FOTOWOLTAIKA W POLSCE Stanisław M. Pietruszko Politechnika Warszawska Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki
2009 65% 2008 85% 2007 70% 2006 40% 2005 45% 2004 60% 2003-32% 2002-44% 2001-36% 2000-43%
ETS New Entrance Reserve: NER 300 300 million EU emission allowances: ~6b Available until end of 2015 For demonstration projects in CCS and innovative renewables In combination with EEPR, financing to up to 50% is feasible Geographically balanced (min 1 and max 3 projects per Member State)
Source: EPIA
Rozwój niemieckiego rynku PV Dane z niemieckiego rynku fotowoltaicznego 2009* Moc nowo zainstalowana 3,800 MWp Całkowita moc zainstalowana 9,800 MWp Wyprodukowana energia elektryczna 6,400 GWh Liczba nowych systemów 160,000 Liczba pracowników 60,000 (Source: BSW-Solar) * Preliminary figures 3806 12000 10000 8000 Kamienie milowe 1991: Pierwsze taryfy stałe (FIT o niskich stawkach) 1991-1995: Program 1,000 dachów (granty) 1999-2003: Program 100,000 dachów (poŝyczki) 2000: Ustawa o Odnawialnych Źródłąch Energii (EEG) (FIT) 2004 & 2009: Poprawka (korekta) EEG (FIT) 670 951 843 1271 1809 6000 4000 2000 3 3 3 3 4 7 12 10 12 42 78 118 139 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009* annually installed cumulated installed 0 06/10/2010 BSW-Solar
Kategorie systemów PV dołączonych do sieci w Niemczech MontaŜ Na dachu BIPV naziemny Trudność montaŝu Domy mieszkalne 1-10 kwp 12% Image: Solarwatt Udział w rynku w 2009 06/10/2010 Size BSW-Solar of the system Image: Schüco <1% Domy wielorodzinne, budynki uŝyteczności publicznej, gospodarstwa rolne, elektrownie komercyjne 10-100 kwp 54% Image: Solarwatt Image: Geosol Image: Grammer DuŜe i bardzo duŝe Systemy komercyjne > 100 kwp Image: BP 19% Preliminary Figures which may still be subject to change Source: Statistics of the Federal Network Agency, BSW-Solar Estimates 14% Image: 12/03/2010 18/05/2010 Geosol BSW-Solar
Indeks BSW-Solar cen systemów fotowoltaicznych -9,3% -3,2% Durchschnittliche Średnia roczna obniŝka jährliche cen: Reduktion: 13.3% 13,3% Q4 2009: Durchschnittlicher Średnia cena systemów PV-Anlagenpreis <100 kwp: < 100 kwp: 3150 3.150 /kwp ( pod (fertig klucz, installetiert, bezohne VATu) MWSt.) -25,6% Źródło: Reprezentatywne badanie 100 instalatorów przeprowadzone przez EuPD-Research na zlecenie BSW-Solar
Aktualne taryfy stałe w Niemczech Dla systemów na budynkach(dach, fasada), podłączonych do sieci Rok wprowadzenia < 30 kwp ( ct/kwh) > 30 kwp ( ct/kwh) > 100 kwp ( ct/kwh) > 1.000 kwp ( ct/kwh) Od 1.1.2010 39.14 37.23 35.23 29.37 Jednorazowa obniżka 1.7.2010 13 % 13 % 13 % 13 % Od 1.7.2010 34.05 32.39 30.65 25.55 Jednorazowa obniżka 1.10.2010 3% 3% 3% 3% Od 1.10.2010 33.03 31.42 29.73 24.79 Roczny spadek 13 % 13 % 13 % 13 % Od 1.1.2011 28.74 27.34 25.87 21.57 06/10/2010 BSW-Solar
Dla systemów montowanych na ziemi, podłączonych do sieci Rok wprowadzenia Strefy usługowe, na stelażach montażowych, wzdłuż dróg i torów ( ct/kwh) Obszary restrukturyzowane i utwardzone ( ct/kwh) Tereny uprawne ( ct/kwh) Od 1.1.2010 28.43 28.43 28.43 Jednorazowa obniżka 1.7.2010 12 % 8 % Od 1.7.2010 25.02 26.15 Jednorazowa obniżka 1.10.2010 3% 3% Nie przysługuje FIT Od 1.10.2010 24.26 25.37 Roczny spadek 13% 13% Od 1.10.2010 21.11 22.07 06/10/2010 BSW-Solar
Równowaga cen grid parity Równowaga cen = cena energii dla klientów indywidualnych równa cenie energii słonecznej (Taryfa stała PV bez uwzględnienia obniŝki w lipcu 2010) Równowaga cen zostanie osiągnięta między 2012 a 2015
Moc zainstalowana w okresie I-VIII 2010 Razem: do 8 GW? Razem: 4.8 GW 06/10/2010 BSW-Solar
Plusy taryf stałych (FiT) Inwestycja w fotowoltaikę jest atrakcyjna =>Zysk jest motorem rynku PV Bezpieczeństwo inwestycji umoŝliwia napływ nowych graczy rynkowych => Nowi gracze wkraczają na rynek energii (konkurencja) Zwiększone koszty są rozdzielone pomiędzy wszystkich odbiorców => Mały wkład pojedynczych osób/ zasada zanieczyszczający płaci Zwiększone koszty są rozdzielone na długi okres czasu (np. 20 lat) => Jedynie energia wyprodukowana jest wynagradzana (nastawienie na uzysk) Spadek cen PV wyzwalany przez obniŝający się poziom taryf stałych => Inwestycje nie są odkładane w czasie KaŜde OZE moŝe być wsparte indywidualnie => Zysk jest niezaleŝny od technologii Wyzwania dla taryf stałych Trudno jest ograniczyć wzrost rynku bez strat dla jego rozwoju => Potrzebna jest strategia jeśli rozwój rynku przekracza oczekiwania Koszty rosną dopóki nie zakończy się okres zwrotu z pierwszych elektrowni => WaŜna jest realistyczna kalkulacja dodatkowych kosztów
Więcej inwestycji wpv przez rodziny w porównaniu do czterech dużych zakładów energetycznych (w Niemczech) BSW-Solar Prywatne inwestycje rodzin w systemy fotowoltaiczne i fototermiczne
Wizja energetyczna świata w roku 2100 wg WBGU Primary Zaopatrzenie Energy w energię Supply [EJ/Y] 1,600 0 1,400 0 1,200 0 1,000 0 800 600 WBGU: German Advisory Council on Global Change Geotermia Inne OZE Słon. cieplna Słon. elektryczna Wiatr Biomasa adv 400 Biomasa trad Wodna Atomowa 200 Gaz Węgiel 0 Ropa 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2100 2060 2070 208 YEAR Rok
Światowa prognoza do 2014 Znaczny rozwój rynku UE w 2010, odzyskanie tempa wzrostu po korekcie w 2011, a takŝe znaczny wzrost poza UE 78% 45%
Oczekiwany jest spadek cen systemów PV o 55% -65% do2030 Zakres cen duŝych systemów fotowoltaicznych ( /kwp) 2,800 Zakres cen 2,445 2,193 1,982-56% 1,804 1,644 1,549 1,460 1,378 1,301 2,600 1,229 2,215 1,908 1,640 1,409 1,214 1,135 1,062 995 933 875-66% 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030
Całkowita moc zainstalowana w Czechach
Mechanizmy wsparcia OZE w krajach NMS
KRAJ BUŁGARIA CYPR CZECHY TARYFA STAŁA DLA PV (EUR/KWH) <5kW 0, 428 >5kW 0,380 min. 0,36 max. 0,38; Jeśli dopłata min. 0,20 max. 0,22 < 30 kw 0,4712 > 30 kw 0.,673 Lub zielony bonus < 30 kw 0,4338 > 30 kw 0,4300 Kurs wymiany 26 CZK/EUR WĘGRY 0,10 OKRES FINANSOWANIA (LAT) SPADEK CENA ENERGII ELEKTRYCZNEJ DLA GOSPODARSTW (EUR/kWh) CENA ENERGII DLA PRZEMYSŁU (EUR/kWh) 25 5% 0,09 0,07 15 lub 20 No 0,12 0,11 20 Brak od 2011 0,171-0,182 Zwrot inwestycji No 0,16 Bazowo: 0,04-0,05 W szczycie: 0,06-0,07 0,18 lub 0,14 ŁOTWA 0,43 20 No 0,11 0,07 LITWA 0,46 10 No 0,13 0,11 SŁOWACJA 0,43 15 10% 0,15 0,14 SŁOWENIA min. 0,27 max. 0,48; Jeśli dopłata min. 0,20 max. 0,36 15 7% 0,09 0,08
NREAP (21.10.2010) Wpłynęło 24 Planów Działań Brakujące kraje: EE, HU, PL Całkowity przewidywany cel dla OZE(na podst. 19 krajów): 21.7% OZE(zamiast min. 21 %) Dla osiągnięcia przewidzianego celu należy podjąćznaczne wysiłki zmierzające do zwiększenia efektywności energetycznej Nie osiągnięcie celu oznacza: Porażkę w zwiększaniu udziału OZE Niezbędne dodatkowe nakłady ze strony technologii OZE
Narodowe cele PV wg NREAP 2020 Cel PV całkowita moc zainstalowana (MW) Średnia roczna wartość rynku 2011 2020 (MW) % zuŝycia energii elektrycznej Austria 322 0.41% Bułgaria 303 1.23% Cypr 192 3.89% Dania 6 0.01% Finlandia 10 0.00% Francja 4,860 300-500 1.08% Niemcy 51,753 3000-4000 7.37% Grecja 2,200 ~200 4.22% Irlandia - 0.00% Włochy 8,000 500-600 2.64% Litwa 10 0.11% Luksemburg 113 1.27% Malta 28 1.36% Holandia 722 0.42% Portugalia 1,000 60-100 2.29% Słowenia 139 0.89% Hiszpania 8,367 400-500 3.81% Szwecja 8 0.00% Wielka Brytania 2,680 230-280 0.59% RAZEM UE (19) 80,713 5,500 6,000 2.68% Source:EPIA SpostrzeŜenie: Potencjał PV jest ogromnie niedoceniany (w 1997 celem PV na 2010 były 3GW)
Harmonogram wprowadzenia Prawa Atomowego wariant "szybki" PRACE LEGISLACYJNE Prace Rządu Prace Parlamentu Analizy legislacji zagranicznej Projekt ZałoŜeń Projektu Ustawy Uzgodnienia resortowe Uzgodnienia międzyresortowe Komitet Stały I Rada Ministrów I Projekt Ustawy w RCL Konsultacja społeczna Komitet Stały II Rada Ministrów II Pierwsze czytanie Komisje Drugie czytanie Trzecie czytanie Senat Prezydent 11,5 2 2 0,5 2 15,75 3,5 0,5 0,5 2 1 0,5 0,5 0,25 2,5 0,25 0,5 0 0,75 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 Miesiące od decyzji politycznej 01.01.2009
Harmonogram wprowadzenia Prawa Atomowego wariant "normalny" PRACE LEGISLACYJNE Prace Rządu Prace Parlamentu Analizy legislacji zagranicznej Projekt ZałoŜeń Projektu Ustawy Uzgodnienia resortowe Uzgodnienia międzyresortowe Komitet Stały I Rada Ministrów I Projekt Ustawy w RCL Konsultacja społeczna Komitet Stały II Rada Ministrów II Pierwsze czytanie Komisje Drugie czytanie Trzecie czytanie Senat Sejm Prezydent 2 13 3 1 2 0,5 0,5 2 1 22,75 9 0,5 0,5 1 3 2 1 1 1 0,75 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 Miesiące od decyzji politycznej 01.01.2009
30/33 Czy jest dobrze? 40 35 30 25 20 1,5 4 6,5 8 15 10 5 0 Stara moc +EJ Nowa moc 5 10 15 20 25 30 Jesteśmy na krawędzi będziemy mieli 2 tyś. MW deficytu prof. śmijewski
Wnioski Fotowoltaika będzie w przyszłości waŝnym filarem zrównowaŝonego zuŝycia energii w większości krajów świata Trzeba zacząćbudowęrynków PV na całym świecie, aby zwiększyćmoŝliwości produkcyjne i obniŝyć koszty Rozwój rynków PV wymaga: - klarownego celu, - stabilnych warunków rynkowych, -ciągłych i długoterminowych programów wsparcia aŝdo momentu osiągnięcia konkurencyjności Dostępne sąróŝne rodzaje programów wsparcia, ale udowodniono, Ŝe najskuteczniejszym instrumentem są taryfy stałe Image: Frankensolar Image: SMA Image: Geosol
uwzględnienia w planowaniu strategicznym polskiej polityki energetycznej realnego potencjału energetyki słonecznej; rozpoczęcia prac nad wprowadzeniem FiT od roku 2012; usunięcia zbędnych barier administracyjnych, uproszczenia prawa oraz dostosowania go do przyłączania małych rozproszonych systemów; moŝliwości finansowania inwestycji w systemy fotowoltaiczne ze środków programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko i programu NFOŚiGW; ustanowienia celu 1,8 GWp zainstalowanej mocy PV w roku 2020 i 10 GWp w 2030r; uruchomienia programu BiR nad przyszłościowymi technologiami ogniw fotowoltaicznych.
Stanisław M. Pietruszko A member of EPIA Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki Politechnika Warszawska tel.: +48-691 910 390, Tel./fax: +48-22-679 8870 pietruszko@pv-polska.pl www.pv-polska.pl