SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY ZA ROK 2015 Rodzina to podstawowa komórka społeczna i naturalne środowisko wychowawcze dziecka. Przekazuje swój system wartości, tradycje, ukierunkowuje aktywność i postępowanie na całe życie. Rodzina to najbardziej stabilny punkt odniesienia w doświadczeniu dziecka. Jest także źródłem zaspokajania potrzeb w sferze psychicznej i materialno-bytowej. Rodzina funkcjonująca konsekwentnie i z powodzeniem spełniająca swoje zadania, stanowi dla swych członków, przede wszystkim, źródło poczucia własnej wartości i bezpieczeństwa. Problemy występujące w ie często są złożone i wymagają interdyscyplinarnych rozwiązań. Uzależnienia, przemoc w ie, niezaradność i brak umiejętności wychowawczych, zdarzenia losowe wywołujące sytuacje kryzysowe oraz zła sytuacja materialna to główne problemy dezorganizujące życie. Podstawowym założeniem Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 było utworzenie spójnego systemu wsparcia i przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych, w celu przywrócenia im zdolności do pełnienia tych funkcji poprzez pracę z ą oraz zapewnienie pomocy w opiece i wychowaniu. Realizowane w ramach Programu zadania koncentrowane były nie tylko na dziecku, ale na całej ie, również w sytuacjach, gdy dziecko umieszczone zostało poza ą biologiczną, w celu odzyskania przez nią funkcji opiekuńczych. Wszelkie działania prowadzone były za zgodą y i jej aktywnym zaangażowaniem, uwzględniając zasadę pomocniczości. Chodzi tu nie tylko o kontaktowanie się z ą, ale o współpracę z nią, a więc obustronny wysiłek - ze strony pracowników pieczy zastępczej i rodziców - zmierzającą do przywrócenia naturalnych więzi i normalizacji życia nego. Prowadzenie profilaktycznych działań wspierających dziecko w ie jest formą pomocy tańszą i bardziej skuteczną. Natomiast praca z ą biologiczną w przypadku, gdy zaistniała konieczność umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, ma na celu jak najszybszy powrót dziecka do y. Działania wspierające w utrzymywaniu pełnej y wskazane są zarówno ze względów społecznych jak i ekonomicznych, gdyż służą obniżeniu kosztów gminy związanych z pobytem dziecka w nej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. Program miał zatem charakter zróżnicowany, zarówno profilaktyczny jak i interwencyjny w zależności od celów i poszczególnych zadań prowadzących do ich realizacji. Obowiązkiem gminy jest dbanie o dobro swoich mieszkańców, a co za tym idzie wspieranie przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych i niepotrafiących pomyślnie rozwiązywać swoich sytuacji kryzysowych. Wszelkie działania w w/w sferze podejmowane były na podstawie aktów prawnych: 1. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu y i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 332), 2. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.), 3.Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w ie (Dz. U. Z 2015 r., poz. 1390), 4.Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz. U. Z 2015 r. poz. 1286 ze zm.), 5.Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 224), 6.Ustawa z dnia 5 grudnia 2014 r. Karta Dużej Rodziny (Dz. U. z 2014 r. poz. 1863 ze zm.). Ponadto y na bieżąco informowane są o działających organizacjach i stowarzyszeniach pozarządowych realizujących poradnictwo indywidualne i grupowe dla z problemami opiekuńczo-wychowawczymi. Niezrealizowane potrzeby
w ie prowadzą do wielu niekorzystnych sytuacji rzutujących na funkcjonowanie dziecka, jego rodziców lub też zmuszają do zabezpieczenia i umieszczenia dziecka poza ą. Tabela poniżej przedstawia dane dotyczące liczby i typy, w których umieszczone są. Rodziny spokrewnione Rodziny niezawodowe Rodziny zawodowe Pogotowie ne ROK 2012 14 24 4 6 3 11 2 2 2013 13 22 3 4 3 8 2 4 2014 13 22 4 16 4 10 2 4 2015 13 22 16 21 2 6 2 4 W przypadku umieszczenia dziecka w ie zastępczej albo w nym domu dziecka, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go w pieczy zastępczej ponosi koszty: - 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; - 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; - 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w trzecim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W 2015 r. za pobyt 17 w placówkach pieczy zastępczej gmina poniosła koszt w wysokości 81.944,64 zł. Działania pracowników socjalnych oraz realizacja zadań założonych w Gminnym Programie Wspierania Rodziny dla Gminy Koluszki na lata 2013-2015 miały na celu poprawę funkcjonowania tych oraz możliwości powrotu do biologicznych. W 2015 r. w Miejsko - Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Koluszkach swoje zadania realizował asystent y. Zgodnie z ustawą o wspieraniu y i systemie pieczy zastępczej praca asystenta y ma na celu pomoc w przezwyciężaniu trudnej sytuacji nej. Praca asystenta opiera się na bezpośrednim kontakcie z klientami w miejscu ich zamieszkania. W związku z powyższym częste wyjazdy w teren są niezbędne dla prawidłowej realizacji zadań asystenta y. Pozostały czas pracy przeznaczony był na współpracę z instytucjami, urzędami, służbą zdrowia itp. oraz przygotowanie, usystematyzowanie i wypełnianie dokumentacji. Asystent y zatrudniony jest w ramach zadaniowego trybu pracy, co pozwala na pracę z ami w różnych godzinach, także poza godzinami pracy Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Działania, które są podejmowane na rzecz wprowadzenia pozytywnych zmian w ie są wielokierunkowe. Dla każdej y, po wcześniejszej ocenie sytuacji, został stworzony indywidualny plan pracy, który jest realizowany w oparciu o odpowiednio dobrane działania. W okresie od marca do grudnia 2015r. asystenturą ną objętych było 13, w tym 26. Główny celem programu:
Głównym celem Programu było tworzenie warunków umożliwiających realizowanie wspólnej polityki na rzecz wzmacniania y. Realizatorami i partnerami programu są instytucje i placówki działające na terenie Gminy Koluszki: Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Miejski w Koluszkach, placówki oświatowe, Komenda Powiatowa Policji powiatu łódzkiego wschodniego, Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, Centrum Aktywizacji Zawodowej, Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, Ośrodek Psychoedukacji i Psychoterapii, Punkt Konsultacyjny Pomocy Rodzinie, Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w ie, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, stowarzyszenia, Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich w Brzezinach. Cele szczegółowe programu realizowały różne placówki samodzielnie lub we współpracy z Miejsko - Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, który jest koordynatorem programu. Promowanie wartości y: Promowaniem i organizacją różnych form integracji i społeczności lokalnych zajmują się wszystkie placówki oświatowe, Urząd Miejski w Koluszkach, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, stowarzyszenia. W 2015 roku placówki oświatowe z terenu Gminy zorganizowały imprezy integracyjne: - Choinka Noworoczna połączona z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy (, a, społeczność lokalna); - Konkurs Plastyczny Portret Babci i Dziadka połączony z wystawą prac artystycznych (, rodzice, społeczność lokalna ). - Wielkanocne Śniadanie - wystawa prac plastycznych (, rodzice, społeczność lokalna); - Tydzień Ekologiczny - Tydzień Zdrowia - konkursy kulinarne, pogadanki o ekologii (, rodzice, społeczność lokalna); - Konkursy plastyczne - Moja Mama" i Moja Rodzina (, mamy, społeczność lokalna); - Festyn - Święto Rodziny (, rodzice, społeczność lokalna); - Obchody Dnia Dziecka - pikniki, imprezy plenerowe (, rodzice, społeczność lokalna); - Marsz dla Życia i Rodziny -, rodzice społeczność lokalna; - Rajd kościuszkowski impreza integracyjna (rodzice, ); - Obchody Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych;
- Akcja Charytatywna I Ty możesz zostać Świętym Mikołajem", Podaję Ci rękę" oraz Szlachetna Paczka"- zbiórka darów dla znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej (, rodzice, społeczność lokalna); - Kiermasz charytatywny Zdrowie i Żywność dla Fundacji Krwinka; - Spotkanie z sędzią Anną Marią Wesołowską (, rodzice, społeczność lokalna); - Wigilia wspólne kolędowanie, jasełka (, rodzice, społeczność lokalna) Wspieranie y w jej prawidłowym funkcjonowaniu: W 2015 roku z konsultacji i poradnictwa specjalistycznego dla rodziców skorzystały 92 y w Punkcie Konsultacyjnym Pomocy Rodzinie. Główne problemy to: - uzależnienie od alkoholu męża/żony (22) - uzależnienie od alkoholu syna/córki (6) - przemoc ze strony męża brata, konkubina syna córki (30) - trudności wychowawcze z dziećmi (9) - pomocy w przyznaniu alimentów (10) - złe relacje w ie (11) Pozostałe placówki oraz aktywnie działające w sferze wspierania y to: Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna, Ośrodek Psychoedukacji i Psychoterapii, pedagodzy szkolni. Wszystkie szkoły podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne wdrażają programy profilaktyczno edukacyjne. W 2015 r. realizowane były m.in. programy: - Szkoła Współpracy - rodzice i nauczyciele kapitałem współczesnej szkoły"; - Szkolny Program Aktywnej Współpracy warsztaty dla rodziców; - Akademia dojrzewania ; - Żyj smacznie i zdrowo. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zaprosiła na swoje posiedzenie 49 osoby, które mają problem z uzależnieniem. W 2015 roku wobec 5 osób złożono wnioski do Sądu o zastosowanie obowiązku leczenia odwykowego, 27 osób podjęło terapię. Zespół Interdyscyplinarny podjął współpracę z osobami, które
doświadczają przemocy. W roku 2015 do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 46 zawiadomień o wystąpieniu przemocy domowej z czego: 41 z Komendy Powiatowej Policji w Koluszkach, 4 z Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koluszkach oraz 1 założona przez pedagoga szkolnego. Ofiary przemocy na terenie naszej gminy to: 42 kobiet, 4 mężczyzn. W ramach działań Zespołu Interdyscyplinarnego w Koluszkach odbyło się: 46 spotkań, w tym: 6 posiedzeń całego Zespołu, 40 posiedzeń grup roboczych. Kształtowaniem u rodziców właściwych postaw wychowawczych zgodnych z normami i wartościami społecznymi zajmują się pedagodzy szkolni oraz pracownicy socjalni. W placówkach oświatowych prowadzone są warsztaty dla rodziców, indywidualne spotkania z psychologiem oraz praca socjalna świadczona przez pracowników socjalnych. Rodziny, które ze względu na niski poziom dochodów, nie są w stanie opłacać czynszu (bądź innych kosztów utrzymania mieszkania) korzystają z pomocy finansowej w postaci, tzw. dodatku mieszkaniowego. Dysponentami środków na dodatki mieszkaniowe jest Gmina Koluszki. W roku 2015 z tego wsparcia skorzystało 204 na kwotę 252 527,47. Ważną formą pomocy dla znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej, są świadczenia dla uczących się i młodzieży. Pomoc materialna dla uczniów w postaci wyprawek szkolnych, stypendiów i zasiłków szkolnych została uregulowana w ustawie o systemie oświaty i ma na celu wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów. W 2015 roku wsparcie w formie stypendiów otrzymało 283 uczniów, wyprawek szkolnych 82 uczniów, zasiłki szkolne 6 uczniów na kwotę 46 944,73. Wdrażanie skutecznych programów zapobiegających kryzysowi w ie i umożliwiających wyjście z sytuacji kryzysowej. Rodziny z problemami opiekuńczo-wychowawczymi od lat stanowią liczną grupę klientów MGOPS. W 2015 roku z różnych form pomocy finansowej i rzeczowej skorzystało 801. Aktywne wspieranie y związane jest z wykorzystaniem przez pracowników Ośrodka różnorodnych metod i narzędzi pracy mieszczących się w katalogu indywidualnej, grupowej oraz środowiskowej pracy socjalnej. Pracą socjalną objęto 561 y. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka i y realizowane jest przede wszystkim poprzez wsparcie finansowe. W 2015 roku z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych pomoc otrzymały 82 y, w tym pomocą finansową i rzeczową objęto 66 niepełnych. MGOPS podejmuje działania na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej członków zagrożonych wykluczeniem społecznym. W 2014 roku 16 osób uczestniczyło w projekcie finansowanym przez Europejski Fundusz Społeczny Aktywizacja społeczno-zawodowa na terenie gminy Koluszki. Urząd Miejski w Koluszkach zorganizował prace społeczno-użyteczne, w których zatrudnienie znalazło 21 osób. Wspomaganie aktywności edukacyjno-społecznej i młodzieży z zagrożonych bezrobociem, ubóstwem i społeczną marginalizacją. Na terenie Gminy Koluszki działają 3 świetlice socjoterapeutyczne. Dzieci otoczone opieką wychowawców mają zapewnione warunki do nauki, zabawy oraz twórczego spędzania wolnego czasu. W 2015 roku z tej formy opieki korzystało około 60. Dodatkowo wszystkie objęte wychowaniem i edukacją od przedszkola do szkoły ponadgimnazjalnej z, w których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, mają możliwość korzystania ze śniadań i ciepłych posiłków w stołówkach. Pomoc ta finansowana jest ze środków programu rządowego Pomoc państwa w zakresie dożywiania". W 2015 roku z nieodpłatnych posiłków skorzystało 301. Wspieranie właściwego rozwoju i młodzieży realizowane jest przez placówki oświatowe przy współudziale pełnomocnika ds. profilaktyki i przeciwdziałania uzależnieniom. Oferty pożytecznego i atrakcyjnego spędzania czasu wolnego przez młodzież to przede wszystkim zajęcia pozalekcyjne, zajęcia sportowo-profilaktyczne
oraz organizacja letniego wypoczynku wyjazdowego i stacjonarnego (turnusy w Rawie Mazowieckiej oraz zajęcia organizowane w mieście przez MOK i OSiR, Bibliotekę). Od lipca 2014 r. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadanie zlecone na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla wielodzietnych (Dz.U. z 2014 roku, poz. 755); następnie ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. Karta Dużej Rodziny (Dz. U. z 2014 r. poz. 1863). Uprawnienia przysługujące osobom posiadającym ważną Kartę polegają na przyznaniu korzystniejszego od ogólnie obowiązującego dostępu do towarów, usług lub innych form działalności. Karta jest dokumentem identyfikującym członka y wielodzietnej. Karta poświadcza prawo członka y wielodzietnej do uprawnień ustalonych w trybie określonym w ustawie lub przyznanych na podstawie przepisów odrębnych. Rodzaj świadczenia, którym przyznano KDR wydanych kart Karta Dużej Rodziny do 31.12.2015 r. 197 1020 W dniu 25 maja 2015 roku Rada Miejska w Koluszkach podjęła uchwałę w sprawie wprowadzenia na terenie Gminy Koluszki programu działań na rzecz wielodzietnych pod nazwą,,koluszkowska Karta Dużej y. Celem programu jest budowanie przychylnego klimatu lokalnego, sprzyjającego podejmowaniu korzystnych demograficznie decyzji dla rozwoju y wielodzietnej. Do programu przystąpiło 10 przedsiębiorców oraz 3 instytucje gminne. Gmina podejmuje również masowe kampanie edukacyjne, happeningi, imprezy promujące zdrowy styl życia. W 2015 roku odbyło się wiele spotkań nych i turniejów sportowych: piłka nożna, koszykówka, siatkówka, biegi przełajowe. Rodziny problemowe objęte są wsparciem ze strony różnych instytucji, placówek oświatowych, MGOPS, Sądu Rodzinnego, itp. Istotne staje się tworzenie spójnego wsparcia dla i - systematycznie realizowanego przez te jednostki i instytucje. Członkowie motywowani są do podejmowania działań zmierzających do poprawy własnej sytuacji bądź zminimalizowania negatywnych zachowań. Tworzenie tak spójnego programu pracy z ą jest trudne i wymaga wysokich kwalifikacji. Jednak upór i konsekwencje w działaniu osób zaangażowanych w realizację Programu Wspierania Rodziny z różnych placówek, instytucji, stowarzyszeń przynoszą efekty, mimo iż trudno je zmierzyć jednorodnym wskaźnikiem.