Lokalne społeczności energetyczne wprowadzenie

Transkrypt

1 Lokalne społeczności energetyczne wprowadzenie Adam Frąckowiak, radca prawny Katowice, Czerwiec 2016

2 SPÓŁDZIELNIE ENERGETYCZNE MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W POLSCE Raport dla Ministerstwa Gospodarki Departamentu Energii Odnawialnej pt. Analiza mająca na celu wdrożenie instytucji spółdzielni energetycznej do polskiego prawa w oparciu o najlepsze praktyki państw Unii Europejskiej Funkcjonowanie spółdzielni energetycznych w Niemczech Powody popularności spółdzielni energetycznych w Niemczech Czynniki mogące się przyczynić do rozpowszechnienia spółdzielni energetycznych w Polsce Efekty raportu Spółdzielnie energetyczne w Polsce stan aktualny Najnowsze propozycje zmian w prawie klaster energii i spółdzielnia energetyczna

3 Analiza mająca na celu wdrożenie instytucji spółdzielni energetycznej do polskiego prawa w oparciu o najlepsze praktyki państw Unii Europejskiej Geneza powstania raportu: przygotowany w czerwcu 2014 r. na zlecenie MG - DEO; zaproponowanie na bazie najlepszych praktyk z innych krajów zmian w przepisach prawa, ułatwiających tworzenie spółdzielni energetycznych w celu rozwoju OZE w Polsce; idea promowania prosumenta zbiorowego jako wkład w rozwój OZE w Polsce i realizację celu 15% do 2020 (polityka energetyczna państwa do 2030 r.): zaopatrzenie lokalnych odbiorców oszczędności na przesyle lokalna niezależność energetyczna wykorzystanie lokalnych surowców sposób na umożliwienie inwestycji w OZE szerszej grupie podmiotów poprzez obniżenie przypadających na jeden podmiot kosztów i możliwość skrócenia okresu zwrotu inwestycji Pojęcie spółdzielni energetycznej Funkcjonowanie spółdzielni energetycznych w innych krajach (Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Holandia, Dania, Szwecja, Austria)

4 Funkcjonowanie spółdzielni energetycznych w Niemczech Bardzo popularna forma organizacji energetyki prosumenckiej 888 spółdzielnie na koniec 2013 r. Zahamowanie wzrostu spółdzielni w związku ze zmianą niemieckiej ustawy o odnawialnychźródłach energii (183 w 2012 r., 104 w 2013 r., 29 w 2014 r.)

5 Powody popularności spółdzielni energetycznych w Niemczech początkowo korzystny system wsparcia w postaci taryf gwarantowanych korzyści wynikające z istoty spółdzielni jako takiej (np. w porównaniu do spółek), a nie specjalnych preferencji dla spółdzielni energetycznych bezpieczeństwo dla członków jak w przypadku spółki, niemniej mniej skomplikowana forma organizacyjna demokratyczna struktura wewnętrzna udogodnienia podatkowe

6 Powody popularności spółdzielni energetycznych w Niemczech inne czynniki popularności spółdzielni energetycznych: wysoka świadomość ekologiczna Niemców (Energiewende) wysokie ceny energii sieciowej zamożność społeczeństwa długoletnia tradycja spółdzielczości pozytywny wizerunek spółdzielni (korzyści dla regionu, integracja społeczna) promocja spółdzielni energetycznych przez liczne organizacje oferujące wsparcie przy nowych projektach

7 Czynniki mogące się przyczynić do rozpowszechnienia spółdzielni energetycznych w Polsce korzystny i stabilny system wsparcia czyniący inwestycje opłacalnymi promocja spółdzielni energetycznych burzenie negatywnego obrazu spółdzielni w społeczeństwie jako mało efektywnej formy prowadzenia działalności gospodarczej dedykowane programy wsparcia zachęcanie gmin do wspierania tworzenia spółdzielni energetycznych na ich terenie (instrument w postaci lokalnych planów zagospodarowania)

8 Efekty raportu przygotowanie szeregu propozycji legislacyjnych zmierzających do ułatwienia tworzenia i funkcjonowania spółdzielni energetycznych zmiany miały być zaproponowane w formie autopoprawek rządu do ówczesnego projektu ustawy o OZE, w tym także w zakresie zmian do Prawa energetycznego ostatecznie autopoprawka nie została zgłoszona nieuwzględnienie prosumenta zbiorowego w ustawie o OZE punktem krytyki nowej ustawy

9 Spółdzielnie energetyczne w prawie polskim stan aktualny Brak szczególnych regulacji prawnych Ogólne regulacje prawne: Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (dotychczas brak szczególnej regulacji)

10 Spółdzielnie energetyczne w prawie polskim stan aktualny Na gruncie Prawa spółdzielczego traktowane jak każda inna spółdzielnia, wymogi dotyczące utworzenia i funkcjonowania spółdzielnie analogiczne jak w prawie niemieckim Na gruncie Prawa energetycznego i Ustawy o OZE traktowane jak przedsiębiorstwa energetyczne Minimum 10 członków w przypadku spółdzielni zrzeszających tylko osoby fizyczne Obowiązki koncesyjne

11 Najnowsze propozycje zmian w prawie Projekt nowelizacji ustawy o OZE: początkowo zaproponowano dodanie definicji mikro- i makroklastra energii; ostatecznie w ramach poprawek do projektu nowelizacji zaproponowano dodanie definicji klastra energii i spółdzielni energetycznej; powrót do idei wytwórcy (prosumenta?) zbiorowego

12 Najnowsze propozycje zmian w prawie - klaster energii Definicja: cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe, jednostki badawczorozwojowe lub jednostki samorządu terytorialnego, dotyczące wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energią z odnawialnych źródeł energii lub z innych źródeł lub paliw, w ramach sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv, na obszarze działania tego klastra nieprzekraczającym granic jednego powiatu, w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2015 poz i 1890);

13 Najnowsze propozycje zmian w prawie - klaster energii Reprezentantem jest koordynator, czyli powołana w tym celu spółdzielnia, stowarzyszenie, fundacja lub wskazany w porozumieniu cywilnoprawnym dowolny członek klastra energii Koncesja wystarczy, że posiada ją koordynator klastra energii Obowiązek OSD zawarcia z koordynatorem klastra energii umowy o świadczenie usług dystrybucji Odrębny koszyk aukcyjny dla członków klastra energii

14 Najnowsze propozycje zmian w prawie spółdzielnia energetyczna Definicja: spółdzielnia w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2016 r. poz. 21), której przedmiotem działalności jest wytwarzanie i równoważenie zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków: 1) energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 10 MW lub 2) biogazu w instalacjach odnawialnego źródła energii o rocznej wydajności nie większej niż 40 mln m3 lub 3) ciepła w instalacjach odnawialnego źródła energii o łącznej mocy osiągalnej w skojarzeniu nie większej niż 30 MW w ramach sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej lub gazowej lub sieci ciepłowniczej, na obszarze gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej;

15 Najnowsze propozycje zmian w prawie spółdzielnia energetyczna Obowiązek OSD zawarcia umowy dystrybucyjnej ze spółdzielnią energetyczną Odrębny koszyk aukcyjny dla spółdzielni energetycznych (a wytwarzanie na własne potrzeby?) W wypadku uznania na wniosek spółdzielni przez Prezesa URE sieci dystrybucyjnej za sieć zamkniętą: zwolnienie spółdzielni z obowiązków opracowywania i przedkładania taryf, planów rozwoju i IRiESD do zatwierdzenia

16 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ADAM FRĄCKOWIAK radca prawny Tel WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr sp.k. ul. Polna 11 ul. Paderewskiego Warszawa Poznań Tel Tel: biuro@wkb.com.pl