SYSTEMY ODDYMIANIA KLATEK SCHODOWYCH ZODIC Warszawa, 12.01.2017r. przygotował: Janusz Majcherczyk Projektant Sekcja Projektowa - Doradztwo Techniczne SMAY Sp. z o.o.
1. Wstęp Firma SMAY w roku 2017 wprowadza na rynek innowacyjne systemy oddymiania klatek schodowych tzw. zestawy do odprowadzania dymu i ciepła - ZODIC. Systemy ZODIC są efektem wielomiesięcznych badań obiektowych (pożarów rzeczywistych, prób dymowych) oraz licznych symulacji komputerowych CFD. Prace badawcze prowadzono w ramach projektu Bezpieczna Ewakuacja realizowanego w Sosnowcu (www.bezpiecznaewakuacja.pl).
2. Rodzaje systemów zabezpieczających klatki schodowe proponowane przez firmę Smay
3. Różnice w systemach zabezpieczania klatek schodowych i oznakowanie systemów system ODDYMIANIA gdy klatka schodowa wyposażona jest w urządzenia służące do usuwania dymu i gorących gazów pożarowych (ZODIC-M oraz ZODIC-G). system ZAPOBIEGANIA ZADYMIENIU gdy klatka schodowa wyposażona jest w urządzenia służące do utrzymania w niej nadciśnienia (tzw. systemy nadciśnieniowe, isway-fc).
4. ZODIC co oznacza ten skrót? Systemy ZODIC to kompletne zestawy urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła z klatek schodowych, które zapewniają: warunki do prowadzenia ewakuacji, akcji gaśniczej i działań ratowniczych, wysoki poziom bezpieczeństwa ludzi. Oddymianie klatek schodowych jest istotnym elementem całego systemu ochrony przeciwpożarowej budynku.
5. Zastosowanie systemów ZODIC Systemy ZODIC przeznaczone są przede wszystkim dla budynków niskich i średniowysokich, w których przepisy krajowe dopuszczają możliwość zastosowania systemów oddymiania klatek (WT, 245 ust. 1, 2 i 3 oraz 256 ust. 2). Przy indywidualnym podejściu projektowym, systemy oddymiania ZODIC mogą być również stosowane w budynkach mieszkalnych (ZL IV) wysokich (W), od 10 do 18 kondygnacji ( 246 ust. 2, WT). Konieczne jest wtedy potwierdzenie skuteczności systemu za pomocą analiz numerycznych CFD. 6. Podstawowe funkcje systemów ZODIC w budynku wykrycie i sygnalizacja pożaru (automatycznie), oddymianie klatki schodowej (automatycznie), wentylacja bytowa - przewietrzanie klatki (manualnie/opcja).
7. Ogólna charakterystyka systemu grawitacyjnego ZODIC-G klapa dymowa SCD-1 Klapa dymowa SCD-1 odprowadzenie dymu poprzez wykorzystanie ciągu kominowego w klatce schodowej, kompensacja powietrza poprzez automatyczne otwarcie drzwi do klatki na parterze (siłownikiem) lub czerpni ściennej, jako element oddymiający tylko klapa dymowa w stropie klatki. czerpnia CDH UWAGA: W systemach grawitacyjnego oddymiania klatek schodowych nie zaleca się stosowania ściennych urządzeń oddymiających, ponieważ mają zbyt dużą podatność na wpływ wiatru. automatyczne otwarcie drzwi (siłownik END)
8. Elementy składowe systemu oddymiania grawitacyjnego ZODIC-G COZ centrala oddymiania SA, SO sygnalizatory pożarowe CDZ czujka dymu SPZ stacja pogody POZ ręczny przycisk oddymiania (z czujnikiem deszczu i wiatru) SCD-1 klapa dymowa jednoskrzydłowa PPZ przycisk przewietrzania END siłownik drzwiowy INNE sygnały sterujące innymi urządzeniami EZD elektrozaczep drzwiowy SSP współpraca z innymi systemami CDH czerpnia powietrza występującymi w budynku jak SSP, BMS
COZ centrala sterowania oddymianiem
CDZ czujka dymu
POZ ręczny przycisk oddymiania
SCD-1 klapa dymowa jednoskrzydłowa min. wym. 1000 x 1000 mm, max. wym. 1920 x 3000 mm napęd elektryczny funkcja oddymiania lub wentylacji podstawa prosta lub skośna (o wys. 350, 500, 700 [mm]) z owiewkami lub bez owiewek
END siłownik drzwiowy EZD elektrozaczep drzwiowy
CDH czerpnia powietrza z siłownikiem Wymiary czerpni: szerokość = 400 2100 mm wysokość = 415 2900 mm
SA, SO sygnalizatory pożarowe (opcja)
SPZ, PPZ elementy niezbędne dla funkcji przewietrzania (opcja)
Inne sygnały (opcja)
Schemat kompletnego systemu oddymiania grawitacyjnego ZODIC-G
9. Ogólna charakterystyka systemu oddymiania mechanicznego ZODIC-M klapa dymowa SCD-1-L z listwami pomiarowymi wyrzutnia ścienna z listwami pomiarowymi CDH-F-L odprowadzenie dymu poprzez wymuszony mechanicznie przepływ powietrza przez klatkę schodową, jako element oddymiający klapa dymowa w stropie klatki lub ścienna wyrzutnia (urządzenia z listwami pomiarowymi), kompensacja powietrza poprzez nawiew mechaniczny do klatki schodowej w jej dolnej części (wentylatory osiowe lub kanałowe ze zmiennym wydatkiem powietrza). nawiew mechaniczny (zestaw nawiewny ZNZ) nawiew mechaniczny (zestaw nawiewny ZNZ)
UWAGI: ścienne urządzenia oddymiające (wyrzutnie) w systemach oddymiania klatek schodowych wspomaganych nawiewem mechanicznym, z uwagi na wymuszony przepływ powietrza, mają znacznie mniejszą podatność nawpływ wiatru, wpływ wiatru, różny ciąg kominowy, otwieranie i zamykanie drzwi do klatki oraz inne mogące się pojawić nieszczelności, powodują że układ mechaniczny kompensujący powietrze musi się odpowiednio adaptować do pracy w zmiennych warunkach priorytetem jest utrzymanie minimalnego przepływ powietrza przez klatkę schodową, dlatego konieczne jest stosowanie urządzeń oddymiających (klap, wyrzutni) z listwami pomiarowymi oraz wentylatorów nawiewnych ze zmiennym wydatkiem powietrza.
10. Elementy składowe systemu oddymiania mechanicznego ZODIC-M MZS moduł zasilająco-sterujący CDZ czujka dymu POZ ręczny przycisk oddymiania SCD-1-L klapa dymowa jednoskrzydłowa (z listwami pomiarowymi) END siłownik drzwiowy EZD elektrozaczep drzwiowy CDH czerpnia powietrza SA, SO sygnalizatory pożarowe SPZ stacja pogody PPZ przycisk przewietrzania CDH-F-L wyrzutnia ścienna (z listwami pomiarowymi) ZNZ zespół nawiewny (ścienny) AFC wentylator kanałowy WWZ wyłącznik wentylatora SRC przepustnica kanałowa z siłownikiem ETD elektrotrzymacz drzwiowy INNE sygnały sterujące innymi urządzeniami oraz możliwość współpracy z innymi systemami budynku (SSP, BMS, itp.)
MZS moduł zasilająco sterujący SCD-1-L klapa dymowa z listwami pomiarowymi
CDH-F-L wyrzutnia dymu z listwami pomiarowymi Wymiary wyrzutni: szerokość = 400 2100 mm wysokość = 590 2900 mm
ZNZ lub AFC wentylatory nawiewne tzw. kompensacyjne (ścienne lub kanałowe) wydajność pojedynczego ZNZ ok. 12 000 m³/h wydajność max wentylatora AFC do 35 000 m³/h
WWZ wyłącznik wentylatora
SRC przepustnica kanałowa z siłownikiem
ETD elektrotrzymacz drzwiowy
Schemat kompletnego zestawu urządzeń ZODIC-M, zabezpieczających klatkę schodową
11. Funkcja przewietrzania w systemach ZODIC (opcja) funkcja wentylacji bytowej do przewietrzania klatki schodowej aktywacja manualna - ręczne włączanie/wyłączanie przyciskiem przewietrzania PPZ (lokalizacja przycisku na parterze budynku) możliwość automatycznego zamknięcie elementów upustowych poprzez sygnał ze stacji pogodowej SPZ (deszcz, wiatr) otwierają się tylko elementy upustowe tj. klapa dymowa SCD-1/SCD-1-L lub wyrzutnia ścienna CDH-F-L brak kontrolowanej kompensacji powietrza (urządzenia i elementy kompensacyjne nie działają podczas przewietrzania)
12. Zalety systemów ZODIC a) skuteczność i efektywność oddymiania, b) kompletność zestawów, c) spełniają wymagania przepisów prawa stawiane systemom oddymiania (WT, 270 ust. 1 i 2, Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami), d) posiadają odpowiednie dokumenty potwierdzające dopuszczenie do użytkowania tj. aprobaty techniczne i certyfikaty.
e) ZODIC-M, przy odpowiednich uwarunkowaniach może pełnić rolę systemu warunkowej ewakuacji i dostępu ekip ratowniczych (tzw. systemu SAFETY EXIT). Aby system warunkowej ewakuacji SAFETY EXIT był skuteczny i praktyczny, należy spełnić kilka warunków: zabezpieczyć klatkę schodowa systemem oddymiania wspomaganym mechanicznie ZODIC-M wydzielić klatkę drzwiami o odporności co najmniej EI30 oraz drzwi wyposażyć w samozamykacze (klatka musi być więc odpowiednio zaprojektowana i uzgodniona z Architektem) opracować dla obiektu Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego zapewnić przeszkolonego pracownika ochrony na obiekcie - pracownik ten musi zadbać o to, aby drzwi na klatkę z kondygnacji objętej pożarem nie pozostały otwarte po opuszczeniu kondygnacji przez osoby ewakuujące się (nadmierne zadymienie klatki schodowej uniemożliwi ewakuację z wyższych kondygnacji); funkcję pracownika ochrony, po dotarciu na miejsce pożaru Straży Pożarnej, przejmuje pierwszy strażak. Tylko po spełnieniu w/w warunków można dopuścić warunkową ewakuację z kondygnacji powyżej kondygnacji objętej pożarem.
System SAFETY EXIT w szczególności zalecany jest dla: hoteli, pensjonatów, budynków mieszkalnych. Dzięki zastosowaniu systemu SAFETY EXIT standard bezpieczeństwa w budynku zostaje znacznie podniesiony, bez konieczności stosowania dodatkowych elementów instalacji i dodatkowych nakładów finansowych.
13. Korzyści z zastosowania systemów ZODIC podniesienie poziomu bezpieczeństwa ludzi poprzez wyższy standard zabezpieczenia budynku, możliwość wydłużenia długości dojść ewakuacyjnych w budynku (zgodnie z WT, 256 ust. 4, dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych w strefach pożarowych, chronione samoczynnymi urządzeniami oddymiającymi uruchamianymi za pomocą systemu wykrywania dymu, mogą zostać powiększone o 50%), alternatywa (w budynkach niskich i średniowysokich, tam gdzie zezwalają na to przepisy WT, 245 ust. 1, 2 i 3) dla najskuteczniejszych systemów zapobiegających zadymieniu klatek schodowych (tzw. systemów nadciśnieniowych), możliwa warunkowa ewakuacje ludzi z kondygnacji powyżej pożaru (system SAFETY EXIT proponowany przez firmę SMAY dla budynków, z klatkami zabezpieczonymi poprzez zestaw ZODIC-M i przy spełnieniu odpowiednich warunków).
14. Program doboru Jednym z efektów badań prowadzonych w rzeczywistych warunkach, w ramach projektu Bezpieczna Ewakuacja jest opracowanie algorytmu obliczeniowego, pozwalającego w sposób prosty i praktyczny, na projektowanie skutecznych systemów oddymiania klatek schodowych. Stworzyliśmy program komputerowy, dający możliwość indywidualnego i samodzielnego doboru kompletnego systemu ZODIC w różnych konfiguracjach. Program już wkrótce zostanie udostępniony na stronie www.smay.pl zdjęcie - źródło: http://www.spidersweb.pl/ Firma Smay zapewnia pełne wsparcie techniczne dla projektantów w zakresie systemów oddymiania ZODIC.
Wydruk z programu doboru
15. Wnioski Systemy oddymiania klatek schodowych ZODIC : poprawiają warunki bezpieczeństwa, przyspieszają i ułatwiają działania służb ratowniczo-gaśniczych w określonych warunkach umożliwiają warunkową ewakuację z kondygnacji powyżej pożaru. Opracowane przez firmę SMAY rozwiązania będą miały szerokie zastosowanie w budownictwie wielokondygnacyjnym i stanowią podstawę nowego standardu systemów oddymiania dla klatek schodowych, a przede wszystkim przyczyniają się do podniesienia jakości bezpieczeństwa w budynkach.
Dziękuję za uwagę