Dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego

Dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego Autorzy: Krzysztof Kazalski, Piotr Hrycko - Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Zabrze Bogusław Rybacki - Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A., Wrocław ("Energetyka" - maj 2015) Wprowadzenie Przyszłość dla dedykowanych instalacji spalania wielopaliwowego została zapisana w ustawie o odnawialnych źródłach energii i tam ustanowione zostały znamiona takie instalacji w celu możliwości zaklasyfikowania danej instalacji jako dedykowanej. Kryteria te na dzień dzisiejszy nie są w pełni jednoznaczne a co gorsze brak jednoznacznej wykładni prawa nie gwarantuje w żadnym wypadku na obecną chwile które z instalacji będą uznane za dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego. Ponadto w przyjętej i opublikowanej wersji ustawy zawarta została data graniczne uzyskania koncesji dla takiego typu instalacji której to termin już dawno upłyną. W obecnej sytuacji wyłącznie te przedsiębiorstwa energetyczne, którym to udało się przeprowadzić odpowiednie dostosowania lub już wcześniej spełniały wymagania mogą jeszcze liczyć na uzyskanie korzystnej klasyfikacji dla ich instalacji. Klasyfikacja do danej grupy instalacji jest niezmiernie istotna z uwagi na wielkość uzyskiwanego wsparcia w postaci świadectw pochodzenia energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł. Tak więc przyszły system wsparcia rozróżnia obecne instalacje wspólnego spalania biomasy i paliw konwencjonalnych jako dedykowane przy których to uzyskamy wsparcie w postaci jednego świadectwa za wyprodukowaną MWh energii elektrycznej z OZE i instalacje spalania wielopaliwowego gdzie w stosunku do obecnie funkcjonującego systemu wsparcie od roku 2016 zostaje pomniejszone z 1-go do 0,5 świadectwa za MWh. Czym jest dedykowana instalacja spalania wielopaliwowego Dedykowana instalacja spalania wielopaliwowego określona została w ustawie o odnawialnych źródłach energii jako instalacja spalania wielopaliwowego określoną w wydanej przed dniem 30 czerwca 2014 r. koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej oraz dokumentacji stanowiącej załącznik do tej koncesji: a) wyposażoną w odrębną linię technologiczne dla przygotowania i transportu do komory paleniskowej biomasy, biopłynu, biogazu lub biogazu rolniczego, których udział liczony według wartości energetycznej w łącznej ilości spalanej wszystkich paliw zużytych w tej instalacji jest większy niż 20 %, lub. b) wykorzystującą technologie fluidalną w instalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 MW, przeznaczoną do spalania odpadów przemysłowych wspólnie z paliwami kopalnymi lub paliwami powstałymi z ich

przetworzenia oraz biomasą, biopłynem, biogazem lub biogazem rolniczym, dla których udział biomasy, biopłynów, biogazu lub biogazu rolniczego, liczony według wartości energetycznej w łącznej ilości spalanej wszystkich paliw zużytych w rej instalacji jest większy niż 30% - w okresie rozliczeniowym określonym we wniosku, o którym mowa w art. 45 ust. 1, lub w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w art. 83 ust. 2 [1]. Cytowana definicja zawiera dwa warianty technologiczne natomiast z uwagi, iż w głównej mierze spotykamy się z przypadkiem a) w krajowej energetycy w dalszej części artykułu skupimy się wyłącznie nad tym zagadnieniem. Tak więc instalacja w wariancie a) omawianej definicji powinna charakteryzować się w główniej mierze odrębnością podawania paliw odnawialnych i konwencjonalnych do procesu ich wspólnego spalania w kotle. Mieszanie paliw może nastąpić dopiero w samej komorze paleniskowej kotła, dlatego też cały proces od składowania, przygotowania i podawania musi odbywać się rozdzielnie. Dodatkowo należy zachować ponad 20% udział energetyczny paliw ze źródeł odnawialnych w łącznej ilości podawanych paliw w okresie rozliczeniowym. Tak więc w gruncie rzeczy zgodnie z powyższą definicją dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego zawartą w ustawie o OZE ciągle mówimy tak naprawdę o instalacji współspalania dzięki czemu obecne instalacje rozdzielnego podawania biomasy miały możliwość uzyskania statusu dedykowanych instalacji i zamiast wsparcia 0,5 certyfikatu za MWh po 2016 roku uzyskać odpowiednio tą samą ilość certyfikatów co instalacje spalające wyłącznie biomasę. Analiza stanu prawnego - jakie warunki należy spełnić aby otrzymać wsparcie Dla oceny dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego poniżej przedstawiono analizę ustawy o odnawialnych źródłach energii w zakresie stawianych wymagań dla tego typu instalacji. W celu oceny spełnienia wymagań ustawy, należy pierwotnie sprawdzić czy utworzona jednostka spełnia przytoczoną definicje zawartą w ustawie. Ważnym jest aby jednoznacznie określić dla jakiego zakresu urządzeń spełniony powinien być przytoczony w definicji wymagany udział energetyczny biomasy. Art. 2 pkt 6 dedykowana instalacja spalania wielopaliwowego - instalację spalania wielopaliwowego określoną w wydanej przed dniem 30 czerwca 2014 r. koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej oraz dokumentacji stanowiącej załącznik do tej koncesji: a) wyposażoną w odrębne linie technologiczne dla przygotowania i transportu do komory paleniskowej biomasy, biopłynu, biogazu lub biogazu rolniczego, których udział liczony według wartości energetycznej w łącznej ilości spalanych wszystkich paliw zużytych w tej

instalacji jest większy niż 20 %, lub w okresie rozliczeniowym określonym we wniosku, o którym mowa w art. 45 ust. 1, lub w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w art. 83 ust. 2 [1]. Z powyższej definicji wynika jedynie, iż wymagany udział biomasy w łącznej ilości spalanych paliw musi zostać spełniony przez instalację spalania wielopaliwowego. Dopiero analiza kolejnych definicji określonych w Art. 2 pkt 15 a także Art. 2 pkt 13 pozwala na doprecyzowanie, która instalacja (kocioł w której spalana jest biomasa, czy też zespół urządzeń wchodzących w skład jednostki wytwórczej) winna spełnić wymagany udział biomasy w łącznym strumieniu dostarczanych paliw. Art. 2 pkt 15 ustawy o OZE instalacja spalania wielopaliwowego instalację odnawialnego źródła energii, w której energia elektryczna lub ciepło wytwarzane są z biomasa, biopłynów, biogazu lub biogazu rolniczego spalanych wspólnie z innymi paliwami; [1]. Art. 2 pkt 13 ustawy o OZE instalacja odnawialnego źródła energii instalacje stanowiącą wyodrębniony zespół: a) urządzeń służący do wytwarzania energii i wyprowadzenia mocy, przyłączonych w jednym miejscu przyłączenia, w których energia elektryczna lub ciepło są wytwarzane z jednego rodzaju odnawialnych źródeł energii, a także magazyn energii elektrycznej, przechowywujący wytworzoną energię elektryczną połączony z tym zespołem urządzeń, lub b) obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego, a także połączony z nimi magazyn biogazu rolniczego: [1]. Należy podkreślić, iż dedykowana instalacja spalania wielopaliwowego powinna w myśl definicji być wyposażona w odrębne linie technologiczne dla przygotowania i transportu do komory paleniskowej biomasy, biopłynu, biogazu lub biogazu rolniczego... [1], co należy uwzględnić w rozpatrywanych kryteriach oceny takiej instalacji. Podsumowując po przeprowadzeniu powyższej analizy wykładni systemowej poprzez poszczególne odwołania, aż do definicji zawartej w art. 2 pkt 13 ustawy [1] według przyjętej wykładni należy przyjąć, że 20% udział energetyczny biomasy będzie określany dla instalacji - "jednostki wytwórczej" rozumianej jako "wyodrębniony zespół urządzeń, służący do wytwarzania energii i wyprowadzania mocy". Pomimo iż sam art.2 pkt 6 ustawy [1] o OZE nie odwołuje się bezpośrednio do definicji jednostki wytwórczej. Tak więc na dzień dzisiejszy nie można w pełni jednoznacznie ocenić czy brak jednoznacznego odniesienia w definicji dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego odnośnie zapisów dotyczących wymaganego udziału energetycznego biomasy do definicji

jednostki wytwórczej w rozumieniu Prawa energetycznego jest to świadomy zabieg legislacyjny ustawodawcy czy też niedoprecyzowanie zapisów. Dlatego też, z uwagi na brak wykładni autentycznej (czyli formułowanej przez ustawodawcę), niemożliwa jest w pełni wiarygodna ocena, która wykładnia pojęcia "dedykowanej instalacji zostanie przyjęta jako ostateczna. Należy podkreślić iż przyjęcie wymaganego udziału energetycznego w stosunku do całej jednostki wytwórczej w rozumieniu przepisów ustawy prawo energetyczne [3] wraz z zawartą datą graniczną 30 czerwca 2014 r. uzyskania koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej w tego typu instalacjach uniemożliwia dokonania jakichkolwiek zmian, dostosowań tym samym ogranicza ilość klasyfikujących się w Polsce tego typu instalacji do zaliczenia jako dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego, a więc do uzyskania wsparcia w postaci jednego świadectwa za jedną MWh wyprodukowanej energii elektrycznej. Powyższa analiza została przygotowana z dochowaniem należytej staranności i rzetelności, jednak ze względu na fakt, iż brak jest jednoznacznej wykładni przyjętego prawa, informacje zawarte w tym artykule mogą służyć wyłącznie w celu uzyskania ogólnego poglądu dotyczącego możliwości uzyskania wsparcia na warunkach zawartych w ustawie o odnawialnych źródłach energii. W związku z powyższym autorzy artykułu nie mogą udzielić żadnych zapewnień dotyczących ostatecznej interpretacji przepisów ustawy przez organy wykonawcze obowiązującego prawa. [1]. Opis przykładowego źródła wytwórczego wyposażonego w dedykowaną instalacje Elektrociepłownia Wrocław wchodzi w skład Zespołu Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A., do którego należą dwie elektrociepłownie: EC Wrocław położona w centrum miasta Wrocławia oraz EC Czechnica położona w miejscowości Siechnice k. Wrocławia. Elektrociepłownia Wrocław jest źródłem wytwórczym produkującym jednocześnie energię elektryczną i ciepło ze strumienia energii chemicznej zawartego w paliwie (skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła, tzw. kogeneracja). W źródle wytwórczym EC Wrocław zainstalowane są dwie jednostki wytwórcze o numerach jeden oraz dwa. W skład jednostki nr 1 wchodzą dwa bloki ciepłownicze BC-2, BC-3 i dwa kotły wodne KW-3 i KW-5 spalające wyłącznie paliwa konwencjonalne (węgiel kamienny i olej opałowy C3 mazut). Jednostka wytwórcza nr 2 oparta została o blok BC1 współspalający paliwa konwencjonalne i biomasę. Właśnie ta jednostka została wyodrębniona i wyposażona w indywidualną instalacje magazynowania i podawania biomasy bezpośrednio do komory paleniskowej kotła mającą znamiona, cechy dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego w myśl koncepcji nowej ustawy o odnawialnych źródłach energii. [2].

Opis instalacji dedykowanego spalania wielopaliwowego zainstalowanej w źródle wytwórczym EC Wrocław Podstawowe dane produkcyjne jednostki wytwórczej nr 2 przedstawiono w Tabeli 1. Tabela 1 Podstawowe dane produkcyjne jednostki wytwórczej nr 2 Wyszczególnienie Jednostka Wartość Moc zainstalowana elektryczna MW 55 Moc zainstalowana cieplna MWt 116 W skład jednostki wytwórczej nr 2 wchodzą: blok BC-1 (kocioł parowy typu OP-230, turbogenerator o mocy elektrycznej 55 MW), instalacja podawania miału węglowego, instalacja podawaniu mazutu, indywidualna instalacja przygotowania i podawania biomasy bezpośrednio do kotła (blok BC-1). Poniżej (rys.1.) przedstawiono schemat indywidualnej instalacji podawania biomasy do kotła K1 na tle układów podawania węgla do poszczególnych kotłów źródła wytwórczego EC Wrocław [2]. Rys. 1. Schemat podawania węgla i biomasy w EC Wrocław [2] Opis sposobu podawania paliw do jednostki wytwórczej nr 2 Węgiel kamienny Paliwem podstawowym spalanym w jednostce wytwórczej nr 2 jest węgiel kamienny. Węgiel gromadzony jest na placu węglowym typu otwartego, który to został podzielony na dwie części, plac A i plac B. Z przenośników w porcie węgiel może być podawany na przenośniki PT-9, 10 na galeriach podające węgiel na przenośniki PT-11, 12, zasilające jednostkę wytwórczą nr 2. Na przesypach na przenośniki PT-11 i PT-12, zamontowane są automatyczne próbobiornie. Za przenośnikami PT-11,12 znajdują się przenośniki PT-13, PT-

14 podające węgiel bezpośrednio do zasobników przykotłowych jednostki wytwórczej nr 2 za pomocą trzech pługów dwustronnych [2]. Olej opałowy C3 - mazut W jednostce wytwórczej nr 2 do rozpalania kotła i podtrzymywania procesu spalania w stanach nieustalonych używany jest mazut. Ze zbiorników magazynowych, poprzez system pomp, filtrów i parowych podgrzewaczy, mazut podawany jest do kotła bloku Jednostki wytwórczej nr 2 [2]. Biomasa Podawanie i przygotowanie biomasy do bloku jednostki wytwórczej nr 2, odbywa się indywidualnym ciągiem podawania do zbiornika pośredniego, a następnie do palników dedykowanych do spalania biomasy. W całym procesie podawania biomasy do kotła biomasa nie jest mieszana z węglem. Biomasa podawana jest indywidualną instalacją do komory paleniskowej kotła. Mieszanie węgla i biomasy następuje dopiero podczas współspalania tych paliw w komorze paleniskowej kotła [2]. Dostawa, rozładunek i magazynowanie współspalania. i dostarczanie biomasy do procesu Biomasa dostarczana jest na teren instalacji koleją przy użyciu torów bocznicy kolejowej oraz samochodami przy użyciu fragmentu wewnątrzzakładowej drogi komunikacyjnej. Wagony są wtaczane na teren instalacji bramą kolejową. Na torze dojazdowym jest zainstalowana waga dynamiczna, która rejestruje wagę brutto zestawu wagonów i dokonuje rejestracji w systemie ewidencji dostaw. Następnie zestaw wagonów zostaje rozładowany do komór rozładowczych. Po rozładowaniu zestawu wagonów wyprowadza się go z terenu instalacji, waży i wyrejestrowuje z systemu. Natomiast pojazdy samochodowe wjeżdżają na teren instalacji wjazdem, przy którym kierowca przy pomocy karty magnetycznej dokonuje rejestracji w systemie ewidencji dostaw. Następnie podjeżdża na wagę samochodową i waży pojazd. Po zważeniu pojazd samochodowy rozładowuje się grawitacyjnie do jednej z komór rozładowczych. Po rozładowaniu pojazd samochodowy wyjeżdża się z terenu instalacji poprzez wagę samochodową gdzie jest ważony pusty (ustalenie tary samochodu i obliczenie wagi dostarczonego ładunku) i wyrejestrowuje z systemu. Na dnie komór rozładowczych znajdują się urządzenia wyładowcze, których robocze elementy wygarniające, napędzane hydraulicznie, wykonując ruch posuwisto-zwrotny wygarniają biomasę na zbiorczy przenośnik zgarniakowy. Węzeł separacji biomasa podawana przenośnikiem zgarniakowym zasypuje podajnik wibracyjny, który rozszerza strugę materiału do szerokości bębna neodymowego dokonującego separacji zanieczyszczeń ferromagnetycznych.

Z bębna biomasa podawana jest na kaskady sitowe przesiewacza. Podziarno trafia do przenośnika zgarniakowego poziomo-pochyłego podającego biomasę do silosów magazynowych, a nadziarno transportowane jest przenośnikiem taśmowym typu PT do kontenera. Odseparowane elementy ferromagnetyczne przesypem zrzutowym spadają do kontenera. Węzeł załadunku zbiorników składa się z przenośników zgarniakowych poziomopochyłego i poziomego. Węzeł separacji biomasy umieszczony jest przed układem do pomiaru masy [2]. Rys. 2. Instalacja odbioru transportów z biomasą (pelet) wraz ze zbiornikami magazynowymi Rejestracja w systemie dostaw zapewnia identyfikację dostawy biomasy agro lub leśnej. Każda dostawa rozładowana do komory rozładunkowej (wcześniej opróżnionej z poprzednich dostaw) jest odnotowywana w książce dostaw prowadzonej przez operatora, który odnotowuje, kiedy i do jakiego zbiornika została rozładowana dana dostawa. Dodatkowo, czas pracy urządzeń rozładowczych i ich układ pracy jest rejestrowany i archiwizowany w systemie operatorskim tzn. czas pracy przenośnika poziomo-pionowego, który wynosi biomasę nad silosy magazynowe oraz przenośnika poziomego, który załadowuje silosy nr 1 lub 2, 3 (ZMB 1,2,3) (rys. 2.). Silos nr 1 przeznaczony jest do magazynowania biomasy typu agro, silosy nr 2 i 3 przeznaczone są do magazynowania biomasy leśnej. Podczas załadunku silosu nr 1 jest zablokowana w systemie sterowania możliwość podawania biomasy do silosów nr 2 lub 3, co uniemożliwia mieszanie biomas agro i leśnej. Odwrotnie, podczas załadunku silosów nr 2 lub 3 jest zablokowana w systemie sterowania możliwość napełniania silosu nr 1. System organizacji obsługi dostaw jest tak zaprojektowany, aby w trakcie procesu rozładunku dostaw biomasy i załadunku zbiorników magazynowych nie było możliwości podania biomasy agro lub leśnej do innego silosu niż przeznaczony dla danego typu biomasy, zgodnego z typem biomasy zarejestrowanym w momencie wjazdu na teren instalacji w systemie ewidencji dostaw [2].

Następnie biomasa agro lub leśna kierowana jest do przenośnika na poduszce powietrznej PB-1 (rys. 3.) i dalej do przenośnika skośnego TKF 2/5 i przenośnika PB-2, na którym zamontowano wagę przenośnikową WB. Próbopobierak biomasy zamontowany jest na przesypie między przenośnikiem skośnym a przenośnikiem PB2 (rys. 4) [2]. Rys. 3. Instalacja transportu przenośnikami taśmowymi na poduszce powietrznej z terenu magazynowania peletu na teren EC Wrocław Rys. 4. Instalacja transportu peletu z terenu magazynu do stacji pośredniej Po pobraniu próbki i zważeniu biomasy paliwo kierowane jest do przenośników PB3,4 i 5, i do zbiornika peletów - ZP. Biomasa ze zbiornika pośredniego - ZP (rys. 5.) trafia do

młynów młotkowych - MB, gdzie następuje rozdrobnienie peletów. Następnie powstały pył biomasy transportowany jest poprzez zbiornik pośredni - ZS do dedykowanych tylko dla biomasy palników biomasowych kotła (rys. 6.) jednostki wytwórczej nr 2 [2]. Rys. 5. Stacja pośrednia ze zbiornikiem pośrednim peletu, młynami młotkowymi rozdrabniającymi pelet, separacją pyłu biomasowego i jego transportem pneumatycznym do palnika biomasowego zabudowanego w komorze paleniskowej kotła blokowego BC-1 Rys. 6. Instalacja pneumatycznego transportu pyłu biomasowego (pochodzącego z rozdrabniania peletu) do dedykowanych palników biomasowych zabudowanych na kotle BC-1

Ważniejsze parametry techniczne jednostki wytwórczej nr 2 W niniejszym podrozdziale zostały przedstawione ważniejsze parametry jednostki wytwórczej wyposażonej w indywidualną instalacje podawania biomasy. W skład wydzielonej jednostki wytwórczej wchodzą: blok BC-1 (kocioł parowy typu OP-230, turbogenerator o mocy elektrycznej 55 MW), instalacja podawania miału węglowego, instalacja podawaniu mazutu, indywidualna instalacja przygotowania i podawania biomasy bezpośrednio do kotła (blok BC-1) [2]. Parametry techniczne kotła oraz turbozespołu jednostki wytwórczej nr 2 przedstawiono w Tabeli 2. W Tabeli 3 przedstawiono parametry techniczne turbozespołu jednostki wytwórczej nr 2. Tabela 2 Ważniejsze parametry techniczne kotła oraz turbozespołu jednostki wytwórczej nr 2 Nr kotła Rok uruchomienia Typ kotła Parametry pary Wydajność, t/h C MPa Znamionowa Osiągalna netto Moc cieplna kotła MWt 1 1972 OP-230 540 13,53 230 230 165,8 Nr turbozespołu Tabela 3 Ważniejsze parametry techniczne turbozespołu jednostki wytwórczej nr 2 Rok uruchomienia Typ turbiny Parametry pary Moc MWel turbozespołu C MPa Znamionowa 1 1972 C 535 13,53 55 K1 Układ pracy z kotłem Uproszczony schemat technologiczny Elektrociepłowni Wrocław z wyodrębnioną jednostką wytwórczą nr 2 wyposażoną w indywidulaną instalacje podawania biomasy przedstawiono na rys. 7.

KP Granica Jednostki Wytwórczej nr 2 Energia Elektryczna BC-1 Jednostka Wytwórcza nr 1 Węgiel (Mw, Wdw) Biomasa (MB, WdB) Mazut (MM, WdM) (K-1) KP (K-2) KP (K-3) T1 T2 T3 Ciepło BC-1 Kolektor wody gorącej Kolektor wody zimnej KW-3 KW-5 Magistrale CO Rys. 7. Uproszczony schemat technologiczny Elektrociepłowni Wrocław z wyodrębnioną jednostką wytwórczą nr 2 wyposażoną w indywidulaną instalacje podawania biomasy [2] Doświadczenia eksploatacyjno-ruchowe pracy kotła OP-230 przy prowadzeniu procesu współspalania biomasy podawanej indywidualna instalacją W niniejszym podrozdziale przedstawiono wyniki testów współspalania biomasy w kotle OP-230 w Elektrociepłowni Wrocław. W trakcie testów biomasa podawana była do kotła poprzez indywidualną instalację w celu uzyskania maksymalnego udziału energii z tego paliwa. Minimalna ilość węgla do kotła ograniczona była najniższym dopuszczalnym obciążeniem. Testy badawcze przeprowadzane zostały przy współspalaniu czterech rodzajów biomasy: pelet z trocin, pelet z wierzby energetycznej, pelet ze słomy oraz pelet z łuski słonecznika. W Tabeli 4 i 5 przedstawiono ważniejsze parametry fizykochemicznej paliw wykorzystanej do sporządzenia mieszanek podanych do spalenia podczas testów badawczych [2]. Udział wagowy pelet z trocin w strumieniu paliwa doprowadzanego do kotła wynosił 63,8%. Udział pelet ze słomy w strumieniu paliwa wynosił 60,8%, dla pelet z wierzby udział ten wynosił 72,5%, natomiast dla pelet z łusek słonecznika udział wagowy wyniósł 71,3% [2].

Parametr Symbol Jednostka Węgiel kamienn y Pelet z wierzby Węgiel kamienn y Węgiel kamienn y łuski słoneczni Parametr Symbol Jednostka Węgiel kamienn y Pelet z trocin Węgiel kamienn y Pelet ze słomy Tabela 4 Właściwości fizykochemiczne paliw użytych do sporządzenia mieszanek użytych do testów spalania w kotle fluidalnym TEST 1 TEST 2 Wilgoć całkowita W t r % 9,5 5,1 10,4 9,6 Popiół A r % 11,7 0,6 11,4 3,4 Wartość opałowa Q r i kj/kg 25828 17802 25703 15523 Tabela 5 Właściwości fizykochemiczne paliw użytych do sporządzenia mieszanek użytych do testów spalania w kotle fluidalnym TEST 3 TEST 4 TEST 5 Wilgoć całkowita W t r % 11,2 8,3 9,0 9,4 9,5 Popiół A r % 11,0 2,6 11,8 10,6 2,7 Wartość opałowa Q r i kj/kg 25441 16259 25974 25673 16877 Praca kotła podczas badań Kocioł OP-230 bloku BC-1 pracował stabilnie podczas całego okresu pracy kotła z maksymalnym obciążeniem bloku. Wydajność kotła zależała od zapotrzebowania na ciepło przy maksymalnej produkcji energii elektrycznej. Temperatura pary świeżej uzyskiwano przy spalaniu wszystkich rodzajów badanych biomas z zachowaniem regulacji temperatury [2]. W Tabeli 6 przedstawiono strumienie paliw wraz z udziałami masowymi i energetycznymi uzyskane podczas testów współspalania, natomiast w Tabeli 7 przedstawiono wyniki bilansu energetycznego przy spalaniu węgla oraz węgla z biomasami.

Parametr Jednostka Węgiel kamienny Węgiel + trociny Węgiel + słoma Węgiel + wierzba en. Węgiel + łuski słonecznika Parametr Jednostka Węgiel kamienny Węgiel + trociny Węgiel + słoma Węgiel + wierzba en. Węgiel + łuski słonecznika Tabela 6 Strumienie paliw wraz z udziałami masowymi i energetycznymi uzyskane podczas testów współspalania Wysterowanie palników biomasowych % 85 95 92 67 85 Strumień biomasy t/h 18,8 19,1 23,5 22,1 18,8 Strumień węgla t/h 10,6 12,3 8,9 8,9 10,6 Udział wagowy biomasy w ogólnym strumieniu paliwa % 63,8 60,8 72,5 71,3 63,8 Udział energetyczny biomasy w ogólnym strumieniu paliwa % 54,8 48,3 62,7 62,0 54,8 Tabela 7 Wyniki bilansu energetycznego przy spalaniu węgla oraz węgla z biomasami Wydajność kotła t/h 218 218 218 217 213 Moc cieplna kotła MW 155,6 154,6 154,6 153,9 150,8 Średni strumień paliwa t/h 23,6 29,5 31,3 32,4 31,0 Strumień energii chemicznej paliwa MW 170,2 169,5 169,8 169,0 167,1 89,96 90,99 90,87 91,04 90,04 Sprawność energetyczna kotła (brutto)/ niepewność % 1,44 1,32 1,31 1,30 1,35 Na rys. 8 przedstawiono uzyskiwane wartości stężeń podstawowych zanieczyszczeń (SO 2, NO 2, CO, pył) w warunkach umownych w przeliczeniu na 6% O 2, podczas spalania różnych rodzajów paliw.

Rys. 8. Wyniki pomiarów emisyjnych kotła OP-230 blok BC-1 Stężenie SO 2 było znacząco niższe w porównaniu ze stężeniem podczas spalania węgla. Współspalanie trocin, słomy, wierzby wpływa na ograniczenie stężenia NO x, którego wartość mieściła się w zakresie 185-215 mg/m 3 n. Przy spalaniu łusek słonecznika stężenie NO x było niewiele wyższe niż podczas testu bazowego [2]. Podsumowanie W artykule tym omówiono jedną z już funkcjonujących instalacji mającej znamiona dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego, która to została określona w wydanej przed dniem 30 czerwca 2014 r. koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej oraz dokumentacji stanowiącej załącznik do tej koncesji. Obecnie pod względem formalnoprawnym znajdujemy się w okresie przejściowym pomiędzy starym systemem wsparcia energii wyprodukowanej z biomasy w postaci praw majątkowych (zielone certyfikaty) a nowym systemem wsparcia (system aukcyjny) proponowanym w przyjętej Ustawie o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. Nowy system zacznie obowiązywać od roku 2016 i w żadnym wypadku nie gwarantuje uzyskanie wsparcia w postaci zagwarantowanej ceny sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej z odnawialnych źródeł. Nowe zasady oparte są o system aukcyjny polegający na konkurencji cenowej pomiędzy poszczególnymi technologiami wytwarzania energii z OZE w przeprowadzanych aukcjach. W związku z powyższym w naszej ocenie kluczowym elementem dla obecnie realizowanych inwestycji w sektorze OZE w celu zwiększenia bezpieczeństwa inwestycji jest zakończenie prac wraz z oddaniem do użytkowania przewidzianych jednostek wytwórczych OZE oraz uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE do końca 2015 roku. Taki harmonogram prac pozwoli zagwarantować możliwość korzystania w przyszłych latach ze

systemu wsparcia na dotychczasowych zasadach świadectwa pochodzenia co w obecnej sytuacji wydaje się być znacznie korzystniejsze dla wytwórców energii z OZE. LITERATURA [1]. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U.2015, poz. 478). [2]. Dokumentacja uwierzytelniająca - Instalacja do produkcji i procedura rozliczeń energii ze źródeł odnawialnych w Zespole Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA S.A. [3]. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, stan na dzień 4 maja 2015 r.