Załącznik D (EC 7) Przykład analitycznej metody obliczania oporu podłoża D.1 e używane w załączniku D (1) Następujące symbole występują w Załączniku D: A' = B' L efektywne obliczeniowe pole powierzchni fundamentu b wartości obliczeniowe współczynników nachylenia podstawy, z indeksami c, q i γ B szerokość fundamentu B' efektywna szerokość fundamentu D zagłębienie e mimośród siły wypadkowej, z indeksami B i L i współczynniki nachylenia obciążenia, z indeksami spójności c, nacisku nadkładu q i ciężaru gruntu γ L długość fundamentu L' efektywna długość fundamentu m wykładnik we wzorach na współczynniki nachylenia i N współczynniki nośności, z indeksami c, q i γ q naprężenie od nadkładu lub obciążenia w poziomie podstawy fundamentu q' obliczeniowe efektywne naprężenie od nadkładu w poziomie podstawy fundamentu (q = D γ) s współczynniki kształtu podstawy fundamentu z indeksami c, q i γ V obciążenie pionowe α kąt nachylenia podstawy fundamentu względem poziomu γ obliczeniowy efektywny ciężar objętościowy gruntu poniżej poziomu posadowienia θ kąt kierunku działania siły H (2) Oznaczenia użyte w tej metodzie zostały podane na Rysunku D.1. D.2 Zasady ogólne (1) Do obliczeń można stosować przybliżone wzory na obliczeniową nośność pionową podłoża, wyprowadzone z teorii plastyczności i wyników doświadczeń. Zaleca się uwzględniać wpływ następujących czynników: wytrzymałość podłoża gruntowego, zwykle wyrażaną przez wartości obliczeniowe c u, c' i ϕ', mimośród i nachylenie obciążeń obliczeniowych, kształt, głębokość i nachylenie podstawy fundamentu, nachylenie powierzchni gruntu, ciśnienia wody gruntowej i spadki hydrauliczne, zmienność podłoża gruntowego, a szczególnie uwarstwienie.
D.3 Warunki bez odpływu (1) Nośność obliczeniowa może być wyznaczana ze wzoru: R/A' = (π+2) c u b c s c i c + q (D.1) z bezwymiarowymi współczynnikami uwzględniającymi: nachylenie podstawy fundamentu: b c = 1 2α / (π + 2), kształt fundamentu: s c = 1+ 0,2 (B'/L') s c = 1,2 dla prostokąta, nachylenie obciążenia, spowodowane obciążeniem poziomym H: 1 i c = 1+ 2 H 1 A' c u z zastrzeżeniem, że H A' c u. D.4 Warunki z odpływem (1) Nośność obliczeniowa może być wyznaczana ze wzoru: R/A' = c' N c b c s c i c + q' N q b q s q i q + 0,5 γ B'N γ b γ s γ i γ (D.2) z obliczeniowymi wartościami bezwymiarowych współczynników dla: nośności: N q = e π tgφ' tg 2 (45. + φ'/2) N c = (N q - 1) ctg φ' N γ = 2 (N q - 1) tg φ', jeżeli δ φ'/2 (dla szorstkiej podstawy) nachylenia podstawy fundamentu: b c = b q - (1 - b q )/(N c tg φ ) b q = b γ = (1 - α tg φ ) 2 kształtu fundamentu: s q = 1 + (B' / L') sin φ' s q = 1 + sin φ' dla prostokąta, s γ = 1 0,3 (B'/L ) dla prostokąta, s γ = 0,7 s c = (s q N q -1)/(N q - 1) dla prostokąta, kwadratu lub koła,
nachylenia obciążenia, spowodowanego obciążeniem poziomym H: i c = i q - (1 - i q )/(N c tg φ') i q = [1 - H/(V + A'c' ctg φ')] m i γ = [1 - H/(V + A'c' ctg φ')] m+1 gdzie: m = m b = [2 + (B '/ L')]/[1 + (B' / L')] m = m L = [2 + (L' / B')]/[1 + (L' / B')] gdy H działa w kierunku B'; gdy H działa w kierunku L'. W przypadkach, gdy składowa pozioma obciążenia działa w kierunku tworzącym kąt θ z kierunkiem L', wartość m można obliczyć ze wzoru: m = m θ = m L cos 2 θ + m B sin 2 θ. Rysunek D.1 Oznaczenia
Podejście obliczeniowe i kombinacje zestawów współczynników częściowych Współczynniki częściowe, które mają być użyte w odpowiednich wzorach, podzielone są na zestawy określone jako: A (do oddziaływań lub efektów oddziaływań), M (do parametrów gruntowych). R (do oporów lub nośności). Wyboru zestawów dokonuje się w zależności od stosowanego podejścia obliczeniowego. Podejście obliczeniowe 1 - z wyjątkiem projektowania pali obciążonych osiowo i kotew, dla poniższych kombinacji zestawów współczynników częściowych należy sprawdzić, czy nie wystąpi stan graniczny zniszczenia lub nadmiernego odkształcenia: Kombinacja 1: A1 + M1 + R1 Kombinacja 2: A2 + M2 + R1 W kombinacjach 1 i 2 współczynniki częściowe stosuje się do oddziaływań oraz do parametrów wytrzymałościowych gruntu. Podejście obliczeniowe 2 - należy sprawdzić, czy dla poniższej kombinacji zestawów współczynników częściowych nie wystąpi stan graniczny zniszczenia lub nadmiernego odkształcenia: Kombinacja: A1 + M1 + R2 W podejściu 2 współczynniki częściowe stosuje się do oddziaływań lub do efektów oddziaływań oraz do oporów/nośności gruntu. Podejście obliczeniowe 3 - należy sprawdzić, że dla poniższej kombinacji zestawów współczynników częściowych nie wystąpi stan graniczny zniszczenia lub nadmiernego odkształcenia: Kombinacja: (A1* lub A2 ) + M2 + R3 * do oddziaływań konstrukcji do oddziaływań geotechnicznych W tym podejściu współczynniki częściowe stosuje się do oddziaływań lub do efektów oddziaływań konstrukcji oraz do parametrów wytrzymałościowych gruntu.
Tablica A Współczynniki częściowe do oddziaływań (γ F ) lub do efektów oddziaływań (γ E ) Oddziaływanie Stałe Niekorzystne Zmienne Niekorzystne γ G A1 A2 1,35 1,0 Korzystne 1,0 1,0 γ Q 1,5 1,3 Korzystne 0 0 Tablica M Współczynniki częściowe do parametrów geotechnicznych (γ M ) Parametr gruntu M1 M2 Kąt tarcia wewnętrznego a γ ϕ 1,0 1,25 Spójność efektywna γ c 1,0 1,25 Wytrzymałość na ścinanie bez odpływu Wytrzymałość na ściskanie jednoosiowe γ cu 1,0 1,4 γ qu 1,0 1,4 Ciężar objętościowy γ γ 1,0 1,0 a Współczynnik ten stosuje się do wartości tan ϕ' Tablica R Współczynniki częściowe do oporu/nośności (γ R ) dotyczące fundamentów bezpośrednich Nośność R1 R2 R3 Nośność podłoża γ R;v 1,0 1,4 1,0 Przesunięcie (poślizg) γ R;h 1,0 1,1 1,0