WSTĘPNE ZABEZPIECZENIE DRÓG ODDECHOWYCH
Cele kursu Po odbyciu tego kursu Słuchacz powinien umieć: 1. 2. 3. 4. 5......... Omówić anatomie i fizjologie układu oddechowego Wyjaśnić jaka jest rola tlenu w organiźmie Znać działania niepożądane tlenu Umieć bezprzyżądowo udrożnić drogi oddechowe Znać zastosowanie: Rurek UG Rurek NG Maski twarzowej z workiem samorozprężalnym Maski krtaniowej Rurki krtaniowej Combitube Rurki cobra rurki Igel
Może to stanowić dla nas poważne wyzwanie ze względu na trudne warunki pracy np. słabe światło, ograniczony dostęp do poszkodowanego, oraz chaos panujący na miejscu zdarzenia.
Podczas udrażniania DO zawsze należy zaczynać od najprostszych metod a jeśli one nie przyniosą oczekiwanego skutku przechodzić do metod zaawansowanych
Anatomia i fizjologia DO Drogi oddechowe zaczynają się w jamie nosowej i jamie ustnej a kończą się na pęcherzykach płucnych które odpowiadają za wymianę gazową.
Jama nosowa
Jama usto gardłowa
Nagłosnia
Krtań
Tchawica i oskrzela
Płuca
Tlenoterapia Przedawkowanie tlenu może prowadzić do wystąpienia działań toksycznych.
Działania niepożądane tlenu niepożądanym działaniem tlenoterapii może być Zapalenie tchawicy i oskrzeli Niedodma absorpcyjna Ostre uszkodzenie płuc
Niepożądanymi następstwami oddychania suchą i zimną mieszaniną gazów może być: Wysychanie i owrzodzenie błon śluzowych, upośledzenie transportu śluzowo rzęskowego, zaleganie wydzieliny i zwiększenie jej gęstości prowadzące do ognisk niedodmy, skurcz oskrzeli, oraz zakażenia
Wąsy Wąsy jest to Cewnik służący do tlenoterapii biernej, zakładając go pacjentowi, jego koniec umieszczamy w obydu nozdzach pacjenta
Maska prosta Maska do tlenoterapii biernej, Zapewnia stężenie tlenu w mieszaninie oddechowej od 40- do 60% przy przepływie 5-8 l/min
Maska z zastawkami Venturiego Podawanie 100% tlenu z odpowiednią szybkością przepływu wg wskazań producentów pozwoli uzyskać dokładnie określone stężenie Tlenu w mieszaninie oddechowej ( 24% 25% 28% 35% 40% 50% 60%)
Maska częściowo zwrotna Jest to maska z rezerwuarem bez zastawki uniemożliwiającej mieszanie się powietrza z tlenem Służy do podawania mieszaniny z zawartością dużego stężenia tlenu 7l/min 70% 8l/min 80% 9-15l/min 90-95%
Maska bezzwrotna Maska z workiem rezerwuarowym i zastawką uniemożliwiającą mieszanie się powietrza z tlenem Pozwala uzyskać wysokie stężenie tlenu Przy podaży O2 9-15 l/min 90 95 %
Pulsokymetria Jest to Nieinwazyjna metoda przezskórnego monitorowania wysycenia tlenem hemoglobiny krwi tętniczej czyli saturacji Urządzenia z jakimi możemy się spotkać to czujniki zakładane na palec ręki lub stopy, małżowine uszną, czoło lub skrzydełka nosa
Pulsokymetria Pulsoksymetr wskazuje utlenowanie krwi tętniczej w procentach. Prawidłowy wynik saturacji to od 95 do 98 % U osób powyżej 70 rż.prawidłowy wynik to 94-98% Należy przyjąć za Nieprawidłową saturacje poniżej 92% a poniżej 90% należy natychmiast podjąc odpowiednie czynności w celu utrzymania natlenienia tkanek.
Pulsokymetria Odczyt pulsoksymetru może być niewiarygodny: zaburzenia perfuzji obwodowej (np. wstrząs, obkurczenie naczyń obwodowych niedociśnienie) Zatrucie Tlenkiem Węgla sytuacja gdy pulsoksymetr poda zawyżone, fałszywe pomiary ponieważ nie odróżnia hemoglobiny utlenowanej od hemoglobiny tlenkowęglowej Hipotermia Poruszanie się poszkodowanego Mocne światło padające na czujnik lub w jego okolice Zabrudzenie badanego miejsca lub lakier na paznokciach
Niedrożność dróg oddechowych Niedrożność może być mechaniczna lub czynnościowa Niedrożność mechaniczna może wystąpić na każdym odcinku dróg oddechowych. U nieprzytomnych najczęstszą przyczyną niedrożności na poziomie gardła jest zapadanie się języka i opadanie żuchwy oraz obecność wymiocin, krwi, wody lub nawet śliny, co grozi zachłyśnięciem.
Bezprzyrządowe udrażnianie DO Odgięcie głowy do tyłu z uniesienim żuchwy Wysunięcie żuchwy do przodu z równoczesnym jej uniesieniem
Odgięcie głowy do tyłu z uniesieniem żuchwy Rękoczyn wykonujemy kładąc rękę na czole poszkodowanego aby odgiąć głowę do tyłu Dwa palce drugiej dłoni układamy na żuchwie poszkodowanego aby unieść ją do góry
Wysunięcie żuchwy do przodu z jednoczesnym jej uniesieniem Rękoczyn ten wykonujemy układając palce za kątami żuchwy i wywierając stały nacisk tak aby przesunąć żuchwę do przodu i do góry, Jednocześnie możemy otworzyć usta poszkodowanego wywierając nacisk kciukami na dolną wargę ku dołowi
W przypadku udrażniania DO metodą wysunięcia żuchwy u osób urazowych jeśli nadal utrzymuje się niedrożność należy stopniowo odginać głowę do tyłu aż do uzyskania drożności lub jeśli to możliwe zastosować metody przyrządowego udrażniania DO
Metody bezprzyrządowego udrażniania dróg oddechowych zapobiegają opadaniu języka i jego opieraniu się o podniebienie miękkie lub tylna ścianę gardła oraz uniesienie sie kośći gnykowej co spowoduje uniesienie się nagłośni
Odsysanie Podczas udrażniania dróg oddechowych należy być przygotowanym na wystąpienie wymiotów, pojawienia się krwi lub skrzepów i zachłyśnięcie,
Na wyposażeniu ZRM i szpitali powinny znajdować się ssaki ręczne lub zasilane z baterii, a także gotowe instalacje próżni,
Rurka Nosowa-Gardłowa Rurka NG zapobiega opadaniu języka i nagłośni na tylną ścianę gardła. Najczęstszym powikłaniem założenia RNG jest krwawienie z błony śluzowej nosa, Wskazaniem do używania RNG jest niedrożność i jednocześnie uraz twarzoczaszki lub brak możliwości otwarcia ust poszkodowanego
Rurka Nosowa-Gardłowa Właściwy rozmiar RNG określamy mierząc odległość od kąta żuchwy do szczytu nosa poszkodowanego. RNG wprowadzamy pionowo w dół, ściętym końcem skierowanym do przegrody nosowej
Rurka Nosowa-Gardłowa
Rurka Nosowa-Gardłowa
Rurka Ustno-Gardłowa RUG służy do podtrzymywania drożności DO podtrzymuje język aby nie opadał na tylną ścianę gardła. Należy pamiętać ze stosujemy ją tylko u osób głęboko nieprzytomnych Rozmiar RUG należy dobrać na podstawie odległości mierzonej od siekaczy do kąta żuchwy lub od kącika ust do skrawka ucha
Rurka Ustno-Gardłowa Wprowadzamy UG wypukłością po języku aż do wyczucia oporu czyli miejsca połączenia podniebienia twardego i miękkiego. Następnie należy obrócić rurkę o 180 i wprowadzić ją głębiej aż mankiet oprze się na ustach poszkodowanego
Maska twarzowa z workiem samorozprężalnym Worek Samorozprężalny jest to urządzenie służące do zastąpienia lub wspomagania oddechu u poszkodowanych,
Maska twarzowa z workiem samorozprężalnym Worki samorozprężalne powinny być wyposażone w rezerwuar tlenowy co przy podaży tlenu w przepływie 12-15 l/min pozwoli nam wentylować pacjenta 100% tlenem. Wydostanie się nadmiaru powietrza przez zastawkę bezpieczeństwa ma na celu zabezpieczenie płuc przed uszkodzeniem wysokimi ciśnieniami oraz chroni przed rozdęciem żołądka.
Maska twarzowa z workiem samorozprężalnym Trudności to: brak szczelności maski którą może powodować np. owłosiona twarz, braki w uzębieniu, otyłość pacjenta
Maska twarzowa z workiem samorozprężalnym Maskę twarzową przytrzymujemy jedną dłonią przy użyciu tzw techniki liter C E z jednoczesnym udrożnieniem dróg oddechowych. Literę E formują położone na żuchwie palce 3, 4 i 5, literę C kciuk i palec wskazujący na masce
Maska twarzowa z workiem samorozprężalnym Jeśli obecnych jest kilku ratowników, jeden z nich oburącz za pomocą techniki C i E zapewnia uniesienie żuchwy oraz zapewnia szczelność i prawidłowe przyleganie maski do twarzy poszkodowanego, podczas gdy drugi ratownik wykonuje wentylację.
Wentylacja przy pomocy maski krtaniowej 42
Główną zaletą MK w ratownictwie jest możliwość jej założenia bez poruszania głową i szyją np u pacjentów z podejrzeniem urazów odcinka szyjnego kręgosłupa
MK dobieramy do szacowanej wagi poszkodowanego dlatego należy zapoznać się z widoczną w tej chwili tabelą rozmiarów i zakresem wagi, lub przed użyciem sprawdzić rozmiar na opakowaniu.
Rozmiary Masek Krtaniowych Rozmiar Waga poszkodowanego Nr 1 poniżej 5 kg Nr 1,5 5 10 kg Nr 2 10 20 kg Nr 2,5 20 30 kg Nr 3 30 50 kg Nr 4 50 70 kg Nr 5 powyżej 70 kg
Rurka krtaniowa RK jest alternatywnym rozwiązaniem w stosunku do wentylacji przez maskę twarzową, maskę krtaniową lub dla procedur, gdzie intubacja dotchawicza nie jest bezwzględnie konieczna lub możliwa do wykonania.
Należy pamiętac ze RK w odróżnieniu od MK dobierane są do wzrostu pacjenta, dlatego przed założeniem RK należy wybrac odpowiedni jej rozmiar odpowiadający kolorowi końcówki rurki i objętości powietrza zaznaczonej na strzykawce do napełniania mankietów.
Rozmiary rurek krtaniowych Rozmiar Poszkodowany Kolor Rozmiar 3 (mały) dla dorosłych do 155 cm wzrostu żółty Rozmiar 4 (średni) dla dorosłych od 155 do 180cm wzrostu czerwony Rozmiar 5 (duży) dla dorosłych powyżej 180 cm wzrostu fioletowy
Zaletą rurek krtaniowych jest łatwość i szybkość zakładania, miękkość materiału z którego została wykonana oraz jednoczesne napełnianie obydwu mankietów uszczelniających za pomocą jednego drenu dołączoną przez producenta dużą strzykawką oznaczoną kolorami
Combitube Jedno z pierwszych urządzeń alternatywnego udrażniania dróg oddechowych, jej budowa zapewnia prawidłową wentylacje pacjenta bez względu na to czy rurka trafi do tchawicy czy przełyku. Choć producenci szacują że w 95 % przypadków trafia do przełyku.
Niedogodnościami w posługiwaniu się Combitube jest konieczność napełniania powietrzem dwóch mankietów, oraz konieczność utrzymywania głowy poszkodowanego w pozycji pośredniej dlatego combitube może okazac się nieskuteczną metodą u osób z podejrzeniem urazu kręgosłupa szyjnego i założonym wcześniej kołnierzem
Rurka COBRA Rurka swoją nazwę zawdzięcza budowie ponieważ górna jej czesc która wprowadzana jest do krtani przypomina kształtem głowe i kaptur kobry. Rozwiązanie to podtrzymuje tkanki miekkie i nagłośnie w odpowiedniej odległości i ułatwia wętylacje poprzez nacięte szczeliny.
W porównianiu do maski krtaniowej rurka Cobra ma większą średnicę i w związku z tym przepływ powietrza powninien być lepszy Wg zaleceń producenta Cobra może być zakładana bez uzywania palca jako prowadnicy Rurka okołokrtaniowa Cobra może być stosowana jako alternatywa do maski twarzowej w celu osiągnięcia i utrzymania drożnosci drog oddechowych
i-gel I gel jest to nowoczesna maska nadkrtaniowa żelowa służąca do podtrzymywania drożności dróg oddechowych rurka ta jest wyjątkowa ponieważ nie posiada nadmuchiwanego mankietu uszczeniającego.
Odpowiedni rozmiar rurki dopasowywany jest do wagi pacjenta, producent zapewnia trzy rozmiary rurek nr 3,4 i 5 przedziały masy ciała pacjenta w zależności od rozmiaru rurki