ZAKŁAD CYTOLOGII Instytut Zoologii Maria Anna Ciemerych-Litwinienko Budynek C, II piętro 216C www.biol.uw.edu.pl/cytologia komórki macierzyste ektoderma pierwotne komórki płciowe tkanki i narządy endoderma mezoderma węzeł zarodkowy komórki prekursorowe tkankowo specyficzne komórki macierzyste listki zarodkowe multipotentne trofektoderma tkanki pozazarodkowe konieczne do samoodnawiania się tkanek 1
komórki macierzyste 1. zachowują zdolność do samoodnowy 2. pozostają niezróżnicowane 3. mogą z nich powstać wyspecjalizowane komórki komórki satelitowe mięśni szkieletowych fot. Terry Partridge/from Myores website komórki macierzyste jak przebiega różnicowanie komórek satelitowych? in vivo w uszkodzonym mięśniu? in vitro po ich izolacji? jaką rolę w różnicowaniu komórek satelitowych odgrywają czynniki zewnętrzne np. białka macierzy pozakomórkowej? fot. Terry Partridge/from Myores website 2
komórki macierzyste choroby takie jak np. dystrofie mięśniowe prowadzą do wyczerpania puli komórek satelitowych czym je zastąpić? fot. Terry Partridge/from Myores website komórki macierzyste komórki ludzkiej krwi pępowinowej komórki izolowane z tkanki łącznej ludzkiej pępowiny mysie zarodkowe komórki macierzyste (ES) mysie indukowane komórki pluripotentne (ips) mysie komórki płynu owodniowego komórki izolowane z tkanki tłuszczowej szczura inne komórki... 3
komórki macierzyste mysie komórki ES eksprymujące YFP Andreas Nagy Mount Sinai Hospital Toronto Canada mysie komórki ES eksprymujące histon H2B GFP Kat Hadjantonakis Sloan-Kettering Institute New York, USA regeneracja mięśnia szkieletowego nawet jeżeli komórki satelitowe są obecne regeneracja nie zawsze przebiega prawidłowo często mięsień ulega zwłóknieniu (nadmierna synteza białek charakterystycznych dla tkanki łącznej) barwienie trichromem Massona Karolina Archacka 4
dr Karolina Archacka MSC AFS Pax7 KO dr Iwona Grabowska MSC ES ips dr Edyta Brzóska -Wójtowicz MSC SDF-1 białka adhezji i fuzji dr Małgorzata Zimowska -Wypych MSC ES MMP dr Areta Czerwińska MSC ES Pax7 KO prof. Maria Anna Ciemerych -Litwinienko cykl komórkowy rozwój zarodkowy ES mgr Anita Helińska ES ips mgr Barbara Świerczek ES Wnt mgr Kamil Kowalski ES, HSC SDF-1 mgr inż. Paulina Kasprzycka TGFbeta1 MMP mgr Joanna Bem ES mikrorna Pax7 KO 5
mgr Władysława Stremińska Katarzyna Ilach prof. Jerzy Moraczewski histologia doświadczania z wykorzystaniem zwierząt hodowle komórkowe regeneracja mięśni różnicowanie komórek satelitowych Magistranci i Licencjaci Zakładu Cytologii 2013/2014 6
Magistranci i Licencjaci Zakładu Cytologii 2014/2015 Koło Naukowe Biologii Medycznej dr Karolina Archacka Zakład Cytologii dr Katarzyna Tońska Instytut Biotechnologii i Genetyki 7
LUDZIE i BADANIA dr Iwona Grabowska Udział komórek macierzystych (ES, ips, MSC, ADSC) w regeneracji mięśni szkieletowych. Miogeniczny potencjał komórek macierzystych rola czynnika Pax7 w różnicowaniu komórek pluripotencjalnych. Różnicowanie komórek w hodowlach przestrzennych naprawa dużych uszkodzeń mięśni szkieletowych. Przykładowe licencjaty: Analiza cyklu komórkowego fibroblastów pozbawionych funkcjonalnej kopii pax7 markery molekularne Joanna Nowacka Analiza potencjału miogenicznego komórek ips in vitro wpływ 5-azacytydyny Jagoda Rokicka Charakterystyka i określenie potencjału miogenicznego linii komórek ips kontrolnych oraz pozbawionych funkcjonalnego genu Pax7. Łukasz Truszkowski LUDZIE i BADANIA dr Edyta Brzóska Miogeneza i fuzja badania w systemach in vitro Rola czynnika SDF-1 w różnicowaniu mioblastów oraz zasiedlaniu mięśni przez komórki macierzyste Przykładowe licencjaty: Lokalizacja podjednostki alfa3 integryny podczas regeneracji mięśnia Soleus Areta Czerwińska Wpływ podawania egzogennego SDF-1 na różnicowanie się in vitro komórek satelitowych Agnieszka Markowska Różnicowanie się mioblastów rola białek adhezyjnych Iwona Czaplicka Wpływ SDF-1 na migrację komórek macierzystych in vitro Kamil Kowalski 8
LUDZIE i BADANIA dr Małgorzata Zimowska Rola macierzy zewnątrzkomórkowej w regeneracji mięśni szkieletowych in vivo i różnicowaniu mioblastów in vitro Przykładowe licencjaty: Określenie aktywności MMP-9 w czasie różnicowania mioblastów linii C2C12 Eliza Nowak Określenie lokalizacji Wnt i Frizzled podczas regeneracji mięśni szkieletowych myszy Agnieszka Czajka Określenie wpływu inhibitora TIMP na proces różnicowania mioblastów in vitro. Określenie lokalizacji i aktywność MMP-9 i MMP-2. Barbara Świerczek Określenie wpływu zahamowania działania TGFbeta1 na aktywność MMP-9 i MMP-2 w czasie różnicowania mioblastów in vitro. Piotr Jung LUDZIE i BADANIA dr Karolina Archacka Zarodkowe komórki macierzyste oraz komórki pochodzenia płodowego w rozwoju i regeneracji i mięśni szkieletowych. Czynniki kontrolujące różnicowanie komórek ES. Przykładowe licencjaty: Określenie wzoru ekspresji Wnt w zarodkowych komórkach macierzystych Damian Dudka Ocena zdolności do fuzji mysich zarodkowych komórek macierzystych różnicujących w kulach zarodkowych Tomasz Czajkowski Określenie ekspresji M-kadheryny i VCAM-1 w zarodkowych komórkach macierzystych różnicujących w kulach zarodkowych Łukasz Tolak 9
LUDZIE i BADANIA dr Areta Czerwińska Rola białka Pax7 w regulacji miogenicznego różnicowania komórek ES opieka nad pracą magisterską Piotra Rowickiego dotyczącą różnicowania komórek ES indukowanego insuliną, transferyną i selenem oraz Michała Misiowca dotyczącą różnicowania komórek ES LUDZIE i BADANIA mgr Joanna Bem Rola mikrorna w miogenicznym różnicowaniu komórek ES opieka nad pracą licencjacką i magisterską Doroty Zawady dotyczącą różnicowania komórek ES indukowanego nadkespresją mimikowych mikrorna 10
LUDZIE i BADANIA mgr inż. Paulina Kasprzycka Rola TGFbeta w różnicowaniu mioblastów i regeneracji mięśni szkieletowych LUDZIE i BADANIA mgr Barbara Świerczek Rola szlaku Wnt w różnicowaniu zarodkowych komórek macierzystych opieka nad pracami licencjackimi Łukasza Tolaka i Tomasza Czajkowskiego dotyczącymi różnicowania komórek ES 11
LUDZIE i BADANIA mgr Kamil Kowalski Rola szlaku SDF-1 w różnicowaniu komórek macierzystych opieka nad pracą magisterską Pauliny Cichosz dotyczącą reorganizacji cytoszkieletu aktynowego pod wpływem SDF-1 LUDZIE i BADANIA mgr Anita Helińska Rola białka Pax7 w regulacji miogenicznego różnicowania komórek ES in vivo 12
LUDZIE prof. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko Możliwości rozwojowe zarodkowych komórek macierzystych (ES), indukowanych komórek pluripotentnych (ips), regulacja cyklu komórkowego Przykładowe licencjaty: Rola mikrorna w zachowaniu pluripotencji komórek macierzystych, powstawaniu tkanek i nowotworzeniu Piotr Rowicki Czynniki wzrostu i cytokiny w różnicowaniu mioblastów i regeneracji mięśni szkieletowych Anna Andrzejewska LUDZIE przykładowe prace, których autorami byli licencjaci / magistranci: 1. M. Zimowska, E. Brzóska, M. Swierczyńska, W. Stremińska and J. Moraczewski. (2008) Distinct patterns of MMP-9 and MMP-2 activity in slow and fast twitch skeletal muscle regeneration in vivo Int. J. Dev. Biol. 52: 307-314 2. K. Olszyński, M. Zimowska (2009) Budowa i funkcja metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej. Post. Bioch. 55(1):76-84. 3. M. Zimowska, A. Duchesnay, P. Dragun, A. Oberbek, J. Moraczewski and I. Martelly (2009) Immunoneutralization of TGFb1 improves skeletal muscle regeneration: effects on myoblast differentiation and glycosaminoglycan content. Int. J. Cell Biol. 2009:659372 4. I. Grabowska, A. Szeliga, J. Moraczewski, I. Czaplicka, Brzóska E. (2011) Comparison of satellite cell-derived myoblasts and C2C12 differentiation in two- and three-dimensional cultures: changes in adhesion protein expression. Cell Biol Int. 14;35(2):125-33. 5. I. Grabowska, E. Brzoska, A. Gawrysiak, W. Streminska, J. Moraczewski, Z. Polanski, G. Hoser, J. Kawiak, E.K. Machaj, Z. Pojda, M.A. Ciemerych (2012) Restricted myogenic potential of mesenchymal stromal cells isolated from umbilical cord. Cell Transplantation (w druku) 6. M. Zimowska, K.H. Olszynski, M. Swierczynska, W. Streminska, M.A. Ciemerych (2012) Decrease of MMP-9 activity improves Soleus muscle regeneration Tissue Eng 13
TECHNIKI badania in vitro komórki satelitowe badania in vivo regeneracja mięśni szczurów i myszy linie komórkowe np. C2C12 zarodkowe komórki macierzyste TECHNIKI hodowle in vitro hodowle in vitro 3D zarodkowe komórki macierzyste (ES) różnicujące mioblasty skrawki optyczne lokalizacja aktyny i jąder komókowych (C2C12) Fot. I. Grabowska 14
TECHNIKI różnicowanie komórek ES kule zarodkowe utworzone z ekto-, endo i mezodermy Fot. A. Czerwińska Fot. M. Przewoźniak TECHNIKI badania histologiczne regenerujących mięśni Fot. I. Grabowska 15
TECHNIKI immunolokalizacja wybranych epitopów na skrawkach histologicznych Fot. I. Grabowska laminina, jądra kmórkowe, ludzkie jądra komórkowe TECHNIKI immunodetekcja badanych białek immunoprecypitacja Western blotting M-kadheryny i β-kateniny MyoD i GFP Fot. E. Wróbel Fot. E. Wróbel Fot. I. Grabowska 16
TECHNIKI cytometria przepływowa ADAM12 V CAM 1 CD9 M kadheryna E. Brzóska Fot. M. Przewoźniak TECHNIKI Badania poziomu mrna - RT-PCR Fot. E. Brzóska dzień 0 3 5 7 9 11 0 3 5 7 9 11 Pax7 GAPDH oraz Real Time PCR Nadekspresja badanych białek (transfekcja) 48h 72h 144h komórki C2C12 transfekowane plazmidem kodującym integrynę α3 Fot. E. Brzóska 17
TECHNIKI zymografia badania aktywności metaloproteinaz (MMP) in situ zymografia badania aktywności metaloproteinaz (MMP) w żelu 0 1 3 5 7 14 MMP-9 MMP-2 Fot. M. Zimowska Fot. M. Zimowska lokalizacja aktyny i aktywnej formy MMP2 i MMP9 (C2C12) DYDAKTYKA czego uczymy? przedmioty obowiązkowe: Biologia komórki (M i D) Kultury tkankowe zwierząt koordynatorzy M.A. Ciemerych i M. Zimowska E. Brzóska przedmioty fakultatywne: Histologia zwierząt M.A. Ciemerych i M. Zimowska Hodowle komórek zwierzęcych I. Grabowska Komórki macierzyste w biologii i medycynie K. Archacka Komórki macierzyste w naukach biomedycznych K. Archacka 18
LICENCJATY Wymagania dla studentów wykonujących licencjat (pracę magisterską): I, II rok III rok Biologia Komórki (Duża lub Mała) Biologia Rozwoju (Duża lub Mała) Histologia zwierząt Hodowle komórek zwierzęcych lub Kultury tkankowe zwierząt Komórki macierzyste w biologii i medycynie lub Komórki macierzyste w naukach biomedycznych przedmioty zalecane: Embriologia eksperymentalna ssaków Genetyka Molekularna Analiza biochemiczna Ultrastruktura komórek techniki i metody badań LICENCJATY 5 miejsc oceny z : Biologii Komórki, Biologii Rozwoju, Zoologii i Biochemii ćwiczenia i egzamin przy nadmiarze kandydatów ranking wg średniej z ocen 19
LICENCJATY chętnych proszę o przesłanie e-maila na adres: CIEMERYCH@BIOL.UW.EDU.PL 20