Działania w sprawie zatopionej broni chemicznej Jacek Bełdowski
Ponad 5 lat produkcji uzbrojenia chemicznego Nigdy nie wykorzystane w walce Układ Poczdamski Operacja zatapiania Nie istniejące państwa
58 A 0-100 56 B C D -200-300 54-400 -500 10 12 14 16 18 20 Transport routes (official) Transport routes (shortcut) Dumpsites Shoring/fishing of CWA Munitions A. ~40 vessels (150 000t of Chemical warfare) at the depth of 200-700m B. 2 vessels with 69 000 tabun grenades (retrieved) C. 32 000 t at the depth of 70-100m D. 2000 t at the depth of 70-120m
Legend: CWA Dumps Dredge sites Offshore wind farms (planned) Bottom Trawling intensity Pipelines and Cables
Minimalne ryzyko Nie usuwać Zagrożenie dla rybaków System raportowania Monitoring
Ocena potrzeb w zakresie usuwania broni chemicznej (Assess the need to clean up contaminated wrecks and chemical weapons) Inicjatywa ONZ Helcom MUNI Wskrzeszenie starego pomysłu IDUM CHEMSEA
HELCOM MUNI Weryfikacja obszarów zatopień Ocena ryzyka dla poszczególnych przypadków Opcje usuwania Wytyczne dla grup narażonych Ulepszone Modele
A need to clean up chemical weapons Obszar Priorytetowy w Strategii Morza Bałtyckiego Balac Sea Region Program
Konsorcjum Finlandia: SYKE; VERIFIN Szwecja: FOI; SMA; CBRNE Niemcy: AWI; vti FOE Liwa: EPA; Polska: IOPAN; WAT; AMW
Partnerzy stowarzyszeni HELCOM MUNI UM Gdynia Szwedzka Straż Przybrzeżna Ministerstwa środowiska: Finlandii, Szwecjii GIOŚ SIPRI IDUM Shirshov Inst. Of Oceanology Województwo Pomorskie NRC
HELCOM Ministerstwa Administracja Morska IMO Rybacy Balac Sea Strategy Organizacje Pozarządowe WP2 Komunikacja WP 6 Zalecenia WP1 Koordynacja WP3 Analiza WP4 Poszukiwanie WP5 Ekologia
Czas Trwania Contracang 1-6 7-12 13-18 19-24 24-30 Closure Jun- Aug Sep- Feb 12 Mar 12- Aug 12 Sep 12- Feb 13 Mar 13- Aug 13 Sep 13- Feb 14 Mar 14- Jun 14
Analizowane związki WP3 Analiza Gaz Musztardowy Trifenylarsyn (TPA) Tiodiglikol (TDG) 1,4- Ditian (DT) Tlenek kwasu trifenyloarsynowego(tpao)
Samples
Składowisko Gotlandzkie WP4 Detekcja Area C: 1756 km2 RSwN 4th NWF MWDC
Detekcja Side Scan Sonar Magnetometr Sub- bopom profiler
Wszystkie Echa Liczba obiektów w każdym z regionów C_H = 606 C_K = 572 C_N = 902 RSwN 4th NWF MWDC
Selected echoes of special interest in box H- K- N Obiekty klasy 1 RSwN 4th NWF MWDC
Iperyt
Prądy Bornholm Deep Gdansk Deep Slupsk Furrow Deployed moorings: Triangle 27.04.2012 04.07.2012. Components: VALEPORT 308CTD, ADCP WH 300 Senanel Square 29.04.2012 sall working. Components: Andera s RCM - Mulaparameter measurement plarorm Boxes Vessel Mounted ADCP analysed data
Próbki ryb WP5 Ekologia
Kondycja dorsza: LSI: liver weight/total weight CF: length/total weight Wnioski: Istotne różnice w kondycji w rejonach zatopień GSI: gonad weight/total weight
wnioski: Istotne różnice w występowaniu chorób/ pasożytów
Mussel caging results: Lysosomal membrane stability (Neutral Red retenaon test) on blood cells In the deeper cage (65m) a significantly lower dye retenaon ame (=bad condiaon) in mussels caged at the hot spot sites compared to the reference site Ekspozycja małży
Dorsz uszkodzenia stres oksydacyjny Stabilność membran Lizosomalnych peak 1 peak 2 Time of destabilisaaon [min] Reference Reference LMS- Test: Differences of the reference site (B09) are significant for both peak 1 and 2 (Kruskal- Wallis- Test, p<0.05, n=60)
Histopathological AlteraYons Dorsz - nadnercza 1 VacuolisaYon 2 Karyomegaly 3 Hypertrophy 4 ApoptoYc bodies 1 3 4 3 1 2 4 Exposed sites Reference site
Cod analysis- Head kidney Zmiany histopatologiczne * Number of histopathological alteraaons at all invesagated sites. Histopathological alteraaons [n] *Differences between Dumping site B13 and Reference site B09 are significant (Kruskal- Wallis- ANOVA- Test, p<0,05, n=30)
Courtesy of Prof. Janina Barsienne Micronuclei
Courtesy of Prof. Janina Barsienne Genotoksyczność
CHEMSEA - wyniki Wytyczne postępowania w rejonach skażonych Plany awaryjne Ocena ryzyka środowiskowego Ulepszone procedury analityczne i poszukiwawcze
yes yes n.d. yes yes + + + + + + + + + + ADS DF n.d. DF CG VTS / MRCC MRC MRCC VTS / MRCC SMA / JRCC Decentralized Decentralized n.d. Decentralized n.d. Deployable Deployable n.d. Deployable Deployable? Yes 90 Yes 97 n.d. Yes 98 Yes 90 n.d. n.d. n.d. n.d. n.d. Helsinki, 12 14.IX.2012
All fishing vessel 2011 (from AIS data) Merchant vessel 4 weeks in 2011
Dziękuję za uwagę