Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Rzepinie według stanu na dzień 31.12.2015 roku I. Informacje ogólne 1. Bank Spółdzielczy w Rzepinie z siedzibą w Rzepinie, ul Dworcowa 9, przedstawia informacje o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień 31.12.2015 roku. 2. W 2015 roku BS w Rzepinie prowadził działalność poprzez: - Centrala Banku - ul. Dworcowa 9, 69-110 Rzepin - Oddział Cybinka - ul. Szkolna, 69-108 Cybinka - Oddział Gubin - ul. Piastowska 9, 66-620 Gubin - Oddział Słubice - ul. Wojska Polskiego 170, 69-110 Słubice - Filia Kowalów - ul. Radowska 24 Kowalów, 69-110 Rzepin - Filia Maszewo - Maszewo nr 68,66-614 Maszewo - Punkt Kasowy Gubin - ul. Wyspiańskiego 1a, 66-620 Gubin - Filia w Gubinie - ul. Kosynierów 10, 66-620 Gubin Działalność operacyjna prowadzona była również za pośrednictwem banku internetowego. 3. BS w Rzepinie na dzień 31.12.2015 roku nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nie objętych konsolidacją. II. Cele i zasady polityki zarządzania poszczególnymi ryzykami 1. BS stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego, 2) metodę podstawowego wskaźnika w zakresie ryzyka operacyjnego. 2. Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest w oparciu o opracowane w formie pisemnej i zatwierdzone przez Zarząd wewnętrzne strategie, polityki i zasady, które odnoszą się do identyfikacji, pomiaru monitorowania i kontroli poszczególnych rodzajów ryzyka. Procedury te określają również podstawowe zadania organów Banku w tym zakresie. 3. Rada Nadzorcza Banku: 1) zatwierdza strategię działania Banku oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, obejmujące m.in.: a) specyfikę i profil działalności, b) możliwy do zaakceptowania ogólny poziom ryzyka Banku, c) założenia polityki w zakresie ryzyka braku zgodności, 2) procedury dotyczące procesów: a) szacowania kapitału wewnętrznego, b) planowania i zarządzania kapitałowego, 3) zatwierdzania struktury organizacyjnej Banku dostosowanej do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, 4) sprawowania nadzoru nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka ze strategią i planem finansowym Banku, 5) zatwierdzania polityki zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku, 6) zapewnienia wyboru członków Zarządu posiadających odpowiednie kwalifikacje do sprawowania wyznaczonych im funkcji, 7) sprawowania nadzoru nad wprowadzeniem systemu zarządzania ryzykiem występującym w działalności Banku oraz oceniania adekwatności i skuteczności tego systemu, głównie poprzez zapoznawanie się z raportami i sprawozdaniami dotyczącymi oceny narażenia Banku na poszczególne rodzaje ryzyka (w tym ryzyka braku zgodności) i na ich podstawie dokonywania oceny stopnia efektywności i adekwatności zarządzania ryzykiem, 8) oceniania, czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad działalnością Banku są skuteczne i zgodne z polityką Rady Nadzorczej. 4. Zarząd Banku: 1) odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację pisemnych strategii oraz procedur dotyczących identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka w zakresie: a) systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności, b) systemu kontroli wewnętrznej, c) szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania i planowania kapitałowego, d) dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego, 2) odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności, systemu kontroli wewnętrznej, procesu szacowania kapitału wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz za nadzór nad efektywnością tych procesów, 3) odpowiada za właściwe ustalenie całkowitego wymaganego poziomu kapitału na pokrycie wszystkich istotnych rodzajów ryzyka i jego jakościową ocenę, 4) wprowadza zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, 5) wprowadza podział zadań realizowanych w Banku, który zapewnia niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej skutkującej podejmowaniem ryzyka przez Bank, 1
5. 6) zatwierdza rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość dostosowaną do akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka Banku, 7) odpowiada za przejrzystość działań Banku, a w szczególności za: a) ujawnia informacje na temat działalności Banku, pozwalające na ocenę skuteczności działania Rady Nadzorczej i Zarządu w zakresie zarządzania Bankiem, monitorowania bezpieczeństwa działalności Banku i na ocenę sytuacji finansowej Banku, b) zapewnia zgodności działania Banku z obowiązującymi przepisami prawa, c) zapewnia, że Bank prowadzi politykę służącą zarządzaniu wszystkimi istotnymi rodzajami ryzyka w działalności Banku i posiada procedury w tym zakresie, 8) uwzględnia rezultaty badań prowadzonych przez komórkę audytu wewnętrznego oraz biegłych rewidentów przy podejmowaniu decyzji w ramach zarządzania Bankiem. Do ryzyk istotnych, które podlegają szczególnemu nadzorowi, Bank zalicza: 1) ryzyko kredytowe, 2) ryzyko płynności, 3) ryzyko stopy procentowej, 4) ryzyko kapitałowe, 5) ryzyko operacyjne, 6) ryzyko walutowe, 7) 8) ryzyko braku zgodności, inne ryzyka, jeżeli według oceny Banku lub zgodnie z Zasadami szacowania kapitału wewnętrznego w Banku Spółdzielczym w Rzepinie, winny podlegać odrębnemu zarządzaniu na podstawie pisemnych procedur. Informacje dotyczące strategii zarządzania danym ryzykiem (cele strategiczne i sposoby ich realizacji zamieszczone są w Strategii zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Rzepinie ), 6. Proces zarządzania danymi ryzykami nadzorują: 1) Prezes Zarządu - nad całokształtem działalności Banku oraz sprawuje nadzór nad procesem zarządzania całością ryzyka operacyjnego i ryzykiem braku zgodności: 2) Wiceprezes Zarządu ds. Handlowych proces zarządzania całością ryzyka kredytowego, w tym ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych, ryzyka ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie i finansujących nieruchomości oraz proces zarządzania ryzykiem koncentracji 3) Wiceprezes Zarządu ds. Ekonomicznych procesy zarządzania całością ryzyka rynkowego, w tym stopy procentowej, płynności i ryzyka walutowego. 7. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Wydział Analiz, który na dzień 31.12.2015 roku obejmował swoim zakresem działania pomiar i monitorowanie wszystkich rodzajów ryzyk uznanych w Banku za istotne. 8. W stosunku do ryzyk objętych szczególnym nadzorem opracowane zostały metody ich pomiaru oraz opracowany system raportowania. Informacje na temat metod redukcji ryzyka zawarte są w Załącznikach do niniejszej informacji. III. 1. 2. Informacja w zakresie funduszy własnych Gromadzenie i powiększanie kapitału własnego Banku jest formą wewnętrznego finansowania jego potrzeb. Bank tworzy następujące fundusze: udziałowy, zasobowy, z aktualizacji wyceny. Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień 31.12.2015 roku. Wartość jednego udziału wynosi 1 zł. Wyszczególnienie Kwota Fundusze podstawowe 6 511 138,42 fundusze zasadnicze 6 511 138,42 fundusz udziałowy 496 853,00 fundusz zasobowy 6 014 285,42 fundusz rezerwowy pozycje dodatkowe funduszy podstawowych niepodzielony zysk z lat ubiegłych fundusz ogólnego ryzyka bankowego zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego (pomniejszone o przewidywane obciążenia i dywidendy) inne pozycje bilansu Banku, określone przez KNF pozycje pomniejszające fundusze podstawowe 26 701,84 wartości niematerialne i prawne 26 701,84 niepodzielona strata z lat ubiegłych strata na koniec okresu sprawozdawczego strata w trakcie zatwierdzania inne pomniejszenia funduszy podstawowych, określone przez KNF pozycje pomniejszające fundusze podstawowe 2
3. brakująca kwota rezerw celowych inwestycje kapitałowe w podmiotach finansowych Fundusze uzupełniające fundusz z aktualizacji majątku trwałego zobowiązania podporządkowane fundusze tworzone ze środków własnych lub obcych zobowiązania z tytułu papierów wartościowych o nieokreślonym terminie wymagalności oraz inne instrumenty o podobnym charakterze, inne pozycje określone przez KNF pomniejszenia funduszy uzupełniających, określone przez KNF pozycje pomniejszające fundusze uzupełniające brakująca kwota rezerw celowych inwestycje kapitałowe w podmiotach finansowych Fundusze własne 6 484 436,58 Całkowity wymóg kapitałowy 4 650 045,00 Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. IV. Informacja w zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych 1. Do wyznaczania minimalnych wymogów kapitałowych FILAR I Bank stosuje metodę standardową oraz podstawowego wskaźnika. 2. Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z klas ekspozycji. Lp. Wyszczególnienie Stan na dzień 31.12.2015 r. w zł. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych 220 117,00 3. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących 57 285,00 działalności gospodarczej 4. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji - banki 527 782,00 6. ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne 2 592 714,00 7. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomościach 141 05 8. ekspozycje przeterminowane 142 723,00 9. Ekspozycje pozostałe 201 355,00 10. Pozycje kapitałowe 39 496,00 RAZEM 3 922 522,00 3. Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka według stanu na dzień 31.12.2015 roku. Wyliczenia zostały dokonane zgodnie z Procedurą wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka w Rzepinie Wyszczególnienie Kwota Ryzyko kredytowe 3 922 522,00 Ryzyko operacyjne 727 523,00 Pozostałe wymogi Łączny wymóg na ryzyka Filaru I 4 650 045,00 Ryzyko koncentracji zaangażowań Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej 368 193,00 Ryzyko płynności Ryzyko kapitałowe Pozostałe ryzyka Łączna wartość wewnętrznych wymogów kapitałowych 5 018 238,00 Sumaryczny wewnętrzny wymóg kapitałowy 5 018 238,00 Współczynnik wypłacalności [%] 11,16% Wewnętrzny współczynnik wypłacalności [%] 11,16% V. Informacja w zakresie ryzyka kredytowego i ryzyka rozmycia. 1. są to należności poniżej standardu, wątpliwe i stracone zgodnie z kryteriami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków z dnia 16-12-2008 (Dz. U. Nr 235, poz. 1589 z późniejszymi zmianami) 2. Dla wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, ekspozycję uznaje się za przeterminowaną, jeżeli przeterminowanie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 50 złotych, a w przypadku pozostałych klas ekspozycji przeterminowana kwota przekracza 3.00 złotych. 3. Dla potrzeb naliczenia odpowiedniej wysokości rezerw celowych od ekspozycji kredytowych klasyfikowanych do kategorii normalnej, pod obserwacją, poniżej standardu, wątpliwe, lub stracone, stosuje się zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków ( Dz. U. Nr 235 poz. 1589 z późniejszymi zmianami) oraz zasady określone w procedurze wewnętrznej w sprawie tworzenia rezerw celowych. 4. Bank nie dokonuje pomiaru kapitału wewnętrznego z tytułu koncentracji geograficznej. 3
5. Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień 31.12.2015 roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią kwotę ekspozycji w okresie do 31.12.2015 roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie Stan na dzień 31.12.2015r. w pełnych zł ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz 13 549 508,00 lokalnych ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów instytucji niekomercyjnych 718 561,32 nieprowadzących działalności gospodarczej ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców indywidualnych 8 122 116,77 ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rolników indywidualnych 6 695 165,71 ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw prywatnych i państwowych 4 356 007,21 ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje osób prywatnych 30 545 759,09 inne ekspozycje RAZEM 63 987 118,10 6. Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów lub według typu kontrahenta w rozbiciu na klasy ekspozycji. 1) Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego w podziale na typ kontrahenta oraz w podziale na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w zł Saldo korekt wartości i rezerw Przedsiębiorstwa i spółki 4 356 007,21 4 351 607,21 4 40 41 961,29 37 561,29 4 40 Odsetki 12 019,01 6 304,44 5 714,57 Wartość bilansowa netto 4 326 064,93 4 320 350,36 5 714,57 Przedsiębiorcy indywidualni Osoby prywatne Rolnicy indywidualni Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 8 122 116,77 5 832 714,60 1 019 860,12 1 269 542,05 30 545 759,09 29 081 904,21 1 463 854,88 6 695 165,71 6 611 645,71 83 52 546 171,50 84 585,45 461 586,05 1 363 540,21 605 564,34 757 975,87 145 749,81 62 229,81 83 52 261 279,38 15 800,21 198,31 245 280,86 502 355,77 70 664,03 431 691,74 84 365,90 32 292,53 52 073,37 7 837 224,65 5 763 929,36 1 020 058,43 1 053 236,86 29 684 574,65 28 547 003,90 1 137 570,75 6 685 855,17 6 633 781,80 52 073,37 718 561,32 718 561,32 4 557,77 4 557,77 446,88 446,88 714 450,43 714 450,43 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 50 437 610,10 2 101 980,58 860 466,94 48 374 710,53 2) Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Wartość w zł Saldo korekt wartości i Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym Odsetki Wartość bilansowa netto rezerw 13 549 508,00 2 213,66 8 997,23 13 556 291,57 3) Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Sektor gospodarki Grupa ryzyka Kapitał 1 2 3 Badania i rozwój normalna 453 593,17 pod obserwacją poniżej standardu 4
Branża budowlana Edukacja Energia i gospodarka odpadami Gospodarka leśna Górnictwo i wydobywanie Konsumpcja niskiego poziomu Konsumpcja pozostała Konsumpcja wyższego poziomu Branża motoryzacyjna Obsługa działalności gospodarczej wątpliwej straconej Suma 453 593,17 normalna 140 825,63 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej straconej 246 60 Suma 387 425,63 normalna pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej 100 456,00 straconej Suma 100 456,00 normalna 51 00 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej straconej Suma 51 00 normalna 27 887,86 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej straconej Suma 27 887,86 normalna 245 00 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej stracone Suma 245 00 normalna 287 193,91 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej stracone 678 90 Suma 966 093,91 normalna 1 399 064,05 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej stracone 54 615,26 Suma 1 453 679,31 normalna 1 020 498,63 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej stracone Suma 1 020 498,63 normalna pod obserwacją poniżej standardu wątpliwe stracona Suma normalnej 5 957,00 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej 5
Rolnictwo chów i hodowla zwierząt Rolnictwo działalność usługowa wspomagająca rolnictwo Rolnictwo uprawa roślin wieloletnich Rolnictwo uprawy rolne inne niż wieloletnie Rolnictwo uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt ( działalność mieszana) Rybactwo Transport i turystyka Gospodarstwa domowe straconej Suma 5 957,00 normalnej 309 220,99 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej straconej Suma 309 220,99 normalnej 22 666,64 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwej straconej Suma 22 666,64 normalne 4,00 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwe stracone Suma 4,00 normalne 4 329 919,15 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwe stracone 83 52 Suma 4 413 439,15 normalne 808 428,29 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwe stracone Suma 808 428,29 normalne 115 92 pod obserwacją poniżej standardu wątpliwe stracone Suma 115 92 normalne 1 912 093,05 pod obserwacją 1 019 860,12 poniżej standardu wątpliwe stracone Suma 2 931 953,17 normalne 29 081 904,21 pod obserwacją poniżej standardu 134 778,80 wątpliwe 386 512,00 stracone 942 564,08 Suma 30 545 759,09 normalne 13 549 508,00 pod obserwacją Jednostki samorządu poniżej standardu terytorialnego wątpliwe stracone Suma 13 549 508,00 Inne normalne 6 092 565,58 pod obserwacją poniżej standardu 292 690,89 wątpliwe stracone 193 370,79 6
Suma 6 578 627,26 Suma 63 987 118,10 4) Strukturę zaangażowania Banku według okresów zapadalności według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Należności od sektora niefinansowego Należności o sektora budżetowego 1 2 3 Należności brutto 50 437 61 13 549 508,00 Bieżące 3 466 212,00 Terminowe 46 971 398,00 13 549 508,00 - do 1 miesiąca 438 677,00 36 18 - powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy 1 486 032,00 168 18 - powyżej 3 miesięcy do 1 roku 5 544 124,00 1 213 078,00 - powyżej 1 roku do 5 lat 17 412 935,00 5 571 312,00 - powyżej 5 lat do 10 lat 9 743 383,00 4 860 758,00 - powyżej 10 lat do 20 lat 9 674 758,00 1 700 00 - powyżej 20 lat 2 671 489,00 5) Uzgodnienie zmian stanów korekt wartości i rezerw Banku według stanu na dzień 31.12.2015 roku przedstawia poniższa tabela Lp. Odpisy aktualizujące kredyty i inne należności Wartość 1 Bilans otwarcia 1 631 718,35 2 Spisane w ciężar odpisów 3 Utworzone odpisy 374 411,35 4 Rozwiązane odpisy 556 748,60 5 Bilans zamknięcia 1 449 381,10 VI. VII. VIII. IX. X. Informacje w zakresie ryzyka kredytowego kontrahenta Ryzyko kredytowe kontrahenta nie występuje w Banku w związku z nie prowadzeniem przez Bank działalności handlowej. Informacje w zakresie ryzyka kredytowego do wyliczania kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem W 2015 roku Bank nie korzystał z ocen zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych. Informacja w zakresie stosowanej metody wyliczania wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego: W 2015 roku w Banku stosowano metodę podstawowego wskaźnika BIA do wyliczania wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego. Informacja w zakresie ekspozycji kapitałowych: W 2015 roku w Banku nie występowały pozycje kapitałowe. Informacja w zakresie narażenia na ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego 1. Pomiar ryzyka stopy procentowej oparty jest na następujących założeniach: 1) do pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank stosuje metodę luki stopy procentowej, 2) do oceny tego ryzyka Bank wykorzystuje również inne dodatkowe metody, np. badania symulacyjne zmian w przychodach odsetkowych, zmian w kosztach odsetkowych i w konsekwencji zmian w wyniku odsetkowym, 3) badaniu i ocenie podlega wpływ zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy Banku. 4) Analiza luki polega na określeniu wielkości niedopasowania między wrażliwymi na zmiany stopy procentowej aktywami i pasywami w poszczególnych przedziałach czasowych uwzględniających pierwszy możliwy termin zmian (przeszacowania) stóp procentowych. 5) Zakłada się, że zmiana stóp procentowych sama w sobie nie jest źródłem potencjalnych strat dla Banku. Narażenie na negatywne oddziaływanie na wyniki Banku związane jest z występującymi różnicami w wielkościach aktywów i pasywów przeszacowywanych w poszczególnych terminach. 2. Wydział Analiz dokonuje pomiaru ryzyka stopy procentowej z miesięczną częstotliwością. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są: 1) co miesiąc Zarządowi Banku, 2) co pół roku Radzie Nadzorczej Banku. XI. Płynność ujawnienia : 7
1. Rola i zakres odpowiedzialności jednostek biznesowych oraz komitetów zaangażowanych w zarządzanie ryzykiem płynności 1) komórka zarządzająca komórka organizacyjna lub osoby wykonujące, w ramach obowiązującej w Banku struktury organizacyjnej, zadania związane z utrzymaniem bieżącej i krótkoterminowej płynności Banku. 2) komórka monitorująca komórka organizacyjna lub osoby wykonujące, w ramach obowiązującej w Banku struktury organizacyjnej, zadania związane z pomiarem i monitorowaniem ryzyka płynności; 2. Sposób pozyskiwania finansowania działalności. Głównym źródłem finansowania działalności są: depozyty podmiotów niefinansowych, kredyty pozyskane z Banku Zrzeszającego oraz kapitały. W ramach analiz dotyczących stabilności źródeł finansowania dokonywane są: 1) wyznaczanie osadu na depozytach; 2) pomiar stopnia uzależnienia Banku od środków pochodzących od jednego deponenta (koncentracje depozytowe) oraz od dużych depozytów; 3) pomiar stopnia uzależnienia Banku od środków pochodzących od osób wewnętrznych; 4) pomiar poziomu zrywalności depozytów. 3. Stopień scentralizowania funkcji skarbowych i funkcji zarządzania płynnością Funkcje skarbowe są to zadania wykonywane przez komórkę zarządzającą,natomiast funkcje zarządzania płynnością są to zadania wykonywane przez komórkę monitorującą. 4. Zasady funkcjonowania w ramach zrzeszenia Bank Spółdzielczy jest zrzeszony w Zrzeszeniu SGB oraz, że jest uczestnikiem Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB. Bank Zrzeszający realizuje następujące zadania związane z ryzykiem płynności: 1) prowadzenie rozliczeń pieniężnych, 2) zabezpiecza przed ryzykiem związanym z zakłóceniami w realizacji międzybankowym, 3) zabezpiecza płynność śróddzienną, 4) prowadzi rachunek bieżący oraz rachunku minimum depozytowego, 5) udziela kredytów w rachunku bieżącym oraz rewolwingowych zgodnie z obowiązującymi regulacjami, 6) gromadzi nadwyżki środków, 7) utrzymuje aktywa płynne stanowiące środki minimum depozytowe, 8) wyznacza i utrzymuje zagregowany wymóg pokrycia płynności (LCR), 9) pośredniczy w zakupie papierów wartościowych, 10) przeprowadza zagregowane testy warunków skrajnych i awaryjne plany płynności, 11) wspiera w zakresie narzędzi analitycznych służących pomiarowi ryzyka płynności. Spółdzielnia realizuje następujące zadania: 1) udzielania pomocy płynnościowej uczestnikom, 2) wyznaczenie minimalnego zasobu aktywów płynnych w Systemie Ochrony, 3) ustalenie limitów ryzyka płynności w Systemie Ochrony, 4) monitorowanie poziomu płynności na zasadzie indywidualnej i zagregowanej, 5) prowadzenie wymiany informacji o ryzyku płynności, 6) opracowanie procedur wzorcowych dotyczących zarządzania ryzykiem płynności. 5. Rozmiar i skład nadwyżki płynności Lp Nazwa nadwyżki Wartość nadwyżki Nazwa części składowej nadwyżki 1 Norma 0,13% Lokaty w Banku Zrzeszającym krótkoterminowa ponad minimum 2 Norma długoterminowa ponad minimum 0,90% Fundusze własne 3 LCR ponad minimum 257% Minimum depozytowe i środki na rachunku w Banku Zrzeszającym 6. Wielkość miar płynności oraz wskaźnika LCR Lp Nazwa Wielkość Limit wynikające z przepisów 1 Norma krótkoterminowa 0,33% 0,20% 2 Norma długoterminowa 1,90% 1,00% 3 Wskaźnik LCR 327% 70% 7. Urealniona luka płynności dla pierwszych trzech przedziałów z uwzględnieniem pozycji bilansowych i pozabilansowych oraz skumulowane luki płynności 8
Lp Przedział płynności Luka skumulowana 1 Przedział do 1 miesiąca 3,66% 2 Przedział do 3 miesięcy 3,32% 3 Przedział do 6 miesięcy 3,07% 8. Dodatkowe zabezpieczenia płynności funkcjonujące w zrzeszeniu Bank Zrzeszający proponuje dodatkowe zabezpieczenia płynności w postaci kredytów udzielonych zgodnie z regulacjami wewnętrznymi Banku Zrzeszającego takimi jak: kredyt w rachunku bieżącym lub kredyt rewolwingowy. 9. Aspekty ryzyka płynności, na które narażony jest Bank. Przyczyny, które mogą spowodować narażenie Banku na ryzyko płynności to: Niedopasowanie terminów zapadalności aktywów do terminów zapadalności pasywów i istnienie niekorzystnej skumulowanej luki płynności w poszczególnych przedziałach, Przedterminowe wycofywanie depozytów przez klientów zaburzające prognozy przypływów pieniężnych Banku, Nadmierna koncentracja depozytów pod względem dużych kontrahentów,, Istnienie dużej nadpłynności, co może mieć negatywne przełożenie na wynik finansowy Banku, Ograniczone możliwości znalezienia innych źródeł finansowania, w szczególności na hurtowym rynku finansowym, Brak wypełniania wewnętrznych limitów systemu ochrony oraz limitów wynikających z przepisów prawa (pomimo braku konieczności ich spełniania na poziomie indywidualnym), Wadliwe plany awaryjne płynności nie uwzględniające szokowych zachowań klientów, Wadliwy stosunek depozytów, w tym depozytów stabilnych do akcji kredytowej Banku, Niewystarczające fundusze własne do finansowania aktywów strukturalnie niepłynnych. 10. Sposób dywersyfikacji źródeł finansowania. Bank dywersyfikuje źródła finansowania poprzez: oferowanie produktów depozytowych klientom z sektora niefinansowego, budżetowego, ograniczanie depozytów dużych deponentów, różne terminy wymagalności depozytów, różny charakter depozytów: depozyty terminowe i bieżące itp. 11. Techniki ograniczania ryzyka płynności Do podstawowych technik ograniczania ryzyka płynności można zaliczyć: Stosowanie limitów ograniczających ryzyko płynności, w tym wewnętrznych limitów systemu ochrony, systematyczne testowanie planu awaryjnego płynności zapewniającego niezakłócone prowadzenie działalności w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, Lokowanie nadwyżek w aktywa płynne, które mają za zadanie zapewnienie przetrwanie w sytuacji skrajnej, Przystąpienie do Systemu Ochrony SGB, które zapewnia w uzasadnionych przypadkach pomoc płynnościową z Funduszu Pomocowego, Utrzymywanie Minimum depozytowego w Banku Zrzeszającym, Określanie prognoz nadwyżki z uwzględnieniem dodatkowego bufora płynności, systematyczne przeprowadzanie audytu systemu zarządzania ryzykiem płynności przez pracowników jednostki zarządzającej systemem ochrony. 12. Pojęcia stosowane w procesie mierzenia pozycji płynności i ryzyka płynności. 1) płynność śróddzienna zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w bieżącym dniu; 2) płynność bieżąca zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie 7 kolejnych dni; 3) płynność krótkoterminowa zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie 30 kolejnych dni; 4) płynność średnioterminowa zapewnienie wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 1 miesiąca i do 12 miesięcy; 5) płynność długoterminowa monitorowanie możliwości wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 12 miesięcy; 6) płynność płatnicza zdolność do finansowania aktywów i terminowego wykonania zobowiązań w toku normalnej działalności banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty; 7) bufor płynności oszacowana przez Bank wysokość potrzebnych aktywów nieobciążonych, stanowiąca zabezpieczenie na wypadek zrealizowania się scenariuszy warunków skrajnych płynności w określonym, w obowiązującej w Banku strategii zarządzania ryzykiem, horyzoncie przeżycia ; 9
aktywa płynne suma aktywów nieobciążonych, o których mowa w 46 ust.2 pkt 1; niniejsza definicja nie dotyczy pojęcia aktywa płynne używanego na potrzeby wyznaczania wskaźnika LCR; 13. Sposób odzwierciedlenia ryzyka płynności rynku w procesie zarządzania płynnością płatniczą Przepływy pieniężne wraz z informacjami pozyskanymi w bieżącym dniu operacyjnym pozwalają komórce zarządzającej optymalnie inwestować nadwyżki środków lub zapewniać wystarczającą ilość środków na realizację bieżących zobowiązań. Bank inwestuje nadwyżki środków głównie na lokatach terminowych w Banku Zrzeszającym. 14. Wykorzystanie sposobów testów warunków skrajnych. W ramach pomiaru ryzyka Bank przeprowadza w okresach kwartalnych następujące testy warunków skrajnych: 1) wrażliwości w oparciu o które szacowany jest kapitał wewnętrzny oraz wykonywany jest pomiar wpływu zmian parametrów makroekonomicznych na poziom ryzyka płynności; 2) scenariuszowe w oparciu o które budowane są awaryjne plany płynności oraz wyznaczany jest poziom bufora płynności; 3) odwrócone w oparciu o które wykonywane są doraźne analizy problemowe. 15. Wskazanie w jaki sposób plan awaryjny uwzględnia wyniki testów warunków skrajnych 1. Podstawą do budowy testów scenariuszowych są scenariusze warunków skrajnych, określone w trzech wariantach: 1) wewnętrznym, którymi są: a) utrata zaufania do Banku, będąca m.in. wynikiem pojawienie się negatywnych informacji o sytuacji finansowej Banku lub o sposobie prowadzenia przez Bank działalności, b) wzrost kredytów przeterminowanych, c) zła sytuacja finansowa Banku przejawiająca się groźbą powstania bieżącej straty finansowej, d) awarie systemów komputerowych, brak połączeń telekomunikacyjnych, brak zasileń energetycznych lub wyłączeniami; 2) systemowym, którymi są: a) zatory płatnicze powstałe w podmiotach będących klientami Banku, b) wzrost zapotrzebowania rynku na depozyty wojna depozytowa, c) wzrost rynkowych stóp procentowych, d) zakłócenia rozliczeniowe na rynku międzybankowym; 3) mieszanym, którymi są: a) zła sytuacja finansowa Banku oraz wzrost zapotrzebowania rynku na depozyty, b) wzrost kredytów zagrożonych oraz zatory płatnicze powstałe w podmiotach będących klientami Banku. 2. Dla każdego scenariusza Bank określa: 1) wpływ sytuacji skrajnej na poziom płynności Banku; 2) wielkość potrzebnych aktywów nieobciążonych; 3) wpływ zaistniałej sytuacji na poziom rentowności Banku, opisane szczegółowo w załączniku nr 3. 3. Scenariusze warunków skrajnych stanowią podstawę do budowy awaryjnych planów płynności. 16. Polityka utrzymania rezerwy płynności. 1. W celu utrzymywania ryzyka płynności na odpowiednim poziomie oraz sprostania zapotrzebowaniom na środki płynne w sytuacjach kryzysowych Bank utrzymuje odpowiednią wielkość aktywów lub dodatkowych źródeł finansowania, które mogą być natychmiast wykorzystywane przez Bank jako źródło środków płynnych. 2. W ramach alternatywnych źródeł finansowania Bank wyróżnia: 1) sprzedaż wysokopłynnych aktywów lub zaciągnięcie kredytów zabezpieczonych tymi aktywami (aktywa nieobciążone); 2) dodatkowe źródła finansowania w postaci: - wykorzystania przyznanych linii kredytowych; - sprzedaży innych aktywów, w tym kredytów; - pozyskania niezabezpieczonego finansowania z Banku Zrzeszającego; - pozyskania pożyczki płynnościowej ze Spółdzielni; - przyrostu depozytów. 3. Do aktywów, o których mowa w ust.2 pkt 1 mogą być zaliczane aktywa, które spełniają wszystkie z wymienionych warunków: 1) brak obciążeń; 2) wysoka jakość kredytowa; 3) łatwa zbywalność; 4) brak prawnych, regulacyjnych i operacyjnych przeszkód do wykorzystania aktywów w celu pozyskania środków; 5) sprzedaż aktywa nie oznacza konieczności podejmowania nadzwyczajnych działań. 4. W celu monitorowania alternatywnych źródeł finansowania Bank prowadzi i na bieżąco aktualizuje rejestr aktywów oraz warunków na jakich może być pozyskiwane dodatkowe finansowanie. 10
5. Bank utrzymuje aktywa nieobciążone (liczone według wartości bilansowej) na poziomie równym lub wyższym od wyznaczonego, zgodnie z pkt 6 bufora, przy czym: 1) podstawowa część bufora płynności odpowiada zabezpieczeniu sytuacji kryzysowej utrzymującej się do 7 dni; 2) uzupełniająca część bufora płynności odpowiada zabezpieczeniu sytuacji kryzysowej utrzymującej się powyżej 7 dni. 6. Bufor płynności stanowi maksymalną z kwot obliczonych zgodnie z załącznikiem nr 2 do Zasad zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Rzepinie 7. Bank dokonuje obliczeń potrzebnej kwoty aktywów nieobciążonych w okresach miesięcznych. 17. Ograniczenia regulacyjne odnośnie transferu płynności w ramach zrzeszenia. Bank ma możliwość skorzystania z dodatkowych źródeł finansowania w postaci produktów zrzeszeniowych wymienionych w punkcie 8. 18. Częstotliwość i rodzaj sprawozdawczości w zakresie ryzyka płynności. 1. Raporty z zakresu ryzyka płynności pozwalają Zarządowi i Radzie Nadzorczej na m.in.: 1) monitorowanie z odpowiednią częstotliwością poziomu ryzyka, w tym przyjętych limitów; 2) kontrolę realizacji celów strategicznych w zakresie ryzyka płynności; 3) ocenę skutków podejmowanych decyzji; 4) podejmowanie odpowiednich działań w celu ograniczania ryzyka. 2. System informacji zarządczej z zakresu ryzyka płynności zawiera m.in. dane na temat: 1) struktury i stabilności źródeł finansowania działalności Banku, ze szczególnym uwzględnieniem depozytów; 2) stopnia niedopasowania terminów płatności pozycji bilansowych i pozabilansowych; 3) wpływu pozycji pozabilansowych na poziom ryzyka płynności; 4) poziomu aktywów nieobciążonych; 5) analizy wskaźników płynności; 6) ryzyka związanego z płynnością długoterminową; 7) wyników testów warunków skrajnych; 8) stopnia przestrzegania limitów. XII. Informacja w zakresie polityki zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze 1. Polityka zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze wprowadzona została Uchwałą nr 83/2015 Rady Nadzorczej z dn.18.12.2015r. i wypełnia postanowienia Uchwały 258/2011 KNF. 2. Do stanowisk kierowniczych w Banku Spółdzielczym w Rzepinie zalicza się Członków Zarządu Banku. 3. Zmienny składnik wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku stanowi wyłącznie dodatkowa premia roczna przyznawana na podstawie oceny efektów pracy, przy zastosowaniu następujących kryteriów: 7) oceny dokonuje Rada Nadzorcza najpóźniej do dnia 30 września następnego roku, 8) przy ocenie pracy uwzględnia się zweryfikowany przez biegłego rewidenta wynik finansowy netto. 9) ocena dokonywana będzie przed przyznaniem regulaminowej premii rocznej, 10) ocena efektów pracy członków Zarządu dokonywana jest po zakończeniu roku obrotowego. 4. Głównymi kryteriami oceny są: 1) jakość portfela kredytowego, 2) realizacja planu finansowego Banku, 3) realizacja przyjętej Strategii Banku 5. Pozytywna ocena uwarunkowana jest od łącznego spełnienia następujących przesłanek: 1) utrzymaniem wskaźnika jakości portfela na poziomie nie wyższym niż średnie udziały w sektorze Bankowym publikowane przez KNF w cyklicznym raporcie o sytuacji banków. 2) realizacji planu finansowego Banku, tj. osiągnięcie wyniku finansowego na poziomie nie niższym niż 80% planowanego wyniku. 3) pozytywnej oceny realizacji strategii Banku. 6. Wartość wynagrodzeń członków Zarządu Banku za rok obrotowy 2015 wynosiła: - wynagrodzenie stałe 374 40 zł. - wynagrodzenie zmienne zł Sporządziła: Magdalena Szawelska 11