U podnóza Gorców Klikuszowa

Podobne dokumenty
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO GRUNTY GMINY NOWY TARG WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2012R.

4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE

Dukla ul. Bernardyńska 2. Sanktuarium św. Jana z Dukli Bernardyni

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

KAPLICZKI I KRZYśE PRZYDROśNE ORAZ ZABYTKOWE NAGROBKI w miejscowościach : Krowica Sama, Krowica Hołodowska i Budomierz.

Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra

Ludomy 89, lokal użytkowy nr 1. Nieruchomość na sprzedaż

Ołtarz polowy w Niepokalanowie. Autorzy: Andrzej Janota i Marek Kurc

Spis obiektów zabytkowych nieruchomych na terenie Powiatu Łosickiego wpisanych do rejestru zabytków


0Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zlokalizowanych na terenie gm. Baborów. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Skoroszyce. Lp Miejscowość Obiekt Ulica Nr Uwagi

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

Historia wsi Wólka Krosnowska

o wpisie do rejestru zabytków GEZ A-279/78 z r. Piastowski XIV w., XIXXX w r. rzymskokatolicki Parafii pw. WNMP urbanistyczny

Historia kościoła i parafii p.w. Narodzenia NMP w Jazowsku

ZAŁĄCZNIK 3. Lista obiektów sakralnych wraz z bibliografią na I etap konkursu dla poszczególnych grup z danych Gmin.

Ze zbiorów Instytutu im. Herdera w Marburgu

Anna Wysocka Angelika Miezio Alicja Wysocka

Inwentaryzacja i waloryzacja zasobów kultury materialnej

Ryc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S Op. cit., s

free mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINA WIEJSKA KONECK KARTY ADRESOWE ZABYTKÓW POWIAT ALEKSANDROWSKI WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE

Trzebnica Woj. Dolnośląskie. Bazylika pw. św. Jadwigi i św. Bartłomieja

2. Biskupice kaplica pogrzebowa przy kościele parafialnym 3. Biskupice pałac 49a

Domek w gorach do wynajecia Baciarski Domek

Gminna Ewidencja Zabytków (stan na grudzień 2010 r.)

G M I N A N O W Y T A R G

SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II

SZKOLNE KOŁO CARITAS przy Szkole Podstawowej nr 3 im. Armii Krajowej w Pcimiu

1. Lokalizacja 2. Dane demograficzne 3. Infrastruktura i transport 4. Historia miejscowości 5. Etapy rozwoju miasta 6. Analiza porównawcza na

Gardna Wielka ul. Kościuszki 18 Lokal użytkowy nr 1. Nieruchomość na sprzedaż

Herb gminy Ulhówek. Gmina Ulhówek na mapie 1: , OPGK Rzeszów 1992 r.

Studelescho (1255), Studelzco (1299), Steudelwitz (1670). Po roku 1945 Studzionki.

Dąbrowice. Gmina Chrząstowice PROGRAM ODNOWY WSI

ZESTAWIENIE kart adresowych gminnej ewidencji zabytków Gminy Mikołajki Pomorskie

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 14:40:00 Numer KRS:

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Ozimek. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi

Wtorek, 29 grudnia Gostwica. Gostwica

SOŁECTWO ŁĘKAWICA. Fot. 1. Kościół Parafialny w Łękawicy p.w. św. Mikołaja i dzwonnica widok obecny.

Mojemu synowi Michałowi

Piękna nasza Rydzyna cała

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Odnowa i rozwój wsi

Droga Krzyżowa na wzór EDK

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Głubczyce. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi

ŚRODOWISKO KULTUROWE GMINY BRZESZCZE

UCHWAŁA NR XXV//18 RADY MIEJSKIEJ W LIPSKU. z dnia 28 marca 2018 r.

Trasa na wzór EDK. Zielona św. Marcina

JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?

UCHWAŁA NR V/35/2015 RADY GMINY NOWY TARG. z dnia 24 marca 2015 r. w sprawie zmian w budżecie na 2015 rok

Plan Odnowy Miejscowości Przepałkowo i Borówki. na lata

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

Podwiesk - działka nr 180/3. Nieruchomość gruntowa na sprzedaż

URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE

3. Bestwiny Dom nr 31 l. 30. XX w. Brak opisu. 6. Dzielnik Kapliczka l. 20. XX w. Kapliczka zaliczana jest do grupy kapliczek kubaturowych murowanych

Zestawienie zabytków nieruchomych objętych ochroną z terenu gminy Cedry Wielkie obiekty architektury i budownictwa

15. ANEKS. Ludwikowo - rodzinny dom Mączyńskich tu urodził się ks. Kazimierz Mączyński. Rodzinny dom

EDK Św. Stanisława Kostki Sulbiny

KATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Wołczyn. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi 1.

GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Brama w zespole kościoła par. p.w. św. Marcina Nr 181. Dzwonnica w zespole kościoła par. p.w. św.

Podwiesk - działka nr 180/1. Nieruchomość gruntowa na sprzedaż

Gardna Wielka ul. Kościuszki 18 Lokal użytkowy nr 1. Nieruchomość na sprzedaż

Dane podstawowe: Liczba mieszkańców: 6,7 tys Powierzchnia: 265 km2

6. Kierujemy się nadal główną drogą i po ok.900m znajduje się kościół pw. Wszystkich Świętych w Zabierzowie IV STACJA DROGI KRZYŻOWEJ.

KLESZCZELE Dasze Dobrowoda Saki KLUKOWO Gródek Kostry, Lubowicz-Byzie Kuczyn Wyszynki Kościelne KNYSZYN

Serwis Internetowy Gminy Lutomiersk

Zasadźca otrzymywał większy fragment gruntu i zostawał sołtysem w nowej osadzie. Mógł zakładać młyn, karczmę, stawy.

Wykaz obiektów z Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Chrzanów

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

Na skrzydłach historii - Węglowice i najbliższa okolica. Barbara Kaśków

Trasa różowa Matki Bożej Fatimskiej

woj. wielkopolskie, powiat Ostrzeszów, Gmina Kobyla Góra

Lisnowo 28 Lokal użytkowy nr A. Nieruchomość na sprzedaż

Trasa wycieczki: Pierwsze struktury kościelne w Stalowej Woli. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 6, stopień trudności: bardzo łatwa

Ksiądz Stefan Sawecki, inne parafie i nie tylko 1

LP ODCINEK DŁUG OŚĆ ( km ) 1 Kołobrzeg Budzistowo INTERESUJACE OBIEKTY KRAJOZNAWCZO TURYSTYCZNE ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE NAWIERZCHNIA

ZAŁĄCZNIK NR 1 WYKAZ OBIEKTÓW I OBSZARÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

2.4 Infrastruktura społeczna

B A B I N KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO KRZYŻ-1664 ROK, PODBUDOWA KAPLICZKI 1841 ROK KAPLICZKA PRZYDROŻNA

Gawrony Dawne nazwy wsi.

NR STAN W MIEJSC. MIEJSCOWOŚ N CZ MIEJSCOW 2 Rozprza cmentarz rzymsko-katolicki (kwatery z I i II wojny)

zabytki gminy Jasieniec

Przed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów. Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!!

Zabudowa ulicy Ogrodowej (obecnie Kosidłów) w okresie przedwojennym

ROK Rok Z budżetu Gminy Strzegom udzielono dotacji celowej dla: Rzymskokatolickiej Parafii

MATERIAŁY DO DZIEJÓW SZTUKI SAKRALNEJ NA ZIEMIACH WSCHODNICH DAWNEJ RZECZYPOSPOLITEJ Redakcja naukowa: Jan K. Ostrowski CZĘŚĆ I

ODNOWA I ROZWÓJ WSI ZALESIE WIELKIE

KWESTIONARIUSZ wizytacji z zakresu gospodarczego dotyczący obiektów parafialnych w Diecezji Świdnickiej

Wierni, którzy nawiedzą Sanktuarium Bł. Jana Pawła II w uroczystość tytularną, 22 października, mogą uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami.

G M I N A N O W Y T A R G

Szczepanów (Woj. Małopolskie)

MATERIAŁY DO DZIEJÓW SZTUKI SAKRALNEJ NA ZIEMIACH WSCHODNICH DAWNEJ RZECZYPOSPOLITEJ Redakcja naukowa: Jan K. Ostrowski CZĘŚĆ I

KALENDARZ CYKLICZNYCH UROCZYSTOŚCI, IMPREZ, WYDARZEŃ

Radomsko. kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE NA LATA

Dz. 010 Rolnictwo i łowiectwo ,97. Dz. 020 Leśnictwo 7 457,12. Dz. 400 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę ,51

Święta Anna ul. Aleksandrówka Przyrów (Woj. Śląskie) Sanktuarium Świętej Anny

Transkrypt:

U podnóza Gorców Klikuszowa

Historia Klikuszowej w pigułce Niegdyś osada królewska w starostwie nowotarskim, wzmiankowana w XIII wieku w roku 1350 osada parafialna włączona niebawem do parafii nowotarskiej. W roku 1389 przeniesiona na prawo magdeburskie, zalegała na 60 łanach, które w roku 1564 uprawiało 33 kmieci, wypasając 920 owiec. Sołectwo pozostawało w rękach Klikuszowskich, z których Andrzej zwany wilkiem, podjął w końcu XVI wieku walkę ze starostą nowotarskim Janem Pieniążkiem o utrzymanie całej ojcowizny, obejmującej 4 łany, karczmę i młyn. W obronie stanu posiadania w roku 1624 wiódł ostry spór z kolejnym starostą nowotarskim Mikołajem Komorowskim sołtys Piotr Czerwiński, co jednak przypłacił utratą majątku i wolności osobistej. Klikuszowa słynęła z polowań na kwiczoły oraz z wyrobów kołodziejskich, jej mieszkańcy trudnili się też furmaństwem i wypasem owiec.w okresie międzywojennym żyło w Klikuszowej wielu rzemieślników: bednarzy, cieśli, stolarzy, murarzy, kowali i piekarzy. Czynne były 3 sklepy Spółka Oszczędności i Pożyczek a także tartak. W roku 1939 wieś zamieszkiwało 850 osób, korzystała ona ze wspólnoty pastwiskowej (57ha), a życie kulturalne ogniskowało się wokół szkoły i założonej w 1923 roku OSP. Już we wrześniu 1939 roku Niemcy rozstrzelali kilka osób, w październiku zabili za posiadanie broni 2 mieszkańców pobliskich Szaflar, w roku 1942 zaś skazali na śmierć cała rodzinę Jagódków. Na terenie Klikuszowej działała placówka ZWZ-AK, mająca siedzibę w niedalekim Lasku. Po wojnie wzrosła liczba ludności z 780 w roku 1950 do 1398 w roku 1997, wykazująca znaczną ruchliwość przestrzenną, przy niewielkiej przewadze odpływu nad napływem. Po roku 1989 osiedliło się we wsi 120 osób. Za granicę wyjechało relatywnie mniej niż z wsi sąsiednich. Zabudowa wsi przedstawia kształt łańcuchówki dolinnej, o asymetrycznym rozmieszczeniu domów, głownie na prawym brzegu Lepietnicy i zmierza obecnie w stronę Nowego Targu. Obejmuje 300 domów, w tym wiele budynków wielopiętrowych. starych, drewnianych chałup pozostało już niewiele. Elektryfikacja wsi nastąpiła w roku 1959, gazyfikacja zaś w latach 1995-1996, zbudowano też wodociąg zbiorowy, założono 30 telefonów prywatnych i poczyniono starania do budowy kanalizacji. Klikuszowa ma dogodne połączenie PKS i MZK. Parafia z kościołem p.w. Św. Marcina obejmuje Obidową, Lasek, Trute. Także znajduje się tutaj ośrodek zdrowia służący mieszkańcom sąsiednich wsi. Nowy budynek OSP w Klikuszowej Stary budynek OSP w Klikuszowej

Parafia w Klikuszowej Parafia erygowana w 1343 roku. Powstała wydzielając się z Parafii Nowy Targ. Po 1539 roku została inkorporowana z powrotem do Parafii Nowy Targ. W 1786 roku Klikuszowa była kościołem filialnym i od tego roku istnieją i są przechowywane księgi parafialne. Do Parafii Klikuszowa należały następujące wioski: Klikuszowa, Lasek, Trute, Obidowa, Morawczyna i Pyzówka. Dekretem Ks. Kardynała Franciszka Macharskiego z dnia 1.XII.1984 Pyzówka została wydzielona jako osobna Parafia. Na terenie Parafii znajduje się kościół filialny w Morawczynie pod wezwaniem Wspomożenia Wiernych, wybudowany w latach: 2006-2009, w odległości 7 km od kościoła parafialnego. Kościół został uroczyście poświęcony przez J. E. Ks. kard. Stanisława Dziwisza - Metropolitę Krakowskiego dnia 2 czerwca 2009r. Pod Turbaczem wybudowano w 1979 roku kaplicę, jako wotum po wyborze Papieża Jana Pawła II. Opiekę duszpasterską nad nią sprawują księża Sercanie.

Zabytkowe kapliczki przydrożne

SZKOLNICTWO W Klikuszowej szkoła parafialna miała podobno powstać w roku 1780 o czym wspomina w swej historii szkoły ks.szczepan Kostkiewicz, a nauki udzielali dla kilkora dzieci na prośbę rodziców. W roku 1890 rozpoczęto naukę w nowym budynku szkolnym (starym zdjęcie powyżej) wówczas też miała miejsce konsekracja wzniesionego w latach 18791889 staraniem ks. Jerzego Pachońskiego nowego kościoła. Budynek nowej placówki szkolnej w Klikuszowej oddany do użytku w 2006 r.

W roku 1680 odnotowano w Klikuszowej ponad 5 łanów w kamieńcach, 16 zagród oraz 2 młyny z foluszem, a także w XVII wieku koło trackie oraz w 1765 roku 15 ról kamiennych, 8 zagród, sołectwo z 4 poddanymi i karczmę. Po sprzedaży starostwa nowotarskiego wieś ( 94 domy i 451 mieszkańców) znalazła się w rękach Stadnickich, którzy doprowadzili majątek do upadku i wyprzedaży. W roku 1880 pożar strawił budynki dworskie, a ziemię z rąk ostatniego właściciela wsi, Żyda Józefa Silberschutza, wykupili chłopi.

Budynek GS-u Skrzyżowanie na zakopiance Stadion Ośrodek zdrowia Piekarnia Kamieniołom

Klikuszowa leży w zachodniej części Gorców, w dolinie Lepietnicy, w długim ciągu osadniczym pomiędzy Obidową a Laskiem. Powierzchnia jej liczy 1012 ha. Tu znajdują się skrzyżowania drogi Kraków-Zakopane z lokalnymi szosami do Ludźmierza, Pyzówki i Obidowej, działa kamieniołom gruboziarnistego piaskowca dla budownictwa i drogownictwa. Wieś nawiedzały wielokrotne wylewy rzeki, z których najgroźniejsze były w latach 1893, 1907 i 1996.