PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 29.8.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 1453/2007, którą złożył Damien F. Cassidy (Irlandia) w imieniu grupy na rzecz ochrony środowiska irlandzkich miast Ringsend i Sandymount, w sprawie naruszeń prawodawstwa WE w związku z rozbudową infrastruktury w Zatoce Dublińskiej, dublińskim porcie, Poolbeg, Ringsend i Northwall 1. Streszczenie petycji Składający petycję wyraża sprzeciw wobec rozbudowy infrastruktury w Zatoce Dublińskiej, porcie dublińskim, Poolbeg, Ringsend i Northwall, twierdząc, że mogło dojść do naruszenia prawa obywateli do uczestnictwa w konsultacjach. Składający petycję utrzymuje, że lokalne organy ds. zagospodarowania przestrzennego ominęły obowiązujące przepisy prawa, wydając pozwolenia na różne plany zagospodarowania przestrzennego, w tym na spalarnię odpadów, bez poinformowania mieszkańców, których to bezpośrednio dotyczy i bez przeprowadzenia z nimi konsultacji. Składający petycję krytykuje również wydaną w ostatnim czasie decyzję o podwyższeniu opłaty dla osób zamierzających zgłosić sprzeciw wobec planu z 20 do 1500 euro. Składający petycję zwraca się do Parlamentu Europejskiego o zbadanie tej sytuacji. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 27 maja 2008 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji na mocy art. 202 ust. 6 Regulaminu. 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 26 września 2008 r. Składający petycję wyraża sprzeciw wobec rozbudowy infrastruktury w Zatoce Dublińskiej, porcie dublińskim, Poolbeg, Ringsend i Northwall, twierdząc, że mogło dojść do naruszenia prawa obywateli do uczestnictwa w konsultacjach. Składający petycję utrzymuje, że lokalne organy ds. zagospodarowania przestrzennego ominęły obowiązujące przepisy prawa, wydając CM\1034199.doc PE414.074v05-00 Zjednoczona w różnorodności
pozwolenia na różne plany zagospodarowania przestrzennego, w tym na spalarnię odpadów, bez poinformowania mieszkańców, których to bezpośrednio dotyczy i bez przeprowadzenia z nimi konsultacji. Składający petycję krytykuje również wydaną w ostatnim czasie decyzję o podwyższeniu opłaty dla osób zamierzających zgłosić sprzeciw wobec planu z 20 do 1500 euro. Komisja pragnie przypomnieć, że zgodnie z zasadą pomocniczości państwa członkowskie są odpowiedzialne za wyznaczenie własnych zasad odnośnie do zarządzania przeznaczaniem gruntów przy jednoczesnym poszanowaniu przepisów prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska. Część poszczególnych przedsięwzięć, o których wspomina składający petycję, jest objęta przepisami zmienionej dyrektywy 85/337/WE 1 (dyrektywa w sprawie oceny oddziaływania na środowisko lub dyrektywa OOŚ). Spalarnia odpadów w Poolbeg wymaga obowiązkowej oceny oddziaływania na środowisko, gdyż jest ona objęta załącznikiem I do dyrektywy OOŚ. Zgodnie z informacjami udostępnionymi na stronie internetowej spalarnia odpadów w Poolbeg została poddana ocenie oddziaływania na środowisko, a w listopadzie 2007 r. uzyskała od An Board Pleanála pozwolenie na budowę. Komisja nie posiada dalszych informacji, ponieważ państwa członkowskie nie są zobowiązane do rutynowego zgłaszania ocen oddziaływania na środowisko przeprowadzanych na ich terytorium. Pozostałe przedsięwzięcia, takie jak wielopiętrowe bloki mieszkalne, mogą zostać uznane za przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarze miejskim i tym samym podlegać załącznikowi II do dyrektywy OOŚ, czyli powinny zostać poddane procedurze przeglądu w celu zbadania, czy istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia znaczącego oddziaływania w przypadku tych przedsięwzięć. Jeżeli znaczące oddziaływanie może wystąpić, niezbędna jest ocena oddziaływania na środowisko. Proponowany most drogowy może podlegać załącznikowi I lub II w zależności od skali projektu. Proces oceny oddziaływania na środowisko musi obejmować stosowne konsultacje z obywatelami i właściwymi organami. Co do przedsięwzięć z załącznika II państwa członkowskie muszą dopilnować, aby wynikające z przeglądu ustalenia dokonane przez właściwe organy były również podawane do publicznej wiadomości. Komisja przyjęła do wiadomości zarzut składającego petycję dotyczący podwyższenia ewentualnych opłat. Jednakże wysokość, na którą powołuje się składający petycję, odnosi się do opłat nakładanych na deweloperów, a nie na obywateli, którzy płacą ograniczoną kwotę. Główne przepisy wspólnotowe w UE, szczególnie w odniesieniu do spalania odpadów, obejmują dyrektywę 2000/76/WE 2 w sprawie spalania odpadów oraz dyrektywę 2008/1/WE 3 dotyczącą zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli. W dyrektywie 2000/76/WE określono minimalne wymagania wspólnotowe odnośnie do spalania odpadów, w tym dopuszczalne wartości emisji dla szeregu zanieczyszczeń, obowiązki dotyczące monitorowania oraz procedury postępowania z odpadami. Celem jest zapobieganie negatywnym skutkom dla środowiska naturalnego i zagrożeniom dla zdrowia ludzkiego 1 Dz.U. L 175 z 5.7.1985, s. 40 Dz.U L 73 z 14.3.1997, s. 5 Dz.U. L 156 z 25.6.2003, s. 17. 2 Dz.U. L 332 z 28.12.2000. 3 Dz.U. L 257 z 10.10.1996. PE414.074v05-00 2/7 CM\1034199.doc
wynikającym ze spalania odpadów lub ograniczenie tych skutków i zagrożeń w najwyższym praktycznie możliwym stopniu. W dyrektywie 2008/1/WE ustanowiono szerokie wspólnotowe ramy udzielania pozwoleń różnym zakładom przemysłowym, w tym spalarniom odpadów komunalnych. Zgodnie z tą dyrektywą zakłady, które rozpoczęły działalność przed 1999 r., powinny były uzyskać od właściwych władz zintegrowane zezwolenia środowiskowe do października 2007 r. Pozwolenia muszą zawierać dopuszczalne wartości emisji i inne warunki opierające się na najlepszych dostępnych technikach (BAT). Na podstawie informacji dostarczonych przez składającego petycję Komisja nie może stwierdzić żadnego naruszenia wspólnotowego prawa ochrony środowiska. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 22 kwietnia 2010 r. Komisja skontaktowała się z władzami irlandzkimi, zwracając się o dalsze wyjaśnienia na temat zezwoleń na zwolnienie określonych w sekcji 25, a także różnych form udziału społeczeństwa. Przekazano dwa rodzaje informacji: na temat procedury planistycznej określonej w sekcji 25 oraz na temat konkretnego przypadku spalarni na półwyspie Poolbeg. Procedura planistyczna określona w sekcji 25: W dokumentach przesłanych przez władze irlandzkie wyjaśnia się, że przedmiotowa procedura stanowi część aktu o nazwie Ustawa o Urzędzie ds. Rozbudowy Dublińskiej Dzielnicy Portowej (URDDP). URDDP został utworzony, aby prowadzić i koordynować zasadnicze przedsięwzięcie fizycznej, społecznej i gospodarczej rewitalizacji wschodniej części centrum Dublina. Urząd przygotował plan ogólny dla tego obszaru, który został upubliczniony. Obejmował on plany zagospodarowania określone w sekcji 25, na podstawie których kieruje się i zarządza faktyczną realizacją inwestycji. Plan zagospodarowania definiuje szczegółowe polityki w odniesieniu do konkretnych stref i obejmuje szeroko zakrojone konsultacje ze społeczeństwem. Zgodnie z sekcją 26 Ustawy o URDDP (z późniejszymi zmianami) oświadczenie w sprawie oddziaływania na środowisko jest konieczne wówczas, gdy plan zagospodarowania określony w sekcji 25 obejmuje inwestycję, która wymaga oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ 1 ), zaś w planie zagospodarowania URDDP można uwzględnić tylko bardzo ograniczoną liczbę rodzajów inwestycji wymagających oceny oddziaływania na środowisko (tj. przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach przemysłowych, przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich oraz morskie porty jachtowe). Spalarnia na półwyspie Poolbeg: Plan ogólny URDDP 2008 2013 obejmuje cel opracowania planu zagospodarowania dla półwyspu Poolbeg. Projekt planu zagospodarowania dla półwyspu Poolbeg jest obecnie 1 Dyrektywa 85/337/EWG, Dz.U. L 175 z 5.7.1985, s. 40 48. CM\1034199.doc 3/7 PE414.074v05-00
finalizowany, oczekiwane jest zatwierdzenie go przez radę doradczą URDDP oraz ministra środowiska i dziedzictwa naturalnego. Proces przygotowywania projektu ułatwił szeroko zakrojone konsultacje ze społeczeństwem, a kopie projektu planu zagospodarowania i odnośnego oświadczenia w sprawie oddziaływania na środowisko udostępniono do publicznego wglądu i wezwano do zgłaszania uwag. Jak wspomniano powyżej, wniosek dotyczący inwestycji obejmującej inny rodzaj inwestycji, która wymaga oceny oddziaływania na środowisko, nie mógłby zostać włączony do planu zagospodarowania i podlegałby zwykłym wymogom pozwolenia na budowę. A zatem w przypadku spalarni procedura określona w sekcji 25 nie została zastosowana, ponieważ wyklucza ona inwestycje, w odniesieniu do których wymagana jest ocena oddziaływania na środowisko. Jak wspomniano już w poprzednim komunikacie, spalarnia na półwyspie Poolbeg była przedmiotem oceny oddziaływania na środowisko (obejmującej konsultacje ze społeczeństwem), a An Board Pleanála wydał pozwolenie na budowę w listopadzie 2007 r. Wnioski W kontekście powyższej petycji i na podstawie przekazanych informacji Komisja nie może stwierdzić żadnego naruszenia przepisów wspólnotowych, ponieważ należycie przeprowadzono odpowiednie konsultacje ze społeczeństwem. Komisja ma jednak obawy, że irlandzkie ustawodawstwo wykonawcze do dyrektywy OOŚ nie odzwierciedla w pełni przepisów tejże dyrektywy w odniesieniu do przedsięwzięć, w przypadku których wymagane jest zarówno pozwolenie na budowę, jak ilicencja w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli wydawana przez Irlandzką Agencję Ochrony Środowiska. Spalarnia na półwyspie Poolbeg nie jest objęta żadnymi konkretnymi działaniami prawnymi skierowanymi przeciwko Irlandii, ale spalarnie znajdują się wśród kategorii przedsięwzięć uwzględnionych w ramach toczącego się postępowania prawnego. Sprawa (C-50/09) została wniesiona do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, którego decyzja jest nadal oczekiwana. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV II) otrzymana dnia 30 września 2011 r. W ramach działań następczych w odniesieniu do wcześniejszych komunikatów Komisja może obecnie poinformować, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w sprawie C-50/09 w dniu 3 marca 2011 r. Trybunał orzekł, że irlandzkie ustawodawstwo było niezgodne z dyrektywą w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) (dyrektywa 85/337/EWG 1 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmieniona dyrektywą 97/11/WE 2, dyrektywą 2003/35/WE 3 oraz dyrektywą 2009/31/WE 4 ). Jedna z trudności polegała na tym, że irlandzkie ustawodawstwo wykonawcze do dyrektywy 1 Dz.U. L 175 z 5.7.1985, s. 40. 2 Dz.U. L 73 z 14.3.1997, s. 5. 3 Dz.U. L 156 z 25.6.2003, s. 17. 4 Dz.U. L 140 z 5.6.2009, s. 114. PE414.074v05-00 4/7 CM\1034199.doc
OOŚ nie odzwierciedla w pełni przepisów tej dyrektywy w odniesieniu do przedsięwzięć, w przypadku których wymagane jest zarówno pozwolenie na budowę, jak ilicencja w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli wydawana przez Irlandzką Agencję Ochrony Środowiska (Agencja). Zgodnie z ustawodawstwem irlandzkim organ odpowiedzialny za udzielanie licencji na przedsięwzięcie może podjąć taką decyzję bez przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Sytuacja ta, która może prowadzić do rozpoczynania przedsięwzięć bez przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, uznana została przez Trybunał za naruszenie przepisów dyrektywy. W pkt 81 orzeczenia Trybunał uznał, że: Nie można zatem wykluczyć, że agencja jako organ zobowiązany do wydania decyzji w sprawie zezwolenia na przedsięwzięcie w świetle aspektów związanych z zanieczyszczeniem podejmie decyzję, chociaż nie zostanie przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko zgodnie z art. 2 4 dyrektywy 85/337. Władze Irlandii poinformowały Trybunał, że zamierzają uchwalić nowe przepisy zgodne z jego orzeczeniem. Składający petycję może uzyskać dostęp do orzeczenia bezpośrednio na stronie oryginału, http://curia.europa.eu/. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV III) otrzymana dnia 27 listopada 2012 r. Komisja w swoim poprzednim komunikacie podała, że otrzymała od władz Irlandii informacje o ich zamiarze przyjęcia nowych przepisów prawnych zapewniających zastosowanie się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-50/09. Ponieważ jednak Irlandia wciąż nie zastosowała się do wyroku Trybunału, Komisja w dniu 21 czerwca 2012 r. postanowiła ponownie skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości. Od tego czasu Irlandia przyjęła już nowe przepisy mające na celu zastosowanie się do wyroku Trybunału. Komisja przeprowadza obecnie analizę tych przepisów i pozostaje w tej kwestii w bliskim kontakcie z władzami irlandzkimi. 7. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV IV) otrzymana dnia 29 sierpnia 2014 r. We wcześniejszych komunikatach Komisja poinformowała, że na podstawie informacji dostarczonych przez składającego petycję nie może ona stwierdzić żadnego naruszenia przepisów wspólnotowych, jednak zwróciła uwagę, że postanowiła skierować Irlandię do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ponieważ nie zastosowała się ona do orzeczenia w sprawie C-50/09 Komisja przeciwko Irlandii dotyczącej transpozycji dyrektywy OOŚ. Komisja poinformowała również, że w międzyczasie Irlandia przyjęła dużo nowych przepisów mających na celu wdrożenie orzeczenia Trybunału w sprawie C-50/09 Komisja przeciwko Irlandii. Komisja dokonała obecnie oceny nowego ustawodawstwa i uznała, że usuwa ono niezgodności w irlandzkich przepisach związane z transpozycją przepisów dyrektywy 2001/92/UE 1 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia 1 Dz.U. L 26 z 28.1.2012, s. 1. CM\1034199.doc 5/7 PE414.074v05-00
publiczne i prywatne na środowisko (zwanej dalej dyrektywą OOŚ) zgodnie z orzeczeniem w sprawie C-50/09 Komisja przeciwko Irlandii. W celu zastosowania się do pierwszego motywu wyroku w 2012 r. i na początku 2013 r. Irlandia przyjęła szereg poprawek ustawodawczych (pełna lista w załączniku), których celem była pełna transpozycja wymogów określonych w art. 3 dyrektywy OOŚ w odniesieniu do sektorów planowania, akwakultury, oceny oddziaływania na środowisko, drenażu dróg wodnych, zarządzania ryzykiem powodzi, gazu i ropy naftowej, przybrzeża, lasów. Ponadto władze irlandzkie opublikowały szereg wytycznych objaśniających skutki nowych przepisów. W celu zastosowania się do drugiego motywu orzeczenia w 2012 r. Irlandia przyjęła poprawki ustawodawcze do ustawy o gospodarce odpadami (Waste Management Act) z 1996 r., ustawy o zagospodarowaniu i rozwoju przestrzennym (Planning and Development Act) z 2000 r. oraz do ustawy w sprawie agencji ochrony środowiska (Environmental Protection Agency Act) z 1992 r. Nowe przepisy zawierają wymóg, by organy planowania przestrzennego i agencja ochrony środowiska współpracowały ze sobą przy wydawaniu zezwoleń na realizację oraz by wniosek planistyczny poprzedzał przedkładany agencji wniosek o pozwolenie. W celu zastosowania się do trzeciego motywu orzeczenia w dniu 9 lipca 2012 r. Irlandia przyjęła rozporządzenie Unii Europejskiej z 2012 r. w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w związku z rozbiórką zabytków narodowych (Statutory Instrument nr 249 z 2012 r.). Ten nowy akt zmienia ustawę o zabytkach narodowych z 1930 r., ustanawiając procedury przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko w związku z rozbiórką zabytków narodowych, przykładowo w kontekście budowy dróg. Zgodnie z tym rozporządzeniem rozbiórka zabytków narodowych podlega ocenie oddziaływania na środowisko. W świetle powyższego Komisja zamknęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, które zakończyło się orzeczeniem w sprawie C- 50/09 w maju 2913 r. PE414.074v05-00 6/7 CM\1034199.doc
ZAŁĄCZNIK Akty ustawodawcze przyjęte w celu zapewnienia zgodności względem pierwszego motywu wyroku w sprawie C-50/09: European Union (Environmental Impact Assessment) (Gas) Regulations 2012 (S.I. nr 403 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Petroleum) Regulations 2012 (S.I. nr 404 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Aquaculture) Regulations 2012 (S.I. nr 410 z 2012 r.); European Union (Environment Impact Assessment) (Planning and Development Act 2000) Regulations 2012 (S.I. nr 419 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Foreshore) Regulations 2012 (S.I. nr 433 z 2012 r.); European Communities (Environmental Impact Assessment) (Agriculture) (Amendment) Regulations 2013 (S.I. nr 142 z 2013 r.); European Communities (Forest Consent and Assessment) (Amendment) Regulations 2012 (S.I. nr 442 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Aquaculture Appeals) Regulations 2012 (S.I. nr 468 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Arterial Drainage) Regulations 2012 (S.I. nr 469 z 2012 r.); European Union (Environmental Impact Assessment) (Flood Risk) Regulations 2012 (S.I. nr 470 z 2012 r.). Akty ustawodawcze przyjęte w celu zapewnienia zgodności względem drugiego motywu wyroku w sprawie C-50/09: European Union (Environment Impact Assessment) (IPPC) Regulations 2012 (S.I. nr 282 z 2012 r.); European Union (Environment Impact Assessment) (Waste) Regulations 2012 (S.I. nr 283 z 2012 r.). Akty ustawodawcze przyjęte w celu zapewnienia zgodności względem trzeciego motywu orzeczenia w sprawie C-50/09: European Union (Environment Impact Assessment of Proposed Demolition of National Monuments) Regulations 2012 (S.I. nr 249 z 2012 r.). CM\1034199.doc 7/7 PE414.074v05-00