Poziomy wymagań z historii dla klasy pierwszej Konieczny- ocena dopuszczająca Podstawowy- ocena dostateczny PRAHISTORIA Rozszerzony- ocena dobry Dopełniający- ocena b. dobra - narysować linię chronologiczną i przedstawić wydarzenia p.n.e. i n.e. - zna epoki archeologiczne: paleolit, neolit, epoka brązu, epoka żelaza - przedstawić na osi czasu najstarsze ślady człowieka - opisać warunki życia człowieka pierwotnego - pokazać na mapie główne skupiska ludność - powiedzieć na czym polegały trzy rewolucje - uzasadnić dlaczego niektóre obszary przodowały w procesach osadniczych - wytłumaczyć wpływ rewolucji neolitycznej na organizacje ludzkich społeczności i ich kulturę - określić skutki postępu dla człowieka i środowiska - podać przykłady innych sposobów mierzenia czasów NAJSTARSZE CYWILIZACJE STAROŻYTNEGO WSCHODU - pokaż na mapie historycznej: Mezopotanię, Egipt, Palestynę - wiedzieć gdzie istniało wielobóstwo i jednobóstwo rodzaje pisma - określić warunki naturalne najstarszych cywilizacji -znać imiona najważniejszych bogów - rozumieć odmienność religijną Żydów - wiedzieć jakiego używano materiału pisarskiego - znać formy państw - scharakteryzować wierzenia religijne ludów - ocenić znaczenie religii w życiu narodu żydowskiego najważniejsze osiągnięcia - znać funkcje pisma - opisać zasady funkcjonowania despotycznej - wskazać różnicę między politeizmem, a monoteizmem - wykazać wpływ kultury a współczesność - wyjaśnić związek między materiałami pisarskimi, a rodzajami pisma STAROŻYTNA GRECJA - pokaż na mapie historycznej Grecję, Ateny, Olimpię, morza: Śródziemne, Egejskie najważniejszych bogów - wiedzieć z kim walczyli Grecy najważniejsze bitwy - znać pojęcie - określić położenie geograficzne Grecji - wiedzieć jakimi dziedzinami opiekowali się bogowie greccy - opowiedzieć wybrane mity greckie - znać przyczyny wojen perskich - objaśnić pojęcie demokracja - opisać przebieg - dostrzegać związki między środowiskiem przyrodniczym, osadniczym i gospodarką - rozumieć specyfikę wierzeń greckich - scharakteryzować sztukę wojenną Persów i Greków i krótko scharakteryzować - podać zasięg Wielkiej Kolonizacji - rozumieć dlaczego Greccy żyli w rozproszeniach politycznych - znać różnicę miedzy faktem, a fikcją i fantazją w mitach - określić przyczyny sukcesów Greków w wojnach 1
miasto- państwo dyscypliny olimpijskie - wiedzieć co znajdowało się na Akropolu filozofów greckich - wskazać na mapie Italię i Rzym - wie kim był Romulus, Juliusz Cezar, Chrystus, cesarz - zna legendę o założeniu Rzymu - zna znaczenie słów: niewolnik, chrześcijaństwo, Biblia - umie nazwać najważniejsze formy rządzenia państw - umie powiedzieć z kim Rzym prowadził słynne wojny - umie opowiedzieć o pierwszych prześladowaniach chrześcijan - wie kim byli apostołowie ludy barbarzyńskie na mapie Cesarstwo Zachodnie i Wschodnie igrzysk style architektury greckiej - opisać teatr grecki - umie określić położenie Italii i Rzymu - umieścić na linii chronologicznej daty 753 r. p. n. e., 476 r. n. e., powiedzieć i ich historycznym znaczeniu - umie wskazać na mapie: Tybr, Półwysep Apeniński, Kartaginę, Macedonię - wie kim byli: Spartakus, Romulus, Remus, Mars - zna znaczenia słów: republika, cesarstwo, prowincja, legiony, zgromadzenie ludowe, wojna domowa, gladiator, dyktator urzędników w republice - wie skąd Rzym miał niewolników najważniejsze własne osiągnięcia cywilizacyjne Rzymian ważniejszych bogów rzymskich - wie co to było Koloseum i co się Starożytny Rzym uprawnienia poszczególnych organów władz w Atenach - ukazać związek między religią i sportem - znać znaczenie igrzysk w życiu Greków - znać znaczenie teatru w życiu Greków - znać rolę filozofów greckich - umie odczytać z mapy historycznej mieszkańców starożytnej Italii - umie wyjaśnić przyczyny rozwoju terytorialnego Rzymu - umie określić terytorium Cesarstwa Zachodnorzymskiego i Wschodniego - wie jaką rolę odegrali w historii Rzymu: Oktawian August, Attyla, Konstantyn Wielki zadania urzędników w czasach republikańskich skutki wojny Rzymu z Kartaginą i Macedonią - umie opowiedzieć o położeniu niewolników w Rzymie skutki powstania Spartakusa - umie wykazać wyższość organizacji armii rzymskiej nad wojskami innych państw - umie wyjaśnić powiedzenie wszystkie drogi prowadzą do - objaśnić funkcję nowego ustroju w Atenach - porównać sposób sprawowania władzy w Atenach z rządami w Egipcie - porównać olimpiadę w Starożytnej Grecji z współczesną - określić wkład Greków w kulturę europejską - umie odczytać ze współczesnej mapy geograficznej kraje, które wchodziły wskład imperium rzymskiego politykę Aleksandra Wielkiego i Rzymu wobec ludności podbitej - objaśnia mechanizm sprawowania władzy w republice i cesarstwie (pryncypat, dominat) - potrafi wymienić co obywatele stracili, a co zyskali na zmianie ustroju zasady rządzenia w republice rzymskiej i demokracji ateńskiej zależność gospodarki rzymskiej od pracy niewolniczej - wartościuje zjawisko niewolnictwa - umie scharakteryzować postawę Spartakusa i Hannibala - wyjaśnić dlaczego kultura romańska oddziaływała na 2
- zna daty graniczne średniowiecza - wie gzie się narodził islam, zna postać Mahometa na mapie Półwysep arabski, Mekkę i Medynę na mapie Bizancjum, Konstantynopol - wie gzie leży Galia, kto podbił Galię - zna losy Karola Wielkiego - wie kim byli tam działo główne założenia religii chrześcijańskiej przyczyny podziału i upadku Cesarstwa Rzymskiego Rzymu - zna bogów rzymskich i ich greckie odpowiedniki - zna pojęcie: forum, pax romana, bazylika, akwedukt, terma, atrium, amfiteatr - dostrzega etapy rozwoju chrześcijaństwa (religia prześladowana, równoprawna, wiodąca) - umie wykazać na czym polegał związek chrześcijaństwa z judaizmem przyczyny podziału i upadku Cesarstwa Rzymskiego. Analizuje to zjawisku na mapie Kształtowanie się Europy - zna podział średniowiecza: wczesne, okres rozkwitu, zmierzchu - wie jakie państwa barbarzyńskie powstały na gruzach cesarstwa - objaśni pojęcie islam - zna datę 622 r. n. e. zasięg podbojów arabskich - wie kto dokonał kodyfikacji prawa w VI w.n.e - wymieni zasługi Karola Wielkiego w dziedzinie kultury - zna datę 800 r. n. e., 843 r.n.e. trzy odrębne sfery polityczne i kulturowe na terenach dawnego Imperium Romanum - zna 5 filarów islamu - wie co zawiera Koran - zna dwa zasadnicze kierunki islamu (sunnici, szyici) - zna datę 529 r. n.e. - zna pojęcie cearopapizm i umie je odnieść do Bizancjum - omówi organizację państwa Karola Wielkiego - zna osiągnięcia poprzedników ówczesny świat - umie wykazać cechy kultury greckiej i rzymskiej - ustali co z dziedzictwa antycznego przetrwało do dziś - wie jak rozprzestrzeniało się chrześcijaństwo w cesarstwie rzymskim chrześcijaństwo z wierzeniami Greków i Rzymian związki Rzymian z ziemiami polskimi - potrafi wskazać na mapie trzy odrębne sfery - wie jakie ośrodki kształtowały oblicze wczesnośredniowie cznej Europy - określi rolę religii w życiu Arabów - porówna stosunek Arabów i innych państw do ludów podbitych - zna wkład Arabów w przekazanie dziedzictwa antycznego Europie - zna najdalszy zasięg terytorialny Bizancjum - wie jak zakończył się spór ikonoklastyczny - określi wkład Karola Wielkiego w rozwój kultury, oświaty, administracji 3
Wikongowie - wie kim byli Otton I, Otton II, Otton III - wie na czym polegał system lenny - zna rodzaje rent feudalnych - wie kiedy Słowianie dotarli do Europy i jak się podzielili - wymieni kilka państw słowiańskich - zna wierzenia Słowian siedziby plemion polskich - zna datę chrztu Polski - potrafi wymienić kilka nazw osad służebnych - zna postać Wojciecha - wie, że Chrobry był pierwszym królem - zna datę koronacji - jakie straty terytorialne Polska poniosła w czasie kryzysu państwa piastowskiego - wie jakie państwa powstały po rozpadzie Karolingów - zna postać - Wilhelma Zdobywcy - zna datę 962 r. n.e - wymieni zależności pomiędzy seniorem i wasalem - zna nowości wprowadzone w rolnictwie - zna pojęcie państwo patrymonialne - omówi wierzenia - wymieni i pokaże na mapie wszystkie państwa słowiańskie - zna sąsiadów Polski granice państwa Mieszka - zna nazwisko Thietmara - opisze organizacje grodową - wyjaśni znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego - zna dokonania polityczne Bolesława Chrobrego - wie jakie były przyczyny kryzysu wczesnopiastowskiej - wie przy pomocy kogo Kazimierz Odnowiciel odbudował państwo Karola Wielkiego - zna datę 1066 r.n.e - wie na jakich terenach powstała Wschodnia Marchia - opisze przebieg hołdu lennego - zna różnice między zwyczajami lennymi - rozumie pojęcie feudalizm - - zna datę 865 r.n.e. - zna postać Cyryla i Metodego - zna datę 988 r.n.e okoliczności chrztu - wie skąd wywodzi się nazwa dynastii Piastów - dostzrega rolę drużyny w wczesnopiastowskiej - zna przyczyny wojen Chrobrego i ich skutki - wyjaśni rolę koronacji w Europie - zna rolę Kościoła w odbudowie państwa - zna okoliczności najazdu Brzetysława - wie na czym polegała idea odnowienia cesarstwa - rozumie rolę immunitetu - potrafi wyjaśnić dlaczego system lenny prowadził do rozbicia feudalnego - omówi rolę Bizancjum w chrystianizacji Europy - wie o zasługach Cyryla i Metodego dla rozwoju liturgii w językach narodowych - omówi skutki przyjęcia chrztu - wie co zawierał dokument Dagome iudex - zna różne koncepcje powstania państwa polskiego - omówi znaczenie zjazdu dla idei zjednoczenia Europy - rozumie potrzebę zmiany zarządzaniem państwa za Kazimierza (początek powstania warstwy rycerskiej) - potrafi wyjaśnij dlaczego Kazimierz nie mógł się koronować - zna datę 1077 r. - zna sytuację Kościoła przed reformą - wie gdzie narodził się ruch reformy religijnej - zna różnice - dostrzega związek pomiędzy tym, co zawierał Dictatus papae, a konfliktem - wie jakie zasady zawierał konkordat w Wormacji w 1122 r. i rozumie na czym 4
gregoriańską - zna datę 1054 r. - zna datę 1076, 1079 - wie, że Bolesław Śmiały był zwolennikiem Grzegorza VII - zna datę statutu Krzywoustego - zna datę wojny polsko - niemieckiej pomiędzy kościołem łacińskim, a bizantyjskim - wie, że św. Stanisław najprawdopodobniej uczestniczył w spisku możnych - zna dwie relacje o śmierci św. Stanisława - wie na czym polegała zasada senioratu - wie w jakim latach Krzywousty przyłączył Pomorze - zna postanowienia statutu Krzywoustego pomiędzy Grzegorzem VII, a Henrykiem IV - dostrzega rolę kultu św. Stanisława jako symbolu jednoczącego się kraju - potrafi omówić konflikt Bolesława i Zbigniewa wskazując na rolę możnych - wie dlaczego Krzywousty zgodził się na hołd lenny z Pomorza w 1135 r. polegał kompromis - dostrzega rolę możnych w kraju rządzonym przez Władysław Hermana - potrafi ocenić dwie znane relacje o śmierci św. Stanisława - potrafi wskazać i omówić przyczyny i skutki statutu Opracowali nauczyciele historii Gimnazjum imienia Jana Pawła II w Dobczycach 5