Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik technologii ceramicznej 311[30] 1
2
3
4
5
W etapie praktycznym zadanie egzaminacyjne sprawdzało umiejętności praktyczne z zakresu tematu ogólnego określonego w standardzie wymagań egzaminacyjnych: Opracowanie projektu realizacji określonych prac z zakresu technologii wytwarzania wyrobów ceramicznych oraz kontroli parametrów prowadzonych procesów w określonych warunkach organizacyjnych i technicznych na podstawie dokumentacji W pracy egzaminacyjnej podlegały ocenie następujące elementy: Element I Element II Element III Element IV Element V Element VI Element VII Element VIII Tytuł pracy egzaminacyjnej Założenia Wykaz etapów produkcji płytek Dobór urządzenia do formowania płytek podłogowych Zapotrzebowanie na masę ceramiczną Zestawienie wymiarów płytki surowej Opis planowanej produkcji płytek Praca egzaminacyjna jako całość. Przykłady zapisów poszczególnych elementów pracy egzaminacyjnej. Element I - Tytuł pracy egzaminacyjnej Komentarz: Sformułowanie tytułu pracy egzaminacyjnej nie stanowiło dla zdających problemu. Większość zdających temat rozpoczynała od słów Projekt realizacji.... Pojawiały się zapisy precyzujące nie tylko co podlega produkcji jaki asortyment, ale także w jakim wymiarze. 6
Element II - Założenia Technik technologii ceramicznej 311[30] Komentarz: Wszystkie dane wynikające bezpośrednio z treści zadania zostały uwzględniane, lecz zdający niekiedy pomijali wpisanie w ten element informacji wynikających z załączników od 1 do 4. W przykładowych założeniach, zdający obok danych zawartych w treści zadania, umieścił treść z załącznika 1, natomiast nie wykorzystał informacji z pozostałych załączników. 7
8
Element III - Wykaz etapów produkcji płytek Komentarz: W powyższym fragmencie pracy egzaminacyjnej wykaz etapów produkcji płytek został zapisany prawidłowo, we właściwej kolejności. Aby opisać ten element zdający musiał wykazać się szeroką wiedzą, którą pozyskał na technologii. Zdający ze zrozumieniem zinterpretował wiadomości zawarte w treści zadania, jak i w załączniku 2. 9
Element IV - Dobór urządzenia do formowania płytek podłogowych 10
Komentarz: Jak widać na powyższym fragmencie zdający prawidłowo dobrał urządzenie formujące. Aby to uczynić, musiał przeliczyć produkcję, uwzględniając straty produkcyjne, a następnie określić dzienną produkcję i produkcję na jedną godzinę. Produkcja godzinna rzutuje na wydajność urządzenia formującego. W konsekwencji dokonał prawidłowego wyboru. Zdający wykazał się umiejętnością rozpoznawania symboli maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle ceramicznym. Zdający nie korzystał z wytycznych ( pomocy ) przedstawionych w załączniku 5, lecz jego metoda obliczeń była równie skuteczna. Nie ma to wpływu na ocenę zdającego. Element V Zapotrzebowanie na masę ceramiczną Komentarz: Powyższy fragment pracy egzaminacyjnej dowodzi, że zdający korzystając z obliczeń dokonanych w elemencie IV, prawidłowo określił zużycie masy ceramicznej w skali jednego dnia roboczego i miesiąca roboczego. Wartości przedstawił w kg. Umiejętnie korzystał z danych zawartych w treści zadania egzaminacyjnego. 11
Element VI - Zestawienie wymiarów płytki surowej Komentarz: Zdający prawidłowo zestawił wymiary formowanej płytki surowej, co obrazuje powyższy fragment pracy egzaminacyjnej. W obliczeniach użył właściwej wielkości skurczliwości masy ceramicznej tym razem skorzystał z gotowego wzoru zamieszczonego w załączniku 5. Zdający wiedział, że skurczliwość dotyczy wszystkich trzech wymiarów, czego dowodzi właściwy zapis końcowy i określenie jednostki pomiarowej. 12
Element VII - Technik technologii ceramicznej 311[30] Opis planowanej produkcji płytek Komentarz: Powyższy opis planowanej produkcji płytek jest obszerny, ma formę zdecydowanie opisową z elementami wyliczeń. Zdający w opisie wykorzystał informacje zawarte zarówno w treści zadania, jak i w załącznikach od 1 do 4.Zdający pominął jedynie wskaźniki techniczne dobranej prasy do formowania płytek, choć stanowi to fragment polecenia w treści zadania w punkcie 7. Zdający powinien wyliczyć wskaźniki korzystając z załącznika 3. 13
Element VIII - Praca egzaminacyjna jako całość Praca egzaminacyjne jest dość przejrzysta, czytelna, choć projekt realizacji prac nie został przez zdającego podzielony na elementy (punkty od 1 do 7 ), jak sugeruje zapis w treści zadania egzaminacyjnego po słowach Projekt realizacji prac powinien zawierać... Zdający posługiwał się językiem fachowym, stosował poprawną terminologię. Najczęściej popełnione błędy popełniane przez zdających w poszczególnych elementach pracy egzaminacyjnej. 1) Element 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej Zdecydowana większość zdających sformułowała tytuł pracy egzaminacyjnej w sposób prawidłowy, a w rozbudowie uwzględniła wymiary płytki gotowej. Nieliczne prace w tytule nie zawierały określenia Projekt realizacji... wówczas tutuł pracy był sformułowany w sposób krótki i zwięzły. Jedna praca zawierała tytuł w żaden sposób nie związany z tematem pracy egzaminacyjnej. 2) Element 2. Założenia Większość zdających prawidłowo formułowała podstawowe założenia wykorzystując dane zawarte w treści zadania egzaminacyjnego i dołączonej dokumentacji. Niewielka liczba zdających pominęła w założeniach informacje z załączników jako dokumentacji niezbędnej do opracowania projektu. Nieliczni zdający formułowali założenia szczegółowo je opisując, co nie miało wpływu na ocenę w tym elemencie. 3) Element 3. Wykaz etapów produkcji płytek W tym elemencie pracy egzaminacyjnej większość zdających nie miała problemu z wyliczeniem etapów produkcji płytek, zachowując właściwy ich przebieg. Nieliczni pominęli etap suszenia, choć dane zawarte w treści zadania powinny im sugerować także ten etep technologiczny. Kilkoro zdających pominęło w ogóle ten Element realizacji prac, co świadczy o całkowitym braku wiedzy w tym zakresie u tych zdających. 14
4) Element 4. Dobór urzadzenia do formowania płytek. Wielu zdających skorzystało, wykonując obliczenia potrzebne do dobrania urządzenia do formowania płytek, ze wzoru podanego w załączniku 5, choć nie było to koniecznością. Zdecydowana większość prawidłowo obliczyła wydajność urządzenia formującego, uwzględniając straty produkcyjne, co w konsekwencji pozwoliło na właściwy dobór marki i typu urządzenia formującego z załącznika 3. Dla niektórych zdających problemem okazało się matematyczne przekształcanie wzoru i błędne obliczenie. Duża grupa zdających miała problem z doborem właściwego symbolu urządzenia formującego płytki z załącznika 4, co świadczy o braku umiejętności rozpoznawania symboliki maszyn i urzadzeń charakterystycznych w przemyśle ceramicznym. 5) Element 5. Zapotrzebowanie na masę ceramiczną W tym elemencie zdający wykorzystywali obliczenia dokonane w elemencie 4, dlatego powtórzone zostały błędy z poprzedniego obliczenia, dotyczące ilości produkowanych płytek przy uwzględnieniu strat produkcyjnych i wskaźników eksploatacyjnych. Zdający którzy prawidłowo określili wydajność urzadzenia formującego, także prawidłowo dokonali przeliczenia zapotzrebowania na masę w ciągu jednego dnia roboczego i miesiąca roboczego, korzystając z informacji o zużyciu masy na 1000 sztuk płytek. Pojawiły się nieliczne problemy określenia zużycia masy na 1 sztukę wyrobu. W nielicznych przypadkach można było zauważyć brak logicznego myślenia i praktycznej wyobraźni o uzyskanych liczbach wielkościach. 6) Element 6. Zestawienie wymiarów płytki surowej Większość zdających nie miała problemu z dokonaniem obliczenia wymiarów płytki surowej. Prawidłowo uwzględnili skurczliwość masy ceramicznej na długości, szerokości i grubości płytki, mieszcząc się w tolerancji wymiarowej dla tego rodzaju wyrobu. Często zdający korzystali ze wzoru zamieszczonego w załączniku 5. Niektórzy błędnie przepisali wzór z załącznika do swojej pracy, zamieszczając w mianowniku znak mnożenia zamiast znak minus, co wpłynęło na wynik końcowy, czyli wymiar płytki surowej. 15
7) Element 7. Opis planowanej produkcji płytek Ten element pracy nie sprawiał większej trudności zdającym przybierał zdecydowanie formę opisową. Zdarzały się braki w opisie w stosunku do polecenia wynikającego z treści zadania. Nieliczni nie skorzystali z informacji dotyczących właściwości użytkowych gotowego wyrobu, a zebranych w tabeli załącznika 1 oraz nieprawidłowo nazwali sposób ( metodę ) formowania wyrobów, choć tę informację zamieszczono w załączniku 2 8) Element 8. Praca egzaminacyjna, jako całość Zdecydowana większość prac otrzymały punkta za poprawność terminologiczną i merytoryczną. Podsumowanie. Większość prac, w których zdający podjęli próbę rozwiązania zadania egzaminacyjnego, jest przejrzysta i zgodna z założeniami zadania, stanowi uporządkowaną, logiczną całość i odpowiada ściśle poleceniu Projekt realizacji prac powinien zawierać:. Poszczególne fragmenty projektu są przez zdających oznaczane od 1 do 7. Zdarzały się prace sporządzone w postaci nielogicznych konstrukcji myślowych. Nieliczne prace były tylko rozpoczęte. Największym problemem dla egzaminatorów było niestaranne napisanie pracy, pismo trudne do odczytania. W pracach przygotowawczych do egzaminów, podczas pracy z młodzieżą, należałoby szczególną uwagę zwrócić na czytanie ze zrozumieniem, interpretację danych zawartch w tabelach, czytanie tabel w celu pozyskania określonych danych, ćwiczenia w przekształcaniu wzorów matematycznych i prostych obliczeń, przeliczaniu jednostek, np. tony na kilogramy, ćwiczenia z rozpoznawania elementów i stosowania symboliki charakterystycznej w przemyśle ceramicznym na rysunku technicznym itp. 16