Kociewie przyroda, gwara i kuchnia

Miesięcznik 8 Coraz więcej eksmisji informacyjno-publicystyczny 11 Kociewie przyroda, gwara i kuchnia 16 Nagrodzono talenty powiatu tczewskiego Nr 4 (227) kwiecień 2014 ISSN 1233-605X Cena 3 zł Kalendarz imprez 2014 Udany weekend za pół ceny Burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska promowała Gniew gotując wspólnie z szefem kuchni gniewskiego zamku Mariuszem Gachewiczem na Długim Targu w Gdańsku.

Miesięcznik informacyjno-publicystyczny miasta i gminy Gniew Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Mówią o nas... W skrócie Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 3 4 Nowe boisko i plac zabaw przy gniewskiej podstawówce 7 W jakim stanie są nasze drogi? 8 Coraz więcej eksmisji 9 Farmy wiatrowej na razie nie będzie 10 Pierwsze otwarte spotkanie Gniewskiej Grupy Obywatelskiej 10 W Piasecznie o OSN 11 Kociewie przyroda, gwara i kuchnia 12 Skoczny dzień na WeberSkok 12 Młodzi stworzą miasto z przyszłości konkurs Gniew 2054 13 Chodnik na Gdańskiej do poprawki 13 Zamiast wysypiska, teren rekreacyjny 14 Ogłoszenia 15 Eko-Centrum Heliantus 16 Nagrodzono talenty powiatu tczewskiego 16 Przewodnicy odebrali dyplomy i podziękowania Szanowni Państwo, składamy Państwu najlepsze życzenia zdrowych, pogodnych Świąt Wielkanocnych wypełnionych nadzieją i wiarą. Życzymy pogody w sercu i radości płynącej ze Zmartwychwstania Pańskiego, wiosennego nastroju, serdecznych spotkań w gronie rodziny i przyjaciół oraz pomyślności w życiu prywatnym i zawodowym. Przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie Walentyna Czapska Burmistrz Miasta i Gminy Gniew Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska Do życzeń dołącza się redakcja Nowin Gniewskich 17 Z gniewskiej książnicy 18 Weekend pełen atrakcji 20 Wiosna w Gniewie 21 Gniew piękny przez cały rok 22 Wybrał człowieka i jego problemy (cz. 2) 23 Z przeszłości Jaźwisk (cz. 2) 24 Kroniki 25 Furia Gniew rozwija skrzydła 25 Koncert trzech miast Krzyżacka jazda 29 Sport 32 Z życia szkół 33 Czego Jaś się nie nauczy... 34 O całowaniu 34 Słownik gwary kociewskiej 35 Co? Gdzie? Kiedy? Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. ks. Fabiana Wierzchowskiego w Gniewie Adres redakcji: pl. Grunwaldzki 16/17, 83-140 Gniew, tel. 58 535 40 21, e-mail: nowiny-redaktor@gniew.pl, nowiny@gniew.pl P. o. redaktora naczelnego: Paulina Raińska Sekretarz redakcji: Aneta Bartoszek-Pustkowska Współpraca: Judyta Dworakowska, Longin Nagórski, Paulina Zander, Dorota Cybura, Agnieszka Piecuch, Joanna Balbusa, Walentyna Czapska, Przedszkole Miejskie w Gniewie, SP Gniew, ZSP Gniew, SP Piaseczno, DPS Gniew, Jan Ejankowski, Andrzej Solecki, Marek Kordowski, Elżbieta Wyczyńska, Łukasz Ogonowski, Emilia Rulińska, Wiesław Pepliński, Katarzyna Puczyńska Druk: Drukarnia Wydawnictwa Bernardinum Sp. z o.o., ul. Biskupa Dominika 11, 83-130 Pelplin, tel. 58 536 17 57 ISSN 1233-605X Nakład: 1050 egz. Skład komputerowy, opracowanie graficzne: Marcin Lipiński, Agnieszka Piecuch, e-mail: studioa@onet.pl Zdjęcia niepodpisane pochodzą z archiwum redakcji. zastrzega sobie prawo do zmian, skrótów i niepublikowania nadesłanych tekstów. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Materiały można dostarczać do 30. każdego miesiąca. ]]Odznaczona srebrnym medalem za zasługi dla obronności kraju We wtorek, 12 marca mieszkanka Jaźwisk Helena Kurek-Mrozewska otrzymała srebrny medal Za zasługi dla obronności kraju. Medal, w imieniu Wojskowego Komendanta Uzupełnień w Malborku wręczył mjr Cezary Sławkowski. Pani Helena wychowała ośmioro dzieci sześciu chłopców i dwie dziewczynki. Medal Za zasługi dla obronności Kraju jest nadawany rodzicom, którzy wychowali dzieci na wzorowych i ofiarnych żołnierzy, pełniących nienagannie czynną służbę wojskową. Taką właśnie służbę odbyło trzech synów Pani Heleny. Wręczenie medalu miało miejsce w Sali Ślubów urzędu w Gniewie. W uroczystości uczestniczyła burmistrz Maria Taraszkiewicz- -Gurzyńska oraz Renata Ebłowska, inspektor ds. wojskowych w gniewskim urzędzie. ]]Gniewska Orkiestra Dęta poszukuje muzyków Gniewska Orkiestra Dęta poszukuje chętnych osób do gry w orkiestrze na instrumentach dętych drewnianych. Są wolne miejsca na saxofon tenorowy (3 osoby), saxofon altowy (1 osoba) i klarnet (1 osoba). O przyjęciu decyduje posiadanie predyspozycji: słuch muzyczny i poczucie rytmu. Szczegóły w gniewskiej bibliotece lub pod nr tel. 58 535 25 62 wew. 21. Biblioteka w Gniewie Ogłoszenie sponsorowane Ja Grzegorz Wasielewski, ]]Koło Zrzeszenia Kaszubsko- -Pomorskiego w Opaleniu Koło powstało 22 marca 2013 roku i jest integralną częścią Oddziału Kociewskiego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Tczewie. Zatem obchodzimy pierwszą rocznicę powstania organizacji. W ciągu tego krótkiego okresu czasu wspólnie z innymi instytucjami i organizacjami, członkowie zorganizowali kilka sesji historycznych oraz konferencji popularno-naukowych. Obecnie Koło ZKP w Opaleniu zrzesza dziewięć osób. W zarządzie zasiadają przewodniczący: Marek Kordowski, zastępca Jan Albrecht oraz sekretarz Zbigniew Kobalski. Ponadto skład uzupełniają pozostali członkowie: Ludwik Jankowski, Barbara Markiewicz, Bogdan Olszewski, Zygmunt Rajkowski, Mariola Staniszewska oraz Aleksandra Tine. Obecnie na terenie Kociewia funkcjonują tylko trzy oddziały Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, a mianowicie: w Pelplinie, Tczewie i w Zblewie. Na terenie gminy Gniew wcześniej funkcjonował oddział w Piasecznie i obecnie tę działalność kontynuuje Koło ZKP w Opaleniu. Marek Kordowski ]]Odnaleziono ciało Mateusza Jerzyny W poniedziałek, 31 marca w Lignowach Szlacheckich, pracujący na polu rolnik odnalazł ciało zaginionego na początku marca Mateusza Jerzyny. Niezwłocznie dokonano oględzin zwłok, w wyniku których nie stwierdzono żadnych obrażeń, spowodowanych przez osoby trzecie. Ciało przewieziono do Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, gdzie zostanie przeprowadzona sekcja zwłok. Łączymy się w bólu z rodziną zmarłego Mateusza. ]]Gniewianka reprezentantką gminy w województwie na turnieju wiedzy pożarniczej 12 marca odbyły się powiatowe eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej. Gminę Gniew reprezentowało dziewięciu uczestników w trzech grupach wiekowych. Mieszkanka naszej gminy Janina Bielecka zwyciężyła i pojedzie na eliminacje wojewódzkie. Gratulujemy! Uczestników oceniała komisja w składzie Mariusz Stawicki przewodniczący, Piotr Stolc i Justyna Olcen członkowie. Bardzo dobrze spisała się Janina Bielecka, uczennica IV klasy Szkoły Podstawowej w Gogolewie, która zwyciężyła w pierwszej grupie wiekowej i reprezentować będzie powiat tczewski na eliminacjach wojewódzkich 26 kwietnia. Nagrody wręczali przewodniczący Rady Powiatu Piotr Odya oraz komendant powiatowy PSP w Tczewie st. bryg. Waldemar Walejko. GCR Gniew przepraszam Zakład Weber w Gniewie, za naruszenie dóbr osobistych Zakładu Weber w Gniewie oraz za pomówienie Zakładu Weber w Gniewie poprzez twierdzenie i sugerowanie w środkach masowego komunikowania, że funkcjonowanie Zakładu Weber w Gniewie jest szkodliwe dla zdrowia i życia ludzi oraz, że funkcjonowanie Zakładu Weber w Gniewie jest niezgodne z przepisami prawa oraz, że funkcjonowanie Zakładu Weber w Gniewie jest niezgodne z wydanym dla tego Zakładu pozwoleniem zintegrowanym. Fot. PSP Tczew

4 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Temat miesiąca Temat miesiąca Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 5 Nowe boisko i plac zabaw przy gniewskiej podstawówce Od długiego czasu trwają spotkania władz miasta, urzędników i dyrekcji szkoły podstawowej w Gniewie, na których poruszany jest temat koniecznego remontu boiska przy placówce. Przygotowano już projekt budowlany na zagospodarowanie terenu szkoły podstawowej. Jeszcze w tym roku powstaną boisko wielofunkcyjne i plac zabaw, na który środki pozyskała działająca przy szkole Fundacja Jana III Sobieskiego. Planowane jest także całkowite ogrodzenie szkoły, a co za tym idzie poprowadzenie nowych chodników wokół budynku, tak aby ograniczyć mieszkańcom ruch przez boisko szkolne, ale jednocześnie umożliwić swobodne przejście z osiedla Kopernika na ulicę Gdańską. Jeszcze w tym roku z terenu szkoły wyprowadzony będzie parking szkolny. Ruch na ulicy Stromej jest dość duży, zwłaszcza gdy rozpoczynają się i kończą zajęcia lekcyjne. Dlatego też, aby w jak największym Plan boiska wielofunkcyjnego Budowa nowego boiska ma kosztować około 500 tys. złotych. stopniu ograniczyć ruch pojazdów przy szkole, doprowadzony do porządku ma zostać teren po byłej kotłowni. Tam rodzice uczniów i jednocześnie podopiecznych przedszkola, będą mogli zostawiać swoje pojazdy i udać się po dzieci. Jeśli zaś chodzi o szkolne autobusy, które również będą miały tam swój postój, dzieci na miejsce będą odprowadzać opiekunowie, pełniący dyżury na przerwach lekcyjnych. Jeszcze w tym roku teren byłej kotłowni zostanie wyrównany i utwardzony, aby pojazdy mogły tam swobodnie parkować. Dla najmłodszych uczniów, na terenie boiska szkoły wybudowany zostanie plac zabaw. Do dyspozycji dzieci będzie andromeda, czyli zestaw między innymi lin i drabinek do wspinania zapewniający aktywną zabawę, przeplotnia, piramida liniowa, równoważnia, która pozwoli na rozwój ogólnej koordynacji ruchowej podczas świetnej zabawy oraz grzybki. Na placu zabaw nie zabraknie ławeczek ze stolikami. Będzie to szczególnie atrakcyjne miejsce dla najmłodszych Teren po byłej kotłowni tu powstanie parking dla autobusów szkolnych i rodziców przywożących dzieci. uczniów, rozpoczynających dopiero naukę w szkole, dla których zabawa jest jednak potrzebną odskocznią od obowiązków szkolnych. Mówiąc o stworzeniu placu zabaw na terenie szkoły należy podkreślić duży wkład Fundacji Jana III Sobieskiego, która na podstawie złożonego wniosku do Lokalnej Grupy Działania Wstęga Kociewia pozyskała dofinansowanie w wysokości 36 tys. złotych. Organizacja zwróciła się o środki na stworzenie mini parku linowego, placu rekreacyjno-edukacyjno-zabawowego na terenie szkoły. Dzięki pozyskanym finansom i współpracy fundacji z gminą Gniew nowy plac zabaw stanie tuż przy nowym boisku sportowym. Planowana budowa boiska wielofunkcyjnego przy szkole podstawowej w Gniewie kosztować ma około 500 tys. złotych. Istnieje możliwość dofinansowania inwestycji w wysokości do 33 proc. kosztów kwalifikowanych brutto ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w ramach Wojewódzkiego Wieloletniego Programu Rozwoju Bazy Sportowej. Termin naboru wniosków trwa do 31 maja br. Dla Ministerstwa Sportu i Turystyki budowa przyszkolnych boisk jest ujęta w katalogu zadań o charakterze priorytetowym. Brana jest również pod uwagę sytuacja finansowa wnioskodawcy, czyli preferowane są gminy o niskim wskaźniku dochodów podatkowych na jednego mieszkańca. Istnieje więc realna szansa na uzyskanie pomocy finansowej dla gminy Gniew na to zadanie mówi Elżbieta Zientek kierownik Referatu Inwestycji i Infrastruktury w gniewskim urzędzie. O budowie nowej szkoły podstawowej mówi się już bardzo długo, szczególnie w ostatnim czasie rozmowy na ten temat bardzo się nasiliły. Choć gmina na dzień dzisiejszy nie jest w stanie stworzyć nowego budynku, bo nie pozwalają na to finanse, po nieprzerwanych staraniach dyrekcji placówki i rodziców uczniów, którzy niemalże na każdym korku walczyli o lepsze warunki do nauki swoich pociech udało się wygospodarować środki, dzięki którym otoczenie przy gniewskiej podstawówce zmieni swoje oblicze. Przywrócone zostaną zarówno Aby zapewnić większe bezpieczeństwo dzieci od 10 kwietnia teren placówki na czas trwania zajęć lekcyjnych został zamknięty. Otwarte pozostaje jedynie wejście po schodach od strony os. Kopernika. bezpieczeństwo i dobre samopoczucie dzieci, jak i komfort prowadzenia chociażby zajęć sportowych. Stworzone projekty budowlane obejmują cały teren szkoły podstawowej, jednakże na ten rok planuje się jedynie budowę boiska wielofunkcyjnego, placu zabaw, ogrodzenie terenu i zmianę szlaków komunikacyjnych dla ruchu pieszych. W projekcie budowlanym widnieje także obszar boiska, który trzeba będzie utwardzić i tereny zielone, które docelowo również mają się tam znaleźć. Te plany muszą jednak jeszcze poczekać. Paulina Raińska Plan placu zabaw przy boisku, fundusze na jego wyposażenie pozyskała Fundacja Jana II Sobieskiego.

6 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Temat W miesiąca skrócie samorząd Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 7 ]]Zastępca burmistrza sadził las w Szpęgawsku W sobotę, 29 marca z okazji 90-lecia istnienia Lasów Państwowych, na terenie Leśnictwa Szpęgawsk miała miejsce akcja sadzenia lasów. Tego dnia posadzono około 4 tys. sadzonek dębu. Drzewa sadził także zastępca burmistrza Gniewu Wojciech Szulc. W akcji wzięła udział liczna grupa młodzieży i znane osoby, takie jak: senator Andrzej Grzyb, wicestarosta tczewski Mariusz Wiórek, wicewójt gminy Zblewo Artur Herold, zastępca wójta gminy Lubichowo Witold Sykutera i komendant starogardzkiej SP Zbigniew Kamiński i komendant tczewskiej SP Waldemar Walejko. ]]Burmistrz dziękuje wspólnocie Nasz Dom Burmistrz Miasta i Gminy Gniew oraz Referat Gospodarki Nieruchomościami serdecznie dziękują członkom Wspólnoty Mieszkaniowej Nasz Dom znajdującej się w Gniewie przy ulicy Kopernika 3 za przybycie na spotkanie, którego celem było ustalenie nowej wysokości udziałów związanych z własnością poszczególnych lokali. Dzięki zaangażowaniu tak licznej grupy osób, które pozytywnie odniosły się do proponowanych zmian, dokonano uregulowania stanu prawnego ze stanem rzeczywistym, umożliwiając tym samym gminie Gniew sprzedaż pozostałych lokali na rzecz ich najemców. Wielu z Państwa potraktowało sprawę jako priorytetową. Miejmy nadzieję, iż w przyszłości pozostałe Wspólnoty Mieszkaniowe również zaangażują się w sprawy związane z uregulowaniem części wspólnych swoich nieruchomości. Należy pamiętać, iż leży to w obopólnym interesie. ]]Rolnicy na szkoleniu o afrykańskim pomorze świń Spotkanie dla producentów trzody chlewnej w Gniewie 12 marca zorganizował Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Biuro Powiatowe w Tczewie na prośbę Powiatowego Lekarza Weterynarii. Szkolenia przeprowadzone zostały we wszystkich gminach fot. Gazeta Tczewska powiatu tczewskiego. Prowadził je Powiatowy Lekarz Weterynarii Andrzej Górzyński. W szkoleniu uczestniczyli: Zastępca Burmistrza Wojciech Szulc, Alina Laskowska z ODR w Gniewie, Piotr Grabicki lekarz weterynarii z Gniewu, Zdzisław Leszczyński delegat Izby Rolniczej z gminy Gniew, producenci trzody chlewnej z gminy Gniew oraz sołtysi. Szkolenia organizowane są z powodu bardzo niekorzystnej sytuacji obserwowanej za wschodnią granicą Polski i realnego zagrożenia wystąpienia ognisk choroby afrykańskiego pomoru świń w Polsce. Na szkoleniu w Gniewie oprócz przekazania zebranym najistotniejszych informacji dotyczących afrykańskiego pomoru świń, producenci trzody chlewnej mieli też możliwość zadawania pytań ekspertom na nurtujące ich tematy. Paulina Raińska ]]Stracili dach nad głową W środę, 13 marca około godz. 16.00 w Rzymie jeden z budynków mieszkalnych uległ zawaleniu. Ośmioosobowa rodzina straciła dach nad głową. Obecnie przebywają w lokalu zastępczym w budynku po byłej szkole podstawowej w Ostrowitem. W wyniku zawalenia dachu w jednym z pokoi przerwany został strop. Mieszkańcy przebywający w tym czasie w budynku o własnych siłach wyszli na zewnątrz jeszcze przed naszym przybyciem. Nikomu nic się nie stało relacjonuje kpt. Zbigniew Rzepka, zastępca komendanta powiatowego PSP w Tczewie. Budynek był w złym stanie technicznym. Mieszkańcy niezwłocznie przewiezieni zostali do lokalu zastępczego w Ostrowitem. Poszkodowanych na miejscu odwiedził Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gniew fot. Gcr Wojciech Szulc. W przewożeniu niezbędnych mebli i rzeczy z zawalonego budynku rodzinie pomagali strażacy z Ochotniczej Straży Pożarnej w Gniewie. Do poszkodowanych spływa pomoc od darczyńców, którzy zaopatrują rodzinę rodzinę w najpotrzebniejsze rzeczy. Udzielona została także pomoc finansowa z Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gniewie. ]]Chronię życie przed rakiem Burmistrz Miasta i Gminy Gniew informuje, że wzorem ubiegłego roku gmina Gniew przystąpiła do Powiatowego Programu Profilaktyki Zakażeń Wirusem Brodawczaka Ludzkiego HPV Chronię życie przed rakiem. Na ten cel w budżecie gminy zabezpieczono środki w wysokości 15.000 zł, które to przeznaczone będą na szczepionki dla 89 dziewczynek urodzonych w 2002 r. z Gminy Gniew. Na realizatora programu w wyniku przeprowadzonego postępowania konkursowego, wyłoniony został Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Medyk Sp. z o.o. z siedzibą w Tczewie przy ul. Wojska Polskiego 5. W 2013 roku zaszczepiono około 70 dziewczynek. Szczepienia zalecane są dziewczętom w wieku 11 13 lat. Szczepienie przeciwko wirusowi HPV znalazło się w kalendarzu szczepień zalecanych. Koszt takiego szczepienia to około 1000 zł. I Informacje na temat realizacji programu będą zamieszane stronie www.gniew.pl ]]Możesz bezpłatnie oddać gruz do zakładu w Pelplinie Od 17 lutego rozpoczęło działalność Stanowisko Przetwarzania Odpadów Budowlanych w Pelplinie, które zbiera i przetwarza odpady zgodnie z decyzją Marszałka Województwa Pomorskiego o nr DROŚ-SO.7244.27.2013.ES, z 12 listopada 2013 r. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców Gminy Gniew Stanowisko Przetwarzania Odpadów Budowlanych w Pelplinie przyjmować będzie odpady budowlane i rozbiórkowe w postaci czystego gruzu po preferencyjnych cenach. Kod odpadu 170101 Rodzaj odpadu Odpady betonu oraz gruz z rozbiórek i remontów czysty bez domieszek Cena brutto/mg 0 zł 170102 Gruz ceglany czysty bez domieszek 0 zł 170107 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów 15 zł ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 170106 UMiG Gniew W jakim stanie są nasze drogi? Na minionej sesji Rady Miejskiej, która odbyła się 26 marca pochylono się nad stanem dróg i chodników w naszej gminie. O ich jakości mówili przedstawiciele GDDKiA, zarządu dróg powiatowych i gminnych. Pierwszym punktem obrad była analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym oraz ocena aktualności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i planów miejscowych. Analizę przedstawiła inż. Maria Kiełb- Stańczuk, z biura projektowego w Starogardzie Gdańskim, która od wielu lat przygotowuje dla gminy Gniew opracowania planistyczne. Oceniła ona pozytywnie proces planistyczny w naszej gminie. Aktualnie na terenie gminy funkcjonuje 26 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a ich ilość systematycznie rośnie. W 2006 roku mieliśmy niespełna 1,5 proc. powierzchni gminy objętych planami, dziś obejmują one już 13 proc. Wielkość, strukturę i rozmieszczenie planistyczne należy ocenić bardzo pozytywnie. Są to plany istotne dla rozwoju miasta i gminy, a polityka ich tworzenia jest konsekwentna mówiła Maria Kiełb-Stańczuk. W związku z tematem, Rada Miejska na sesji przyjęła też kilka strategicznych uchwał. Drogi krajowe Ten temat przeważał na minionej sesji. Osoby odpowiedzialne za przejezdność naszych dróg przedstawiły najpierw poczynione inwestycje w tej kadencji, a następnie plany inwestycyjne, mające na celu poprawę kondycji wszystkich szlaków. Jako pierwszy wystąpił przedstawiciel tczewskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Firma na odcinki krajowe w naszej gminie od roku 2010 wydała około 6,5 miliona złotych. GDDKiA przeprowadziła między innymi remont drogi na odcinku gminnym Mała Karczma Opalenie, przebudowała skrzyżowanie w Gniewie w okolicy Biedronki, wybudowała ciąg pieszo-rowerowy w stronę firmy Weber, prowadziła remonty chodników. W tym roku planuje: wybudowanie sygnalizacji świetlnej w obrębie przejścia dla pieszych przy stacji paliw LOTOS, uporządkowanie skrzyżowania świetlnego i usunięcie powstałych na nim kolein. To zadanie jest priorytetem firmy. GDDKiA na bieżąco usuwa ubytki i uszkodzenia dróg oraz wycina zagrażające uczestnikom ruchu drogowego drzewa. Drogi powiatowe Powiat tczewski ma łącznie 194 km dróg powiatowych, z czego 20 proc. stanowią drogi położone w gminie Gniew. Zarządza nimi Powiatowy Zarząd Dróg (PZD), który na tegoroczne remonty cząstkowe przeznaczy 600 tys. złotych. Jak mówiła przedstawicielka PZD, gmina Gniew jest jedną z najlepiej zarządzanych gmin w powiecie. Powiat stara się na bieżąco prowadzić remonty dróg, prace porządkowe oraz wycinkę drzew, która w żadnej innej miejscowości nie była tak kompleksowa. Instytucja rozstrzygnęła już przetarg na bieżące sprzątanie ulic, koszenie rowów oraz przycinanie poboczy, które już się rozpoczęły. Na ten rok PZD planuje remonty 8 km dróg i chodników. Na wszystkie szlaki piesze w budżecie powiatu znalazło się jednak tylko 100 tys. złotych, więc remontowane będą tylko te chodniki, których nawierzchnie stwarzają niebezpieczeństwo. Radny Andrzej Solecki za pomocą prezentacji multimedialnej pokazał stan dróg powiatowych w Gniewie. Rajca wskazywał Ulica Gdańska Ulica Jana Pawła II Stan gminnych i powiatowych ulic na zdjęciach zaprezentował radny Andrzej Solecki. zaniedbania powiatu w kwestii remontów takich ulic jak: Gdańska, Czyżewskiego czy Wiślana. Andrzej Solecki apelował o rychłe i kapitalne remonty tych dróg, a nie tylko cząstkowe naprawy, które nie przynoszą długotrwałych efektów. Zadowolony z prac PZD był natomiast sołtys Gogolewa. Dariusz Poznański przyznał, że ulice są obecnie zadbane, za co bardzo podziękował. Drogi gminne Stan gminnych ulic na zdjęciach zaprezentował ponownie radny Andrzej Solecki. W szczególności zwrócił on uwagę na ulice: Hallera, Kapinosa i Pocztową, które koniecznie należałoby naprawić. Mieszkanki ul. Jana Pawła II, prosiły władze miasta o remont drogi dojazdowej do ich osiedla. Choć potrzeby są ogromne, barierą są tutaj finanse, które niestety nie pozwolą na kapitalne remonty wszystkich dróg. Na ten rok planuje się oprócz cząstkowych remontów dróg, budowę ulicy do nowo wybudowanych bloków oraz wykonanie drogi z tłucznia między garażami na os. Witosa, utwardzenie parkingu przy ul. Stromej oraz zmianę przebiegu drogi dojazdowej do szkoły podstawowej, utwardzenie drogi gminnej w Półwsi, naprawę drogi na osiedlu w Brodach Pomorskich, utwardzenie parkingu przy świetlicy w Polskim Gronowie. W planach jest także remont ulicy Hallera oraz bieżące remonty i oznakowanie ulic. Radni prosili władze miasta o naprawę ulicy Pocztowej oraz podjęcie działań w sprawie ulicy na os. Jana Pawła II, o które tak proszą mieszkańcy miasta. Radni Rady Miejskiej w Gniewie podjęli też szereg uchwał. Wszystkie dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta i Gminy Gniew, w którym też zapoznać się można z dokładnymi sprawozdaniami z obrad samorządowców. Paulina Raińska

8 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. aktualności aktualności. 9 Coraz więcej eksmisji Deficyt lokali socjalnych oraz zadłużenia lokatorów to dziś jedne z najtrudniejszych kwestii, z jakimi boryka się gmina Gniew, realizując zadania w zakresie gospodarki mieszkaniowej. Zadłużenie z tytułu czynszów na koniec marca bieżącego roku bez odsetek wyniosło aż 437 122 zł. Deficyt mieszkaniowy Zadania związane z gospodarką mieszkaniową gminy Gniew w imieniu burmistrza realizuje powołana do tego komisja. W jej skład wchodzą pracownicy urzędu miasta, przedstawiciel firmy Inwest-Kom oraz Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, których zadaniem jest między innymi rozpatrywanie wniosków o przydział lokali. A to jest niełatwe zadanie, bo tych po prostu brakuje. To nasz największy problem. Gmina posiada zbyt mało lokali, które można przeznaczyć na przydział osobom oczekującym. Część najemców skorzystała z prawa pierwokupu i nabyła od gminy zajmowane mieszkania, co spowodowało znacznie mniejszy odzysk, np. w wyniku śmierci najemcy. Problem ten potęgują również przepisy, które zobowiązują gminę do wskazania lokalu socjalnego lub pomieszczenia tymczasowego dla osób, wobec których Sąd orzekł o uprawnieniach do takiego lokalu w postępowaniach o eksmisje. W przypadku eksmisji prowadzonych przez administratorów lub zarządców zewnętrznych, jak np. spółdzielnie mieszkaniowe, zakłady pracy, osoby prywatne, nie złożenie przez gminę oferty najmu lokalu socjalnego skutkuje obowiązkiem wypłaty comiesięcznego odszkodowania. Wobec tego, komisja w pierwszej kolejności stara się wypełniać ten ustawowy obowiązek. Pierwszeństwo przydziału mają również osoby, które utraciły swoje miejsce zamieszkania w wyniku nieszczęśliwego wypadku (np. katastrofa budowlana). W bieżącym roku pomocą taką objęto jedną rodzinę, która otrzymała pomieszczenie tymczasowe w budynku byłej szkoły w Ostrowitem tłumaczy przewodnicząca komisji, Joanna Jaskólska. Eksmisje w gminie W ubiegłym roku gmina złożyła pięć pozwów o eksmisje, z czego jest w posiadaniu trzech prawomocnych wyroków. Na ich mocy przeprowadzona została już pierwsza eksmisja dłużnika do lokalu socjalnego. Pozwoli to na dalsze roszady w mieszkaniowym zasobie gminy i wysiedlanie dłużników z zajmowanych dotychczas lokali. W bieżącym roku firma Inwest-Kom przedłożyła do akceptacji burmistrzowi listę kolejnych 8 najemców przeznaczonych do eksmisji. W kwietniu tego roku gmina dokona opłaty sądowej i administrator złoży stosowne pozwy do Sądu. W celu skuteczniejszej walki z dłużnikami, gmina przygotowuje się do adaptacji pomieszczeń umożliwiających wykonanie wyroków o eksmisje. Ponadto Inwest-Kom wraz z komisją analizują zgłaszane sytuacje dotyczące najemców, którzy nie zamieszkują w lokalach objętych umową lub posiadają dodatkowo inne prawo własności. Zgodnie z przepisami, z osobą która nie zamieszkuje w lokalu należącym do gminnego zasobu powyżej 12 miesięcy można rozwiązać umowę z sześciomiesięcznym okresem wypowiedzenia. Również osoby, które posiadają dodatkowo prawo własności innego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego nie mogą być najemcami lokali gminnych i są zobowiązane do jego opuszczenia Prace wokół bloków trwają. Mieszkanie przy ul. 27 Stycznia po eksmisji. Na mocy wyroku przeprowadzona została już pierwsza w tym roku eksmisja dłużnika. (gmina rozwiązuje umowę). Zakazany jest także podnajem lokali gminnych bez zgody właściciela. W takim przypadku gmina może rozwiązać umowę. W chwili obecnej Inwest-Kom na wniosek komisji, wypowiedział jedną umowę z uwagi na nie zamieszkiwanie najemców i powstałe zadłużenie. Analizowane są kolejne takie przypadki. Ponadto w związku z odzyskaniem przez gminę mieszkania po długotrwałym postępowaniu o eksmisję, przekazano go rodzinie zamieszkującej w lokalu socjalnym, regulującej w sposób nienaganny swoje obciążenia wynikające z najmu. Zwolniony w ten sposób lokal socjalny przeznaczono na wypełnienie wyroku Sądu o eksmisję z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w Tczewie, który zobowiązywał gminę do złożenia oferty najmu lokalu socjalnego. Do tej pory gmina płaciła comiesięczne odszkodowanie za jego niedostarczenie. Pozwani nie przyjęli proponowanego mieszkania, opuścili jednak lokal Spółdzielni. Gmina zobowiązana jest do wskazania lokalu tymczasowego dla wykonania wyroku Sądu z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w Tczewie (comiesięczne odszkodowanie za jego niewskazanie). Ponadto na gminie spoczywa obowiązek złożenia ofert najmu lokalu socjalnego na wykonanie eksmisji z powództwa Starostwa Powiatowego w Tczewie. Długa lista oczekujących na lokal Odzyskane od dłużników lokale będą przeznaczone dla osób znajdujących się na liście oczekujących. A ta jest niekrótka, bo wg stanu na koniec marca znajduje się na niej aż 99 wniosków o przydział. Warunkiem umożliwiającym ubieganie się o lokal gminny jest spełnienie kryteriów określonych w uchwale Rady Miejskiej w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Gniew oraz wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Gniew na lata 2013 2017. Głównym kryterium są dochody i czas zamieszkiwania na terenie naszej gminy, który wynosi minimum 5 lat mówi pani Jaskólska. Komisja przyznając lokal musi dopasować jego wielkość do liczby osób mających tam zamieszkać w lokalu komunalnym musi przypadać 10 m 2 powierzchni mieszkalnej na każdą z osób, a w socjalnym 5 m 2. W szczególnych przypadkach istnieje możliwość odstępstwa od wymogu metrażowego, lecz wyłącznie za zgodą i z woli przyszłego najemcy. Mieszkania w nowych blokach przydzielone W styczniu, na podstawie porozumień z mieszkańcami byłego sądu i Domu Bramnego Komisja ds. zasobu mieszkaniowego gminy Gniew dokonała przydziału mieszkań. Głównymi kryteriami były warunki określone w porozumieniach oraz powierzchnie dotychczasowych lokali w stosunku do metrażu nowych mieszkań i potrzeby osób niepełnosprawnych. 29 skierowań na zawarcie umów najmu osobiście wręczyła burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. W większości przypadków przyszli najemcy byli zadowoleni z przydzielonych mieszkań, ale niektórym przeszkadzały np. zbyt mała powierzchnia, zły układ mieszkania, sąsiedztwo, inne niż oczekiwane położenie piętro, blok i lokalizacja bloków. Lokatorom zaproponowano wybór kafli oraz paneli podłogowych, które położone zostaną w nowych mieszkaniach. Istniała również możliwość, wykończenia mieszkania na własny koszt, jednak takiej opcji nie wybrał żaden z przyszłych najemców. W chwili obecnej Inwest-Kom przeprowadza prace wykończeniowe w budynkach. Wstępne wyliczenia wskazują, że wysokość czynszu w nowych mieszkaniach wyniesie ok. 4,80 zł/m2. Do opłat doliczyć trzeba opłaty za zużycie wody, pobór ciepła, pobór energii elektrycznej i wywóz odpadów komunalnych. Przewidywany czas zakończenia budowy to okres letni bieżącego roku. Po zakończeniu procedury odbioru inwestycji, prawdopodobnie w październiku, zawarte zostaną umowy najmu, a mieszkania będą przekazane nowym lokatorom. redakcja Od strony ul. Hallera Inwest-Kom również uporządkowuje teren. Farmy wiatrowej na razie nie będzie W zakresie energetyki od początku roku wydarzyło się wiele. Najwięcej emocji wzbudzają jednak wciąż trwające prace nad ustawą o odnawialnych źródłach energii, której finał coraz bliżej. Ustawa o odnawialnych źródłach energii ma kompleksowo uregulować kwestie wsparcia dla OZE, tak by Polska spełniła cele UE na 2020 r. OZE są jednym z priorytetów europejskiej polityki klimatyczno-energetycznej, zgodnie z którą w 2020 r. Polska ma osiągnąć co najmniej 15-procentowy udział energii z odnawialnych źródeł w zużyciu energii finalnej. Energia ze źródeł takich jak słońce, wiatr czy biomasa musi być na razie dotowana, ponieważ jest droższa od energii ze źródeł konwencjonalnych, np. takich jak węgiel. Z kolei działający w Polsce system wsparcia, oparty o sprzedaż świadectw pochodzenia energii, nie gwarantował ani opłacalności inwestycji w OZE, ani osiągnięcia celów UE. Uchwalenie ustawy jest obowiązkiem rządu, wynikającym z dyrektywy Unii Europejskiej. Jeśli ustawa o OZE zostanie przyjęta, to rozpocznie się budowa farmy wiatrowej w naszej gminie. Powstanie również cały przemysł odnawialnych źródeł energii, nowe miejsca pracy i nowe firmy. Inwestor tj. przedstawiciel Firmy Wind Park Alfa poinformował gminę, że w wyniku braku obowiązującej Ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE) niemożliwe jest przystąpienie do jakiegokolwiek banku o finansowanie projektu w przedmiocie budowy farmy wiatrowej. Ustawa jest bezskutecznie procedowana w sejmie od ponad dwóch lat i nie wiadomo, kiedy będzie uchwalona. Do momentu wejścia w życie ustawy nie ma mowy o rozpoczęciu budowy. Problem dotyczy całej branży energetycznej, a nie tego konkretnego projektu.

10 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. wydarzenia wydarzenia Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 11 Pierwsze otwarte spotkanie Gniewskiej Grupy Obywatelskiej Grupa mieszkańców, zainspirowana działalnością Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska, założyła Gniewską Grupę Obywatelską (GGO). To organizacja strażnicza, która zajmuje się kontrolą przejrzystości decyzji podejmowanych przez władze wybierane w demokratycznych wyborach. W sobotę, 29 marca w Pracowni Orange w Gniewie, odbyło się pierwsze spotkanie otwarte GGO. obecni byli burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska, wice- Nazebraniu burmistrz Wojciech Szulc i przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Gniewie Piotr Mroziński. Aktualnie członkowie stowarzyszenia monitorują kwestie: obsługi wywozu śmieci, ogródków działkowych, chodnika na ul. Gdańskiej, placu zabaw przy ul. Behrendta, profilaktyki antyalkoholowej czy szkoły podstawowej. Czy ich działania ułatwią, czy utrudnią pracę urzędnikom, czas pokaże. Władze miasta liczą jednak na owocną współpracę, która przyniesie korzyści każdej ze stron. W Piasecznie o OSN Uczestników przywitał zastępca burmistrza Wojciech Szulc i zaprosił do zwiedzenia muzeum. Konferencję otworzył Krzysztof Pałkowski zastępca dyrektora PODR w Gdańsku informacją dotyczącą Obszarów Szczególnie Narażonych (OSN) w województwie pomorskim. OSN to tereny, na których należy ograniczyć przedostawanie się azotu z rolnictwa do wód powierzchniowych i gruntowych. Od 2012 r. jako OSN w pomorskim zostały zatwierdzone niektóre obszary w powiatach: tczewskim, starogardzkim, sztumskim obejmujące łącznie 383,2 km². W tych powiatach działalność rolniczą na OSN prowadzi 859 gospodarstw. Marek Krzysztoforski z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu omówił problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód na obszarach OSN. Członkowie Watchdog Polska chcą, aby obywatele wiedzieli, że mają prawo pytać o ważne dla nich sprawy, żeby korzystali z tego prawa i żeby otrzymywali odpowiedzi. Aby byli Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku zorganizował 14 marca w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Piasecznie konferencję Nawożenie i gospodarka nawozowa na OSN. Jan Ślusarczyk, Dyrektor Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Gdańsku przedstawił potrzeby wapnowania gleb w województwie pomorskim. Zachęcał do wykonywania analiz glebowych i proponował doradztwo nawożenia. Gleby użytków rolnych powinny wykazywać wartość odczynu w granicach 5,0 ph 7,0 ph. Dr hab. inż. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przedstawił nowoczesne techniki i technologie zagospodarowania nawozów naturalnych służące ochronie środowiska. Omówił beztlenową i tlenową technologię zagospodarowania obornika. W części merytorycznej głos zabrała Joanna Bielińska z Biura Kontroli na Miejscu ARiMR w Gdyni, która mówiła o kontrolowaniu gospodarstw położonych na OSN i przedstawiła przykład ujawnionych nieprawidłowości. Ofertę banków dla rolników przedstawili Jarosław Saucha z Banku BGŻ oraz Justyna Droma z BZ WBK. Podczas spotkania rolnicy mieli możliwość zadawania pytań i prowadzenia dyskusji z wykładowcami. W konferencji udział wzięło ponad 100 osób bezpośrednio zainteresowanych zagadnieniami. Włączenie gruntów rolnych do OSN nie było dla rolników dobrą wiadomością, ponieważ wiąże się to z dodatkowymi obowiązkami, stąd tak wiele pytań kierowanych do wykładowców. Konferencję prowadziła Małgorzata Huzior kierownik Biura Powiatowego ODR w Tczewie. Źródło PODR Gdańsk dobrze poinformowani, zabierali głos we wspólnych sprawach i aby mieli wpływ na decyzje, które ich dotyczą. Na gniewskim spotkaniu obecni byli: główny koordynator Agnieszka Podgórska, koordynator Polski północnowschodniej Krzysztof Marusiński oraz Włodzimierz Falencikowski, Hieronim Więcek, Ewa Macak, Paweł Andrusiewicz i Klaudia Lemieszek ze Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska. GGO tworzą: Przewodniczący Grzegorz Wasielewski, oraz członkowie: Marta Bytner, Tomasz Kotlenga, Jacek Ruda, Stanisław Sidorowicz, Krzysztof Urban. Aneta Bartoszek-Pustkowska Ciemniejszym kolorem zaznaczono tereny OSN w gminie Gniew. Kociewie przyroda, gwara i kuchnia W czwartek, 20 marca odbyło się pierwsze Gniewskie Spotkanie Zamkowe pn. Przyroda Kociewia w Dolinie Wisły i na talerzu. Areną tego wydarzenia stał się zamek w Gniewie, który tego dnia gościł znamienitych znawców Kociewia i licznie zgromadzoną publiczność, której region ten jest szczególnie bliski. Gości powitał Sekretarz Generalny ZG Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków Jacek Rulewicz. Jako pierwszy na spotkaniu wystąpił dr Jarosław Pająkowski z wykładem nt. walorów krajoznawczych Doliny Dolnej Wisły, promując przy okazji nową książkę pt. Przyroda Kociewia. Następnie Krystyna Gierszewska, znawczyni kuchni kociewskiej, przewodnicząca Stowarzyszenia Kociewskie Forum Kobiet opowiedziała W spotkaniu uczestniczyła m.in. burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. gościom o swojej przygodzie z tradycjami kulinarnymi i wydanych przez siebie publikacjach, jak np. Pory roku na talerzu czy Kociewie na talerzu. Kolejny wykład dotyczył kociewskiej gwary, a wyłożyła go prof. dr hab. Maria Pająkowska-Kensik. Znawczyni naszej regionalnej mowy mówiła o dialekcie kociewskim nad Wisłą i na talerzu, jako niematerialnym dziedzictwie kulturowym. Jako ostatni, zaprezentowali swoją działalność przyrodnicy z Eko-Centrum Heliantus, Dorota Cybura i Łukasz Ogonowski, którzy przedstawili gościom możliwości dydaktycznego wykorzystania bogactw Doliny Dolnej Wisły. Ponadto na spotkaniu można było zapoznać się z ofertą na wiosnę i lato spółki Zamek Gniew, fundacji Europejski Park Historyczny i Lokalnej Organizacji Turystycznej Kociewie. Była to też świetna okazja do nabycia nowych publikacji oraz innych Krystyna Gierszewska Dorota Cybura mówiła o przyrodzie Kociewia. materiałów związanych z naszym regionem i nawiązanie kontaktów z osobami i instytucjami działającymi na rzecz rozwoju i promocji Kociewia. Dodatkowo na dziedzińcu zamkowym oglądać można było wystawę zdjęć mieszkańców gminy Gniew, na których wyeksponowana została niepowtarzalna przyroda Kociewia. Jak zapowiedzieli organizatorzy, spotkanie w Gniewie było pierwsze i nie ostatnie, bo w planach jest już kolejne, tym razem o tematyce historycznej. W spotkaniu udział wzięli: Burmistrz Miasta i Gminy Gniew Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska, licznie zgromadzeni mieszkańcy miasta i gminy Gniew, radni Rady Miejskiej w Gniewie, dyrektorzy szkół, nauczyciele oraz przedstawiciele najróżniejszych organizacji. Organizatorami spotkania byli: Prezes Zarządu Zamku Gniew, Prezes Zarządu Lokalnej Grupy Działania Wstęga Kociewia oraz Sekretarz Generalny ZG Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Paulina Raińska Maria Pająkowska-Kensik

12 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. wydarzenia z życia gminy Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 13 Skoczny dzień na WeberSkok Warto skakać! Przekonają się o tym już 10 maja mieszkańcy Gniewu i okolic podczas inauguracji sezonu na skateparku WeberSkok. Chodnik na Gdańskiej do poprawki Z początkiem kwietnia ponownie zaczęto układać chodnik na ul. Gdańskiej i Lipowej. To efekt zobowiązania, jakie nałożyło Starostwo Powiatowe na firmę budującą nowe przyłącza gazociągu na tych ulicach. imprezy czekają skoczne zabawy Nauczestników w różnych formach: od pokazu na deskorolkach profesjonalnych skateboarderów, przez skoki na eurobungy, po rodzinne skoki dla młodszych i starszych. A wszystko to w klimacie pikniku rodzinnego, na który zaproszeni są wszyscy także bez desek. Na wydarzenie zapraszają Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie oraz firma Weber, sponsor skateparku oraz imprezy. Główną atrakcją dnia będzie sponsorowany przez Weber pokaz jazdy profesjonalnych skateboarderów. Riderzy zorganizują także warsztaty jazdy na deskorolce flipy, slidy, grindy i inne dla wszystkich zainteresowanych. Okazją do odpowiedzi na te pytania jest konkurs Gniew 2054, w którym młodzi artyści są zaproszeni do sięgnięcia wyobraźnią w przyszłość i pokazania swojego miasta w 2054 r. Konkurs organizuje firma Weber z okazji 40-lecia istnienia w Gniewie Zakładu Produkcji Keramzytu. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęła Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska, Burmistrz Miasta i Gminy Gniew. Konkurs Gniew 2054 przeznaczony jest dla uczniów gniewskich szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu Miasta i Gminy Gniew. Zadaniem uczestników konkursu jest przygotowanie pracy obrazującej jak może wyglądać Gniew i jego okolice za kolejnych 40 lat. Wszystkie techniki twórcze są dozwolone, np. rysunek, kolaż czy fotografia, film lub inne autorskie formy. To jednak nie koniec aby dodać wydarzeniu sportowych emocji chętni będą mogli wziąć udział w minizawodach riderów! Sędziami będą pomorscy skaterzy w tym finaliści Baltic Games festiwalu sportów ekstremalnych. Warunkiem uczestnictwa w zawodach dla osób niepełnoletnich jest przyniesienie podpisanej przez rodzica zgody, której wzór jest dostępny do pobrania na stronie www.sport-gniew.pl mówi dyrektor GOS Maciej Mosiński. Inne atrakcje imprezy to wspólne sadzenie roślin na terenie skateparku i zabawy dla najmłodszych i nieco starszych dzieci. Firma Weber, sponsor wydarzenia, przygotowała gry i zabawy dla rodzin, takie jak skoki Młodzi stworzą miasto z przyszłości konkurs Gniew 2054 na eurobungy, wielkoformatowa gra planszowa, stanowisko ze skręcanymi balonami i wiele więcej informuje Maciej Mosiński. Podczas imprezy przedstawiciele Urzędu Miasta, Gminnego Ośrodka Sportu i firmy Weber uroczyście odsłonią także pamiątkową tablicę z nazwą skateparku WeberSkok. Organizatorzy i sponsor serdecznie zapraszają do wzięcia udziału w wydarzeniu spodziewają się nie tylko pięknej pogody, ale i sportowych emocji na najwyższym poziomie. Jak będzie wyglądał Gniew za 40 lat? Czy będzie futurystyczną metropolią, a może kulturalną stolicą Pomorza? Jak wyobrażają sobie miasto w przyszłości jego młodzi mieszkańcy? Wizja Gniewu z początku XX wieku. Pocztówka z archiwum M. Klein. Opublikowana w książce A. Soleckiego Pozdrowienia z Gniewu. Unikatowy pomysł, ciekawe wykonanie oraz dopasowanie do tematu na to w szczególności będzie zwracało uwagę jury konkursowe. A jest o co walczyć na autorów 20 najlepszych prac czeka wycieczka do centrum nauki Experyment w gdyńskim 10 maja odbędzie się na terenie GOS w Gniewie ciekawa rodzinna impreza. Parku Naukowo-Technologicznym. Podstawowe zasady konkursu są proste: uczniowie mogą tworzyć prace samodzielnie lub w dwu-trzyosobowych grupach, a chęć udziału w konkursie powinno zgłosić się nauczycielowi prowadzącemu w szkole. Termin składania prac trwa od 14 kwietnia do 30 maja, ogłoszenie wyników nastąpi 14 czerwca podczas Dnia Otwartego w zakładzie Weber w Gniewie. Szczegółowy regulamin konkursu jest dostępny u nauczycieli prowadzących w szkołach na terenie gminy Gniew oraz w siedzibie firmy Weber na ul. Krasickiego 9 w Gniewie. Niebawem dowiemy się jak przyszłość miasta i jego potencjał dostrzegają młodzi obywatele Gniewu. Być może zaskoczą wszystkich swoimi wizjami. Dane do kontaktu: gniew@e-weber.com Joanna Wachowska, tel. 664 311 836 Wpołowie stycznia zakończyły się prace przy budowie gazociągu z przyłączami zasilania budynków mieszkalnych na ulicach Gdańskiej, Lipowej i Kościuszki. Przedsiębiorstwo instalacyjno-budowlane Suchocki, któremu zostało zlecone wykonanie tych prac, 17 stycznia zgłosiło gotowość do odbioru pasa drogowego. Po zakończeniu budowy chodnik wzdłuż ulicy Gdańskiej był w złym stanie. Padający deszcz i topniejący śnieg tworzył kałuże. Stowarzyszenie Gniewska Grupa Obywatelska również zauważyła ten problem i wystosowała w tej sprawie pismo do Starostwa Powiatowego w Tczewie, który zarządza ulicą Gdańską i chodnikiem do niej przylegającym. Liczymy że zarządca drogi, czyli Starostwo Powiatowe w Tczewie, dopilnuje przed odbiorem, aby inwestor wywiązał się ze wszystkich zapisów decyzji, Przepiękny teren z rozległym widokiem na okolicę przestał już straszyć. Nieczystości zostały sprzątnięte, obszar zrekultywowany. Niebawem posiana zostanie tam trawa, posadzone krzewy. Gmina, mając na uwadze skargi mieszkańców, którym przeszkadzał brud, na własny koszt zlikwidowała nielegalne wysypisko śmieci, a żeby wykorzystać potencjał tego terenu stworzy na nim miejsce pełne zieleni. Prace prowadzi firma Piotra Gajewskiego z Tymawy. Kosztować będą one gminę ponad 10 tysięcy złotych. Docelowo chcemy postawić tam a chodnik po dokonaniu odbiorów będzie w stanie nie gorszym niż przed rozpoczęciem inwestycji pisze GGO w liście do starostwa. Komisja dokonująca odbioru pasa drogowego 22 stycznia po przeprowadzeniu wizji w terenie zdecydowała, że odbudowanie nawierzchni Zamiast wysypiska, teren rekreacyjny Sterty śmieci i gruzu, które jeszcze niedawno zalegały na skarpie przy ulicy Głowackiego w Gniewie zniknęły. Trwają prace nad zagospodarowaniem terenu, który lada dzień stanie się miejscem wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców pobliskiego osiedla. Miejmy nadzieję, że poczynione tam prace nie pójdą na marne. ławki, na których spocząć będą mogli spacerowicze. To będzie naprawdę przyjemne miejsce. Mamy tylko Chodnik oddano do użytku 14 kwietnia. Na usypanej skarpie staną ławki. Będzie to atrakcyjne miejsce z widokiem na okolicę. zajmowanego terenu pasa drogowego omawianych dróg powiatowych nie zostało wykonane zgodnie z warunkami określonymi przez zarządcę drogi w wydanych w tej sprawie decyzjach. Wątpliwości wzbudzał głównie punkt decyzji, w którym zapisano, że po wybudowaniu urządzenia należy odbudować uszkodzoną nawierzchnię pasa drogowego: pobocza poprzez wysianie trawy, chodnika do 2 m szerokości z kostki polbruk gr. 6 cm na podsypce cementowo-piaskowej z wybudowaniem nowych krawężników drogowych oraz obrzeży trawnikowych na odcinku wybudowanego gazociągu. Firma zobowiązana była do naprawienia błędów do 14 kwietnia. Niedawno zakończone prace przy chodniku są wykonane staranniej, zobaczymy jaki będzie efekt drugiego odbioru. Agnieszka Piecuch Zagospodarowanie terenu kosztuje gminę 10 tys. złotych. nadzieję, że nie ulegnie ono szybkiemu zniszczeniu. Dlatego też apelujemy do mieszkańców i prosimy o nie zanieczyszczanie tego terenu mówią urzędnicy miejscy, którzy koordynują prace. Roboty zaczęły się w poniedziałek, 31 marca. Możemy już niecierpliwie czekać na efekty, bo te będą z pewnością zaskakujące. Paulina Raińska

14 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. ogłoszenia UMi G Eko-centrum Heliantus Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 15 Ogłoszenia Burmistrza ]]Ogłoszenie Burmistrza Miasta i Gminy Gniew o przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Gniew oraz o przystąpieniu do sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko do wymienionego Studium Na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647 jednolity tekst) i na podstawie art. 39 ust. 1, art. 46 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 jednolity tekst), zawiadamiam o podjęciu przez Radę Miejską w Gniewie uchwały nr XLIV/287/14 z dnia 26 marca 2014 r. o przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Gniew. Uwagi i wnioski do ww. dokumentów mogą być składane Na podstawie art. 17 pkt 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647 jednolity tekst) i na podstawie art. 39 ust. 1, art. 46 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 jednolity tekst), zawiadamiam o podjęciu przez Radę Miejską w Gniewie uchwały nr XLIV/289/14 z dnia 26 marca 2014 r. o przystąpieniu do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, obejmującego obszar: 1. Działki nr 51 i części działki nr 183/3, arkusz mapy 1, obręb Opalenie, 2. Działki nr 7, działki nr 5, działki nr 6/3, działki nr 4, części działki nr 3/2 i części działki nr 183/3, arkusz mapy 1, obręb Opalenie, Stypendia sportowe w gminie Gniew Referat Społeczny Urzędu Miasta i Gminy w Gniewie informuje, że na podstawie Uchwały Nr VIII/51/11 Rady Miejskiej w Gniewie z dnia 24 maja 2011 r. w sprawie Regulaminu przyznawania stypendiów sportowych oraz nagród i wyróżnień dla zawodników, trenerów oraz innych osób wyróżniających się osiągnięciami w działalności sportowej zamieszkałych na terenie Gminy Gniew, powołana przez Burmistrza Komisja na swoim posiedzeniu, które odbyło się dnia 21 marca 2014 r. postanowiła przyznać jednorazowe stypendium sportowe: ]] Szkoła Podstawowa im. Jana III Sobieskiego w Gniewie: Maksymilian Pek, Dawid Rezmer, Julian Kapuściński, Patryk Kwiatkowski, Michalina Jeleniewska, w formie pisemnej, ustnie do protokołu, za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym, o którym mowa w ustawie z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym w Urzędzie Miasta i Gminy w Gniewie, pok. 208, pl. Grunwaldzki 1, 83-140 Gniew, w terminie do 14 maja 2014 roku. Wniosek powinien zawierać nazwisko, imię, nazwę i adres wnioskodawcy, przedmiot wniosku oraz oznaczenie nieruchomości, której dotyczy. Organem właściwym do rozpatrzenia uwag i wniosków jest Burmistrz Miasta i Gminy w Gniewie. Burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska ]]Ogłoszenie Burmistrza Miasta i Gminy Gniew o przystąpieniu do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Opalenie oraz o przystąpieniu do sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko do wymienionego planu miejscowego 3. Części działki nr 199, części działki nr 200/5, działki nr 200/3 i części działki nr 18/3, arkusz mapy 1, obręb Opalenie, 4. Działki nr 164, części działki nr 182, arkusz mapy 1, obręb Opalenie. Uwagi i wnioski do ww. dokumentów mogą być składane w formie pisemnej, ustnie do protokołu, za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym, o którym mowa w ustawie z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym w Urzędzie Miasta i Gminy w Gniewie, pl. Grunwaldzki 1, 83-140 Gniew, w terminie do 14 maja 2014 roku. Wniosek powinien zawierać nazwisko, imię, nazwę i adres wnioskodawcy, przedmiot wniosku oraz oznaczenie nieruchomości, której dotyczy. Organem właściwym do rozpatrzenia uwag i wniosków jest Burmistrz Miasta i Gminy w Gniewie. Burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska Anna Stawicka, Adrianna Osińska, Magda Brzóska, Mateusz Wiatrowski, Dominik Poznański, Natan Waśniewski ]] Gimnazjum im. gen. Józefa Hallera w Gniewie: Aleksandra Dylewska, Kamil Antosiewicz, Mirela Duliban, Miłosz Dering, Weronika Genska, Szymon Piaskowski, Wiktor Moczulski, Weronika Binerowska, Bartosz Klofczyński ]] Szkoła Podstawowa im. Bł. ks. Jerzego Popiełuszki w Piasecznie: Dawid Gdaniec ]] Zespół Szkół im. Józefa Czyżewskiego w Opaleniu: Kacper Korkowski Referat Społeczny UMiG Gniew Cz@tuj na bociana W Prima Aprilis, i to nie był żart, ekolodzy z Eko-Centrum Heliantus zamontowali po raz trzeci kamerę monitorującą gniazdo gniewskich bocianów: Gniewka i Wisełki. Kto pierwszy wypatrzy bociana i na adres konkurs@heliantus.org nadeśle zrzut z ekranu, na którym będzie on widoczny, otrzyma bociani prezent. Czas już nas gonił i obawialiśmy się, że bociany mogą przylecieć zanim uda nam się zamontować kamerę, bo wiele gniazd w okolicy jest już zajętych. Na szczęście tak się nie stało i 1 kwietnia z samego rana, dzięki uprzejmości Ochotniczej Straży Pożarnej w Gniewie, operator podnośnika Tomasz Truszczyński umożliwił nam zamontowanie kamery nad gniazdem. Akcję zaplanowaliśmy na około godzinę, ale nie obyło się bez drobnych problemów technicznych, w związku z którymi działania znacznie się przedłużyły. Po części technicznej przyszedł czas na skonfigurowanie urządzeń internetowych w firmie Inwest-Kom, która w ramach tego przedsięwzięcia, nieodpłatnie udostępnia nam internet. Tym razem także nie było łatwo, bo urządzenia były wyjątkowo niechętne do współpracy i internetowa znaczeń Luxów i decybeli, światłości, natężenia dźwięku Powyjaśnieniu i skutków jakie niesie ze sobą przebywanie w hałasie lub nauka w źle doświetlonym pomieszczeniu wybrano się na wycieczkę po szkole w celu dokonania pomiarów. W kilku miejscach na terenie szkoły sale zajęć, świetlica, biblioteka, sala gimnastyczna i sekretariat, uczniowie dokonywali pomiarów natężenia światłą naturalnego i sztucznego oraz poziomu natężenia dźwięku. Jak się okazało uzyskane wyniki mieściły się w normie i bardzo wyraźnie było widać jaką synchronizacja, także zabrała nieco czasu opowiadają ekolodzy. Jednak ostatecznie około południa udało się i monitoring był już dostępny w internecie. Niemalże w tej samej chwili zadzwoniła do organizacji internautka z Poznania, żeby przekazać, że ogromnie się cieszy z przywrócenia podglądu, bo gniazdo w Gniewie jest jej ulubionym, spośród dostępnych w sieci, i że wraz z innymi forumowiczami już się niecierpliwili, czy w tym roku także będą mogli podglądać Wisełkę i Gniewko. Podgląd już działa, a kiedy przylecą bociany? Gniewskie bociany do tej pory się nie spieszyły i przylatywały na miejsce jako jedne z ostatnich. Dla przypomnienia w 2012 roku samiec przyleciał 18 kwietnia, a samica 21 kwietnia, natomiast w 2013 roku 18 kwietnia przyleciała Wisełka, a 19 kwietnia Gniewko. Czy tak samo będzie w tym roku? Zobaczymy. Rok 2013 był szczególnie szczęśliwy dla bocianiej pary z Gniewu, gdyż dochowała się, aż pięciu młodych. Trzymamy kciuki, żeby i ten rok im sprzyjał. Jednocześnie zapraszamy do podglądania bocianów na www.heliantus.org. Podglądanie bocianów jest możliwe dzięki wsparciu firmy Akuo-Energy Polska Sp. z o.o. oraz dofinansowaniu przez gminę Gniew. Eko-Centrum Heliantus O świetle i hałasie w szkole w Korzeniewie Eko-Centrum Heliantus odwiedziło szkołę w Korzeniewie. Tytułem wprowadzenia do omawianych zagadnień uczniowie obejrzeli prezentację multimedialną dotyczącą oddziaływania dźwięku i światła na ciało człowieka. fot. Eko-Centrum Heliantus rolę odgrywa właściwe oświetlenie w pochmurny i deszczowy dzień. Najciekawsze były jednak pomiary dźwięku, wystarczyło kilka osób by wartość przekroczyła 100 db. Na szczęście w większości pomieszczeń poziom natężenia dźwięku był tylko nieznacznie przewyższający 70 db. Niesprzyjająca aura nie pozwoliła na dłuższe pomiary poza budynkiem, ale nawet te kilka minut pokazało, że w pochmurny dzień ilość światła przebijającego się przez chmury jest kilkakrotnie wyższa niż to emitowane przez żarówki w klasach. Eko-Centrum Heliantus fot. Eko-Centrum Heliantus

16 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Kultura Z gniewskiej książnicy Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 17 Nagrodzono talenty powiatu tczewskiego W czwartek 27 marca w Miejskim Ośrodku Kultury w Pelplinie odbyła się gala wręczenia dorocznych nagród Starosty Tczewskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury i sportu. W pierwszej kategorii docenione zostały dwa gniewskie zespoły: Burczybas i Chór Gregoriański Schola Cantorum Gymevensis. Nagrody zostały ufundowane przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Gniewie oraz Parafię pw. Św. Mikołaja w Gniewie. Honorowy patronat medialny pełniły Radio Głos oraz Nowiny Gniewskie. Wśród gości obecni byli: przewodniczący Powiatu Tczewskiego Piotr Odya, radni powiatowi oraz członkowie zarządu powiatu, Burmistrz Pelplina Andrzej Stanuch, jego zastępca Tadeusz Błęcki, przewodniczący Rady Pelplina Mirosław Chyła, radni z tego miasta, władze Gniewu burmistrz Maria Taraszkiewicz -Gurzyńska oraz przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie Walentyna Czapska, wójt Gminy Morzeszczyn Piotr Laniecki. W szczególności serdecznie powitano wyróżnionych działaczy w dziedzinie kultury i sportu oraz organizacje i instytucje, które wnioskowały o nadanie wyróżnień. Zanim wręczono nagrody wyróżnionym, dla gości zagrała Pelplińska Orkiestra Dęta pod dyrekcją Tadeusza Negowskiego, która uświetniła całą uroczystość. W przerwach między występami orkiestrantów, przyznawano nagrody zasłużonym. I tak w dziedzinie kultury nagrodę Starosty Tczewskiego otrzymał Kociewski Zespół Regionalny Wspotkaniu uczestniczyli, m.in. Czesław Elzanowski członek Zarządu Województwa, Marta Chełkowska dyrektor Departamentu Turystyki i Promocji UM, wiceprezes ZG PTTK Andrzej Gordon, wiceprezes ZG PTTK Stanisław Sikora, członek GKR Jarosław Kaczmarczyk, Członkowie Honorowi PTTK Jadwiga Kuśmierek i Ryszard Wrzosek, prezesi oddziałów i kół przewodnickich. Uroczystość miała na celu złożenie Burczybas oraz Bogdan Wiśniewski, zaś wyróżnienia w tej kategorii przyznano Chórowi Gregoriańskiemu Schola Cantorum Gymevensis i Miejskiemu Ośrodkowi Kultury w Pelplinie. W dziedzinie sportu Starosta Tczewski przyznał nagrody: zawodnikom: Krzysztofowi Uwijale, Danieli Kamińskiej, Patrykowie Baranowi, Danielowi Ławrynowiczowi, Lucynie Borkowskiej, Katarzynie Godlewskiej, Zygfrydowi Libanowi, Marcelinie Forduńskiej, Przewodnicy odebrali dyplomy i podziękowania W lutym w Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku odbyło się podsumowanie minionego Roku Przewodników w pomorskim. W spotkaniu udział wzięli także gniewscy przewodnicy, którzy odebrali podziękowania i dyplom za swoją działalność. podziękowań i wyrazów uznania dla przewodników województwa pomorskiego za ich działalność i aktywność na rzecz rozwoju turystyki regionu. Koło przewodników terenowych PTTK oraz oprowadzających po zamku w Gniewie w Urzędzie Marszałkowskim reprezentowali Adam Laska i Halina Kaczmarek. W ubiegłym roku gniewscy przewodnicy brali udział w takich akcjach jak: gra miejska Podróż w głąb czasu, Poznajemy zabytki Pelplina, Dzień dziecka na Zamku Gniew czy Noc Muzeów. Jak podkreśla Adam Laska zrzeszeni przewodnicy udzielają się w różnego rodzaju akcjach i z chęcią podejmują nowe zadania. Często wspierają też kolegów po fachu i uczestniczą w działaniach podejmowanych w sąsiednich gminach, jak np. przez przewodników z Pelplina. Obecnie w Gniewie działa 12 przewodników. Marii Deptulskiej, Julii Sabieckiej trenerom: Józefowi Krawczykiewiczowi, Mariuszowi Marutowi, Piotrowi Maziewskiemu, Tadeuszowi Galińskiemu, Mariuszowi Grubichowi. Nagrodę specjalną otrzymał Arkadiusz Gardzielewski. Wyróżnienia Starosty Tczewskiego powędrowały do: zawodników: Miłosza Sabieckiego, Juliana Germana, Józefa Bejgrowicza, Mateusza Deptulskiego, animatora sportu Edyty Nobis, trenera Tomasza Śmiełowskiego, mecenasa sportu firmy Meblex S.C. M. Wojtuszkiewicz, J. Daszek. Paulina Raińska Adam laska w imieniu gniewskich przewodników odbiera wyrazy uznania z rąk Czesława Elzanowskiego. ]]Recytowali poezję Jana Pawła II 3 kwietnia obchodziliśmy 165. rocznicę śmierci Juliusza Słowackiego, polskiego poety, obok Mickiewicza i Krasińskiego uznawanego za naszego Wieszcza Narodowego. Właśnie wczoraj w bibliotece w Gniewie odbył się szósty Powiatowy Konkurs Recytatorski im. Juliusza Słowackiego. 19 uczniów szkół z terenu powiatu recytowało wiersze Jana Pawła II i innych poetów. W uroczystym otwarciu tegorocznego konkursu udział wzięli także dyrektor biblioteki Jadwiga Mielke, burmistrz Maria Taraszkiewicz -Gurzyńska oraz przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie Walentyna Czapska. Recytację uczestników oceniało jury w składzie: przewodniczący Ryszard Szwoch, Grażyna Kamińska oraz Paulina Raińska. Zadaniem uczestników konkursu było wyrecytowanie jednego wiersza Jana Pawła II oraz wiersza dowolnego poety. Po przesłuchaniu wszystkich recytatorów jury wyłoniło najlepszych. Oto zwycięzcy. Kategoria szkoły podstawowe: 1. Aleksandra Zalewska (SP w Subkowach) 2. Fabian Czajka (SP w Piasecznie) 3. Zuzanna Macuk (SP nr 2 w Pelplinie) Wyróżnienia: Janina Bielecka (PSP SPSK w Gogolewie) Natalia Niemaszyk (SP w Subkowach) Agata Górska (SP w Gniewie) Kategoria gimnazja 1. Paulina Muchowska (Gimnazjum w Gniewie) 2. Marcin Drągowski (Gimnazjum w Gniewie) Kategoria szkoły ponadgimnazjalne 1. Miłosz Światczyński (Collegium Marianum w Pelplinie) 2. Sylwester Kutyła (Collegium Marianum w Pelplinie) 3. Emilia Karcz (ZSP w Gniewie). Wyróżnienie specjalne otrzymał Miłosz Światczyński CM w Pelplinie ]]Przez Piaseczno Tymawę Jaźwiska i Gniew Refleksje historyczne dotyczące Ziemi Kociewskiej. Pod takim hasłem 4 kwietnia odbyło się spotkanie uczestników Dyskusyjnego Klubu Książki. Gościem spotkania był doktorant historii na Uniwersytecie Gdańskim Grzegorz Woliński mieszkaniec Piaseczna. W 2009 r., pod kierunkiem prof. Wiesława Długokęckiego napisał pracę magisterską pt. Kalatrawensi w Hiszpanii i na Pomorzu Gdańskim w XII i XIII wieku. Od 2010 r., współpracuje z Kociewskim Magazynem Regionalnym. Na uwagę zasługują m.in. jego opracowania dotyczące kalatrawensów, a także dziejów Lasku Bielskiego w średniowieczu. W pracach skupia się na toponomastyce Kociewia i Powiśla, sfragistyce, oraz na zagadnieniach gospodarczych w państwie krzyżackim. W spotkaniu udział wzięło 20 osób. Omawiano zagadnienia dotyczące: propagowania historii w społeczeństwie lokalnym, architektury obiektów sakralnych i nie tylko, topografii, toponomastyki, historii gminy Gniew. A także metody oraz sposoby przedstawiania historii regionu dzieciom i młodzieży szkolnej. E. Wyczyńska ]]Przez różowe okulary. Książki w 3D W minionym tygodniu biblioteka w Gniewie, ponownie gościła dwie grupy dzieci. Były to Biedronki z gniewskiego przedszkola, oraz dzieci z przedszkola w Tymawie. Dzieci zapoznały się z literaturą, która ubogaca i poszerza ich horyzonty, są to książki, które młody czytelnik ma do dyspozycji w czytelni biblioteki. Następnie, aby spotkanie upłynęło w wiosennym nastroju, Regina Łabuńska przeczytała dzieciom książki: Dobre wychowanie wierszem Bożeny Piergi, Golce przemienione Andrzeja Grzyba i Jopy do szafy Józefa M. Ziółkowskiego. Zaprezentowała też Elementarz gwary kociewskiej, Dobranocki Agnieszki Rahozy i książkę Miś-cyrkowiec Wioletty Święcińskiej. E. Wyczyńska ]]Jak zachęcić przedszkolaka do czytania książek Bibliotekę w Gniewie, odwiedziły kolejne dwie grupy dzieci z przedszkola Pszczółki i Żabki. Przedszkolaki zapoznały się z książkami, które biblioteka zakupiła dla swych najmłodszych czytelników oraz wysłuchały bajek Ireny Bruckiej Jak na ciebie czekałam, Kacperiada Grzegorza Kasdepke, Żeby nóżki chciały iść Pawła Beręsewicza i Wiersze dla dzieci Jana Kazimierza Siwka w interpretacji uczestniczki Dyskusyjnego Klubu Książki Reginy Łabuńskiej. Ponadto zapoznały się z książkami, które udostępniane są w czytelni biblioteki. Najmłodsi czytelnicy z prawdziwą pasją pierwszych odkrywców chłonęli informacje zawarte na kartach książek. Każde spotkanie w bibliotece to dla przedszkolaków forma zabawy połączonej z pracą z książką. E. Wyczyńska ]]Zaproszenie na sesje historyczną w Rakowcu Zapraszamy na sesję historyczną, która odbędzie się 10 maja o 10.00 w świetlicy wiejskiej w Rakowcu. W programie m.in. promocja części VII Tek Kociewskich, prelekcja Przemysława Kiliana o Dodach starostwa gniewskiego na podstawie lustracji województw Prus Królewskich oraz prelekcja Grzegorza Wolińskiego o historii Rakowca. Organizatorzy: SP w Piasecznie, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Gniewie, Oddział Kociewski ZKP w Tczewie, Koło ZKP w Opaleniu. ]]Zaproszenie na otwarcie wystawy Serdecznie zapraszamy na otwarcie wystawy malarstwa Zbigniewa Kwiatkowskiego, która odbędzie się 23 kwietnia 2014 r. o godzinie 19.00 w Sali Kameralnej Biblioteki.

18 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. wydarzenia wydarzenia Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 19 Weekend pełen atrakcji Weekend 12 13 kwietnia był szczególnie aktywny dla mieszkańców i turystów, którzy w ramach akcji Weekend za pół ceny zdecydowali się odwiedzić naszą gminę. Mnóstwo osób odwiedziło miejscowe lokale gastronomiczne, uczestniczyło w Jarmarku Wielkanocnym i Kociewskiej Niedzieli Palmowej. Weekend za pół ceny Gmina Gniew przyłączyła się do akcji Weekend za pół ceny. Turyści i mieszkańcy mogli skorzystać z usług dziesięciu firm za 50 proc. ceny. W przecenionej ofercie było m.in.: zwiedzanie zamku z przewodnikiem, noclegi w hotelach, pensjonatach i gospodarstwach agroturystycznych, przejażdżki wierzchem lub wozem konnym po lasach opaleńskich, bogata oferta restauracji, pizzerii, kawiarni i barów, a nawet myjni samochodowej. Już pierwszego dnia akcja cieszyła się dużym zainteresowaniem, bo lokale były oblegane przez gości. Kolejny dzień był równie udany. Przedsiębiorcy cieszą sie, że ich lokale odwiedzili nie tylko turyści, ale też mieszkańcy. Zależało nam najbardziej, aby mieszkańcy odwiedzili naszą restaurację osobiście. I udało się tą akcją wyciągnąć ich z domu relacjonował Marcin Gołyński z CK Smaki. Pozostali również dobrze oceniają akcję, we wszystkich lokalach biorących w niej udział sale były bowiem pełne gości szczególnie w niedzielę. W opaleńskiej Maciejówce i Pasji turyści korzystali z jady konnej i przejażdżek wozem po lasach opaleńskich. Atrakcją weekendu była również zorganizowana przez CAG gra miejska pod nazwą Opanuj Gniew. Jej uczestnicy wyruszyli na poszukiwanie złota dezerterów, które ukryli dwaj strażnicy Pruskiego Zutchausu (więzienia) Zamek Gniew. Nagrodą w grze był voucher pobytowy w jednym z hoteli lub pensjonatów biorących udział w akcji. Zdobyli go Małgorzata i Bartosz Siedlik z Gdyni. W Gdańsku w ramach akcji Weekend za pół ceny włodarze miast i gmin należących do GOM gotowali na Niedzielna kawa i ciasto w ciastkarni-kawiarni Goja. Długim Targu promując w ten sposób swoje regiony. Gniew reprezentowała burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska gotując wspólnie z szefem kuchni Zamku Gniew Mariuszem Gachewiczem gęsinę z purée z buraczków i kaszą pęczak. Danie było bardzo udane, ozdobione wiosennymi bratkami i prezentowało się wyjątkowo atrakcyjnie. Zwiedzanie zamku za pół ceny. Przemarsz z palmami ulicami Gogolewa. Stoiska pełne wielkanocnych ozdób. Jarmark Wielkanocny W jarmarku udział wzięło 13 wystawców. Oferowali ciasta, ozdoby wielkanocne, biżuterię, wiosenne kwiaty doniczkowe i wyroby wiklinowe. Ze względu na niesprzyjającą pogodę jarmark przeniesiono z ulicy Piłsudskiego pod leby na placu Grunwaldzkim. Większość wystawców sprzedało cały towar, co świadczy o dużym zainteresowaniu takimi akcjami. Kociewska Niedziela Palmowa Po raz 9. ulicami Gogolewa przeszła uroczysta i kolorowa procesja z palmami, które niosły przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich w regionalnych kociewskich strojach, a także przedstawiciele Ochotniczej Straży Pożarnej i młodzież szkolna. W uroczystości Niedzieli Palmowej udział wzięli przedstawiciele władz Miasta i Gminy Gniew, Powiatu Tczewskiego, zaproszeni goście oraz mieszkańcy gminy i jej okolic. Wydarzenie uświetnił występ Gniewskiej Orkiestry Dętej pod batutą Jadwigi Mielke. Liturgii Niedzieli Palmowej przewodniczył ks. Janusz Wachowski, proboszcz parafii św. Jakuba Apostoła w Dzierżążnie, który poświęcił przyniesione palmy. Przewodnicząca KGW Gogolewo, Maria Kamrowska, podziękowała wszystkim, którzy wzięli udział w uroczystościach oraz pomogli przy organizacji święta. Wyrazy uznania za tę cenną ideę skierował do pani Marii Wiceburmistrz Miasta i Gminy Gniew, Wojciech Szulc. Po Mszy Św. była możliwość nabycia ozdób wielkanocnych wykonanych przez uczniów gogolewskiej szkoły podstawowej. Inicjatorem Kociewskiej Niedzieli Palmowej były panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Gogolewie, a w przygotowania corocznie włączyli się: lokalny samorząd, miejscowa szkoła i mieszkańcy wsi. Wydarzenie dofinansowane zostało ze środków Powiatu Tczewskiego oraz Gminy Gniew. Agnieszka Piecuch Aneta Bartoszek-Pustkowska Restauracja Kolumnowa wydała 200 przecenionych dań. Rękodzieła jak zawsze cieszyły się powodzeniem. Burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska przygotowała gęsinę wspólnie z szefem kuchni Zamku Gniew Mariuszem Gachewiczem. Restauracja pod Abażurem oblegana była głównie w niedzielę przez mieszkańców z rodzinami. Niedzielny obiad za połowę ceny wydawała też restauracja Marysieńka. Uroczystość Kociewskiej Niedzieli Palmowej grą uświetniła Gniewska Orkiestra Dęta.

20 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Wiosna w Gniewie Pogoda 21 marca była iście wiosenna. Aura sprzyjała więc radosnemu przywitaniu nowej pory roku. ]]Wiosna w bibliotece W Gniewie pierwszy Dzień Wiosny świętowaliśmy Maratonem Poetyckim w związku z obchodzonym 21 marca Międzynarodowym Dniem Poezji. Odbył się on w Sali Kameralnej gniewskiej biblioteki. Zastępca burmistrza Wojciech Szulc o godz. 10.00 oficjalnie otworzył maraton, pierwszy wiersz przeczytała zaś sekretarz gminy Danuta Zgubieńska. Udział w maratonie wzięli też uczniowie szkoły podstawowej w Gniewie i Gogolewie, gimnazjum w Gniewie, Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Gniewu oraz dwie grupy przedszkolne. W godzinach popołudniowych maraton odwiedzili mieszkańcy i młodzież oraz pracownicy urzędu, przewodnicząca rady Miejskiej w Gniewie Walentyna Czapska, Dorota Cybura z Eko-Centrum Heliantus, członkinie Dyskusyjnego Klubu Książki i mieszkańcy gniewskiego Domu Pomocy Społecznej z Mariolą Plath. Recytacje urozmaicili muzyką zespół Kontakt Bit, Maria Szulc oraz Czesław Gładykowski. Wiersze czytano w języku polskim francuskim i angielskim. Jak co roku impreza cieszyła się dużym zainteresowaniem. Tego dnia wiersze do godz. 19.30 przeczytało około 200 osób. VIII Wiosenny Maraton Poetycki został dofinansowany ze środków gminy Gniew w ramach upowszechniania kultury. ]]Najmłodsi gniewianie Dzieci z Przedszkola w Gniewie uczciły Pierwszy Dzień Wiosny wesołym pochodem ulicami miasta, ku uciesze przechodniów, którzy żywo i wesoło reagowali na hałaśliwą i kolorową paradę przedszkolaków. ]]Nicpońskie przedszkolaki W słoneczny poranek 21 marca dzieci z grupy Skrzaty z Nicponi wyruszyły z Marzanną do świetlicy wiejskiej. Tam przywitały ich panie z KGW oraz Sołtys, a następnie przed liczą publicznością dzieci zaprezentowały Wiosenne Przedstawienie. Występ został nagrodzony gromkimi brawami. Dzieci otrzymały słodycze, a zaproszeni goście kawę i ciasto. ]]Wiosennie w gniewskiej podstawówce W drugim tygodniu marca szkolne korytarze ozdobiły Marzanny. Uczniowie głosowali, wybierając najładniejszą kukłę. Konkurs wygrała Marzanna nr 5 należąca do klasy III b. 21 marca odbyło się uroczyste, pełne radości powitanie wiosny. Uczniowie klasy II d przygotowali dla swoich kolegów z klas I III przedstawienie pt. Zielony Kapturek o dziewczynce, która poszukiwała wiosny. Z kolei klasy IV, V i VI miały możliwość wzięcia udziału w szkolnym programie Mam talent, który przygotował Samorząd Uczniowski. Oto zwycięzcy Paula Gonsiorowska, Wiktoria Szarafin, Lucjan Leier (IVb); Jan Cieszyński (Vb); Agnieszka Tamowicz, Julia Bednarek (VIa). Zamiast nagród rzeczowych zwycięzcy otrzymali kupony. Mogli wybrać kupon jednorazowy na: wyjście na pizzę, sesję fotograficzną czy dzień bez niezapowiedzianej kartkówki. Główna nagroda zaś to Noc w szkole. Jury przyznało to wyróżnienie Pauli, Wiktorii i Lucjanowi z klasy IV, którzy ujęli wszystkich swoim układem tanecznym do piosenki Waka Waka (This Time for Africa) boso i z klimatycznymi akcentami przy strojach. ]]Tymawska wiosna wydarzenia Dnia 21 marca uczniowie PSP SPSK w Tymawie wraz z klasowymi Marzannami pożegnali zimę, a przywitali astronomiczną wiosnę. Wszyscy przemaszerowali barwnym korowodem przez wieś, aby udać się z powrotem na boisko szkolne, w celu spalenia kukieł. Tego dnia odbył się również Przegląd Talentów. Uczniowie prezentowali swoje umiejętności w grze na gitarze, śpiewie, malunku, lepienia z plasteliny i tańca. Artykuł sponsorowany GNIEW PIĘKNY PRZEZ CAŁY ROK! STWÓRZMY WSPÓLNY KALENDARZ NA 2015 r. Dla nas Gniew to miasto jedyne w swoim rodzaju, z którym jesteśmy szczególnie związani od 40 lat. To obszar magiczny. Niemal bajkowy. Tutaj o wenę nietrudno, bo inspiracji do tworzenia nie brakuje. Tym razem wszyscy na chwilę oderwijmy się od codziennych obowiązków i stańmy się artystami. Stwórzmy malowany fotografiami kalendarz na 2015 r. opowieść o Gniewie składającą się z dwunastu rozdziałów pisanych barwą i światłem. Zapraszamy wszystkich Czytelników do wspólnego odkrywania uroków naszego miasta. W kolejnych numerach Nowin Gniewskich będziemy przedstawiali fotografie autorstwa Pana Grzegorza Wasielewskiego związane z Gniewem, jego otoczeniem, historią, naturą. Te, które otrzymają najwięcej Państwa głosów, znajdą się w unikatowym kalendarzu Gniew piękny przez cały rok na 2015 r., który zostanie wydany przez firmę Weber. Jak głosować? Swoje głosy mogą oddawać Państwo na adres e-mail: gniew@e-weber.com oraz przez SMS na numer telefonu: +48 664 311 836 (cena zgodna z taryfą operatora GSM jak za zwykły SMS). Wystarczy wpisać w treść wiadomości miesiąc wydania Nowin Gniewskich, numer wybranego zdjęcia oraz swoje imię i nazwisko, np. kwiecień 2, Jan Kowalski. Spośród uczestników nagrodzimy 3 osoby, które oddadzą największą ilość głosów. Z przyjemnością informujemy, że wszystkie prezentowane fotografie są autorstwa lokalnego pasjonata i fotografa, p. Grzegorza Wasielewskiego, który w nietuzinkowy sposób pokazuje piękno naszego miasta. Podobają Ci się te zdjęcia? Zagłosuj i razem z nami stwórz piękny obraz Gniewa! Weber i Grzegorz Wasielewski zapraszają do wspólnej zabawy. GNIEW MALOWANY BARWĄ I ŚWIATŁEM Zdjęcie nr 1 Pociąg do natury, w stronę słońca. Kolej na wiosnę! Zdjęcie nr 2 Przyroda budzi się do życia. Krokusy przebijają się w kierunku słońca... Zdjęcie nr 3 A odpoczywające w Dolinie Wisły dzikie gęsi wzbijają się do lotu w stronę lęgowisk.

22 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Historia Historia Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 23 Kazimierz Kopczyński (1908 2002) Wybrał człowieka i jego problemy (cz. 2) Absolwent studiów medycznych, który pokochał miasteczko Gniew. Został mu wierny do końca życia. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku. Udzielał pomocy rannym żołnierzom podziemia i partyzantom walczącym z okupantem. Za pracę zawodową i społeczną był wielokrotnie wyróżniany i odznaczany. Dwaj synowie poszli w jego ślady, zostali lekarzami. Pełną poświęcenia pracę na rzecz tych, którzy potrzebowali jego pomocy przerwała II wojna światowa. 27 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany i otrzymał przydział do 65. Starogardzkiego pp stacjonującego w Grudziądzu. Tam został awansowany do stopnia porucznika i objął funkcję lekarza pułkowego. 1 września 1939 roku wyruszył na front. Sprawnie organizował pomoc medyczną, co nie było takie proste, gdyż pułk znajdował się w ciągłym odwrocie. 18 września 1939 roku, po bitwie nad Bzurą, przestał on istnieć jako samodzielna jednostka. Kazimierz Kopczyński wraz z częścią żołnierzy na własną rękę wycofał się na południowy wschód i wyniku tego dostał się do sowieckiej niewoli. W czasie wywózki w głąb Związku Radzieckiego uciekł z transportu. 1 listopada 1939 roku wrócił do Gniewu. Ostrzeżony o grożącym mu aresztowaniu ukrył się u rodziny na Pomorzu. W tym czasie jego dziadek Antoni Kopczyński trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie wskutek choroby i wyczerpania zmarł 10 kwietnia 1943 roku. Kazimierz Kopczyński nie chcąc dłużej narażać siebie i osób dających mu schronienie, przedostał się do Generalnej Guberni. Zamieszkał w Okuniewie w powiecie warszawskim (obecnie powiat miński), gdzie od 25 kwietnia 1942 roku do 15 kwietnia 1945 roku pełnił funkcję lekarza gminnego. Będąc wiernym przysiędze Hipokratesa, sumiennie wypełniał swe lekarskie powołanie. Nie bacząc na grożące mu niebezpieczeństwo, udzielał pomocy rannym żołnierzom podziemia i partyzantom. W okolicach podwarszawskich istniał wówczas silny ruch oporu i trwały walki z okupantem. Kazimierz Kopczyński na własną prośbę zwolnił się z pracy w Okuniewie 5. Wrócił do Gniewu, który z trudem dźwigał się ze zniszczeń wojennych. Od 1 maja 1945 roku pracował na stanowisku lekarza domowego ubezpieczalni społecznej. Mieszkał najpierw przy pl. Rynek 3 (obecnie pl. Grunwaldzki), a następnie przy ul. 27 Stycznia 17/2 (obecnie ul. Piłsudskiego). Po adaptacji poniemieckiej ochronki (przedszkole) przy ul. Kościuszki 8 na potrzeby Miejskiego Ośrodka Zdrowia został jego kierownikiem i tam też zamieszkał. Początkowo personel ośrodka składał się z jednego lekarza i jednej pielęgniarki, którą była Helena Wicka. Przyjmowano i obsługiwano pacjentów z ówczesnych gmin: Gniew, Morzeszczyn i Opalenie. Na wizyty domowe przyjeżdżano po lekarza furmanką czy saniami, w zależności od pory roku. Bywało, że nie było pojazdu, wtedy lekarz odwiedzał pacjentów z pobliskich miejscowości pieszo. Głównie dzięki staraniom Kazimierza Kopczyńskiego przybywało lekarzy i personelu średniego, a w rejonie Wycieczki były okazją do zachowania dobrej kondycji fizycznej. Borzechowo, czerwiec 1993 r. Otoczony opieką rodziny K. Kopczyński cieszył się urokami życia na emeryturze. Gniew, 1995 r. Kazimierz Kopczyński w 1946 r. działania gniewskiego Ośrodka Zdrowia powstały dwa ośrodki wiejskie: w Opaleniu i Morzeszczynie. W 1964 roku Ośrodek posiadał już sześć poradni i sześciu lekarzy. Fachową opieką lekarską i pielęgniarską objętych było wówczas około piętnastu tysięcy pacjentów. Z inicjatywy K. Kopczyńskiego powstało w Gniewie pogotowie ratunkowe, w którym się udzielał od 15 lutego 1957 roku. Przyczynił się również do budowy nowego budynku gniewskiego Ośrodku Zdrowia na osiedlu Witosa6. Swoją pracę Kazimierz Kopczyński traktował jak powołanie. Na szczególne podkreślenie zasługuje jego serdeczny, troskliwy stosunek do każdego pacjenta. Zawsze przywiązywał wielką wagę do rozmowy, utrzymywania duchowej więzi z człowiekiem oczekującym jego pomocy. Na emeryturę przeszedł 31maja 1974 roku. Czynną pracę zawodową zakończył, mając 83 lata. Nie uważał 54 letniej praktyki lekarskiej za największe osiągnięcie życiowe. Najbardziej był dumny z tego, iż z sukcesem udało mu się pogodzić obowiązki służbowe z życiem rodzinnym. 5 Archiwum prywatne, Rękopis noty biograficznej Kazimierza Kopczyńskiego, Gniew 02.12.1946; Archiwum prywatne, Zaświadczenie nr 5 1 24/45 Zarządu Gminnej Rady Narodowej w Okuniewie o pełnieniu funkcji lekarza gminnego przez Kazimierza Kopczyńskiego, Okuniewo 16.04.1945. 6 Na podstawie wywiadu przeprowadzonego z A. Kopczyńskim, Gniew 22.12.2013; W. Odyniec J. Węsierski, Gniew dawny i współczesny, Gdańsk 1966, s. 109. 7 Na podstawie wywiadu przeprowadzonego z A. Kopczyńskim, Gniew 22.12.2013; A. Samulewska, Honorowi Obywatele Miasta i Gminy Gniew, Nowiny Gniewskie, nr 10/1997, s. 11. 8 Na podstawie wywiadu przeprowadzonego z A. Kopczyńskim, Gniew 22.12.2013; Archiwum prywatne, legitymacje potwierdzające nadanie odznaczenia, medalu, wyróżnienia, stopnia wojskowego Kazimierzowi Kopczyńskiemu. W 1951 roku poślubił Magdalenę Cecylię Cichocką z Grudziądza. Następnie wybudował domu dla siebie i dla swojej rodziny przy ul. Gdańskiej 1. Czasu dla żony i dzieci nie miał za dużo. Wykorzystywał go jednak tak, aby wynagrodzić im swoją nieobecność. Zawsze mógł liczyć na ich wsparcie, radę i wyrozumiałość nawet wtedy, gdy praca zawodowa zmieniała rodzinne plany. Starał się nie przerzucać spraw zawodowych na życie rodzinne, bo wiedział, że obie strony na tym ucierpią. Dwaj synowie: Andrzej i Krzysztof zostali lekarzami. Tak jak on wybrali człowieka i jego problemy 7. Kazimierz Kopczyński poza pracą zawodową angażował się w działalność społeczną. Przez trzy kadencje był aktywnym i odpowiedzialnym gminnym radnym o dużym autorytecie. Należał także do Związku Przyjaciół Pomorza. Za swoją solidną pracę zawodową i społeczną był wielokrotnie wyróżniany i odznaczany: Złotym Krzyżem Zasługi (1956), medalem Zasłużonym Ziemi Gdańskiej (1967), Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski (1972), medalem Za udział w wojnie obronnej 1939 (1984), tytułem honorowym Zasłużony Lekarz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1985). Minister Obrony Narodowej awansował go do stopnia kapitana (1989). Rada Miejska w Gniewie nadała mu tytuł Honorowy Obywatel Miasta i Gminy Gniew (1997). Po zaprzestaniu wykonywania praktyki lekarskiej dożywał swoich dni w spokoju. Wspólnie z córką Izabelą chodził na spacery do pobliskiego parku nad Wisłę. Większość mijanych po drodze osób serdecznie ich pozdrawiała, uśmiechała się, mówiła ciepłe słowa. Otoczony miłością i opieką rodziny a także życzliwością mieszkańców Gniewu osiągnął sędziwy wiek 94 latka. Zmarł 15 października 2002 roku8. Andrzej Solecki Spotkanie towarzyskie. Od lewej Łucjan Kosidowski sędzia, Józef Bronk dentysta, Brunon Wejznerowski aptekarz, Kazimierz Kopczyński lekarz, Konrad Behrendt lekarz. Z przeszłości Jaźwisk (cz. 2) Przedstawiamy drugą, ostatnią część historii Jaźwisk. Wydarzenia roku 1466 były zwieńczeniem schyłku wojny trzynastoletniej, która przyniosła kres panowaniu krzyżackiemu na Pomorzu. Prastara ziemia pomorska po 150 latach krzyżackiej niewoli znalazła się w nowej już rzeczywistości politycznej pod władzą królów polskich. W 1548 roku Jerzy Oleski otrzymał przywilej zatwierdzony przez króla Zygmunta II Augusta. Dokument zawierał pozwolenie na użytkowanie pastwisk koło Jaźwisk. W 1565 roku Jerzy Oleski wydzierżawił pastwiska staroście gniewskiemu Achacemu Czemie, a ten z kolei przekazał je do użytku osadom Tymawa i Jeleń za 30 grzywien. Decyzja ta wywołała konflikt pomiędzy wymienionymi osobami. W 1570 roku Jaźwiska były własnością szlachecką i Jerzy Frącki posiadał 5,5 łanu, a Jan Oleski 23 łany. Czynsz z łanu wynosił 20 groszy. Dzierżawca karczmy płacił roczny czynsz w wysokości 12 groszy. W 1583 roku wieś liczyła 12 chłopów, którzy uiszczali po pół korca żyta i owsa, jako dziesięcinę. W 1596 roku liczba chłopów w stosunku do poprzedniego wykazu nie zmieniła się. Okresu dziejowego obejmującego wiek XVII dotyczy legenda opublikowana w przewodniku turystycznym Opalenie i okolice przez Józefa Milewskiego, który napisał: W następnym stuleciu jak głosi przekaz ludowy niejaki Rzączyński utrzymywał, że w glebie Jaźwisk występują żyły najczystszego srebra i ich istnienie stwierdził nawet w leszczynie. Opowiadał, że przyniósł ją z lasu do domu i przy jej spalaniu zauważył kruszec pięknie błyszczący, który pokazał ks. prob. Mąkowskiemu w Piasecznie, a ten z kolei wojewodzie Janowi Gnińskiemu. W zachodniej części Jaźwisk, przy drodze do Rzymu usytuowane jest wzniesienie noszące nazwę Złota Góra. Nazwa jest nawiązaniem do legendy. W następstwie I rozbioru Polski Pomorze Gdańskie włączono do państwa pruskiego. Na przełomie XIX i XX wieku zbudowano w Jaźwiskach dwie szkoły. Szkoła pruska zajmowała się germanizowaniem polskich dzieci. Język polski usunięto z nauczania lekcji religii. To wywołało strajk szkolny na Pomorzu, trwający od października 1906 roku do maja 1907 roku. W akcji strajkowej brały udział dzieci z Jaźwisk Wsi. Po odzyskaniu niepodległości w okresie międzywojennym Jaźwiska należały od 1934 roku do gminy Opalenie. W 1928 roku w Jaźwiskach Wsi uczyło się 65 uczniów, w Jaźwiskach Wybudowanie 62. W pierwszej z nich cenionym nauczycielem i pedagogiem był Alfons Jan Bieliński, natomiast w Jaźwiskach Wybudowanie Paweł Manuszewski. W 1927 roku w Jaźwiskach powstała jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Wówczas liczyła 15 członków. Funkcję prezesa do 1935 roku pełnił Józef Nagórski, a następnie Albin Rezmerowski. Naczelnikiem był Alojzy Jankowski. W czasie II wojny światowej eksterminacji podlegali nauczyciele. Zginęli obydwaj wcześniej wymienieni nauczyciele z Jaźwisk. Aresztowano ich w opaleńskiej szkole po wcześniejszym wezwaniu na zebranie. Zginęli na terenie koszar tczewskich lub w Lesie Szpęgawskim. Zniszczono kapliczkę św. Jana Nepomucena, jednak uratowano figurkę świętego. Ukryto dzwon znajdujący się w wyższej wieżyczce szkoły w Jaźwiskach, aby nie zagrabiono go w celach zbrojeniowych. Po zakończeniu II wojny światowej odbudowano zniszczone budynki. Ten krótki rys historyczny zawiera tylko pewien fragmentaryczny opis wydarzeń z przeszłości. Jednak bogate i urozmaicone życie codzienne mieszkańców przedstawił na łamach Nowin Gniewskich w 1996 roku Alfred Krysiak. Pisząc żałował, że znikł swoisty element przeszłości, nie ma już zarośli wiklinowych, sieci rybackich, łodzi, barek, statków, sadów owocowych. Pozostał jednak widok na Wisłę, zabudowania wsi i jej mieszkańcy. Opis życia codziennego i bogata historia Jaźwisk daje wspaniały obraz przeszłości, o której warto mówić i pisać. Poszerzony zarys dziejów Jaźwisk napisany przeze mnie został zamieszczony w części VII Tek Kociewskich. Książka będzie bezpłatnie udostępniana w trakcie sesji historycznych organizowanych przez Koło Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Opaleniu lub w formie elektronicznej. Marek Kordowski

24 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. kroniki Kultura Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 25 Kronika policyjna ]] Od 27 lutego do 3 marca, Gniew Na placu Grunwaldzkim doszło do włamania do pomieszczenia piwnicznego, skąd sprawca zabrał mienie o wartości 300 zł. ]] 2 marca, Kolonia Ostrowicka Mieszkaniec Ostrowitego kierował samochodem marki VW, znajdując się w stanie nietrzeźwości (2,44 promila alkoholu w wydychanym powietrzu). ]] 8 marca, Rakowiec Mężczyzna kierował samochodem marki Opel, znajdując się w stanie nietrzeźwości (0,87 promila alkoholu w wydychanym powietrzu). ]] 13 marca, Gniew Funkcjonariusze KP Gniew zostali powiadomienia o kradzieży mienia w Nicponi, gdzie straty wyniosły 6 000 złotych. Sprawców czynu ustalono. ]] Od 21 lutego do 8 marca, Majewo Mieszkaniec miejscowości Majewo dokonał kradzieży 1500 kg złomu, czym spowodował straty w kwocie ok. 1300 zł.. ]] W nocy z 14/15 marca, Jaźwiska Nieznany sprawca dokonał kradzieży zgrzewarki do rur PCV o wartości 10 000 zł. ]] Od 15 do 17 marca, Borkowo Z terenu gospodarstwa rolnego sprawcy dokonali kradzieży blach stalowych o łącznej wartości 600 zł. W toku czynności ustalono sprawców i odzyskano mienie. 3 pary zawarły związek małżeński: Patrycja Flak i Krzysztof Bieliński Anna Gajewska i Artur Siedlecki Beata Kruszewska i Grzegorz Musiał Zameldowano 19 noworodków: 5 dziewczynek: Dorota Jędrzejewska Zuzanna Kwiatkowska Zuzanna Listewnik Nikola Rogowska Iliana Schultz Zmarło 9 osób Konrad Zalewski 1929 Zdzisław Feister 1963 Stanisław Adamski 1949 Franciszek Zander 1934 Anna Kloskowska 1924 Teodora Dering 1952 Helena Rulewska 1944 Krystyna Spica 1949 Ryszard Strehlau 1952 6 chłopców: Igor Gołyński Fabian Gejbis Oliwier Grossa Mateusz Kłodda Jan Rużała Krzysztof Sikorski USC Furia Gniew rozwija skrzydła Gniewski zespół metalowy Furia Gniew wydał nową płytę. Od kiedy tylko Przepaść ujrzała światło dzienne, zainteresowanie krążkiem mile zaskakuje muzyków. Działalność zespołu pozytywnie oceniona została także przez Niezależny Magazyn Muzyczny metalzine.pl, który płytę uważa za jedną z lepszych inwestycji, zrealizowanej z gminnych funduszy. Premiera albumu odbyła się 3 stycznia tego roku, podczas koncertu zespołu w tczewskim klubie Kolektyw. Prace nad wydaniem materiału trwały dwa lata. Muzycy rozpoczęli je w Tczewskim Direct Studio. Aby znaleźć jednak odpowiednie brzmienie szukali wielu miejsc, próbowali różnych technik masteringu i miksowania. Ostateczną formę nadał płycie Michał Urgul Barski z IX Studio z Torunia, gitarzysta zespołu Escape From. Płyta zrealizowana została ze środków Samorządu Miasta i Gminy Gniew w ramach konkursu minigrantów na realizację i upowszechnianie kultury w gminie Gniew. Koncert trzech miast Krzyżacka jazda Od momentu wydania albumu zespół nieprzerwanie gra koncerty. Furię Gniew usłyszeć można było niejednokrotnie w Gniewie, ekipa zawitała też do Tczewa, Pruszcza Gdańskiego, i Gdańska. Muzykom gratulujemy dotychczasowego sukcesu i życzymy kolejnych udanych koncertów i pozytywnych recenzji. Zapraszamy też na stronę zespołu na portalach Facebook i Myspace, gdzie można zapoznać się z twórczością grupy i śledzić jej trasę koncertową. Paulina Raińska Gniew, obok Malborka i Kwidzyna zaproszony został do współorganizacji koncertów w ramach wydarzenia Krzyżacka jazda, którego inicjatorem jest Stowarzyszenie Makulatura z Malborka. W akcji, mającej na celu popularyzację lokalnych zespołów, udział weźmie gniewska Chałturka. To zarówno promocja działalności muzyków, jak również Gniewu. Kronika strażacka ]] 5, 6 marca Miejscowe zagrożenie zwisający konar drzewa w Lipiej Górze. Zadysponowano SCHD33 z OSP Gniew (pomoc dla OSP Morzeszczyn) ]] 7 marca Pożar trawy w Szprudowie. ]] 9 marca Pożar trawy w Kursztynie. ]] 10 marca Poszukiwania zaginionej osoby (Szprudowo Wielkie Walichnowy). ]] 11 marca Poszukiwania zaginionej osoby (działania na wodzie Wisła). ]] 11 marca Sprawdzenie obecności tlenku węgla w Gniewie na pl. Grunwaldzkim. ]] 12 marca Katastrofa budowlana zawalony dach budynku mieszkalnego w Rzymie. ]] 13 marca Zwisające konary nad budynkiem mieszkalnym w Nowej Cerkwi. Zadysponowano SCHD33 z OSP Gniew dla OSP Morzeszczyn. ]] 13 marca Pożar trawy w Ciepłem. ]] 14 marca Pożar trawy w Brodach Pomorskich. ]] 15 marca Powalone drzewo w Szprudowie przy DK 91. ]] 17 marca Powalone drzewo zerwało linię energetyczną w Tymawie. ]] 17 marca Drzewo opierające się o budynek w Gniewie na ul. Krasickiego. ]] 17 marca Zabezpieczenie oderwanej blachy z dachu w Opaleniu. ]] 17 marca Powalone drzewo w Brodzkich Młynach. ]] 19 marca Zwisający konar drzewa w Gniewie na ul. Gdańskiej. ]] 20 marca Rozsypane cegły na DK 91 w Nicponi. ]] 21 marca Pożar w Ciepłem. ]] 26 marca Usuwanie plamy oleju w Gniewie na ul. 27 Stycznia. ]] 26 marca Usuwanie zagrażających elementów komina w Polskim Gronowie. Krzyżacką jazdę rozpocznie koncert w malborskim klubie Alternatywa. Impreza odbędzie się w piątek, 9 maja o godz. 19.00. Tego dnia zagrają: Chałturka Gniew, Special Medicine z Kwidzyna i dwa zespoły z Malborka: Duble Think i Machina. Kolejne wydarzenie, będzie miało miejsce w Gniewie, 24 maja w Barze Podzamcze, zagrają Duble Think, Special Medicine, Machina i Chałturka, jako gospodarz spotkania. Wszystko zakończy się w Kwidzynie, gdzie 31 maja w Piwnicy Kulturalnej odbędzie się koncert zespołów Machina, Chałturka Gniew, Driq i Special Medicine. Bilet wstępu na poszczególne koncerty wynosi 13 złotych. Imprezy transmitowane będą w Radiu Malbork w audycji Z Innej Bajki, która prowadzi strefę dla zespołów nowych i mało jeszcze znanych, a takie właśnie wystąpią w ramach Krzyżackiej jazdy. Jeżeli Krzyżacka jazda zda egzamin, stanie się cyklicznym wydarzeniem, w ramach którego usłyszeć będzie można najróżniejsze zespoły mówi Zespół Chałturka koncertował m.in. podczas Dorszowych Żniw w 2013 roku na zamku w Gniewie. koordynator akcji w naszym mieście i wokalista Chałturki Tadeusz Lenz. Zaprasza już także na Off Mind Fest do Pszczółek, gdzie 25 kwietnia w Barze Słonecznym o godz. 19.00 Chałturka zagra obok takich zespołów jak: Duble Think, Dziady Borowe czy nawet The Corpse, grupy, która zapoczątkowała gatunek hardcore w Polsce. Koncertowo zapowiada się też najbliższy czas w Barze Podzamcze. Chcemy ponownie tchnąć w to miejsce życie, chcemy by zamieszkała tam kultura i już planujemy kilka koncertów. Z pewnością każdy znajdzie w nich coś dla siebie opowiada o najbliższych planach w Gniewie Tadeusz Lenz. Serdecznie zapraszamy na fanpage/ stronę Chałturki na portalu Facebook, gdzie dostępne są aktualne informacje dotyczące zespołu. Paulina Raińska

26 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Ogłoszenia Ogłoszenia Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 27 Z okazji 40-lecia ślubu Henryka i Gabrieli Kordeckich moc życzeń i samych pogodnych dni życzą córki Iwona i Dorota z rodzinami Zapraszamy wszystkich chętnych na lekcje jazdy konnej prowadzone w miłej atmosferze przez wykwalifikowanych instruktorów. Oferujemy również zajęcia na kucykach dla najmłodszych adeptów jeździectwa oraz zajęcia z hipoterapii. Dla osób lubiących spędzać czas na świeżym powietrzu organizujemy urodziny, ogniska i grille. Zapraszamy. M. M. Nowaczewscy Tymawa 9; tel. 728 124 949 m.nowaczewski@wp.pl 40 lat spędzonych razem jest dla nas dzieci, pięknym obrazem, jak przez problemy, trud codzienności pozostać nadal wiernym miłości. Kochanym Rodzicom Renacie i Marianowi Zawodzińskim z okazji Rubinowych Godów najserdeczniejsze gratulacje oraz życzenia spokoju, pomyślności i zdrowia na dalsze lata wspólnego życia składają córki z mężami oraz wnuki Kwidzyn, ul. Wiślana 5, teren hurtowni Perła tel. 55 279 22 33, tel. kom. 608 378 517 DOBRY WĘGIEL do DOBREGO DOMU Miał 0 15 mm 445,00 zł/ tonę Groszek 25 40 mm 540,00 zł/ tonę Orzech I 40 90 mm 599,00 zł/ tonę Kostka 90 200 mm 599,00 zł/ tonę EKOgroszek 10 25 mm 640,00 zł/ tonę Ekogroszek w workach 25 kg 19 zł/worek CENY PROMOCYJNE! Niniejsze ogłoszenie nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego

28 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Ogłoszenia sport Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 29 Sprzedam kawalerkę 27m 2 Gniewskie Młyny Kontakt: 511 334 312 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Tczewie Jarosław Szweda Kancelaria Komornicza w Tczewie 83-110 Tczew ul. Mickiewicza 17 tel. 58 777 68 72 e-mail: tczew.szweda@komornik.pl www.komorniktczew.firmy.net Km 457/11 Ogłoszenie o licytacji lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Tczewie Jarosław Szweda (tel. 58/ 777 68 72) ogłasza, że: dnia 29.04.2014 r. o godz. 14.30 w budynku Sądu Rejonowego w Tczewie mającego siedzibę przy ul. Kołłątaja 6 w sali nr 30, odbędzie się druga licytacja nieruchomości lokalu mieszkalnego o pow. 49,60 m. kw. (2 pokoje, kuchnia, łazienka, przedpokój) + piwnica 14 m. kw. położonego w Kursztynie 6/5 gmina Gniew dla którego Sąd Rejonowy w Tczewie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nrgd1t/00026659/7. Suma oszacowania wynosi 82 700,00zł, zaś cena wywołania jest równa 2/3 sumy oszacowania i wynosi 55 133,33zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 8 270,00zł w gotówce lub na rachunek kancelarii 22 83450006 0004 6457 2000 0001 najpóźniej na dzień przed licytacją. Zgodnie z przepisem art. 976 1 kpc w przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły oraz inne osoby wymienione w tym artykule. Komornik Sądowy Jarosław Szweda F.H.U. Kamrol, Gogolewo 1 Oferujemy sprzedaż pasz, koncentratów i mleka dla drobiu, bydła i trzody firmy Schaumann. Zbieramy zamówienia na 2014 r. na drób. kurczaki i kaczki (białe-mulard) jednodniowe 27.02 27.03 10.04 24.04 15.05 29.05 12.06 26.06 Kurczaki pięciotygodniowe od lutego od maja. Kontakt tel. 601 83 16 32, 58 535 14 90 Sprzedam dom gęsi 10.04 24.04 15.05 29.05 12.06 indyki 29.05 jednorodzinny (200 m 2 ) w Opaleniu. Kontakt: 514 443 350 lub 790 650 910. Człowiek jest wielki nie przez to, co ma, nie przez to, kim jest, lecz przez to, czym dzieli się z innymi. Jan Paweł II Dyrekcja, pracownicy i uczniowie Gimnazjum im. gen. Józefa Hallera w Gniewie serdecznie dziękują Panu Karolowi Słomskiemu z firmy Eko-Tech w Gniewie za bezinteresowną pomoc. Dzięki Pana firmie mogliśmy przeprowadzić remont instalacji grzewczej w szkolnych gabinetach, znajdujących się na parterze głównego budynku. Dziękujemy za trud włożony w kreowanie pozytywnych przemian w naszej placówce. Dziękujemy również za to, co najważniejsze za życzliwość, za serce. Życzymy sukcesów i trafnych decyzji podczas realizowania ambicji zawodowych oraz spełnienia marzeń. ]]Wisła Walichnowy na Kaszubach 9 marca zespół Wisła Walichnowy (chłopcy z roczników 2003/2004) wystąpił w turnieju piłki halowej, który odbył się w Somoninie. Do rozgrywek przystąpiło 11 drużyn podzielonych na trzy grupy eliminacyjne. W eliminacjach walichnowianie odnieśli dwa zwycięstwa: z Jaguarem Gdańsk i FC 2004 Gowidlino oraz zremisowali z zespołem Pokoleń Lechii Gdańsk. W ćwierćfinale ograli drugi zespół FC Gowidlino i pewnie awansowali do półfinału, w którym zmierzyli się z ekipą Pokoleń Lechii. Dzięki szybko zdobytej bramce autorstwa Macieja Konzorskiego Wisła prowadziła przez całe spotkanie 1:0 będąc stroną przeważającą, która stwarzała kolejne sytuacje bramkowe. Niestety żadnej z nich nie wykorzystała i w samej końcówce straciła prowadzenie. Mecz zakończył się remisem, a o awansie do wielkiego finału decydowały rzuty karne. Tę próbę nerwów lepiej wytrzymali gdańszczanie i po pięciu seriach to oni cieszyli się ze zwycięstwa 3:2 (dwa strzały zawodników Pokoleń w świetnym stylu obronił bramkarz Wisły Bartosz Obremski). W meczu o brąz Wiślacy zmierzyli się z pierwszym zespołem FC Gowidlino i po emocjonującym spotkaniu ograli Kaszubów 2:0. Dwa trafienia w tym meczu zaliczył Igor Tomczyński. W meczu finałowym zespół Pokoleń Lechii Gdańsk zwyciężył 1:0 z Amatorem Kiełpino. W zgodnej opinii wszystkich trenerów i organizatorów najlepszym zawodnikiem imprezy uznano kapitana Wisły Macieja Konzorskiego. Wisła walichnowy ]]Dwa puchary dla ZSP w Gniewie 28 lutego w hali Gminnego Ośrodka Sportu w Gniewie rozegrano Mistrzostwa powiatu Szkół Ponadgimnazjalnych w drużynowym badmintonie, w kategorii dziewcząt i chłopców. Organizatorem zawodów było Powiatowe Centrum Sportu wraz z Gminnym Ośrodkiem Sportu i Uczniowskim Klubem Sportowym Olimpii Gniew. W zawodach rywalizowało dziesięć zespołów po pięć w każdej kategorii. Fot. wisła walichnowy W kategorii kobiet zwyciężyły podopieczne Katarzyny Kapuścińskiej grające w składzie: Malwina Duliban, Patrycja Karaś oraz Martyna Śledź i Dominika Langowsk (UKS Olimpia). W rywalizacji drużynowej pokonały rówieśniczki z Tczewa (I LO i ZSE) oraz Swarożyna. W kategorii mężczyzn podopieczni Wiesława Peplińskiego grając w składzie: Patryk Formella, Marcin Bieszka, Jakub Gracek oraz Mateusz Ziemann i Szymon Piaskowski (UKS Olimpia) pokonali rówieśników z Tczewa i Swarożyna. Tytuły mistrzów powiatu wraz z okazałymi pucharami wywalczyli zawodnicy i zawodniczki z Gniewu, pozostałe drużyny udekorowane zostały pamiątkowymi dyplomami. Longin Nagórski ]] Dzień Kobiet na sportowo 9 marca w hali Gminnego Ośrodka Sportu w Gniewie rozegrano V turniej piłki siatkowej pań z okazji Dnia Kobiet. Uczestniczyło w nim dziesięć zespołów, które po losowaniu rozegrały eliminacje w trzech grupach. Pierwsze miejsce i puchar dyrektora Gminnego Ośrodka Sportu oraz złote krążki wywalczył zespół Czarne Mamby Gniew. Srebrnymi medalistkami zostały dziewczęta z Tczewa. Największą niespodzianką turnieju było uplasowanie się na trzecim miejscu najmłodszego zespołu Gumisie. Kolejne miejsca zajęli: Pelplin 5, UKS Olimpia Gniew, Gimnazjum Nr 1 Pelplin, ZSP Gniew, Blądynki Tczew, No Name, Małolaty Tczew. Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gniew Wojciech Szulc w asyście dyrektora Gminnego Ośrodka Sportu Macieja Mosińskiego udekorowali zespoły pamiątkowymi medalami i wręczyli puchar za pierwsze miejsce. Longin Nagórski Fot. Longin Nagórski Fot. Longin Nagórski ]]Halowa piłka nożna najmłodszych W niedzielę, 9 marca w hali GOS w Gniewie rozegrano ostatnią rundę rozgrywek piłki nożnej halowej w kategorii szkół podstawowych. W czteromiesięcznym cyklu o puchar Dyrektora GOS rozegrano siedem turniejów w dwóch kategoriach wiekowych z udziałem piętnastu zespołów. W kategorii klas III IV wystartowało pięć, a w kategorii klas V VI dziesięć zespołów. W pierwszej grupie (klas III IV) najlepsi okazali się chłopcy z Wisły Walichnowy, grający w składzie: Jakub Błaszczyk, Bartosz Obremski, Igor Tomczyński, Maciej Konzorski, Paweł Gębczyk, Błażej Seidowski, Patryk Bryska, Bartosz Apostołowicz, Paweł Małolepszy, Kamil Giemza. Na drugiej pozycji uplasował się zespół Olimpii Gniew, kolejne miejsca wywalczyli: SPSK Gogolewo, Start Kulice i Wierzyca Pelplin. Najlepszym bramkarzem został Wiktor Spiegel, a królem strzelców Bartosz Apostołowicz z Wisły. W kategorii klas V VI zwyciężył ponownie zespół Wisły Walichnowy, przed FC Beton Gniew oraz SP2 Nowe. Kolejne miejsce zajęły zespoły: Wisełka Gniew, SP Nowa Cerkiew, Sparta Gogolewo, Wierzyca Pelplin, PSP Smętowo, SP Gogolewo i FC Gniew. Wisła Walichnowy: Kacper Aronowski, Karol Gdaniec, Łukasz Tomczyk, Tomasz Wojnowski, Natan Waśniewski, Dawid Gdaniec, Kacper Cyganowski, Olaf Czech, Marcel Zemke, Oskar Dworakowski, Maciej Słomski. Wiktor Tiedke został uznany najlepszym bramkarzem, a Kacper Aranowski królem strzelców. Najlepsze zespoły nagrodzone zostały medalami, zwycięzcy otrzymali puchary, a wyróżnieni indywidualnie strzelcy oraz bramkarze otrzymali pamiątkowe statuetki. Longin Nagórski Fot. wisła walichnowy Fot. Longin Nagórski

30 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. sport sport Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 31 ]]Gniewscy młodzi karatecy ponownie na medal 8 marca w Pile odbył się turniej Karate Tradycyjnego, będący jednocześnie eliminacjami do mistrzostw Polski. W zawodach startowało blisko 300 zawodników z 20 klubów województwa pomorskiego, zachodniopomorskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego oraz lubuskiego. Karatecy z Uczniowskiego Klubu Sportowego Karate Tradycyjnego w Gniewie wywalczyli medale, zdobywając drugie, trzecie i czwarte miejsce. Były też miejsca poza podium: czterech zawodników na piątych miejscach w swych kategoriach wiekowych. Dla wielu z dzieci był to pierwszy tego rodzaju sprawdzian ich umiejętności, z czym wiązały się bardzo silne emocje. Najlepiej oddają to słowa dziewięcioletniej debiutantki Alicji Ziołkowskiej, która ze stresu przed zawodami nie mogła zawiązać pasa! Sensei Kazimierz Marut jest bardzo dumny ze swych wychowanków, którzy dają przykład rówieśnikom, jak spędzać wolny czas, a także jak wygrywać ze słabościami! Młodzi adepci są bardzo ambitni i zmotywowani, tak więc z pewnością usłyszymy jeszcze o ich sukcesach sportowych. Kazimierz Marut ]]Mini piłka koszykowa Zawody powiatowe dziewcząt i chłopców w kategorii Szkół Podstawowych, w mini piłce koszykowej rozegrano 19 i 24 marca w Zespole Szkół nr 1 w Pelplinie. W rozgrywkach chłopców wystartowały trzy zespoły, które systemem każdy z każdym walczyły o awans do dalszych rozgrywek. Zwyciężyli chłopcy z SP nr 1 w Pelplinie, którzy nie dali szans zespołom przyjezdnym, na drugiej pozycji uplasował się zespół ze szkoły Fot. Longin Nagórski Fot. Kazimierz Marut podstawowej z Gniewu, kolejną pozycję wywalczyli chłopcy z SP nr 11 Tczew. W rywalizacji dziewcząt, zwyciężyły dziewczęta z SP w Pelplinie, które nie poniosły żadnej porażki. Kolejne pozycje wywalczyły reprezentacje szkół z Tczewa i Gniewu. Zespoły, które uplasowały się na pierwszych miejscach awansowały do rozgrywek półfinałowych, zdobywając puchary, pozostałe zespoły otrzymały pamiątkowe dyplomy. Wicemistrzowie grali w składzie: Wiktor Tiedtke, Patryk Bonin, Julian Kapuściński, Dominik Poznański, Jakub Etmański, Sebastian Chrapan, Krzysztof Błoński, Daniel Kusowski, Dawid Rezmer, Dawid Wiśniewski, Mateusz Wiatrowski i Jakub Dorn. Zespół dziewcząt: Anna Stawicka, Michalina Jeleniewska, Magda Brzóska, Aleksandra Rymarska, Adrianna Osińska, Izabela Dunajska, Kornelia Waśniewska, Wiktoria Reca, Monika Ogórek, Daria Kordowska, Martyna Radosz, Julia i Oliwia Janickie oraz Łucja Kozłowska. Longin Nagórski ]]Gniewscy szachiści najlepsi W sobotę, 29 marca na zamku w Gniewie odbyły się Drużynowe Mistrzostwa LZS Województwa Pomorskiego o Puchar Złotej Wieży w szachach 2014. Najlepszą drużyną w turnieju został Uczniowski Klub Sportowy Alfil Gniew. Na drugim miejscu uplasował się LZS Puck, trzecie ponownie trafiło do gniewian z UKS Alfil II, a czwarte miejsce zajął LZS Pelplin. Drużyny, które zajęły dwa pierwsze miejsca zdobyły szansę na udział w finale centralnym 56. Ogólnopolskiego Turnieju Szachowego o Złotą Wierzę w Chotowej w województwie podkarpackim, który odbędzie się od 8 do 13 czerwca. Puchary i medale uczestnikom turnieju wręczali sekretarz Po mor skie go Zrze sze nia LZS w Gdań sku Fran ci szek Ka szu bow ski oraz Aleksander Kirszenstein prezes UKS Alfil. Organizatorzy turnieju dziękują spółce Zamek Gniew za pomoc w organizacji wydarzenia, a Burmistrzowi Miasta i Gminy Gniew za objęcie go patronatem medialnym. Wszystkim zawodnikom serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Paulina Raińska ]]Z podwórka na stadiony o puchar Tymbarku 18 i 19 marca w Subkowach rozegrano turnieje eliminacyjne piłki nożnej dla najmłodszych adeptów piłki nożnej. Piłkarze SP Gniew uplasowali się na trzeciej pozycji. W kategorii do 12 lat uczestniczyło siedem zespołów, które po losowaniu rozegrały eliminacje w grupach systemem każdy z każdym. Awans do kolejnej fazy rozgrywek wywalczył zespół gospodarzy. Kolejne miejsca wywalczyli SP Małe Walichnowy i ex-aequo ZKPiP Mała Słońca i SP Piaseczno. W kategorii dziesięciolatków reprezentacja SP w Gniewie po wygraniu meczów z rówieśnikami z Subków i Walichnów uplasowała się na pierwszej pozycji. Kolejne miejsca zajęli: SP Małe Walichnowy, SP Subkowy i SP Małe Walichnowy II. Longin Nagórski ]]Uczniowie gniewskiego LO wicemistrzami powiatu 10 i 11 marca w hali sportowej II LO w Tczewie odbyła się Powiatowa Licealiada Szkół Ponadgimnazjalnych w piłce siatkowej. Do rywalizacji zgłosiło się 17 drużyn. Po rozgrywkach eliminacyjnych chłopców grupowi zwycięzcy z LO w Gniewie, wygrywając wszystkie spotkania, spotkali się w finale z I LO w Tczewie. Finał przyniósł spodziewane emocje. Stawką było reprezentowanie powiatu w półfinałach wojewódzkiej licealiady. Ostatecznie zespół z ZSP w Gniewie po zaciętym i wyrównanym boju w finale przegrał 22:25, 21:25 i zadowolił się wicemistrzostwem. W dziewczęcym gronie do rywalizacji stanęły reprezentacje 9 szkół średnich z powiatu tczewskiego. Ostatecznie po zaciętej rywalizacji zwyciężył zespół z UKLO w Tczewie. Na pochwałę zasługują również dziewczęta z LO w Gniewie, które wywalczyły piąte miejsce w turnieju. Wiesław Pepliński Fot. Wiesław Pepliński Fot. Longin Nagórski Mistrzostwa Polski w tenisie stołowym Przez dwa marcowe weekendy Gniew stał się sportowa stolicą tenisa stołowego. To właśnie w naszym mieście, na Hali Widowiskowo-Sportowej w Gniewie, rozegrane zostały turnieje ping-ponga, VIII Grand Prix Polski Weteranów Gniew 2014 oraz Mistrzostwa Polski Żaków i Żaczek. Zmagania zawodników były bardzo widowiskowe i dostarczyły publiczności wiele emocji. Weterani zagrali w ping-ponga Od 15 do16 marca 2014 roku rozegrany został turniej tenisa stołowego VIII Grand Prix Polski Weteranów Gniew 2014. Zawodnicy mieli możliwość zwiedzania Zamku Gniew, Studzienki i Muzeum w Piasecznie oraz Katedry i Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie. W piątek, 14 marca, rozegrany został turniej integracyjny dla kobiet i mężczyzn. W sobotę, 15 marca, odbyły się turnieje eliminacyjne mężczyzn w kategoriach wiekowych: 40 49 i 50 59 lat, 60 64, 65 69, 70 74 i powyżej 75 lat oraz kobiet we wszystkich kategoriach wiekowych. W uroczystym otwarciu turnieju udział wziął Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gniew, Wojciech Szulc wraz z Dyrektorem Gminnego Ośrodka Sportu, Maciejem Mosińskim, wręczył puchary i medale zwycięzcom turnieju integracyjnego. W niedzielę rozegrane zostały finały we wszystkich kategoriach wiekowych. Następnie rozpoczęła się ceremonia wręczenie nagród i oficjalnie zamknięto VIII Grand Prix Polski Weteranów. W najstarszej kategorii wiekowej mężczyzn najlepszy okazał się Wyrzykowski Marian, a wśród pań dominowała Dorota Paluch. Cztery najlepsze zawodniczki i zawodnicy w każdej kategorii otrzymali puchary, medale, dyplomy i cenne nagrody rzeczowe, a pozostali uczestnicy medale pamiątkowe. Organizatorami byli: Polski Związek Tenisa Stołowego w Warszawie, Pomorski Wojewódzki Związek Tenisa Stołowego w Gdańsku, Sport. Edukacja-Serwis F H U Jan Juwa, UKS Gminy Pelplin TENISISTA Rudno, Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie. Partnerami rozgrywek byli: Rada Weteranów i Zarząd Polskiego Związku Tenisa Stołowego, Starostwo Powiatowe w Tczewie, Urząd Miasta i Gminy Gniew, Urząd Miasta i Gminy Pelplin. Mistrzostwa Polski Żaków i Żaczek Od 21 do 23 marca 2014 r. w Gminnym Ośrodku Sportu w Gniewie, odbyły się Mistrzostwa Polski Żaków i Żaczek w tenisie stołowym. Tytuły Indywidualnych Mistrzów Polski Żaczek i Żaków zdobyli: Kowalczyk Zuzanna (KS Gorce Nowy Targ), Kubik Maciej (SCKiS Hals Warszawa), a w parach Wiącek Amelia i Wrzosek Wiktoria oraz Kubik Maciej i Kwapiś Kuba. Turniej uroczyście otworzył Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gniew, Wojciech Szulc, życząc wszystkim samych sukcesów i zachęcając zawodników do zwiedzenia naszego miasta. Do rozgrywek stanęło ponad 100 zawodników, którzy zaprezentowali bardzo wysoki poziom gry. W zawodach udział brali także zawodnicy z naszej gminy. W trzydniowych zawodach z Pomorzan najlepiej spisał się Patryk Kwiatkowski z Olimpii Gniew. Podopieczny trenera Bartosza Zabrockiego w turnieju indywidualnym zajął 9 lokatę, a we współzawodnictwie debli w parze z Miłoszem Misiudą z AZS Politechniki Rzeszowskiej uplasowali się na piątym miejscu. W piątkowych eliminacjach wystąpiło jeszcze czterech zawodników Olimpii: Jakub Puczyński, Maksymilian Pek, Maciej Głowiński oraz Adam Hinz. Najbliżej awansu do turnieju głównego był Maks, który po dwóch wygranych pojedynkach w grupie, walczył w barażach o awans. Po bardzo wyrównanym pojedynku uległ zawodnikowi z Nadarzyna 1:3. Aneta Bartoszek-Pustkowska

32 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Z życia szkół artykuł sponsorowany Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. 33 ]]Deutsch Wagen Tour, czyli kolorowy niemiecki z dostawą do ucznia Gimnazjum im. gen. Józefa Hallera w Gniewie gościło niedawno w szkole jeden z pięciu samochodów Deutsch-Wagen. Każdy z nich wyposażony jest w materiały promocyjne i dydaktyczne do nauki języka niemieckiego. Deutsch-Wagen-Tour to ogólnopolski projekt, który powstał w 2009 r. z inicjatywy Instytutu Goethego. Partnerami są Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej DAAD, Ambasada Niemiecka oraz Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa. Sponsorem projektu jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych Niemiec oraz Volkswagen Poznań Sp. z o.o. Honorowy patronat nad projektem objęło Ministerstwo Edukacji Narodowej. Dzięki Deutsch-Wagen(om) animatorzy projektu docierają do najdalszych zakątków naszego kraju i przeprowadzają z młodzieżą w każdym wieku warsztaty. Zadaniem projektu jest motywowanie uczniów do nauki języka niemieckiego i inspirowanie nauczycieli. Magdalena Jurowska, lektorka przeprowadziła warsztaty z gimnazjalistami. Zajęcia z lektorem DWT to przede wszystkim animacje językowe, gry, zabawy i konkursy. Pani Magda przeprowadziła więc niekonwencjonalne zajęcia języka niemieckiego. Młodzież brała udział w zabawach, quizach językowych i kulturoznawczych. Ponadto uczniowie tańczyli, śpiewali, sprawdzali swoją wiedzę na temat niemieckiej muzyki, układali domino, rywalizowali w drużynach. Bardzo dużo emocji wywołała zabawa w morze z chustą animacyjną. W zależności od zaangażowania, uczniowie obdarowani zostali nagrodami przywiezionymi przez naszego gościa. Ewa Kłos Fot. gimnazjum Gniew Fot. gimnazjum Gniew ]]Historia nauczycielką życia Owe hasło w języku łacińskim widnieje na murach prowadzących do nowej sali historycznej w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Gniewie. Otwarcie kolejnej sali dydaktycznej odbyło się 11 marca o godz. 16.00. Gości w holu szkoły przywitała dyrektor Wioletta Połomska. Otwieramy dziś nową klasę po to, by młodzież mogła rozwijać i udoskonalać swoje zainteresowania, a to dzięki wspaniałomyślności naszych darczyńców. Dziękujemy mówiła na wstępie w imieniu swoim i Rady Rodziców dyrektor szkoły, wyrażając nadzieję na dalszą, owocną współpracę. W tym uroczystym dla szkoły dniu udział wzięli: starosta Józef Puczyński, burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska, jej zastępca Wojciech Szulc, radni powiatowi: Aleksander Kirszenstein, Adam Kucharek, Marek Modrzejewski, Maciej Mosiński, Piotr Łaga, były dyrektor Henryk Łania, dyrektor biblioteki Jadwiga Mielke, dyrektor BGŻ w Gniewie Sebastian Szkołut, Jan Urbański, Monika Pomierska, Franciszek Machlus, urzędnicy oraz duchowni ks. Ireneusz Smagliński, dyrektor Radia Głos oraz ks. Zbigniew Giełdon. Przecięcia wstęgi mieczami dokonali Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska i Józef Puczyński. Następnie młodzi animatorzy kultury średniowiecza w formie przedstawienia pokazali gościom zdobiony korytarz przed nową klasą. Głęboki podziw wśród zebranych wzbudziły drewniane drzwi wykonane przez Franciszka Machlusa i ozdobione okuciami przez Jakuba Grybka. Po prezentacji gości zaproszono do sali, gdzie ks. Zbigniew Giełdon poświęcił krzyż i klasę. Po oficjalnej części spotkania wszystkich zaproszono na poczęstunek, podczas którego w wesołej atmosferze goście wspominali swoje szkolne lata i wykłady historii. Fot. zsp Gniew Fot. zsp Gniew ]]Wiosenne przedstawienia w przedszkolu w Gniewie W dniach 18 20 marca dzieci z Przedszkola w Gniewie zaprezentowały swoim rodzicom wiosenne przedstawienia. Przedszkolaki w przepięknych strojach wesoło pokazywały swoje umiejętności: śpiewały piosenki, tańczyły i recytowały wiersze. Na czas inscenizacji przedszkolna sala zamieniła się w łąkę, na którą zawitały m.in. jaskółki, motylki, biedronki, pszczółki, żabki oraz bociek. Nie zabrakło też ciepłego wietrzyku i rozpromienionego słoneczka. Wszyscy z niecierpliwością oczekiwali pojawienia się Pani Wiosny. Mali aktorzy dali z siebie wszystko i spisali się na medal. Występy zakończyły się gromkimi brawami. Wiosna już na dobre zagościła w naszych sercach ]]Nabór do ZSP w Gniewie Liceum Ogólnokształcące profil humanistyczny profil przyrodniczy Zajęcia dodatkowe: animacja kultury średniowiecza, ochrona środowiska i turystyka proekologiczna, komunikacja medialna, zdrowie i uroda. Technikum technik hotelarstwa technik mechanik o specjalności obrabiarki sterowane numerycznie CNC Zasadnicza Szkoła Zawodowa kształcenie we wszystkich zawodach Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych tel. 58 535 35 77, www.zspgniew.pl Fot. Przedszkole Gniew Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał, czyli... o potrzebie wychowania przedszkolnego Wszyscy znamy zacytowane wyżej przysłowie, ale odnosimy je przede wszystkim do edukacji szkolnej, a przecież znaczącą część możliwości intelektualnych człowieka kształtuje się już w pierwszych latach jego życia. Wwieku przedszkolnym rozwija się intensywnie większość wrodzonych predyspozycji i zdolność uczenia się. Pierwsze lata życia dziecka decydują o jego rozwoju. Oczywiste jest, że w tym etapie swego życia dziecko najwięcej czasu spędza z rodzicami, w środowisku, w którym czuje się bezpieczne i kochane. Jednak wiek 2 3 lata, to czas konstruowania własnego Ja i chęć kontaktów z innymi. I tu ogromną rolę spełnia wychowanie przedszkolne. Sprawuje funkcje opiekuńczą, wychowawczą, poznawczą, wyrównawczą i społeczną. Małe dziecko, które po raz pierwszy przekracza progi przedszkola wydaje się przestraszone, czasem płacze, ale gdy tylko za rodzicem zamkną się drzwi, szybko interesuje się nowym otoczeniem, dziećmi, zabawkami. Przyjazne środowisko, przygotowana kadra, rówieśnicy, zabawki pozwalają pozbyć się stresu związanego z nową dla niego sytuacją. Młodsze dzieci szybciej przyzwyczajają się do zmian niż te starsze. Wynika to z faktu, iż w tym czasie krystalizuje się dziecięca ciekawość poznawania świata. Nie każdy rodzic ma możliwości i czas, aby wspólnie z dzieckiem zgłębiać tajemnicę i odkrywać nieznane. Wychowanie przedszkolne daje taką możliwość. Poprzez zabawę dziecko zdobywa wiedzę i umiejętności, poznaje systemy wartości, współistnienia i współdziałania. Najmłodsze dzieci znajdują się w fazie egocentryzmu, są nastawione przede wszystkim na siebie. W przedszkolu spotykają się z grupą rówieśniczą. Kontakt z innymi jest ogromnie ważny. W grupie dziecko doświadcza różnorodnych sytuacji, uczuć i emocji, zarówno pozytywnych jak i negatywnych, uczy się rozwiązywać konflikty. Już jestem nie tylko ja, jest także koleżanka i kolega, któremu podoba się ta sama zabawka i którą uczę się dzielić. Przy pomocy wychowawców poznają zasady wspólnej i zgodnej zabawy. Obserwacja innych jest także inspiracją dla aktywności własnej wychowanków. Dzieci uczą się od siebie nawzajem. W wieku przedszkolnym rozbudzają się pierwsze zainteresowania elementami kultury: muzyką, sztuką, literaturą czy teatrem. Przedszkole poprzez zajęcia pomaga dziecku wejść w krąg tych zainteresowań. Rytmika, muzyka, taniec, zajęcia plastyczne rozwijają zdolności dziecka zarówno umysłowe, jak i fizyczne. Małe dzieci uczą się poprzez zmysły i działanie i tak poznają świat: widzę i pamiętam, robię i rozumiem. Wspólne przygotowywanie posiłków, obserwacja przyrody, wycieczki, to skarbnica możliwości dla dziecka, które w przyjaznym otoczeniu wyzwala aktywność intelektualną. Jeden z wybitnych twórców pedagogiki, Celestyn Freient, mówił: Urządźmy wszystko tak, aby dziecku udało się realizować swoje pomysły, dlatego miejsce do którego trafia musi być kolorowe i przyjazne. Nie każde dziecko ma w domu warunki i możliwości do wszechstronnego rozwoju. W przedszkolu wszelkie różnice się wyrównują, bo każdy przedszkolak ma dostęp do takich samych form zajęciowych, choćby do nauki języka obcego. Przyjazne przedszkole nie zapomina o roli rodziców i angażuje ich w swoją działalność organizując uroczystości, konkursy czy festyny rodzinne. Gdy dziecko widzi swojego rodzica z chęcią uczestniczącego w życiu przedszkola, samo chętnie do tego przedszkola idzie. Warto zapisać dziecko do przedszkola, choć pierwsze chwile mogą być trudne. Warto przetrwać czas adaptacji, nawiązywać życzliwy kontakt z kadrą i obserwować rozwój swojej pociechy, która z wypiekami na buzi będzie opowiadać co robiła dziś w przedszkolu. Zespół Przedszkola Niepublicznego Bajeczna Kraina Rekrutacji nadszedł czas Bajeczna Kraina 2014/2015 Drodzy Rodzice. Już od 3 marca 2014 r. rozpoczęła się rekrutacja na rok przedszkolny 2014/2015. Szczegóły znajdą Państwo na plakacie informacyjnym, stronie internetowej bajecznakraina.pl lub pod numerem telefonu 883 379 265.

34 Nowiny Gniewskie, Nr 4 (227) kwiecień 2014 r. Rozmaitości Kalendarz imprez O całowaniu Prawdziwe dobre wychowanie to przede wszystkim na wskroś życzliwe ustosunkowanie się do ludzi. Wyraża się ono głównie w przestrzeganiu tego, aby nikt w naszej obecności, a zwłaszcza z naszego powodu, nie doznał przykrości. Trzy główne cnoty regulujące najmądrzej stosunki między ludźmi to uprzejmość, kultura serca i takt. Pracę nad wpajaniem i rozwojem dobrych manier rozpocząć trzeba niemal od kołyski. Obowiązek ten ciąży głównie na domu rodzinnym, bo czego się Jaś nie nauczy Całuję Twoją dłoń, madame Dobre wychowanie wcale nie nakazuje całować kobiety w rękę. Może to uczynić mężczyzna, który chce kobiecie okazać szczególny szacunek lub uczucie. Jednakże nie jest to obowiązek, a tylko gest dobrowolny, który wynikać musi z potrzeby serca. Można i wypada pocałować w rękę panią domu. Nie jest jednak nakazem całowanie innych obecnych w pomieszczeniu kobiet. W dowód szczególniejszego szacunku ucałować można rękę sędziwej pani. Przyjęte dzisiaj powszechnie nagminne całowanie w rękę każdej spotkanej kobiety, doprowadza wielokrotnie do sytuacji niezręcznych. U kobiet ukształtował się już specyficzny nawyk, odruchowego podnoszenia ręki do pocałunku, przy podawaniu jej mężczyźnie. A co będzie gdy ów mężczyzna jej nie pocałuje? Z pewnością zakłopotanie wystąpi po obydwu stronach. K. Hojnacka w Kodeksie Towarzyskim podaje, że Całowanie rąk kobietom sympatycznym lub bliskim to sprawa prywatna nie mająca nic wspólnego z nakazami dobrego wychowania, które właśnie nie pozwala na gremialne obcałowywanie bez wyboru każdej podanej ręki kobiecej. Jeszcze bardziej zabawne sytuacje tworzą niektórzy hierarchowie kościelni, którzy chcą być obcałowywani przez wiernych (w tym też przez bardzo wiekowe panie). Są to przypadki, których chyba nie trzeba interpretować i komentować. Wystarczy tylko wspomnieć o sposobach roznoszenia się chorób. I jeszcze jedno całując, mężczyzna pochyla się nad ręką damy. Panie nie podnoszą ręki do ust mężczyzny. cdn. Ryszard Kociorski Słownik gwary kociewskiej Źródło: utwory Emilii Rulińskiej Kontynuujemy cykl pn. Słownik gwary kociewskiej. Prezentujemy w nim alfabetycznie słowa kociewskie oraz humorystyczne przykłady zdań autorstwa Emili Rulińskiej. D, d deka obrus Na Wielganoc wew wszytkich dómach kociewskiych stół sia nakrywa psianknó dekó, stawjia rózgiy i śwancónka. dochrapać sia dorobić się Chto ciażko ji łuczciywjie pracuja tan sia chućko dochrapsie fortuny. dożaniały dojrzały Kruszki ji jabka fejin smakujó jak só dożaniałe. drap prędko kłusem Jak byżam nie lejciałóm drap, pewniakam nie zdóżyłabym na pekays. dóndrotać zrzędzić Alfrydy teściowa to jestaj jistna szantrapa, óna durch dóma dóndroce. dochówka wnęka w piecu kaflowym Psiyrwó wew dómach mnieliy wjiancy kaflowych psieców zez dochówkó, wew chtórny trzymeliy jeście, aby było ciepłe do zjedzania. drapsiyróg chciwy, nieużyty Klymyns jestaj drapsiyróg, dycht niykómu nie łużyczy trójaka. draszować młócić Nasze pszoćkiy zboże draszoweliy cepamiy, tera siekó i draszujó kómbajnamiy. dudłać pracować powoli Jedne ludzie só dycht chwatkie do roboty, jinsze znówkiy janó dudłajó. dyki otyły, gruby Chto sia durch łobżyra bez zastanowjiania tan je dykiy jak balón. dyszołki para dyszli do woza w jednego konia Tera nie uśwyciysz woza z dyszłokamiy na jednygo kónia, po drogach jeżdżó traktory, kómbajny ji jinsza motoryzacyja. dźwierze drzwi Kietujta dźwierze, aby nie steliy apam jinaczy pozbyndzieta sia psianiandzy ji jinszygo dorobku. drangi cierpki Nie lubjia drangiych marmuladów anji jinszych przetworów zez brzadu. dziesióntka drugie śniadanie Psiyrszy frysztych jisz chućko przed robotó dóma, wew robocie jisz dziesióntka. dynić tańczyć bardzo szybko Tera te młode bynglakiy na rumlach dynió sia jak dziykusy. Co? Gdzie? Kiedy? Przedstawiamy Państwu kalendarz imprez na najbliższy czas. Zachęcamy do udziału w zabawach i życzymy niezapomnianych wrażeń. 22 kwietnia Sala Kameralna Wykład: Osobliwości przyrodnicze gminy Gniew Organizator: Uniwersytet III Wieku 1 maja Boisko Orlik w Gniewie Rodzinny Festyn Sportowy oraz Turniej o Puchar Burmistrza Miasta i Gminy Gniew Organizator: Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie 1 4 maja Zamek Gniew Majówka z Historią Organizator: Zamek Gniew 3 maja Rakowiec Festyn Rodzinny z okazji Dnia Strażaka Organizator: Sołtys, mieszkańcy wsi 3 maja Jaźwiska Festyn z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja Organizator: Sołtys, mieszkańcy wsi 7 15 maja Sala Kameralna Tydzień Bibliotek Organizator: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Gniewie 9 maja Sala Kameralna Gminny etap konkursu z wiedzy o zamkach państwa krzyżackiego Organizator: Urząd Miasta i Gminy Gniew 10 maja teren skateparku Otwarcie sezonu na gniewskim skateparku Organizator: Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie 11 maja teren przy studzience w Piasecznie Pomorski Przegląd Pieśni Maryjnej Organizator: Parafia pw. NNMP w Piasecznie 13 maja Sala Kameralna Finał konkursu Ja i moja rodzina Organizator: PiM Biblioteka Publiczna w Gniewie 15 maja SP Polskie Gronowo XIII Festiwal Piosenki dla Dzieci Organizator: Szkoła Podstawowa w Polskim Gronowie 17 maja Gimnazjum Gniew pochód ulicami miasta Majówka Hallerówka Organizator: Gimnazjum im. gen. J. Hallera w Gniewie 17 maja Stare Miasto w Gniewie Ogród Historii ulica Sambora Zamek Gniew Noc Muzeów Muzeum Jednej Nocy Organizator: Zamek Gniew, CAG, Parafia Gniew 17 maja Zamek Gniew Kociewska Majówka Organizator: Zamek Gniew 18 maja boisko przy hali sportowej w Gniewie Turniej Piłki Plażowej otwarcie sezonu Organizator: Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie 24 maja Rakowiec Sesja historyczna Organizator: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział Kociewski 25 maja hala sportowa w Gniewie Powiatowy Turniej Piłki Nożnej dla Weteranów Organizator: Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie 28 maja Sala Kameralna Koncert uczniów ogniska muzycznego z okazji Dnia Matki Organizator: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Gniewie 30 maja Przedszkole Gniew Festyn Rodzinny przy Przedszkolu Organizator: Przedszkole Gniew 30 maja teren przy szkole w Opaleniu Dzień Patrona połączony z Dniem Dziecka Organizator: Zespół Szkół w Opaleniu 31 maja GOS Gniew Dzień Sportu z Gminnym Ośrodkiem Sportu Organizator: Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie

Usługi pogrzebowe Pomierscy Świadczymy kompleksowe usługi w zakresie: produkcji i sprzedaży trumien, krzyży i skrzynek nagrobnych kompleksowej organizacji i profesjonalnej obsługi pogrzebu przygotowania zwłok do pogrzebu przewozu zmarłych na terenie kraju i Europy załatwiania formalności pogrzebowych przechowywanie zmarłych w chłodni bezpłatnie Pogrze b już od 1800 z ł! Wybierając nasze usługi gwarantujemy godną i profesjonalną posługę. ul. Czyżewskiego 6 83-140 Gniew tel. 58 535 23 78 kom. 697 278 809 Całodo bowo! KONKURS! Do wygrania cztery karnety po 25 zł każdy na usługi myjni i wulkanizacji Odgadnij jaka miejscowość przedstawiona jest na zdjęciu. Na odpowiedzi czekamy w redakcji Nowin Gniewskich, pl. Grunwaldzki 16/17, 83-140 Gniew do 10 maja 2014 r. Zwycięzcy zostaną powiadomieni telefonicznie. Kupon ważny do 14 czerwca 2014 r. Imię i nazwisko:... Adres:... Odpowiedź:... Nr tel.... Jaka to miejscowość? Wyrażam zgodę na gromadzenie, przetwarzanie i publikację moich danych osobowych w miesięczniku informacyjno-publicystycznym Nowiny Gniewskie dla celów konkursu Jaka to miejscowość?. Oświadczam, że jestem osobą pełnoletnią i jestem świadomy(a) przysługującego mi prawa wglądu do moich danych osobowych, żądania ich zmiany lub poprawienia. Podpis:... Konkurs Magazyn prezentów Od poniedziałku do czwartku z tym kuponem 10% zniżki na usługi myjni i wulkanizacji w firmie Werba w Nicponi. Kupon ważny do 14 czerwca 2014 r.