Opinie i Uwagi Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) do projektu ustawy z dnia 12 listopada 2013 roku o Odnawialnych Źródłach Energii. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji [PIIT] z dużym zadowoleniem przyjmuje fakt zakończenia prac nad projektem ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii. Jako Izba gospodarcza zrzeszająca m.in. przedsiębiorców telekomunikacyjnych, przedsiębiorstwa informatyczne oraz ogólnie rozumianych przedsiębiorców sektora ICT, zauważamy postępującą synergię pomiędzy branżami - energetyczną i telekomunikacyjną. Zmiany zachodzące w Polskiej elektroenergetyce oraz rozwój usług i urządzeń M2M są dobrym przykładem tego, że usługi M2M mogą prowadzić do głębokiej konwergencji teleinformatyki i elektroenergetyki. Modele zależności, jakie można sobie wyobrazić są bardzo rozległe, począwszy od zastosowania usług M2M w niewielkim mieszkaniu, skończywszy np. na zarządzaniu bardzo rozległą elektrownią (farmą) wiatrową. W wyniku zachodzących w Polskiej energetyce zmian, a w szczególności wdrażania inteligentnych urządzeń sieciowych (także inteligentnych urządzeń końcowych, np. liczników energii elektrycznej) nieuchronne i naturalne wydaje się rozpowszechnienie usług M2M świadczonych przez firmy sektora telekomunikacyjnego - energetyce.początki tego procesu są zauważalne już dzisiaj, jednak skala tych działań jest póki, co niewielka. Natomiast planowana w najbliższych latach wymiana liczników energii elektrycznej na liczniki zdalnego odczytu stanowi ogromną szanse na upowszechnienie tego typu usług, przy ściśle określonych warunkach, także na rynku odbiorców końcowych. Uwagi do projektów I. Ustawa OZE Komentarz PIIT pozytywnie ocenia samą próbę stworzenia nowych, jasnych regulacji w zakresie OZE. Jednocześnie jednak pragniemy wyrazić swoje obawy, co do możliwości osiągnięcia w wyniku tak pomyślanych regulacji, celu projektu ustawy, którym ma jest rozwój energetyki odnawialnej. Naszym zdaniem, energetyka odnawialna powinna, co do zasady opierać się na generacji rozproszonej, prowadząc w prosty sposób do zmniejszenia strat związanych z przesyłem, poprawiając jednocześnie bezpieczeństwo energetyczne i redukując emisję gazów cieplarnianych. Naszym zdaniem, realnym efektem stosowania, OZE, powinno być, zgodnie z pkt. 1-5 preambuły dyrektywy OZE: 1. Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego poprzez zmniejszenie zależności Państw Członkowskich UE od importu energii; 2. dążenie do zdecentralizowanego wytwarzania energii, które poprzez korzystanie z jego lokalnych źródeł będzie skutkowało większym bezpieczeństwem dostaw w skali lokalnej oraz zmniejszeniem strat przesyłowych; 3. tworzenie możliwości zatrudnienia i rozwoju regionalnego, zwłaszcza na obszarach wiejskich i odizolowanych. Wraz z decentralizacją wytwarzania energii z OZE Opinie i Uwagi PIIT do projektu ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, 2013-11-26 1
wspieranie rozwoju i spójności społeczności lokalnych wynikałoby z lokalnego zapewnienia źródeł przychodu oraz tworzenia miejsc pracy na szczeblu lokalnym; 4. wspieranie rozwoju technologicznego i innowacji; 5. obniżenie emisji gazów cieplarnianych, co pozwoli zrealizować postanowienia Protokołu. Standard ustanawiany przez dyrektywę OZE jest bardzo czytelny: Polska, jako Państwo Członkowskie UE jest zobowiązana do zapewnienia priorytetowego dostępu OZE do sieci. Dostęp ten może podlegać ograniczeniom jedynie ze względu na kwestie bezpieczeństwa Jednak pojawienie się takich ograniczeń nakłada na operatorów obowiązek dostosowania sieci do korzystania z niej przez nowe OZE. Standard ten oznacza także, iż koszty ponoszone przez nowych producentów energii elektrycznej czerpanej z odnawialnych źródeł energii, którzy pragną uzyskać przyłączenie do sieci, powinny być pomniejszone o korzyści, jakie niesie ze sobą decentralizacja wytwarzania energii elektrycznej. Niestety, wiele zapisów projektu ustawy stoi w sprzeczności z tą tezą. Ponadto naszym zdaniem przedłożony projekt nie ujmuje, wbrew wcześniejszym deklaracjom, wielu niezmiernie istotnych kwestii warunkujących rozwój systemów, OZE takich jak: 1. Zmiana podejścia do systemu obiegu informacji w łańcuchu dostaw. Uważamy za konieczne wprowadzenie rozwiązań prawnych i technicznych, które pozwolą minimalizować koszty prowadzenia rejestru oraz uproszczą cały system. 2. Wprowadzenie RREO ( Rejestr Rynku Energii Odnawialnej), który obejmowałby wszystkie podmioty zainteresowane produkcją energii z OZE. Rejestr prowadziłby Prezes URE; rejestr jak i obieg informacji w nim powinien być prowadzony w wersji elektronicznej. 3. Definicje i regulacje obejmujące instalacje autonomiczne. Instalacje autonomiczne rozumiane, jako instalacje, które nie mają na celu przyłączenie do krajowego sytemu elektroenergetycznego. Jednak, jako instalacje produkujące tzw. zieloną energię powinny naszym zdaniem być wliczane do całościowego bilansu państwa, jako że to właśnie te podmioty będą realnie wpływały na oszczędności i koszty ograniczenia emisji CO2 w skali kraju. Dlatego poza wprowadzeniem odpowiedniej definicji powinny być również objęte RREO. 4. Zminimalizowanie formalności względem osób będących instalatorami instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym w szczególności względem instalatorów instalacji autonomicznych. Propozycje zapisów: Dla realizacji wymienionych wyżej postulatów należałoby dokonać w przedłożonym projekcie ustawy oraz ustawy Prawo energetyczne następujących zmian zapisów: Art. 2 pkt 18a) instalacja autonomiczna - instalacja odnawialnego źródła energii lub instalacja spalania wielopaliwowego niepołączona z publiczną siecią dystrybucji energii elektrycznej, gazu, ciepła lub chłodu o mocy nominalnej łącznej źródeł odnawialnych większej od 1kWp, Art. 16. 1. Na podstawie danych zawartych w rejestrze wytwórców energii w małej instalacji oraz sprawozdań, o których mowa w art. 6 ust. 3 i art. 9 ust. 1 pkt 6, Prezes URE sporządza zbiorczy raport roczny zawierający: Opinie i Uwagi PIIT do projektu ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, 2013-11-26 2
1) wykaz wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w instalacji autonomicznej, mikroinstalacji i w małej instalacji, 2) informację o łącznej ilości energii elektrycznej: a) wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w instalacji autonomicznej, mikroinstalacji i w małej instalacji, b) sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu, o którym mowa w art. 40, która została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji lub w małej instalacji, i wprowadzona do sieci dystrybucyjnej Art. 16. 2. Raport, o którym mowa w ust. 1, Prezes URE przekazuje ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku sprawozdawczym. II. Ustawa Prawo energetyczne Komentarz. Mając na uwadze propozycje zmian do ustawy Prawo energetyczne (art. 172 projektu ustawy) deklarujemy pełne poparcie w zakresie nowych regulacji dotyczących Operatora Informacji Pomiarowych (OIP) oraz proponujemy pewne rozwiązania formalne mające na celu usprawnienie wspólnych inwestycji energetyczno-telekomunikacyjnych. Analizując zasadność proponowanych regulacji w zakresie Operatora Informacji Pomiarowej, należy podkreślić, że wyznaczone cele w postaci: zwiększenia efektywności i racjonalizacji zużycia energii elektrycznej; poprawy pozycji rynkowej odbiorców energii elektrycznej w stosunku do sprzedawców tej energii będą mogły być zrealizowane tylko przez podmiot zewnętrzny, niebędący częścią techniczną łańcucha dostaw energii. Zdaniem Izby tylko takie rozwiązanie finalnie przyczyni się do: ujawnienia rzeczywistej elastyczności cenowej popytu na energię elektryczną; ułatwienia zmiany sprzedawcy; optymalizacji wydatków na te cele; zwiększeniu konkurencji pomiędzy sprzedawcami energii elektrycznej poprzez umożliwienie im konstruowania oferty lepiej przystosowanej do indywidualnych potrzeb danego odbiorcy opartej na danych historycznych pobranych z OIP za zgodą odbiorcy. Jako odbiorcy energii elektrycznej wspieramy propozycję realizacji procesu zmiany sprzedawcy poprzez OIP, co niewątpliwie usprawni i przyspieszy ten proces. Jako Izba jesteśmy gotowi do przekazania wieloletnich doświadczeń z realizacji takiego procesu na rynku telekomunikacyjnym zmiana operatora trwa dzisiaj nie dłużej niż 24 godziny. Zwracamy jednak uwagę, że w miarę jak sieci inteligentne będą się rozwijały, wzrastać musi zakres i poziom ochrony danych pomiarowych. Zdaniem Izby dane pomiarowe, którymi OIP będzie dysponował, powinny być, zgodnie ze znowelizowaną we wrześniu ustawą Prawo energetyczne, traktowane jak dane osobowe. Trzeba także zdawać sobie sprawę, że takie uznanie niesie za sobą daleko idące skutki prawne w zakresie ich ochrony. Opinie i Uwagi PIIT do projektu ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, 2013-11-26 3
Oznacza to, bowiem, że w przypadku danych pobieranych za pomocą inteligentnych liczników zastosowanie znajdą zasady przetwarzania danych osobowych zawarte w ustawie o ochronie danych osobowych, oraz projektowanym rozporządzeniu o ochronie danych Komisji UE a administrator danych zobowiązany będzie zapewnić tym danym należyty poziom ochrony. Jednocześnie, jako Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, deklarujemy możliwość współpracy eksperckiej na etapie projektowania aktów wykonawczych do przedmiotowych regulacji, tak, aby wypracowane rozwiązania nadążały za postępem technologicznym i spełniły swój ustawowy cel, dokładnie tak jak ma to obecnie miejsce na rynku telekomunikacyjnym. Zwracamy również uwagę na obowiązki, jakie ciążą na branży energetycznej i telekomunikacyjnej w zakresie budowy i modernizacji infrastruktury. W chwili obecnej rozbudowa sieci energetycznych i telekomunikacyjnych jest partykularnych działaniem obu grup podmiotów. Współinwestowanie w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnoenergetycznej może obniżyć obustronnie koszty inwestycji, szczególnie w zakresie prac ziemnych. Taka praktyka przełoży się bezpośrednio na satysfakcję klienta, któremu będzie można zaoferować lepszą jakość i/lub tańszą usługę (zarówno energetyczną jak i telekomunikacyjną). Inwestycje powinny z czasem obejmować również współdzielenie infrastruktur. Proponowane poniżej zmiany i propozycje dodania nowych zapisów są podyktowane przede wszystkim potrzebą wytworzenia dla branży energetycznej zachęt dla wspólnych inwestycji, które finalnie przełożą się na obniżenie kosztu budowy i modernizacji nowych sieci. Proponujemy również zapis obowiązku instalacji liczników zdalnych zamiast przedpłatowych w związku z koniecznością opomiarowania 80% ludności oraz doprecyzowanie zapisu o zakresie ochrony informacji pomiarowych i uznania ich zgodnie z obowiązującym prawem za dane osobowe. Z uwagi na powyższe proponujemy następujące zmiany do projektu ustawy: Propozycje zapisów: Art. 172. W ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r Prawo energetyczne ( Dz.U. z 2012 r poz. 1059 oraz z 2013 r, poz.984 i 1238) wprowadza się następujące zmiany: ust 3) w art. 6f dodaje się ust. 3 w brzmieniu : 6f. Funkcję przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego pełni licznik zdalnego odczytu. ust 8) proponujemy uchylić obecną propozycje zapisu Rozdział 2c Zasady funkcjonowania systemu pomiarowego. Opinie i Uwagi PIIT do projektu ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, 2013-11-26 4
Art.11w 1. Dane pomiarowe podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych( Dz.U.z 2002r Nr 101, poz.926, z późn. zm). 4. Jeżeli przepisy ustawy wymagają upoważnienia lub wyrażenia zgody przez odbiorcę końcowego na wykorzystanie danych pomiarowych dotyczących tego odbiorcy, upoważnienie to lub zgoda: 1) nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści; 2) może być wyrażona drogą elektroniczną, pod warunkiem jej utrwalenia. Art.11zb 3) szczegółowe wymagania w zakresie bezpieczeństwa i poufności danych w systemie pomiarowym, z uwzględnieniem zasad określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r o ochronie danych osobowych( Dz.U.z 2002r Nr 101, poz.926, z późn. zm). Ust.19a) w art. 16 ust.7 dodać pkt 4a 4a) przedsięwzięcia inwestycyjne przyczyniające się do optymalizacji kosztów i poprawy efektywności budowy lub modernizacji sieci energetycznych, w szczególności poprzez współużytkowanie infrastruktury energetycznej lub współinwestowanie w budowę infrastruktury energetycznej, jak również współdzielenia kosztów utrzymania tej infrastruktury, w szczególności w zakresie telekomunikacyjno-energetycznych przedsięwzięć inwestycyjnych. Ust. 25) w art. 45 dodać nowy zapis ust.2. 2. Taryfy dla paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła mogą uwzględniać koszty współfinansowania przez przedsiębiorstwa energetyczne przedsięwzięć i usług zmierzających do zmniejszenia zużycia paliw i energii u odbiorców, stanowiących ekonomiczne uzasadnienie uniknięcia budowy nowych źródeł energii i sieci, w tym o których mowa w art. 16 ust. 7 pkt 4a Opinie i Uwagi PIIT do projektu ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii, 2013-11-26 5