Załącznik nr 1. (pieczątka szkoły) Ramowy Program praktyki w projekcie,,modernizacja Kształcenia Zawodowego na Dolnym Śląsku II, współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej w ramach PO KL, Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego realizowany w roku szkolnym 2011/2012 w Zespole Szkół Budowlanych we Wrocławiu w klasie II Technikum w zawodzie technik drogownictwa 311 [45] program nauczania nr: 311[45]/T,SP/MENiS/2001.12.29 1. Szczegółowe cele kształcenia Zakres obowiązkowy realizowany podczas praktyki zawodowej w cyklu kształcenia 1) organizować i nadzorować procesy budowlane z uwzględnieniem doboru materiałów, narzędzi i sprzętu oraz parametrów technologicznych procesu zgodnie z dokumentacją techniczną, 2) nadzorować pracę maszyn i urządzeń drogowych, rozpoznawać ich stan techniczny, Zakres rozszerzony realizowany podczas 2 tygodni praktyki w klasie II - opisać zakres obowiązków na wybranym stanowisku pracy, - dobrać nowoczesny sprzęt zapewniający spełnienie wymogów bhp na danym stanowisku pracy, w tym także środki ochrony osobistej, -przeanalizować etapy robót drogowych podczas realizacji wybranego zadania zawodowego, - określić zastosowanie nowoczesnych materiałów, narzędzi i sprzętu 1
3) przeprowadzić kontrolę jakości wykonanych robót, Człowiek najlepsza inwestycja dla różnych robót drogowych, 4) przeprowadzić i diagnozować stan obiektu drogowego lub mostowego, 5) kwalifikować obiekty budownictwa drogowego do naprawy, organizować, kierować i nadzorować wykonanie napraw i remontów tych obiektów, 6) projektować i biegle posługiwać się dokumentacją technicznych obiektów drogowych, 7) projektować podstawowe procesy budowlane, organizować je, nadzorować ich wykonanie, 8) sporządzać dokumentację technologiczną i kalkulację wykonanych prac, 9) analizować i posługiwać się dokumentacją planistyczną, ewidencyjną, sprawozdawczą i inną dotyczącą dróg i obiektów mostowych, 10) realizować zadania w zakresie inżynierii ruchu, przeprowadzać pomiary ruchu drogowego, dokonywać analizy i diagnozy wyników pomiarów, - obsłużyć nowoczesne urządzenia i sprzęt do robót drogowych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zastosowane w nich zabezpieczenia sprzyjającego bezpieczeństwu na stanowisku pracy, - wykonywać różne prace drogowe związane z nowoczesnymi rozwiązaniami materiałowo- konstrukcyjnymi i technologicznymi, - uzasadniać dobór materiałów, narzędzi i sprzętu do wybranych robót budowlanych - opisać sposób zorganizowania transportu wewnętrznego na placu budowy, z uwzględnieniem transportu poziomego i pionowego, -dobrać parametry urządzeń niezbędnych przy wykonywaniu konkretnej roboty drogowej, - opisać i uzasadnić sposób magazynowania wybranych materiałów na placu budowy, - scharakteryzować wybrane stanowiska pracy pod względem ich ergonomiczności oraz możliwych zagrożeń zdrowia i życia, - wskazywać działania przyczyniające się do ochrony środowiska w miejscu pracy, - uczestniczyć w pracach związanych z utrzymaniem dróg i obiektów mostowych 2
11) przeprowadzać okresową kontrolę stanu obiektów drogowych, wykonywać roboty interwencyjne oraz bieżące konserwacje i zabezpieczenia dróg i innych obiektów drogowych, 12) zastosować w praktycznym działaniu zasady organizacji pracy, przepisy bhp, ochrony środowiska i zasady ergonomii, 13) posługiwać się programem komputerowym niezbędnym do wykonania pracy, korzystać z literatury technicznej-norm, przepisów budowlanych, poradników, 14) samodzielnie rozwiązywać problemy zawodowe i podejmować kreatywne decyzje, 15) komunikować się z współpracownikami akceptować zamiany, wdrażać je w praktycznym działaniu, 16) pracować w zespole i kierować pracą zespołu, 17) obiektywnie oceniać jakość pracy własnej i członków zespołu. 3
2. Materiał nauczania Człowiek najlepsza inwestycja Zakres obowiązkowy realizowany podczas praktyki zawodowej w cyklu kształcenia Zakres rozszerzony realizowany podczas 2 tygodni praktyki/stażu w klasie II Rozpoczęcie praktyki Zapoznanie z harmonogramem praktyki Czynności wstępne, związane z początkiem praktyki Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zasad ochrony przeciwpożarowej Zapoznanie z miejscem odbywania praktyki. Dział I - Dział osobowy w przedsiębiorstwie: 1) struktura organizacyjna zakładu pracy, 2) obowiązujące przepisy prawne, bhp, resortowe w zakładzie pracy, 3) zadania produkcyjne w zakładzie pracy i podział zadań. Dział II - Roboty ziemne w budownictwie drogowym: 1) tyczenie trasy komunikacyjnej, 2) przygotowanie terenu do robót ziemnych, 3) rozpoznawanie gruntów budowlanych, 4) sprzęt i maszyny do robót ziemnych, 5) metody formowania nasypów i wykopów w różnych warunkach terenowych, 6) zakres badań laboratoryjnych na etapie robót ziemnych, nadzór nad prawidłowym przebiegiem robót ziemnych. Obowiązkowe uczestnictwo w szkoleniach przed rozpoczęciem praktyki Określenie struktury przedsiębiorstwa drogowego wykonawczego i zajmującego się utrzymaniem drogi. 2a. Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa budowlanego Określanie zakresu obowiązków pracownika na wybranym stanowisku pracy. Zasady doboru sprzętu oraz środków ochrony osobistej w zależności od rodzaju pracy i istniejących zagrożeń. Znaczenie rozwiązań z zakresu ergonomii dla zapewnienia bezpieczeństwa na stanowisku pracy. 4
Dział III - Roboty nawierzchniowe: Człowiek najlepsza inwestycja 3a. Organizacja robót drogowych 1) dobór materiałów do wykonania nawierzchni drogowej, harmonogram robót drogowych, 2) organizacja i planowanie przebiegu robót nawierzchniowych, 3) zasady wykonywania warstw zabezpieczających nawierzchnie przed niszczącym działaniem temperatur (warstwy odcinające, warstwy odsączające) 4) wykonanie nawierzchni drogowej zgodnie z dokumentacją i zasadami technologicznymi, 5) sprzęt do robót nawierzchniowych, 6) kontrola laboratoryjna robót nawierzchniowych, kontrola wykonywanych warstw nawierzchni drogowych, porównanie i analiza wyników kontroli z wymogami normowymi, 7) technologia wykonania nawierzchni z różnych materiałów i w określonych warunków terenowych. Dział IV Dział budowy obiektów mostowych 1) dział budowy obiektów mostowych, 2) organizacja i zagospodarowanie placu budowy, 3) przygotowanie terenu do budowy przepustów obiektów mostowych, 4) organizacja planowania i przebieg robót związanych z budową obiektów mostowych, 5) nadzór i kontrola prawidłowości przebiegu robót budowlanych związanych z budową obiektów mostowych 6) analiza wyników kontroli z wymogami normowymi, technologicznymi i wytrzymałościowymi Dział V - Dział utrzymania: Wpływ rodzaju robót budowlanych na etapy ich wykonywania na podstawie wybranego zadania zawodowego. Zastosowanie nowoczesnych materiałów i narzędzi ułatwiających organizowanie i wykonywanie robót drogowych. Korzystanie z instrukcji obsługi wybranych maszyn i urządzeń stosowanych w różnych pracach drogowych. Dobór nowoczesnych środków transportu poziomego i pionowego w zależności od sposobu zagospodarowania placu budowy. Wybór sposobu składowania i magazynowania materiałów i wyrobów w zależności od ich rodzaju. 4a. Prowadzenie i koordynacja typowych prac budowlanych. Znaczenie doboru materiałów dla wykonania robót budowlanych. Nowoczesne rozwiązania materiałowo-konstrukcyjne stosowane przy wykonywaniu wybranych elementów drogowych Nowoczesne rozwiązania technologiczne stosowane w wybranych rodzajach robót. Wpływ rodzaju narzędzi i sprzętu na jakość wykonania robót budowlanych. Nadzór i kontrola przebiegu robót naprawczych, remontowych i utrzymaniowych dróg i ulic. 5
1) kontrola stanu technicznego dróg i mostów (przeglądy techniczne, zakres badań i przeglądów, częstotliwość przeglądów, sporządzanie wymaganej dokumentacji z przebiegu przeglądów), 2) analiza dokumentacji z przeglądów technicznych, opracowanie diagnozy, wykonanie planu robót utrzymaniowych, remontów i napraw, 3) planowanie, organizacja i zarządzanie przebiegami robót utrzymaniowych dróg i mostów, 4) nadzór i kontrola przebiegu robót naprawczych, remontowych i utrzymaniowych. Dział VI - Dział zarządzania i organizacji ruchu (inżynieria ruchu drogowego): 1. pomiary ruchu, sporządzanie dokumentacji z pomiarów, opracowanie diagnoz regulacji ruchu w określonych warunkach, 2. zasady organizacji i inżynierii ruchu na drogach kołowych, 3. opracowanie dokumentacji technicznej z zakresu organizacji ruchu ruch kierowany, sygnalizacja świetlna, kryteria stosowania. Dział VII - Zaplecze techniczne budownictwa drogowego i mostowego: 1) organizacja, wyposażenie i zakres robót ciesielskich, zbrojarskich i betoniarskich, 2) przygotowanie deskowań i rusztowań dla obiektów drogowomostowych, 3) przygotowanie szkieletów zbrojarskich, podstawowych elementów konstrukcyjnych mostów i przepustów, montaż zbrojenia w deskowaniach, 4) produkcja masy betonowej, organizacja robót betoniarskich, 5) organizacja, wyposażenie i program technologiczny wytwórni mieszanek 6
mineralno-bitumicznych, wytwórni mas betonów cementowych, wytwórni elementów prefabrykacji betonowej i betonów zbrojonych. Dział VIII - nadzór i kierowanie budową dróg (mostów): 1. organizacja budowy i struktura funkcjonalnego kierowania, 2. podział funkcji i zakres obowiązków personelu techniczno i inżynieryjnego budowy kierownik budowy, technik budowy, technik normowania, majster i brygadzista, 3. dokumentacja projektowo-kosztorysowa, jej analiza umiejętność posługiwania się nią, 4. projekt technologii i organizacji budowy, analiza projektu kontrola przebiegu procesów budowlanych zgodnie z założeniami i danymi w projekcie, 5. dokumentacja techniczna budowy dziennik budowy, karty pracy, rozliczenia materiałowe, obmiary, zlecenia, normowanie pracy i zużycia materiałów, raporty dzienne, rozliczenia, 6. ocena postępu robót zgodnie z dokumentacją, 7. ocena prawidłowości zatrudnienia, zużycia materiałów, pracy sprzętu, 8. bieżąca kontrola stanu wykonywanych robót, 9. odbiory robót odbiory cząstkowe, końcowe, sporządzanie dokumentacji odbioru robót. 1. Zakończenie praktyki: Ocena i zaliczenie praktyki na podstawie opinii opiekuna praktyki. Załatwienie formalności związanych z zakończeniem praktyki. Potwierdzenie odbytej praktyki w dzienniczku praktyk. 3. Uwagi o realizacji 7
W programie nauczania w zawodzie technik drogownictwa praktyki zawodowe obejmują 6 tygodni praktyki (2 tygodnie w klasie II i 4 tygodnie w klasie III). Celem praktyki zawodowej jest umożliwienie uczniom praktycznego zastosowania zdobytej wiedzy teoretycznej oraz pogłębienie jej w rzeczywistych warunkach pracy. Dla realizacji powyższych celów powinna odbywać się ona w przedsiębiorstwach drogowych, na budowach oraz w firmach zarządzających drogami. W czasie trwania praktyk uczeń powinien mieć możliwość uczestniczenia w wykonywaniu różnorodnych zadań zawodowych wykonywanych na różnych stanowiskach pracy oraz mieć dostęp do wybranych dokumentów budowy. Uczeń w miarę możliwości powinien uczestniczyć w spotkaniach i zajęciach szkoleniowych prowadzonych przez specjalistów i związanych z organizowaniem procesu inwestycyjnego. Dobór stanowisk pracy dla ucznia powinien uwzględniać istniejące zagrożenia wypadkowe. Przed rozpoczęciem praktyk ucznia należy zapoznać z przewidywanym harmonogramem prac, obowiązującymi w zakładzie pracy regulaminami, przepisami bhp, ppoż i ochrony środowiska. Program praktyk może być modyfikowany stosowanie do możliwości realizacji danych punktów w przedsiębiorstwie. Powinien jednak umożliwiać uczniowi poznanie jak najszerszego zakresu zagadnień, związanych z organizacją i funkcjonowaniem zakładu oraz zachodzących tam procesów pracy. Proponowany podział godzin na realizację poszczególnych działów: l.p. Dział tematyczny Orientacyjna ilość godzin 1 Rozpoczęcie praktyki 8 2 Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa drogowego 15 3 Organizacja robót budowlanych 40 4 Prowadzenie i koordynacja typowych prac drogowych. 50 5 Zakończenie praktyki, wypełnienie dzienniczka praktyk, wystawienie oceny 7 Razem 120 Podane w tabeli ilości godzin mają charakter orientacyjny. Opiekun praktyk w porozumieniu ze szkołą może wprowadzić zmiany uwzględniające specyfikę zakładu pracy. 8
Ocena osiągnięć ucznia powinna uwzględniać: - przestrzeganie dyscypliny pracy, - przestrzeganie przepisów bhp, ppoż i ochrony środowiska, - samodzielność w wykonywaniu zadań, - jakość wykonywanej pracy. Na zakończenie praktyki zawodowej opiekun praktyk powinien wpisać w dzienniczku ucznia opinię o postępach ucznia oraz ocenę końcową.. Podpis Lidera SzPR Potwierdzam, że zawarte w programie praktyki/stażu treści wykraczają poza zakres obowiązkowy programu praktyki w zawodzie.. Podpis konsultanta ds. współpracy z lokalnym rynkiem pracy 9