Zbieg tytułów ubezpieczenia dr Ariel Przybyłowicz Zakład Prawa Pracy WPAiE UWr
Zbieg tytułów ubezpieczenia dotyczy ubezpieczenia emerytalnego i rentowych przypadek, gdy dana osoba znajduje się w kilku sytuacjach życiowych, z którymi wiąże się obowiązek ubezpieczenia ustawodawca może w takim przypadku przewidywać, że obowiązek ubezpieczenia istnieje z wszystkich tytułów (zasada kumulacji) np. ubezpieczenie zdrowotne albo przyznawać niektórym z tytułów ubezpieczenia moc wyłączania pozostałych (zasada hierarchizacji) np. emerytalne i rentowe
Zbieg tytułów ubezpieczenia Kwestia ważna z praktycznego punktu widzenia Jednocześnie skomplikowana regulacja art. 9 ustawy systemowej Na podstawie art. 9 tytuły ubezpieczenia można podzielić na: Tytuły bezwzględne (pierwszeństwa) Tytuły z pierwszeństwem w czasie Tytuły z prawem wyboru
art. 9 ust. 1 ustawy systemowej Tytuły bezwzględne oznacza, że w przypadku zbiegu tytułów ubezpieczenia korzystających z przymiotu pierwszeństwa z innymi tytułami ubezpieczony jest zwolniony z obowiązku ubezpieczenia z innych tytułów Przy zbiegu kilku tytułów bezwzględnych, istnieje obowiązek ubezpieczenia dla każdego z tych tytułów wyjątki!
Tytuły z pierwszeństwem w czasie art. 9 ust. 2 ustawy systemowej oznacza, że w przypadku zbiegu niektórych tytułów ubezpieczony podlega obowiązkowo ubezpieczeniom tylko z jednego tytułu - tego, który powstał najwcześniej wyjątki!
Tytuły z prawem wyboru art. 9 ust. 3 ustawy systemowej znajduje zastosowanie do osób prowadzących równocześnie kilka rodzajów działalności pozarolniczej (tzn. prowadzących działalność gospodarczą, twórczą i artystyczną, w zakresie wolnego zawodu, wspólników jednoosobowych spółek z o.o. i spółek jawnych, komandytowych i partnerskich) osoby te mogą dokonać wyboru jednego z rodzajów działalności
Szczegółowe regulacje Art. 9 ustawy systemowej zawiera dodatkowe szczegółowe regulacje, dot. np. podlegania ubezpieczeniom społecznym emerytów, duchownych, członków rad nadzorczych
Kazus 1 Dr Jan Nowak jest zatrudniony na WPiA UŁ na podstawie umowy o pracę na stanowisku adiunkta z wynagrodzeniem 4.000 zł miesięcznie Jednocześnie jako adwokat prowadzi działalność gospodarczą. Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega, a jakim może podlegać zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych?
Kazus 1 dwa tytuły ubezpieczenia: stosunek pracy i prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 1 i pkt 5 USUS) stosunek pracy tytuł bezwzględny działalność gospodarcza tytuł ogólny Reguła rozwiązania zbiegu art. 9 ust. 1
Kazus 1 Rozwiązanie: Obowiązkowe podleganie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym z tytułu umowy o pracę. Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dobrowolne (możliwość przystąpienia na wniosek)
Kazus 1 Ubezpieczenie chorobowe - art. 11 ust. 1 i ust. 2 Z tytułu stosunku pracy obowiązkowe podleganie ubezpieczeniu chorobowemu Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej brak obowiązkowego; brak możliwości dobrowolnego ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (dlaczego?)
Kazus 1 Ubezpieczenie wypadkowe art. 12 Obowiązkowe podleganie z tytułu stosunku pracy Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlega obowiązkowo, jeśli podlega dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tego tytułu.
Kazus 2 Anna Pracowita pracuje na ¾ etatu jako grafik komputerowy (umowa o pracę) za wynagrodzeniem 4.500 zł brutto w Gazecie Wyborczej. Ponadto na ½ etatu, na podstawie umowy o pracę, pracuje w Rzeczpospolitej również jako grafik komputerowy za wynagrodzeniem 2.500 zł. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z tych tytułów?
Kazus 3 Anna Pracowita pracuje na podstawie comiesięcznych umów zlecenia jako grafik komputerowy. Umów takich zawiera łącznie 3 w każdym miesiącu, wszystkie z tym samym zleceniodawcą: odpowiednio 1., 2. i 3. dnia miesiąca. Na podstawie pierwszej umowy otrzymuje wynagrodzenie 200 zł; drugiej 1.500 zł, a trzeciej 5.000 zł. Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega, a jakim może podlegać z tych tytułów?
Kazus 4 Anna Pracowita pracuje na podstawie comiesięcznych umów zlecenia jako grafik komputerowy. Umów takich zawiera łącznie 3 w każdym miesiącu, wszystkie z tym samym zleceniodawcą: odpowiednio 1., 2. i 3. dnia miesiąca. Na podstawie pierwszej umowy otrzymuje wynagrodzenie 2.500 zł; drugiej 1.500 zł, a trzeciej 1.000 zł. Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega, a jakim może podlegać z tych tytułów?
Kazus 5 Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury. 1.9.2016 r. został zatrudniony w spółce ABC na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu z wynagrodzeniem 1.200 zł brutto. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?
Kazus 6 Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury. 1.9.2016 r. został zatrudniony w spółce ABC na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu z wynagrodzeniem 1.200 zł brutto. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?
Kazus 7 Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury. 1.9.2013 zarejestrował działalność gospodarczą. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?
Kazus 8 Janusz Kowalczyk ma 65 lat i ustalone prawo do emerytury. 1.9.2016 r. został zatrudniony w spółce ABC na podstawie umowy zlecenia z miesięcznym wynagrodzeniem 1.500 zł brutto. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?
Kazus 9 Karolina Apolityczna, l. 24, pracuje od 2011 roku w biurze poselskim posła na Sejm RP, na podstawie umowy o pracę za wynagrodzeniem 4.000 zł miesięcznie. Po wygranych wyborach parlamentarnych została powołana do rady nad nadzorczych trzech spółek z branży paliwowej. Funkcje te pełni odpłatnie otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 2.000 zł za udział w każdym posiedzeniu rady. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z tytułu wykonywanej działalności?
Kazus 10 Karol Bauer jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Jednocześnie na 1/2 etatu pracuje w spółce BCA sp. z o.o. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?
Kazus 11 Jan Nowakowski jest duchownym kościoła katolickiego od 2002 r. 1.9.2016 r. zarejestrował działalność gospodarczą. Jakim ubezpieczeniom podlega, a jakim może podlegać z racji w/w tytułu ubezpieczenia?