Otwarcie rynku gazu na Towarowej Giełdzie Energii Systemy rozliczeń dla rynku gazu
Model prowadzenia rozliczeń rynku gazu Andrzej Kalinowski Dyrektor Działu Rozliczeń i Rozrachunku
Rynek Gazu - Członkostwo w GIR Schemat oparty na obowiązującym stanie prawnym Towarowa Giełda Energii SA Rynek gazu Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych SA Giełdowa Izba Rozrachunkowa Dom Maklerski Uczestnik RG 1 Uczestnik RG 2 Uczestnik RG 3 Uczestnicy Rynku Gazu (RG) korzystają z usług IRGiT za pośrednictwem Domu Maklerskiego slajd: 3
Rynek Gazu ogólny schemat działania OSP Dom Maklerski ABC Zgłaszanie nominacji Klient A Klient C TGE Limity Transakcyjne Dane transakcji IRGiT Wartości rozliczeniowe Inf. o depozytach Dom Maklerski XYZ Zlecenia płatnicze, Zlecenie blokad Potwierdzenie rozrachunku, Stan środków pieniężnych Klient A Klient B Dom Maklerski ABC Bank Rozliczeniowy Klient A Rozrachunek pieniężny, Blokady pod depozyty Dom Maklerski XYZ Klient A Klient B Klient C slajd: 4
Rynek Gazu pełna segregacja klientów domów maklerskich Konto obrachunkowe Konto obrachunkowe Konto obrachunkowe Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych SA Giełdowa Izba Rozrachunkowa Dom Maklerski Uczestnik RG 1 Uczestnik RG 2 Uczestnik RG 3 IRGiT prowadzi indywidualne konta obrachunkowe dla uczestników Rynku Gazu - klientów Domów Maklerskich (oddzielne dla rynku gazu i energii elektrycznej) slajd: 5
Rynek Gazu depozyty klientów domów maklerskich Giełdowa Izba Rozrachunkowa Dom Maklerski A Dom Maklerski B Klient 1 Klient 2 Klient 3 Konto obrachunkowe GAZ Konto obrachunkowe ENERGIA Konto obrachunkowe GAZ Konto obrachunkowe ENERGIA Depozyty w obrębie klienta dla poszczególnych kont obrachunkowych kompensują się. Depozyty naliczone dla domu maklerskiego stanowią sumę depozytów dla poszczególnych klientów (brak kompensacji). slajd: 6
ROZLICZENIE I ROZRACHUNEK RYNKU GAZU Z chwilą uruchomienia obrotu na TGE, IRGiT prowadzi rozliczenia i rozrachunek transakcji: każda transakcja zostanie zarejestrowana przez IRGiT na odpowiednich kontach ewidencyjnych i obrachunkowych w systemie rozliczeniowym, od każdej transakcji zawartej naliczone zostaną depozyty zabezpieczające oparte na cenie zawartej transakcji, wolumenie oraz współczynnikach ryzyka, slajd: 7
Rynek Gazu schemat dziennego rozrachunku w okresie dostawy - dzień dostawy GAZU KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY OSP nominacje Zlecenia KUPNA TGE Zlecenia SRZEDAŻY Dane transakcji Limity Transakcyjne Wartości rozliczeniowe Informacje o depozytach IRGiT Wartości rozliczeniowe Informacje o depozytach Zlecenia płatnicze Potwierdzenie rozrachunku pobranie zobowiązań Bank Rozliczeniowy wypłata należności slajd: 8
Zasady naliczania depozytów zabezpieczających dla klientów domów maklerskich. System Gwarantowania rozliczeń rynku gazu rodzaje zabezpieczeń. Wiesław Krzywina Dyrektor Działu Zarządzania Ryzykiem
Rynek Gazu zabezpieczanie System gwarantowania rozliczeń dla Rynku Gazu notowanego na TGE S.A.: depozyty transakcyjne, depozyty zabezpieczające, Fundusz gwarancyjny, System monitorowania limitów transakcyjnych. Depozyt transakcyjny Depozyty zabezpieczające Fundusz gwarancyjny zabezpieczenia rynku SPOT oraz kontraktów forward zabezpieczenia dla kontraktów forward slajd: 10
Rynek Gazu Depozyty zabezpieczające slajd: 11
Rynek Gazu Depozyt wstępny Gdzie: N Dw = LK i LS i P i Kr i i=1 Dw wartość depozytu wstępnego [zł], LKi ilość niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty kupna dla i tego okresu dostawy [MWh], LSi ilość niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty sprzedaży dla i - tego okresu dostawy [MWh], Kri kurs rozliczeniowy dla i tego okresu dostawy, i okres dostawy, Pi parametr ryzyka dla ostatniego dnia i tego okresu dostawy, N - liczba okresów dostawy kontraktów terminowych. slajd: 12
Rynek Gazu Depozyt uzupełniający Gdzie: N Du = LK i Kr i Kk i + i=1 LS i Ks i Kr i Du wartość depozytu uzupełniającego, LKi niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty kupna dla i - tego okresu dostawy [MWh], LSi niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty sprzedaży dla i - tego okresu dostawy [MWh], Kri kurs rozliczeniowy dla i tego okresu dostawy, Kki średni ważony kurs transakcji kupna kontraktów dla i tego okresu dostawy [zł/mwh], Ksi średni ważony kurs transakcji sprzedaży kontraktów dla i tego okresu dostawy [zł/mwh], i okres dostawy, N - liczba okresów dostawy kontraktów terminowych. slajd: 13
Rynek Gazu krzywa ryzyka slajd: 14
Rynek Gazu kalkulator depozytów Na stronie IRGIT SA (www.irgit.pl) znajduje się kalkulator umożliwiający oszacowanie depozytów zabezpieczających: slajd: 15
Rynek Gazu Fundusz Gwarancyjny fundusz będzie naliczany zgodnie z algorytmem obecnie obowiązującym na Rynku Energii Elektrycznej planowana wartość pierwszej wpłaty wynosi 90 tys. PLN wpłata minimalna 30 tys. PLN slajd: 16
Rynek Gazu formy zabezpieczeń pieniężne gwarancje bankowe Rodzaje zabezpieczeń niepieniężne Umowa poręczenia, zabezpieczona przez: uprawnienia do emisji EUA PMEC prawa majątkowe PMGM PMOZE_A Zabezpieczenie niepieniężne: depozyty mogą zostać pokryte w zabezpieczeniach niepieniężnych (mogą stanowić do 80% depozytów zabezpieczających) slajd: 17
Dziękuję za uwagę