Elementy mocuj¹ce firmy. RfN tel.: fax:

Elementy mocuj¹ce firmy RfN 701

- 1 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 Spis treści Informacje ogólne... Tabela wymiarowa RfN 701... 4 Wymagana średnica piasty D N przy zastosowaniu jednego pierścienia RfN 701 w zależności od granicy plastyczności materiału piast... 6 Wymagana średnica piasty D N przy zastosowaniu dwóch lub więcej pierścieni w zależności od granicy plastyczności materiału piast... 7 Obliczenia... 8 Obliczenia dla piasty i wału drążonego... 10 Zalecenia montażowo-demontażowe... 11 Wskazówki konstrukcyjne... 1 Przykłady zastosowania... 14 Tolerancje wg ISO dla wałów i otworów... 18 Graniczne wartości plastyczności materiału piast... 19

- - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 Cechy charakterystyczne połączeń wciskowych: W bardzo odpowiedzialnych połączeniach wał-piasta zastosowanie połączeń wtłaczanych lub skurczowych jest nie do przecenienia. Żadne inne połączenie wał-piasta nie charakteryzuje się nawet zbliżonymi właściwościami dotyczącymi wytrzymałości na obciążenia zmienne. Pomimo tych zalet połączenia wtłaczane występują stosunkowo rzadko co spowodowane jest wysokimi wymaganiami dotyczącymi łączonych elementów. Należy tu również wspomnieć o skomplikowanych obliczeniach, stosowaniu wąskich tolerancji wymiarowych wykonania i wysokich wymaganiach dotyczących jakości powierzchni. Duże trudności występują również w trakcie montażu i demontażu elementów w szczególności w przypadku nagłych, nieoczekiwanych napraw. Dotyczy to również zamienności elementów, ich ustawienia, centrowania i itp. Rys. 1 Różne sposoby łączenia wału z piastą Połączenie pierścieniami rozprężno-zaciskowymi jest specyficznym rodzajem połączenia wtłaczanego, zaś pierścieniami zaciskowymi specyficznym rodzajem połączenia skurczowego. Należy unikać rozwiązań konstrukcyjnych w których pierścienie RfN 701 służyłyby do mocowania łożyska na wale lub piast elementów bezpośrednio na łożyskach, ewentualnie takie przypadki należy dokładniej przebadać (np. poprzez próbne zamocowanie). Zalety pierścieni rozprężno-zaciskowych: Przenoszenie dużych sił obwodowych: ponieważ można umieścić kilka pierścieni jeden za drugim, a przenoszone momenty i siły wzdłużne sumują się. Bardzo wysoka niezawodność: ponieważ gwarantujemy podane przez nas w katalogach wielkości przenoszonych momentów i sił wzdłużnych. Nie ma przy tym znaczenia, czy połączenie jest statyczne, czy obciążone dynamicznie lub uderzeniowo. Ważnym jest jedynie to aby podane wartości nie zostały przekroczone. Proste wykonanie: pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 mogą być stosowane nawet przy dużych luzach pasowania bez zmniejszenia przenoszonych obciążeń nominalnych. Możliwe są wszystkie pasowania pomiędzy k11 i h11 oraz N11 i H11 (patrz tabela Tolerancje wałów i otworów wg ISO). Całkowita zamienność: ponieważ pierścienie RfN 701 pracują w szerokim zakresie tolerancji i nie wymagają stosowania dodatkowych ustalających elementów konstrukcyjnych. W przeciwieństwie do innych rodzajów połączeń nie wymagają wąskich tolerancji wykonania. Prosty montaż: ponieważ nie jest wymagana różnica temperatur pomiędzy wałem i piastą, jak w przypadku połączeń wciskanych. Do montażu pierścieni RfN 701 używane są typowe śruby i narzędzia. Zbędne są prace związane z dopasowywaniem wału i piasty.

- 3 - Prosty demontaż: po poluzowaniu śrub zaciskowych duży kąt podwójnego stożka (ca 8 O ) zapobiega samohamowności i powoduje, że po poluzowaniu śrub zaciskowych pierścienie stają się luźne i łatwe do demontażu. Mała wrażliwość na zabrudzenia: ponieważ po dociągnięciu śrub zaciskowych powierzchnie styku wprasowują się w siebie co zapobiega przenikaniu pomiędzy nie brudu i wilgoci. Bardzo szerokie zastosowanie: pierścienie RfN701 mogą być zastosowane do łączenia na wałach i osiach piast najróżniejszych elementów konstrukcyjnych. Możliwości zastosowania są wszędzie tam gdzie do tej pory stosowano połączenia wtłaczane, wpustowe, wielowypustowe, klinowe itp. Pierścienie mogą służyć do niezawodnego mocowania między innymi kół zębatych, łańcuchowych, zamachowych i pasowych, dźwigni, krzywek, tarcz hamulcowych, sprzęgieł, kołnierzy, wirników śmigieł łodzi i samolotów i wielu innych elementów. Łatwe pozycjonowanie: ponieważ pierścienie nie wymagają zastosowania elementów oporowych czy ustalających, dlatego mogą być ustawione w dowolnym miejscu i położeniu a następnie zamocowane. Brak przekoszeń i bić: ponieważ połączenie jest typowym bezluzowym połączeniem ciernym. Brak zużycia: ponieważ pierścienie rozprężno-zaciskowe pracują bez elementów ruchomych, mogą być wielokrotnie montowane i demontowane. Śruby są typowe i nie ma problemu z ich wymianą. Wysoka odporność na zmianę obrotów i obciążenia: ponieważ ani wał ani piasta nie posiadają rowków, dlatego do obliczeń wytrzymałościowych używa się dużego wskaźnika przekroju na skręcanie W s, a działanie karbu jest szczególnie małe. Działa jako element przeciążeniowy: ponieważ po przekroczeniu ustawionej wartości siły mocującej następuje poślizg pierścienia względem wału lub piasty. Zabezpiecza to cenne elementy maszyn przed uszkodzeniem. Połączenie rozprężno-zaciskowe podlega takim samym prawom jak każde inne połączenie cierne. Pierścieni rozprężno-zaciskowych nie stosuje się jako sprzęgieł poślizgowych. Proste obliczenia: Wszystkie niezbędne informacje techniczne podane są w przystępnej tabelarycznej formie.

- 4 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Tabela wymiarowa Pierścienie rozprężnozaciskowe nie są pierścieniami samocentrującymi. Dokładność ruchu obrotowego zamocowanego elementu zależy od dokładności centrowania jego piasty na wale, na co składa się luz pomiędzy powierzchnią centrującą piasty a wałem oraz długość powierzchni centrującej. Warunki pracy pierścieni: Wartości T, F ax, p, i p podano dla naoliwionych i zamontowanych pierścieni rozprężno-zaciskowych (μ =0,1). Dodatkowe zalecenia podano w Instrukcji montażu i demontażu. Powierzchnie: Wał i piasta powinny posiadać chropowatość powierzchni Ra 3, μm Tolerancje: Pierścienie rozprężno-zaciskowe mogą być, bez zmniejszenia wartości przenoszonego momentu, stosowane w szerokim zakresie tolerancji wykonania wału i piasty. Zaleca się wykonanie: wał - tolerancje pomiędzy k11 i h11, piasta - tolerancje pomiędzy N11 i H11. Rys. 1 - Pierścień rozprężno-zaciskowy RINGFEDER dxd, L, l, L 1 - wymiary podstawowe (bazowe) dla pierścieni rozprężno-zaciskowych w stanie nienaprężonym, T - przenoszony moment obrotowy F ax - przenoszona siła wzdłużna p - przybliżony nacisk powierzchniowy pomiędzy pierścieniem rozprężno-zaciskowym a wałem p - przybliżony nacisk powierzchniowy pomiędzy pierścieniem rozprężno-zaciskowym a piastą T A - wymagany moment dokręcenia śruby (klucz dynamometryczny) d D - gwint pomocniczy w przednim pierścieniu dociskowym (dla lepszego odróżnienia, główki śrub w miejscach gwintu pomocniczego pomalowano farbą lub śruby ocynkowano). Celem uniknięcia nadmiernych deformacji pierścieni dociskowych, zaleca się możliwie symetryczne umieszczenie pierścienia rozprężno-zaciskowego pomiędzy wałem a piastą. Jeśli więc średnica wału jest mniejsza od wymiaru d, to średnica otworu piasty powinna być o tę samą wartość większa od wymiaru D i odwrotnie. Różnica pomiędzy odchyłkami od wymiarów nominalnych nie powinna przekraczać wartości odchyłek dla klasy IT9 (w odniesieniu do d). Zastosowanie kilku pierścieni rozprężno-zaciskowych: Jeśli konieczne jest zastosowanie szeregowo kilku pierścieni rozprężno-zaciskowych, to dodaje się do siebie wartości przenoszonych sił i momentów, jednak pierścienie muszą być rozmieszczone na odcinku mniejszym od 4xL 1. Zmiana momentów dokręcenia śrub: Pierścienie rozprężno-zaciskowe wyposażone są generalnie w śruby klasy 1.9. Jeśli to konieczne, można poprzez zwiększenie momentów dokręcenia śrub (dopuszczalne momenty dokręcenia śrub podano w tabeli karcie katalogowej Obliczenia ) zwiększyć proporcjonalnie przenoszone momenty i siły wzdłużne. Możliwe jest również zmniejszenie nacisków powierzchniowych a tym samym wartości przenoszonych momentów i sił wzdłużnych poprzez zmniejszenie momentów dokręcenia śrub. Dopuszczalne minimalne wartości graniczne oblicza się mnożąc wartości T A z tabeli przez 0,6. Przykład zastosowania: Rys. - Zamocowanie piasty kola pasowego przy zastosowaniu pierścienia rozprężno-zaciskowego. D N - średnica piasty nad pierścieniem rozprężno-zaciskowym, patrz. tabele Wymagana średnica piasty D N przy zastosowaniu jednego, dwóch i więcej pierścieni w zależności od granicy plastyczności materiału piasty oraz Instrukcja montażu i demontażu, b L 1 L 1 - z tabeli na odwrocie strony 09/005

09/005 Wymiary pierścieni d x D L I L 1 Wymiary standardowe wytłuszczone, inne na zapytanie. - 5 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Tabela wymiarowa Przenoszone T lub F ax moment obrotowy T siła wzdłużna F ax Nacisk powierzchniowy pomiędzy pierścieniem i wałem p Śruby dociskowe wg DIN EN ISO 476 1.9 (DIN 91) Gwint pomocniczy mm Nm kn N/mm Nm kg 19 x 47 0 17 7,5 55 7 0 90 8 M 6 x 18 14 M 8 0,4 0 x 47 0 17 7,5 70 7 10 90 8 M 6 x 18 14 M 8 0,4 x 47 0 17 7,5 300 7 195 90 8 M 6 x 18 14 M 8 0,3 4 x 50 0 17 7,5 360 30 195 95 9 M 6 x 18 14 M 8 0,6 5 x 50 0 17 7,5 380 30 190 95 9 M 6 x 18 14 M 8 0,5 8 x 55 0 17 7,5 470 33 185 95 9 M 6 x 18 14 M 8 0,3 30 x 55 0 17 7,5 500 33 175 95 9 M 6 x 18 14 M 8 0,9 3 x 60 0 17 7,5 630 40 19 105 1 M 6 x 18 14 M 8 0,34 35 x 60 0 17 7,5 700 40 180 105 1 M 6 x 18 14 M 8 0,3 38 x 65 0 17 7,5 870 46 188 110 15 M 6 x 18 14 M 8 0,36 40 x 65 0 17 7,5 90 46 180 110 15 M 6 x 18 14 M 8 0,34 4 x 75 4 0 33,5 1500 7 6 15 1 M 8 x 35 M 10 0,6 45 x 75 4 0 33,5 1610 7 10 15 1 M 8 x 35 M 10 0,57 48 x 80 4 0 33,5 1700 71 196 115 1 M 8 x 35 M 10 0,6 50 x 80 4 0 33,5 1770 71 190 115 1 M 8 x 35 M 10 0,6 55 x 85 4 0 33,5 70 83 00 130 14 M 8 x 35 M 10 0,63 60 x 90 4 0 33,5 470 83 180 10 14 M 8 x 35 M 10 0,69 65 x 95 4 0 33,5 3040 93 190 130 16 M 8 x 35 M 10 0,73 70 x 110 8 4 39,5 4600 13 10 130 14 M 10 x 5 70 M 1 1,6 75 x 115 8 4 39,5 4900 131 195 15 14 M 10 x 5 70 M 1 1,33 80 x 10 8 4 39,5 500 131 180 10 14 M 10 x 5 70 M 1 1,4 85 x 15 8 4 39,5 6300 148 195 130 16 M 10 x 5 70 M 1 1,49 90 x 130 8 4 39,5 6600 147 180 15 16 M 10 x 5 70 M 1 1,53 95 x 135 8 4 39,5 7900 167 195 135 18 M 10 x 5 70 M 1 1,6 100 x 145 33 6 47 9600 19 195 135 14 M 1 x 30 15 M 14,01 110 x 155 33 6 47 10500 191 180 15 14 M 1 x 30 15 M 14,15 10 x 165 33 6 47 13100 18 185 135 16 M 1 x 30 15 M 14,35 130 x 180 38 34 5 17600 7 165 115 0 M 1 x 35 15 M 14 3,51 140 x 190 38 34 5 0900 98 165 15 M 1 x 35 15 M 14 3,85 150 x 00 38 34 5 400 34 170 15 4 M 1 x 35 15 M 14 4,07 160 x 10 38 34 5 8000 350 170 130 6 M 1 x 35 15 M 14 4,3 170 x 5 44 38 60 3800 386 160 10 M 14 x 40 190 M 16 5,78 180 x 35 44 38 60 37800 40 165 15 4 M 14 x 40 190 M 16 6,05 190 x 50 5 46 68 46500 490 150 115 8 M 14 x 45 190 M 16 8,5 00 x 60 5 46 68 5500 55 150 115 30 M 14 x 45 190 M 16 8,65 0 x 85 56 50 74 68000 60 150 115 6 M 16 x 50 95 M 0 11, 40 x 305 56 50 74 85500 715 160 15 30 M 16 x 50 95 M 0 1, 60 x 35 56 50 74 104000 800 165 130 34 M 16 x 50 95 M 0 13, 80 x 355 66 60 86,5 18000 915 145 115 3 M 18 x 60 405 M 19, 300 x 375 66 60 86,5 153000 100 150 10 36 M 18 x 60 405 M 0,5 30 x 405 78 7 100,5 10000 1310 150 10 36 M 0 x 70 580 M 4 9,6 340 x 45 78 7 100,5 4000 1310 145 115 36 M 0 x 70 580 M 4 31,1 360 x 455 90 84 116 94000 1630 145 115 36 M x 80 780 M 7 4, 380 x 475 90 84 116 308000 160 135 110 36 M x 80 780 M 7 44 400 x 495 90 84 116 3000 1610 130 105 36 M x 80 780 M 7 46 40 x 515 90 84 116 374000 1780 135 110 40 M x 80 780 M 7 50 440 x 545 10 96 130 455000 060 130 105 40 M 4 x 90 1000 M 30 64,6 460 x 565 10 96 130 470000 040 15 100 40 M 4 x 90 1000 M 30 67,4 480 x 585 10 96 130 515000 160 15 100 4 M 4 x 90 1000 M 30 71 500 x 605 10 96 130 560000 40 15 100 44 M 4 x 90 1000 M 30 7,6 50 x 630 10 96 130 600000 30 15 100 45 M 4 x 90 1000 M 30 80 540 x 650 10 96 130 630000 340 10 100 45 M 4 x 90 1000 M 30 8 560 x 670 10 96 130 680000 440 10 100 48 M 4 x 90 1000 M 30 85 580 x 690 10 96 130 735000 540 10 100 50 M 4 x 90 1000 M 30 88 600 x 710 10 96 130 775000 580 10 100 50 M 4 x 90 1000 M 30 91 60 x 730 10 96 130 85000 660 10 100 5 M 4 x 90 1000 M 30 93 640 x 750 10 96 130 865000 700 115 100 54 M 4 x 90 1000 M 30 96 660 x 770 10 96 130 95000 800 10 100 56 M 4 x 90 1000 M 30 99 680 x 790 10 96 130 965000 840 115 100 56 M 4 x 90 1000 M 30 10 700 x 810 10 96 130 1030000 960 115 100 60 M 4 x 90 1000 M 30 104 70 x 830 10 96 130 1070000 980 115 100 60 M 4 x 90 1000 M 30 107 740 x 850 10 96 130 1140000 3080 115 100 6 M 4 x 90 1000 M 30 110 760 x 870 10 96 130 110000 3180 115 100 64 M 4 x 90 1000 M 30 113 780 x 890 10 96 130 150000 30 115 100 65 M 4 x 90 1000 M 30 116 800 x 910 10 96 130 1300000 360 115 100 66 M 4 x 90 1000 M 30 118 80 x 930 10 96 130 1370000 3340 115 100 68 M 4 x 90 1000 M 30 11 840 x 950 10 96 130 1450000 3460 115 100 70 M 4 x 90 1000 M 30 14 860 x 970 10 96 130 150000 3540 115 100 7 M 4 x 90 1000 M 30 17 880 x 990 10 96 130 1590000 360 115 100 74 M 4 x 90 1000 M 30 19 900 x 1010 10 96 130 1650000 3680 115 100 75 M 4 x 90 1000 M 30 13 90 x 1030 10 96 130 1710000 370 110 100 76 M 4 x 90 1000 M 30 135 940 x 1050 10 96 130 1790000 380 110 100 78 M 4 x 90 1000 M 30 138 960 x 1070 10 96 130 1870000 3900 115 100 80 M 4 x 90 1000 M 30 140 980 x 1090 10 96 130 1940000 3960 110 100 81 M 4 x 90 1000 M 30 143 1000 x 1110 10 96 130 000000 4000 110 100 8 M 4 x 90 1000 M 30 146 piastą p ilość gwint d D T A Waga

- 6 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Wymagana średnica piasty D N przy zastosowaniu jednego pierścienia RfN 701 w zależności od granicy plastyczności materiału piast Podane w tabeli wartości D N dotyczą zastosowania jednego pierścienia RfN 701 Szerokość piasty B l Głębokość otworu b L 1 Przekrój piasty nieosłabiony (patrz wskazówki obliczeniowe) Dla piast żeliwnych przyjmuje się wykonanie bez wad (bez jam osadczych i skurczowych) Pierścień RfN 701 Wymagana minimalna średnica zewnętrzna piasty D N [mm] Moment dla najmniejszej granicy plastyczności R p0, [N/mm ] wybranego materiału piasty Wymiary dokręcenia na śrubę 150 180 00 0 50 70 300 350 400 d x D [mm] T A [Nm] D N [mm] 19 x 47 14 69 65 6 61 59 58 57 55 54 0 x 47 14 69 65 6 61 59 58 57 55 54 x 47 14 69 65 6 61 59 58 57 55 54 4 x 50 14 75 70 67 66 63 6 61 59 58 5 x 50 14 75 70 67 66 63 6 61 59 58 8 x 55 14 8 77 74 7 69 68 67 65 64 30 x 55 14 8 77 74 7 69 68 67 65 64 3 x 60 14 96 87 84 81 78 76 74 7 71 35 x 60 14 96 87 84 81 78 76 74 7 71 38 x 65 14 105 96 9 89 85 84 81 79 77 40 x 65 14 105 96 9 89 85 84 81 79 77 4 x 75 35 130 117 111 107 103 100 97 93 91 45 x 75 35 130 117 111 107 103 100 97 93 91 48 x 80 35 13 10 114 111 106 104 101 98 95 50 x 80 35 13 10 114 111 106 104 101 98 95 55 x 85 35 151 136 18 13 118 115 111 107 104 60 x 90 35 15 138 131 16 11 118 115 111 108 65 x 95 35 169 15 143 138 13 18 14 10 116 70 x 110 70 196 176 166 160 15 149 144 138 134 75 x 115 70 00 180 171 165 157 153 148 143 139 80 x 10 70 03 184 175 169 161 158 154 148 144 85 x 15 70 3 199 189 181 173 169 164 158 153 90 x 130 70 6 03 193 186 178 173 168 16 157 95 x 135 70 47 19 08 199 189 185 178 17 166 100 x 145 15 65 36 3 14 03 198 19 184 178 110 x 155 15 69 4 30 1 06 00 193 187 10 x 165 15 30 68 54 43 31 5 18 09 03 130 x 180 15 97 70 57 50 40 34 8 0 14 140 x 190 15 330 96 8 7 60 5 45 37 30 150 x 00 15 347 31 97 86 73 66 58 49 4 160 x 10 15 374 335 317 304 91 84 75 65 57 170 x 5 190 380 344 38 316 30 96 88 78 70 180 x 35 190 408 366 349 336 31 313 303 9 84 190 x 50 190 413 375 357 346 333 35 316 305 98 00 x 60 190 430 390 37 360 346 338 39 317 310 0 x 85 95 470 48 408 395 379 370 360 348 339 40 x 305 95 530 475 453 436 416 405 394 380 369 60 x 35 95 578 518 490 47 450 440 45 410 396 80 x 355 405 585 533 507 49 47 46 450 433 43 300 x 375 405 64 57 545 56 505 493 480 46 450 30 x 405 580 693 618 590 568 545 533 517 500 486 340 x 45 580 700 636 610 588 564 553 537 519 506 360 x 455 780 748 680 653 630 605 59 575 556 54 380 x 475 780 76 700 670 646 63 610 594 576 56 400 x 495 780 790 715 690 665 640 630 615 595 585 40 x 515 780 88 758 76 705 675 660 650 65 608 440 x 545 1000 853 786 755 73 705 695 675 655 640 460 x 565 1000 865 800 770 750 75 715 695 675 660 480 x 585 1000 895 85 800 775 750 740 715 695 680 500 x 605 1000 95 855 85 805 775 765 740 70 705

- 7 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Wymagana średnica piasty D N przy zastosowaniu dwóch lub więcej pierścieni w zależności od granicy plastyczności materiału piast Podane w tabeli wartości D N dotyczą zastosowania dwóch lub więcej pierścieni RfN 701. Szerokość piasty B L. 1 (1+n), n = ilość zastosowanych pierścieni Przekrój piasty nieosłabiony (patrz wskazówki obliczeniowe). Dla piast żeliwnych przyjmuje się wykonanie bez wad (bez jam osadczych i skurczowych) Pierścień RfN 701 Wymagana minimalna średnica zewnętrzna piasty D N [mm]. Moment dla najmniejszej granicy plastyczności R p0, [N/mm ] wybranego materiału piasty Wymiary dokręcenia na śrubę 150 180 00 0 50 70 300 350 400 d x D [mm] T A [Nm] D N [mm] 19 x 47 14 79 7 69 66 63 6 60 58 56 0 x 47 14 79 7 69 66 63 6 60 58 56 x 47 14 79 7 69 66 63 6 60 58 56 4 x 50 14 87 78 75 7 68 67 65 6 61 5 x 50 14 87 78 75 7 68 67 65 6 61 8 x 55 14 96 86 8 79 75 73 71 69 67 30 x 55 14 96 86 8 79 75 73 71 69 67 3 x 60 14 113 99 94 90 85 83 80 77 74 35 x 60 14 113 99 94 90 85 83 80 77 74 38 x 65 14 17 111 104 99 94 91 88 84 81 40 x 65 14 17 111 104 99 94 91 88 84 81 4 x 75 35 168 140 130 1 115 111 106 101 97 45 x 75 35 168 140 130 1 115 111 106 101 97 48 x 80 35 163 141 13 15 118 114 110 105 101 50 x 80 35 163 141 13 15 118 114 110 105 101 55 x 85 35 00 164 151 14 13 18 1 115 111 60 x 90 35 19 163 15 144 135 131 15 119 115 65 x 95 35 3 184 169 159 148 143 136 19 14 70 x 110 70 58 13 196 184 171 165 158 149 144 75 x 115 70 57 15 199 188 176 170 163 154 148 80 x 10 70 56 18 0 19 180 174 167 159 153 85 x 15 70 94 4 09 195 188 179 170 163 90 x 130 70 91 43 5 1 199 19 184 174 168 95 x 135 70 335 70 47 31 14 06 197 186 178 100 x 145 15 359 90 65 48 30 1 11 199 191 110 x 155 15 347 90 68 53 37 9 19 08 00 10 x 165 15 409 330 30 8 6 5 41 7 18 130 x 180 15 368 316 96 81 65 57 47 36 7 140 x 190 15 45 355 39 310 90 80 69 55 45 150 x 00 15 447 374 346 37 306 95 83 68 58 160 x 10 15 493 406 374 351 37 315 301 85 74 170 x 5 190 480 408 380 359 337 36 313 98 87 180 x 35 190 55 440 407 384 359 347 33 315 303 190 x 50 190 511 440 411 390 368 357 343 37 316 00 x 60 190 531 457 48 406 383 371 357 340 39 0 x 85 95 58 501 469 445 419 406 391 373 360 40 x 305 95 68 571 58 498 466 450 431 409 394 60 x 35 95 764 68 578 543 506 488 467 44 44 80 x 355 405 75 64 584 554 5 506 487 465 449 300 x 375 405 800 680 633 599 56 544 5 497 479 30 x 405 580 864 734 683 647 607 587 564 537 517 340 x 45 580 868 747 699 664 65 606 583 556 537 360 x 455 780 99 800 748 710 669 649 65 596 575 380 x 475 780 931 811 76 76 686 666 643 614 594 400 x 495 780 93 81 775 740 70 683 660 63 613 40 x 515 780 1009 879 86 787 744 7 697 666 644 440 x 545 1000 106 904 853 815 773 75 77 696 674 460 x 565 1000 104 911 863 87 787 767 743 713 69 480 x 585 1000 1060 943 894 856 815 794 769 738 716 500 x 605 1000 1097 976 94 886 843 81 795 763 741

- 8 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Obliczenia Głównymi parametrami przy doborze pierścieni rozprężno-zaciskowych są przenoszone przez połączenie wał-piasta moment obrotowy i siła wzdłużna. Przenoszony moment obrotowy zależy głównie od przenoszonej przez wał mocy. Zależność pomiędzy momentem nominalnym T N, a mocą nominalną P N przedstawia następujący wzór ogólny: PN TN 9549 [Nm] n gdzie: P N - przenoszona moc nominalna w [kw], n - obroty wału w obr/min Często za P N można przyjąć moc nominalną silnika. Przenoszony przez pierścienie rozprężnozaciskowe moment musi być większy i uwzględniać dodatkowo np. maksymalne wartości momentów obrotowych występujące podczas rozruchu silników elektrycznych, współczynniki bezpieczeństwa, współczynniki uwzględniające cechy konstrukcyjne połączenia oraz występujące siły wzdłużne. Przenoszone momenty obrotowe T Przenoszone siły wzdłużne F ax Połączenie przy użyciu pierścieni rozprężnozaciskowych RfN 701 jest podobne do połączeń wtłaczanych. W obydwu przypadkach przenoszenie siły wzdłużnej F ax lub momentu obrotowego T następuje poprzez siły tarcia w wyniku nacisku na łączeniach pomiędzy pierścieniem wewnętrznym i wałem oraz pierścieniem zewnętrznym i piastą. W połączeniach wtłaczanych i skurczowych odpowiednie naciski otrzymuje się poprzez skurcz wywołany podgrzaniem lub ochłodzeniem elementów. W połączeniach z pierścieniami RfN 701 naciski otrzymuje się poprzez promieniowe przemieszczenie pierścieni wewnętrznego i zewnętrznego w wyniku dociśnięcia do siebie dwóch pierścieni dociskowych o podwójnym stożku. Mają zastosowanie następujące równania ogólne: T FN μ d 1) F ax F N μ ) Równania 3 i 5 uwzględniają cechy konstrukcyjne pierścieni RfN 701 (patrz rys. 1). W równaniu 3 wprowadzono wielkość k jako zależny od wielkości pierścieni RfN 701 współczynnik bezpieczeństwa T FN μ d k 3) F ax T d 4) F N F F tan( ) 0,381 5) tan β = 0,5 tan ρ = μ = 0,1 Dla pierścieni RfN 701 siłę naprężającą F uzyskuje się poprzez śruby zaciskowe. Siła F jest sumą sił napinających F v dla każdej śruby. Rys 1. Siły działające na pierścień F = n. F v n liczba śrub zaciskowych d średnica wałka Sumaryczny moment obrotowy T R Przy jednoczesnym działaniu momentu obrotowego i siły wzdłużnej należy sprawdzić, czy moment sumaryczny T R może być przeniesiony przez pierścienie rozprężno-zaciskowe. d T R Tg Fg 6) gdzie: T g - Moment maksymalny do przeniesienia, F g - Siła wzdłużna maksymalna do przeniesienia, d - średnica wału.

- 9 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Obliczenia Obciążenie poprzeczne F r. Jeżeli pierścienie RfN 701 obciążone są siłami poprzecznymi, to nacisk powierzchniowy p (patrz Tabela wymiarowa), otrzymany w wyniku ich zaciśnięcia pomiędzy wałem i piastą musi być większy od nacisku p rad od obciążenia poprzecznego F r. F r p rad 7) d l gdzie: d - średnica wału, l - szerokość styku pierścienia RfN 701. Wielkość dopuszczalnego nacisku p rad jest ograniczona. Dodatkowych informacji udziela producent. Przy obliczeniach dla piasty i wału drążonego (patrz obliczenia na odwrocie strony) należy uwzględnić nacisk sumaryczny (p + p rad ). Śruby, dane techniczne Z równań 3 i 5 wynika jednoznacznie, że uzyskana wielkość siły zacisku połączenia jest wprost proporcjonalna do sumy sił napinających F v śrub zaciskowych. Dlatego śruby należy zawsze dociągać przy użyciu klucza dynamometrycznego. Poniższa tabela zawiera najważniejsze dane najczęściej używanych wielkości i klas śrub dociskających. Gwint normalny, metryczny 8.8 10.9 1.9 d G T A F v T A F v T A F v M 4 M 5,9 6,0 3900 6350 4,1 8,5 5450 8950 4,9 10 6550 10700 M 6 10 9000 14 1600 17 15100 (M 7) 16 1300 3 18500 8 00 M 8 5 16500 35 300 41 7900 (M 9) 36 000 51 30900 61 37100 M 10 49 600 69 36900 83 44300 M 1 86 38300 10 54000 145 64500 M 14 135 5500 190 74000 30 88500 M 16 10 73000 95 10000 355 13000 M 18 90 88000 405 14000 485 148000 M 0 410 114000 580 160000 690 19000 M 550 141000 780 199000 930 39000 M 4 710 164000 1000 30000 100 76000 M 7 1050 15000 1500 30000 1800 363000 M 30 1450 6000 000 368000 400 44000 T A - moment dokręcenia śruby [Nm] F v - siła dociskająca [N] (dla śrub naoliwionych, μ całkowite = 0,14)

- 10 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Obliczenia dla piasty i wału drążonego Dla oszacowania występujących w piaście i wale drążonym naprężeń stycznych (obwodowych) i rozciągających stosuje się z powodzeniem obliczenia dla rur (cylindrów) grubościennych. Dokładne obliczenie rzeczywistych naprężeń i odkształceń (wydłużeń, przewężeń), ze względu na duży rozrzut wartości współczynnika tarcia i różnych kształtów piast i wałów grubościennych jest bardzo trudne. Obliczenia służą do określenia: - minimalnej dopuszczalnej średnicy zewnętrznej piasty jeśli nie można przyjąć jej z podanych tablic, - maksymalnej średnicy otworu wału drążonego, - dopuszczalnych nacisków powierzchniowych. Obliczenia piasty d 1. p' p D. D a N N D 3. tin p' (an 1) an 1 ; B l 4. tan p' an 1 ;B l 5. tin C3 p' (an 1) an 1 ; B l 6. C3 p' tan a 1 ; B l N R 7. p0,n C3 p' D N D a) R C p' p0,n R 8. p0,n C3 p' DN D d G b) R C p' p0,n D 9. N tan D N c ) E N R p0,n D D 10. N p' dop a ) C3 DN D σ TiN - naprężenia styczne na średnicy wewnętrznej piasty, σ TaN - naprężenia styczne na średnicy zewnętrznej piasty, p - nacisk powierzchniowy pomiędzy piastą a pierścieniem, d G - średnica gwintu otworu w piaście lub wale, R pon - granica plastyczności materiału piasty. a) Nie osłabiony przekrój poprzeczny piasty nad pierścieniem: C 3 = 0,6 dla jednego pierścienia i B l C 3 = 0,8 dla dwóch i więcej pierścieni i B L (1 + n); n = ilość pierścieni RfN 701, C 3 = 1 dla jednego i więcej pierścieni i B = l lub B = L 1 n b) Jeśli w piaście są otwory lub gwinty (d g ): C 3 = 0,8 jeśli B l lub B L 1 (1 + n) C 3 = 1 jeśli B = l lub B = L 1 * n c) Wartość przybliżona. Możliwy duży rozrzut, ponieważ zależy od współczynnika tarcia i kształtu piasty. 3 3 Obliczenia wału 1. d a w d. 3. tiw taw B a p C3 a a p C3 a W W W W 1 R 4. p0,w p C3 db d a ) R 1 1 p0,w R p0,w p C3 5. d B d d G b) R p0,w 6. db tiw db E W 7. p d (m 1) d EW m c ) 8. R p c ) p0,w db Rp0W 1 d 9. p dop a ) C 3 σ TiW - naprężenia styczne na średnicy wewnętrznej wału, σ TaW - naprężenia styczne na średnicy zewnętrznej wału, p - nacisk powierzchniowy pomiędzy wałem a pierścieniem, R pow - granica plastyczności materiału wału, a) Nie osłabiony przekrój poprzeczny wału drążonego i długość wału drążonego większa od l (ogólny przypadek; wał drążony < l bardzo rzadko). C 3 = 0,6 dla jednego pierścienia C 3 = 0,8 dla dwóch i więcej pierścieni b) Jeśli w wale drążonym są otwory lub gwinty (dg): C 3 = 0,8 c) dla wału pełnego dla stali: E = 10 000 N/mm m=10/3 granice plastyczności Rys. - szkic do obliczeń piasty i wału drążonego

- 11 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Zalecenia montażowo-demontażowe Montaż Demontaż Przenoszenie sił następuje poprzez siły tarcia pomiędzy powierzchniami styku piasty i wału. Należy zwrócić szczególną uwagę na dokręcanie śrub zaciskowych i jakość wykonania powierzchni styku (patrz punkt 1) 1. Aby przeprowadzić montaż wału i piasty przy pomocy pierścieni rozprężno-zaciskowych, wszystkie powierzchnie czynne kontaktu, również powierzchnie gwintu i oporowe główek śrub muszą być czyste i naoliwione (nie używać dwusiarczku molibdenu).. Lekko dokręcić śruby i ustawić piastę. 3. Śruby dokręcać równomiernie na krzyż w dwóch lub trzech etapach aż do osiągnięcia podanego w tabeli momentu dokręcenia T A. 4. Kontrolę momentu dokręcenia śrub przeprowadzić w kolejności ich rozmieszczenia. Montaż jest zakończony, gdy podanym momentem nie można już bardziej dokręcić żadnej śruby. Pierścienie zabrudzone lub używane należy przed ponownym montażem rozebrać na pojedyncze części i oczyścić. Ponowne złożenie zaleca się przeprowadzić w podanej na rys. 1 kolejności. Śruby z podkładkami, których łby są ocynkowane lub oznaczone innym kolorem, wkłada się w otwory przelotowe z gwintem pomocniczym w przednim pierścieniu dociskowym. 1 pierścień dociskowy tylny pierścień zewnętrzny rozcięty 3 pierścień wewnętrzny rozcięty 4 pierścień dociskowy przedni 5 podkładka 6 śruba zaciskowa Rys 1. Pierścień 701. Opis części Stożki pierścienia wewnętrznego i zewnętrznego w pierścieniach rozprężno-zaciskowych RfN 701 dobrano tak aby nie wystąpiło połączenie samohamowne. Po odkręceniu ostatniej śruby połączenie powinno się poluzować. Znajdujące się pod kolorowymi łbami podkładki mają za zadanie chronić przed uszkodzeniem przeznaczony do demontażu gwint pomocniczy. Jeśli po zluzowaniu pierścienia rozprężnozaciskowego potrzebne są większe siły do jego wyjęcia (jeśli np. pierścień musi być przesunięty z pokonaniem znacznego ciężaru piasty) to przed użyciem przyrządu do demontażu należy śruby tylko poluzować, w żadnym przypadku nie wykręcać zbyt dużo. Z przyrządu do demontażu można zrezygnować tylko w przypadku kiedy siły potrzebne do demontażu będą nieduże. Uwaga: Pomocnicze gwinty demontażowe mają tylko około 3-5 nośnych zwojów i są nieprzelotowe. Nie są więc otworami dla śrub wyciskających. Rys. Jeśli tylny pierścień dociskowy nie zluzuje się po poluzowaniu wszystkich śrub napinających, należy śruby odkręcić o kilka obrotów i lekko uderzyć młotkiem w główki śrub, tylny pierścień odskoczy do tyłu. Rys. 3 Zluzowanie ewentualnie zaciśniętego przedniego pierścienia przeprowadza się analogicznie. Po wykręceniu trzech śrub z kolorowymi łbami mamy dostęp do pomocniczego gwintu do demontażu w przednim pierścieniu dociskowym. Przy użyciu odpowiednich śrub można analogicznie zluzować zaciśnięty pierścień i wyciągnąć pierścienie osadzone głęboko w otworze piasty.

- 1 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Wskazówki konstrukcyjne Zamocowanie koła jezdnego przy użyciu pierścienia RfN 701. Pierścień rozprężno-zaciskowy służy głównie do przenoszenia momentu obrotowego. Celem bezpiecznego przeniesienia działających mimoosiowo na kołnierz koła sił wzdłużnych i wynikających z tego obciążeń, pozostała część piasty musi być możliwie długa, zaś jej pasowanie z wałem posiadać możliwie mały luz. Zamocowanie połowy sprzęgła przy użyciu pierścienia RfN 701 W tym rozwiązaniu konstrukcyjnym wał posiada uskok, co daje możliwie duży przekrój poprzeczny piasty. Połączenie dwóch wałów przy użyciu dla każdego po jednym pierścieniu RfN 701. Piasta sprzęgła zamiast otworów z uskokami może być wykonana z otworem przelotowym. Jeśli stawiane są bardzo wysokie wymagania dokładności ruchu obrotowego (minimalne bicie) zaleca się wykonanie piasty z otworem centrującym. Zamocowanie dźwigni przy użyciu pierścienia RfN 701. Pierścień rozprężno-zaciskowy umożliwia bezstopniowe ustawienie dźwigni w dowolnym położeniu kątowym. Zamocowanie koła zębatego stożkowego przy użyciu pierścienia rozprężno-zaciskowego RfN 701. W tym przypadku pierścień rozprężno-zaciskowy oprócz momentu obrotowego przenosi również siły wzdłużne powstałe w wyniku oddziaływania na siebie zębów współpracujących kół zębatych.

- 13 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe typ RfN 701 Wskazówki konstrukcyjne Zamocowanie koła pasowego przy użyciu pierścienia rozprężno-zaciskowego RfN 701. Zamocowanie przekładni przy użyciu trzech pierścieni rozprężno-zaciskowych RfN 701. Wał drążony przekładni Wał bębna Zamocowanie bębna taśmociągu przy użyciu pierścieni RfN 701. W tej i innych podobnych konstrukcjach należy zwrócić uwagę na to, aby ugięcie wału nie przekroczyło wartości dopuszczalnych. Węzeł konstrukcyjny od strony napędu musi być taki, aby znajdujący się tam pierścień zapewniał przenoszenie całego momentu obrotowego.

- 14 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 (1/4) Przykłady zastosowania 400 kn dźwig w odlewni - zamocowanie bębna linowego za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij, Leiden Prasa do tłoczenia - zamocowanie kół zębatych za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Osterwalder AG, Lyss/Szwajcaria. Kruszarka wstępna typ -100 - zamocowanie koła pasowego rowkowego i koła zamachowego za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Aug. Müller KG, Rottweil Wtryskarka ślimakowa ANKER - zamocowanie korbowodu przesuwającego płytę zamykającą za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Ankerwerk Gebr. Goller, Nürnberg Turbina przepływowa - zamocowanie wirnika za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Ossberger Turbinenfabrik, Weissenburg Prasa korbowa - zamocowanie kół zębatych za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: F B. Hatebur AG, Basel

- 15 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 (/4). Walcarka do gwintów - zamocowanie tarczy krzywkowej za pomocą pierścienia RfN 701 Zdjęcie: Reed Rolled Thread Die Co.,Holden/USA Koparka z kołem czerpakowym - zastosowanie pierścieni RfN 701 przy kole czerpakowym, napędzie jezdnym, bębnie prowadzącym taśmę itd. Zdjęcie: Fried. Krupp GmbH, Rheinhausen Koparka z kołem czerpakowym - zastosowanie pierścieni RfN 701 w kole czerpakowym Zdjęcie: DEMAG-Lauchhammer, Düsseldorf-Benrath Jednostojakowa prasa mimośrodowa zamocowanie kół zębatych na wale korbowym za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: A. Richter GmbH, Kassel-Lohfelden Sprzęgło wału łączenie wałów za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: B. Willy Lein, Hilden Śruba okrętowa - zamocowanie śruby okrętowej na holowniku za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Deutsche Werft AG, Hamburg l Przykłady zastosowania

- 16 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 (3/4) Przykłady zastosowania Prasa do zgrzewania - zamocowanie dźwigni za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Keller & Knappich GmbH, Augsburg Przekładnia Bogiflex TSP - pierścienie RfN 701 w korpusie zębnika Zdjęcie: Tool Steel Gear & Pinion Co., Cincinnetti/USA Maszyna włókiennicza - zamocowanie koła krzywkowego za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: SACM, Mulhouse/Frankreich Normalnotorowy dźwig K - zamocowanie kół zębatych stożkowych w napędzie za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Waggonfabrik Uerdingen AG Bęben przenośnika taśmowego - zamocowanie na wale bębna za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Italsider Co./Italien Pompa zasilająca - zamocowanie kołnierzy sprzęgieł za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Termomeccanica, La Spezia, Italien

- 17 - Pierścienie rozprężno-zaciskowe RfN 701 (4/4) Prasa ślimakowa - zamocowanie zębnika za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Sakamura Machine Mfg. Co. Ltd., Japan Trak pionowy - zamocowanie korbowodu za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Esterer AG, Altötting Prasa do kucia śrub na zimno - zamocowanie dźwigni, tarcz krzywkowych i kół pasowych rowkowych za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Sakamura Machine Mfg. Co. Ltd., Japan Krajarka do rur - zamocowanie koła pasowego rowkowego za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Pallmann, Zweibrücken Motarka - zamocowanie dźwigni za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Nishimura Co. Ltd., Japa n Przenośnik łańcuchowy - zamocowanie koła łańcuchowego za pomocą pierścieni RfN 701 Zdjęcie: Hitachi Zosen Co. Ltd., Japan Przykłady zastosowania

- 18 - Tolerancje wg ISO dla wałów i otworów Średnica znamionowa wału d 11 e 8 e 7 f 8 f 7 g 6 h 11 h 9 h 8 h 7 (mm) od do górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna 3 6-30 - 105-0 - 38-0 - 3-10 - 8-10 - - 4-1 0-75 0-30 0-18 0-1 6 10-40 - 130-5 - 47-5 - 40-13 -35-13 -8-5 -14 0-90 0-36 0-0 -15 10 18-50 - 160-3 - 59-3 - 50-16 -43-16 -34-6 -17 0-110 0-43 0-7 0-18 18 30-65 - 195-40 - 73-40 - 61-0 -53-0 -41-7 -0 0-130 0-5 0-33 0-1 30 50-80 - 40-50 - 89-50 - 75-5 -64-5 -50-9 -5 0-160 0-6 0-39 0-5 50 80-100 - 90-60 - 106-60 - 90-30 -76-30 -60-10 -9 0-190 0-74 0-46 0-30 80 10-10 - 340-7 - 16-7 - 107-36 -90-36 -71-1 -34 0-0 0-87 0-54 0-35 10 180-145 - 395-85 - 148-85 - 15-43 - 106-43 -83-14 -39 0-50 0-100 0-63 0-40 180 50-170 - 460-100 - 17-100 - 146-50 - 1-50 -96-15 -44 0-90 0-115 0-7 0-46 50 315-190 - 510-110 - 191-110 - 16-56 - 137-56 - 108-17 -49 0-30 0-130 0-81 0-5 315 400-10 - 570-15 - 14-15 - 18-6 - 151-6 - 119-18 -54 0-360 0-140 0-89 0-57 400 500-30 - 630-135 - 3-135 - 198-68 - 165-68 - 131-0 -60 0-400 0-155 0-97 0-63 Średnica znamionowa wału h 6 h 5 j 6 k 6 k 5 m 6 m 5 n 6 p 6 (mm) od do górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna 3 6 0-8 0-5 +7-1 - - - - +1 +4 +9 +4 +16 +8 +0 +1 6 10 0-9 0-6 +7 - +10 +1 +7 +1 +15 +6 +1 +6 +19 +10 +4 +15 10 18 0-1 0-8 +8-3 +1 +1 +9 +1 +18 +7 +15 +7 +3 +1 +9 +18 18 30 0-3 0-9 +9-4 +15 + +11 + +1 +8 +17 +8 +8 +15 +35 + 30 50 0-16 0-11 +11-5 +18 + +13 + +5 +9 +0 +9 +33 +17 +4 +6 50 80 0-19 0-13 +1-7 +1 + +15 + +30 +11 +4 +11 +39 +0 +51 +3 80 10 0-0 -15 +13-9 +5 +3 +18 +3 +35 +13 +8 +13 +45 +3 +59 +37 10 180 0-5 0-18 +14-11 +8 +3 +1 +3 +40 +15 +33 +15 +5 +7 +68 +43 180 50 0-9 0-0 +16-13 +33 +4 +4 +4 +46 +17 +37 +17 +60 +31 +79 +50 50 315 0-3 0-3 +16-16 +36 +4 +7 +4 +5 +0 +43 +0 +66 +34 +88 +56 315 400 0-36 0-5 +18-18 +40 +4 +9 +4 +57 +1 +46 +1 +73 +37 +98 +6 400 500 0-40 0-7 +0-0 +45 +5 +3 +5 +63 +3 +50 +3 +80 +40 +108 +68 Średnica znamionowa otworu D 11 E 8 E 7 F8 F7 G 6 G11 H 9 H 8 H 7 (mm) od do górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna 3 6 +105 + 30 + 38 + 0 + 3 + 0 + 8 + 10 + + 10 + 16 +4 + 75 0 + 30 0 + 18 0 + 1 0 6 10 +130 + 40 + 47 + 5 + 40 + 5 + 35 + 13 + 8 + 13 + 0 +5 + 90 0 + 36 0 + 0 + 15 0 10 18 +160 + 50 + 59 + 3 + 50 + 3 + 43 + 16 + 34 + 16 + 4 +6 +110 0 + 43 0 + 7 0 + 18 0 18 30 +195 + 65 + 73 + 40 + 61 + 40 + 53 + 0 + 41 + 0 + 8 +7 +130 0 + 5 0 + 33 0 + 1 0 30 50 +40 + 80 + 89 + 50 + 75 + 50 + 64 + 5 + 50 + 5 + 34 +9 +160 0 + 6 0 + 39 0 + 5 0 50 80 +90 +100 +106 + 60 + 90 + 60 + 76 + 30 + 60 + 30 + 40 + 10 +190 0 + 74 0 + 46 0 + 30 0 80 10 +340 +10 +16 + 7 +107 + 7 + 90 + 36 + 71 + 36 + 47 + 1 +0 0 + 87 0 + 54 0 + 35 0 10 180 +395 +145 +148 + 85 +15 + 85 +106 + 43 + 83 + 43 + 54 + 14 +50 0 +100 0 + 63 0 + 40 0 180 50 +460 +170 +17 +100 +146 +100 +1 + 50 + 96 + 50 + 61 + 15 +90 0 +115 0 + 7 0 + 46 0 50 315 +510 +190 +191 +110 +16 +110 +137 + 56 +108 + 56 + 69 + 17 +30 0 +130 0 + 81 0 + 5 0 315 400 +570 +10 +14 +15 +18 +15 +151 + 6 +119 + 6 + 75 + 18 +360 0 +140 0 + 89 0 + 57 0 400 500 +630 +30 +3 +135 +198 +135 +165 + 68 +131 + 68 + 83 + 0 +400 0 +155 0 + 97 0 + 63 0 Średnica znamionowa otworu H 6 J 7 J 6 K 7 K 6 M 7 M 6 N 7 N 6 P 7 (mm) od do górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna górna dolna 3 6 +8 0 +5-7 +4-4 - - - - 0-1 -1-9 -4-16 -5-13 -8-0 6 10 +9 0 +8-7 +5-4 +5-10 + -7 0-15 -3-1 -4-19 -7-16 -9-4 10 18 +11 0 +10-8 +6-5 +6-1 + -9 0-18 -4-15 -5-3 -9-0 -11-9 18 30 +13 0 +1-9 +8-5 +6-15 + -11 0-1 -4-17 -7-8 -11-4 -14-35 30 50 +16 0 +14-11 +10-6 +7-18 +3-13 0-5 -4-0 -8-33 -1-8 -17-4 50 80 +19 0 +18-1 +13-6 +9-1 +4-15 0-30 -5-4 -9-39 -14-33 -1-51 80 10 + 0 + -13 +16-6 +10-5 +4-18 0-35 -6-8 -10-45 -16-38 -4-59 10 180 +5 0 +6-14 +18-7 +1-8 +4-1 0-40 -8-33 -1-5 -0-45 -8-68 180 50 +9 0 +30-16 + -7 +13-33 +5-4 0-46 -8-37 -14-60 - -51-33 -79 50 315 +3 0 +36-16 +5-7 +16-36 +5-7 0-5 -9-41 -14-66 -5-57 -36-88 315 400 +36 0 +39-18 +9-7 +17-40 +7-9 0-57 -10-46 -16-73 -6-6 -41-98 400 500 +40 0 +43-0 +33-7 +18-455 +8-3 0-63 -10-50 -17-80 -7-67 -45-108 Wszystkie wymiary podano w μm

- 19 - Graniczne wartości plastyczności materiału piast DIN Opis Przybliżony zakres granicy plastyczności [N/mm ] 169 Bezszwowe rury dla szczególnych wymagań 15 355 1681 Staliwo do ogólnego stosowania 00 300 1691 Żeliwo z grafitem płatkowym (żeliwo szare) 98 8 0,1 umowna granica plastyczności 169 Żeliwo kowalne 00 530 1693 Żeliwo z grafitem kulkowym 50 500 1705 Stopy miedź-cyna, miedź-cyna-cynk 90 180 175 Stopy aluminium 70 380 17100 Wszystkie stale konstrukcyjne 175 365 1700 Stale do ulepszania cieplnego 300 560 1745 Żaroodporne stale ferrytyczne 15 540 17440 Stale nierdzewne 185 600