Zestawienie uwag do ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej l.p. Jednostka redakcyjna 1 art. 32g ustawy o zoz Podmiot zgłaszający Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych i Federacja Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej Sekretariat Ochrony Zdrowia Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność Treść uwag 1. Wyrażają ostry protest wobec propozycji zmiany wymiaru czasu pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach objętych skróconym czasem pracy bez zastosowania właściwej rekompensaty finansowej ich wynagrodzeń. Projektowana zmiana winna także wskazywać, że zwiększenie wymiaru czasu pracy powoduje zmiany w zakresie wysokości wynagrodzenia pracowników zakładów opieki zdrowotnej objętych projektem, tak aby zniwelować ujemne skutki zmian legislacyjnych. 2. Wydłużenie z 5 do 7 godzin 35 minut dobowego czasu pracy dla pracowników dotychczas zatrudnionych w tzw. skróconym czasie pracy, oznacza ustawową zmianę warunków pracy i płacy, co winno zostać stosownie uregulowane przepisami przejściowymi i o charakterze osłonowym. W projekcie brak jest wskazania, czy zmiana nastąpi z mocy prawa, czy też w drodze wypowiedzeń zmieniających dokonywanych przez pracodawców. W tej sytuacji może powstać problem zapewnienia należytej ochrony prawnej dla pracowników, których dotyczy ta zmiana. Jeśli jest to zmiana z mocy prawa winno to być zapisane wprost ze wskazaniem okresu przejściowego. Stanowisko Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Zmiany art. 32g dotknięte są wadami legislacyjnymi. Proponowana zmiana treści ww. przepisu odnosi się do zmiany brzmienia ust. 1-3. W ust. 3 określono czas pracy pracowników niewidomych mających kontakt z pacjentami, dotychczas ich czas pracy reguluje ust. 4 ustawy, pominięto natomiast czas pracy pracowników zoz, określonych w ust. 3 w dotychczasowym brzmieniu ustawy. Jeżeli intencja autorów zmian ustawy nie było pozbawienie tej grupy pracowników skróconego czasu pracy, to powinni byli zmienić numeracje dotychczasowego zapisu ust. 3 i 5. Jeżeli natomiast czas pracy tej grupy pracowników zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 1, to należało skreślić dotychczasowy ust. 4 i 5, a ust. 6 powinien otrzymać Proponuje się uwzględnić Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie:
Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych numeracje 4. Przy zmianie tylko ust. 1-3 art. 32g i pozostawieniu dotychczasowej treści ust. 4-6 przepis ten będzie wadliwy. Dotychczasowa treść ust. 3 dotyczyła pracy lekarzy radiologów, histopatologów itp., zaś treść ust.4 dotyczyła pracowników niewidomych. Zgodnie z projektem przepis dotyczący niewidomych w nowym brzmieniu znajdzie się w ust. 3 czyli zniknie przepis dotyczący pracy radiologów, histopatologów itd., zaś czas pracy niewidomych będzie uregulowany dwukrotnie: nowy przepis w ust. 3, a stary w ust. 4; Wykreślony ust. 3 art. 32g, miał charakter ochronny dla zdrowia pracowników, w związku z wysoce uciążliwymi i szkodliwymi warunkami pracy, w związku z powyższym należałoby się zastanowić, jakie rozwiązania będą równoważne dla zapewnienia ochrony zdrowia dla tych pracowników. Wobec braku propozycji w tym zakresie i braku perspektyw poprawy warunków pracy, postuluje się pozostawienie regulacji dotychczasowej bez zmian. Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie: 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Nowe brzmienie art. 32g przewiduje wydłużenie czasu pracy osób zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej z 5 godzin na dobę do 7 godzin 35 minut na dobę w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. W opinii Instytutu Medycyny Pracy wskazano w szczególności, że prowadzone przez Instytut badania pozwalają stwierdzić, że: na stanowiskach pracy gdzie występuje promieniowanie jonizujące dawki promieniowania na które narażeni są pracownicy zoz-ów są na bardzo niskim poziomie (w ponad 98 % przypadków nie przekracza 1/50 limitu dawki rocznej), na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki chemiczne, które używane są w pracowniach patomorfologii, histopatologii, cytologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej oraz w prosektoriach nie ma ryzyka wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych w postaci ostrych i przewlekłych zatruć zawodowych wśród narażonych pracowników; ilości środków chemicznych używanych w poszczególnych pracowniach są niewielkie w porównaniu z używanymi w warunkach przemysłowych i nie przekraczają wartości dopuszczonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki 2
Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.) na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki pochodzenia biologicznego, w tym o charakterze zakaźnym jest ono równie powszechne wśród innego nie obiętego skróconymi normami czasu pracy personelu medycznego, zwłaszcza wśród specjalności zabiegowych; na zmniejszenie narażenia na niekorzystny wpływ czynników biologicznych największy wpływ ma nie skrócony wymiar czasu pracy, lecz stosowanie odpowiednich procedur w kontakcie z materiałem biologicznym i zakaźnym, na stanowiskach pracy gdzie skrócone normy czasu pracy uzasadniane były narażeniem na szczególne obciążenia psychiczne (pracownicy prosektoriów mający kontakt ze zwłokami) brak jest uzasadnienia dla ich stosowania, gdyż szereg innych specjalności lekarskich, szczególnie zabiegowych, związanych jest ze znacznie wyższym obciążeniem psychicznym, na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na oddziaływanie pól elekromagnetycznych stosowane są powszechnie obowiązujące przepisy określające maksymalne dopuszczalne wskaźniki ekspozycji pracownika (na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie powinna być stosowana taka organizacja pracy, aby indywidualne wskaźniki ekspozycji poszczególnych pracowników spełniały przewidziane prawem kryteria). Zdaniem Instytutu Medycyny Pracy skracanie czasu pracy nie jest skuteczną i optymalną metodą zapobiegania negatywnym skutkom wykonywania pracy w szkodliwych warunkach. Jako najbardziej efektywną i zalecaną Instytut wskazuje respektowanie przez pracodawców przepisów Kodeksu pracy, a w szczególności obowiązku przestrzegania przepisów 3
WOJEWODA LUBUSKI Art. 32g ust. 3 i ust. 4 - po wprowadzeniu zmian proponowanych w projekcie ustawy - będzie dotyczył różnego czasu pracy dla tej samej grupy pracowników. Ponadto zniknie zapis o czasie pracy pracowników komórek organizacyjnych (zakładów, pracowni) radiologii, radioterapii, medycyny nuklearnej (stosujących w celach diagnostycznych lub leczniczych źródła promieniowania jonizującego) oraz fizykoterapii, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej lub prosektoriów, których czas pracy dotychczas nie przekraczał dotychczas 5 godzin na dobę. Podczas, gdy uzasadnieniu do projektu ustawy nie mówi się o wydłużeniu czasu pracy tej grupy zawodowej. W związku z powyższym proponuje się zapis dla art. 32g ust.1-4 o następującej treści: Art. 32g. 1. Czas pracy pracowników zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej, z zastrzeżeniem art. 32i ust. 1, w przyjętym okresie rozliczeniowym nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 4. 2. Czas pracy pracowników technicznych, obsługi i gospodarczych, w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień. 3. Czas pracy pracowników komórek organizacyjnych (zakładów, pracowni), w przyjętym okresie rozliczeniowym: 1) radiologii, radioterapii, medycyny nuklearnej - stosujących w celach diagnostycznych lub leczniczych źródła promieniowania jonizującego, 2) fizykoterapii, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej lub prosektoriów - w zakresie określonym w ust. 5, nie może przekraczać 5 godzin na dobę i przeciętnie 25 godzin na tydzień. 4. Czas pracy pracowników niewidomych zatrudnionych na stanowiskach wymagających kontaktu z pacjentami, w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie może przekraczać 6 godzin na dobę i przeciętnie 30 godzin na tydzień. bhp oraz systematycznego monitorowania wszystkich zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy. Proponuje się częściowo uwzględnić Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Zaproponowana treść przepisu art. 32g ust. 1-4, jest niezgodna z propozycją przedłożoną przez Ministra Zdrowia do uzgodnień społecznych, której założeniem było m.in. likwidacja skróconych norm czasu pracy. W świetle opinii Instytutu Medycyny Pracy utrzymanie skróconych norm czasu pracy nie znajduje uzasadnienia. Nowe brzmienie art. 32g przewiduje wydłużenie czasu pracy osób zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej z 5 godzin na dobę do 7 godzin 35 minut na dobę w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. W opinii Instytutu wskazano w szczególności, że prowadzone przez Instytut badania pozwalają stwierdzić, że: na stanowiskach pracy gdzie występuje promieniowanie jonizujące dawki promieniowania na które narażeni są pracownicy zoz-ów są na bardzo niskim poziomie (w ponad 98 % przypadków nie przekracza 1/50 limitu dawki rocznej), na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki chemiczne, które używane są w pracowniach patomorfologii, histopatologii, cytologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej oraz w prosektoriach nie ma ryzyka wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych w postaci ostrych i przewlekłych zatruć zawodowych wśród narażonych pracowników; ilości środków chemicznych używanych w poszczególnych pracowniach są niewielkie w porównaniu z używanymi w warunkach przemysłowych i nie 4
przekraczają wartości dopuszczonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.) na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki pochodzenia biologicznego, w tym o charakterze zakaźnym jest ono równie powszechne wśród innego nie obiętego skróconymi normami czasu pracy personelu medycznego, zwłaszcza wśród specjalności zabiegowych; na zmniejszenie narażenia na niekorzystny wpływ czynników biologicznych największy wpływ ma nie skrócony wymiar czasu pracy, lecz stosowanie odpowiednich procedur w kontakcie z materiałem biologicznym i zakaźnym, na stanowiskach pracy gdzie skrócone normy czasu pracy uzasadniane były narażeniem na szczególne obciążenia psychiczne (pracownicy prosektoriów mający kontakt ze zwłokami) brak jest uzasadnienia dla ich stosowania, gdyż szereg innych specjalności lekarskich, szczególnie zabiegowych, związanych jest ze znacznie wyższym obciążeniem psychicznym, na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na oddziaływanie pól elekromagnetycznych stosowane są powszechnie obowiązujące przepisy określające maksymalne dopuszczalne wskaźniki ekspozycji pracownika (na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie powinna być stosowana taka organizacja pracy, aby indywidualne wskaźniki ekspozycji poszczególnych pracowników spełniały przewidziane prawem kryteria). Zdaniem Instytutu Medycyny Pracy skracanie czasu pracy nie jest skuteczną i optymalną metodą zapobiegania negatywnym skutkom wykonywania pracy w szkodliwych warunkach. Jako najbardziej efektywną i zalecaną Instytut wskazuje respektowanie 5
Uniwersytet Jagielloński Kolegium Medicum Zarząd Główny Związku Zawodowego Anestezjologów Zapis art.32 g ust. 1-3 oznacza, że pozostałe ustępy art. 32 g począwszy od ust. 4 pozostają niezmienione. Jeżeli zatem tak, to znowelizowany ust. 3 ma takie samo brzmienie jak obecnie obowiązujący i niezmieniony projektem ust.4. Różnicę stanowi jedynie tygodniowy wymiar godzin pracy tj. w ust. 3 projektu zapisano- przeciętnie 30 godzin na tydzień, w ust. 4 obowiązującej ustawy zapisano przeciętnie 31 godzin 30 minut na tydzień. Jeżeli zamierzeniem projektodawcy jest likwidacja skróconego czasu pracy dla radiologów, radioterapeutów, fizykoterapeutów, patomorfologów, histopatologów itp. to należałoby zapisać art. 32g otrzymuje brzmienie. Pozostawienie zmiany ustawy bez ww. korekty spowoduje brak logicznego sensu pozostawionych i niezmienionych ust. 5 i 6 art.32 g. Proponuję wprowadzić zapisy w projekcie ustawy mające na celu: 1. Przeprowadzenie w każdym zakładzie opieki zdrowotnej przez Państwową Inspekcję Sanitarną oraz Państwową Inspekcją Pracy spisu w celu aktualizacji stanowisk pracy na których stwierdza się występowanie czynników uznawanych za szkodliwe dla zdrowia. 2. Wyznaczenia dla kierowników zakładów opieki zdrowotnej okresów dostosowawczych (maksymalnie 3 letnich) mających na celu całkowitą likwidację stanowisk pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia. 3. Pracownicy pracujący w okresie przejściowym w warunkach szkodliwych dla zdrowia nadal pracowaliby w ramach skróconego czasu pracy, 4 Dla pracowników, którym w skutek zmian proponowanych w projekcie ustawy czas pracy uległby wydłużeniu należy przez pracodawców przepisów Kodeksu pracy, a w szczególności obowiązku przestrzegania przepisów bhp oraz systematycznego monitorowania wszystkich zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy. Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: 1. Uwaga wykracza poza zakres przedmiotowy projektu. Rozszerzenie kompetencji, nałożenie dodatkowych obowiązków na Państwową Inspekcję Sanitarną oraz Państwową Inspekcją Pracy wymaga zmiany ustaw regulujących zasady działalności ww. instytucji. 2 3 Zmiany zaproponowane w projekcie nie mają na celu likwidacji stanowisk pracy, tylko zmiany w zakresie wymiaru czasu pracy niektórych grup pracowników. Normy czasu pracy zaproponowane w projekcie, wyznaczają maksymalny wymiar czasu pracy, kierownik zakładu zgodnie z ogólnymi przepisami prawa pracy, na stanowiskach pracy na których występują warunki szkodliwe może krótsze normy czasu pracy. 4. 6
Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny pracy Wojewoda Zachodniopomorski Konsorcjum Szpitali Wrocławskich Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych Ministerstwo Finansów wprowadzić stosowne rekompensaty finansowe. Należy wnioskować, że dotychczasowy ust. 4 art.32g stał się ust.3 i zrezygnowano z dotychczasowego zapisu art. 32 g ust.3 uprawniającego do skróconego czasu pracy pracowników niektórych komórek organizacyjnych. W tej sytuacji należałoby w projekcie uwzględnić skreślenie dotychczasowego zapisu ust. 5 art. 32 g. precyzującego rodzaje stanowisk i obowiązków, do których odnosi się skrócony czas pracy. W obecnym brzmieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej art. 32 g składa się z 6 ustępów. W projektowanej ustawie zmieniającej w pkt 4) zmienia się brzmienie ustępów 1, 2 i 3, przy czym w tej wersji ust. 3 dotyczy pracowników niewidomych, a w istocie ustępu 4 zmienianej ustawy. Stąd i konstatacja, że ustęp 3 zmienianej ustawy otrzymał nowe brzmienie dot. pracowników niewidomych, a jednocześnie nadal pozostaje aktualny dotychczasowy ustęp 4, dotyczący tej samej materii. Wydaje się oczywistym, że w redagowaniu zmiany tego przepisu nastąpiła omyłka, którą należy bezwzględnie wyeliminować. Brzmienie art. 32 g ust. 1-3 nie jest precyzyjne w stosunku do zmienionego art. 32 ust. 1-6. zapewne brakuje zapisu o uchyleniu ust. 4-6. 1) Proponuje nowe brzmienie: 4) w art. 32g ust. 1, 2 i 4 otrzymują brzmienie: 2) Art. 32g ust. 1 proponuje nowe brzmienie: 1. Czas pracy pracowników zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej, z zastrzeżeniem art. 32i ust. 1, w przyjętym okresie rozliczeniowym nie może przekraczać 7 godzin 30 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 30 minut na tydzień z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Zastrzeżenia budzi proponowany zapis ust. 3 tego artykułu dotyczący czasu pracy pracowników niewidomych. Jednocześnie pozostawia się ust. 4 tego artykułu w Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 7
Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Polskie Lekarskie Towarzystwo Radiologiczne Sekcja Techników Elektroradiologii Protesty tej treści przekazywane były dotychczasowym brzmieniu, który również reguluje kwestie czasu pracy pracowników niewidomych. W związku z tym w art 32g będą dwa ustępy dotyczące te samej materii. Dodatkowe wątpliwości w tym zakresie może budzić odwołanie do ust. 3 zawarte w art. 32g ust. 5, które odnosi się do obecnego brzmienia tego ustępu. Tym samym powstaje pytanie czy intencja projektodawcy było usuniecie obecnej treści ust. 3 i wprowadzenie nowej. Wydaje się, że faktycznie zmiany dotyczą ust. 1,2 i 4 nie ust. 1-3. Oceniając propozycje od strony praw pracowniczych należy stwierdzić, że bez wątpienia jej wprowadzenie pogorszy istotnie sytuację materialną określonych osób, chociażby dlatego, że spadnie wartość ich wynagrodzenia za jednostkę czasu. W ocenie OZZL proponowana zmiana byłaby do zaakceptowania przy jednoczesnym zachowaniu wynagrodzenia za godzinę pracy, co oznacza odpowiedni wzrost wynagrodzenia za jeden etat. Taki manewr będzie możliwy przy wprowadzeniu generalnych zmian w poziomie finansowania opieki zdrowotnej oraz konsekwentniepoziomie płac lekarzy (i innych pracowników medycznych), zgodnie z programem tzw. Racjonalnego Systemu Opieki Zdrowotnej, proponowanym przez OZZL i prawie 20 innych organizacji ze służby zdrowia i spoza niej. Niezrozumiałe jest nadanie nowego brzmienia ust. 1-3 art. 32g i pozostawienie niezmienionego brzmienia ust. 4-6. w przypadku, gdy zamiarem było pozbawienie krótszego wymiaru czasu pracy pracowników wymienionych w art. 32g ust. 3, należałoby mieć na względzie przepisy dotyczące bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz ochrony zdrowia pracowników. Stanowczy protest wobec zapisu art. 32g, wprowadzającego dobowy wymiar czasu pracy 7 godz. 35 min dla pracowników zatrudnionych w narażeniu na promieniowanie jonizujące 5 godzinny czas pracy został wydłużony aż o 50%, a w kontekście zapisu art. 32 i ust. 1 nawet o prawie 150% (12 godzin na dobę). Zapisy ustawy prawo atomowe i kolejne nowelizacje rozporządzeń Ministra Zdrowia w sprawie bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Nowe brzmienie art. 32g przewiduje wydłużenie czasu pracy osób zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej z 5 godzin na dobę do 7 godzin 35 minut na dobę w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. W opinii Instytutu Medycyny Pracy wskazano w szczególności, że prowadzone przez Instytut badania pozwalają stwierdzić, że: 8
drogą elektroniczną. wprowadzają coraz większe obostrzenia w zakresie ochrony radiologicznej pacjenta wymuszając na technikach elektroradiologii minimalizacje dawek dla pacjenta, konieczność stosowania osłon indywidualnych, ograniczenia pola napromieniowania do niezbędnego minimum itp. na stanowiskach pracy gdzie występuje promieniowanie jonizujące dawki promieniowania na które narażeni są pracownicy zoz-ów są na bardzo niskim poziomie (w ponad 98 % przypadków nie przekracza 1/50 limitu dawki rocznej), na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki chemiczne, które używane są w pracowniach patomorfologii, histopatologii, cytologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej oraz w prosektoriach nie ma ryzyka wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych w postaci ostrych i przewlekłych zatruć zawodowych wśród narażonych pracowników; ilości środków chemicznych używanych w poszczególnych pracowniach są niewielkie w porównaniu z używanymi w warunkach przemysłowych i nie przekraczają wartości dopuszczonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.) na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki pochodzenia biologicznego, w tym o charakterze zakaźnym jest ono równie powszechne wśród innego nie obiętego skróconymi normami czasu pracy personelu medycznego, zwłaszcza wśród specjalności zabiegowych; na zmniejszenie narażenia na niekorzystny wpływ czynników biologicznych największy wpływ ma nie skrócony wymiar czasu pracy, lecz stosowanie odpowiednich procedur w kontakcie z materiałem biologicznym i zakaźnym, na stanowiskach pracy gdzie skrócone normy czasu pracy uzasadniane były narażeniem na szczególne obciążenia psychiczne (pracownicy prosektoriów mający kontakt ze zwłokami) brak jest uzasadnienia dla ich stosowania, gdyż szereg innych specjalności lekarskich, szczególnie 9
Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej - Curie Urząd Komitetu Integracji Europejskiej Zmiany art. 32g dotknięte są wadami legislacyjnymi. Proponowana zmiana treść ww. przepisu odnosi się do zmiany brzmienia ust. 1-3. W ust. 3 określono czas pracy pracowników niewidomych mających kontakt z pacjentami, dotychczas ich czas pracy reguluje ust. 4 ustawy, pominięto natomiast czas pracy pracowników zoz, określonych w ust. 3 w dotychczasowym brzmieniu ustawy. Jeżeli intencja autorów zmian ustawy nie było pozbawienie tej grupy pracowników skróconego czasu pracy, to powinni byli zmienić numeracje dotychczasowego zapisu ust. 3 i 5. Jeżeli natomiast czas pracy tej grupy pracowników zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 1, to należało skreślić dotychczasowy ust. 4 i 5, a ust. 6 powinien otrzymać numeracje 4. Wątpliwości budzi zaproponowane brzmienie ust. 3 stanowiące powtórzenie obecnie obowiązującego ust. 4 przy jednoczesnym pozostawieniu w art. 32g ust. 4-6. zabiegowych, związanych jest ze znacznie wyższym obciążeniem psychicznym, na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na oddziaływanie pól elekromagnetycznych stosowane są powszechnie obowiązujące przepisy określające maksymalne dopuszczalne wskaźniki ekspozycji pracownika (na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie powinna być stosowana taka organizacja pracy, aby indywidualne wskaźniki ekspozycji poszczególnych pracowników spełniały przewidziane prawem kryteria). Zdaniem Instytutu Medycyny Pracy skracanie czasu pracy nie jest skuteczną i optymalną metodą zapobiegania negatywnym skutkom wykonywania pracy w szkodliwych warunkach. Jako najbardziej efektywną i zalecaną Instytut wskazuje respektowanie przez pracodawców przepisów Kodeksu pracy, a w szczególności obowiązku przestrzegania przepisów bhp oraz systematycznego monitorowania wszystkich zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy. Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 10
Ogólnopolski Związek Zawodowy Techników Medycznych Elektroradiologii 1. Protest środowiska radiologicznego w sprawie zakamuflowanego i wprowadzanego bez jakichkolwiek uzgodnień projektu natychmiastowego wydłużenia czasu pracy. 2. Nie wyraża zgodny na zmianę zapisu art. 32g 3. Nie ma żadnej podstawy prawnej w dyrektywach UE do wydłużania czasu pracy. 4. Wskazanym jest, aby projektowane przepisy zostały przeanalizowane jak przeszło czterdziestoletni okres obowiązywania skróconego czasu pracy ma się do Praw Nabytych zgodnie z dyrektywami UE Zarząd Główny OZZTME podjął uchwalę zobowiązującą wszystkie struktury OZZTME do wchodzenia w spory zbiorowe i przygotowania ogólnopolskiej akcji strajkowej. 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie:. Nowe brzmienie art. 32g przewiduje wydłużenie czasu pracy osób zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej z 5 godzin na dobę do 7 godzin 35 minut na dobę w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. W opinii Instytutu Medycyny Pracy wskazano w szczególności, że prowadzone przez Instytut badania pozwalają stwierdzić, że: na stanowiskach pracy gdzie występuje promieniowanie jonizujące dawki promieniowania na które narażeni są pracownicy zoz-ów są na bardzo niskim poziomie (w ponad 98 % przypadków nie przekracza 1/50 limitu dawki rocznej), na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki chemiczne, które używane są w pracowniach patomorfologii, histopatologii, cytologii, cytodiagnostyki, medycyny sądowej oraz w prosektoriach nie ma ryzyka wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych w postaci ostrych i przewlekłych zatruć zawodowych wśród narażonych pracowników; ilości środków chemicznych używanych w poszczególnych pracowniach są niewielkie w porównaniu z używanymi w warunkach przemysłowych i nie przekraczają wartości dopuszczonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.) na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na czynniki pochodzenia biologicznego, w tym o charakterze zakaźnym jest ono równie powszechne wśród innego nie obiętego skróconymi normami czasu pracy personelu medycznego, zwłaszcza wśród specjalności zabiegowych; na zmniejszenie narażenia na niekorzystny wpływ czynników biologicznych największy wpływ ma nie skrócony 11
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji 1. Zmieniony art. 32g ust. 3 otrzymuje oznaczenie art. 32g ust. 4 2. W art. 32g ust. 3 wyrazy 26 godz. 15 minut zastępuje się wyrazami 25 godzin. 3. Po pkt 4) dodać pkt 4a w brzmieniu: ust. 5 i 6 art. 32g pozostają bez zmian. Zmiany zaproponowane w pkt 2 i 3 odpowiadać będą iloczynowi dziennych norm czasu pracy określonych w art. wymiar czasu pracy, lecz stosowanie odpowiednich procedur w kontakcie z materiałem biologicznym i zakaźnym, na stanowiskach pracy gdzie skrócone normy czasu pracy uzasadniane były narażeniem na szczególne obciążenia psychiczne (pracownicy prosektoriów mający kontakt ze zwłokami) brak jest uzasadnienia dla ich stosowania, gdyż szereg innych specjalności lekarskich, szczególnie zabiegowych, związanych jest ze znacznie wyższym obciążeniem psychicznym, na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie na oddziaływanie pól elekromagnetycznych stosowane są powszechnie obowiązujące przepisy określające maksymalne dopuszczalne wskaźniki ekspozycji pracownika (na stanowiskach pracy gdzie występuje narażenie powinna być stosowana taka organizacja pracy, aby indywidualne wskaźniki ekspozycji poszczególnych pracowników spełniały przewidziane prawem kryteria). Zdaniem Instytutu Medycyny Pracy skracanie czasu pracy nie jest skuteczną i optymalną metodą zapobiegania negatywnym skutkom wykonywania pracy w szkodliwych warunkach. Jako najbardziej efektywną i zalecaną Instytut wskazuje respektowanie przez pracodawców przepisów Kodeksu pracy, a w szczególności obowiązku przestrzegania przepisów bhp oraz systematycznego monitorowania wszystkich zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie:. 12
2 art. 32h ustawy o zoz Rządowe Centrum Legislacji Naczelna Rada Lekarska Narodowy Fundusz Zdrowia Ogólnopolski Związek Zawodowy Pracowników Fizjoterapii Ogólnopolski Związek Zawodowy 32g ust. 3 i 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i liczby 5 dni pracy w tygodniu. Czas pracy pracowników niewidomych jest uregulowany w art. 32 g w ust. 4, którego nie uchyla się oraz ust. 5 jest odesłanie do obecnego ust. 3. Wobec nie zmienienia obecnej treści ust. 4 i nowelizacji ust. 3 do pracowników niewidomych odnosić się będą dwa ustępy (3 i 4) tego artykułu. Wobec nie skreślenia ust. 4 w art. 32g do pracowników niewidomych będą miały zastosowanie dwa przepisy nowy ust. 3 i dotychczasowy ust. 4 Zastrzeżenia do art. 32 g wynikają z braku norm dotyczących ilości wykonywanych procedur na danym stanowisku terapeutycznym, związanych z rodzajem wykonywanego zabiegu jak i klasy bezpieczeństwa aparatu medycznego. Brak norm dopuszczalnego, nieprzekraczalnego czasu i ilości wykonywanych zabiegów (np. ultradźwięki, magnetoterapia, impulsowe pole elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości, diatermia krótkofalowa, itd.) stwarza zagrożenie zdrowia osób wykonujących dany rodzaj zabiegu. W przypadku wydłużenia czasu pracy należałoby równolegle wprowadzić dobową normę czasu przebywania pracownika w polu oddziaływania aparatu medycznego, w oparciu o zgodność aparatury terapeutycznej z wymaganiami Dyrektywy Rady 93/42/EEC lub ISO 13485 z uwzględnieniem wymagań Dyrektywy Medycznej. Należy również określić: 1. Średni czas trwania zabiegu. 2. Ilość zabiegów wykonywanych przez jednego terapeutę w ciągu jednej godziny pracy na określonym stanowisku zabiegowym. 3. Dobową nieprzekraczalną ilość zabiegów na danym stanowisku wykonywaną przez jednego terapeutę. Wykreślenie art. 32h powoduje uwolnienie okresu rozliczeniowego i przejście do regulacji kodeksowych, co w Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie; 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby art. 1 pkt 4) projektu ustawy zmieniającej otrzymał następujące brzmienie 4) art. 32 g otrzymuje brzmienie: Zadaniem Departamentu zastosowanie ogólnych, 13
3 art. 32i ustawy o zoz Pielęgniarek i Położnych Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Główny Inspektorat Pracy praktyce może skutkować nieuzasadnionym wydłużaniem okresu rozliczeniowego w regulaminach pracy, pogarszając sytuację pracowników. Uchylenie art. 32h, a zwłaszcza jego ust. 2 pozwoli na zmiany harmonogramu czasu pracy w okresie rozliczeniowym, co oznacza ponowne przeliczanie normy miesięcznej w okresie rozliczeniowym. Na końcu pierwszego zdania winien zostać wymieniony art.32g ust. 3 i 4. 1. Zgodnie z art. 1 pkt 6 przedstawionego projektu, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładów opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, z zastrzeżeniem art. 32g ust.2, czyli z zastrzeżeniem, iż czas pracy pracowników technicznych, obsługi i gospodarczych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin w tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym. Z w/w sformułowania wynika, iż czas pracy pracowników zakładu opieki zdrowotnej (łącznie z pracownikami niewidomymi zatrudnionymi na stanowiskach wymagających kontaktu z pacjentami) w sytuacji, gdy uzasadnia to rodzaj pracy lub jej organizacja, może być przedłużony do 12 godzin na dobę. Jedyną zaś grupą pracowników, których dobowy wymiar powszechnie obowiązujących regulacji zawartych w Kodeksie pracy nie wpłynie na pogorszenie sytuacji pracowników. Zgodnie z przepisami K.p. czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Zdaniem Departamentu, zniesienie 12 tygodniowego okresu rozliczeniowego będące jedną z konsekwencji uchylenia art. 32h, nie pociąga za sobą obligatoryjnej zmiany okresu rozliczeniowego przyjętego u danego pracodawcy. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy okres rozliczeniowy nie może przekraczać 4 miesięcy, tym samym może wynosi 12 tygodniu. Proponuje się uwagę uwzględnić częściowo. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. Proponuje się uwzględnić. 1-2 Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. 14
Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych WOJEWODA LUBUSKI czasu pracy nie może być przedłużony w w/w okolicznościach do 12 godzin są pracownicy techniczni, obsługi i gospodarczy. 2. Wprowadzenie w w/w przepisie zdania drugiego tworzy pewną niespójność między tym zdaniem a zdaniem pierwszym tegoż przepisu. Ze zdania drugiego wynika, iż średniotygodniowy czas pracy pracowników zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej, mimo możliwości przedłużenia ich dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin nie może przekraczać 37 godzin i 55 minut w przyjętym okresie rozliczeniowym. Jakkolwiek zapis ten wydaje się uzasadniony, tak wątpliwości budzi, sformułowanie, z którego wynika, iż średniotygodniowy czas pracy pracowników technicznych, obsługi i gospodarczych nie może przekraczać 40 godzin w okresie rozliczeniowym. Ta grupa pracowników nie została bowiem uwzględniona w kwestii możliwości wydłużania dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin. Z drugiej zaś strony, zapis ten jest dokładnym powtórzeniem art. 32g ust. 2. Przepis ten nie wspomina zaś o średniotygodniowej normie czasu pracy pracowników niewidomych zatrudnionych na stanowiskach wymagających kontaktu z pacjentami, których dobowy wymiar czasu pracy, zgodnie ze zdaniem 1 tegoż przepisu, może być przedłużony do 12 godzin. Proponowany zapis art. 32i ust. 1 jest niejasny. Jaki jest cel zastrzeżenia dotyczącego art. 32g ust. 2? Konieczne jest dokonanie zmian dla jasnego przedstawienia skutku, jaki przepis ma osiągnąć. W art. 32i ust. 1 jest: dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, z zastrzeżeniem art. 32g ust.2., bardziej zasadny będzie zapis: dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. Proponuje się uwzględnić częściowo. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej 15
Ministerstwo Finansów Ministerstwo Pracy i Polityki Społeczne z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3 i 4.. 1. Ponownego przeanalizowania wymaga czy zastrzeżenie zawarte w zmienianym art. 32i ust 1 ustawy powinno dotyczyć art. 32g. 2. wydaje się ze powinno ono dotyczyć art. 32g ust. 3 i 4. 2. Proponuje się, aby w zdaniu drugim tego przepisu wyrażenie pracowników technicznych, gospodarczych obsługi zastąpić wyrażeniem pracownicy, o których mowa w art. 32g ust. 2 - analogicznie do rozwiązania przyjętego w tym przepisie w stosunku do pracowników określonych w art. 32g ust. 1 ustawy. 1. Na końcu zadnia pierwszego należy powołać art. 32g ust. 3, zamiast art. 32g ust. 2 czas pracy pracowników niewidomych powinien zawierać się w sztywno określonej normie. 2. W zdaniu drugim celowe byłoby (ze względu na ujednolicenie redakcji całego ustępu) zastąpienie wyrazów technicznych, gospodarczych i obsługi wyrazami: o których mowa w art. 32g ust. 2. organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. Proponuje się uwzględnić. 1 Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3.. 2. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie drugie otrzymało brzmienie: W tych rozkładach czas pracy pracowników, o których mowa w art. 32g ust. 1 nie może przekraczać przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, a w stosunku do pracowników o których mowa w art. 32g ust. 2 - przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym.. 1. Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. 2. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie drugie otrzymało brzmienie: W tych rozkładach czas pracy pracowników, o których mowa w art. 32g ust. 1 nie może przekraczać przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przyjętym 16
okresie rozliczeniowym, a w stosunku do pracowników o których mowa w art. 32g ust 2 - przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym. ; 4 art. 32 j ustawy o zoz Uniwersytet Jagielloński Kolegium Medicum Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych Federacja Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej 3. Należy rozważyć celowość dostosowania art. 32i ust. 2 ustawy do dyrektywy 2003/88/WE. Równocześnie w art.1 pkt 6 projektu, gdzie nadano nowe brzmienie art.32 i ust. 1 należałoby w zdaniu 1 poczynić odwołanie do art.32g ust. 3 (czas pracy niewidomych) a nie do art. 32 ust. 2. Sprzeciwia się propozycji rozliczania dyżuru medycznego w formie godzin nadliczbowych, których wysokość odbiega szczególnie w zakresie świadczenia dyżuru w niedziele i święta od minimum kodeksowego. Wymaga to pilnej i niezbędnej zmiany legislacyjnej, która winna zgodnie z konstrukcją art. 32l uwzględniać gradację pracy w godzinach nadliczbowych zgodnie z Kodeksem pracy. 3. Uwaga zostanie wzięta pod uwagę podczas dalszych prac legislacyjnych. Proponuje się uwzględnić. Proponuje się, aby w art. 32i ust. 1 zdanie pierwsze otrzymało brzmienie: 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, w stosunku do pracowników zakładu opieki zdrowotnej mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. z zastrzeżeniem art. 32g ust. 3. Sekretariat Ochrony Zdrowia Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Przepisy dotyczące czasu pracy lekarzy spowodują konsekwencje finansowe. Regulacje mogą wymuszać system pracy zmianowej (z koniecznością zatrudnienia lekarzy, których wielu specjalnościach brak już na rynku pracy). Wliczenie dyżurów lekarskich do czasu pracy spowoduje dalszy niedobór lekarzy specjalistów, głównie lekarzy anestezjologów. 17
Konsultant Krajowy w dziedzinie Ginekologii i Położnictwa Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Główny Inspektorat Pracy WOJEWODA Proponowana rekompensata za pełnienie dyżuru zakładowego w ramach nadgodzin będzie niezgodna z art. 151 1 Kodeksu pracy. Ilość godzi nadliczbowych z tytułu pełnienia dyżurów zakładowych przekroczy dopuszczalny limit określony w kodeksie pracy. 1. Nie wynika jednoznacznie czy dyżur medyczny jest wliczany do czasu pracy (podstawowego) czy nie. Brak wyraźnego rozgraniczenia tych dwóch rodzajów pracy. 2. Z przedstawionego projektu nie wynika jednoznacznie czy lekarz może odmówić dyżurowania czy też pozbawiony jest tego prawa. Kwestia ta powinna być bardzo wyraźnie zdefiniowana pod względem prawnym. 3. Przyjęty sposób obliczania godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego oznacza, że stawka będzie płynna - tj. zmienna z miesiąca na miesiąc. Czy warto tak komplikować obliczanie i obarczać dodatkowymi wykonywanymi co miesiąc zupełnie niepotrzebnymi czynnościami działy finansowe szpitali. Należy wprost uregulować kwestię stosunku przepisu art.32j do przepisu art.151 2 Kodeksu pracy tj. czy za pracę w godzinach nadliczbowych ramach pełnionego dyżuru medycznego istnieje możliwość udzielenia czasu wolnego w zamian za przepracowane godziny nadliczbowe. Proponowana treść przepisu może rodzić, bowiem wątpliwości czy jest to lex specialis do art. 151 1 czy również do 151 2 K.p. Dyżur lekarski uregulowany w art. 32 j projektu nowelizacji ustawy o zoz, którego czas zaliczany jest do czasu pracy i który jednocześnie stanowi odrębną od pojęcia czasu pracy kategorię prawną spowoduje, iż konsekwencją zaplanowania go w harmonogramie czasu pracy pracownika będzie planowanie pracy w godzinach nadliczbowych, co jak wiadomo, jest niedopuszczalne. Mało przejrzyste są zapisy dotyczące czasu pracy w 1. Wykreślenie z ustawy przepisu stanowiącego, iż czasu dyżuru medycznego nie wlicza się do czasu pracy, jest tożsame z zaliczeniem czasu jego pełnienia do czasu pracy. 2. Lekarz nie może odmówić pełnienia dyżuru może natomiast odmówić zgody na objecie go klauzula optout. 3. Projekt nie zawiera zmian w zakresie obliczania godzinowej stawki wynagrodzenia za czas pełnienia dyżuru. Art. 32j stanowi przepis szczególny w stosunku do art. 151 K.p, wyłącza warunki określone dla pracy w godzinach nadliczbowych (zakaz planowania). Art. 32j stanowi przepis szczególny w stosunku do art. 151 K.p, wyłącza warunki określone dla pracy w godzinach nadliczbowych (zakaz planowania). 18
LUBUSKI Wydziału Polityki Społecznej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego Uniwersytet Jagielloński godzinach nadliczbowych w ramach pełnionego dyżuru medycznego. Jako dyżur medyczny, zgodnie z art. 18d ust. 1 pkt 4 należy rozumieć wykonywanie, poza normalnymi godzinami pracy, czynności zawodowych przez lekarza lub innego posiadającego wyższe wykształcenie pracownika wykonującego zawód medyczny w zakładzie opieki zdrowotnej przeznaczonym dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych. Natomiast zgodnie z proponowanym art. 32j ust. 2 jest mowa o wynagrodzeniu za godziny pracy w godzinach nadliczbowych w ramach pełnionego dyżuru medycznego. Z kolei w propozycji art. 32jb ust. 2 jest mowa, że pracownikowi pełniącemu dyżur medyczny, 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku powinno być udzielanych bezpośrednio po zakończeniu pełnienia dyżuru medycznego. W przypadku, gdy osoba dyżurująca skończy dyżur o godzinie 7.00 w dniu powszednim okres ustawowego 11 godzinnego odpoczynku wypadać będzie w czasie normalnych godzin pracy, których powinno być w tygodniu przeciętnie 37 godzin 55 minut - nasuwa się pytanie, jakie godziny pracy należy uznać za normalny czas pracy, a jakie za nadgodziny w ramach pełnionego dyżuru? Wliczenie dyżuru medycznego do czasu pracy przy jednoczesnym ograniczeniu tygodniowego czasu pracy do 48 godzin może być powodem trudności z odpowiednią obsadą kadrową dyżurów w zakładach opieki zdrowotnej udzielających całodobowych świadczeń zdrowotnych. Przedmiotowe zapisy zwiększą koszty funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej, w których pełnione są dyżury Zdaniem Departamentu negatywne skutki wliczenia dyżuru medycznego do czasu pracy ulęgną znacznemu ograniczeniu (obniżeniu) dzięki wprowadzeniu do ustawy o zoz przepisów umożliwiających wykonywanie pracy w wymiarze przekraczającym 48 godzin w tygodniu. Przy założeniu, że znaczna część lekarzy obecnie pełniących dyżury medyczne zdecyduje się na pracę w wymiarze przekraczającym 48 godzin tygodniowo (wyrazi zgodę na zastosowanie wobec nich klauzuli opt-out), braki kadrowe nie będą miały znaczącego wpływu na jakość oraz dostępność udzielanych świadczeń zdrowotnych. Zdaniem Departamentu negatywne skutki wliczenia 19
Kolegium Medicum Zarząd Główny Związku Zawodowego Anestezjologów medyczne. Dodatkowo limity czasu pracy lekarzy i włączenie do wymiaru czasu pracy dyżurów oraz konieczności uzyskania od lekarza zgody na zatrudnienie w większym wymiarze spowoduje trudności w obsadzeniu dyżurów lekarskich ze względu na brak dostatecznej ilości kadry. Potrzeba doprecyzowania zapisów w tym artykule w celu: 1. Wyeliminowania terminu dyżur medyczny i zastąpienie go terminem,,praca w godzinach nadliczbowych. Wprowadzenia analogicznych z K. p. zapisów dotyczących wynagrodzeń za pracę w godzinach nadliczbowych (tj.150% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego oraz 200% stawki godzinowej za prac w godzinach nocnych i w święta). 2. Wprowadzenia tzw. klauzuli opt out do wymiaru czasu pracy powinno być jednoczasowe (tj. z dniem wejścia w życie ustawy) z wprowadzeniem minimalnej płacy dla lekarza na poziomie 4 tysięcy złotych. 3. Stosowanie klauzuli opt out ograniczyć do maksymalnie 64 godzin pracy tygodniowo. dyżuru medycznego do czasu pracy ulęgną znacznemu ograniczeniu (obniżeniu) dzięki wprowadzeniu do ustawy o zoz przepisów umożliwiających wykonywanie pracy w wymiarze przekraczającym 48 godzin w tygodniu. Przy założeniu, że znaczna część lekarzy obecnie pełniących dyżury medyczne zdecyduje się na pracę w wymiarze przekraczającym 48 godzin tygodniowo (wyrazi zgodę na zastosowanie wobec nich klauzuli opt-out), braki kadrowe nie będą miały znaczącego wpływu na jakość oraz dostępność udzielanych świadczeń zdrowotnych. 1. Dyżur medyczny nie jest tożsamy z pojęciem praca w godzinach nadliczbowych. Projekt zakłada możliwość wykonywania pracy powyżej 48 godzin w tygodniu poprzez wprowadzenie do krajowego ustawodawstwa, przewidzianej w dyrektywie 2003/88/WE klauzuli opt-out. Wykonywanie pracy z zastosowaniem klauzuli opt-out nie jest równoznaczne z wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych, których liczba z definicji jest ściśle określona przepisami prawa stanowiącymi m.in., iż: praca w godzinach nadliczbowych uzależniona jest przede wszystkim od szczególnych (nagłych) potrzeb pracodawcy. Natomiast zgoda wyrażona przez pracownika na wykonywanie pracy przy zastosowaniu klauzuli opt-out nie jest uzależniona/ nie wynika bezpośrednio od nagłych potrzeb pracodawcy. (co więcej jest jednym z przewidzianych prawem UE sposobów organizacji pracy w zakładach pracy). 2. Uwaga wykracza poza zakres regulacji ustawy. Projekt nie normuje kwestii związanych z minimalnym wynagrodzeniem. 3. Projekt ma na celu dostosowanie przepisów ustawy o zoz do przepisów dyrektywy 2003/88/WE. Przepisy ww. dyrektywy nie przewidują limitu godzin pracy, 20
Konsultant Krajowy w dziedzinie chorób zakaźnych Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy 4. Wprowadzenia zapisu, że ewentualna zgoda pracownika na wydłużony wymiar czasu pracy powinna każdorazowo być podpisywana na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Czy utrzymanie możliwości zatrudnienia na dyżurach a dokładniej możliwości zmuszenia pracownika do tego nie stoi w sprzeczności z art. 32ja i 32i ust. 1? Proponuje, aby użyte w art. 32j ust. 1 i art. 32ja ust. 1 wyrazy lekarze oraz inni posiadający wyższe wykształcenie pracownicy wykonujący zawód medyczny zastąpić wyrazem pracownicy wykonujący zawód medyczny. 1. Popiera zmianę w zakresie wliczenie czasu dyżuru medycznego do czasu pracy. Jednak kolejne zapisy tej propozycji przeczą tej zasadzie, dotyczy to zwłaszcza stawek wynagrodzenia za dyżury. Można przypuszczać, że pozostawienie nazwy dyżur medyczny (a nie posługiwanie się określeniem praca w godzinach nadliczbowych ) służy jako pretekst do zachowania stawek wynagrodzenia niższych niż za prace w godzinach nadliczbowych. OZZL nie zgadza się na takie przy zastosowaniu klauzuli opt out (ograniczeniem są przysługujące pracownikom okresy dobowego oraz tygodniowego odpoczynku.). 4. Zdaniem Departamentu, 3 miesięczny okres na który pracownik miałby wyrazić zgodę na zastosowanie wobec niego przepisów określających klauzulę optout, nie sprzyjałby elastyczniej organizacji czasu pracy w zakładzie. Pracodawca nie będzie miał pewności w zakresie dostępności kadry medycznej. Pracownik, aby wykonywać prace w wymiarze przekraczajacym 48 godzin na tydzień musi wyrazić na to zgodę na piśmie, jednak po wyrażeniu przez niego zgody może on zostać zobowiązany do pełnienia dyżuru medycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, w wymiarze przekraczającym 48 godz. na tydzień. Uwzględnienie przedmiotowej uwagi wiązałoby się z rozszerzeniem zakresu podmiotowego tych artykułów, ponieważ dyżur medyczny mógłby być pełniony również przez pracowników wykonujących zawody medyczne, nieposiadających wyższego wykształcenia. Zdaniem Departamentu, w sytuacji, gdy oczekiwania środowisk medycznych zmierzają do ograniczenia możliwość pełnienia dyżurów medycznych oraz wskazują na konieczności odchodzenia od tej praktyki, nie znajduje uzasadnia propozycja rozszerzania katalogu osób, które mogłyby zostać zobowiązane do jego pełnienia. Uwagi zostaną wzięte pod uwagę podczas dalszych prac legislacyjnych. 21
rozwiązanie. Jest ono nie do przyjęcia wobec konstytucyjnej zasady równości obywateli. Dotychczas niższe wynagrodzenie za dyżury medyczne niż za prace w godz. Nadliczbowych uzasadniano tym, że dyżur nie jest czasem pracy. Gdy jednak to uzasadnienie stało się nieaktualne, nie ma już powodów merytorycznych i prawnych, aby utrzymać dyskryminujące lekarzy stawki za prace w godzinach nadliczbowych. Jeśli dyskryminacja ta pozostanie, to OZZL złoży odpowiedni wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. OZZL nie jest przeciwny instytucji dyżuru medycznego, nie zgada się jednak, aby ta nazwa stawała się pretekstem do zaniżania wynagrodzenia lekarskiego za prace w godzinach nadliczbowych. 4. OZZL proponuje, aby odpowiedni zapis brzmiał: Art. 32j. 1. Lekarze oraz inni posiadający wyższe wykształcenie pracownicy wykonujący zawód medyczny, zatrudnieni w zakładzie opieki zdrowotnej przeznaczonym dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych, mogą być zobowiązani do pełnienia w tym zakładzie dyżuru medycznego. 2. Za każdą godzinę pracy w godzinach nadliczbowych w ramach pełnionego dyżuru medycznego, poza przypadkami, o których mowa w ust. 3, przysługuje wynagrodzenie w wysokości co najmniej 150% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. 3. W przypadku dyżuru medycznego pełnionego w porze nocnej, za każdą godzinę pracy w godzinach nadliczbowych w ramach pełnionego dyżuru przysługuje wynagrodzenie w wysokości co najmniej 200% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego, zaś w przypadku dyżuru pełnionego w soboty, niedziele i święta - co najmniej 200% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego, bez względu na porę pełnienia dyżuru. 4. Godzinową stawkę wynagrodzenia zasadniczego oblicza się, dzieląc kwotę miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego wynikającą z osobistego zaszeregowania pracownika przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania 22