Literatura na zajęcia z historii Polski średniowiecznej Temat I. Pierwsze wzmianki o plemionach polskich w źródłach historiograficznych. Geograf Bawarski, Opis grodów i terytoriów z północnej strony Dunaju, w: Teksty źródłowe do ćwiczeń z historii Polski średniowiecznej, pod red. L. Matusik, Wrocław 1975, s. 17. G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna, Poznań 1999, s. 55 56. Króla Alfreda opis Germanii i Słowiańszczyzny, w: G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna..., s. 56 59. Dagome iudex, w: Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 29 31. G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna..., s. 159 161. Ibrahim ibn Jakub, O państwach słowiańskich w połowie X wieku, w: Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 19-20 G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna..., s. 148 149. Powieść minionych lat (fragment), G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna..., s. 64 67. Żywot św. Metodego, w: Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 17 18. G. Labuda, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1960, s. 13 28; 43 51; 71 84. Tenże, Mieszko I, Wrocław 2002, s. 177 195. J. Strzelczyk, Mieszko Pierwszy, Poznań 1999, s. 173 187. H. Łowmiański, O pochodzeniu Geografa Bawarskiego, w: Tenże, Studia nad dziejami Słowiańszczyzny, Polski i Rusi w wiekach średnich, Poznań 1986, s. 118 150. Tenże, O identyfikacji nazw Geografa Bawarskiego, w: Tamże, s. 151 181. Tenże, Początki Polski, t. V, Warszawa 1973, s. 595 611. Kroniki staroruskie, oprac. F. Sielicki, Warszawa 1987, s. 7 10. T. Lehr Spławiński, Żywoty Konstantyna i Metodego, Warszawa 2000, s. XXII XXVI. L. A. Tyszkiewicz, Problem Wiślan i ich państwa, w: Ojczyzna bliższa i dalsza. Studia historyczne ofiarowane Feliksowi Kirykowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. J. Chrobaczyńskiego, Kraków 1993, s. 293 304. Temat II. Stosunki polsko niemieckie w czasach pierwszych Piastów. (relacja: Widukinda, Thietmara, Galla, roczniki niemieckie) Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 19 24; G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna..., s. 154 159. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 26 28; 31 32; 32 34; 35 36. G. Labuda, j. w., s. 86 88; 159; 199 202. W. Korta, Milsko, Łużyce w polityce pierwszych Piastów, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, t. XLV, 1990, z. 2, s. 141 182. K. Myśliński, Polska wobec Słowian Połabskich do końca XII w., Lublin 1983, s. 10 25. H. Łowmiański, Początki Polski, t. V, s. 508 528; 528 548; 548 560. G. Labuda, Studia nad początkami państwa polskiego, t. I, Poznań 1987, s. 33 36; 48 54; 130 141; 511 521 1
Tenże, Mieszko I..., s. 62 86; 117 126; 138 158. *J. Strzelczyk, Mieszko..., s. 140 160. Tenże, Bolesław Chrobry, Poznań 1999, s. 44 88; 114 122; 129 159. H. Ludat, Słowianie Niemcy Europa. Wybór prac, Poznań 2000, s. 9 26; *27 41. *J. P. Sobolewski, Niemcy, Polska a Pomorze Zachodnie, Kwartalnik Historyczny, t. XCV, 1988, z. 1, s. 61 74. *Tenże, Wojna polsko wolińska, Tamże, t. XCVI, 1989, z. 3, s. 3 14. Temat III. Chrzest Polski. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 24 26 (relacja: Galla Anonima, Thietmara, Kosmasa), Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska..., s. 49 51 [II, 8 9]. Jan Długosz, Roczniki..., ks. II, Warszawa 1962, s. 241 244. Żywot św. Metodego, w: Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 17 18. H. Łowmiański, Początki Polski, t. V, Warszawa 1973, s. 575 581. Tenże, Imię chrzestne Mieszka, w: Studia nad dziejami..., s. 286 304; 324 339. J. Dowiat, Metryka chrztu Mieszka I i jej geneza, Warszawa 1961, s. 55 86; *87 146. G. Labuda, Studia nad początkami..., t. I, s. 55 79. Tenże, Mieszko I..., s. 87 116. J. Strzelczyk, Mieszko..., s. 94 122. J. Dobosz, Monarchia i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku, Poznań 2002, s. 17 24.*25 61. *K. T. Witczak, Król Gebalim w liście Chasdaja. Nowa interpretacja, Roczniki Historyczne, t. LX, 1994, s. 5 19. Temat IV. Factum św. Stanisława. Anonim tzw. Gall, Kronika polska..., s. 51 55 [I, 26 28]. Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska..., s. 69 82 [II, 16 21]. Jan Długosz, Roczniki, czyli kroniki..., ks. III, s. 158 167. Do wyboru: G. Labuda, Święty Stanisław: biskup krakowski, patron Polski. Śladami zabójstwa, męczeństwa, kanonizacji, Poznań 2000, s. 13 25; 47 128. M. Plezia, Dookoła sprawy św. Stanisława, Bydgoszcz 1999, s. 35 134; 165 189. Do wyboru (2): T. Wojciechowski, Szkice historyczne XI wieku, Warszawa 1970, s. 221 252. H. Łowmiański, Król Bolesław II i biskup krakowski. Dwie tendencje ustrojowe: jedynowładcza i patrymonialna, Studia Historyczne, t. XXII, 1979, z. 2, s. 165 197. R. Grodecki, Sprawa św. Stanisława, Kraków 1979. T. Grudziński, Bolesław Śmiały Szczodry i biskup krakowski Stanisław. Dzieje konfliktu, Warszawa 1982, s. 163-202. T. Wasilewski, Factum św. Stanisława w świetle roczników, Kwartalnik Historyczny, t. XCVI, 1989, z. 3, s. 15-30. W. Korta, Co faktycznie wiemy o konflikcie biskupa krakowskiego św. Stanisława z królem Bolesławem Śmiałym?, Zeszyty Naukowe KUL, r. XXII, 1979, nr 4. *J. Mularczyk, Jak zginął król Bolesław II Szczodry, Kwartalnik Opolski, r. XL, 1993, nr 3, s. 97 102. 2
Temat V. Początek rozbicia dzielnicowego w Polsce. Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska..., s. 159 160 [III, 26]; : Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 50 51. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 51 (bulla Innocentego III z 1210 roku). Kronika wielkopolska..., s. 137 139. G. Labuda, Studia nad..., Poznań 1988, t. II, s. 313 320. K. Maleczynski, Bolesław III Krzywousty, Wrocław 1975, s. 320 341. T. Grudziński, O akcie sukcesyjnym z czasów Bolesława Krzywoustego, Czasopismo Prawno Historyczne, t. XXIV, 1972, z. 1, s. 35 62. E. Rymar, Primogenitura zasadą regulującą następstwo w pryncypat w ustawie sukcesyjnej Bolesława Krzywoustego, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, r. XLVIII, 1993, nr 1, s. 1 16. J. Bieniak, Polska elita polityczna XII wieku (część 1. Tło działalności), w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, pod red. S. Kuczyńskiego, t. II, Warszawa 1982, s. 30 61 [11 61]. Temat VI. Kolonizacja na prawie niemieckim na ziemiach polskich. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 127 131; 137 150 (lokacja Poznania, Krakowa, Wrocławia), + rozbiór dyplomatyczny dokumentu. B. Zientara, Henryk Brodaty..., s. 59 93; 211 228. Tenże, Źródła i geneza prawa niemieckiego (ius Teutonicum) na tle ruchu osadniczego w Europie zachodniej i środkowej, Przegląd Historyczny, t. LXIX, 1978, s. 47 71. K. Modzelewski, Chłopi w monarchii wczesnopiastowskiej, Wrocław 1987, s. 238 250. J. Wyrozumski, Czy było polskie prawo osadnicze, w: Ojczyzna bliższa i dalsza..., s. 305 310. K. Tymieniecki, Historia chłopów polskich, t. I, Warszawa 1965, s. 124 130. *Tenże, Kolonizacja a germanizacja Śląska w wiekach średnich, Katowice 1937. Temat VII. Zjednoczenie państwa polskiego (przyczyny ideologiczne). Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 103 104. Kronika wielkopolska..., s. 86; 234. Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, oprac. M. Plezia, Warszawa 1987, s. 278 283. J. Baszkiewicz, Rola Piastów w procesie zjednoczenia państwa polskiego, w: Piastowie w dziejach Polski, pod red. R. Hecka, Wrocław 1975, s. 49 62. J. Bieniak, Zjednoczenie państwa polskiego, w: Polska dzielnicowa i zjednoczona, pod red. A. Gieysztora, Warszawa 1972, s. 202 216. H. Samsonowicz, Łokietkowe czasy, Kraków 1989, s. 1 8. *W. Dominiak, Rola kultu św. Stanisława na Śląsku w polityce zjednoczeniowej książąt opolskich w XIII w., w: Kult św. Stanisława na Śląsku (1253 2003), pod red. A. Pobóg Lenartowicz, Opole 2004, s. 49 60. 3
Temat VIII. Polityka wschodnia Kazimierza Wielkiego. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 190 193; 239 241. J. Wyrozumski, Kazimierz Wielki, Wrocław 1986, s. 71 101. Tenże, Polska Węgry i sprawa Rusi Halicko Włodzimierskiej za Kazimierza Wielkiego, w: Europa środkowa i wschodnia w polityce Piastów, pod red. K. Zielińskiej Melkowskiej, Toruń 1997, s. 111 119. J. Kłoczowski, Młodsza Europa. Europa Środkowo Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, Warszawa 1998, s. 324 338. Dzieło Jadwigi i Jagiełły, pod red. W. Bilińskiego, Warszawa 1989, s. 53 55; 56 57. Temat IX. Rządy Andegawenów w Polsce. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 193 198. Kronika Jana z Czarnkowa, tłum. J. Żerbiłło, Kraków 2001, s. 27 29; 34 35; 38 39; 71; 110 112. Dzieje Polski średniowiecznej, pod red. R. Grodeckiego, S. Zachorowskiego, J. Dąbrowskiego, Kraków 1995, t. II, s. 168 204. J. Wyrozumski, Kazimierz..., s. 202-221(na temat genezy sukcesji Ludwika). Tenże, Geneza sukcesji andegaweńskiej w Polsce, Studia Historyczne, t. XXV, 1982, z. 2, s. 185 197. J. Gzella, Małopolska elita władzy w okresie rządów Ludwika Węgierskiego, Studia Historyczne, t. XCIII, 1993, z. 4, s. 416 429. S. Sroka, Kariera Władysława Opolczyka na dworze węgierskim w drugiej połowie XIV wieku, w: Europa środkowa..., s. 265 274. Książęta i księżne Górnego Śląska, pod red. A. Barciaka, Katowice 1995, s. 124 126. J. Dąbrowski, Ostatnie lata Ludwika Wielkiego, Warszawa 1918, s. 270 286. Temat X. Unia Polski z Litwą w Krewie. Dzieło Jadwigi i Jagiełły..., s. 226 242. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 245 247. Dzieło Jadwigi i Jagiełły..., s. 58 64. J. Kłoczowski, Młodsza Europa..., s. 108 114. M. Kosman, Wpływ chrystianizacji na społeczeństwo i państwo polsko litewskie, w: Rola chrystianizacji w kształtowaniu się państwowości polskiej, pod red. B. Ciocha, Opole 1996, s. 51 60. O. Halecki, Jadwiga Andegaweńska i kształtowanie się Europy Środkowowschodniej, tłum. M. Borowska Sobotka, Kraków 2000, s. 234 264. *Chrzest Litwy. Geneza, przebieg, konsekwencje, pod red. M. Zahajkiewicza, Lublin 1990, s. 33 52. 4
Temat XI. Unia Polski z Litwą w Horodle. Dzieło Jadwigi i Jagiełły..., s. 226 242. Teksty źródłowe do ćwiczeń..., s. 247 253. J. Wyrozumski, Formowanie się politycznej i ustrojowej wspólnoty polsko litewskiej w latach 1385 1501, Czasopismo Prawno Historyczne, nr XLIII, 1993, s. 445 455. O. Halecki, Jadwiga Andegaweńska..., s. 269 270. Dzieło Jadwigi i Jagiełły..., s. 66 68. Temat XII. Władysław Jagiełło w opiniach swoich współczesnych. Jan Długosz, Roczniki, czyli..., ks. X. Polska Jana Długosza, pod red. H. Samsonowicza, Warszawa 1984, s. 502 510. Z. Budkowa, Mowa mistrza Jana z Kluczborka, w: Mediaevalia. W 50 rocznicę pracy naukowej Jana Dąbrowksiego, Warszawa 1960, s. 161 167. K. Biedrowska Ochmańska, J. Ochmański, Władysław Jagiełło w opiniach swoich współczesnych. Próba charakterystyki jego osobowości, Poznań 1987, s. 11 22; *33 66; 68 71. J. Ochmański, Dawna Litwa, Olsztyn 1986, s. 43 49 J. Krzyżaniakowa, J. Ochmański, Władysław II Jagiełło, Wrocław 1990, s. 5 15. 5