Monitoring jako podstawowe narzędzie w analizie presji procesu eksploatacji gazu z łupków na środowisko naturalne Małgorzata Woźnicka Monika Konieczyńska - XXVII Forum Energia Efekt Środowisko
Analiza presji studium wykonalności Rozpoznanie procesu podlegającego analizie Wskazanie kluczowych elementów procesu Identyfikacja potencjalnych oddziaływań Dedykowany monitoring badawczy Ocena oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska
Potencjalne oddziaływanie na środowisko naturalne Atmosfera Powierzchnia terenu Gleby Wody powierzchniowe Wody podziemne Elementy przyrody ożywionej Człowiek Źródło: Lane Energy
Kluczowe elementy procesu wydobycia gazu z łupków Znaczne potrzeby wodne Znaczna ilość odpadów Konieczna stymulacja złoża szczelinowanie hydrauliczne
Dedykowany monitoring badawczy Monitoring ilościowy Monitoring chemiczny (jakości) Monitoring procedur Punkt do oznaczeń metanu w strefie aeracji Pobór próbki płynu zwrotnego
Monitoring ilościowy Ilość pobieranej wody źródła zaopatrzenia w wodę (bilansowanie) Ilość wytwarzanych odpadów i ścieków Wielkość emisji Natężenie hałasu Natężenie ruchu kołowego Źródło: Zadania państwowej służby hydrogeologicznej
Monitoring chemiczny (jakości) Określenie możliwych dróg migracji zanieczyszczeń Badania modelowe (modelowanie hydrodynamiczne, modelowanie transportu masy) Badania znacznikowe wód i gruntów Ocena stanu środowiska na poszczególnych etapach prac 2 3 1
Sieć obserwacyjno-badawcza wód podziemnych Monitoring stanu chemicznego monitoring operacyjny monitoring diagnostyczny Monitoring stanu ilościowego pomiary codzienne pomiary cotygodniowe 2014 1200 punktów obserwacyjno-badawczych 2011 845 punktów obserwacyjno-badawczych Źródło: Zadania państwowej służby hydrogeologicznej
Monitoring procedur przed rozpoczęciem prac Koncesja Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach Decyzja o czasowym wyłączeniu gruntów z użytkowania Pozwolenie wodnoprawne Decyzja o dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń do powietrza Plan ruchu Dodatek do planu ruchu Program gospodarki odpadami Projekt rekultywacji terenu
Monitoring procedur w trakcie prac? Zgromadzenie odpowiedniej ilości wody Źródło zaopatrzenia w wodę Odpady / ścieki Oczyszczenie płynu zwrotnego Przygotowanie płynu szczelinującego Składowanie i utylizacja płynu zwrotnego Odbiór płynu zwrotnego Zatłoczenie płynu szczelinującego
Monitoring Analiza presji Ograniczenie presji na środowisko
Jak ograniczyć presję na środowiska? Ograniczenie wielkości terenu zajmowanego pod wiertnie i drogi dojazdowe Pełne zagospodarowanie obszaru prowadzenia prac poszukiwawczych Zastosowanie barier ochronnych, odpowiednich konstrukcji zbiorników na płyn szczelinujący i zwrotny Stosowanie nowoczesnych technologii niskoemisyjnych Racjonalne prowadzenie gospodarki wodnej Minimalizacja potrzeb wodnych (powtórne użycie płynu zwrotnego) Prowadzenie właściwej gospodarki odpadami Przestrzeganie przepisów BHP Analiza wrażliwości poszczególnych elementów środowiska
Dziękuję za uwagę malgorzata.woznicka@pgi.gov.pl monika.konieczynska@pgi.gov.pl