijać www.projektymiejskie.pl