JAK IZOLOWAĆ DACHY SKOŚNE Dachy skośne, których pokryciem jest na przykład łupek, dachówki ceramiczne lub dachówki cementowe są od lat najczęściej spotykaną konstrukcją dachową budynków mieszkalnych. Chcąc częściowo lub całkowicie zagospodarować poddasze, naleŝy zamontować warstwę izolacji cieplnej na poziomie krokwi. Dawniej izolacja umieszczana była zazwyczaj jedynie między krokwiami, aby pozostawić przestrzeń wentylacyjną między warstwą wełny a membraną dachową. Aby sprostać rosnącym wymaganiom norm dotyczących izolacji cieplnej, potrzebne było rozwiązanie, które spełni wymagania obowiązujących przepisów i nie wpłynie znacząco na wzrost kosztów oraz ograniczenie przestrzeni uŝytkowej. Przy projektowaniu poszczególnych warstw dachu skośnego, pod względem izolacyjności termicznej, naleŝy wziąć pod uwagę: zakładane parametry termoizolacyjne, nachylenie dachu, wysokość krokwi, rodzaj, parametry oraz ułoŝenie folii paroszczelnej i membrany dachowej. MoŜliwość wypełnienia całej wysokości przestrzeni między krokwiami zaleŝy od rodzaju zastosowanej membrany. Dokonując obliczeń, naleŝy uwzględnić mostki termiczne, które tworzą się na krokwiach. W zaleŝności od miejsca zamontowania izolacji w dachu wielospadowym, poddasze jest klasyfikowane jako uŝytkowe bądź nieuŝytkowe. Jeśli izolacja umieszczona jest na poziomie stropu, pomiędzy belkami stropowymi, poddasze pozostaje nieocieplone. Wykonanie izolacji na poziomie krokwi, między oraz pod krokwiami, a czasem równieŝ na krokwiach, pozwala na stworzenie dodatkowej, atrakcyjnej przestrzeni, zwiększającej wartość budynku, bez istotnej zmiany jego wyglądu zewnętrznego. Ognioodporność konstrukcji budowlanych, w tym takŝe dachów skośnych, ma ogromne znaczenie dla całego budynku. Dla dachu wielospadowego wymagana jest określona klasa odporności ogniowej REI, gdzie poszczególne Dachy skośne, których pokryciem jest na przykład łupek, dachówki ceramiczne lub dachówki cementowe są od lat najczęściej spotykaną konstrukcją dachową budynków mieszkalnych. Chcąc częściowo lub całkowicie zagospodarować poddasze, naleŝy zamontować warstwę izolacji cieplnej na poziomie krokwi. Budowa kryteria oznaczają: R nośność, E szczelność, I izolacyjność (temperatura na nieogrzewanej powierzchni). Dostawcy systemów (np. system płyt gipsowo-kartonowych firmy Knauf) wykorzystują w oferowanych rozwiązaniach elementy konstrukcyjne o określonej klasyfikacji odporności ogniowej. Pod względem izolacyjności akustycznej dach skośny jest konstrukcją podwójną, w której krokwie i pozostałe elementy nośne są mostkami częściowo ograniczającymi zdolność konstrukcji do tłumienia dźwięku. Dzięki zamontowaniu pomiędzy krokwiami izolacji z wełny szklanej firmy Knauf Insulation moŝna znacznie poprawić parametry akustyczne przegrody.
Podstawowym kryterium, które naleŝy uwzględnić przy projektowaniu i wykonywaniu dachu skośne go jest zapewnienie określonej wartości współczynnika przenikania ciepła. Obliczenia współczynnika przenikania ciepła U naleŝy wykonywać zgodnie z normą: PN-EN ISO 6946: 2004 (Komponenty i elementy budynku. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metody obliczania). Zgodnie z wymaganiami, wartości współczynnika przenikania ciepła Uk ścian, stropów i stropodachów nie mogą być większe niŝ wartości Uk (max). W obliczeniach naleŝy koniecznie uwzględnić mostki termiczne, które tworzą się na krokwiach i elementach dolnej konstrukcji nośnej w dachach stromych oraz powstające na łącznikach mechanicznych w dachach płaskich. Mostki te naleŝy obliczać, wykorzystując normy: PN-EN ISO 10211-1 (Mostki cieplne w budynkach. Strumień cieplny i temperatura powierzchni. Ogólne metody obliczania) lub PN-EN ISO 10211-2 (Mostki cieplne w budynkach. Obliczanie strumieni cieplnych i temperatur powierzchni. Część 2.: Liniowe mostki cieplne). W przypadku dachu ze szczeliną wentylacyjną, pomiędzy zewnętrzną warstwą izolacji i membraną dachową naleŝy pozostawić przestrzeń wentylacyjną. W dachu bez szczeliny wentylacyjnej para wodna swobodnie uchodzi z budynku przez membranę dachową do szczeliny wentylacyjnej nad membraną. Takie rozwiązanie przynosi wiele korzyści: Dyfuzyjnie otwarta membrana ogranicza ryzyko kondensacji pary wodnej w drewnianej konstrukcji dachu. Paroprzepuszczalna membrana dachowa po zewnętrznej stronie krokwi słuŝy jako zabezpieczenie przed wiatrem. Ograniczenie przepływu powietrza poprawia efektywność energetyczną poddasza. Firma Knauf Insulation zaleca takie rozwiązanie we wszystkich typach dachów skośnych.
Jedna warstwa izolacji pomiędzy krokwiami dachu skośnego pozwala na osiągnięcie dobrych właściwości termoizolacyjnych, pod warunkiem, Ŝe wysokość krokwi umoŝliwia zamontowanie właściwej grubości izolacji. Pod pokryciem zainstalowana jest paroprzepuszczalna membrana dachowa. Izolacja z wełny szklanej wypełnia przestrzeń pomiędzy krokwiami na całej ich wysokości. Po ciepłej stronie izolacji zamontowana jest warstwa paroszczelna, przykryta dolną konstrukcją nośną, do której przymocowane są najczęściej płyty gipsowo-kartonowe. Dolne konstrukcje nośne, tworzone ze stalowych profili lub drewnianych łat, mają róŝny wpływ na wartość współczynnika U (niŝsze wartości przy elementach metalowych wpływ mostków termicznych). Izolacja dachu między i pod krokwiami jest rozwiązaniem korzystnym, jeśli wysokość krokwi jest niewystarczająca na zamontowanie jednej warstwy izolacji o zalecanej grubości. Dodatkowa warstwa izolacji ogranicza ryzyko wystąpienia mostków termicznych. W obecnych tradycyjnych konstrukcjach dachowych, z krokwiami wysokości 160-180 mm moŝliwe jest osiągnięcie wymaganych wartości U, a takŝe wartości U znacznie poniŝej wymaganego poziomu. Jeśli nie ma ograniczeń konstrukcyjnych, izolację między krokwiami moŝna zamontować zarówno w dachach tradycyjnych ze szczeliną wentylacyjną, z zainstalowaną membraną dachową, jak i w nowoczesnych typach dachów z wysokoparoprzepuszczalną membraną. Membrana dachowa jest montowana na krokwiach i zakotwiona przez kontrłaty. Łaty są instalowane w rozstawie odpowiednim dla wybranego rodzaju pokrycia dachowego i nachylenia dachu. Przy układaniu pokrycia naleŝy stosować się do instrukcji montaŝowych producenta. Maty Unifit 035 i Unifit 039 naleŝy rozpakować i pociąć poprzecznie, zgodnie z dokładnie odmierzonymi odległościami między krokwiami, uwzględniając 20 mm zapasu. Podobnie montuje się płyty TP 116, uwzględniając wymiary dachu przy cięciu wyrobu. Odmierzony materiał naleŝy ścisnąć i zamontować na lekki wcisk między krokwie, gdzie po rozpręŝeniu będzie się utrzymywał samodzielnie do momentu ułoŝenia następnych warstw. Przestrzeń pomiędzy krokwiami szczelnie wypełniona na całej wysokości izolacją pozwoli ograniczyć ryzyko wystąpienia mostków cieplnych. Przy montaŝu dodatkowych warstw izolacji, połączenia płyt w kolejnej warstwie nie powinny pokrywać się z połączeniami poprzedniej. W celu zapewnienia optymalnej izolacji całego poddasza kaŝda następna warstwa powinna być przesunięta w stosunku do juŝ połoŝonej. Jeśli nie jest stosowana membrana dachowa dyfuzyjnie otwarta, naleŝy wykonać odpowiedniej wysokości szczelinę wentylacyjną pomiędzy tą warstwą i zewnętrzną powierzchnią izolacji. W tym celu montuje się odpowiednie konstrukcje pomocnicze z listew dystansowych, przymocowanych do dolnej krawędzi krokwi lub przytrzymuje się izolację za pomocą Ŝyłki lub drutu rozciągniętego między krokwiami. NaleŜy zwrócić uwagę na detal łączenia izolacji dachu i izolacji ściany zewnętrznej w miejscu okapu, aby nie powstał mostek termiczny. Następnie na warstwę izolacji nakłada się warstwę paroszczelną, która musi pokrywać całą powierzchnię i powinna być uszczelniona na łączeniach.
W przypadku mocowania drewnianych łat do dolnej konstrukcji nośnej, naleŝy wybrać system, który spełnia wymagania dotyczące nośności i ognioodporności, a jednocześnie umoŝliwia montaŝ dodatkowej warstwy izolacji o odpowiedniej grubości. Izolację naleŝy ciąć zgodnie z dokładnie odmierzonymi odległościami między łatami, uwzględniając 15-20 mm zapasu. Odmierzony materiał naleŝy ścisnąć i zamontować na lekki wcisk między łaty. Następnie montuje się okładzinę z płyt gipsowo-kartonowych. W przypadku zastosowania stalowych profili CD, naleŝy wybrać wieszak spełniający wymagania dla całego systemu, dotyczące nośności i ognioodporności, oraz umoŝliwiający zamontowanie profili w takiej odległości od krokwi, aby umoŝliwiała montaŝ odpowiedniej grubości izolacji. Izolacja powinna całkowicie wypełniać przestrzeń między i pod profilami. Izolacja dachu między krokwiami i dwiema warstwami pod krokwiami jest najlepszym rozwiązaniem i umoŝliwia osiągnięcie zalecanych wartości U, zgodnie z wymaganiami Warunków Technicznych. Dach z tak wykonaną izolacją zapewni oszczędność kosztów ogrzewania, a jednocześnie zagwarantuje bardzo dobrą izolacyjność akustyczną całej przegrody (Rw osiąga wartość nawet do 57 db system płyt gipsowo-kartonowych firmy Knauf). Firma Knauf Insulation zaleca projektowanie i wykonywanie dachów bez szczeliny wentylacyjnej, z zainstalowaną wysokoparoprzepuszczalną membraną dachową. Produkty do izolacji dachów skośnych Firma Knauf Insulation oferuje wyroby przeznaczone dla całej gamy systemów izolacyjnych stosowanych w dachach skośnych. Produkty te spełniają wymagania obowiązujące w Polsce, w tym normy PN-EN 13162:2002/AC:2006 (Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie. Wyroby z wełny mineralnej (MW) produkowane fabrycznie). Unifit 035, Unifit 039 nielaminowane wyroby izolacyjne z wełny szklanej, w postaci mat. Mają zwiększoną sztywność, co ułatwia ich montaŝ. Ich powierzchnia jest oznakowana, co ułatwia wykonanie pomiarów i cięcie na miarę. Unifit 035 ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,035 W/m K, a współczynnik przewodzenia ciepła Unifit 039 wynosi λ=0,039 W/m K. Oba produkty mają zdolność tłumienia dźwięków i są niepalne (klasa A1). Classic 040 uniwersalny, nielaminowany wyrób izolacyjny z wełny szklanej, w postaci mat. Współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,040 W/m K. Tłumi dźwięki i jest niepalny (klasa A1). TP 116 nielaminowane płyty izolacyjne z wełny szklanej. Współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,037 W/m K. Tłumią dźwięki i są niepalne (klasa A1). Stosowane równieŝ jako dodatkowa, montowana pod krokwiami, warstwa izolacyjna o min. grubości 40 mm.
TI 435 U maty izolacyjne z wełny szklanej, jednostronnie laminowane welonem szklanym. Mają zwiększoną sztywność, co ułatwia ich montaŝ. Współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,035 W/m K. Stosowane równieŝ jako dodatkowa, montowana pod krokwiami, warstwa izolacyjna o min. grubości 30 mm. Tłumią dźwięki i są niepalne (klasa A1). Classic 035 nielaminowany wyrób izolacyjny z wełny szklanej, w postaci mat. Współczynnik przewodzenia ciepła λ=0,035 W/m K. Tłumi dźwięki i jest niepalny (klasa A1). MoŜe być stosowany jako dodatkowa, montowana pod krokwiami, warstwa izolacyjna o min. grubości 50 mm.